mối quan hệ giữa yêu cầu cần đạt với nội dung dạy học, PP và KTDH

Hãy cho ví dụ minh hoạ về mối quan hệ giữa yêu cầu cần đạt với nội dung dạy học, PP và
KTDH của một bài học trong môn Ngữ văn ở THCS.
Lớp: 7

Bài học: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ
Năng

Yêu cầu cần đạt

lực

Nội dung

Ngữ

PP, KTDH

văn
- Phân tích và

- Câu chuyện nói đến tình cảm của hai anh em * PPDH:

đánh giá được

Thành và Thủy để cho chúng ta thấy tình cảm - Thảo luận

chủ đề tư tưởng,

anh em ruột thịt trong gia đình vơ cùng thiêng nhóm

thơng điệp mà

văn

bản

Năng

liêng. Câu chuyện để lại cho chúng ta bao suy - Trình bày vấn

gửi lực đọc nghĩ về vai trị của người lớn, lỗi lầm của người đề

gắm.

hiểu nội lớn mà để những đứa trẻ phải gánh chịu.

- Phát hiện được

dung

- Đàm thoại

- Câu chuyện để lại cho người đọc nhiều cảm - Hợp tác

các giá trị văn

xúc lớn lao để tình cảm gia đình nhất là tình * KTDH:

hóa, triết lí nhân

cảm anh em. Truyện nhắc nhở chúng ta cần biết - KT khăn trải

sinh.

nâng niu, quý trọng hạnh phúc gia đình. Nó là bàn,…

- Nhận ra được ý

Liên

mái ấm của mỗi chúng ta.
- Qua câu chuyện, tác giả muốn gửi đến chúng * PPDH:

nghĩa

tác

hệ, so

ta một lời nhắn nhủ rằng: mái ấm gia đình là - Đàm thoại

phẩm trong việc

sánh,

một tài sản vơ cùng q giá. Nó là nơi gìn giữ gợi mở. Hợp

làm thay đổi suy

kết nối

của

những tình cả cao quý và thiêng liêng. Hãy gìn tác

nghĩ, thái độ của

giữ nó, đừng bao giờ vì một lí do gì mà làm tổn - Giải quyết

con người đối

hại đến những tình cảm cao quý và thiêng liêng vấn đề

với cuộc sống và

ấy.

tình

cảm

gia

* KTDH:
- Trình bày 1


phút
- KT khăn trải
đình.

bàn

- Kĩ thuật giao

nhiệm vụ
1. Quy trình lựa chọn và sử dụng PP, KTDH cho một bài học trong môn Ngữ
văn ở THCS được giới thiệu trong Nội dung 3 có gì khác so với quy trình hiện
nay quý thầy/cô đang thực hiện ở trường phổ thông?
DẠY HỌC TRUYỀN THỐNG: Giáo viên là trung tâm. Phương pháp truyền thụ
và thông báo là phương pháp chiếm ưu thế. Trong đó bao gồm cả việc định hướng
mục đích học tập và kiểm tra học sinh. Nhìn chung phương pháp này vẫn nặng về
định hướng hiệu quả truyền đạt thông tin. Người học sẽ bị bị động và khơng có
quyền quyết định quá nhiều. Người dạy sẽ trình bày và giảng giải nội dung cho học
sinh. Đồng thời họ cũng là người chỉ đạo và kiểm tra các bước học tập. Quá trình
học diễn ra thụ động và được tiến hành theo một hệ thống. Quá trình dạy là quá
trình truyền tải tri thức từ người dạy sang người học. Người học sẽ lĩnh hội các nội
dung theo phương thức đã được lập trình sẵn. Q trình dạy này có thể được lặp đi
lặp lại nhiều lần. Kết quả học tập sẽ được dự báo dựa trên nhiều phương pháp khác
nhau. Dạy học và đánh giá được chia ra làm hai thành phần khác nhau trong quá
trình dạy học. Nhìn chung phương pháp này sẽ tái hiện được khả năng chính xác
của tri thức.
DẠY HỌC TÍCH CỰC: Định hướng học sinh/ kiến tạo. Có sự phối hợp giữa
hành động của người dạy và người học. Nó bao gồm q trình lập kế hoạch, thực
hiện và đánh giá giờ học. Người học phải có vai trị nhiều hơn trong q trình học
tập của mình và tự điều khiển kết quả. Người dạy sẽ đưa ra các tình huống và chỉ
dẫn những cơng cụ để có thể giải quyết vấn đề. Người dạy chỉ có vai trị là người
tư vấn chứ khơng giải đáp vấn đề. Việc học là cả quá trình kiến tạo tích cực. Q
trình này sẽ được tiến hành theo những chủ đề nhất định. Kết quả của quá trình học
tập sẽ dựa vào từng cá nhân và tình huống cụ thể. Người dạy sẽ được tiến hành đưa
ra các gợi ý hỗ trợ và tư vấn cho học sinh. Phương pháp này có tính lặp lại ít hơn
so với phương pháp truyền thống. Dựa vào quá trình học tập để đánh giá kết quả
nhiều hơn là dựa vào kiểm tra. Học sinh sẽ được tham gia vào quá trình đánh giá.

