Văn 9 - Tiết 28 : Văn bản - Cảnh ngày xuân

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3></div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>I. Tìm hiểu chung:</b>

1, Vị trí đoạn trích:

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Cảnh ngày xuân.</b>

<i><b>(</b></i>

<i><b>Trích Truyện Kiều)</b></i>

<b>Ngày xuân con én ® a thoi</b>

<b>Thiều quang chín chục đã ngồi sáu m i.</b>
<b>C non xanh tn chõn tri,</b>

<b>Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.</b>
<b>Thanh minh trong tiết tháng ba,</b>

<b>L l to mộ hội là đạp thanh. </b>
<b>Gần xa nô nức yến anh,</b>

<b>Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.</b>
<b>Dập dỡu tài tư giai nh©n,</b>

<b>Ngựa xe nh n ớc áo quần nh nêm.</b>
<b>Ngổn ngang gị đống kéo lên,</b>
<b>Thoi vàng vó rc tro tin giy bay.</b>

<b>Tà tà bóng ngả về tây,</b>

<b>Chị em thơ thẩn dan tay ra về.</b>
<b>B ớc dần theo ngọn tiểu khê,</b>

<b>Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.</b>
<b>Nao nao dßng n íc n quanh,</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Giải nghĩa từ khó:</b>

<i><b>1/ Thiều quang: ánh sáng đẹp, tức nói ánh sáng ngày xuân. Ý cả </b></i>

câu chín chục ngày xuân, mà nay đã ngoài sáu mươi ngày, tức đã

qua tháng giêng, tháng hai và đã bước sang tháng ba.

<i><b>2/Thanh minh: tiết vào đầu tháng ba, mùa xuân khí trời mát mẻ, </b></i>

trong trẻo, người ta đi tảo mộ, tức là đi sửa sang lại phần mộ của

người thân

<i><b>3/ Đạp thanh: giẫm lên cỏ xanh ( tiết thanh minh, đi chơi xuân ở </b></i>

chốn đồng quê, giẫm lên cỏ xanh nên gọi là đạp thanh.

<i><b>4/ Vàng vó: thứ đồ hàng mã, giả những thoi vàng hình khối chữ </b></i>

nhật dùng trong việc tang ma hoặc lễ hội.

<i><b>5/ Tiền giấy: loại hàng mã gồm những giấy tờ có in hình ng tin </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Ngày xuân con én đ a thoi</b>

<b>Thiều quang chín chục đã ngồi sáu m ơi.</b>
<b>Cỏ non xanh tn chõn tri,</b>

<b>Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.</b>
<b>Thanh minh trong tiết tháng ba,</b>

<b>L l to m hội là đạp thanh. </b>
<b>Gần xa nơ nức yến anh,</b>

<b>ChÞ em sắm sửa bộ hành chơi xuân.</b>
<b>Dập dỡu tài tử giai nh©n,</b>

<b>Ngựa xe nh n ớc áo quần nh nêm.</b>
<b>Ngổn ngang gị đống kéo lên,</b>
<b>Thoi vàng vó rắc tro tin giy bay.</b>

<b>Tà tà bóng ngả về tây,</b>

<b>Chị em thơ thẩn dan tay ra về.</b>
<b>B ớc dần theo ngọn tiểu khê,</b>

<b>Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.</b>
<b>Nao nao dòng n ớc uốn quanh,</b>

<b>Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh b¾c ngang.</b>

<b>Khung cảnh </b>

<b>mùa xuân</b>

<b>Cảnh lễ hội trong</b>

<b> tiết thanh minh</b>

<b>Cnh ch em </b>

<b>Thỳy Kiu du xuõn</b>

<b> tr v.</b>

<b>Cảnh ngày xu©n.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>II. Tìm hiểu chi tiết:</b>

<b>1, Khung cảnh mùa xuân:</b>

<b>- Con én đưa thoi. </b>

<b>- Thiều quang … sáu mươi</b>

<b>- Cỏ non xanh.</b>

<b>-Cành lê trắng điểm.</b>

<b>-> Khơng gian cao rộng, khống đạt.</b>

<b> Thời gian trơi nhanh.</b>

<b>-> Hình ảnh tiêu biểu.</b>

<b> Từ ngữ chọn lọc sắc sảo.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Ngày xuân con én đưa thoi

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.

Cỏ non xanh tận chân trời,

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

Ngày xuân

con én đưa thoi,

Thiều quang

chín chục

đã ngồi sáu mươi.

