Nguyễn Ái Quốc với việc lựa chọn con đường cách mạng và sáng lập Đảng Cộng Sản Việt Nam - một số đặc điểm chủ yếu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.17 MB, 7 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

f a p c h i K li(ưh<>cỉ)H Q C ;H N . Khct.1 hi>c Xã hội v à N h à n v ả n 2 4 (2008)99-105

N g u y ễ n Ái Q u ô c v ớ i v iệc lự a c h ọ n c o n đ ư ờ n g cách m ạ n g

v à s á n g lậ p Đ ả n g C ộ n g s ả n V iệt N a m -

m ộ t sô' đ ặ c đ iể m c h ủ y ế u

D inh Xuân

Lý*

D ai học Q iiôi' ll à N ộ ì Ĩ4 4 X ĩiả n T h ủ y , Cãu C iâiỉ, I ià N ội, Viêt Niìỉn

\ h â n ngày 28 tháng 4 nãm 2008

T ó m ú \ . I h o n j; Ur liộu lịch s ứ , hòi v iế t p h â n lích mộỉ s ỏ đ ặ c đ iú ’m c h ủ yỏ u irotiị* q u á trìn h
\ ị ; u v ổ n Ai Q u ò c Uỉ.1 ch ím con đ ư à n ^ ciìch m ạ n g v à s á n g lậ p D ánị^ Viột N i ì m v à o n h ũ n g
n ă m ilấu ỉh ỏ 'k y x \ . l ư u\ỏ, ^ o p p h a n lâ m rõ Ciĩ s ớ h in h th ả n h c o n đ ư ớ n ^ c á c h n i.in g l i õ C h í 
M in h ; đ ô c Kip ilá n tó c lic n VƯI c h ú n g h ìn x à h ô i v ả s ư s á n g tn o cu n N j;u y ỗ n Ai O iiơ c tn n ìg
v i ẽ c s .ín R [Spi X i n p t ộ n ^ s . ì n V i ó t N j m .

Từ luim 1911, N g u y ề n T a t T h à n h

'Nguyền Ái Quôc) rài 'rỏ quóc ra di tim

rluâng c ú u n u ỏ i'. đừh n ầ m 1^30 N ^ u ờ i đ ẵ
■ìD.in th n n h hai nhiộíTi \ LI lịch s u cỏ ý n g h u ì
quyết đ m h <Un vùi v ạ n in v n h c<ích m ọ n g Việl
\ . i m : t í m itư ợ c coĩt cta t tiU ơc ítu n g ítã u

vả ỉ^tíng lậ p D ả n iỊ N tìm . Q u a 15

ritím lió*p theo, d u ớ i s ụ Lĩnh đ.ỊO c ú ỏ N g u à i ,

nhcin d â n X i ị i Niini tin đ ó n h đ u ổ i i ỉ u ọ c p h á t
vit N hột viì liịt đ ố c h ô \ 1 ộ Q u ó n c h ủ , Icịp ra
niioc Viột N<im m(Vi • N u ó c Viột N a m D à n
rh ủ C ộ n g hoiì.

1. N h in lại n h ù n ^ n ã m đ ì u th ơ kỷ XX,
írinTc IiỌci nj;0cỊÌ \i\m . p h o n g lĩcìO k h á n g chiOh
.h ô n g P h á p cun nhiin d â n la di ổn ra sõi nối
J ư n i n h ie u hinlì ih ú c , n l n m g c u ỏ i c ù n g đ ố u
^ h ỏ n g d i lớỉ th à n h cổng - C á c h m ọ n g Việt
NJiim lã m v à o tìn h t r ạ n g k h ủ n g h o á n g vê'

ĐT H4-4-754,‘«537

Em ail, iv d x ế ív n u .o iiu .v n

đ u ò n g lcVi, v ế giai c á p lành đọc). Tru'oc bơì
c ả n h đó, n h i e u n g u ờ i W [ịì N a m M đi tim
đ u ị n p giiíi ph<ìng d ó n t ộ c t r o n g đ ỏ cỏ

N g u y ẻ n Tâ't T h ò n h .

T r o n g h à n h tra n j; cúti n h ù n g n g u ò i đi tim
đ ư o n g c u u nucic luc bciy giơ đ c u c o TTÌỤỈ đ ic m
c h u n ^ đ ó là lịn\Ị ụêu ỉtưÌH' Siìíi S/ÍC vớ i V chi 
q u y c ì Ịiim íỉiiỉĩh íliự c dân PlĩtÌỊK N h ư n g , ò
N g u y ễ n A i Q u C k tììĩli cảm yèu ìĩĩỉớ c ịỊắ n licìì với 
lõìi*^ thươn^Ị ụẽu liản r ô hạu. Diìy Ki tliõm k h á c
n h a u c o b á n g i ữ a N g u y ễ n Ải Q u ỏ c v ớ i các
n h à y c u n u óc đ u a n g thời. Đ ie u d ó d ẫ n đ e n

n h ủ n jỊ hộ qUii VC n h ậ n th ú c và vi ộc lựcì c h ọ n
c o n đ u ờ n g ciich m iin ^ Vi^t Niìin. r h ự c tỏ* lịch
s ử cho

thây,

t r o n g khi n h ử r ^ n g u ò i y ê u n u ó c
k h á c đ ậ t m ụ c tic u đ ó n h đ u ó i t h ự c d à n P h á p
g ià n h đ ộ c lộp d ã n tộc, SÍÌU d ó k h ỏ i p h ụ c iại
c h e đ ộ p h o n g kich, h o ặ c thiết lậ p chc*độ q u â n
c h ủ lậ p hiỏh, h o ặ c cao h ơ n lò ih iỗ ì lặ p c h c đ ộ
c ộ n g h o à t ư s ả n (các chỏ' đ ộ xả h ộ i n à y đ ể u
k h ô n g m a n g lại t ự d o và h<inh p h ú c Ih ậ t s ự

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1 0 0 X u â n L ý ì Trtyj c h i Khớíỉ [ ' ^ Ỉ Ỉ Q G Ỉ i N , Khoa h ọ c X â h ộ i vá N h à n I»íi« 2 4 (2iK)8ỉ 9 9 Ỉ05

ch o n h â n d â n ); thì, N g u y ỗ n Ái Q u ỏ ’c n g a y từ
đ ấ u đ ả xác đ ịn h m ụ c tiê u n h a t q u á n , x u y ê n
s u ố t tr o n g c uộ c ra đ i c ú a N g ư ờ i là p h á i tìm
con đ ư à n g đ ế v ừ a <ỉiành d ư ợ c độc iập cho Tô' 
qũc, intn iại tự íìo và hạnlĩ p h ú c cho nhãn 
dán.