Phương pháp này chú trọng tính ứng dụng tri thức trong những tình huống cụ thể.
2. Chia sẻ kinh nghiệm sử dụng của PP, KTDH vừa tìm hiểu ở trên trong thực
tiễn nhà trường của thầy/cô.


- Phương pháp sử dụng có hiệu quả cao là PP dạy học có vấn đề, đàm thoại, gợi
mở, PP dạy học theo mẫu HS hoạt động tích cực, sơi nổi trong giờ học.
- PP hoạt động nhóm thường trong nhóm sẽ cóp 1 số em tích cực và 1 số em còn
lại khá thụ động đa phần là các em khơng soạn bài, học yếu,…GV cần đưa ra tiêu
chí đánh giá và sẽ chọn bất kì em nào trong nhóm trình bày sản phẩm của nhóm để
HS chú ý vào cơng việc của nhóm và học tập.
3. Đề xuất những cải tiến để áp dụng các PP, KTDH này nhằm phát triển
phẩm chất và năng lực cho học sinh.
- Cải tiến các PPDH truyền thống nên kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học
khác nhau như: Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề
vận dụng dạy học theo tình huống, vận dụng dạy học định hướng hành động, tăng
cường sử dụng phương tiện dạy học và công nghệ thông tin trong dạy học, sử dụng
các kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo, tăng cường các
phương pháp dạy học đặc thù bộ mơn.

4. Những tiêu chí đánh giá để lựa chọn, sử dụng PP, KTDH trong môn Ngữ
văn là:
Mục tiêu dạy học phát triển PC, NL cho HS. Các mục tiêu này đã được cụ
thể hóa thành các YCCĐ trong CT. Vì vậy, việc lựa chọn và sử dụng PP,
KTDH cần hướng đến việc tăng cường các yêu cầu giải quyết vấn đề, vận
dụng tổng hợp, yêu cầu thực hành, sáng tạo gắn với các tình huống thực
tiễn...
Đặc điểm nội dung dạy học: Trong mơn Ngữ văn có nhiều dạng nội dung
dạy học rất phong phú, đa dạng, phức tạp. Do vậy, GV cần lưu ý để lựa
chọn, sử dụng PP, KTDH cho phù hợp.

Đặc điểm của PP, KHDH: Mỗi PP, KTDH đều có những ưu điểm và hạn chế nhất
định trong việc phát triển PC, NL cho HS. Vì vậy, trước khi lựa chọn, GV cần phải
hiểu rõ các đặc điểm của từng PP, KTDH xem PP, KTDH đó có phù hợp để phát
triển các PC, NL theo YCCĐ cho HS hay không
NL của GV: khi lựa chọn và sử dụng PP, KTDH thì GV nên bắt đầu bằng
những PP, KTDH mình đã hiểu rõ, biết cách sử dụng. Trước khi lựa chọn
một PP, KTDH mới, GV nên đầu tư tìm hiểu để đảm bảo mình hiểu đúng


cách thực hiện. GV không nên cố gắng dùng những PP, KTDH mình chưa rõ
hay khơng cảm thấy tự tin, phù hợp vì đơi khi việc sử dụng PP, KTDH
khơng hiệu quả khơng phải do bản thân PP, KTDH đó có vấn đề mà chỉ là do
cách sử dụng chưa đúng.
5. GV sử dụng PP, KTDH trong video minh hoạ có phù hợp khơng? Vì sao?
- GV sử dụng PP - KTDH phù hợp. Vì:
+ Đảm bảo được mục tiêu, nội dung dạy học đề ra.
+ Phù hợp với phương tiện, thiết bị dạy học sẵn có, khơng gian lớp học.
+ Phù hợp với năng lực nhận thức của học sinh.
+ Phát huy được tính tích cực, năng lực chung, năng lực đặc thù trong bộ mơn và
hình thành được những phẩm chất cơ bản: yêu nước, chăm chỉ, trung thực…
7. Phân tích ưu điểm và hạn chế của việc lựa chọn và sử dụng PP, KTDH
trong hoạt động dạy học GV thực hiện trong video minh hoạ.
I. Ưu điểm:
1. Kế hoạch dạy học:
- Phù hợp với mục tiêu, nội dung và PPDH được sử dụng
- Rõ ràng về mục tiêu , nội dung và kĩ thuật tổ chức và sản phẩm cần đạt
- Sử dụng thiết bị dạy học phù hợp
- Phương án kiểm tra đánh giá trong quá trình hoạt động của HS hợp lý
2. Tổ chức hoạt động cho HS
- GV giao nhiệm vụ rõ ràng. HS tiếp cận một cách tích cực

- GV theo dõi quan sát HS hoạt động
- GV điều khiển HS hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ
3. Hoạt động của HS
- HS tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ
- HS tích cực tham gia vào hoạt động nhóm, trình bày tương đối đầy đủ nội dung
u cầu, đạt được mục tiêu bài dạy
- HS tích cực tham gia trình bày, trao đổi thảo luận
- Đa số HS hiểu bài dưới sự điều khiển của GV
II. Hạn chế:
- Mất nhiều thời gian cho hoạt động nhóm
- Một số HS chưa tích cực tham gia hoạt động