Giáo án Hóa học 11 bài 15 Cacbon | Lớp 11, Hóa học - Ôn Luyện

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>§ 15: CACBON</b>

<b>I. M c tiêu:ụ</b>

1. Ki n th cế ứ HS bi t đế ược :

- Đ n ch t cacbon có ba d ng thù hình chính, d ng ho t đ ng hóa h c nh tơ ấ ạ ạ ạ ộ ọ ấ
là cacbon vơ đ nh hình.ị

- S lơ ược tính ch t v t lí c a 3 d ng thù hình.ấ ậ ủ ạ

- Tính ch t hóa h c c a cacbon: cacbon có m t s tính ch t hóa h c c a phiấ ọ ủ ộ ố ấ ọ ủ
kim. Tính ch t hóa h c đ c bi t c a cacbon là tính kh nhi t đ cao.ấ ọ ặ ệ ủ ử ở ệ ộ
- M t s ng d ng tộ ố ứ ụ ương ng v i tính ch t v t lí và tính ch t hóa h c c aứ ớ ấ ậ ấ ọ ủ

cacbon
2. K năngỹ

- Bi t suy lu n t tính ch t c a phi kim nói chung, d đốn tính ch t hóaế ậ ừ ấ ủ ự ấ
h c c a cacbon.ọ ủ

- Bi t nghiên c u thí nghi m đ rút ra tính ch t đ c bi t c a cacbon là tínhế ứ ệ ể ấ ặ ệ ủ
kh và tính h p ph c a than g .ử ấ ụ ủ ỗ

<b>II. Phương pháp gi ng d yả</b> <b>ạ</b>

<b>III. Chu n bẩ</b> <b>ị</b>

1. Giáo viên
- Tranh nh: ả

• Than chì (ru t bút chì), kim cộ ương, m t n phịng đ cặ ạ ộ

• Cacbon vơ đ nh hình ( than g , than hoa) ị ỗ

- D ng c :Giá s t, ng nghi m, b ng d n khí, l th y tinh có nút (thuụ ụ ắ ố ệ ộ ố ẫ ọ ủ

s n khí Oẵ 2 ), đèn c n, c c th y tinh, ng hình tr , nút có vu t.ồ ố ủ ố ụ ố

- Hóa ch t : ấ

• M c xanh, b t g than, bông th m nự ộ ỗ ấ ước.

• Nước, bình thu s n khí Oẵ 2 ( 4 bình )

• CuO, Ca(OH)2

2. H c sinhọ

- Chu n b trẩ ị ước n i dung bài h c nhà.ộ ọ ở

<b>III. Ti n trình lên l p:ế</b> <b>ớ</b>

1. Ổn đ nh ị
2. Bài m iớ

- M bài: Nguyên t C, nó có nh ng tính ch t và ng d ng nh th nào ?ở ố ữ ấ ứ ụ ư ế
Ti t h c hôm nay chúng ta s tìm hi u v nguyên t cacbon.ế ọ ẽ ể ề ố

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Ho t đ ng 1ạ ộ</b> V trí vàị
c u hình electron nguyênấ

t cacbon.ử

Giáo viên yêu c u h cầ ọ
sinh vi t c u hìnhế ấ
electron nguyên t C vàử
suy ra v trí c a C trongị ủ
b ng tu n hồn.ả ầ

T c u t o hãy d đoánừ ấ ạ ự
tính ch t hố h c c aấ ọ ủ
cacbon.

<b>Ho t đ ng 2ạ ộ</b> Tính ch tấ
v t lí c a cacbon.ậ ủ

Giáo viên cho h c sinhọ
quan sát m t s hình nhộ ố ả
v các d ng thù hình c aề ạ ủ
cacbon.

D ng thù hình là gì ?ạ

Cacbon có nh ng d ngữ ạ
thù hình nào ?

Đ c đi m c u t o ? Tínhặ ể ấ ạ
ch t v t lí ?ấ ậ

Ngồi ra cịn có d ng nàoạ
khác ?

12C 1s22s22p2

C thu c chu kỳ 2 nhómộ
IVA, ơ s 12 b ng hố ả ệ

th ng tu n hồn.ố ầ

Cacbon có th t o ra 4ể ạ
liên k t nên nó có th cóế ể
s oxi hố +4 ho c -4,ố ặ
ngồi ra nó có th có sể ố
oxi hố +2.

