BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ VIỆC HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG VÀ THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY DỊCH VỤ TƯ VẤN TÀI CHÍNH KẾ TOÁN VÀ KIỂM TOÁN.

CH s 11 - B1 - H KTQD Chuyờn Photocopy - ỏnh mỏy - In Lun vn, Tiu lun

: 6.280.688

BàI học kinh nghiệm và việc hoàn thiện công tác kiểm toán
chu trình bán hàng và thu tiền trong kiểm toán báo cáo tài
chính của công ty dịch vụ t vấn tài chính kế toán và kiểm
toán.
I. Nhận xét chung và những bàI học kinh nghiệm rút ra
qua thực tiễn kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền của công
ty AASC.
Công ty t vấn tài chính kế toán và kiểm toán Bộ TàI Chính qua gần 10 năm
hoạt động đã từng bớc khẳng định đợc vị trí, uy tín của mình trên thơng trờng.
Với phơng châm hoạt động độc lập, khách quan, trung thực, bí mật về số liệu,
liên tục nâng cao chất lợng dịch vụ AASC đã thu hút ngày càng nhiều khách
hàng, cùng với việc phục vụ khách hàng AASC đã cố gắng xây dựng và kiện
toàn bộ máy tổ chức, nâng cao năng lực và trình độ nghiệp vụ của đội ngũ kiểm
toán viên. Nhờ thế mà AASC ngày càng trở nên vững mạnh, góp phần tích cực
đa ngành kiểm toán Việt Nam đạt trình độ quốc tế.
Trong thời gian thực tập tạI công ty AASC, đợc sự giúp đỡ của mọi ngời em đã
tìm hiểu đợc công tác kiểm toán trên thực tế diễn ra nh thế nào và có đợc cơ hội
để đối chiếu so sánh với những cơ sở lý luận đã đợc học ở Nhà trờng. Nhìn
chung quá trình kiểm toán nói chung và kiểm toán chu trình bán hàng và thu
tiền nói riêng từ khâu lập kế hoạch kiểm toán đến việc thực hiện và phát hành
báo cáo kiểm toán đã đợc thực hiện tơng đối đầy đủ và tuân thủ khá chặt chẽ
nh lý thuyết phần trên đã nêu ra. AASC đã tuân thủ theo các chuẩn mực kiểm
toán quốc tế đợc chấp nhận ở Việt Nam và các quy định của Nhà Nớc Việt
Nam, phát huy sự sáng tạo và đã vận dụng khá linh hoạt các thủ tục kiểm toán
cho các khách hàng khác nhau phù hợp với đặc đIểm của từng khách hàng vớI
mục đích đa ra đợc các kết luận kiểm toán chính xác cũng nh giúp cho khách
hàng nâng cao đợc hiệu quả kinh doanh của mình.

I.1. Gai đoạn chuẩn bị
Công tác chuẩn bị đợc AASC tiến hành nhanh chóng, không gây khó khăn
cho khách hàng, đa ra các quy định đI đến chấp nhận kiểm toán và ký kết hợp
đồng một cách chính xác, thích hợp với từng đIều kiện cụ thể.
I.2. Giai đoạn lập kế hoạch.
Kiểm toán viên đã lợi dụng hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng để
đề ra cho mình một trơng trình kiểm toán khoa học nhanh mà chính xác. kiểm
toán viên đã tìm hiểu những vấn đề chung nhất liên quan đến toàn bộ báo cáo
tài chính đến những vấn đề cụ thể cho từng phần hành kiểm toán. Việc tìm hiểu
1
1
CH s 11 - B1 - H KTQD Chuyờn Photocopy - ỏnh mỏy - In Lun vn, Tiu lun

