skkn một số biện pháp giúp trẻ 4 5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN GIA LÂM
TRƯỜNG MẦM NON QUANG TRUNG
-----------------------------------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4-5 TUỔI TÍCH CỰC TRONG
HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH

Lĩnh vực SKKN/ Mơn: giáo dục mẫu giáo/ mơn tạo hình
Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hoa
Cấp học: Mầm non

NĂM HỌC: 2019-2020


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình

MơC LơC
MơC LơC.......................................................................................1
..................................................................................................11
Như vậy, thường cuối một chủ đề thực hiện chương trình tạo
hình tơi lại tổ chức một cuộc thi “Bé khéo tay” ngay tại lớp
mình. Muốn vậy tơi phải tổ chức tốt khâu chuẩn bị, chuẩn bị
phơng màn dán chữ, trang trí thật giống một cuộc thi, cũng có
những phần thưởng (là chiếc đồng hồ, chong chóng, làm bằng
lá dừa hay những con vật nghộ nghĩnh bằng lá cây, …) cho
những ai đạt giải. Điều đó sẽ khuyến khích trẻ thi đua thực hiện.
Trong suốt tiết này cơ đóng vai trị người dẫn chương trình cho
hội thi. Ngồi ra với tiết học này tơi cũng cịn có các mơn học
khác...........................................................................................18

1/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em là mầm non của đất nước”.
Bởi vậy, chăm sóc và ni dưỡng trẻ em chính là góp phần xây dựng
tương lai cho đất nước ngày một tươi sáng hơn. Việc chăm sóc giáo dục trẻ ngay
từ khi cịn nhỏ là vơ cùng quan trọng trong sự nghiệp giáo dục - là cơ sở hình
thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ sau này. Nâng cao chất lượng
giáo dục nói chung và mơn tạo hình nói riêng là việc làm cần thiết để phát huy
khả năng tưởng tượng và sự khéo léo của trẻ.
Năm học 2019 – 2020 là năm tiếp tục thực hiện các hoạt động theo hướng
tích hợp từng chủ đề. Vì vậy đòi hỏi sự sáng tạo linh hoạt của giáo viên trong
phương pháp giảng dạy, đồng thời lấy trẻ làm trung tâm. Trẻ thể hiện và nói lên
ý tưởng, suy nghĩ cách làm của trẻ với cô với bạn từ đó cơ điều chỉnh, bổ xung,
khơi gợi sự sáng tạo của trẻ trong các hoạt động đồng thời yêu cầu của trẻ được
nâng lên về nhận thức cũng như kỹ năng giáo dục trẻ theo từng chủ đề, chủ
điểm. Bản thân tôi khi thực hiện các hoạt động giáo dục theo hướng tích hợp đổi
mới, tơi đã tham gia học tập đầy đủ các buổi tập huấn, hội giảng, hội thi kiến tập
do phịng, trường tổ chức. Qua đó giáo viên đã học tập và vận dụng phương
pháp dạy trẻ tạo hình sáng tạo linh hoạt. Trẻ hứng thú hoạt động và tạo ra các
sản phẩm ngộ nghĩnh. Nhìn những sản phẩm của trẻ thể hiện đặc biệt là nét mặt
vui tươi khi trẻ đựơc kể về sản phẩm của mình thì thấy vai trị của cơ giáo trong
hướng dẫn, dạy trẻ, khơi dậy ý tưởng của trẻ giúp trẻ thể hiện ý tưởng đó là vơ
cùng quan trọng. Cơ có say mê với hoạt động tạo hình, có khả năng sáng tạo và
khơi dạy nguồn cảm hứng của trẻ làm nảy sinh ý tưởng sáng tạo và thể hiện ý
tưởng đó từ mới phát hiện và bồi dưỡng những trẻ có năng khiếu tạo hình.

Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ mơn tạo hình là loại hình nghệ
thuật phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng
phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Thơng qua tạo hình trẻ
được thử sức mình trong việc thể hiện và cải tạo thế giới riêng của mình. Hoạt
động tạo hình cịn phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo,
khả năng phối hợp giữa mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản (vẽ, nặn,
xé dán, cắt). Đặc biệt, đối với trẻ 4- 5 tuổi khả năng tạo hình đang phát triển rất
nhanh. Các nét nguệch ngoạc ngẫu nhiên dần bị thay thế bởi những hình ảnh
quen thuộc trong cuộc sống, chẳng hạn như trẻ có thể tự tay vẽ được các hình
cịn đơn giản như ngôi nhà, cái cây, bông hoa, ô tô... Tuy nhiên, khả năng chú ý
chưa bền, trí tưởng tượng cịn hạn chế, trẻ chưa diễn đạt được ý tưởng do kỹ
năng vận động tinh chưa khéo léo nên đôi khi gây ra tình trang trẻ khơng thích,
khơng hứng thú thì trẻ sẽ vẽ đại khái cho xong.
2/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Xuất phát từ đặc điểm trên, tôi thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo viên
cần phải giải quyết khi hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ, đó là phải tạo cho
trẻ hứng thú thật sự trong giờ học. Có như vậy, sản phẩm trẻ làm ra mới đạt kết
quả cao. Vì vậy, tơi thấy việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học tạo hình là cần
thiết.
Nhận thức được tầm quan trọng đó, nhiều năm qua và đặc biệt là trong
những năm đầu triển khai chun đề tạo hình, tơi đã cố gắng thực hiện tốt
chuyên đề, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, nghiên cứu các biện pháp hữu
hiệu nhất nhằm truyền thụ đến trẻ sao cho trẻ tiếp thu một cách nhẹ nhàng, thoải
mái. Từ nhận thức trên, tôi đã đưa vào một số biện pháp để giúp trẻ hoạt động
tích cực hơn trong giờ tạo hình. Đó là lý do tơi chọn đề tài "Một số biện pháp
giúp trẻ 4- 5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình". Kính mong các cấp lãnh
đạo, các bạn đồng nghiệp tham khảo và đóng góp ý kiến xây dựng để đề tài sáng