H c sinh quan sát tranhọ
nh và nh n xét đó là các

ả ậ

d ng thù hình c a cacbonạ ủ

Các d ng thù hình c aạ ủ
m t nguyên t hóa h c làộ ố ọ
nh ng đ n ch t khácữ ơ ấ
nhau do nguyên t đó t oố ạ
nên nh ng có c u t oư ấ ạ
khác nhau nên có tính
ch t khác nhau.ấ

Kim cương, than chì,

fuleren.

Ngồi ra cịn có cacbon vơ
đ nh hình.ị

<b>I. V trí và c u hìnhị</b> <b>ấ</b>
<b>electron nguyên tử</b>

12C 1s22s22p2

C thu c chu kỳ 2 nhómộ
IVA, ơ s 12 b ng hố ả ệ

th ng tu n hồn.ố ầ

<b>II. Tính ch t v t líấ ậ</b>

C uấ
trúc

Tính
ch tấ

Kim
cương

Tứ
di nệ
đ u.ề

Không
màu,
không
d nẫ
nhi t,ệ
đi n.ệ

R tấ
c ngứ

Than
chì

C uấ
trúc
l p.ớ
Các
l pớ

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Giáo viên chú ý cho h cọ
sinh rõ cacbon vô đ nhị
hình khơng ph i là m tả ộ
d ng thù hình c a cacbonạ ủ
nó có c u trúc vi tinh thấ ể
c a than chì. Đ c đi mủ ặ ể
c a cacbon vô đ nh hình ?ủ ị

h p ph là gì ? ấ ụ

Giáo viên c n phân bi tầ ệ

cho h c sinh h p ph vàọ ấ ụ
h p th .ấ ụ

<b>Ho t đ ng 3ạ ộ</b> Tính ch tấ
hố h cọ

T đ âm đi n và cácừ ộ ệ
m c oxi hố hãy d đốnứ ự
tính ch t hố h c c b nấ ọ ơ ả
c a cacbon.ủ

Tính ch t nào đóng vaiấ

Đ c đi m c a cacbon vơặ ể ủ
đ nh hình là có di n tíchị ệ
b m t l n. Có kh năngề ặ ớ ả
h p ph t t.ấ ụ ố

HS phát bi u thông tin vàể
nêu tính ch t v t lí c aấ ậ ủ
các d ng thù hình c aạ ủ
cacbon d a vào th c tự ự ế
hi u bi t.ể ế

Cacbon có m c oxi hốứ
trung gian nên nó có thể
v a có tính oxi hố v aừ ừ
có tính kh .ử

liên

k tế
y uế
v iớ
nhau.

đi nệ
khá
t t.ố
Các
l p dớ ễ
bong
ra.

Fuleren G mồ
các
phân
tử
C60,

C70 có

d ngạ
ng
ố
ho cặ
c u.ầ

<b>III. Tính ch t hố h cấ</b> <b>ọ</b>

- Các m c oxi hoá c aứ ủ

cacbon

-4 0 +2 +4

Tính oxi Tính khử

hố

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

trị ch đ o ? Ngunủ ạ
nhân ?

Tính oxi hố, tính kh thử ể
hi n khi nào ?ệ

<b>Ho t đ ng 4ạ ộ</b> Tính khử

Tính kh th hi n khiử ể ệ
nào ? Giáo viên làm thí
nghi m bi u di n cacbonệ ể ễ
tác d ng v i oxi.ụ ớ

Đ c đi m c a ph nặ ể ủ ả
ng ?

ứ

Dùng đ làm gì ?ể

H c sinh vi t phọ ế ươ ng
trình ph n ng và xácả ứ

đinh vai trò c a các ch tủ ấ
trong ph n ng.ả ứ

N u thi u oxi thì x y raế ế ả
quá trình nào ? Liên hệ
v i th c t khi đun b pớ ự ế ế
c i ?ủ

Giáo viên làm thí nghi mệ
bi u di n C+ HNOể ễ 3 đ c.ặ

H c sinh quan sát và làmọ

Tính kh là tính ch t chử ấ ủ
y u, do nguyên t phiế ử
kim đ âm đi n trungộ ệ
bình nên kh năng hútả
c p e chung v phía nóặ ề
y u h n các nguyên tế ơ ử
phi kim m nh.ạ

Tính kh th hi n khi tácử ể ệ
d ng v i ch t oxi hoá.ụ ớ ấ

H c sinh quan sát thíọ
nghi m bi u di n và vi tệ ể ễ ế
phương trình ph n ng.ả ứ

C + O2 →

o

t _CO

2

Ph n ng có ả ứ H <0

Dùng đ làm nhiên li uể ệ

CO2 + C →

o

t _2CO

Cho than vào đ kh mùiể ử
khê c a c m ho c l củ ơ ặ ọ
nước.