: 6.280.688

khách hàng và kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ và hệ thống kế toán đợc thực
hiện tốt không những tạo cơ sở cho việc đánh giá rủi ro và xác định tầm quan
trọng của vấn đề một cách phù hợp, phục vụ cho quá trình kiểm toán sau này
mà qua đó AASC còn đa ra những ý kiến đóng góp có giá trị cho khách hàng
nhằm giúp họ hoàn thiện công tác tàI chính kế toán của mình, từ đó các kiểm
toán viên của AASC đã lập đợc kế hoạch kiểm toán phù hợp cho mỗi cuộc kiểm
toán, xác định đợc phạm vi, nội dung yêu cầu, các trọng tâm của những công
việc cần phảI làm.
I.2.1. Giai đoạn thực hiện kiểm toán.
Trên cơ sở lập kế hoạch đầy đủ về thời gian và phạm vi tiến hành kiểm
toán và dựa trên các thủ tục kiểm toán đợc xây dựng sẵn của mình, AASC đã
tiến hành chi tiết một cách toàn diện với trình tự tơng đối chặt chẽ. Trong kiểm
toán báo cáo tài chính của AASC, việc kiểm tra các tàI khoản về hình thức là
riêng biệt nhng các kiểm toán viên luôn luôn xem xét các tàI khoản trong mốii
quan hệ nội tạI có ảnh hởng đến kiểm toán. Kiểm toán viên đã kết hợp chi tiết

với tổng hợp, kết hợp tổng hợp với phân tích. Vừa nghiên cứu tổng quan, vừa đI
sâu đIều tra chọn mẫu, khai thác tối đa những biên bản, những kết luận sẵn có.
Quá trình kiểm tra chi tiết đối với khoản mục nợ phảI thu, doanh thu, đợc
các kiểm toán viên tiến hành đầy đủ và phù hợp với từng khách hàng. AASC đã
đa ra các khảo sát chi tiết thích ứng với nguyên tắc đảm bảo độ tin cậy với chi
phí bỏ ra ở mức thấp nhất.
Trong quá trình thực hiện kiểm tra chi tiết các giấy tờ tàI liệu thu thập đợc,
các ghi chép của kiểm toán viên đợc đánh số tham chiếu một các hệ thống. Ký
hiệu tham chiếu của AASC dợc đa ra thống nhất cho toàn công ty. ĐIều này
giúp cho kiểm toán viên dễ dàng đối chiếu, so sánh các phần việc với nhau,
thuận lợi cho ngời kiểm tra soát xét cũng nh khi cần tra cứu lại.
I.2.2. Giai đoạn hoàn thành kiểm toán.
AASC thực hiện soát xét lạI công việc kiểm toán trên các file kiểm toán
của khách hàng bởi những ngời độc lập, có trình độ và kinh nghiệm. Giấy tờ
làm việc có liên quan đến những mục tiêu trọng tâm thì thông thờng đợc kiểm
tra lạI bởi Ban Giám đốc, báo cáo kiểm toán có tính xây dựng cao. Các kết luận
kiểm toán đa ra là độc lập khách quan, chính xác với thực tế tạo đợc tin cậy cho
mọi ngời.
Tuy nhiên vì hoạt động kiểm toán còn mới mẻ và là một trong những công
ty đầu tiên đI đầu trong lĩnh vực kiểm toán ở Việt Nam. Nên trong công tác
kiểm toán cuả công ty cũng không thể thực sự hoàn hảo đợc. Nhng bên cạnh đó
AASC đã có nhiều cố gắng để khắc phục và sửa đổi để tự hoàn thiện mình đIều
đó phảI kể đến chiến lợc đào tạo con ngời, các nguyên tắc hoạt động cơ bản đợc
AASC thực hiện nghiêm túc, Ban lãnh đạo giàu kinh nghiệm trong nghề nghiệp
và trong quản lý... tất cả những đIều đó đã tạo đIều kiện thuận lợi cho AASC có
một chỗ dứng vững chắc trên thi trờng.
2
2
CH s 11 - B1 - H KTQD Chuyờn Photocopy - ỏnh mỏy - In Lun vn, Tiu lun

