Nghiên cứu văn bản Phượng Sơn từ chí lược

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (372.71 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Nghiên cứu văn bản Phƣợng Sơn từ chí lƣợc

Nguyễn Thị Ngọc Yến

Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn

Luận văn Thạc sĩ ngành: Hán Nôm; Mã số: 60 22 40

Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS. Trịnh Khắc Mạnh

Năm bảo vệ: 2010

Abtract: Chƣơng 1: Khảo sát văn bản Phƣợng Sơn từ chí lƣợc: giải quyết các vấn đề về 
văn bản của tác phẩm, mô tả hiện trạng từng văn bản, lập so sánh đối chiếu về nội dung
và đặc điểm chữ húy trong văn bản, trình bày một số vấn đề về soạn giả và niên đại tác
phẩm, niên đại sao chép. Chƣơng 2: tìm hiểu giá trị nội dung và nghệ thuật tác phẩm
Phƣợng Sơn từ chí lƣợc

Keywords: Văn bản; Ngôn ngữ học; Chữ Hán Nôm

Content

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ………..……….…………...…..……6

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ………..……….……...6

2. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ……… ………..…….…..9

3. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ………...….…..10

4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……..………..11

5. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI ………..………..………...……11

6. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN ………..…….………….…...12

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Chƣơng 1: KHẢO SÁT VĂN BẢN PHƢỢNG SƠN TỪ CHÍ LƢỢC ..……….…...15

1.1 MƠ TẢ HIỆN TRẠNG CÁC DỊ BẢN ……….…….16

1.1.1 Nhóm văn bản in ………...………...…...16

1.1.2 Nhóm văn bản chép tay ………..…..24

1.2 XÁC ĐỊNH BẢN CƠ SỞ VÀ CÔNG BỐ TÁC PHẨM ………32

1.2.1 Bản có niên đại sớm nhất ……….………..33

1.2.2 Bản mang tính hồn chỉnh ………...…. 33

1.2.3 Bản công bố ………..…….…...37

1.3 VẤN ĐỀ SOẠN GIẢ VÀ NIÊN ĐẠI TÁC PHẨM ………..………...37

1.3.1 Về soạn giả Nguyễn Bảo .………...……….37

1.3.2 Về niên đại tác phẩm …..……….………40

Chƣơng 2: GIÁ TRỊ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA TÁC PHẨM 
 PHƢỢNG SƠN TỪ CHÍ LƢỢC ……….……….……..43

2.1 GIÁ TRỊ NỘI DUNG CỦA PHƢỢNG SƠN TỪ CHÍ LƢỢC .…………..…. 43

2.1.1 Tác phẩm phản ánh về thân thế, sự nghiệp của Chu Văn An gắn liền 
với các thời kỳ khác nhau ………..…..43

2.1.1.1 Thời kỳ ở quê nhà ….……….……….43

2.1.1.2 Thời kỳ ở kinh thành Thăng Long ……….…………49

2.1.1.3 Thời kỳ ở núi Phượng Hồng - Chí Linh ………..….54

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

2.1.2.1 Số lượng tác phẩm ………...……….57

2.1.2.2 Vài nét về giá trị thơ của Chu Văn An ……….……64

2.1.3 Đền thờ Chu Văn An qua Phượng Sơn từ chí lược ………...….67

2.1.3.1 Điển lệ thờ tự qua các đời ……….….…..67

2.1.3.2 Di tích Chu Văn An ở núi Phượng Hồng ………...………70

2.1.3.3 Di tích Chu Văn An ở Thanh Liệt, Thanh Trì ………..……72

2.2. TÌM HIỂU GIÁ TRỊ NGHỆ THUẬT CỦA PHƢỢNG SƠN TỪ CHÍ 
LƢỢC………73

2.2.1 Vài nét về thể chí ………...…………73

2.2.2 Sự vận dụng thể loại chí trong cách làm sách của Nguyễn Bảo………… 75

KẾT LUẬN ……….…81

TÀI LIỆU THAM KHẢO ……….……….84

PHẦN PHỤ LỤC ……….………...87

References:

A. TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

2.