1. Tính khử

a. Tác d ng v i oxiụ ớ

C + O2 →

o

t _CO

2

N u thi u oxi ế ế

CO2 + C →

o

t _2CO

b. Tác d ng v i ch t oxiụ ớ ấ
hoá

+4 0

+4

+2

+4
+5

+4

0
+2

0
+4

+5 +4

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

các yêu c u nh trên.ầ ư

<b>Ho t đ ng 5ạ ộ</b> Tính oxi
hố

Tính oxi hóa th hi n khiể ệ
nào ?

Cách g i tên m t s h pọ ộ ố ợ
ch t cacbua.ấ

GV cung c p thêm m tấ ộ
s thơng tin ngồi raố
cacbon có th kh m tể ử ộ
s oxit kim lo i trungố ạ
bình, y u.ế

C + 4HNO3 đ cặ →

o

t _CO

2

+ 4NO2 + 2H2O

Cacbon th hi n tính oxiể ệ

hố khi tác d ng v i ch tụ ớ ấ
kh .ử

Tác d ng v i hiđroụ ớ

C + 2H2 →t,xt

o

CH4

Tác d ng v i kim lo iụ ớ ạ

4Al + 3C __→_to

Al4C3

nhôm cacbua

H c sinh cho bi t cácọ ế
ng d ng c a cacbon.

ứ ụ ủ

C + 4HNO3đ cặ →

o

t _CO

2

+ 4NO2 + 2H2O

2. Tính oxi hố

a. Tác d ng v i hiđroụ ớ

C + 2H2 →t,xt

o

CH4

b. Tác d ng v i kim lo iụ ớ ạ

4Al + 3C __→_to

Al4C3

nhôm cacbua
+4

0
0

+4

0

-4

-4
-4
+4

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Ho t đ ng 6ạ ộ</b> ng d ng Ứ ụ

T th c t hi u bi t yêuừ ự ế ể ế
c u h c sinh cho bi t cácầ ọ ế

ng d ng c a cacbon ?

ứ ụ ủ

Các ng d ng đó d a trênứ ụ ự
nh ng tính ch t nào ?ữ ấ

<b>Ho t đ ng 7ạ ộ</b> Đi u chề ế

Các d ng thù hình c aạ ủ
cacbon được đi u chề ế
nh th nào ? Giáo viênư ế
b sun thêm m t s thơngổ ộ ố

Than chì được dùng làm
đi n c c, ch t bôi tr n,ệ ự ấ ơ
ru t bút chì.ộ

Kim cương được dùng

làm đ trang s c quýồ ứ
hi m, mũi khoan, dao c tế ắ
kính

Than ho t tính đạ ượ c
dùng làm m t n phòngặ ạ
đ c, làm ch t kh màu,ộ ấ ử
kh mùi.ử

Than đá, than g đỗ ượ c
dùng làm nhiên li uệ
(ch t đ t) làm ch t khấ ố ấ ử
đ đi u ch m t s kimể ề ế ộ ố
lo i.ạ

H c sinh tr l i các thôngọ ả ờ
tin.

HS đ c ph n ghi nhọ ầ ớ

<b>IV. ng d ngỨ</b> <b>ụ</b>

Kim cương được dùng
làm đ trang s c, khoan.ồ ứ

Than c c dùng đ luy nố ể ệ
kim.

Than mu i làm ch t đ n,ộ ấ ộ
s n xu t m c in.ả ấ ự

Than g đ làm ch t đ t,ỗ ể ấ ố
thu c pháo...ố

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

tin.

3. C ng củ ố

- Bài t p: Vi t phậ ế ương trình ph n ng hoá h c x y ra khi cho cacbon khả ứ ọ ả ử
( nhi t đ cao ) v i các Oxit sau:ở ệ ộ ớ

a. Oxit s t tắ ừ
b. Chì (II) oxit
c. S t (III) oxitắ
d. Magie oxit
4. D n dòặ

- Làm bài t p 1;2;3;4;5 SGK trang 84ậ

</div>

<!--links-->