MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH HOÀNG GIA

MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ
TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI
CÔNG TY TNHH HOÀNG GIA
A/ NHẬN XÉT VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIÊU THỤ HÀNG VÀ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT
QUẢ KINH DOANH Ở CÔNG TY TNHH HOÀNG GIA
Qua bao nhiêu thử thách là một công ty làm ăn thua lỗ , công ty TNHH
Hoàng gia đã không ngừng lớn mạnh cả về quy mô , năng lực và hiệu quả sản
xuất kinh doanh.
Trong những năm đầu chuyển đổi cơ chế sang nền kinh tế thị trường công
ty đã gặp không biết bao khó khăn , thử thách , những điều đó buộc doanh
nghiệp phải tự khẳng định mình trên thương trường , để làm thế nào kinh doanh
có lãi , tự chủ về tài chính ,.... Không biết bao nhiêu doanh nghiệp không tồn tại
được vì không thích nghi với phương thức làm ăn mới . Đứng trước thử thách đó
ban lãnh đạo đã nhận ra mặt yếu kém không phù hợp với cơ chế mới nên đã đưa
ra nhiều giải pháp kinh tế có hiệu quả nhằm khắc phục mọi khó khăn tiến tới hoà
nhập với nền kinh tế thị trường . Và chính trong cơ chế mở này công ty đã tìm ra
các nguồn hàng từ nước ngoài để gia công hàng xuất khẩu .Cho đến nay công ty
đã đứng vững và càng ngày càng phát triển trong cơ chế thị trường.
Về cơ sở công ty đã được đổi mới toàn diện theo hướng công nghiệp hoá,
hiện đại hoá . Quy mô và năng lực sản xuất kinh doanh ngày càng phát triển , tự
chủ trong hoạt động sản xuất kinh doanh với một công ty bề thế , làm ăn có uy
tín được nhiều khách hàng biết đến như hiện nay . Có thể nói về cơ bản công ty
đã hoàn thành nhiệm vụ đầu tư mở rộng . Công việc tiếp theo của công ty là đẩy
mạnh đầu tư để hiện đại hoá .
Cùng với sự phát triển lớn mạnh của công ty , công tác quản lý nói chung và
công tác kế toán nói riêng đã không những được củng cố và hoàn thiện .Công ty
đã xây dựng được một bộ máy quản lý rất khoa học và chặt chẽ , lựa chọn được
những cán bộ có trình độ nghiệp vụ vững vàng , có tinh thần trách nhiệm cao
.Bộ máy kế toán đã không nhừng phát triển về mọi mặt , đáp ứng nhu cầu quản
lý và hạch toán của công ty.
11

Công tác kế toán bán hàng và tiêu thụ hàng về cơ bản đảm bảo phản ánh một
các đầy đủ việc nhập xuất kho hàng hoấ . Mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh phòng
tài chính -kế hoạch đều lập chứng từ , lập trình tự luân chuyển và bảo quản , lưu
trữ chứng từ nhập xuất kho hàng hoá theo đúng chế độ quy định .
Việc sử dụng các bảng kê , nhật ký chứng từ..... để ghi sổ kế toán theo đúng
hệ thống kế toán ban hành theo quyết định 1141TC/CĐKT-ngày 01/11/1995 của
Bộ tài chính. Hiện nay công ty đang áp dụng nhật ký chứng từ , là hình thức kế
toán phù hợp với điều kiện kinh doanh của doanh nghiệp , đảm bảo theo dõi chặt
chẽ tình hình của từng thứ từng loại hàng hoá , tình hình thanh toán của từng
khách hàng . Kế toán cũng đã chú trọng tới việc quản lý , lưu trữ chứng từ gốc
làm cơ sở pháp lý được quản lý chặt chẽ cả về khâu sản xuất , nhập kho và tiêu
thụ , kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết có quan hệ chặt chẽ . Công việc kế toán
được tiến hành liên tục , cụ thể đảm bảo choviệc cung cấp thông tin kịp thời cho
lãnh đạo và làm cơ sở cho việc đẩy mạnh gia công hàng xuất khẩu .
Mặc dù kế toán tiêu thụ và xác định kết quả là một bộ phận rất phức tạp
nhưng cùng với tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt tình của mình, cán bộ phòng
kế toán đã không ngừng đổi mới , học hỏi thêm kinh nghiệm , học tập chế độ kế
toán mới nhằm thích ứng và phù hợp với tình mới , tạo chỗ đứng vững chắc trên
thị trường xuất nhập khẩu các mặt hàng thêu, xe máy , hoá chất ,....và thị trường
kinh tế của cả nước.
Tuy nhiên bên cạnh thành tích đã đạt được của công tác kế toán bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh của công ty còn bộc lộ một số hạn chế nhất định . thể
hiện ở các mặt sau:
 Về đánh giá hàng hoá , sản phẩm :
Thực tế hiện nay ở công ty sản phẩm , hàng hoá được đánh giá theo giá tạm
tính tức doanh nghiệp xuất hàng tức doanh nghiệp xuất hàng theo lô mà doanh
thu tính theo tháng chứ không phải theo hoá đơn bán hàng , vậy cho nên cuối
tháng doanh nghiệp mới điều chỉnh lại số tiền chênh lệch , và lúc đó doanh thu
22
mới được phản ánh đúng .Việc đánh giá này nhằm đảm bảo phản ánh chân thực

