HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN CƠ SỞ HẠ TẦNG SỐ 9

1
Khóa luận tốt nghiệp Khoa kế toán
HON THIN CễNG TC K TON CHI PH SN XUT
V TNH GI THNH SN PHM XY LP TI CễNG
TY C PHN XY DNG V PHT TRIN C S H
TNG S 9
1. ỏnh giỏ chung v thc trng cụng tỏc k toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ
thnh sn phm xõy lp ti Cụng ty C phn Xõy dng v Phỏt trin c s h
tng s 9
1.1. Nhng u im
V t chc b mỏy qun lý
Mc dự l mt doanh nghip mi ra i nhng trong sut gn 10 nm xõy
dng v trng thnh, Cụng ty C phn Xõy dng v Phỏt trin c s h tng s 9 ó
khụng ngng ln mnh v t c nhiu thnh tớch. Cụng ty cng l mt doanh
nghip Nh Nc mi c phn hoỏ (thỏng8/2005) nờn khụng trỏnh khi gp rt
nhiu khú khn, th thỏch nhng bng s c gng ca Ban lónh o v tp th cỏn
b cụng nhõn viờn, Cụng ty luụn luụn hon thnh tt nhim v c giao. Phm vi
hot ng ca Cụng ty ngy cng m rng, uy tớn vi khỏch hng ngy cng c
nõng cao. Ho mỡnh vo tin trỡnh Cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ t nc, Cụng ty
ó thi cụng hng trm cụng trỡnh cht lng, gúp phn hon thin c s h tng cho
nn kinh t quc dõn. t c thnh qu ú phi k n cụng tỏc qun lý, iu hnh
ca Ban lónh o Cụng ty. Cụng ty ó t chc b mỏy qun lý khoa hc, hp lý, cụng
vic c phõn cụng, phõn nhim c th, rừ rng. Mụ hỡnh trc tuyn chc nng rt phự
hp vi ngnh ngh xõy lp ca Cụng ty. Cỏc phũng ban c phõn cụng cỏc chc
nng, nhim v riờng, phc v cú hiu qu trong vic tham mu, cung cp y , kp
thi cỏc thụng tin quan trng v cn thit cho Ban lónh o Cụng ty trong vn sn xut
kinh doanh v qun lý Cụng ty.
Trong quỏ trỡnh hot ng, Cụng ty luụn cú s iu chnh, i mi cụng tỏc
qun lý cho phự hp vi iu kin, nhim v ca mỡnh trong tng giai on. Do ú,
cỏn b cụng nhõn viờn trong Cụng ty ó nõng cao rừ rt v nhn thc, i mi phong
cỏch lm vic gúp phn phỏt huy sc mnh cỏ nhõn v tp th hon thnh k

hoch ra. Mng li hot ng ca Cụng ty tri rng trờn ton quc nhng c ch
qun lý phự hp to thun li cho cỏn b qun lý cỏc phũng ban cú th trc tip ch
o, giỏm sỏt v kim tra cỏc hot ng ca cp di m bo hiu qu cụng tỏc thi
cụng xõy dng.
V b mỏy k toỏn v cụng tỏc k toỏn
2
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
- Bộ máy kế toán
Phòng Tài chính kế toán của Công ty được bố trí hợp lý với đội ngũ nhân
viên có trình độ, có năng lực sáng tạo, nhiệt tình và trung thực trong công việc. Tuy
khối lượng công việc khá lớn nhưng dưới sự chỉ đạo sâu sát và khoa học của kế toán
trưởng, đội ngũ kế toán viên được phân công công việc cụ thể, phù hợp với năng lực
nên công tác kế toán được thực hiện một cách khoa học, chính xác .
Bộ máy kế toán của Công ty tổ chức theo hình thức tập trung, dưới các đội thi
công có các kế toán đội nhưng không tổ chức bộ máy kế toán riêng. Do đó, kế toán
đội chỉ làm nhiệm vụ tập hợp, phân loại chứng từ ban đầu rồi chuyển lên kế toán
Công ty ghi sổ. Hình thức này đơn giản, không yêu cầu cao về trình độ chuyên môn
của kế toán đội.
- Công tác kế toán
Tổ chức điều hành và quản lý công tác tài chính kế toán thống nhất từ Công
ty đến các tổ, đội xây dựng. Công tác kế toán được tiến hành thường xuyên, liên tục
và theo hướng dẫn của Quyết định số 15/2006/QĐ - BTC ngày 20/3/2006. Các
nghiệp vụ kinh tế phát sinh được ghi nhận đầy đủ, chính xác; Hệ thống sổ sách,
chứng từ đầy đủ, khoa học, phù hợp với thực tế và yêu cầu quản lý; Hệ thống tài
khoản kế toán của Công ty đầy đủ, phù hợp với đặc điểm kinh doanh xây lắp. Các tài
khoản được mở chi tiết tới tận từng công trình, hạng mục công trình. Công ty áp
dụng hình thức sổ Chứng Từ Ghi Sổ rất phù hợp với hoạt động xây lắp, hình thức
này đơn giản, khoa học, thuận tiện nhất là đối với những khối lượng nghiệp vụ phát
sinh lớn. Đặc biệt, Giám đốc, các Phó Giám đốc thường xuyên giám sát và chỉ đạo
công tác kế toán đảm bảo tình hình tài chính lành mạnh và việc ra các quyết định