T h e o T r ẩ n D â n T iên (tác g iả c u ố n sách

N hữ ĩĩịỊ m ấu chu\fện VC đ ờ i ìĩoạt đ ậ n ^ à ia H õ C hủ 
Tịch) thi, tr o n g c u ộc h à n h tr i n h tìm đ ư ờ n g
c ứ u n ư ớ c ''k h ô n g cỏ m ộ t p h ú t n à o ô n g
(N g u y ễ n Ái Q u ố c ) q u è n Tô q u ố c m ìn h đ a n g
bị g ià y xéo v à đ ổ n g b à o m in h đ a n g bị á p
b ứ c ''ị l , ư.34]. Với lò n g t h ư o n g y é u đ ổ n g b à o ,
N g u y ễ n Ái Q u ò c t ù n g p h á t biểu tro n g c u ộ c
Iran h lu ậ n lại Đ ả n g Xă hội P h á p ' T ạ i sao
tra n h lu ậ n n h ic u thê? T r o n g lú c các b ạ n tr a n h

lu ậ n ở đâ y , thi đ ổ n g b à o c h ú n g tôi đ a n g rên
xic't ò Việt N a m " Ị l , tr.43].

Vò, khi n ữ đ ổ n g c h í R ò -d ơ (lốc k ý c ủ a Đ ại
hội ISn t h ứ XVIIl Đ à n g Xã hội P h á p ) hỏi: "lại
sao đ ổ n g chí lạỉ b ỏ p h ie u c h o Đ ệ la m q u ô c
tè?", N g u y ễ n Ái Q u ố c trả lời; "Râ't đ o n g iả n .
Tôi k h ô n g hiếu chị n ói t h ê 'n à o là c h iêh ìư ợ c ,

chiêh th u ậ t vô s à n v à n h iế u đ i ế m khác.
N h ư n g tòi hic’u rõ m ộ t đ iể u Đ ệ ta m q u ố c tê'

râ't c h ú ý đ ế n v ấ n đ ế giải p h ỏ n g d â n tộc th u ộ c
địa. Độ ta m q u ố c t ế nói s ẽ g i ú p đ ỗ các d â n tộc
bị á p b ú c g ià n h lại t ụ d o và đ ộ c !âp c ù a họ.
C òn Đ ệ n h ị q u ô c t ế k h ô n g h ẽ n h ắ c đ ế n v ậ n
m ạ n g các th u ộ c địa. Vì v ậ v tơi đ ả b ó p h iế u
tá n th à n h Đ ệ ta m q u ố c tê*. T ự d o c h o đ ổ n g
b à o tôi, đ ộ c lậ p c h o T ổ q u ố c tôi; đ â y là tấ t cả
n h ử n g đ iể u tôi m u ô h ''[ l , tr.44, 45].

T rcn lậ p tr ư ờ n g ỵêiị mrớc, thirơĩĩg dãn [2Ỵ^\

N g u y ễ n Ái Q u ố c đ ả lìm h iể u s â u sắc các c u ộ c
cách m ạ n g đ iế n h i n h Irên th ê 'g iớ i. N g ư ờ i đ ể

N ể m 194^, k h ỉ ư ả lờ i c á c n h ả b á o n ư ỏ c n g o à ỉ, H ổ C h i
M in h n ó i: "T ơ i c h i c ó m ộ l h a m m u ò K h a m m u ố n ỉộ l b ậ c , là
là m s a o c h o n ư ớ c ta đ ư ợ c h o à n (o a n đ ộ c lẳ p . d ẳ n ta đ ư ợ c
h ữ ả n to ả n ỉ ự d o , đ õ n g b à o di c ũ n g c ó c ơ m ả n ả o m ặ c , a ỉ

c ù n g d ư ợ c h ọ c h à n h "

c a o n h ừ n g tư ỉ ư ờ n g t ự do, b in h đ ă n g , bác á
v à q u y e n c o n n g u ờ i c u a các c u ộc c á c h m ạ n ị

tư s ả n M ỹ v à P h á p ; n h u n g m ậ t khác, N g u ờ
c ũ n g p h ê p h a n b à n châ'l k h ô n g triệ í đ ế củ i

c á c c u ộ c cách m ạ n g t ư sán nà y . Vổ C ài'ị

m ạ n g M ỹ (1776), N g u y ề n Ải Q u ố c n h ậ n xé

' " M ỹ t u y r a n g Ldch m ệ n h ỉlià n lì c ũ n g đ ả h v t

150 n ả m n a y , n h ư n g c ò n g n ô n g v â n c ứ cựi 
k h ổ , v ẫ n c ứ !o tín h c ác h m ệ n h lần t h ứ hai.

Â y là vi cách m ộ n h M ỷ là cách m ệ n h tL
b à n , m à c ác h m ệ n h l ư b à n là c h ư a p h à i cách
m ệ n h đ ê h nai.

