Tiet 73 mua la rung trong vuon

Lớp 12A5


- Phân tích cách
dùng hàm ý câu
nói trong lượt lời
thứ hai của Mị:
- Mị nói trong hơi gió thốc lạnh buốt:
- A Phủ cho tơi đi.
A Phủ chưa kịp nói, Mị lại nói:
- Ở đây thì chết mất.
A Phủ chợt hiểu.
( Tơ Hồi, Vợ chồng A Phủ)


(Trích)

Ma Văn
Kháng


Nội dung bài học
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc – Chú thích – Tóm tắt
2. Bố cục
3. Phân tích
3.1. Nhân vật chị Hồi
3.2. Khơng khí thiêng liêng của lễ

cúng gia tiên trong gia đình ơng Bằng
4. Tổng kết


I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
* Tiểu sử:
- Tên thật là Đinh Trọng Đoàn, sinh
năm 1936.
- Quê gốc ở làng Kim Liên thuộc
Kẻ Chợ nay phường Kim Liên,
quận Đống Đa - HN.
- Năm 1954 lên TB tham gia hoạt
động cách mạng...
- Năm 1964, tốt nghiệp Đại học
ông lên tỉnh Lào Cai và bắt đầu
viết văn... Năm 1976: về HN...

(Ma Văn
Kháng)

Ma Văn Kháng


Miền cao Tây Bắc


(Ma Văn
Kháng)

* Sự
nghiệp:

Tiểu thuyết

-Đồng bạc trắng hoa
xoè (1979)
- Vùng biên ải ( 1983)
- Mùa lá rụng trong
vườn (1985)
- Đám cưới khơng có
giấy giá thú ( 1989)...

Truyện ngắn

- Xa phủ (1969)
-Trăng soi sân nhỏ
( 1995)
- Ngoại thành (1996)
- Vòng quay cổ điển
( 1997) ...


(Ma Văn
Kháng)

* Phong cách:
Đề tài: Miền núi và đô thị, văn phong linh
hoạt, chú trọng cốt truyện các tình huống ly kỳ,
hấp dẫn.

Theo sát sự nghiệp cách mạng của dân tộc,
sáng tác mang đậm dấu ấn thời đại.
Trong từng thời kỳ cách mạng khác nhau, sáng
tác của MVK đều có những biến chuyển của đời
sống.
 Nhà văn trưởng thành trong cuộc kh/c chống Mĩ.
- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của ơng đóng góp...
vận động của văn học nghệ thuật nước nhà.


(Ma Văn
Kháng)


(Ma Văn
Kháng)

2. Tác phẩm

a. Hoàn cảnh
sáng tác:
-Văn học VN
những năm
80 có sự
chuyển biến
mạnh mẽ,
XH thay
đổi...( 1982)

b. Nhan đề

tác phẩm:
Là hình ảnh
ẩn dụ nói lên
quy luật đổi
thay của
cuộc sống
và yêu cầu
đổi mới gia
đình.

c. Đề tài:
Gia đình: Là
một trong
những đề tài
xuất hiện
trong Tự lực
văn đồn...
- Tác giả đề
cao giá trị
gia đình.

d. Thể
loại:

Tiểu thuyết:
Phản ánh đời
sống rộng
lớn: số phận
nhân vật,
phong tục...

3. Xuất
2 văn Việt Nam
* Vịxứ
trí:đoạn
Giải trích:
thưởng Chương
của Hội Nhà


(Ma Văn
Kháng)

II. Tìm hiểu văn bản:
1. Đọc – Chú thích – Tóm tắt:
Tường , Hồi

Ơng Bằng và vợ có
các con

Đơng, Lý

Dư

Luận, Phượng

Con gái - Nga

Cừ

2 con trai

Cần,người yêu là Vân

- Giá trị:

- Đề tài gia đình, c/s cá nhân
- Khắc họa nhân vật, tính triết luận...


KhoPhố
bạc
NhàHưng
nước
Phùng
Tràng
Tiền
Phố
Hàng
Bạc


(Ma Văn
Kháng)

II. Tìm hiểu văn bản:
2. Bố cục:
2 phần:

P1: Cuộc gặp gỡ của chị

Hồi đối với gia đình ơng
Bằng.
P2: Khơng khí thiêng liêng
của lễ cúng gia tiên trong gia
đình ơng Bằng.