quản lý.
• Về công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây
lắp
Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp của
Công ty phù hợp với đặc điểm của đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm và phù hợp với yêu cầu của Công ty. Trong quá trình hạch toán, chi
phí sản xuất phát sinh được tập hợp chi tiết cho từng công trình, giai đoạn thi công
3
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
công trình nên rất phù hợp cho việc tính giá thành sản phẩm xây lắp. Việc xác định
nội dung chi phí, tổ chức phân loại chi phí theo đúng quy định đồng thời phù hợp với
đặc điểm của Công ty.
- Kế toán Chi phí Nguyên vật liệu trực tiếp
Công ty thực hiện khá đầy đủ các quy định về tập hợp chi phí nguyên vật liệu
trực tiếp. Các chứng từ về vật tư đều được ghi chép kịp thời, đúng tiến độ. Hiện nay,
Công ty thực hiện hình thức giao khoán là chủ yếu, đây là hình thức phù hợp với đặc
điểm kinh doanh và quản lý của Công ty. Nhiều công trình ở xa trụ sở của Công ty
nên Công ty không thể trực tiếp tham gia quản lý và sản xuất xây lắp do đó Công ty
thường khoán cho các Ban điều hành (Đội) tại các chi nhánh thông qua Hợp đồng
giao khoán. Điều này đã nâng cao được ý thức, trách nhiệm của người lao động, gắn
lợi ích của người lao động với chất lượng công việc vì vậy tiết kiệm được vật tư xuất
dùng cho thi công mà vẫn đảm bảo chất lượng công trình cũng như tiến độ thi công
công trình theo kế hoạch. Áp dụng hình thức giao khoán này, Công ty đã giảm được sự
thất thoát, lãng phí vật tư góp phần hạ giá thành sản phẩm.
Do vật liệu mua về được đem sử dụng hết ngay nên chi phí bảo quản được tiết
kiệm mà việc hạch toán như trên lại chính xác và phù hợp với quy định hiện hành.
- Kế toán Chi phí Nhân công trực tiếp
Công ty thực hiện hai hình thức trả lương: theo thời gian đối với công nhân
trong biên chế của Công ty và trả lương theo sản phẩm (khoán sản phẩm) đối với
công nhân thuê ngoài rất phù hợp với đặc điểm sản xuất xây lắp của Công ty. Các