Cỏ non

xanh

tận chân trời,

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Phương thảo liên thiên bích</b>
<b>Lê chi sổ điểm hoa.</b>

<b>(Cỏ thơm liền với trời xanh</b>

<b>Trên cành lê có mấy bơng hoa) </b>
<b> ( Thơ cổ - Trung Quốc)</b>

<b>Cỏ non xanh tận chân trời,</b>

<b>Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.</b>

<b> </b>

<b>( Truyện Kiều – Nguyễn Du)</b>

<b> </b>

<b>Có ý kiến cho rằng khi sáng tác hai câu thơ này, Nguyễn </b>

<b>Du đã có sự tiếp thu và sáng tạo từ hai câu thơ cổ Trung </b>

<b>Quốc:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>Phương thảo liên thiên bích</b>
<b>Lê chi sổ điểm hoa.</b>

<b>(Cỏ thơm liền với trời xanh</b>

<b>Trên cành lê có mấy bông hoa) </b>
<b> ( Thơ cổ - Trung Quốc)</b>

<b> </b>

<b>* Nguyễn Du đã có sự tiếp thu và sáng tạo từ hai câu thơ cổ </b>

<b>Trung Quốc: </b>

<b> + Tiếp thu: Bút pháp ước lệ cổ điển. </b>

<b> Hình ảnh: cỏ non, hoa lê.</b>

<b>+ Sáng tạo: Màu sắc hài hòa.</b>

<b> Đảo trật tự từ.</b>

<b>Cỏ non xanh tận chân trời,</b>

<b>Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.</b>

<b> </b>

<b>( Truyện Kiều – Nguyễn Du)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>- Lễ tảo mộ.</b>

<b>- Hội đạp thanh.</b>

<b>- Gần xa, nô nức.</b>

<b>- Yến anh, tài tử giai nhân, ngựa </b>

<b>xe, áo quần.</b>

<b>-Sắm sửa, dập dìu.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Thanh minh trong tiết tháng ba,

Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.

Gần xa nô nức yến anh,

Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.

Dập dìu tài tử giai nhân,

Ngựa xe như nước áo quần như nêm.

Ngổn ngang gò đống kéo lên,

Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.

<b>TT</b> <b>TT</b>
<b>DT</b>
<b>DT</b>
<b>DT</b>
<b>DT</b>
<b>DT</b> <b>DT</b>
<b>ĐT</b>
<b>ĐT</b>

nơ nức

Dập dìu

Ngổn ngang

(ẩn dụ)

Ngựa xe như nước áo quần như nêm.

nơ nức yến anh

(hốn dụ, so sánh)

Ngổn ngang gò đống kéo lên,

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14></div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Tà tà bóng ngả về tây,

Chị em thơ thẩn dan tay ra về.

Bước dần theo ngọn tiểu khê,

Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.

Nao nao dòng nước uốn quanh,

Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

Tà tà bóng ngả

về tây,

Chị em thơ thẩn dan tay

ra về.

Bước dần theo ngọn tiểu khê,

Lần xem

phong cảnh

có bề

thanh thanh.

Nao nao dòng nước

uốn quanh,

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17></div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ:</b>

<b>- </b>

<b>Học thuộc đoạn trích “ Cảnh ngày xuân”.</b>

<b>- Viết một đoạn văn nêu cảm nhận của em </b>

<b>về bốn câu thơ đầu của đoạn trích” Cảnh </b>

<b>ngày xuân”. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19></div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b> ? Có ý kiến cho rằng: “ Cùng là bức tranh miêu tả thiên </b>

<b>nhiên ngày xuân nhưng ở bốn câu thơ đầu và sáu câu thơ </b>

<b>cuối lại gợi cho ta những nỗi niềm riêng”. Em có đồng ý </b>

<b>với ý kiến đó khơng? Vì sao?</b>

Ngày xuân con én đưa thoi,

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh tận chân trời,

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.

Tà tà bóng ngả về tây,

Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước lần theo ngọn tiểu khê,

Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,

Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>3. Cảnh chị em Kiều du xuân trở về:</b>

Tà tà bóng ngả về tây,

Chị em thơ thẩn dan tay ra về.

Bước lần theo ngọn tiểu khê,

Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.

Nao nao dòng nước uốn quanh,

Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

Tà tà bóng ngả về tây,

Chị em thơ thẩn dan tay ra về.

Bước lần theo ngọn tiểu khê,

Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.

Nao nao dòng nước uốn quanh,

Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

<b>- Bút pháp tả cảnh ngụ tình.</b>

<b>- Cảnh thanh tao êm dịu.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22></div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>lòng người náo nức, hân hoan</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24></div>

<!--links-->