C h ủ n g ta đ â hy s in h là m c ác h m ộ n h , th
là m c h o đ ữ h nơi, n g h ĩ a là làm s a o các h mộn['
rổi thì q u y ể n g ia o c h o d â n c h ú n g s ố n h iê u
c h ó đ ê t r o n g ta y m ộ t b ọ n ít người- Thỏ' m ớ
k h ò i h y s in h n h iẽ u lẩH; t h ố d â n c h ú n g m ớ
đ ư ọ c h ạ n h p hú c''Ị3 / tr.27|.

V ề C á c h m ạ n g P h á p (1789), N g u y ễ n Á
Q u ô c c h o r ằ n g ''C á c h m ệ n h P h á p c ù n g nlni

c á c h m ộ n h Mỹ, n g h ĩa !à cách m ộ n h tư b a n
c á c h m ệ n h k h ô n g đ o n n oi, tiên g là c ộ n g hoc
v à d â n ch ú , kỳ th ự c tr o n g thì nó tư ớ c lục c ỏ n ị

n ô n g , n g o à i t h ì n ó á p b ứ c t h u ộ c đ ị a " | 3 , t r . 3 1 | .

Đ ó là lý d o d ẫ n đ ê h việc N g u y ễ n Ai QuỉVi

k h ũ u ^ l ụ i i lIi ụ h L u n đ u ù n ị ị c á i . h u iạ iiịỊ; l u

VI c á c h m ạ n g tư s à n là '‘cá ch m ệ n h k h ô n g t1éi
n ơ i " “ k h ô n g đ ư a lại h ạ n h p h ú c th ự c s ự chí
n h â n d â n các n ư ớ c n ói c h u n g , n h â n d â n Vií’
N a m n ó i riêng.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Diỉih Xrííííỉ Lv / TÍ Ĩ Ị I chị K hM học D H Q G H N . Khoa học Xả hộỉ và Nhản I>fỉ« 24 (2(Xì$Ị 99- Ĩ05 101

V ảo th á n g 7-1920, N g u y ề n Á i Q u ố c đ ọ c
b à n So th ả o lẩn t h ử nhiVt n h ừ n g lu ậ n c ư ơ n g
ve v ấ n đ ế d â n tộc v à VcVn đ ẽ t h u ộ c đ ịa c ủ a
LL»nín d à n g trê n b á o L 'H u m d n ilC ; N g ư ò i
n h ậ n rn: "Đ ây là cái c â n th ie t c h o c h ú n g ta,
đ ả y là c o n đ ư ờ n g giái p h ó n g c h ú n g ta"Ị5,
tr.127]. N h ư v ậ y là; với lò n g y ê u nư ớ c,
t h u ư n g d à n sâu sắc N g u y ề n Ái Q u ố c đ ả đ ỏ h
với chủ n g h ĩa M ác-L ỏnin v à quyc't đ ị n h lự a
ch ọn c o n đ ư ô n g cách m<ing v ò s à n , ÍWJ đươìĩiỊ 
dìíỉì lại dộc lập cho Tỏ' qi' r'<ì /ụ' do, h ạ n h p h ú c 
cho ìĩhân dãtĩ • do chinlt lìì COIÌ ilườn^ị cách mạn^ị

rffk* lập liẵn tộc s’rtn lú’)í với ch ù ỉisỊlỉhi x ã hội.

2. T ử lúc th ụ c d ả n P h á p x ả m lư ợ c Việt
Nvim c h o đ ê h t h ậ p n iê n đ ấ u c ủ a t h e kỳ XX,
Irưóc s ự ỉh â ’t bại cú a p h o n g ư à o đ à u tra n h
c h ô n g P h á p đ à có n h ù n g n g ư ờ i V iệt N a m ra
n ư ớ c n g oài 5ỉr *^iủp ilCĩ ci c h ín h phù
Iiií' rư ớ c c h o s ự n g h iộ p c h ỏ h g ị^iặc n^Ịoại xâm ,
^iái p h ỏ n g d â n tộc: n n m 1886, T ô n T h ấ t
H iu y ẽ t s a n g T r u n g QucVc cS u viộn; P h a n Bội
C h àu với q u a n niộm ' \ ỉ o n g v ă n d ũ n g c h u n g "
đ.ì san g N h ậ t Bòn - lò n u ớ c v ừ o c h iê h th a n g
tro n g híìi c u ộc chi en trn n h N h ậ t - T r u n g
(!S94) và N h ậ t • (1^05) đó* c ẵ u v iệ n và
tic p th e o lii cẩu học. N g u y ỏ n TiVl T h à n h m ặ c
d ù rả't k h â m p h ụ c các VỊ c ác h m ạ n g lie n bơì,
n h im j; N g u ờ i k h ơ n g hOiìn lo ị n Lìn th ị n h
r.ích Ihm củ a h ọ "Ng<iy à tu ổ i ỉhíin h nièn,
tro n g lúc n h ữ n g Ih n n h n ic n Viột N<ini c ù n g
liui tuổi s a y s ư a vói p h o n g trn o Đ ỏ n g Du
s an g N h ậ t Bản thi H õ C h ú tịch đtì k h ư ó c tù
lựcT c h ọ n c ú a Ph.in Bội C h â u đ ỏ ì v ứ i m in h
\ à m i Tổ q u ố c ra đ i VC p h in 'Ĩ 5 y ” |6, tr.32|

N g u y e n Tâ't T h n n h XIIcVt d ư ơ n g đ e fim con 
liườĩtị*, cách th ứ c (c h ứ k h ô n g p h á i là c ẩ u viộn)
đ á n h đ u ố i ỉh ự c d ã n P h á p , giiìi p h ó n g d â n tộc,
giài p h ỏ n g đ ổ n g bà o . N g ư ờ i nói: "T ịi m u ố n
1.1 i ra n u ỏ c n g oải x e m n ư ó c P h á p và các n ư ớ c
khác. Sau khi x e m x é t h ọ là m n h ư t h ẽ n à o , tôi