chứng từ, sổ sách kế toán như: Bảng chấm công, Bảng thanh toán lương, Hợp đồng thuê
lao động,… được lập đầy đủ, chi tiết theo quy định. Hình thức giao khoán lương này
cũng rất có hiệu quả giúp đảm bảo chất lượng và tiến độ thi công công trình.
4
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
- Kế toán Chi phí Sử dụng máy thi công
Công ty tiến hành quản lý và theo dõi chặt chẽ đối với tất cả xe và máy thi
công, thường xuyên theo dõi về giá trị, mức khấu hao, trách nhiệm của người phụ
trách máy… Điều này góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng máy, kiểm soát tốt hoạt
động của máy, góp phần tiết kiệm chi phí cho máy thi công, hạ giá thành sản xuất.
Công ty sử dụng nhiều máy thi công thuê ngoài với mục đích hạn chế việc chuyên
chở máy của Công ty tới nhiều địa điểm, tiết kiệm một khoản đầu tư lớn cho Công ty
cũng như công tác quản lý và hạch toán. Việc sử dụng kết hợp cả máy của Công ty
và máy thuê ngoài là phù hợp với đặc điểm kinh doanh xây lắp và tình hình tài chính
của Công ty. Tài khoản 623 được mở chi tiết đến các tài khoản cấp 2 rất đầy đủ phục
vụ tốt cho việc theo dõi chi phí sử dụng máy thi công. Các chứng từ, sổ sách theo dõi
máy thi công và các chi phí liên quan được lập đầy đủ, chi tiết đảm bảo tăng cường
hiệu quả công tác quản lý máy thi công.
- Kế toán Chi phí Sản xuất chung
Chi phí sản xuất chung của Công ty được phân loại và hạch toán chi tiết theo
từng yếu tố chi phí, khoản mục chi phí này phát sinh trong giai đoạn nào của công
trình nào thì được hạch toán vào giai đoạn thi công ấy của công trình ấy. Chi phí
khấu hao TSCĐ phục vụ công tác quản lý được hạch toán thường xuyên theo
phương pháp khấu hao đều theo đường thẳng. Ví dụ: xe phục vụ đưa đón cán bộ Đội
được từng Đội quản lý và sử dụng cho nhiều công trình, công trình Quản Lộ Phụng
Hiệp được thực hiện trong 715 ngày thì trích khấu hao 715 ngày của xe này vào chi
phí sản xuất chung của công trình, các công trình khác tương tự. Việc áp dụng
phương pháp khấu hao như vậy đơn giản, dễ ghi sổ. Các chi phí bảo dưỡng, sửa
chữa nhỏ TSCĐ được phân bổ theo giá trị khối lượng xây lắp công trình.
1.2. Những hạn chế cần khắc phục

• Về cơ cấu tổ chức và điều hành sản xuất
Bộ máy tổ chức và điều hành sản xuất từ cơ quan Công ty đến các Ban điều
hành, tổ đội xây dựng chưa phát huy được hiệu quả cao nhất với tình hình sản xuất
kinh doanh hiện nay của Công ty. Đó là do cơ cấu tổ chức lao động của các phòng
ban chưa hợp lý; sự phối hợp, chỉ đạo giữa lãnh đạo Công ty và các chi nhánh, các
5
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
đội còn khó khăn, không thường xuyên do khoảng cách về địa lý. Việc quản lý máy
móc, thiết bị và vật tư hầu như chỉ theo định mức dự toán chung chung nên khi xảy
ra sự cố bất thường thì khó xử lý nhất là tình hình thời tiết, tình hình giá cả biến
động không ngừng như hiện nay. Công ty cần có những biện pháp quản lý tài sản
chặt chẽ hơn.
• Về bộ máy kế toán và công tác kế toán
- Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển cơ sở hạ tầng số 9 không áp dụng phần
mềm kế toán trong công tác kế toán mà áp dụng kế toán thủ công trên Excel. Với
tình hình phát triển hiện nay của Công ty thì khối lượng công việc của kế toán quá
nhiều, công tác kế toán thủ công rất tốn thời gian và công sức cho đội ngũ nhân viên
kế toán hiện nay tại Công ty. Mặt khác, độ chính xác không cao do số lượng nghiệp
vụ kinh tế phát sinh lớn dễ dẫn đến nhầm lẫn, sai sót.
- Do đặc thù của ngành nghề xây lắp cũng như đặc điểm của Công ty có hệ thống các
chi nhánh nằm trên cả 3 miền đất nước nên việc luân chuyển chứng từ, các báo cáo
của các Đội, các chi nhánh về phòng Kế toán của Công ty gặp nhiều khó khăn, tốn
kém mà có lúc không đúng thời gian quy định. Do đó, công việc kế toán không được
phản ánh chính xác, kịp thời. Điều này làm cho công tác kiểm tra cũng như việc cập
nhật thông tin để đưa ra các quyết định không đạt hiệu quả cao. Quá trình luân
chuyển chứng từ chậm trễ cũng làm cho khối lượng công việc kế toán bị dồn lại cuối
kỳ nhất là giai đoạn tổng hợp chi phí để thanh quyết toán với chủ đầu tư tạo áp lực
lớn cho nhân viên kế toán.
- Về cơ cấu tổ chức lao động của phòng Tài chính - Kế toán chưa hiệu quả. Công ty
mới chỉ có 4 kế toán viên và 1 kế toán trưởng nên khối lượng công việc kế toán với