giá trị của hàng hoá xuất , tạo điều kiện để xác định kết quả kinh doanh một
cách chính xác. Song việc tính toán xác định trị giá vốn thực tế của hàng xuất
kho lại chỉ được thực hiện vào cuối kỳ hạch toán (cuối mỗi tháng). Vấn đề này
đã gây ra những hạn chế nhất định:không đamr bảo tính kịp thời của kế toán
trong việc phản ánh theo dõi quá trình nhập xuất hàng hoá, không tổng hợp được
giá trị của hàng hoá
 Về sổ kế toán chi tiết hàng hoá được ghi chép song song ở kho với phòng kế
toán , việc ghi chép trên "Sổ nhập hàng hoá " và "Sổ theo dõi hàng ", ở phòng
kế toán cũng được ghi theo chỉ tiêu số lượng nên bảo đảm sự chính xác
nhưng việc ghi chép còn trùng lặp vì vậy nên lần nhập xuất kho nhiều khối
lượng , chủng loại mã hàng cho từng lần nhập xuất kho lớn thì khối lượng
ghi chép lớn ,mất nhiều thời gian .Hơn nữa việc kiểm tra, đối chiếu giữa thủ
kho và kế toán cuối kỳ mới được thực hiện ,chính điều này đã hạn chế tác
dụng của công tác kế toán chi tiết hàng hoá không đáp ứng được yêu cầu của
công tác quản lý hàng hoá.
 Kế toán doanh thu bán hàng
Hoạt động kinh doanh của công ty chủ yếu về thường mại như xuất bán xe
máy , hoá chất , thêu,...nhưng trong chuyên đề này tôi đi sâu vào mặt hàng thêu
gia công . Công ty nhận nguyên vật liệu (vải , kim ,chỉ) của khách hàng , rồi
thực hiện sản xuất gia công , giao nộp sản phẩm trên cơ sở nguyên liệu đã được
nhập và được đã thanh toán một khoản tiền công gia công .Vì thực tế hoạt động
như vậy , nên công ty không đánh giá và ghi sổ kế toán tổng hợp về giá trị
nguyên vật liệu của người gia công .Tuy nhiên nó vẫn phát sinh các khoản chi
phí bốc dỡ , vận chuyển từ cảng về công ty.Theo hợp đồng, khoản này khách
hàng chịu và thanh toán lại cho công ty cùng với tiền công gia công.
Như vậy việc tổ chức hạch toán các khoản tiền công gia công , chi phí vận
chuyển NVL......vào doanh thu bán hàng là chưa hợp lý .Vì về mặt bản chất các
33
khoản khách hàng thanh toán cho công ty như chi phí vận chuyển NVL.... không
nằm trong đơn giá gia công mà đây chính là các khoản công ty chi hộ cho khách