5C trờ v ể g i ú p đ ổ n g b à o c h ú n g l a " | l , ír. 14],

T h ự c t ô 'c h o ỉh â y , iừ n ă m 1911 đ é h n ă m
1920 là th ò i g ia n N g u y ễ n Ái Q u ố c tậ p tru n g
n g h iê n c ứ u , k h ả o sál, tìm kiêm, lự a chọn con
đ ư ờ n g c ác h m ạ n g c h o d à n ìộc. N ă m 192D là
n ă m diỗn ra các s ự kiộn đ á c biệt tro n g cuộc
đ ờ i h o ạ t đ ộ n g cách m ạ n g cúa N g u ò i:

M ộ t l à , v à o t h á n g 7 - 1 9 2 0 , N g u y ễ n Á i Q u ố c

đ ọ c b ả n S ơ th ả o Inn t h ứ n h ấ t n h ữ n g luận
c ư ơ n g v ể v ấ n đ e d ã n tộ c và v â h đ ẽ th u ộ c địa
c ủ a Lênin. N g ư ờ i h m th ấ y tro n g L u ậ n c ư a n g

c ú ã Lên in lời ^ ià i íiiip v ẽ con ilườìĩịỉ *ỊÌải phĨHỊ^ 
clìo nhâỉì dân Việt Nỉìĩĩt và lời •yiải đáf> v ê vấn đ ẽ 
cách ỉìỉỢĩĩ^ị ihuậc dịỉì troĩĩịỊ íNĨi qtiiỉtĩ hệ với phong 
trào cách m ạn-ị thế^^iới [7].

H ai là, tội Đ ại hộ i Điìng xã hộ i P h á p
(th á n g 12-1920), N g u y ề n Ái Q u ò c b ò p h iế u
tá n th à n h việc gia n h ả p Q u ố c tẽ C ộ n g s ả n và
t h a m gia th à n h lậ p ỉ ) â n g C ộ n g s ả n P h á p . Đ áy
là s ự kiộn đ á n h diVu b ư ó c n go ặt tro n g tro n g
c u ộ c đ ò i h o ạ t đ ộ n g cúíì N g ư ờ i - tù lậ p Irư ò n g
cú a n g ư ờ i yỏu n ư ớ c đ ê h lậ p tr ư ờ n g cùa
n g ư ờ i c ộ n g shíV, đ á n h dâli việc N g u y ễ n Ái
Q u ố c đ ế n vòi c h ủ n g h ĩa M ác-Lcnin. N g ư ò i
k h ả n g đỊnh:"Mĩíơ?ỉ cừ u ììỉtờc và <ịiái plĩónịỊ dân

tộc khơft<Ị có con dĩtờìĩ*^ ììào khác COĨÌ d ư ờ n g cách

l ĩ K ì ỉ t ^ ^ v õ tr.31'1]

T ừ nỉím 1921 đì*h n ă m 1930 ịh th ò i gian
N g u y ê n Ai Quch: ỉ rự c tiê p chuiĩn bị v ể c h in h
trị t ư tu ớ n g , tố c h ứ c c h o XÌÌỊC th à n h lậ p Đ ả n g
C ộ n g s à n Viột N<im:

M ộ t là, tr u y e n b á c h ủ n g h ĩa M ác- L ênin và
q u a n đìơVn cách m n n g N g u y ễ n Ái Q u ố c v à o
V iệt N a m t h ỏ n g qUci nhŨTig bài đ ă n g trc n cảc
bá o , xUtVt bcín các tiíc phâVn và trự c tiè p h u ã h
lu y ộ n cán bộ. T r o n g đ ó độc bi ví ià tác p h ẩ m

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

102 XiíÂít / v / T ạ p ch i Kỉ ĩ m học D t i Q G H N , K hoa h ọ c X ỗ h ộ i t « N h à ỉí ỈVỈN 2 4 9 9 -1 0 5

Hoi là, t h à n h lậ p ìỉ ậ i Viột N a m C ách mạrtị; 
T hanh niêỉi, m ộ t tổ c h ứ c các h m ạ n g " đ ó n g
vai trị tích c ụ c v f c h u í n bị tư t u ở n g v à tổ
c h ứ c c h o việc thtình lộp m ộ l D â n g C ộ n g s à n
c h á n c h ín h ỏ Việỉ N a m " [ 9 , tr.lO].

3. T rc n h à n h trìn h tim đ ư ờ n g c ứ u n ư ó c
N g u y ễ n Tâ'ỉ T h à n h là m mọi việc đ ế s ô h g và
đ ể đi. T ừ làm p h ụ bc'p trè n con tà u P h á p c ủ a
h ả n g 'V ậ n tài h ợ p nhảV' đ ê h c à o lu y ế t t r o n g
m ộ t tr ư ờ n g học, đó't lị, là m v ư ò n , là m t h ọ
r ử a ả n h . .. T h ô n g q u a lao đ ộ n g , N g u y ễ n Ái
Q u ố c g ẩ n g ũ i với c u ộ c s ố n g c ú a n h à n d â n la o

