Tiet 08 giao thoa song

Kiểm tra bài cũ
Viết cơng thức tính bước sóng
và phương trình sóng tại một
điểm?


Tiết 14

Giao thoa sóng

I.HIỆN TƯỢNG GIAO THOA CỦA HAI SĨNG MẶT NƯỚC

1.Thí nghiệm
2. Giải thích

II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU
1. Dao động của một điểm trong vùng giao thoa
2. Vị trí cực đại và cực tiểu giao thoa
III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA. SÓNG KẾT HỢP


I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA CỦA HAI SĨNG MẶT
NƯỚC
1. Thí nghiệm

Dụng cụ: Cần
rung có gắn
hai mũi nhọn
S1, S2 cách
nhau vài cm,

chậu nước
Tiến hành: Gõ
nhẹ cần rung
cho dao động
Kết quả: trên
mặt nước có
những gợn sóng
ổn định hình các
đường hypebol
có tiêu điểm S1,
S2


2. Giải thíc
h

C1: Những điểm nào biểu diễn
chỗ hai sóng gặp nhau triệt tiêu
nhau?

Những đường cong
dao động với biên
độ cực đại ( 2 sóng
gặp
nhau
tăng
cường lẫn nhau)
Những đường cong
dao động với biên
độ cực tiểu đứng

yên ( 2sóng gặp
nhau triệt tiêu lẫn
nhau)
Các gợn sóng có hình
các đường hypebol
gọi là các vân giao
thoa.

Tăng cường lẫn nhau?
Triệt tiêu

Tăng cường

S2

S1

Vân giao thoa


II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU

1. Dao động của một điểm trong vùng
Giả
sử thoa
hai sóng có cùng biên độ, tần số f, cùng pha dao
giao
động

2π t

u1 = u2 = A cos ωt = A cos
T
Phương trình sóng từ S1 đến M:
d1
2π
u1M = A cos

(t −

T
v
t d1
= A cos 2π ( − )
T λ

Phương trình sóng từ S2 đến M:

d2
2π
u2 M = A cos
(t − )
T
v
t d2
= A cos 2π ( − )
T λ

M

)

d1

d2

S1
S2


Sóng tổng hợp tại M:

uM = u1M + u2 M =

Sử dụng c: osα + cosβ = 2cos

α +β
α −β
cos
2
2

Dựa vào biểu thức, có
d 2 nhận xét gì về dao
) động tổng hợp tại M?

t d1
t

A cos 2π ( − ) + cos 2π ( −
T λ

T λ 


π (d 2 − d12 )
 t d1 + d 2 
uM = 2 A cos
cos 2π  −
÷
λ
2λ 
T
Dao động tại M vẫn là một dao động điều hoà với chu kì T.
Biên độ dao động là:

π (d 2 − d1 )
AM = 2 A cos
λ

Phụ thuộc (d2 – d1) hay là phụ thuộc vị trí của
điểm M.

Biên độ
dao
động
tổng hợp
A phụ
thuộc
yếu tố
nào?

2. Vị trí các cực đại và cực tiểu giao
thoa
a. Vị trí các cực đại giao thoa

d2 – d1 = kλ

Điểm cực đại giao thoa là
những
điểm thoả mản điều kiện gì?

Với k = 0, ± 1,
± 2…

b. Vị trí cực tiểu giao thoa
:
Điểm
cực tiểu giao thoa là những điểm đứng y

π (d2 − d1)
π (d2 − d1)
cos 1 
=1
Với (k = 0,cos
± 1, ± 2…)
= ±1
d2 − d1 =  k + ÷λλ


2

λ

π (d2 − d1)
= kπ
λ

−d)
π
2 ±11, ± 2…)
(kπ=(d0,
= kπ +
λ
2

1
d2 − d1 =  k + ÷λ
(k = 0, ± 1, ±
2



π (dd2 –− d
)
1 = kλ
→
d
2
1 = 0
cos

λ

2…)


Vị trí cực đại
4

3

2

3

0

1

2

1

1

1

Vị trí cực tiểu

2

2

3

3

4


có nhận xét gì về A, f và hiệu số pha của
hai sóng do hai nguồn S1, S2 phát ra?
từ đó suy ra điều kiện giao thoa của hai
sóng?

III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA – SÓNG KẾT HỢP
* Điều kiện : Hai nguồn kết hợp
thế nào là
- Dao động cùng phương , cùng tần số. hiện tượng
giao thoa
- Có hiệu số pha khơng đổi theo thời gian. sóng
+ Hai sóng do hai nguồn kết hợp
phát ra gọi là hai sóng kết hợp
+ Hai nguồn đồng bộ: là hai nguồn kết hợp có cùng
pha
- Hiện tượng giao thoa sóng là hiện tượng hai
sóng kết hợp khi gặp nhau thì có những điểm
chúng ln ln tăng cường lẫn nhau; có những
điểm ở đó chúng luôn triệt tiêu nhau

I. HIỆN TƯỢNG GIAO THOA
CỦA HAI SÓNG MẶT NƯỚC

1.Hai nguồn kết hợp là hai nguồn dao động có:
1. Thí nghiệm
a.cùng tần số.
2. Giải thích
II. CỰC ĐẠI VÀ CỰC TIỂU b.cùng pha.
1.Dao động của một c.cùng tần số, cùng pha hay độ lệch pha không đổi
điểm trong vùng giao thoa
theo thời gian.

π (d 2 − d 2 ) d.cùng tần số, cùng pha và cùng biện dộ.
λ
 t d1 + d 2 
cos 2π  −
÷ 2. Hiện tượng giao thoa là hiện tượng
2λ  a. Giao của hai sóng tại một điểm cảu mơi trường
T
2. Vị trí cực đại
và cực tiểu giao thoa b. Tổng hợp 2 dao động
c. Tạo thành các gợn lồi, lõm
a. Cực đại
d. Hai sóng gặp nhau có những điểm chúng ln
tăng cường nhau, có những điểm chúng luôn
d 2 − d1 = k λ
triệt tiêu nhau

uM = 2 A cos

b. Cực tiểu

1

d 2 − d1 =  k + ÷λ
2

III. ĐIỀU KIỆN GIAO THOA.
SĨNG KẾT HỢP

Hai nguồn kết hợp

BÀI TẬP VỀ NHÀ:
Bài 7, 8 sgk trang 45 và các bài
tập