Tiet 06 axit nucleic

Sở giáo dục - đào tạo bắc giang

Hội thi giáo viên dạy giỏi
Khối GDTX - trung học phổ thông nm học 2010 - 2011

Bài giảng sinh học 10

Axit nuclêic
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Ngọc Hoài
ơn vị: Trung tâm GDTX-DN Lạng Giang


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
CÂU HỎI


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
VẤN ĐÊ

- Tại sao con cái sinh ra lại giống nhau và giống với bố mẹ ?
Sinh vật có tính DI TRUYỀN
- Cơ sở vật chất của hiện tượng
di truyền là gì ?
AXIT NUCLÊIC
ADN: Axit đêôxiribônuclêic
ARN: Axit ribônuclêic

Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
- ADN có cấu trúc đa phân gồm
nhiều đơn phân kết hợp lại.
+ Đơn phân của ADN là các
Nuclêôtit


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc đa phân gồm
nhiều đơn phân kết hợp lại.
- Đơn phân của ADN là các
Nuclêơtit
- Mỗi Nuclêơtit có cấu tạo
gồm 3 thành phần:
+ Đường Pentơzơ
+ Nhóm phơtphat
+ Bazơ nitơ

Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc đa phân gồm
nhiều đơn phân kết hợp lại.
- Đơn phân của ADN là các
Nuclêơtit
- Mỗi Nuclêơtit có cấu tạo
gồm 3 thành phần:
+ Đường Pentơzơ
+ Nhóm phơtphat
+ Bazơ nitơ
- Có 4 loại nuclêôtit là A, T, G, X
chỉ khác nhau về bazơ nitơ


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc đa phân gồm

nhiều đơn phân kết hợp lại.
- Đơn phân của ADN là các
Nuclêơtit
- Mỗi Nuclêơtit có cấu tạo
gồm 3 thành phần:
+ Đường Pentơzơ
+ Nhóm phơtphat
+ Bazơ nitơ
- Có 4 loại nuclêôtit là A, T, G, X
chỉ khác nhau về bazơ nitơ


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc gồm gồm 2 chuỗi ( mạch )
đơn pôlinuclêôtit.


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?

* ADN có cấu trúc gồm gồm 2 chuỗi ( mạch )
đơn pôlinuclêôtit.
- Mỗi chuỗi pôlinuclêôtit gồm nhiều nucllêôtit
liên kết với nhau theo một chiều xác định
( liên kết hóa trị tại C3 và C5 )


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc gồm gồm 2 chuỗi ( mạch )
đơn pôlinuclêôtit.
- Mỗi chuỗi pôlinuclêôtit gồm nhiều nucllêôtit
liên kết với nhau theo một chiều xác định
( liên kết hóa trị tại C3 và C5 )
- Hai chuỗi pôlinuclêôtit liên kết với nhau bằng
các liên kết hiđrô của các nuclêôtit theo nguyên
tắc bổ xung
A liên kết với T bằng 2 liên kết hiđrô
G liên kết với X bằng 3 liên kết hiđrô


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc gồm gồm 2 chuỗi ( mạch )
đơn pôlinuclêôtit.
- Mỗi chuỗi pôlinuclêôtit gồm nhiều nucllêôtit
liên kết với nhau theo một chiều xác định
( liên kết hóa trị tại C3 và C5 )
- Hai chuỗi pôlinuclêôtit liên kết với nhau bằng
các liên kết hiđrô của các nuclêôtit theo nguyên
tắc bổ xung
A liên kết với T bằng 2 liên kết hiđrô
G liên kết với X bằng 3 liên kết hiđrô
- Hai chuỗi pơlinuclêơtit có chiều ngược nhau
một chuỗi có chiều 3' - 5' chuỗi kia 5' - 3'


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc xoắn kép.
- Hai chuỗi pôlinuclêôtit xoắn lại quanh
một trục tưởng tượng giống như một
Cầu thang xoắn. Các bậc thang là các
bazơ nitơ và tay vịn là các phân tử
đường pentozơ vàcác nhóm phơtphat.

+ Đường kính vịng xoắn là khoảng
20A0 , Chiều cao vòng xoắn là 34A0 và
gồm 10 cặp nuclêôtit


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?
* ADN có cấu trúc xoắn kép.
- Hai chuỗi pôlinuclêôtit xoắn lại quanh
một trục tưởng tượng giống như một
Cầu thang xoắn. Các bậc thang là các
bazơ nitơvà tay vịn là các phân tử
đường pentozơ vàcác nhóm phơtphat.
+ Đường kính vịng xoắn là khoảng
20A0 , Chiều cao vịng xoắn là 34A0 và
gồm 10 cặp nuclêơtit


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
ADN có cấu trúc như thế nào ?