đ ộ n g , h iể u đ ư ợ c nỗ i t h ố n g k hô , h ic u đ ư ợ c
n g u y ệ n v ọ n g , ý chi, n ả n g lực c ù a h ọ v à đ o n g
càm với họ. Vói tă m h iẽ u biết r ộ n g lớn v à v ố n
th ự c tiề n p h o n g p h ủ , s â u sắc, ó N g u y ề n Ái
Q u ố c đ ã s à m h ìn h íh à n h r h ử n g n h ậ n th ứ c
m ô i so với các n h h yỏu n u ớ c đ ư o n g thời.
T r o n g đ ó có n h ừ n g v â h đ ế rả'l cụ th ê v à th iê i
th ự c đơ ì v ói cách m ạ n g Việt N a m . T r ư ó c h ê 't
N g u y ề n Ái Q u ô c n h ậ n rò đ ỏĩ l ư ọ n g c ú a cách
m ạ n g thơ giói là c h ủ n g h ĩa đ ế q u ố c th ự c d â n
{không p h â n biột m à u d a), vì ị bâ't kỳ đ â u ,
c h ú n g c ủ n g tà n bạ o , b ấ t c ò n g v à đ ộ c ác.
Đ ư o n g thò i, cỏ m ộ t s ô 'n h à y ê u n ư ó c vì c h ư a
n h ậ n Ihức đ ú n g b â n châ*ỉ c ú a c h ú n g h ía đ ế
qc, n c n h ọ đ á m ắ c p h á i n h ữ n g sai lã m " C ụ
P h a n C h u T rin h chi y ê u cẩu n g ư à i P h á p t h ự c
h iệ n cải lư a n g ... đ iể u đ ó là sai lẩm , c h ẳ n g
k hác gì đ ê h xin g iặ c rú lò n g t h ư ơ n g . C ụ P h a n
Bội C h â u hy v ọ n g N h ậ ỉ g i ú p đ õ đ ế đ u ố i
P h á p . Đ iểu đ ó râ't n g u y hiếm ; c h ă n g k h á c gỉ
" d ư a h ổ c ử a ÌTựớc, r ư ớ c b e o c ử a s a u " [ l , tr.
14]; tie p th e o là v iệc N g u y ễ n Ái Quô*c s ớ m
n h ậ n th ú c rõ, n h â n d à n lao đ ộ n g th u ộ c đ ịa
h a y c h ín h q u ô b đ ể u bị c h ú rtghĩa đ e q u ò c á p
bửc, bóc lột. H ọ là lực lư ợ n g c ơ b ả n c ủ a c ác h
m ạ n g t h ế giới.

T ừ đ ó , N g ư ờ i hiôu rõ cách m ạ n g là n h u
c ã u tất yẽ'u c u a n h á n d â n bị á p b ứ c tré n t h ế
giới; đ ổ n g th à i n h ậ n th ứ c d ư ợ c k h ả n ă n g v à

đ i c u k iệ n đ ê n h ả n d n n Viột N a m liên m in h
đ o à n kơ't v ó i các d ã n tộc bị á p b ứ c tr o n g cuột
đ ấ u t r a n h giài p h ó n g d á n tộ c m inh- Đ â y li
v ấ n đ ế có ý n g h ĩa q u a n Irọ n g đ ố i với cá cị

m ạ n g V iột N a m , vi th e o N g u y ễ n Ái Quò'c
n ê u " K h ơ n g có m ộ t s ứ c m ạ n h th ố n g nhâ't cù<
c à n ư ớ c k h ô n g có s ự g i ú p đ õ m<inh m è cùc
b ê n n g o à i, c ò n g c u ộ c v ậ n đ ộ n g giài p h ó n ị
k h ó m à t h à n h c õ n g đ ư ọ c " [1 0 , tr. 452Ị. T h ự c ti

c h o th á y , tr o n g h a i c u ộc k h á n g c h iế n c h ó n ị
t h ự c d ả n P h á p v à đ ẽ q u ỏ c M ỹ x â m l ư ọ c thự<
h i ệ n q u a n đ i ế m đ o à n két q u ố c i ế c ủ a H ổ Ch
M in h , c á c h m ạ n g n ư ó c ta đ ã tạ o đ ư ọ c m ộ
m ặ t t r ặ n n h ả n d á n t h ế giới đ o à n kê't ú n g
c u ộ c k h á n g c h ic n c ủ a V iệt N a m

4. T rô n h à n h tr i n h tìm đ ư ờ n g c ứ u n ư ó c
N g u y ề n Ái Q u ố c đ ả đi n h ic u noi trê n th ê g i á
đ ế tim hiếU; k h á o sát. N g ư ờ i là m ộ t tro n ị:
n h ữ n g n h à c h ín h trị d ã di n h iể u n h ấ t, có vơV
h iể u bie't p h o n g p h ú , sâu s ắ c v ế th ự c t ế các
t h u ộ c đ ịa c ũ n g n h ư các n ư ớ c t ư b ả n d ế q u ỏ v
c h ủ y ê u tr o n g n h ữ n g th ậ p n iê n đ ẩ u c ú a thí
k ý XX. Đ ó là c ơ s ò đ ế N g u y ễ n Ái Q u ô c hiéu
rỏ b ộ m ặ t t h ậ t c ú a c h ủ nghĩii đ ế q u ố c , hiểu rỉ

r ằ n g n h ữ n g lòi tu y ê n b ố c ủ a các n u ó c đ t

q u ơ c VC c ^ u y ố n t \ f d o CVUÌ CẮC c Ì Ầ n t ộ c c K i lÀ r.\)

lừ a b ịp . M u ố n đ ư ợ c giải p h ó n g các d â n tội
t h u ộ c đ ị a k h ỏ n g cỏ c o n đ ư ò n g n à o khác
n g o à i c o n đ ư ờ n g đãU trn n h .