kiến kinh nghiệm của tơi được hồn chỉnh hơn.
2. Mục đích nghiên cứu:
+ Góp phần tích luỹ thêm kiến thức cho bản thân đồng thời chia sẻ kinh
nghiệm của mình cho đồng nghiệp về biện pháp dạy tốt mơn tạo hình cho trẻ 4- 5
tuổi
+ Giúp trẻ 4- 5 tuổi tích cực hơn trong hoạt động tạo hình.
+ Giúp phụ huynh cũng hiểu thêm về tầm quan trọng của giáo dục mầm non
cũng như hoạt động tạo hình cho trẻ.
3. Đối tượng, thời gian nghiên cứu:
+Trẻ 4- 5 tuổi nơi tôi công tác.
+Từ tháng 9/2019 - tháng 4 /2020
4. Phương pháp nghiên cứu:
+ Nghiên cứu lý luận : Các loại tài liệu nói về hoạt động tạo hình. Chương
trình giáo dục hoạt động tạo hình cho trẻ 4- 5 tuổi
+ Quan sát khoa học: Quan sát trẻ thực hiện các bài tập của cô đưa ra để
xác định mức độ nhận thức và kỹ năng của trẻ.
+ Phương pháp thực nghiệm khoa học: Áp dụng biện pháp nâng cao chất
lượng sau đó đưa ra bài tập để kiểm tra kết quả hình thành kỹ năng của trẻ
5.Phạm vi nghiên cứu
Trong phạm vi khả năng và trách nhiệm của mình . Tơi vận dụng vấn đề mà
bài viết này đề cập đến chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non từ 4- 5
tuổi ở chính đơn vị trường tơi đang cơng tác .

3/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 4-5 tuổi, đây là giai đoạn năm thứ 2

tuổi mẫu giáo, vận động của trẻ còn ở mức độ thấp ( kỹ năng cầm bút, thao tác
cắt, xé dán…vẫn cịn vụng). vốn ngơn ngữ của trẻ cịn q ít. Trẻ chưa thể diễn
đạt nguyện vọng của mình bằng ngơn ngữ mạch lạc. Vì vậy hoạt động tạo hình
chính là một thứ ngơn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với
mọi người xung quanh. Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu về
cái đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng tạo ra nó, thì trẻ mới hồn thành sản
phẩm đó được. Chính từ các hoạt động này đà làm phỏt trin tỡnh cm thm m
ca tr.
Tr từ 4- 5 tuổi tay của trẻ hoạt động khéo léo hơn, trẻ có khả năng cầm
nắm. Ngơn ngữ đã phát triển hơn, trẻ bắt đầu có thể tự diễn đạt ý định của mình
và nêu những nhận xét về các sự vật, hiện tượng xung quanh mà trẻ nhìn thấy,
nghe thấy. Cùng một thời điểm, trẻ có thể tri giác được nhiều đồ vật. Tư duy của
trẻ mang tính chất cụ thể. Hình tượng tạo ra mang tính tượng trưng sơ đồ hóa.
Trẻ có thể nhận biết và phân biệt một số mầu sắc: Đỏ, xanh, đen, trắng và sử
dụng màu theo ý thích. Trẻ tạo ra hình dáng chung của vật thể đơn giản như
đường đi, cây cỏ…
2. CƠ SỞ THỰC TIỄN
2.1. Thuận lợi:
- Phịng Giáo dục ln quan tâm, tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức
chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên.
- Trường được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, có đội ngũ quản lý dày dạn
kinh nghiệm, chuyên môn, quan tâm trong việc mua sắm đồ dùng phục vụ cho
bộ mơn tạo hình
- Đa số trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn và được học đúng độ tuổi.
- Bản thân tơi khoẻ mạnh, nhiệt tình, u nghề, mến trẻ, có trình độ chun
mơn nghiệp vụ, biết lắng nghe ý kiến của tất cả mọi người đóng góp, cũng như
đã nhiều năm dạy lứa tuổi 4- 5 nên nắm bắt được tâm sinh lý của trẻ và có kinh
nghiệm trong việc chăm sóc giáo dục trẻ
- Phụ huynh thường xuyên quan tâm trao đổi việc học tập của con em họ với cơ
giáo.

2.2. Khó khăn:
- Q trình tổ chức cịn nặng về kết quả sản phẩm, chưa chú ý dạy kỹ
năng tạo hình cho trẻ.
- 53% số trẻ yếu về kỹ năng xé dán, nhiều bài chưa đạt yêu cầu, sự sáng tạo
và thể hiện bố cục bức tranh còn yếu, chưa biết phối hợp các mầu, khả năng
nhận xét tranh của trẻ kém.
4/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
- Một số trẻ cịn mải chơi, chưa hứng thú tập trung chú ý trong giờ học
- Nhiều phụ huynh chưa nhận thức được đầy đủ về tầm quan trọng của việc
học. Một số phụ huynh tuy cũng có quan tâm tới việc học tạo hình của trẻ, xong
phương pháp dạy trẻ còn thiếu khoa học như: Cịn cầm tay trẻ vẽ, hay vẽ cho trẻ
tơ mầu, cắt dán hộ trẻ ... Do đó, tơi thấy cũng khó khăn trong khi rèn trẻ. Trước
những thuận lợi và khó khăn trên tơi đã áp dụng một số biện pháp sau để dạy trẻ
4- 5 tuổi tích cực hơn trong hoạt động tạo hình.
* Từ những tình hình thực tế trên tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá trẻ
ngay từ đầu năm học với các tiêu chí sau:
Bảng khảo sát trẻ đầu năm học
Tiêu chí

