mot so cong trinh my thuat tieu bieu thoi ly

Môn: Mỹ thuât
Giáo viên : Nguyễn Thị Hà


Kiểm tra bài cũ
- Nghệ thuật kiến trúc.
Mĩthuật điêuLý gồm
thuật thời khắc và
- Nghệ
có những loại hình
trang trí.
nghệ thuật nào? Loại
- Nghệtôn giáo nào được
thuật gốm.
- Đạo phật rất thịnh hành ở
thịnh hành
thời Lý


BỐI CẢNH LỊCH SỬ :
-Triều đại nhà Lý là nhà nước phong kiến trung
ương tập quyền đầu tiên trong lịch sử nước ta.
-Đạo Phật đi vào cuộc sống đã khơi nguồn cho nghệ
thuật phát triển ( xây chùa, xây tháp, tạc tượng…)
-Nhiều cơng trình kiến trúc, điêu khắc và nghệ
thuật trang trí đặc sắc.
-Kiến trúc cung đình , kiến trúc Phật giáo phát
triển đẵ tạo điều kiện cho nghệ thuật điêu khắc ,
trang trí thời kì này cũng phát triển theo

Tiết 12 – Bài 12:
Thường thức mĩ thuật
MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIỂU BIỂU CỦA
MĨ THUẬT THỜI LÝ


I. KIẾN TRÚC:
CHÙA MỘT CỘT ( CHÙA DIÊN HỰU )


Chïa Mét Cét , chïa
Diªn Hùu .Ngồi 2 tên
Chïa mét cột
trờn thỡ chựa cũn cú tờn
còn có tên gọi
khỏc l Chùa Mật, Nhất
g×?
Trụ Tháp và Liên Hoa
Đài


Thảo luận nhóm:

1. Chùa được xây dựng vào năm 1049, là
một trong những cơng trình kiến trúc
1. Chùa được xây dựng vào thời
tiêu biểu của kinh thành Thăng Long.
gian nào? Ở đâu? Cho biÕt ý nghÜa
Chùa có tên gọi là Diên Hựu, nghĩa là
cđa tªn chïa Diªn Hùu

tiếp nối dài lâu.
2.Chùa cócó hình dáng như thế nào?
Chùa hình dáng như một đố sen nở
2.
Hãy mơ tả quanh có lan chùa?
giữa hồ, xungcấu trúc của can bao bọc.
Kiến trúc chùa như một khối vng đặt
trên cột đá đường kính 1,25m.


Chùa Một Cột

- Người lập: Hồng đế Lý Thái Tơng (1028 – 1054)
- Trụ trì đầu tiên : Đại đức Thích Tâm Liên.
- Năm 1954, quân đội viễn chinh Pháp trước khi rút khỏi Hà Nội đã
đặt mìn phá chùa Một Cột. Sau khi tiếp quản thủ đô, Bộ Văn hoá
Việt Nam DCCH đã tiến hành trùng tu lại chùa theo đúng kiến trúc
cũ.
-Truyền thuyết kể rằng chùa được xây dựng theo giấc mơ của vua
Lý Thái Tông và gợi ý thiết kế của nhà sư Thiền Tuệ: “ Ta mơ thấy
Phật Bà Quan Âm ngồi trên toà sen dắt ta lên toà”. Chùa Một Cột
được xây dựng giống như một bông hoa sen nở giữa hồ.


Hình đơi rồng trên mái chùa

Bậc đi lên chùa

Hình cá chép trang trí
mái đầu đao.

Một số hình ảnh chụp phiên bản của Chùa Một Cột

ĐÈN HOA ĐĂNG ĐÊM TRUNG THU TẠI HÀ NỘI


TRANH ĐÁ QUÝ

IN TRÊN TIỀN XU

TRANH VẼ

TRANH GỐM

TRANH THÊU


• Kết luận: Chùa Một Cột
cho thấy trí tưởng tượng bay
bổng của các nghệ nhân thời
Lý, đồng thời là một cơng
trình kiến trúc độc đáo, đầy
tính sáng tạo và đậm đà bản
sắc dân tộc Việt Nam.
•Bố cục: được quy tụ về điểm trung tâm làm nổi
bật trọng tâm của chùa, nét cong mềm mại của
mái, các đường thẳng khoẻ khoắn của cột và các
nếp gấp khúc của các con sơn trụ chống xung
quanh cột tạo nên sự hài hoà, lung linh, huyền

ảo,...


II/ ĐIÊU KHẮC VÀ GỐM:
1. Điêu khắc:
a) Tượng A-di-đà
( Chùa Phật Tích, Bắc Ninh )


1. Điêu khắc:
a) Tượng A-di-đà

Tượng được
tạcTượng được
bằng chất
Tượng gồm mấy
Tượngliệu Nêu chia khối đá
được đâu?
đặt gì? từ
ở tạc
Tượng được đặc thành
phần?
Tượngphần: đặt ở Chùa
được tượng
nguyên màu xanh xám.
hai từng phần? và bệ.
điểm
Phật Tích, Bắc Ninh.