Và, đ ó c ù n g là c a s ỏ đt» N g u y ỗ n Ái Quỏ<
t r o n g k h i k h ắ n g đ ị n h g iá Irị p h ố bicn cúc
n h ữ n g n g u y ê n lý co b á n c h ú n g h ĩa M ác
L ê n in ; k h ắ n g d ị n h c h ũ n g h ĩa M á c 'L é n in vi
c h ê 'đ ộ c ộ n g s à n c ó t h ê á p d ụ n g v à o c uộ c cảcY

m ạ n g giáỉ p h ó n g các d â n tộ c th u ộ c đ ịa, th:
đ o n g th ờ i N g ư ờ i c ũ n g c h o r ằ n g ''D ù s a o th
c ù n g k h ô n g t h ế c ấ m b ổ s u n g "cơ s ở lịch sìV

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Dinh Xuảrỉ L ụ I Tợ ị ĩ chi Khoa học D H Q G H N , Kỉioa học Xầ hội và Nhâĩi I>ổn 24 (2008) 99-105 103

C ù n g với s ự h iê u b ic t s â u s ắ c tìn h h i n h
kinh lê^ c h ín h trị, xâ h ộ i đ ấ t n ư ớ c , N g u y ễ n Ái
Q uôc k h a n g đ ịn h , c u ộ c đ â u t r a n h giai c ấ p ở
Việt N a m k h ỏ n g g iố n g n h ư 6 p h ư ơ n g Tây;
N g ư ờ i n h ậ n th ứ c đ ú n g đ ắ n s ứ c m ạ n h c ủ a
tinh th ẩ n , ý th ứ c d â n tộ c ''C h ủ n g h ĩ a d â n lộ c

Id đ ộ n g lực: l ỏ n e i i d đ d t n ư ứ c , . . . P h á t đ ộ n g c h ù

rtghĩa d â n tộc b â n x ứ n h â n d a n h Q u ố c tê'
C ộng s ả n ...n h ấ t đ ị n h c h ủ n g h ĩ a d â n tộc ả y sẽ

biến th à n h c h ủ n g h í a q u ơ c tê*'Ị7, tr.466- 467].

Q u a N g u y ễ n Ái Quô'c, c h ú n g h ĩ a M ác-
Lònin đ ư ợ c t r u y ổ n b á v à o V iột N a m k h ô n g
phái với tư cách là m ộ t h ệ t h ố n g h o à n bị g ổ m

ÌTÌQt học, k in h t ế c h í n h trị, c h ù n g h ĩa xả hội
khoa học, m à đ à c ó s ự lự a c h ọ n , b ố s u n g "'nội
áỊn ho á'' c h o p h ù h ợ p với I h ự c tiề n xâ hội,
:(in n g u à i Việt N a m , Đ ie u đ ó đ ư ọ c t h ế h iệ n
:ụ ih ế tro n g cuõ'n cách m ệnh, tá c p h ấ m

kSc đ ị n h p h u ơ n g h u ó n g c h iô h lư ợ c c ác h
Tiling Việt N a m . T r o n g tác phâVn đ ó , N g u y ề n
'Xi Q u ò c đ ặ t bài T ư cảch m ộ t n ^ ỉtờ i cách m ệnh

/ à o đ â u tác p h ẩ m , đ ă c h ứ n g lò N g ư ờ i đ ặ c
DÌệt coi tr ọ n g d ạ o đ ứ c - coi đ ạ o đ ứ c là n ể n
:áng củci n g ư ờ i các h m ạ n g , đ ố n g th ờ i c ũ n g
:hỏ hiộn N g ư ờ i rấ t c h ủ đ ộ n g , s á n g tạ o tr o n g

w li u y C 'n b á W|iivtn diC 'jn k.óeli v ỏ

kr'cio Viột N n m "'Chắc c h ắ n c h ú n g ta k h ơ n g íh ê
ỉim ihày m ộ t t r u à n g h ọ p n à o t r u y e n b á chủ
I g h b M ác -l.è n in g i o n g n h ư v ậ y . P h á i c h ă n g
í lo C hí M in h ctâ n ê u lèn m ộ t q u n n d i ê m lỏn:
:>hai cỏ cái đ ứ c đ ê đi d ê h cái trí. Vì k hi đ â có
.'cii trí, thì cái đ ứ c c h í n h là cái đ á m b ả o cho
I g u à i cách m ạ n g g i ữ v ừ n g đ ư ợ c c h ủ n g h ĩa

n à m in h đ ả g iác n gộ , đ ả c h ấ p n h ậ n , d ã đi

h e o "[11, tr.340].

C h ín h n h ò s ự s á n g tạ o trôn đ â y , N g u y ễ n
‘\ i Q u ố c đ â v ậ n d ụ n g t h à n h c ò n g c h ủ n g h ĩ a
Vlác-Lênin v à o V iệt N a m : t ậ p h ợ p v à đ o à n
<è't đ ư ợ c to à n d à n tộ c (Đại đ o à n kc't) v à p h á t
l u y đ ư ọ c lụ c l ư ọ n g ti n h th ẩ n , v ậ ỉ c h ấ t c ù a cả
i ã n tộc đ ể g ià n h c h iê h th ắ n g t r ư ớ c n h ữ n g k ê
;hù có sức m ạ n h q u â n s ự to lớn.

5. Q u á trìn h N g u y ề n Ái Q u ỗ c c h u ẩ n bị v ể
t ư tư ớ n g , c h í n h trị v à lo c h ứ c c h o v iệc th à n h
lậ p Đ ả n g C ộ n g s ả n Viột N a m b ắ t đ ầ u b ằ n g
v iệc p h ê p h á n tội ác c ủ a th ự c d â n P h á p , làm
rõ k é th ù trự c tiế p c ù a n h à n d á n Việt N a m
c ẩ n p h ả i đ ả n h đ u ổ i; th ứ c tinh Hnh íhấn yêu
n ư ó c v à tr u y ế n t h ó h g đ ả u t r a n h c h ố n g xàm
lư ợ c c ủ a n h â n d â n ta. Đ ây là b ư ó c đi m ị
đ ư ị n g , có ý n g h ĩa q u y ế t đ ị n h s ự th à n h cỏ ng
cú a các b ư ớ c tiê p th e o . Bòi, m u ố n làm cách
m ạ n g , th e o N g u y ễ n Ái Q u ô c trư ớ c hê't phái
b iê ”t ''A i là b ạ n la? Ai là thù ta '' v à p h à i khoi
d ậ y , đ ể cao n h ữ n g g iá trị tồ't đ ự p c ủ a tru yển
t h ô n g d â n ỉộc ''D â n ta p h ả i b iê t s ử ta. Sử ta
d ạ y c h o ta n h ừ n g c h u y ệ n vè v a n g c ù a ịố tiẽn
t a .., Sử ta d ạ y c h o ta b à i học này:

L ú c n à o d â n ta đ o à n k ê í m u ơ n n g ư ò i n h ư

m ộ t Ihì n ư ó c ta đ ộ c lập, lự do.