hàng ,.... còn đơn giá gia công chỉ gồm tiền công nhận gia công. Hơn nữa việc
gia công hàng xuất khẩu nhà nước không đánh thuế doanh thu. Do vậy việc hạch
toán tất cả các khoản tiền công gia công , chi phí vận chuyển vào doanh thu về
mặt giá trị chưa có ảnh hưởng gì nghiêm trọng đến kết quả sản xuất kinh
doanhcủa công ty.nhưng nếu xét về lâu dài, khi việc gia công hàng xuất khẩu đã
đi vào ổn định lúc đó nhà nước sẽ thực hiện đánh thuế xuất khẩu , thì điều này sẽ
bất lợi cho doanh nghiệp lẫn khách hàng .Vì nếu hạch toán tất cả các khoản trên
vào doanh thu sẽ làm số thuế xuất khẩu phải nộp tăng lên , khoản này sẽ ảnh
hưởng đến doanh thu của công ty.
 Về kế toán chi phí bán hàng và chiphí quản lý doanh nghiệp
ở công ty TNHH Hoàng Gia việc tập hợp chi phí bán hàng và chi phí quản lý
doanh nghiệp được thể hiện trên sổ chi tiết tài khoản 641, 642 và đã theo dõi
riêng từng khoản chi phí phát sinh . Song chi phí bán hàng và chi phí quản lý
doanh nghiệp được tính hếtcho hàng hoá xuất khẩu tiêu thụ trong tháng mà
không tính cho hàng tiêu thụ nội địa . Đây là vấn đề chưa thích hợp vì chi phí
quản lý phát sinh trong tháng lớn hơn cho nên ảnh hưởng đến hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp .
Hơn nữa chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp không được phân
bổ cho từng loại , hàng hoá xuất khẩu trong tháng mà phân bổ cho từng hãng đặt
hàng để xác định kết quả kinh doanh của từng hãng đặt hàng. Chính điều này
cũng không cung cấp được thông tin và chi phí cho từng hãng đặt hàng
Như vậy công ty nên tiến hành phân bổ chi phí vào cuối tháng cho từng loại
hàng cụ thể , kể cả hàng nội địa một cách thường xuyên hơn .
 Kế toán xác định kết quả tiêu thụ :
Với quy trình gia công hàng thêu xuất khẩu , việc tiêu thụ của công ty gồm
các loại hàng theo từng đơn đặt hàng .Hiện nay công ty không xác định kết quả
44
kinh doanh của loại hàng mà chỉ tính toán chung kết quả kinh doanh của từng
đơn đặt hàng
Trong điều kiện kinh doanh gia công hàng xuất khẩu hiện nay , với kết quả

tính toán này không đáp ứng được thông tin cho các nhà quản lý doanh nghiệp
để phân tích , đánh giá hiệu quả kinh doanh của từng đối tượng từng mặt hàng ,
từ đó lựa chọn các phương án kinh doanh , phương án ký hợp đồng gia công có
hiệu qủa nhất .
 Về hệ thống chứng từ sổ sách kế toán
Phương pháp ghi sổ của công ty theo hình thức nhật ký chứng từ
Công ty có lập các bảng kê nhưng trên thực tế ngoài sổ sách lại không có , mà
lại vào các sổ thẻ chủ yếu hai tài khoản 131,331.Điều này khác với thực tế, theo
tôi công ty chỉ nên dùng một hình thức ghi sổ nhật ký chung , để trong quá trình
vào sổ sách được thuận tiện , để kiểm tra xem xét , nên có đầy đủ các bảng kê số
11-"phải thu của khách hàng"còn các bảng kê khác và nhật ký chứng từ số 8 đều
không có ngoài sổ sách mà ở hết trong máy vi tính .
Tất cả những hạn chế đó đã làm cho công ty TNHH Hoàng Gia không tạo
đựơc đủ các điều kiện đảm bảo cho việc bán hàng , xác định kết quả kinh doanh
đáp ứng một cách tối đa những yêu cầu của cơ chế thị trường . Những hạn chế
đó một phần thuộc về chế độ chính sách kinh tế tài chính , chế độ kế toán ràng
buộc , một phần do chủ quan của công ty chưa chủ động , linh hoạt trong việc tổ
chức công tác kế toán
B/ Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ hàng hoá và xác
định kết quả kinh doanh ở công ty TNHH Hoàng Gia
Mặc dù đã qua nhiều năm hoạt động với bề dày kinh nghiệm trong công tác
kế toán , công tác đã được tổ chức gọn nhẹ có hiệu quả nhưng bên cạnh đó kế
toán bán hàng còn có một số mặt tồn tại cần được khắc phục .
Qua thực tập tại công ty TNHH Hoàng Gia tôi đã nghiên cứu tình hình thực
tế công tác kế toán kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh, tôi xin
55
mạnh dạn đưa ra những suy nghĩ , ý kiến của mình vơi mong muốn góp phần
hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
của công ty.
I/Phương hướng hoàn thiện

