Vài nét liên quan lâm sàng về các dạng liên cầu khuẩn

Vài nét liên quan lâm sàng về các dạng liên cầu khuẩn
1. Vì sao và khi nào là alpha, beta và gamma:
Khi nói đến cách phân loại này, người ta muốn nói đến tính chất nuôi cấy của
liên cầu, để làm được việc này, người ta sử dụng nhiều môi trường, trong đó có môi
trường thạch máu (Blood agar). Khi liên cầu mọc trên môi trường này, nó gây ra 3
hiện tượng tiêu huyết, dựa vào đó người ta phân thành 3 type:
-
Tiêu huyết alpha: Khuẩn lạc được bao quanh bằng một vòng màu xanh lạt
tương đồ hẹp (1 - 2 mm). Đây là hiện tượng tiê huyết KHÔNG HOÀN TOÀN, chỉ có
một phần hồng cầu bị tiêu.

- Tiêu huyết beta: Chung quanh khúm vi khuẩn là một vòng trong suốt rộng 2 -
4 mm. Đây là hiện tượng TIÊU HUYẾT HOÀN TOÀN, không còn hồng cầu ở chung
quanh khúm.

-
Tiêu huyết gamma: Màu thạch chung quanh khúm vi khuẩn vẫn nguyên vẹn.
Trong trường hợp này, hồng cầu không bị tiêu (KHÔNG CÓ HIỆN TƯỢNG TIÊU
HUYẾT).

2. Khi nào là nhóm A, B, C, D...?
Các danh từ tiêu huyết alpha, beta, gamma được Brown đưa ra năm 1919 trên
môi trường thạch máu. Đến năm 1930, Lancefield đã phân chia Streptococci tiêu huyết
beta thành các nhóm từ A đến O. Vì vậy, khi người ta nói tắt là liên cầu nhóm A,
chúng ta phải hiểu ngầm đó là Liên cầu tiêu huyết beta, nhóm A.
3. Tên của các vi khuẩn trong nhóm:
3.1. Liên cầu tiêu huyết beta:
- Nhóm A: Streptococcus pyogenes. Đây là vi khuẩn rất thường được nhắc đến
trên lâm sàng với khả năng gây ra các bệnh lý miễn dịch hậu nhiễm (Viêm cầu thận
cấp, thấp cấp...).

- Nhóm B: Streptococcus agalactiae. Thường trú trong đường sinh dục nữ, loại
vi khuẩn này có ý nghĩa nhiều trong các loại Nhiễm trùng sơ sinh sớm, thường được
gọi dưới tên Group B Streptococci (GBS).

- Nhóm D: Bao gồm 2 nhóm:Enterococci (S.feacalis, S.faecium) và non
Enterococci. Nhóm này có ý nghĩa trong chẩn đoán viêm nội tâm mạc nhiễm trùng có
nguồn gốc từ vùng tầng sinh môn.
3.2. Liên cầu không tiêu huyết beta:
Có 2 loại thường được nhắc đến nhiều nhất:
- Streptococcus viridans: Thường trú ở vùng hầu họng, tác nhân quan trọng gây
ra viêm nội tâm mạc nhiễm trùng. Cho tiêu huyết alpha trên thạch máu

- Streptococcus pneumoniae: Còn được gọi là Phế cầu, vai trò gây bệnh rất
nhiều, có lẽ không cần phải nói thêm, cho tiêu huyết alpha trên môi trường thạch máu.