Sáng kiến kinh nghiệm Hà Mạnh Cờng
***********************************************************************
Phần thứ nhất: đặt vấn đề
I. Lý do chọn đề tài:
Cùng với việc đổi mới phơng pháp dạy học nhằm mục đích nâng cao chất lợng dạy
học , kích thích ham muốn học hỏi tìm tòi khám phá trong học tập và áp dụng vào trong
thực tế cuộc sống. Việc hớng dẫn học sinh THCS nói riêng và học sinh nói chung sử dụng
máy tính bỏ túi để hỗ trợ tính toán là việc làm cần thiết trong dạy học. Do tính hữu dụng và
thiết thực của máy tính bỏ túi, việc hớng dẫn học sinh giải toán bằng máy tính bỏ túi nhằm
mục đích : Mở rộng và nâng cao phần tri thức về máy tính bỏ túi của học sinh đã đợc học ở
tiểu học; phát triển t duy thuật toán ở HS, hợp lí hoá và tối u hoá các thao tác, hỗ trợ đoán
nhận kết quả bằng các phép thử, kiểm tra nhanh kết quả tính toán theo hớng hình thành các
phẩm chất của ngời lao động có kĩ năng tính toán.
Nhờ có máy tính bỏ túi mà nhiều vấn đề đợc coi là khó đối với chơng trình môn
toán đã đợc giảm nhẹ đi rất nhiều. Ví dụ nh: Bài toán phân tích một số ra thừa số nguyên tố,
tìm ớc chung lớn nhất, bội chung nhỏ nhất, việc tính giá trị của các biểu thức số, tính tỉ số
phần trăm ở lớp 6. Bài toán tính giá trị các liên phân số, tính giá tri của biểu thức đại số,bài
toán thống kê ở lớp 7. Bài toán tìm d trong phép chia đa thức, thuật toán hoocner, tìm
nghiệm của phơng trình, tính toán các tỉ số cũng nh các độ dài đoạn thẳng trong hình đồng
dạng. ở lớp 8. Bài toán giải phơng trình bậc hai, giải hệ phơng trình, giải tam giác vuông,
căn bậc n...ở lớp 9
Vấn đề tổ chức hớng dẫn giải toán trên máy tính bỏ túi cho học sinh là một vấn đề
cần thiết để học sinh có thể sử dụng máy tính bỏ túi nh một phơng tiện, một công cụ, đồ
dùng học tập hữu dụng trong các tình huống có liên quan đến tính toán nhằm giảm thời
gian tính toán, tăng thêm thời gian để học sinh luyện tập phát triển t duy thật toán. Tuy
nhiên việc hớng dẫn học sinh sử dụng máy tính bỏ túi phải hết sức chú trọng đến nội dung
chơng trình bài học của học sinh trên lớp, chơng trình môn toán chính khoá cung cấp kiến
thức kĩ năng đến mức nào thì chúng ta cập nhật hớng dẫn giải toán trên máy tính bỏ túi đến
mức ấy, hình thành kĩ năng sử dụng thành thạo máy tính bỏ túi. Tránh việc nôn nóng hớng
dẫn vợt mức hoặc hớng dẫn cho hết trách nhiệm.
***********************************************************************
- 1 -
Sáng kiến kinh nghiệm Hà Mạnh Cờng
***********************************************************************
Xuất phát từ những mục đích ý nghĩa nêu trên từ nhiều năm nay thông qua các tiết
luyện tập, ôn tập, các bài thực hành, ôn thi tôi đã nghiên cứu học hỏi để tìm ra những phơng
pháp hớng dẫn học sinh sử dụng máy tính bỏ túi hỗ trợ tính toán một cách có hiệu quả
phục vụ cho học tập.