Đạt

Chưa đạt

Số trẻ

%

Số trẻ

%

10

33%

20

67%

8

27%

22

73%

Trẻ có kỹ năng khi tham gia vào
hoạt động tạo hình

6

20%

24

80%

Trẻ nói được tên sản phẩm của
mình

15

50 %

15

50%

Trẻ hứng thú trong hoạt động tạo
hình
Trẻ tạo ra được sản phẩm

Qua khảo sát, tơi thấy kỹ năng tạo hình của trẻ khơng đồng đều, nhiều
trẻ kỹ năng cịn yếu và trung bình. Vậy để nâng cao kỹ năng tạo hình của trẻ,
trong giờ học tôi luôn quan tâm đến các cháu trung bình, yếu nhiều hơn bằng gợi
ý từng bước. Động viên kịp thời để tạo hứng thú cho trẻ.
Để hình thành các kỹ năng cho trẻ yếu, tôi lên kế hoạch rèn trẻ vào một
buổi chiều, hoạt động đón trả trẻ, hoạt động góc, hoạt động ngồi trời. Trong giờ
học tạo hình, tơi xếp những trẻ khá ngồi cạnh những trẻ yếu để trẻ yếu học tập
trẻ khá.
Đối với trẻ khá: Tơi gợi ý, khuyến khích để phát huy trí tưởng tượng sáng
tạo của trẻ để tạo ra nhiều bức tranh đẹp.
3. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch rèn kĩ năng tạo hình cho trẻ
Chủ đề
Nội dung

Mục tiêu
- Tô nét và tô màu chú hề -Trẻ biết tô theo nét chấm mờ và
chọn màu tô được hình
Trường mầm
non

- Tơ màu bức tranh cho -Trẻ biết tơ màu mịn, khơng
đẹp
chờm ra ngồi
5/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
- Tơ màu tranh cơ giáo

Bản thân

Gia đình

Nghề nghiệp

Giao thơng

-Trẻ biết chọn màu sắc khác
nhau để
tơ
- Cắt dán hình bé thích
-Trẻ biết cắt từng nhát, cắt
lượn….biết kết hợ nhịp nhàng
- Vẽ nét mặt

giữa các ngón tay để cầm kéo cắt
các hình
- Vẽ hoa mừng cơ
-Trẻ biết cầm bút bằng ba đầu
ngón tay, chọn màu đậm để vẽ
- Vẽ chiếc cốc mừng sinh -Trẻ biết dùng các kỹ năng vẽ
nhật
nét cong, nét xiên, nét thẳng…
-Trẻ
tô màu không chờm ra ngoài
- Vẽ chân dung mẹ
-Trẻ biết chọn màu đen để tơ tóc
của mẹ
- Vẽ ngơi nhà
-Trẻ biết phối hợp các đường nét
tạo hình để vẽ
- Trang trí bưu thiếp
- Trẻ biết bôi hồ vào mặt sau của
bông hoa
- Trang trí cốc giấy
- Trẻ biết xé thành từng dải, xé
lượn, xé mảng… để dán hàng
rào
-Vẽ và tô màu cái trống
- Trẻ biết vẽ các nét thẳng , nét
cong, tô màu khơng chờm ra
ngồi, phối hợp màu sắc đẹp
- Làm quà tặng chú bộ đội - Trẻ biết sử dụng các kỹ năng đã
học: Xé dải, xé vụn, xé lươn…
để tạo thành các món q tặng

- Gấp cây thơng
chú bộ đội
- Trẻ biết gấp và miết giấy theo
đường kẻ thẳng, biết chấm hồ,
dán ngay ngắn, khơng làm bẩn
vở
- Ghép hình tạo thành bức - Trẻ biết cách sắp xếp, cách
tranh
ghép các hình tạo thành các
PTGT
- Vẽ máy bay
- Trẻ biết cầm bút, sử dụng màu,
tô màu đẹp , mịn, không chờm ra
6/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
ngồi, thể hiện bố cục tranh
- Tô nét và tô màu bức - Trẻ biết tô theo nét chấm mờ và
tranh thuyền trên biển.
tô màu đẹp khơng chờm ra
ngồi, phối hợp màu sắc hài hịa
- Vẽ tàu hỏa
- Trẻ vẽ các nét dọc, nét ngang
- Trang trí cành hoa đào
- Trẻ biết cách sắp xếp, cách
chấm hồ dán tạo thành cành hoa
đào
-Xé và dán lá cây
- Trẻ sử dụng kĩ năng xé bấm,xé

vụn, xé dải dài
Thế giới thực - Vẽ hoa hướng dương
- Trẻ vẽ nét thẳng, nét cong để
vật
tạo thành bông hoa
-Trẻ vẽ nét thẳng ,nét ngang để
-Vẽ Quả
tạo thành bánh chưng
-Trẻ biết xé theo đường châm
kim và dán
-Nặn củ
-Trẻ vẽ nét thẳng, nét xiên để tạo
thành cỏ, cây
- Trẻ biết xoay tròn, lăn dọc, ấn
dẹt, xoay nghiêng, miết, gắn
dính tạo thành các loại củ
-Vẽ con gà
-Trẻ biết vẽ các nét cong trịn
khép kín để tạo thành con gà
Thế giới động
- In bàn tay tạo hình con - Trẻ biết cách in hình từ bàn tay,
vật
vật
kết hợp với các nét vẽ để tạo
thành các con vật
- Xé dán vẩy cá
- Trẻ biết xé lượn, xé mảng, …
để tạo thành vẩy con cá
- Vẽ côn trùng
- Trẻ sử dụng các kỹ năng đã