•Phần tượng:

-Phật A-di-đà ngồi xếp bằng, hai bàn
tay ngửa, đặt chồng lên nhau để trước
bụng, tì nhẹ lên đùi theo quy định của
nhà Phật, nhưng dáng ngồi vẫn thoải
mái, không gị bó.
- Các nếp áo chồng bó sát người được
bng từ vai xuống dưới tạo nên
những đường cong mềm mại, tha
thướt và trau chuốt càng tôn thêm vẻ
đẹp của pho tượng. Mình tượng thanh
mảnh, ngồi hơi dướn về phía trước,
trơng uyển chuyển nhưng lại vững
vàng.
- Khuôn mặt phúc hậu, dịu hiền mang
đậm nét vẻ đẹp lí tưởng của người phụ
nữ Việt Nam.


1. Điêu khắc:
a) Tượng A-di-đà

•Phần bệ:
- Phật A-di-đà ngự trên tồ sen được trang trí bằng các
hoa văn rất tinh xảo và hoàn mỹ. Bệ gồm hai tầng:
- Tầng trên: Tồ sen hình trịn, như một đố sen nở rộ
với hai tầng cánh, các cánh sen được chạm đôi rồng
theo lối đục nơng, mỏng.
- Tầng dưới: Đế tượng hình bát giác, xung quanh được

chạm trổ nhiều hoạ tiết trang trí hình hoa dây chữ S và
sóng nước.


Tượng A-di-đà ở chùa Bái
Đính – Ninh Bình, nặng
100 tấn.

• Tượng Phật A-di-đà khổng lồ ở
Kamakura tỉnhKagawana, Nhật
Bản.


KẾT LUẬN : Tượng A-di-đà
- Được tạc từ khối đá nguyên
màu xanh xám.
- Bố cục tượng cân đối,hài hoà tỉ
lệ cân xứng giữa phần tượng và
phần bệ.
- Pho tượng là hình mẫu của vẻ
đẹp trong sáng, lặng lẽ và lắng
đọng đầy nữ tính nhưng khơng
làm mất đi vẻ trầm mặc của
Phật A-di-đà.

Phiên bản pho tượng A Di Đà "chuẩn"
theo nguyên bản được đặt tại Bảo tàng
Mỹ thuật Việt Nam.

b) Con Rồng thời lý


Đặc điểm
Rồng thời Lý
có nét gì độc
đáo?

-Thân hình con rồng.
- Miệng rồng
- Đầu rồng
-Hình tượng con rồng.


b) Con Rồng:

- Thân dài, tròn lẳn,
uốn khúc mềm mại,
thon nhỏ dần từ đầu
đến đuôi, khúc uốn lượn
nhịp nhàng theo kiu
tht tỳi.Thõn hỡnh
un ln 12 nhịp đại
diện cho 12 tháng trong
năm, th hin kh nng
bin húa, thay i thiờn
nhiờn ca con Rồng cai
quản thời tiết, mùa
màng. Trên lưng có vẩy
nhỏ đều đặn.

-Miệng rồng luôn ngậm viên
ngọc(ở các nước Trung
Quốc, Nhật Bản và Châu Âu,
rồng hay cầm ngọc ở chân
trước).Viên
ngọc
tượng
trưng cho tính nhân văn, trí
thức và lịng cao thượng.
-Đầu rồng hướng lên trên
đớp viên ngọc thể hiện tinh
thần tơn trọng tính nhân
văn, theo đuổi sự uyên bác và
tinh thần cao thượng. Là sản
phẩm sáng tạo trong nghệ
thuật dân tộc Việt Nam.

- Rồng thời Lý được
coi là hình tượng đặc
trưng của nền văn hoá
dân tộc Việt Nam.


• Rồng thời Lý chỉ được chạm khắc chủ yếu ở những di
tích liên quan trực tiếp đến vua ở Kinh đô, một số chùa
là nơi vua đã qua hoặc cư trú lại như Chùa Phật Tích,
Chùa Dạm (Bắc Ninh), Chùa Long Đọi (Hà Nam),…
Rồng thường có mặt cạnh những biểu tượng Phật giáo

như lá đề và hoa sen.


Rồng thơi Lý

Rồng
Châu
Âu

Rồng Trung Quốc


• Kết luận: Rång thêi Lý cã dáng dấp mềm mại,
uyển chuyển, hiền hịa, thân dài, khơng có sừng
trên đầu và ln có hình chữ S (một biểu tượng
của cư dân nông nghiệp trồng lúa nước cổ vốn
sinh tụ ở vùng Nam Á).