Từ thực tiễn đó, nên tôi chọn sáng kiến: Hớng dẫn học sinh tìm tỉ số lợng giác và
góc bằng máy tính bỏ túi CASIO fx-570MS
II. Thời gian nghiên cứu:
Từ 6 tháng 9 đến 20 tháng 10 năm 2009
Từ 20 tháng 9 đến 12 thánh 11 năm 2010
Phần thứ hai. GiảI quyết vấn đề
Chơng I. Cơ sở lí luận
Trong thực tế khi giảng dạy cho học sinh một số các bài toán đòi hỏi phải có kĩ năng
tính toán hoặc suy luận ở mức độ cao và yêu cầu hoàn thành trong khuôn khổ thời gian hạn
hẹp thì phần lớn học sinh thờng có tâm lí căng thẳng hoặc không có hứng thú học tập, bởi lí
do là các em ngại tính toán vì các phép tính phức tạp, tra bảng số phức tạp ( chẳng hạn kết
quả của phép toán x
3
= 35 => x=? hoặc cotgx =
15
?
17
x =
). Vì vậy để giúp học sinh tính
toán nhanh và đơn giản hơn và đỡ lãng phí tốn thời gian, thao tác đơn giản đồng thời kích
thích sự tập trung cao độ của học sinh vào việc giải toán ta nên hớng dẫn học sinh cách sử
dụng máy tính bỏ túi hỗ trợ các hoạt động tính toán trong khi học.
1.Giới thiệu một số các phím ghi trên máy tính CASIO f
x
- 570MS.
a . Các phím chung.
ON mở máy
AC xoá dữ liệu hiện thời
OFF tắt máy
***********************************************************************
- 2 -
Sáng kiến kinh nghiệm Hà Mạnh Cờng
***********************************************************************
Replay di chuyển con trỏ
... Các phím ghi số
+, -,
ì
,
ữ
, = các phép tính cơ bản
DEL xoá kí tự vừa ghi lầm hoặc con trỏ đang hiển thị
b. Các phím nhớ.
RCL gọi số nhớ
Sto gán số nhớ
M
+
cộng thêm vào số nhớ
M
-
trừ bớt đi ở số nhớ
M số nhớ có cộng thêm hay trừ bớt đi do ấn M
+
, M
-
A, B, C, D, E, F, X, Y các ô ghi số nhớ
Ans gọi lại kết quả vừa tính (do ấn dấu =, StoA,StoB , M
+
, M
-
)
CLR menu xoá: Scl( xoá thống kê), Mode(mode), All(chỉnh máy,reset lại)
; dấu cách hai biểu thức
c. Các phím đặc biệt.
Shift thay đổi(vị trí) ấn kèm khi sử dụng các phím có chữ màu vàng ghi phía trên
các phím nổi
MODE chọn mode (chơng trình)
( ; ) mở ngoặc, đóng ngoặc
EXP nhân với luỹ thừa của 10
số pi
0, 0 nhập số đo độ phút giây
ALPHA ấn trớc khi gọi các phím chữ màu đỏ
DRG
đổi đơn vị giữa độ, rađian, grad
Rnđ làm tròn giá trị
d. Các phím hàm.
Sin - sin
***********************************************************************
- 3 -
0 1 2 9
Sáng kiến kinh nghiệm Hà Mạnh Cờng
***********************************************************************
Cos - cosin
Tan - tang
Sin
-1
- arcsin
Tan
-1
- arctang
Cos
-1
- arccos
10
x
hàm mũ cơ số 10
căn bậc hai
3
căn bậc ba
x
2
bình phơng
x
3
lập phơng
ENG, ENG chuyển ra dạng a x 10
x
, giảm n, tăng n
a
c
b
, d/c ghi hỗn số, phân số
x! giai thừa
mũ
x
căn bậc x
% phần trăm
Ran# số ngẫu nhiên
e. Phím thống kê.
DT,
;
,
,
nhập dữ liệu, cách tần số, cách hai biến.
S - SUM gọi menu( thực đơn-bảng chọn)
2
X
,
X
.
S - SVA gọi menu( thực đơn-bảng chọn)
X
, X
n
.