học: nét cong, nét xiên…để vẽ
các con côn trùng.
- Vẽ về biển
- Trẻ thể hiện đúng ý tưởng của
mình, tạo ra sản phẩm trọn vẹn
Nước-Mùa hèvề nội dung, đề tài
Bác Hồ
- Vẽ chiếc kem
-Trẻ vẽ và tô màu mịn không
- Vẽ cảnh đẹp quê hương chờm ra ngoài
-Trẻ biết phối hợp màu sắc hài
- Xé và dán hoa mừng sinh hòa
nhật Bác
-Trẻ xé nét cong tròn, xé dải, xé
7/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
vụn với nhiều màu sắc khác
nhau để tạo thành bông hoa
Ở trường mầm non, hoạt động tạo hình của trẻ bao gồm các dạng: Vẽ,
nặn, xé, cắt dán, xếp hình….Trong mỗi dạng tạo hình đó, trẻ có thể thể hiện ấn
tượng, cảm nhận, cảm xúc của mình về thế giới xung quanh .
+ Vẽ: Đề tài mà trẻ vẽ rất đa dạng: Hoa, quả, cây cối, con vật…những sự
vật gần gũi xung quanh trẻ, những nhân vật trong truyện cổ tích, hình trang trí.
Ở hoạt động vẽ, giáo viên mầm non dạy trẻ các phương tiện tạo hình cơ bản như
đường nét, màu sắc, bố cục .
+ Nặn: Một số đề tài nặn cho trẻ thường là: Quả, đồ chơi, bát đĩa, con vật.
Ở hoạt động nặn cô giáo dạy trẻ một số phương tiện biểu cảm là: Tạo khối, thể
hiện một số động tác, tư thế, dáng vận động của con vật, của người. Nguyên liệu

chủ yếu cho trẻ nặn là đất như đất sét, bột nặn …Đất dẻo kỹ thuật dễ sử dụng,
tiện lợi, sạch.
+ Xé, cắt dán: Là dùng các mảng giấy và độ đậm nhạt của chúng để miêu
tả đồ vật, con vật …ở dạng đơn lẻ hoặc trong một bối cảnh nào đó trên mặt
phẳng của trang giấy. Trong giờ cắt dán, cô dạy trẻ cách sử dụng kéo, tạo cho
các ngón tay linh hoạt khéo léo hơn. Nguyên liệu chủ yếu là: (Giấy màu, giấy
nền, giấy trắng, giấy phủ màu, bìa, hồ dán, họa báo)
Trang trí tạo mơi trường nghệ thuật để gây cảm xúc, gây ấn tượng cho trẻ
về nghệ thuật tạo hình.

Hình ảnh góc văn học với nhiều sản phẩm của cô và trẻ
Tạo môi trường đẹp trong lớp là để khi trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác động
vào trẻ là tồn bộ sự bài trí, cách sắp xếp trang trí lớp học của bé. Bé quan sát
xung quanh xem lớp mình có khác nhà bé khơng? Có đẹp hơn nhà bé khơng? ..
8/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Chính mơi trường lớp học sẽ tạo ấn tượng khó phai trong bé. Đây là tác động
cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ. Vì vậy tơi đã tìm hiểu u
cầu của chủ điểm, căn cứ vào cấu trúc phòng học của lớp mình và đặc điểm tâm
lí của trẻ ở độ 4 tuổi mà tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ.
Với mơi trường trong lớp: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ điểm,
các tiêu đề của các góc. Để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường sưu tầm, thiết kế các
hình ảnh ngộ nghĩnh đáng u, có màu sắc đẹp, bố cục hợp lí và có tên thật gần
gũi với trẻ.
VD: Mảng chủ điểm thường ở vị trí chính để trẻ dễ nhìn, dễ thấy. Nội dung
của mảng chủ đề thường tổng hợp các hình ảnh về chủ điểm: Như chủ điểm
trường Mầm non: Có hình ảnh ngơi trường, các bé chơi cầu trượt,đu quay …
+ Các góc hoạt động như góc gia đình tơi đặc biệt là “ Tổ ấm bé B1” trong đó

có hình ảnh hai bé mặc tạp dề nấu cơm, có đồ dùng dụng cụ chế biến. Hay ở
“Góc xây dựng” có hình ảnh các bé hoặc các con vật đang chuyển các vật liệu
xây dựng, đang làm các bác thợ xây dựng từ các hình ảnh ngộ nghĩnh ở phía trên
mảng tường. Cịn phía mảng tường tôi thường làm nhiều dụng cụ xây dựng như
dao xây, bay,..... những sợi dây thừng quấn thành cành cây, và những chiếc lá do
chính tay trẻ làm để gài vào làm tranh trang trí cho góc đó.

Hình ảnh góc xây dựng
Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động sau khi chuyển chủ
điểm ta cần thay đổi nội dung chủ điểm mới. Tôi đã cùng trẻ thảo luận và đặt tên
cho chủ điểm mới và tên của góc chơi của mình. Nội dung của các góc tôi giới
9/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
thiệu cho trẻ về các sản phẩm bằng các ngơn ngữ nghệ thuật để tích luỹ cho trẻ
có vốn hiểu biết về nghệ thuật và say mê nghệ thuật. Từ đó kích thích lịng ham
muốn thích tham gia tạo sản phẩm nghệ thuật để có sản phẩm trang trí lớp học
của mình.
VD: Ở mảng hoạt động tạo hình
Cơ giới thiệu đây là ngơi nhà nghệ thuật của chúng mình. Chúng mình hãy
cùng chọn một cái tên thật hay để đặt cho nó nhé. Nào ai có ý kiến cô gợi ý các
tên như sau: Hoạ sĩ nhí, bé khéo tay, bé làm hoạ sĩ, hoạ sĩ tí hon…Cho trẻ thảo
luận và lựa chọn nếu trẻ nào nghĩ được tên khác hay hơn cơ có thể chọn làm tên
góc hoạt động.
Bây giờ ngơi nhà này đã có tên rồi: Cơ giới thiệu với chúng mình đây là hình
ảnh bạn trai đang tập vẽ tranh, …tranh này do cơ tự làm lấy chúng mình thấy có
gì đẹp khơng?
Cịn đây là bức tranh vẽ về ngôi nhà mơ ước của bạn Tuấn năm trước học ở
đây, còn đây là tranh dán hình ngơi nhà của bạn Thuỳ Linh, cịn đây là con Gà,