: 6.280.688

II. Những đánh giá và đề xuất phơng hớng hoàn thiện quy trình kiểm
toán báo cáo tài chính và kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền.
Là một tổ chức đI đầu trong lĩnh vực kiểm toán còn hết sức mới mẻ ở Việt
Nam, AASC phảI đối đầu với nhiều khó khăn trong quá trình kiểm toán báo cáo
tàI chính nói chung và kiểm toán chu trình bán hàng thu tiền nói riêng.
Khó khăn lớn nhất là môI trờng và khung pháp lý cho hoạt động kiểm
toán. Mặc dù hiện nay Việt Nam đã có quy chế về kiểm toán độc lập, đã ban
hành dợc 04 chuẩn mực kiểm toán nhng hệ thống chuẩn mực kiểm toán vẫn cha
đầy đủ và đang trong giai đoạn dự thảo các chuẩn mực tiếp theo, quy trình kiểm
toán cha chính thức và thật sự thống nhất nên công việc kiểm toán chủ yếu dựa
trên kinh nghiệm và sự hiểu biết của kiểm toán viên. Cũng chính vì cha có hệ
thống chuẩn mực đầy đủ nên quan đIểm của các kiểm toán viên vẫn còn có một
khoảng cách so với các quan đIểm của cơ quan thuế vụ, từ đó dẫn đến sự chồng
chéo, gây phiền hà cho đơn vị đợc kiểm toán vì báo cáo kiểm toán không đợc cơ
quan thuế vụ thừa nhận, chất lợng công tác kiểm toán bị nghi ngờ.
Một vấn đề còn tồn tạI hiện nay là phần lớn các khách hàng ký hợp đồng
kiểm toán hiện nay là các doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoàI và doanh nghịêp
Nhà nớc, còn các doanh nghiệp ngoàI quốc doanh thì cha thật sự quan tâm tới
hoạt động kiểm toán vì Nhà Nớc cha bắt buộc mọi doanh nghiệp phảI đợc kiểm
toán, hơn nữa do trình độ hiểu biết còn thấp nên họ không thấy đợc tác dụng và
quyền lợi của việc kiểm toán, họ lạI không thích có bên thứ 03 can thiệp vào
hoạt động kinh doanh của họ... Do đó, trong quá trình làm việc của kiểm toán
viên việc thu thập các thông tin một cách đầy đủ và chính xác gặp rất nhiều khó
khăn.
Mặt khác những hớng dẫn nghề nghiệp hoàn toàn không có, AASC phảI tự
tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm làm kiểm toán của các tổ chức kiểm toán thế
giới, tuy nhiên không thể dập khuôn máy móc vào đIều kiện thực tế của Việt
Nam mà đòi hỏi phảI có sự vận dụng linh hoạt. Hơn nữa hoạt động kiểm toán là

hoạt động đòi hỏi phảI có kiến thức chuyên ngành sâu rộng, kiểm toán viên
phảI là những ngời có sáng tạo, có khả năng phân tích và đánh giá cao, am hiểu
tờng tận đIều kiện thực tiễn của Việt Nam. Do những đòi hỏi khắt khe về trình
độ và những hạn chế khách quan của ngành nghề nên hoạt động kiểm toán báo
cáo tàI chính nói chung và kiểm toán chu trình bán hàng và thu tiền nói riêng
không tránh khỏi những đIều bất cập. Trong giai đoạn khảo sát thực tế tạI
AASC, em đã học hỏi đợc những kinh nghiệm thực tế. Với những kiến thức đợc
trang bị ở nhà trờng cùng với sự tìm hiể thêm qua sách báo em xin đợc mạn
phép nêu nên một số nhận xét trên và đề xuất một vàI ý kiến hy vọng góp phần
hoàn thiện quy trình kiểm toán báo cáo tài chính nói chung và kiểm toán chu
trình bán hàng thu tiền nói riêng.
1. giai đoạn lập kế hoạch.
3
3
CH số 11 - B1 - ĐH KTQD Chuyên Photocopy - Đánh máy - In Luận văn, Tiểu luận

: 6.280.688

a. bíc t×m hiÓu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé
4
4