ĐẠI SỐ- TUẦN 23

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tuần 23 - Tiết 47,48:</b>

<b>BÀI 5: PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU</b>

<b>A) LÝ THUYẾT:</b>

<b>1/ VÍ DỤ MỞ ĐẦU:</b>
Cho cácphươngtrình:

1 1

) 3 (1)

3 3

4

) (2)

1 1

<i>a x</i>

<i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i>

<i>b</i>

<i>x</i> <i>x</i>

  

 




 

 Nhậnxét:cácphươngtrìnhđãchocóchứaẩnở

<b>mẫuthứcnênđượcgọilàphươngtrìnhchứaẩn ở mẫu.</b>

 Thửgiảiphươngtrình (1) theocáchquenthuộc (chuyểnvế, thugọn, …) ta tìmđược x =
3.

Nhưngkhithế x = 3 vàophươngtrình (1) thì 3

khơngphảilànghiệmcủaphươngtrìnhmàlàmchomẫuthứcbằng 0 tạisao?

Vậy: khigiảiphươngtrìnhchứaẩn ở mẫu ta cầnphảichú ý
đếnđiềukiệnxácđịnhcủaphươngtrình.

<b>2/ ĐIỀU KIỆN XÁC ĐỊNH CỦA PHƯƠNG TRÌNH:</b>
*<b>TìmĐiềukiệnxácđịnh</b>

<b>(ĐKXĐ)</b>củaphươngtrìnhlàtìmgiátrịcủaẩnđểtấtcảcácmẫutrongphươngtrìnhđềukháckhơng
<b>(tứcchomẫuthứckhác 0).</b>

* Vídụ: Tìm ĐKXĐ củacácphươngtrìnhsau
a)

5

1 3

<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>




  _b)

3 2 1

2 2

<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>



 

 

<b>Giải:</b>
Câu a)

5

1 3

<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>




 

ĐKXĐ:

1 0 1

3 0 3

<i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i>

  

 



 

  

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Câu b) (Họcsinhtựgiảitươngtự)

<b>3/ GIẢI PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU:</b>
* Vídụ: Giảiphươngtrình

4

1 1

<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>




 

<b>Giải:</b>

ĐKXĐ:

1 0 1

1 0 1

<i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i> <i>x</i>

  

 



 

  

 

<i>x</i>
<i>x−1</i>=

<i>x+4</i>

<i>x+1</i> (<i>MTC : (x −1)( x+1)</i>
⇔<i>x ( x+1 )</i>

(<i>x−1)( x+1)</i>=

(<i>x+4 )( x−1)</i>
(<i>x−1)( x +1)</i>
⇒<i>x ( x +1) = ( x +4 )( x−1 )</i>

2 2 ₄ ₄

2 4

2

<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>

<i>x</i>
<i>x</i>

     

  

 

Vậy: S = {2}

 <b>CÁCH GIẢI PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU:</b>

 Bước 1:Tìm ĐKXĐ củaphươngtrình.

 Bước 2: Quyđồngmẫuhaivếcủaphươngtrìnhrồikhửmẫu.
 Bước 3: Giảiphươngtrìnhvừanhậnđược.

 Bước 4: ĐốichiếuvớiĐKXĐ vàkếtluận (nghiệmphảithỏa ĐKXĐ).

<b>4/ ÁP DỤNG:</b>

<b>Quyđồnghaivếcủaphươngtrìnhrồi</b>

<b>khửmẫu</b>

<b>Giảiphươngtrìnhvừatìmđược</b>
(nhận)

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>a) </b>
2 5
3
5
<i>x</i>
<i>x</i>




ĐKXĐ: <i>x</i>  5 0 <i>x</i>5

2 5

3 ( : 5)

5
2 5

3 0
5

2 5 3( 5)
0

5 5

2 5 3( 5) 0
2 5 3 15 0

20 0
20
20
<i>x</i>
<i>MTC x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>

 


  

 
  
 
    

    
   
  
 
<b>Vậy: S = {-20}</b>

<b>B) BÀI TẬP:</b>

<b>1.Giải phương trình:</b>

<b>a)</b>



 

  2 

2x 2x 7x 10
x 3 x 3 x 9

<b>b)</b>

<i>x</i>
<i>x−2</i>=

15

(<i>x−2)( x−5 )</i>+
<i>x</i>
<i>x−5</i>

<b>c)</b>

<i>x</i>

<i>x +1</i>

−

<i>2 x−3</i>

<i>x−1</i>

=

<i>2 x+3</i>

<i>x</i>

2

−1

<b> 2.Bài 27, 28/22 SGK.</b>

<b>(nhận)</b>

<b>Chú ý: Khi khử mẫu, ta ghi dấu</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4></div>

<!--links-->