con Vịt, quả Cam…Bây giờ cô muốn mỗi bạn hãy làm thật nhiều những sản
phẩm để trang trí cho ngơi nhà của chúng mình đẹp hơn nhé. Cơ muốn trong lớp
mình ai cũng có sản phẩm được trang trí lên từng ngơi nhà nhỏ của chúng mình
để cô thay các tranh vẽ của các bạn cũ, chúng mình có đồng ý khơng?
Từ lời gợi mở như vậy đã kích thích trẻ tạo ra sản phẩm mới.
Để gây hứng thú cho trẻ trong góc tạo hình thì tuỳ theo từng chủ điểm mà tơi
có thể chuẩn bị mảng cung cấp kiến thức, các nguyên vật liệu phù hợp và phong
phú về chủng loại
VD: Giấy màu, tranh ảnh cũ, báo tạp chí sáp màu, màu nước, đất nặn, vải
vụn, len sợi, rơm rạ, lá cây, cỏ hạt dưa, vỏ trứng…ở đây ngun vật liệu thì giáo
viên ln để ở trạng thái mở giúp trẻ dễ lấy để sử dụng khi vào hoạt động. Bên
cạnh đó giáo viên chuẩn bị một bức tranh hay một sản phẩm tạo hình mà tôi đã
cung cấp hoặc sắp cung cấp trên hoạt động chung để làm mảng cung cấp kiến
thức cho trẻ thu hút sự chú ý của trẻ trong các giờ đón và trả trẻ, giờ hoạt động
góc, kết hợp với lời gợi ý trẻ vào góc chơi. Từ đó giúp trẻ được củng cố và làm
quen kiến thức đó giúp trẻ tăng thêm vốn kiến thức, kỹ năng hơn trong giờ hoạt
động chung.
VD: Với chủ đề: “ Thế giới động vật” ở góc tạo hình tơi vẽ một số con vật
( gà, thỏ, mèo, trâu, voi…) bày ở giá hoặc tranh một số con vật bằng các thể
loại như vẽ, xé dán, tô màu…để cung cấp kiến thức cho trẻ. Khi trẻ vào góc chơi
hoặc giờ đón trả trẻ tơi thu hút gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó:

10/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình

Tranh mẫu cơ vẽ con gà
V/D : + Cơ có bức tranh gì đây?
+ Bức tranh này vẽ con gì?

Khi thực hiện các đề tài “ vẽ con vật…” trẻ đã có vốn kiến thức hiểu
biết qua các sản phẩm thì trẻ sẽ tự tin hơn và thực hiện tốt hơn.
Hoặc VD: Với chủ đề: “ Thế giới thực vật” đề tài “ Các loài hoa” tôi chuẩn
bị một số tranh vẽ, xé, chấm màu về các loại hoa làm tranh cung cấp kiến thức
cùng với các nguyên vật liệu phù hợp với tranh tôi cung cấp cho trẻ…
Khi trẻ vào góc chơi tơi gây hứng thú tạo tình huống cho trẻ bằng cách:
- Đố trẻ cơ có bức tranh gì?
- Ai có nhận xét gì về những bơng hoa này?
Sau đó cho trẻ kể về bức tranh đó cuối cùng cơ khái qt về một số đặc điểm
chung cơ bản của một số loại hoa đó và chất liệu cơ đã sử dụng để làm.

Tranh mẫu của cô
11/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Với những nhóm trẻ chưa thể hiện được cơ có thể hướng dẫn trẻ 1 cách tỉ mỉ
hơn về cách ( Vẽ, xé, chấm màu…) hoặc cơ kết hợp làm chung với trẻ về bức
tranh đó kết hợp với lời động viên khuyến khích giúp trẻ có tâm thế hơn.
Như vậy với đề tài về “ hoa” khi giáo viên tiến hành cho trẻ thực hiện theo
nhiều hình thức khác nhau sẽ tạo cho trẻ cảm giác thoải mái, khơng gị bó, chán
nản giúp trẻ tích cực hoạt động từ đó đối tượng cơ định cung cấp hoặc củng cố
cho trẻ sẽ dần dần được hình thành trong tâm trí của trẻ. Từ đó sẽ giúp trẻ phát
triển thêm, kỹ năng về tạo hình. Khơng những chỉ có góc tạo hình mới phát huy
khả năng tạo hình của trẻ mà ở các góc chơi khác giáo viên cũng có thể rèn
luyện kỹ năng về tạo hình cho trẻ. Cụ thể:
+ Góc học tập:
Trong góc học tập ln có nội dung cung cấp cho trẻ về tốn và mơi trường
xung quanh thơng qua các mơn học đó giáo viên thiết kế lựa chọn các trò chơi,
nội dung để củng cố kiến thức cho trẻ. Từ đó giáo viên có thể lồng ghép rèn

luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ.
VD: Với nội dung tốn: “ Tơ màu theo u cầu của cơ” thì giáo viên đã thiết
kế những bài tập kết hợp rèn luyện cho trẻ kỹ năng cầm bút và kỹ năng tô màu.

