THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HÀ TÂY

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG
NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HÀ TÂY
I-/ GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ NHNN & PTNT HÀ TÂY.
NHNN & PTNT tỉnh Hà Tây được thành lập và đi vào hoạt động từ tháng
7/2000 trên cơ sở sát nhập 8 đơn vị thuộc NHNN Hà Sơn Bình và 6 đơn vị thuộc
NHNN thành phố Hà Nội. Về mô hình tổ chức toàn tỉnh có 14 chi nhánh NHNN
huyện thị, 17 phòng giao dịch và tiết kiệm.
Từ một NH bao cấp chuyển hẳn sang thương mại gặp không ít khó khăn. Trong
bối cảnh nền kinh tế tiền tệ lạm phát cao, doanh nghiệp Nhà nước, các đơn vị kinh tế
tập thể là đối tượng khách hàng chính của NHNN lần lượt bị giải thể và tan rã,
phương tiện phục vụ kinh doanh và cơ sở vật chất thiếu và lạc hậu, đội ngũ cán bộ
công nhân viên đông, trình độ bất cập. Khi sát nhập tính tổng nguồn vốn huy động
của NH là 77,9 tỷ, dư nợ cho vay các thành phần kinh tế là 46,2 tỷ. Trong đó chủ
yếu là dư nợ cho vay doanh nghiệp quốc doanh và kinh tế tập thể chiếm 89%, nợ
quá hạn là 7,8 tỷ chiếm 16,8% tổng dư nợ, kết quả tài chính lỗ 5,2 tỷ. Có thể nói lúc
đó NHNN & PTNT Hà Tây đứng trên bờ vực thẳm.
Trước thực trạng đó, trong những năm qua NHNN & PTNT Hà Tây đã kiên
trì và quyết tâm đi theo đường lối của Đảng và Nhà nước. Được sự chỉ đạo của tỉnh
uỷ, UBND tỉnh, HĐND tỉnh và NH cấp trên, sự ủng hộ giúp đỡ của các ngành, các
cấp với sự nỗ lực cố gắng từ tập thể lãnh đạo đến CNV toàn chi nhánh đã từng
bước khắc phục khó khăn. Phát triển kinh doanh đa năng, đổi mới công cụ điều
hành, sắp xếp lại mô hình tổ chức, tinh giản bộ máy quản lý thực hiện phương
châm “đi vay để cho vay”. Tổ chức khoán tài chính đến nhóm và người lao động,
lấy hiệu quả kinh tế và mục tiêu sinh lời làm thước đo trong kinh doanh. Trong
những năm qua kết quả kinh doanh của NHNN & PTNT Hà Tây đã có những bước
chuyển biến và đi lên rõ rệt.
NH đặt ra định hướng đối với hoạt động tín dụng NH mình như sau:
- Mở rộng cho vay đối với các khách hàng thuộc mọi thành phần kinh tế trong
đó đặc biệt chú trọng tới các khách hàng quốc doanh, thực hiện chủ trương phát
triển kinh tế nhiều thành phần của Nhà nước.
- Thực hiện đầu tư có trọng điểm, chú ý đầu tư vào những ngành nghề mũi

nhọn có nhiều triển vọng phát triển, tăng cường tài trợ, đầu tư cho phát triển nông
nghiệp, hiện đại hoá nông nghiệp.
- Tăng cường thực hiện nỗ lực nhằm mở rộng quy mô tín dụng, đặc biệt là tín
dụng trung dài hạn.
- Lấy hiệu quả kinh tế làm tiêu chuẩn để mở rộng tín dụng và là thước đo để
đánh giá hoạt động tín dụng.
- Củng cố tăng cường uy tín vị thế của ngân hàng trên thị trường nhằm thu hút
ngày càng nhiều khách hàng đến với ngân hàng.
II-/ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NHNN & PTNT HÀ TÂY.
1-/ Huy động vốn.
Huy động vốn là một bộ phận của hoạt động tín dụng NH. Xét về mặt này
NHNN & PTNT Hà Tây đã thực hiện tương đối tốt. Theo báo cáo tổng kết công
tác kinh doanh dịch vụ của NH các số liệu cho thấy sự tiến bộ của công tác huy
động vốn của NH. Có thể thấy tình hình huy động vốn một số năm gần đây qua
bảng số liệu sau đây:
BẢNG 1: CƠ CẤU NGUỒN VỐN HUY ĐỘNG
Đơn vị: Triệu đồng
Chỉ tiêu
1999 2000 2001
SL % SL % SL %
I. Tổng nguồn vốn 679,857 100 838,940 100 1283,526 100
- Tổng TCKT-TD 121,473 17,9 110,526 13,2 95,578 7,4
- Tổng tiết kiệm 71,613 10,5 125,662 15 170,016 13,2
- Tổng kỳ phiếu 464,850 68,4 550,057 65,6 652,963 50,9
1 năm 235,876 34,7 261,973 31,2 362,103 28,2
- Tổng kho bạc 16,401 2,4 51,295 6,1 54,526 4,3
- Tiền vay TCTD 5,520 0,8 1,400 0,1 310,433 24,2
Trong cơ cấu nguồn vốn huy động của NHNN & PTNT Hà Tây thì tiền gửi
kỳ phiếu chiếm bộ phận chủ yếu 50,9% ngay trong bản thân cơ cấu tiền gửi kỳ
phiếu thì tiền gửi kỳ phiếu có thời hạn 1 năm chiếm tỷ trọng lớn - 18,2 trong tổng