2. Các mode:
- ấn MODE 1 lần hiện menu
COMP tính toán bình thờng, các hàm
CMPLX
- ấn MODE 2 lần hiện menu
***********************************************************************
- 4 -
Sáng kiến kinh nghiệm Hà Mạnh Cờng
***********************************************************************
SD thống kê một biến chọn 1
REG hồi quy
BASE
- ấn MODE 3 lần hiện menu
EQN chọn 1
Muốn chọn giải phơng trình chọn chọn 2 nếu giải phơng trình bậc hai một ẩn số,
chọn 3 nếu giải phơng trình bậc ba một ẩn số. Muốn chọn giải hệ phơng trình chọn 2 nếu
giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn, chọn 3 nếu giải hệ phơng trình bậc nhất ba ẩn số ( bấm
sang trái hoặc phải)
- ấn MODE 4 lần hiện menu:
Deg:
1
chọn đơn vị đo góc là độ
Rad: 2 chọn đơn vị đo góc là rađian
Gra: 3 chọn đơn vị đo góc là grat
- ấn MODE 5 lần hiện menu:
Fix:
1
chọn số chữ số ở phần thập phân
Sci: 2 chọn hiện số dạng a. 10
x
Norm: chọn hiện số dạng thờng
- ấn MODE 6 lần hiện menu:
Disp:1: ấn tiếp
a
d/c
1 chỉ ghi phân số và hỗn số
d/c 2 chỉ ghi phân số.
Chú ý khi sử dụng máy tính bỏ túi:
Mở nắp, đặt nắp để làm việc:
***********************************************************************
- 5 -
Sáng kiến kinh nghiệm Hà Mạnh Cờng
***********************************************************************
Lật máy lại( Phía lng lên trên: thấy rõ đợc thấy rõ đợc 6 đinh ốc), dùng ngón tay
đẩy máy lên để đẩy nắp ra.
Đặt nắp để làm việc: để mặt phím máy quay lên, đặt nắp phía dới và đẩy lên cho
sát lại. không đợc đẩy trợt nắp từ phía màn hình xuống.
ấn nhẹ nhàng bàn phím bằng các đầu ngón tay ở mỗi lần ấn phím, không đợc
dùng các vật khác để ấn phím
Tắt máy: ấn phím Shift đồng thời với phím OFF
Mở máy ấn phím ON
Các phím chữ vàng đợc ấn sau Shift
Các phím chữ đỏ đợc ấn sau ALPHA
Chơng II. Thực trạng của đề tài.
Phúc An là một xã nằm ở phía đông hồ Thác Bà có trên 3000 dân, đông đồng bào
dân tộc cùng sinh sống. Đồng bào ngời dân tộc chiếm đa số trên 71%, trong đó đa số là ng-
ời Dao và Cao lan, địa bàn sinh sống của đồng bào không tập trung, phân bố rải rác xa
trung tâm. Điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo còn khá lớn ảnh hởng
không nhỏ đến điều kiện học tập của các em học sinh. Đờng đến trờng của các em học sinh
xa, khó đi cộng thêm một bộ phận không nhỏ cha mẹ học sinh không quan tâm đến việc
học tập của con cái, thậm chí còn không muốn cho các em tới trờng. Việc học sinh có đủ
dụng cụ học tập, thiết bị học tập gần nh không có
Đất nớc ta đang phát triển mạnh mẽ, việc tiếp cận với công nghệ mới là rất cần thiết,
việc tiếp cận và biết cách sử dụng máy tính bỏ túi là một trong yêu cầu học tập của các em
học sinh, nhng không phải em học sinh nào cũng có điều kiện để mua một cái máy tính bỏ
túi có tính năng nh yêu cầu bài học của học sinh lớp 9 là CASIO - fx220 và các máy có tính
năng tơng tự nh máy tính bỏ túi CASIO - fx570MS , cá biệt có những em học sinh còn cha
một lần đợc sử dụng máy tính bỏ túi.
***********************************************************************
- 6 -