Bài tập của trẻ tại góc tốn
VD: Với nội dung mơi trường xung quanh: Cô cho trẻ được cắt dán tranh
ảnh, đồ dùng, con vật theo chủ đề tiến hành, cô kết hợp rèn luyện kỹ năng cầm
kéo, cắt và phết hồ cho trẻ.
12/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
+ Góc sách: Là một góc yên tĩnh nhất, khi vào góc sách trẻ được xem các
loại sách, tô vẽ, làm tranh chuyện, kể chuyện sáng tạo cùng cơ kể về các đồ
dùng có liên quan tới chủ đề đang thực hiện thì giáo viên củng có thể nhẹ nhàng
đưa kiến thức, kỹ năng hoạt động tạo hình rèn thêm cho trẻ.
VD: Cơ hướng dẫn trẻ tô tranh truyện, hướng dẫn cách tô màu cho bức tranh
thêm đẹp.
Như vậy ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi chỉ có một nhóm trẻ hoặc một cá
nhân tham gia hoạt động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá
biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả
năng tạo hình.
Tơi đã tận dụng khơng gian bên ngồi như hiên của phịng học làm nơi
trưng bày sản phẩm của trẻ. Tơi bố trí mỗi trẻ có một ô để gài sản phẩm, trẻ tự
tay cầm ra ô của mình cài vào. Ở đây trẻ được quan sát tồn bộ sản phẩm của
mình và của bạn. Trẻ có thể tự so sánh bài của ai đẹp hơn, nếu bài của bé xấu thì
bé phải cố gắng lần sau phải làm cho đẹp hơn để bằng bạn hoặc làm đẹp hơn để
có bài trang trí trong các góc. Từ kết quả đó sẽ kích thích lịng ham muốn say
mê học tạo hình của trẻ.
Ngồi ra tơi cịn trang trí xen kẽ trồng cây xanh, sắp xếp đồ dùng đồ chơi

cho hợp lí để tạo mơi trường thực sự phù hợp với tâm lý của trẻ để trẻ hứng thú
tham gia hoạt động tạo hình.
Đồng thời thơng qua hoạt động ngoài trời trẻ được chơi với lá cây nên tơi tận
dụng ln các lá cây đó giúp trẻ sáng tạo thể hiện các sản phẩm tạo hình để làm
giàu vốn kinh nghiệm cho trẻ và kết hợp rèn luyện các kỹ năng về tạo hình cho
trẻ.
Tóm lại việc tạo môi trường hấp dẫn cho trẻ là một việc làm rất quan trọng
góp phần nâng cao chất lượng tạo hình cho trẻ.
3.2. Biện pháp 2: Rèn luyện kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Thực tế đã chứng minh: Trẻ 4- 5 tuổi tri giác sự vật hiện tượng bằng tư duy
trực quan hành động nên rất cần sự hỗ trợ của cơ nên dẫn tới kỹ năng tạo hình
của trẻ cịn yếu như: Kỹ năng cầm bút còn ngượng, nét vẽ tơ cịn vụng, sử dụng
đường nét vụng về. Trẻ chưa vẽ được nét gấp khúc mà chỉ mới sử dụng nét
thẳng, nét xiên để vẽ và tơ màu. Chính vì vậy mà cô phải đưa ra các biện pháp
rèn kỹ năng tạo hình cho trẻ.
Từ việc tạo mơi trường thẩm mỹ xung quanh lớp để gây ấn tượng, kích thích
lịng ham muốn ở trẻ tạo ra sản phẩm để được trưng bày trang trí trong lớp. Để
phát huy tính tích cực hoạt động ở trẻ, một trong những phương pháp của quá
trình đổi mới là lấy trẻ làm trung tâm, trẻ phải được hoạt động và sản phẩm của
trẻ phải đa dạng, phong phú, sáng tạo.
13/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Để giúp trẻ làm được sản phẩm vấn đề đặt ra là cần dạy trẻ một số kỹ năng
cơ bản tạo hình. Vì vậy tơi đã tiến hành dạy trẻ một số kỹ năng tạo hình cơ bản
sau:
+ Kỹ năng cầm bút tạo ra các đường nét nghệ thuật:
Đây là thao tác tương đối khó khăn đối với trẻ 4 tuổi vì vậy khi dạy trẻ tôi
tiến hành dạy trẻ các thao tác từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, các hoạt

động đó được liên tục thực hiện tạo thành kỹ năng .
VD: Đầu tiên tôi cho trẻ cầm bút di màu theo ý thích của trẻ. Sau đó di màu
các hình ảnh to rõ nét, ít chi tiết. Khi trẻ đã cầm bút khá thành thạo tôi cho trẻ
tập vẽ nét cơ bản như: Nét vẽ cuộn len, vẽ mưa rơi ( nét xiên, vẽ nét thẳng, vẽ
nét ngang…)