3. Phân
tích:
3.1. Nhân vật chị Hồi:


(Ma Văn
Kháng)
3.1. Nhân vật chị Hoài:
- Thời gian xuất hiện: chiều 30 Tết.
- Quan hệ với gia đình ơng Bằng: là dâu trưởng (vợ
anh cả Tường) nay đã tái giá.
- Ngoại hình:
+ Một phụ nữ nơng thơn trạc 50
+ Người thon gọn trong cái áo bông chần hạt lựu.
+ Khuôn mặt rộng có cặp mắt hai mí đằm thắm và cái
miệng tươi.
=> Đẹp một cách giản dị, tươi tắn.
- Trong
thức mỗi người " vẫn sống động một chị Hồi đẹp
Hànhtiềm
động:
người,
hình ảnh
lưu giữ

kí ức
+
Biết đẹp
hếtnết".
mọi Chị
việclàtrong
nhà->
vẫnnhững
chia sẻ
vớiđẹp
giađẽ
của q khứ.
đình.
+ Tíu tít hỏi han khắp lượt mọi người trong gia đình.


(Ma Văn
Kháng)
3.1. Nhân vật chị
Hoài:
+ Chị Hoài chuẩn
bị quà chu đáo:

" ...gạo nếp tăng sản của nhà.
Cái giò thủ anh ấy gói đây, ơng
thích ăn giị thủ lắm đấy, cơ Lí ạ.
Cịn bọc này là sắn dây. Trẻ con
nó giã, nó rây đấy...”

- Những câu văn ngắn đứt quãng

theo mạch cảm xúc, những câu
+ Ngôn ngữ nhân
hỏi dồn dập cùng những thán từ
vật:
kèm theo đã diễn tả đầy đủ tâm
trạng xúc động đang trào dâng
mãnh liệt trong lịng chị Hồi.
+ Nghệ thuật: thống nhất giữa ngôn ngữ, hành
động với xung quanh  Ngịi bút đằm thắm của
tác giả khi nói về bài ca tình nghĩa, về sự thủy


(Ma Văn
Kháng)
* Cuộc gặp gỡ xúc động giữa chị Hoài và ơng Bằng:
Chị Hồi
+ Lúc gặp ơng Bằng:
Chị Hồi gần như khơng
chủ động..., lao về phía
ơng Bằng (..) thốt lên một
tiếng như tiếng nấc.
+ Chị lo lắng trước sự
biến đổi của truyền
thống gia đình.

Ơng Bằng
-Vui mừng, xúc động khơng
giấu khi gặp lại chị Hồi.
-Nỗi cơ đơn trong tâm hồn
ơng được giải tỏa.

- Niềm tin vào cuộc sống và
truyền thống gia đình.

Hai cha con gặp nhau mà như đón nhận nhau, như
bị cái tình ruột thịt thiêng liêng dẫn dắt một cách
vơ thức, khơng sao kiểm sốt được hành động và


(Ma Văn
Kháng)
3.2. Khơng khí thiêng liêng của lễ cúng
gia tiên trong gia đình ơng Bằng:
* Bài trí bàn thờ ngày Tết - thuần phong mĩ tục
của người Việt Nam.
Hương , bánh
chưng, mâm ngũ
quả...những bức
ảnh

"ảnh song thân ở chính
giữa; bên trái ảnh bà
Bằng
[...] phía phải, ảnh anh cả
Tường...”

Bàn thờ: nơi linh
thiêng in dấu bao
gương mặt tổ tiên

Nơi hiện diện của dòng tộc,

huyết thống, minh chứng cho
những gì quý giá nhất, cảm
nhận bằng tâm linh.


(Ma Văn
Kháng)

* Mâm cỗ tất niên

" Ngồi các món thường thấy
ở cỗ Tết như gà luộc, giò, chả,
nem, măng hầm chân giò,
miến nấu lòng gà, xúp lơ xào
thịt bò [ . . . ] là các món khác
thường như gà ướp húng lìu,
vịt tần hạt sen, chả chìa, mọc,
vây...”