mỗi người là khá nhiều. Một kế toán viên thường kiêm nhiều phần hành nên công
việc kế toán đạt hiệu quả không cao. Trình độ của kế toán các Đội, các chi nhánh
còn nhiều hạn chế nhất là việc lập chứng từ, báo cáo có nhiều sai sót, nhầm lẫn,
không đạt yêu cầu,… Do vậy, kế toán tại Công ty phải mất nhiều thời gian và công
sức để kiểm tra chứng từ, tính toán lại số liệu,…
• Về thi công xây lắp các công trình XDCB
6
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
Công tác này chưa được Công ty tập trung chú trọng nhiều. Năng lực thi công
mới chỉ đáp ứng được yêu cầu của những công trình, hạng mục công trình đơn giản,
không đòi hỏi trình độ kỹ thuật cao như: san lấp, làm đường, xây dựng hệ thống kè
thuỷ lợi và các công trình dân dụng đơn giản khác… Trong khi đó, thị trường của
lĩnh vực này đang rất phát triển.
• Về công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp
- Kế toán Chi phí Nguyên vật liệu trực tiếp: Hình thức khoán trong xây lắp thể hiện
rất nhiều ưu điểm của nó. Nhưng bên cạnh đó, hình thức này cũng dẫn đến tình trạng
chung là các tổ Đội trực tiếp thi công sẽ tìm cách để tiết kiệm chi phí để hưởng phần
chênh lệch. Nếu chi phí nguyên vật liệu quá cao như hiện nay thì đội thi công phải
chịu lỗ và cố gắng tìm cách mua các loại nguyên vật liệu có chi phí rẻ hơn nên
thường chất lượng kém hơn; hoặc xấu hơn là các Đội không thể tiếp tục thi công.
Điều này làm cho chất lượng và tiến độ thi công không được đảm bảo.
- Kế toán Chi phí Nhân công trực tiếp: Tương tự vấn đề khoán nguyên vật liệu, việc
khoán công nhân cho chi nhánh, cho Đội cũng gặp nhiều khó khăn trong công tác
quản lý. Các công trình thường ở xa nên Công ty khó kiểm soát tính hiệu quả trong
lao động. Mặt khác, với tình hình giá cả hiện nay, giá nhân công cũng tăng rất cao
khiến Công ty gặp rất nhiều khó khăn trong quản lý và duy trì đội ngũ công nhân.
- Kế toán Chi phí Sử dụng máy thi công: Công ty không sử dụng đội máy thi công
chuyên trách, máy thi công do phòng kỹ thuật quản lý về thủ tục, máy thi công giao
cho các tổ trưởng giám sát đội máy thi công trực tiếp bảo quản, sử dụng khi có đủ
thủ tục. Điều này làm cho việc quản lý máy thi công không đạt hiệu quả cao. Một số

máy thi công chưa đảm bảo chế độ bảo dưỡng định kỳ.
- Kế toán chi phi phí sản xuất chung: KPCĐ của người lao động được kê toán tính
2% trên lương cơ bản. Việc tính như vậy là đơn giản nhưng lại không theo đúng chế
độ.
- Kế toán thiệt hại trong sản xuất xây lắp: Trong quá trình xây lắp, Công ty không
thể tránh khỏi những thiệt hại do phá đi làm lại, thiệt hại do ngừng sản xuất,…Đây là
những rủi ro không lường trước được. Tuy vậy, khoản mục chi phí này lại không
được ghi trong kế hoạch hoặc dự toán.
7
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
• Về công tác kế toán quản trị
Tại Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển cơ sở hạ tầng số 9 và như hầu hết
các doanh nghiệp xây lắp nói chung chưa có một hệ thống kế toán quản trị chuyên
nghiệp. Công tác kế toán quản trị do đó cũng không được thực hiện một cách chuyên
nghiệp. Kế toán tài chính của Công ty đảm nhiệm luôn công tác kế toán quản trị.
2. Hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
xây lắp tại Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển cơ sở hạ tầng số 9
2.1. Yêu cầu phải hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển cơ sở hạ tầng số 9
Trong cơ chế thị trường hiện nay, việc cạnh tranh giữa các doanh nghiệp là vô
cùng gay gắt, nhất là vấn đề giá. Trong các doanh nghiệp xây lắp cũng vậy, giá bán
là giá được xác định trước giữa chủ đầu tư và doanh nghiệp đấu thầu. Do đó, giá dự
toán chính là cơ sở để xác định giá bán. Việc xây dựng giá thành dự toán thường dựa
trên giá thành các sản phẩm xây lắp mà Công ty đã thực hiện trước đây. Do vậy, giá
thành xây lắp có ý nghĩa rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Từ chỉ tiêu giá thành
sản phẩm, doanh nghiệp có thể xác định kết quả của quá trình sản xuất kinh doanh,
thúc đẩy sự sáng tạo, tìm tòi phương án giải quyết công việc có hiệu quả. Vì thế mà
công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm có ý nghĩa rất quan trọng
trong công tác quản lý nói chung và công tác kế toán nói riêng.
Trong những năm gần đây, Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển cơ sở