Trẻ cầm bút tô mầu theo ý thích
Khi trẻ đã cầm bút thành thạo tôi hướng dẫn cho trẻ tập vẽ các bức tranh
sáng tạo theo ý thích của trẻ. Ở giai đoạn này chưa địi hỏi trẻ phải tạo được bức
tranh hồn chỉnh mà chỉ yêu cầu trẻ tưởng tượng và đặt tên cho bức tranh của
mình là được.
+ Cho trẻ làm quen với màu nước:
Sau khi trẻ cầm bút chì vẽ khá thành thạo, tôi thực hiện mức độ cao hơn là
cho trẻ làm quen với bút lông, màu nước. Ở trẻ 4 tuổi việc sử dụng màu nước là
14/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
rất khó, xong thực tế tiếp xúc với trẻ tôi thấy việc cho trẻ sử dụng màu nước trẻ
rất hứng thú. Khi làm tôi tổ chức như sau:
- Bước 1: Chọn và sử dụng màu không có keo, chỉ dùng màu bột pha nước
( đặc tính của màu này là màu sắc đẹp nhưng dễ rửa, không mất vệ sinh). Để
gây hứng thú cho trẻ hoạt động tôi cho trẻ in bàn tay, bàn chân ( ở chủ điểm bản
thân). Từ những bàn tay, bàn chân nhỏ nhắn của bé được in bằng các màu khác
nhau đem trang trí lên tường làm bé rất thích thú, ln ln địi cơ cho tập làm
hoạ sĩ.
- Bước 2: Tôi cho trẻ dùng bút lông vẩy màu hoặc phết màu. Yêu cầu kỹ
năng trẻ làm: cầm bút chấm vào màu, gạt nhẹ vào mép hộp để màu không vung
vãi lung tung. Sau đó để cách mặt tờ giấy đến bút 1 khoảng cách từ 25 – 30 cm
vẩy nhẹ theo ý của trẻ, có thể đan xen các màu bằng các bút khác nhau. Ở kỹ

năng này cô dạy trẻ có thói quen dùng bút nào, màu ấy để tạo bức tranh có màu
sắc đẹp

Trẻ làm quen với màu nước
+ Dạy trẻ kỹ năng nặn, xé, dán:
Đối với trẻ 4 tuổi vận động tinh của trẻ phát triển ở mức độ thấp. Vì vậy cần
rèn luyện cho trẻ một số kỹ năng cơ bản sử dụng đất để tạo ra sản phẩm.
VD: Dạy trẻ làm các động tác xoay trịn, ấn bẹt, lăn dọc.
Khi xé dán tơi cho trẻ tập xé từ đơn giản đến phức tạp đó là: xé thẳng, xé
vụn , xé lân tay hình trịn…
Dạy trẻ kỹ năng phết hồ, khi trẻ dán cô dạy trẻ kỹ năng đặt hình sắp xếp bố
cục trước sau đó lật lên phết hồ ở phía sau của giấy. Làm như vậy trẻ dễ thao tác
và định hình được sản phẩm của mình định làm ra nó. Muốn kỹ năng tạo hình ở
trẻ được thuần thục thì địi hỏi mỗi giáo viên cần phải thường xuyên rèn luyện
cho trẻ các kỹ năng trên.
Tóm lại từ các việc làm tỉ mỉ thường xuyên như vậy nên kỹ năng tạo hình
của trẻ lớp tôi tăng lên rõ rệt.
15/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
3.3. Biện pháp 3: Sử dụng các học liệu, phế liệu dạy trẻ làm đồ chơi.
Như chúng ta đã biết sản phẩm của hoạt động tạo hình là một dạng sản phẩm
đặc biệt. Trong sản phẩm nó chứa đựng tâm hồn, cảm hứng của người tạo ra nó,
nó cịn là ngơn ngữ riêng để biểu đạt tình cảm của mình.
Tơi thấy rằng phương tiện giúp trẻ đạt được mục đích đó là sự sáng tạo nghệ
thuật ở trẻ. Tơi đã tận dụng các học liệu có sẵn để dạy trẻ làm đồ chơi.
VD: Dạy trẻ làm đồ chơi để tạo ra các mặt lạ con rối
Trong giờ hoạt động góc tơi cho trẻ làm các loại mặt lạ các con vật, người
trông rất ngộ nghĩnh, cô chuẩn bị một ít vật liêu đơn giản như màu nước, bút dạ

các loại….để giờ hoạt động góc thêm phong phú hơn.

Những con rối ngộ nghĩnh do cô và trẻ cùng làm
VD: Chủ đề bản thân cho trẻ làm nhà tạo mẫu làm ra các trang phục ngộ
nghĩnh bằng các sản phẩm dễ tìm. Dạy trẻ tự vẽ hoặc sắp xếp những chiếc mặt
lạ thành bộ sưu tập thời trang dành cho trẻ.
Chủ đề phương tiện giao thông: Dạy trẻ làm những chiếc tàu, thuyền buồm,
ơ tơ, tín hiệu đèn giao thông…
Chủ đề thế giới động vật:
Cái bồng bèo tây làm con gà, cái đuôi là lá bèo, chân gà là 2 cái tăm cắm
vào hay cái bồng dài làm con chó. Lá chuối làm con mèo. Lá dừa làm chong
chóng, con châu chấu, bẹ bắp ngơ lá chuối khơ làm búp bê, vỏ hộp sữa chua làm
con gà, con cơng, vỏ hình quả trứng đựng kẹo làm con vịt.
Hay tận dụng giấy gói quà sinh nhật và những hạt sỏi hoặc cắt xốp ra cho trẻ
gói kẹo ( sản phẩm này trẻ vừa làm đồ chơi ở góc bán hàng, vừa làm đồ dùng
học toán: so sánh kẹo to kẹo nhỏ, so sánh số lượng nhiều – ít, phân biệt kẹo màu
xanh – màu đỏ – màu vàng …).
16/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Tận dụng giấy báo cũ, giấy in phơ tơ…cho trẻ vo giấy, mỗi trẻ một ít xếp
chồng lên nhau có sự giúp đỡ của cơ ( dùng hồ gắn kết giấy vo lại để tạo thành
hòn non bộ trang trí ở góc tạo hình rất đẹp).
Tận dụng giấy thừa, các tờ lịch cũ cô giúp trẻ đóng thành các quyển sách,
sau đó cho trẻ sưu tầm tranh ảnh cắt hoặc xé dán vào, mỗi trẻ cảm nhận cái đẹp
riêng về quyển sách mình được cơ giúp đỡ làm, từ đó có cảm hứng sáng tạo ra
những câu chuyện kể cho cô và các bạn nghe. Cách làm này có tác dụng rất tích
cực trong q trình hình thành tình cảm thẩm mỹ và phát triển ngơn ngữ độc
thoại của trẻ 4 tuổi.