Trái lại lúc n à o d â n la k h ô n g đ o à n kct thi
bị n ư ó c n go ài x â m lâ n " [10, tr.216-217j.

C ũ n g c h ín h vì v ậ y , m ự c đ íc h đ ẩ u tiên
củn tác p h ấ iĩì D ư ờ ìĩg cách m ệnh là " N ó i cho
đ ổ n g b à o ta b iế t rõ: Vì sao c h ú n g ta m u ố n
s ô n g thì p h ả i cách m ệ n h ''[4 , tr.261]. Wĩi, m u ố n
các h rnanK th à n h c ỏ n g thi p h ả i đ o à n k ế t
đ ố n g tâ m hiộp lực; m u ố n đOiìn k ế t, m u ố n 
đ ô n g tá m h iộ p lự c "th i ai ai c ũ n g p h ả i hiếu rõ
vì s a o m à p h ả i lâm , vì sao m à k h ô n g làm
k h ô n g đ ư ợ c , vì s a o m à ai ai c ũ n g p h á i g án h
v á c m ộ t vai, vì s a o p h à i làm n g a y k h ô n g n é n
n g ư ờ i n à y n g o i c h ò n g u ò i khác. C ó n h ư thê*
m ụ c đ íc h m ớ i đ ổ n g , m ụ c đich có đ ổ n g , chí
m ó i đ ổ n g ; c h í có đồng^ tá m m ới đ ổ n g ; tâ m đ ã
đ ổ n g , lại p h â i bié^t cách là m Ihì m ó i c hó ng'"[4,
tr. 261].

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

104 Dinh X uổn i ỷ / Tap chi Khoa học Đ ỉiQ G H N , KJtoa học X ả hợi và Nhân 1*ÍĨÍJ 24 (20QS) 99-Ĩ05

q u ẩ n c h ú n g " Ị 4 , ư .8 |. T r ư ỏ c ti n h h ì n h đó,
N g u y ề n Ái Q uỏ'c c h o rằ n g đô ’ x â y d ự n g
Đ ả n g C ộ n g s à n , trư ớc hcì phải ịỊÌái (juụẽỉ tơ ĩ van 
đ ễ ĩih ậ n th ứ c tir tưởnịỊ chinh trị và ịyhư ơ ĩì^ pháp 
tơ 'c h ứ c cho nhữìiỊỊ n g ư ờ i yêu nước; fĩhải g iá c ngộ 
ch ủ nghĩa ỵêu nư ớc tru y ể ti théh<Ị, ch ù n^Ịhĩa dân 
tộc V iệt N a m theo lập tncờn^Ị cách m ạ n g vô sàn,

T r o n g q u á trìn h h u ấ n lu y ệ n c á n b ộ c h o
c ác h m ạ n g Việt N a m , N g u y ề n Ái Q u ố c kh ô n g 
ch i tr u y ề n bá ỉỷ luận M ác-L cnin vào công nhãn 
m à Cữ bàĩí Iĩơ7i là trui/ẽn bá uào cúc ta n g lớ p tri 
th ứ c yêu m rớc. Sau khi tầ n g t ó p n à y đ ư ọ c
h u â h lu y ệ n , g iá c n g ộ thì đ ư a h ọ v à o n h à m á y ,
h ẩ m m ò đ ế th ự c h iệ n " v ò sản h o á " . V ó i q u y
tr ì n h n h ư trên, N g u y ề n Ái Q u ố c đ ã ỉ h ự c h iệ n

“tr i tu ệ hoá" n h ữ n g n g ư ờ i c ộ n g s ả n V iệt N a m
t ừ rấ t sớm . C ác h là m n à y c ú a N g u y ề n Ái
Q u ố c đ â k h ắ c p h ụ c đ ư ọ c n h ữ n g h ạ n c h ê 'c ù a
gia i c a p c ô n g n h â n V iệt N a m lú c b â y g i ò “

trìn h độ thãịy. Và, t h ỏ n g q u a q ư y tr ì n h s á n g tạ o
đ ó , N g ư ờ i đã tạo cơ sở giai câp và dân tộc v ữ n g 
chắc cho s ự ra dời, phát triẽh cùa D à n g C ộ n g sản 
V iệt N am .

T h ự c tê 'l ịc h s ử c h o thây, t r o n g q u á tr ì n h
c h u ẩ n bị vè' c h ín h trị, t ư t ư ở n g v à tồ c h ứ c c h o
v iệc ih à n h l ậ p Đ ả n g C ộ n g s ả n V iệ t N a m ,
N g u y ễ n Ái Q u ô c - H ổ C h í M i n h k h ò n g chi
v ậ n d ụ n g s á n g tạo, m à c ò n b ổ s u n g , p h á t
triến h ọ c t h u y ế t M ác -L èn in v ể Đ ả n g C ộ n g
s ả n . Và, vai trò to lớ n cùa H õ C h i M in h khơng 
ch ì t h ể hiện tro n g việc chuẵn bị VC c h in h trị, tư 
Urỉnx^, tồ ch ứ c và ìn ec tiẽp sán<Ị lập ra Đ ả n g , m à