hạ tầng số 9 đã có những tiến bộ trong công tác kế toán đặc biệt là trong công tác
kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. Tuy nhiên, Công ty
cũng gặp phải nhiều khó khăn do công tác kế toán còn hạn chế cần khắc phục. Vì
vậy, hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây
lắp đối với Công ty là rất cần thiết. Nó góp phần tăng cường hiệu quả quản lý vật
tư, tài sản, vốn…nhằm tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm cho Công ty. Đây
chính là điều kiện để tạo ưu thế cạnh tranh cho Công ty.
8
Khãa luËn tèt nghiÖp Khoa kÕ to¸n
2.2. Phương hướng và giải pháp hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm xây lắp
2.2.1. Công tác kế toán
• Công tác tập hợp, luân chuyển và bảo quản chứng từ
Công ty có địa bàn hoạt động rộng khắp trên cả nước, các công trình của
Công ty thường đặt ở những vùng xa trụ sở chính nên việc thanh toán chứng từ của
Đội lên Công ty bị chậm trễ là điều không thể tránh khỏi. Để công tác tập hợp, luân
chuyển và bảo quản chứng từ, sổ kế toán, Công ty phải có biện pháp rút ngắn thời
gian chứng từ ban đầu trong quá trình luân chuyển.
Bên cạnh đó, Ban lãnh đạo tăng cường trách nhiệm của kế toán đội, đội
trưởng lên. Việc thu thập chứng từ không chỉ do ở phía Công ty mà còn dồn xuống
các cơ sở: không có chứng từ hay chứng từ không hợp lệ, thiếu chữ ký các bên liên
quan sẽ không được hoàn ứng.
Ngoài ra, Công ty nên đưa ra những quy định thống nhất trong công tác luân
chuyển chứng từ cho các Đội thi công. Đối với những công trình ở gần, việc lập
bảng kê và thanh toán tạm ứng có thể được thực hiện thường xuyên hơn, có thể là
hàng tuần hay nửa tháng chứ không chỉ là một tháng như hiện nay. Điều này giúp
Công ty có thể đưa ra các biện pháp điều chỉnh kịp thời khi có sai sót hay thay đổi
bất thường đảm bảo thực hiện theo đúng kế hoạch sản xuất đã đề ra.
Thực hiện tốt công tác ban đầu này góp phần vào hiệu quả của công tác kiểm
tra, kiểm soát chi phí trong doanh nghịêp chứ không chỉ đơn thuần là tập hợp đủ

chứng từ để hạch toán chi phí.
• Hình thức sổ sách kế toán
Hình thức Chứng từ ghi sổ khá phù hợp với đặc điểm kinh doanh xây lắp của
Công ty: Số lượng nghiệp vụ kinh tế phát sinh nhiều, yêu cầu quản lý cao, số lượng
tài khoản nhiều, việc ghi sổ có thể thực hiện bằng tay hoặc bằng máy,… Tuy nhiên,
hình thức sổ kế toán này cũng đòi hỏi nhân viên kế toán phải có trình độ cao vì trong
quá trình ghi sổ nếu có xảy ra nhầm lẫn, sai sót thì rất khó đối chiếu, kiểm tra. Trong
công tác thực hiện ghi sổ kế toán, Công ty mở Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ chưa đúng
với chế độ (Biểu 15). Cách mở sổ như vậy chưa phản ánh bản chất tổng hợp các
Chứng từ ghi sổ mà lại là sự liệt kê các nghiệp vụ phát sinh, có các tài khoản đối ứng
như hình thức Nhật ký chung.