Cao Xuân Dục (1993), Quốc triều hƣơng khoa lục, Nguyễn Thuý Nga - Nguyễn Thị Lâm 
dịch, Nxb. Tp. Hồ Chí Minh.

3.

Chu Văn An dữ Phƣợng Sơn từ chí lƣợc, in rênêô, ký hiệu D.17, Thƣ viện Viện NCHN.

4.

Đại Việt sử ký toàn thƣ (1971), Nxb. KHXH, HN.

5.

Đặng Kim Ngọc (1989), Chu Văn An - Nhà sƣ phạm mẫu mực cuối thời Trần, Ban Văn 
hóa Văn nghệ Trung ƣơng, Văn hóa Việt Nam, Tổng hợp 1989 - 1995, HN.

6.

Danh nhân đất Việt, Nguyễn Kim, Quyển I, Nxb. Nam Hải, HN.

7.

Di sản Hán Nôm Việt Nam - Thƣ mc yu, PGS. Trn Ngha v GS. Franỗois Gros đồng

chủ biên (1993), Nxb. KHXH, HN.

8.

Địa chí Thăng Long Hà Nội trong thƣ tịch Hán Nôm, Nguyễn Thúy Nga - Nguyễn Văn

Nguyên chủ biên (2007), Nxb. Thế giới, HN.

9.

Địa phƣơng chí tỉnh Bắc Ninh qua tƣ liệu Hán Nôm, Đinh Khắc Thuân chủ biên (2009),

Nxb. KHXH, HN.

10.

Đồng Khánh địa dƣ chí, Ngơ Đức Thọ - Nguyễn Văn Ngun - Philippe Papin (2003), Tập 
II, Nxb. Thế giới, HN.

11.

Dƣơng Quảng Hàm (1943), Việt Nam văn học sử yếu, Nhà học chính Đơng Pháp xuất bản, 
HN.

12.

Hán Việt từ điển giản yếu, Đào Duy Anh (2008), Nxb. KHXH, HN.

13.

Hoàng Việt thi văn tuyển, (1958), Tập II, Nxb. Văn hóa, HN.

14.

Lê Thị Hà (2010), Bộ phận văn ch ƣơng trong trƣớc tác của Phan Huy Chú (Luận văn 
Thạc sĩ), Thƣ viện khoa Văn, trƣờng ĐHKHXH & NV, HH.

15.

Lƣợc truyện các tác gia Việt Nam, Trần Văn Giáp chủ biên (1971), Tập I, Nxb. KHXH,

HN.

16.

Ngô Đức Thọ (1997), Nghiên cứu chữ Huý Việt Nam qua các đời, Nxb. Văn hóa, HN.

17.

Ngơ Đức Thọ, Trịnh Khắc Mạnh (2006), Cơ sở văn bản học Hán Nôm, Nxb. KHXH, HN.

18.

Nguyễn Kim Măng (2005), Bài văn bia từ chỉ thờ Hƣơng hiền xã Văn Điển của Bùi Huy

Bích, Tạp chí Hán Nơm, số 6 (73).

19.

Nguyễn Tá Nhí (2009), Tìm hiểu thêm về các vị Tiên hiền, Tiên nho đƣợc tòng tự ở Văn
miếu, Văn chỉ ở Việt Nam, Nghiên cứu tƣ tƣởng Nho gia Việt Nam từ hƣớng tiếp cận liên

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

20.

Nguyễn Thúy Nga (2004), Tài liệu địa chí cổ viết về tỉnh Hải Dƣơng, Tạp chí Hán Nơm, 
số 6 (67).

21.

Nguyễn Trãi (1969), Dƣ địa chí, Nxb. KHXH, HN.

22.

Những ông nghè, ông cống triều Nguyễn, Bùi Hạnh Cẩn - Nguyễn Loan - Lan Phƣơng

(1995), Nxb. Văn hóa Thơng tin.

23.

Phạm Thị Nghĩa Vân (2007), Nghiên cứu tác phẩm Đại Nam kỳ truyện, Luận văn Thạc sĩ 
Ngữ văn, HN.