nguồn vốn huy động. Nếu làm một phép so sánh đơn giản giữa tiền gửi kỳ phiếu và
tiền gửi tiết kiệm thì có thể thấy rõ tiền gửi kỳ phiếu cao gấp 3 lần so với tiền gửi
tiết kiệm.
Xét về tốc độ tăng trưởng thì tiền gửi kỳ phiếu tăng qua các năm tuy nhiên xét
về % tăng trưởng so với tổng nguồn thì nó lại giảm.
Tỉnh Hà Tây là một địa bàn rộng, đông dân cư nhưng đây lại không phải là
nơi tập trung nhiều doanh nghiệp, nhiều đơn vị sản xuất kinh doanh lớn không phải
là khu thương mại lớn. Các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn chủ yếu là doanh
nghiệp nhỏ, quy mô hạn chế. Chính vì vậy việc thanh toán giữa các doanh nghiệp
phần lớn thực hiện bằng tiền mặt chứ việc mở tài khoản tại ngân hàng để thanh
toán không trở thành nhu cầu của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp chỉ mở tài
khoản khi có nhu cầu xin vay vốn ngân hàng. Chính vì vậy lượng tiền gửi của các
tổ chức kinh tế tại ngân hàng không cao.
Lượng tiền gửi tiết kiệm của NHNN Hà Tây tăng qua các năm. Tuy nó chỉ
chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng nguồn vốn huy động nhưng cũng đã thể hiện sự tiến
bộ trong công tác huy động vốn nhàn rỗi trong tầng lớp dân cư bằng các chính sách
lãi suất hợp lý của ngân hàng và sự tin tưởng của nhân dân về ổn định tỷ giá của
đồng Việt Nam.
Với một nguồn vốn huy động đưa vào sử dụng có khối lượng lớn NHNN &
PTNT Hà Tây được đánh giá là một ngân hàng điển hình về công tác huy động
vốn. Điều này có nghĩa là NHNN Hà Tây đang có trong tay một nguồn vốn rất ổn
định, tạo điều kiện mở rộng tín dụng, đa dạng các hình thức hoạt động kinh doanh
và rất thuận lợi cho vay trung dài hạn.
Nhưng mặt trái ngược của thuận lợi này là: chính vì nguồn vốn chủ yếu là tiền
gửi kỳ phiếu và lãi suất của loại tiền gửi này cao hơn rất nhiều so với loại tiền gửi
khác. Và như thế nguồn đầu vào của NH là nguồn vốn có chi phí cao, ngân hàng sẽ
phải gánh chịu một lượng tiền lãi trả hàng năm rất lớn. Bài toán đặt ra cho cán bộ
ngân hàng là: nếu như ngân hàng không sử dụng tối đa và sử dụng có hiệu quả
nguồn vốn này thì số tiền mà NH đang nắm giữ sẽ không phải là điều kiện phát
triển cho NH mà trở thành một gánh nặng cho NH và như thế ngân hàng không