Phương hướng hoàn thiện công tác kế toán bán hàng cũng như hoàn thiện
công tác kế toán nói chung , muốn có tính khả thi trước hết phải đáp ứng các yêu
cầu sau:
• Hoàn thiện phải dựa trên cơ sở tôn trọng cơ chế tài chính , tôn trọng chế độ
kế toán . Kế toán không chỉ là công cụ quản lý nền kinh tế của nhà nước và
mỗi quốc gia đều có một cơ chế quản lý kinh tế tài chính nhất định và xây
dựng luôn một chế độ kế toán thống nhất phù hợp với cơ chế tài chính của
mình . Việc tổ chức công tác kế toán ở đơn vị kinh tế cụ thể được phép vận
dụng và cải tiến chứ không bắt buộc rập khuân hoàn toàn theo chế độ , tôn
trọng cơ chế .
• Hoàn thiện phải dựa trên cơ sở phù hợp với đặc điểm của doanh nghiệp , phù
hợp với đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh
Hệ thống kế toán ban hành mặc dù soạn thảo công phu nhưng đó là đó một
bản thiết kế tổng hợp . Các doanh nghiệp phải bắt buộc áp dụng hệ thống đó
nhưng được quyền sửa đổi trong phạm vi nhất định cho phù hợp với đặc điểm
riêng của doanh nghiệp nhằm mang lại hiệu quả cao nhất
• Hoàn thiện phải đảm bảo đáp ứng được thông tin kịp thời chính xác , phù
hợp với yêu cầu quản lý.
• Hoàn thiện nhưng phải dựa trên cơ sở tiết kiệm chi phí vì mục đích của
doanh nghiệp là có lãi đem lại hiệu quả cao .
II/ Ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ hàng hoá và
xác định kết quả kinh doanh
1. Về kế toán chi tiết hang hoá
66
Kế toán chi tiết hàng hoá hiện nay ở công ty dược ghi chép song song ở kho
và phòng kế toán . Hình thức ghi sổ này của công ty là chi tiết từng mặt hàng ,
rồi ghi tỷ giá hay số lượng chiếc , chứ không có cột số lượng , đơn giá , ...Chính
vì vậy khi kiểm tra ,xem xét sẽ mất thời gian . Một điều nữa công ty không mở
"Sổ tổng hợp hàng hoá " mà chỉ có " Sổ chi tiết hàng hoá xuát khẩu", từ sổ này
công ty dùng luôn cho " Sổ chi tiết giá vốn hàng bán " , vì khi vào máy vi tính

sổ chi tiết giá vốn hàng bán có trong đó .
Vậy theo tôi công ty nên ghi chi tiết từng loại sổ sách , không dùng chung,
làm như vậy sẽ gây khó khăn cho công tác quản lý cũng như ra sổ sách khi có
những sai sót nào đó xảy ra.
2 . Kế toán doanh thu bán hàng .
Như đã biết , doanh thu bán hàng của công ty gồm nhiều mặt hàng nhưng tôi
chỉ nói đén mặt hàng thêu .
Về mặt bản chất khách hàng thanh toán cho công ty như tiền công gia công,
chi phí vận chuyển ... vào doanh thu là chưa hợp lý , nếu xét về lâu dài hàng
xuất khẩu cũng bị đánh thuế lúc đó phần lãi thu về của công ty sẽ giảm . Vậy
đây là vấn đề cần doannh nghiệp chú ý và hoàn thiện hơn .
Theo tôi công ty nên hạch toán các khoản chi phí vận chuyển , bốc dỡ nguyên
vật liệu và chi phí mua phụ liệu , ... vào khoản chi hộ khách hàng (TK138 ) và
ghi sổ kế toán theo định khoản.
Nợ TK138 - "Phải thu khác "
Có TK 111,112,... "Tiền mặt , tiền gửi ngân hàng , ... "
Khi khách hàng thanh toán số tiền chi hộ cho công ty , kế toán ghi .
Nợ TK111,112
Có TK138
Còn doanh thu bán hàng chỉ được hạch toán số tiền gia công được thanh toán
theo dịnh khoản :
Nợ TK111,112,132,...
77