MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC TẬP HỢP
CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM Ở CÔNG TY
CÔNG NGHỆ THANH HẢI
3.1. Sự cần thiết của việc hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí và tính
giá thành sản phẩm
Doanh nghiệp là một đơn vị kinh tế cơ sở, là tế bào của nền kinh tế quốc
dân, là nơi trực tiếp tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh để sản xuất các
loại sản phẩm và thực hiện cung cấp các loại sản phẩm đó phục vụ nhu cầu xã hội.
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường, mục tiêu đích quan trọng nhất của quá trình
sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp sản xuất luôn là lợi nhuận tối đa, vì
vậy doanh nghiệp luôn quan tâm đến việc quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm, phải biết bỏ ra những chi phí nào, bỏ ra bao nhiêu và kết quả thu được là
cái gì và bao nhiêu. Song chỉ biết một cách tổng thể chung thì chưa đủ, mà cần
thiết phải biết một cách cụ thể, chi tiết cho từng loại hoạt động, từng loại sản phẩm,
công việc lao vụ, dịch vụ. Bởi vậy doanh nghiệp cần phải tổ chức công tác kế toán
nói chung đặc biệt là công tác kế toán tập hợp chi phí và tính gía thành sản phẩm
một cách chi tiết cụ thể và phù hợp với đặc thù, yêu cầu quản lý của mình.
Xuất phát từ những vấn đề trên, việc hoàn thiện tổ chức hạch toán chi phí
sản xuất và tính giá thành sản phẩm là vô cùng quan trọng. ý thức được điều này
các nhà quản lý của công ty Công Nghệ Thanh Hải luôn cùng phòng tài chính kế
toán nghiên cứu tìm ra những phương pháp hạch toán, cách thức quản lý phù hợp
với tình hình sản xuất kinh doanh của công ty và coi đây là chiến lược trong sự
phát triển của mình. Cũng giống như các doanh nghiệp khác, phương thức để hoàn
thiện công tác hạch toán kế toán trong công ty cần phảI được xem xét trên các định
hướng sau.
-Hoàn thiện công tác hạch toán kế toán phải phù hợp với những chính sách,
chế độ quản lý tổ chức của nhà nước trong từng thời kỳ
- Hoàn thiện công tác hạch toán kế oán phải phù hợp với đặc điểm tổ chức
sản xuất kinh doanh, tổ chức quản lý của doanh nghiệp, mỗi doanh nghiệp có một
đặc điểm và điều kiện riêng. Do đó không thể có một mô hình kế toán chung cho
các doanh nghiệp. Để tổ chức tốt công tác kế toán, đảm bảo phát huy tốt vai trò, tác
dụng của kế toán với quản lý thì việc hoàn thiện công tác kế toán phải căn cứ vào
chức năng, nhiệm vụ, tính chất hoạt động và quy mô của doanh nghiệp cũng như
cơ chế, sự phân cấp quản lý của doanh nghiệp và trình độ của nhân viên kế toán.
- Hoàn thiện công tác kế toán trong doanh nghiệp phải đảm bảo tiết kiệm và
hiệu quả. Tiết kiệm và hiệu quả là nguyên tắc kinh doanh nói chung và tổ chức
công tác kế toán nói riêng. Thực hiện nguyên tắc này phải đảm bảo tổ chức công
tác kế toán khoa học và hợp lý, thực hiện tốt tất cả các chức năng nhiệm vụ của kế
toán, chất lượng công tác kế toán đạt được cao nhất với chi phí thấp nhất.
- Hoàn thiện công tác kế toán phải đảm bảo thực hiện tốt chức năng thông
tin cho các nhà quản trị doanh nghiệp.
3.2. Những ưu điểm cơ bản
Từ khi thành lập và hoạt động sản xuất kinh doanh tới nay công ty Công
Nghệ Thanh Hải không ngừng phát huy hết khả năng, tiềm lực của mình hoàn
thiện sản xuất nói chung, công tác kế toán nói riêng, trong đó có việc hạch toán chi
phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Trong quá trình sản xuất kinh doanh, công
ty không ngừng nâng cao trình độ quản lý, mở rộng quy mô sản xuất và tiêu thụ
sản phẩm. Có thể nói công ty đã đáp ứng được phần nào nhu cầu của thị trường về
bị đạn nghiền xi măng và các phụ tùng cơ khí, đời sống cán bộ công nhân viên vì
thế cũng ngày càng được nâng cao.
Qua thời gian thực tập, nghiên cứu tiếp cận với thực tế sản xuất, thực tế công
tác kế toán ở công ty em xin đưa ra một số nhận xét về tình hình công tác kế toán
và công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành cụ thể như sau:
- Về hình thức kế toán đang áp dụng.
Công ty sử dụng hình thức “Nhật Ký Chung” để ghi chép phản ánh các nội
dung kinh tế phát sinh. Trong hình thức kế toán thủ công thì đây không phải là
hình thức ghi sổ thuận lợi với đặc điểm, tổ chức và sản xuất phức tạp như hiện nay
của công ty. Nhưng công ty sử dụng hệ thống kế toán máy nên đây là hình thức
phù hợp hơn cả. Hình thức Nhật Ký Chung là hình thức đơn giản, dễ làm, dễ học.
- Về phương pháp tính lương nhân công.
Hiện nay công ty đang áp dụng hai hình thức trả lương là trả theo sản phẩm
đối với công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm và trả lương theo thời gian cho công
nhân quản lý. Như vậy công ty đã đảm bảo được nguyên tắc phân phối theo lao
động, tiền lương gắn chặt với số lượng và chất lượng lao động. Do đó đã kích thích
người lao động quan tâm đến kết quả và chất lượng lao động.
- Về phương pháp hạch toán hàng tồn kho.