Mâm cỗ biểu hiện tài năng và
trái tim của Lý và gia đình


(Ma Văn
Kháng)
* Ông Bằng làm lễ cúng gia tiên
Con
vẫn Bằng
văng vẳng
nghe

đâu
đây áo,
lời giáo
huấn
"Ơng
sốt lại
hàng
khuy
chỉnh
lại
ơngcàcha,
tiêndịch
tổ. Con
vẫnlạiđinh
ninhban
ghi thờ
khắc[...]
cơng
vạt...
chân
trước
ơn chắp
sinh thành
dưỡng
của
thầy
mẹ,lên
giatrong
tộc,
hai tay

trướcdục
ngực
[...]
Dâng
ơnglịng
bà, cha
tiên,xúc
conthiêng
như thấy
từ rất
trong
ông mẹ
cái tổ
cảm
liêng
đỗitâm
linh,
huyết
mạch
sinh sôi nảy nở, phúc thọ an
thân
quen
thânsự...”
khang
của cháu
con
đời đời
nối tiếp
cộng
 Trong

ông
thầm
vọng
lên trong
những
lời
đồng
tri dân
âmtộc
vớiyêu
tổthương.
tiên và những người đã
Lời khuất
khấn thiêng liêng của ơng Bằng chính là
cuộc trị chuyện với những người vĩnh viễn đi xa
là lời bày tỏ với tất cả những ai ghi tên trong
dòng tộc.

-


(Ma Văn
Kháng)
* Ông Bằng làm lễ cúng gia tiên
Những lời tri ân ấy được rút ra từ tâm khảm, từ trái
tim rất mực chân thành, từ niềm tin bất diệt vào sự
vĩnh hằng tồn tại và hiện diện ngàn đời của ông bà tổ
tiên “hằng sống, vui buồn, chia sẻ, dắt dìu con cháu”.

Ơng là gạch nối giữa q khứ và thực tại của

gia đình ấy trong giây phút thiêng này.
- Nhà văn nhập vào trong nhân vật để diễn tả
những diễn biến tâm lý hòa vào thế giới tâm
linh  Dự báo nguy cơ mai một truyền thống
văn hóa.


(Ma Văn
Kháng)
- Kết đoạn:

Cảnh
mọi
người
trong
gia
đình
ơng
Bằng qy
quần vui vẻ
Mâm cỗ tất
niên

Là thời khắc thiêng liêng mà mỗi
thành viên trong gia đình ơng Bằng
thấy mình đang hiện diện, tồn tại,
là một thành viên, một dòng tộc,
dòng máu chảy trong huyết quản
là của cha ông truyền cho.

(Ma Văn
Kháng)

THẢO LUẬN NHĨM 3’

Thơng điệp mà nhà văn muốn gửi gắm tới
người đọc:


(Ma Văn
MaKháng)
Văn

Kháng
Thông điệp của nhà
văn

Cần củng cố đơn vị gia đình vì
qua đơn vị gia đình mà đạo lý
dân tộc được gìn giữ.

Đạo lý cơ bản của gia đình Việt Nam
đó là chữ hiếu, hiếu với tổ tiên, ơng bà,
cha mẹ như cái gốc của cây. Gốc có
vững thì cây mới bền.
Biết u ơng bà, cha mẹ thì mới biết
u người khác. Gia đình có vững thì
xã hội mới n. Tan rã đơn vị gia đình
thì cái ác sẽ nảy sinh và xã hội sẽ

loạn...


(Ma Văn
Kháng)
4. Tổng kết:
4.1. Nội dung:

-Đoạn trích viết về một cái Tết sum
họp của gia đình ơng Bằng, bài ca tình
nghĩa...

- Đằng sau sự sum vầy là là những
thay đổi của con người trong buổi
giao thời.

- Nhà văn nhắn nhủ: giữ gìn truyền
thống; trân trọng mái ấm gia đình.

4.2. Nghệ thuật

4.3. Ghi nhớ

- Ngôn ngữ sinh động; chi tiết phong
phú giàu hiện thực; dựng cảnh, khắc
học tính cách nhân vật ấn tượng.


Nhận xét nào sau đây không đúng với tác phẩm
“Mùa lá rụng trong vườn”

A. Mùa lá rụng trong vườn là cuốn tiểu thuyết được
tặng Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam.
B. Mùa lá rụng trong vườn thể hiện sự quan sát và
cảm nhận tinh nhạy của nhà văn về những biến động,
những đổi thay trong tư tưởng và tâm lý của con người
Việt Nam trong những năm 1980.
C. Mùa lá rụng trong vườn đề cập đến vấn đề xã
hội – chính trị có tính thời sự.
D. Mùa lá rụng trong vườn đặc biệt quan tâm đến
tính cách, tư tưởng tinh thần của con người hiện nay
trước những biến động phức tạp của đời sống..