24.

Phan Đình Phùng (2008), Việt sử địa dƣ, Nguyễn Hữu Mùi dịch và chú giải, Nxb. Nghệ 
An, Trung tâm Văn hóa Ngơn ngữ Đông Tây.

25.

Phan Huy Chú (2007), Lịch triều hiến chƣơng loại chí, Tập II, Nxb. Giáo dục.

26.

Tạ Ngọc Liễn (1986), Tìm hiểu thể loại địa chí, Nghiên cứu lịch sử, số 6.

27.

Tên làng xã Việt Nam đầu thế kỷ XIX thuộc các tỉnh từ Nghệ Tĩnh trở ra, Dƣơng Thị The -

Phạm Thị Thoa dịch và biên soạn (1981), Nxb. KHXH, HN.

28.

Thƣ mục Hán Nôm mục lục tác giả (1977), in rônêô, Ban Hán Nôm, Hà Nội.

29.

Tìm hiểu kho sách Hán Nơm, Trần Văn Giáp (1990), Tập II, Nxb. KHXH, HN.

30.

Trần Huy Phác, Trần Công Hiến (2009), Hải Dƣơng phong vật chí, Nguyễn Thị Lâm giới 
thiệu và dịch, Nxb. Lao động, Trung tâm Văn hóa Ngơn ngữ Đơng Tây.

31.

Trần Lê Sáng (1981), Cuộc đời và thơ văn Chu Văn An, Nxb. Hà Nội.

32.

Trịnh Khắc Mạnh (2002), Tên tự tên hiệu các tác gia Hán Nôm Việt Nam, Nxb. KHXH,

HN.

33.

Trịnh Khắc Mạnh (2009), Khảo sát tài liệu Hán Nơm về dƣ địa chí hiện lƣu giữ tại Viện
Nghiên cứu Hán Nơm, Tạp chí Hán Nơm, số 3 (94).

34.

Từ điển Hán Việt, Thiền Chửu (2000), Nxb. Tp. Hồ Chí Minh.

35.

Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, Nguyễn Q.Thắng - Nguyễn Bá Thế (1991), Nxb.

KHXH, HN.

36.

Từ điển văn học (Bộ mới), Đỗ Đức Hiếu chủ biên (2004), Nxb. Thế giới, HN.

37.

Từ điển Văn học Việt Nam, Lại Nguyên Ân - Bùi Văn Trọng Cƣờng biên soạn (1995),

Nxb. Giáo dục, HN.

38.

Từ điển văn học, Nguyễn Huệ Chi chủ biên (2004), Nxb. Thế giới.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

40.

Vũ Tuân Sán (1973), Chu Văn An thầy dạy học và nhà trí thức nổi tiếng đời Trần, Danh

nhân Hà Nội, Hội Văn nghệ HN.

B. TÀI LIỆU HÁN NÔM LƯU TRỮ TẠI VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM

41.

朱文安行狀草 Chu Văn An hành trạng thảo, kí hiệu VHv.1292.

42.

登科綠 Đăng khoa lục, kí hiệu A.2752/1.

43.

皇越詩選 Hoàng Việt thi tuyển, kí hiệu A.2857.

44.

鳳山祠志略 Phƣợng Sơn từ chí lƣợc, kí hiệu A.195.

45.

鳳山祠志略 Phƣợng Sơn từ chí lƣợc, kí hiệu VHv.1287/1.

46.

鳳山祠志略 Phƣợng Sơn từ chí lƣợc, kí hiệu VHv.1287/.

47.

鳳山祠志略 Phƣợng Sơn từ chí lƣợc, kí hiệu VHv.1740.

48.

鳳山祠志略 Phƣợng Sơn từ chí lƣợc, kí hiệu VHv.1293.

49.

國朝登科錄 Quốc triều đăng khoa lục, kí hiệu A.36/1-2.

50.

全越詩錄 Tồn Việt thi lục, kí hiệu A.1334.

51.

辭海字典 Từ hải tự điển.

52.

辭原字典 Từ nguyên tự điển.

</div>