những không có lãi mà còn lỗ và gặp rất nhiều khó khăn. Ngược lại lượng vốn dồi
dào sẽ giúp cho ngân hàng lôi kéo thêm khách hàng, mở rộng thị trường, tăng sức
cạnh tranh, mở rộng quy mô và phát triển theo chiều sâu hơn. Tất cả những yếu tố
này sẽ dẫn đến một kết quả là lợi nhuận của ngân hàng sẽ gia tăng. Tất cả các lập
luộn trên đây là để nhấn mạnh và chỉ rõ ràng tại sao ở NHNN & PTNT Hà Tây
việc tìm ra giải pháp và phương pháp thực hiện để nâng cao hiệu quả hoạt động tín
dụng lại quan trọng như vậy. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng trung
dài hạn là một trong các giải pháp đó.
Sau đây chúng ta hãy cùng xem xét thực trạng của hoạt động cho vay vốn.
2-/ Cho vay vốn:
Cho đến nay lợi nhụân mà NHNN & PTNT Hà Tây thu được từ rấtnhiều
nghiệp vụ khác nhau,tuy nhiên lợi nhuận chủ yếu mà ngân hàng thu được đó là từ
nghiệp vụ cho vay vốn. Vì vậy tại NHNN & PTNT Hà Tây, nói đến công tác sử
dụng vốn là nói đến cho vay vốn.
Xem xét tình hình cho vay vốn theo thành phần kinh tế của NHNN & PTNT
Hà Tây ta thấy như sau:
BẢNG 2: TÌNH HÌNH CHO VAY THEO THÀNH PHẦN KINH TẾ
ĐV: Tỷ đồng.
1999 2000 2001
D. số % D. số % D. số %
I Cho vay 676,545 837 784,5
- Quốc doanh 106,708 15,8 158 19 148,199 19
- Ngoài quốc doanh 569,837 84,2 679 81 636,301 81
II Thu nợ 605,443 785 701,3
- Quốc doanh 103,335 17 132 17 138,55 19,8
- Ngoài quốc doanh 502,108 83 653 83 562,75 80,2
III Dư nợ 674,5 726 810
- Quốc doanh 57,5 8,5 77 10,6 95,5 11,8
- Ngoài quốc doanh 617 91,5 649 89,4 714,5 88,2
Trong ba năm 1999-2000-2001 doanh số cho vay của NHNN & PTNT tăng

tuy nhiên chỉ trong hai năm 1999-2000 doanh số cho vay tăng đáng kể 160,455 tỷ
đồng nhưng bước sang năm 2001 doanh số cho vay giảm 52,5 tỷ. Song song với
tình hình cho vay, tình hình thu nợ cũng tỷ lệ thuận với cho vay. Năm 2000 thu nợ
tăng 179,557 tỷ so với năm 1999 nhưng năm 2001 thu nợ giảm so với 2000 là 83,7
tỷ đồng nhưng dư nợ lại tăng qua các năm cụ thể năm 2000 tăng 51,5 tỷ, 2001
tăng 84 tỷ so với năm 2000. Có thể nói đó là một dấu hiệu khả quan trong lĩnh vực
kinh doanh của NHNN & PTNT Hà Tây, giúp cho ngân hàng ổn định và phát triển
trong những năm tiếp theo.
Xem xét riêng cho từng thành phần kinh tế cho thấy thành phần kinh tế ngoài
quốc doanh chiếm tỷ trọng cao trong doanh số cho vay. Điều này có thể giải thích.
Các doanh nghiệp quốc doanh trên địa bàn tỉnh Hà Tây không phải là những doanh
nghiệp lớn, quy mô nhỏ, tuy nhiên doanh số cho vay và thu nợ cũng tăng qua các
năm nhưng dư nợ cũng tăng mạnh điều đó chứng tỏ các doanh nghiệp quốc doanh
cũng đang gặp khó khăn khi nền kinh tế nước ta bước sang nền kinh tế thị trường.
Hơn thế nữa đây là ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn mục đích chủ
yếu là đầu tư cho nông, lâm, ngư nghiệp. Đối tượng cho vay chủ yếu của NHNN &
PTNT Hà Tây chủ yếu là kinh tế hợp tác xã, kinh tế hộ sản xuất, phát triển nông
nghiệp, các ngành nghề truyền thống. Nói tóm lại đối tượng chính của NHNN &
PTNT ny là lĩnh vực nông nghiệp. Tỷ trọng của ngành nông nghiệp chiếm 83,6%
tổng cho vay của ngân hàng. Các ngành khác như công nghiệp, xây dựng, dịch vụ
chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ. Với mục đích chủ yếu phục vụ nông nghiệp NHNN &
PTNT Hà Tây đã đầu tư chăn nuôi gia cầm, chương trình ứng dụng công nghệ mới,
tập trung đổi mới thiết bị công nghệ, phương tiện vận tải, nguyên liệu phục vụ sản
xuất nông nghiệp,... góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế, thúc đẩy nền kinh tế
chung của tỉnh tăng trưởng.
Nhìn chung tình hình tăng trưởng của hai thành phần kinh tế quốc doanh và
ngoài quốc doanh đều khả quan điều đó chứng tỏ NHNN & PTNT Hà Tây đã góp
phần tạo nên sự hài hoà cân bằng giữa hai thành phần kinh tế này, thúc đẩy phát
triển quy mô của kinh tế quốc doanh đồng thời với sự phát triển của kinh tế ngoài
quốc doanh với quy mô nhỏ bé hơn.