Công ty đang vận dụng phương pháp hạch toán hàng tồn kho theo phương
pháp kê khai thường xuyên, với độ chính xác cao và cung cấp thông tin về hàng
tồn kho một cách kịp thời, cập nhật. Tại bất kì thời điểm nào kế toán cũng có thể
xác định được lượng nhập xuất, tồn kho từng loại hàng hoá nói chung và nguyên
vật liệu nói riêng.
Kết hợp với phương pháp tính giá nguyên vật liệu xuất kho theo giá thực tế
đích danh giá trị của thứ hạng nào cũng được xác định đúng theo giá nhập kho của
nó.
- Về phương pháp tính giá thành
Ưu điểm lớn nhất trong công tác tính giá thành sản phẩm chính là việc áp
dụng phương pháp giản đơn ( phương pháp trực tiếp) là một trong những phương
pháp đơn giản nhất được sử dụng để tính giá thành sản phẩm nhập kho trong kỳ,
việc vận dụng phương pháp này không nhất thiết phải là người có trình độ cao.
- Về hình thức kế toán
ở phòng kế toán công ty đã áp dụng phần mềm kế toán bổ trợ cho công tác
hạch toán kế toán ở công ty. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều được các cán bộ
kế toán đưa vào máy, máy sẽ tự động kết chuyển vào các sổ kế toán tổng hợp và sổ
chi tiết theo từng nghiệp vụ kế toán, đáp ứng được nhiệm vụ cung cấp thông tin đối
với yêu cầu quản lý của công ty và các cơ quan hưu quan.
3.3. Những hạn chế cần khắc phục
Tuy nhiên, với một cơ cấu bộ máy tổ chức quản lý và sản xuất phức tạp như
vậy, trong quá trình hoạt động, công ty không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế.
Những nhược điểm cần hạn chế và khắc phục trong hoạt động kế toán, trong công
tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm như sau:
- Về đánh giá sản phẩm dở dang
Đánh giá sản phẩm dở dang theo phương pháp ước tính tương đương là một
trong những phương pháp sử dụng phổ biến. Tuy nhiên ở phương pháp này còn
một số vấn đề chưa phù hợp. Thứ nhất chi phí nguyên vật liệu trực tiếp luôn tính
đủ 100% cho sản xuất dở dang cuối kỳ, điều này chưa hợp lý vì với đặc điểm sản
xuất của công ty hiện nay, NVL được xuất ra trong nhiều lần, cho từng công đoạn
vì vậy mức độ hoàn thành của sản phẩm là khác nhau. Thứ hai xác định chi phí sản
xuất dở dang theo cách bình quân không phân biệt chi phí dở dang đầu kỳ chi phí
sản xuất phát sinh trong kỳ và chi phí sản phẩm dở dang cuối kỳ, nghĩa là trong chi
phí sản xuất sản phẩm dở dang cuối kỳ có cả chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ theo
cách này, nếu chi phí sản xuất trong kỳ biến động lớn, sản lượng sản phẩm dở dang
đầu kỳ và cuối kỳ chênh lệch lớn, thì chắc chắn giá thành sản phẩm không thể
trung thực theo thực tế phát sinh vì tính chất bình quân của nó.
- Về công tác hạch toán chi phí sản xuất
+ Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Thứ nhất: chi phí NVL không được chi tiết thành NVL chính, NVL phụ,
nhiên liệu…. Mà được gộp chung và chỉ sử dụng tài khoản cấp 1 TK152. Việc
phản ánh chung như vậy không làm sai lệch giá thành sản phẩm nhưng lại không
cho thông tin chính xác, chi tiết về các yếu tố. Từ đó không theo dõi kịp thời sự
biến động của từng loại vật tư, không đánh giá được sự ảnh hưởng của từng loại
vật tư đến chi phí sản xuất để có biện pháp quản lý thích hợp.
Thứ hai: Về phương pháp tính giá vật tư xuất dùng, công ty đang sử dụng
phương pháp đích danh, việc áp dụng phương pháp này đòi hỏi những điều kiện
khắt khe chỉ có thể áp dụng được khi có hàng tồn kho có thể phân biệt, chia tách ra
thành từng loại, từng thứ riêng rẽ. Trong khi đó công ty có trên 150 chủng loại vật
tư sử dụng trong sản xuất và được xuất dùng liên tục trong kỳ, vì vậy việc theo dõi,
cũng như quản lý vật tư không đảm bảo chặt chẽ, đặc biệt xây dựng giá trị hàng tồn
kho.
+ Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp
Đối với khoản trích theo lương (BHXH, BHYT, KPCĐ) của công nhân sản
xuất trực tiếp không được hạch toán phù hợp với chế độ kế toán hiện hành không
tuân theo nguyên tắc phù hợp của kế toán đó là chi phí phát sinh cho đối tượng nào
thì phải tập hợp vào đúng đối tượng đó, phải tập hợp đúng nơi phát sinh.
+ Hạch toán chi phí sản xuất chung
Về hệ thống tài khoản sử dụng, hiện nay công ty tiến hành tập hợp tất cả các
yếu tố chi phí vào tài khoản 627. Với tình hình tổ chức và đặc điểm sản xuất kinh
doanh như hiện nay của công ty khoản mục chi phí SXC bao gồm rất nhiều loại,
thậm chí không cùng phát sinh tại phân xưởng nhưng lại tập hợp chung vào một
TK như hiện nay là chưa hợp lý. Với tổng chi phí SXC không đổi nhưng không
đảm bảo khoa học trong việc quản lý và sử lý số liệu kế toán. Cụ thể, trong chi phí
SXC 2 yếu tố chi phí khấu hao và chi phí lãi vay chiếm tỉ trọng lớn trong tổng số