nhỉmg quau điểm, tir tưỚ7ĩ<Ị cùa Người v ề cách

mợn<;* Việt N a m và D á n g CộnỊỊ đă tr ự c ticp 
cấu thành D án g C ộng sản Việt N a m . V ă n k iệ n
Đ ạ i h ộ i lẩ n t h ứ VII c ủ a Đ ả n g (1991) chi rõ:
'"Đ ản g C ộ n g s ả n V iệt N a m là s ả n p h â m c ủ a
s ự kê't h ọ p c h ú n g h ĩa M á c -L ê n in v ó i p h o n g
t r à o c ô n g n h â n v à p h o n g trà o y ê u n ư ớ c c ú a
n h â n d â n V iệt N a m . C h ù tịch H ổ C h í M i n h là
h iệ n t h ả n trọ n v ẹ n n h ấ t c h o s ự k ế t h ợ p đ ó , là

tiê u b iế u s á n g n g ò i c h o s ự k ê t h ợ p piai c ấ p Vc
d â n tộc, d â n tộc và q u ố c tê', đ ộ c lậ p d â n tộ(
v ớ i c h ủ n g h ĩ a xâ h ộ i ''[12, tr, 127-128].

S ự k iệ n th à n h lậ p Đ ả n g C ộ n g s á n Việi
N a m v à v iệ c n g a y t ừ khi ra đ à i, Đ á n g đ à CC
c ư ơ n g lĩ n h c h ín h ỉrị xác đ ị n h đ ú n g đ ắ n c or
đ ư ò n g c á c h m ạ n g - giải p h ó n g d â n tộc thec
p h ư ơ n g h ư ớ n g c ác h m ạ n g vồ sàn, đ â y chỉnh
là c o s ó đ ể Đ ả n g C ộ n g s ả n Việt N a m só rr
n ắ m đ ư ợ c n g ọ n c ò lã n h đ ạ o p h o n g trà o cách
m ạ n g V iệ t N a m ; giải q u y ê t đ ư ợ c tìn h trạn^
k h ú n g h o ả n g v ể đ ư ị n g lơì cách m ạ n g , v ể giai
c ấ p lâ n h đ ạ o c á c h m ạ n g d i ề n ra đ ẩ u th e kỷ

XX; m ò ra c o n đ ư ờ n g v à p h ư ơ n g h ư ớ n g phái
triể n đ ú n g đ a n c h o đ ấ t n ư ớ c Viột N a m .

T óm lại, n h ữ n g đ ặ c đ i ế m trê n đ â y kh ôn ^

c h i là c ơ s ị h ìn h t h à n h c o n đ ư ờ n g cách m ạ n ^
HỔ C h í M in h : đ ộ c lậ p d â n tộc g ắ n liển với
c h ù n g h ĩ a xã hội, m à c ò n là nen tả n g đ t
N g u y ề n Á i Q u ố c s á n g lặ p rữ Đ ả n g C ộ n g sàn
V iệ t N a m ( m ộ t Đ ả n g có b à n lĩnh c h ín h Irị
v ữ n g v à n g , có đ ạ o đ ứ c c ác h m ạ n g tro n g sản^
v à có trí t u ệ tẩ m cao) - n h â n t ố q u y ế i đ ịn h
t h ắ n g lợi c ù a cách m ạ n g V iệt N am .

Tải liệu tham khảo

[1] T rẫ n D â n Tiỏn, N h ữ n g mmí chuyẻti v ẽ đời hoíỉi

động Cĩ4ứ H ổ C h ủ Tịch, NXB S ự thột, Hả Nội/ 1986,

[2Ị H ổ C h í M inh, Tốn tỘỊĩ, t ậ p 4, NXB C h ín h tr
Q u ố c g ia , H à N ội, 1995,161.

[3| Đ à n g C ộ n g s á n v iệ t N a m , Vân kiện Đảng, toàỉi

tập, t ậ p 1, NXB C h ín h trị Q u ố c gia, H à Nội, 1998.

|4 | H ổ C h í M inh, Tồn tập, tậ p 2. NXB C h in h tn
Quốc gia, Hà Nội, 2002.

(5 j H ố C h í M i r ứ i , To à n tập. t ậ p 10, N X B C h í n h t n
Q u ố c g ia , H à N ội, 2002.

(6] U ý b a n k h o a h ọ c x ã h ộ i Víộl N am , Hội n^h ị khoíi

học nghiên cứu v í C hủ tịch H ơ Chí M inh. H à Nội,

1981.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

n i n h X u õ n ÌỊỈ / l ạ p chi Kỉĩoiỉ h ọ c P ĩ i Q C H N , Kỉion h ọ c Xít hội W N h ó n vâĩi 2 4 (2 (X Ì 8 ,9 9 - Ĩ0 5 1 0 5

|8) n ỏ C h í M ỉnh. tâ p 9, NXH C h ín h Irị | l ĩ | H ợi đ ổ n g T ru n R ư ơ n g chi đ ạ o b ĩên so ạ n g iáo
Quivc g ia. H à N ộ i / 2002, i ù n h Q u ô c p in ctíc b ộ m ơ n k h o a h(.K M ác •

|9 | ỉ)ả n j; C ô n g s á n v iột N a m , Bíìn C h ấ p h à n h T ru n g L ônin, t ư lưtVng H 6 C h ỉ M inh, Giáo trinh T ư
ư<mp, Cíic tơ chúc iiẽĩì thôĩt cúa Bnn n g h iê n ỉĩrờng H ổ C hi M iỉih, NXB C h in h tri Q u ố c g ia, H á

c ứ u lich s ứ D ả n g T ru n g ưcm p xKiầt K in , H à N ội, N ội, 2003.

1978. |12) D«ìng C ộ n g s ả n V iột Nủĩiì, Vản kiện Dạt hội đ(Ịt

[U)| 116 C h í M m h , Tồn tập. t ậ p 3, NXB C h ín h trị bieu tồn qi: lãtt th ú V ĩ l NXB C h ỉn h trị q u ô c

Q u õ c ^ io . Hò N ội, 1993. g ia, H à N ộỉ, 1991.