* ADN có cấu trúc xoắn kép.
- Hai chuỗi pôlinuclêôtit xoắn lại quanh
một trục tưởng tượng giống như một
Cầu thang xoắn. Các bậc thang là các
bazơ nitơvà tay vịn là các phân tử
đường pentozơ vàcác nhóm phơtphat.
+ Đường kính vịng xoắn là khoảng
20A0 , Chiều cao vịng xoắn là 34A0 và
gồm 10 cặp nuclêơtit


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
LƯU Y

- ADN có tính đa dạng: Chỉ cần thay đổi thành phần, số lượng, trình tự
một nuclêôtit thì sẽ xuất hiện một phân tử ADN mới với những tính chất mới
- ADN có tính đặc thù: Mỗi loài sinh vật có các phân tử ADN khác nhau về số
lượng, thành phần, và trình tự các nuclêôtit.
- Mỗi đoạn ADN mã hóa một sản phẩm nhất định ( ARN, Prôtêin ) được gọi
là một gen, trên ADN có nhiều gen.
- ADN ở sinh vật nhân thực có dạng mạch thẳng, còn ở sinh vật nhân sơ
thường có dạng mạch vòng


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
VẬN DỤNG

Hoàn thành cấu trúc đoạn phân tử AND sau:
3’ …A T A T X X A G G T T X G T A A X G A T X G … 5’

5’ …T A T A G G T X X A A G X A T T G X T A G X … 3’


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN

* ADN có cấu trúc đa phân gồm nhiều đơn phân kết hợp lại.
* ADN có cấu trúc gồm gồm 2 chuỗi ( mạch ) đơn pơlinuclêơtit.
* ADN có cấu trúc xoắn kép.


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
2) Chức năng của ADN
Chức năng của ADN như thế nào ?
ADN có chức năng mang, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền
* ADN mang thông tin di truyền:
+ Thông tin di truyền được lưu trữ trong phân tử ADN dưới dạng số lượng,

thành phần và trình tự các nuclêơtit
+ Trình tự các nuclêơtit trên ADN lại mã hóa trình tự các axit amin trong chuỗi
pơlipeptit ( prơtêin )
+ Các prôtêin cấu tạo nên tế bào cơ thể và do vậy qui định các đặc điểm
của sinh vật
ARN

ADN  PRƠTÊIN  TÍNH TRẠNG


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
2) Chức năng của ADN
Chức năng của ADN như thế nào ?
ADN có chức năng mang, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền
* ADN bảo quản thông tin di truyền:
+ Các liên kết hóa trị, liên kết hiđrơ cấu
trúc xoắn kép giúp ADN bền vững đảm
bảo sự ổn định của thông tin di truyền.
+ Nguyên tắc bổ xung giữa 2 mạch giúp
cho ADN có thể sửa chữa sai sót bằng hệ
thống enzim


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN
2) Chức năng của ADN
Chức năng của ADN như thế nào ?
ADN có chức năng mang, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền
* ADN truyền đạt thông tin di truyền:
+ Thông tin di truyền được truyền đạt từ tế bào này sang tế bào khác nhờ q trình
nhân đơi của ADN trong quá trình phân bào ( nguyên phân, giảm phân )
+ Thông tin di truyền trên ADN (gen) được truyền từ ADN  ARN  prôtêin thông
qua quá trinh phiên mã và dịch mã.


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
VẬN DỤNG

Làm thế nào để tạo ra các giống vật nuôi cây trồng mới ?
Có thể tác động trực tiếp lên ADN để thay đổi
cấu trúc vật chất di truyền.


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC

I - AXIT ĐÊÔXIRIBÔNUCLÊIC
1) Cấu trúc của ADN

2) Chức năng của ADN

Đặc điểm cấu trúc nào của ADN giúp ADN thực hiện chức năng của mình ?

- Đại phân tử có cấu trúc đa phân
- Cấu trúc mạch kép
- Liên kiết hóa tri
- Liên kết hiđrô
- Cấu trúc xoắn kép


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
TỞNG KẾT

--ADN
ADNlà
làmợt
mợtđại
đạiphân
phântử
tửcó
cócấu
cấutrúc
trúctheo
theongun
nguntắc
tắcđa
đa

phân,
phân, các
cácđơn
đơnphân
phânlà
là44loại
loạinuclêơtit
nuclêơtit((A,
A,T,
T,G,
G,XX).).AND
AND
được
đượccấu
cấutạo
tạotừ
từ22ch̃i
ch̃ipolinuclêơtit
polinuclêơtitliên
liênkết
kếtvới
vớinhau
nhautheo
theo
ngun
nguntắc
tắcbở
bởxung:
xung:AAliên
liênkết

kếtvới
vớiTTbằng
bằng22liên
liênkết
kếthiđrơ
hiđrơ
và
vàG
Gliên
liênkết
kếtvới
vớiXXbằng
bằng33liên
liênkết
kếthiđrơ.
hiđrơ.
--Chức
Chứcnăng
năngcủa
củaADN
ADNlà
làmang,
mang,bảo
bảoquản
quảnvà
vàtrùn
trùnđạt
đạt
Thơng
Thơngtin

tindi
ditrùn
trùn


Tiết 6

AXIT NUCLÊIC
KIỂM TRA