Trong lớp tôi tạo ra mảng có tiêu đề: “ Bộ sưu tập của bé” ở đây mỗi trẻ có
một ký hiệu riêng ( Như ca cốc) mỗi ký hiệu đó có đính nhựa trong để gài sản
phẩm. Đến mỗi chủ điểm tôi gợi ý và phát động thi đua giữa các bé. Sưu tầm và
cắt các hình ảnh về chủ điểm cơ sẽ lấy ra cùng cả lớp kiểm tra xem ai sưu tầm
được nhiều hình ảnh đẹp nhất. Biện pháp này đã giúp trẻ ý thức quan sát sự vật
xung quanh để sưu tầm hình ảnh đẹp, phù hợp với chủ điểm xong cơ và trẻ có
các tư liệu đó làm sản phẩm tiếp theo như lựa chọn ảnh làm album về chủ điểm
hình thức này trẻ rất thích.
Ngồi ra tơi thấy hiện nay các vỏ hộp bánh, hộp đựng mỹ phẩm thường có
màu sắc rất đẹp lại cứng nên tơi đã tận dụng bằng cách cắt nan giấy để dạy trẻ
tập đan nong mốt. Ở đây thơng thường vỏ hộp có một mặt màu và một mặt trắng
vì vậy khi cho trẻ thực hành tôi hướng dẫn trẻ chú ý một nan úp xuống còn một
nan để mặt trắng lên. Đây là hoạt động rèn tính kiên trì, tỉ mỉ của trẻ rất tốt. Khi
quan sát hoạt động tơi thấy có trẻ say mê để đan cho được một sản phẩm để
khoe với cô.

Chiếc nong mốt của trẻ đan được cô gắn hoa và trang trí trên tường
17/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Hay vỏ hạt dưa, giấy màu vụn, vỏ trấu, cọng rơm cho trẻ cùng trang trí hình
ảnh cùng cơ làm chủ điểm.
Nói tóm lại để giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình thì giáo
viên phải làm tốt cơng tác chuẩn bị, chuẩn bị từ tranh ảnh vật mẫu đến các
nguyên vật liệu phù hợp và đủ với số lượng cho tất cả mọi trẻ đều được tham gia
hoạt động. Có như vậy thì giờ hoạt động chung của cơ mới đảm bảo, từ đó sẽ
thu được kết quả cao hơn.
3. 4 Biện pháp 4: Tích hợp các mơn học khác
Tích hợp là phương pháp đòi hỏi ở giáo viên sự sáng tạo linh hoạt và khéo

léo khi vận dụng, quá trình vận dụng tích hợp, cần lựa chọn nội dung phù hợp,
logic, tránh quá trình hoạt động trở lên rời rạc, chắp vá.
Ví dụ: Đối với tiết học “Vẽ phương tiện giao thông” (đề tài) tôi chuẩn bị rất
nhiều phương tiện giao thông (đồ chơi) và chuẩn bị từ 2 – 4 tranh vẽ phương
tiện giao thông cho bé quan sát.
Khi vào bài cho trẻ hát bài “Em tập lái ôtô”. Sau đó tơi hỏi trẻ; Cả lớp vừa
hát bài gì?
- Vậy trong lớp có những đồ chơi gì là phương tiện giao thơng.
- Cho trẻ nói tên và đếm các phương tiện giao thơng.
+ Sau đó tơi cho trẻ quan sát các bức tranh mà trẻ vừa được mô tả qua đồ
chơi trong lớp.
+ Giới thiệu và đàm thoại với trẻ về các bức tranh mẫu (từ 2 – 4 tranh)
+ Trẻ thực hiện: Tơi mở băng có các bài hát trong chủ điểm gợi cho trẻ say
mê làm việc trong khi trẻ thực hiện, tôi đến từng bàn động viên khuyến khích
đối với những cháu cịn lúng túng, gợi ý cho trẻ làm từ đơn giản đến phức tạp.
Đối với trẻ khá tơi gợi ý để trẻ có nhiều sáng tạo trong bài vẽ.
+ Nhận xét sản phẩm: Cho trẻ để bài theo tổ, theo bàn và làm đoàn tầu đi
quanh quan sát, nhận xét để trẻ chọn bức tranh mà trẻ thích nhất: con thích bài
nào nhất? Vì sao con thích? Sau đó cơ phân tích ưu điểm của từng bức tranh ở
từng nét vẽ, màu sắc, bố cục, hình dáng, … cho trẻ đếm phương tiện đã vẽ được,
những bài đã vẽ được.
+ Kết thúc: Cho trẻ vận động bài “Đồn tàu nhỏ xíu” với một tiết học như
vậy, tôi đã thu được kết quả rất đáng mừng, xuyên suốt tiết học là chủ điểm
phương tiện giao thông, trẻ rất hứng thú và tích hợp được khám phá, toán, âm
nhạc.
Như vậy, thường cuối một chủ đề thực hiện chương trình tạo hình tơi lại tổ
chức một cuộc thi “Bé khéo tay” ngay tại lớp mình. Muốn vậy tơi phải tổ chức
tốt khâu chuẩn bị, chuẩn bị phông màn dán chữ, trang trí thật giống một cuộc
thi, cũng có những phần thưởng (là chiếc đồng hồ, chong chóng, làm bằng lá
dừa hay những con vật nghộ nghĩnh bằng lá cây, …) cho những ai đạt giải. Điều

18/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
đó sẽ khuyến khích trẻ thi đua thực hiện. Trong suốt tiết này cơ đóng vai trị
người dẫn chương trình cho hội thi. Ngồi ra với tiết học này tơi cũng cịn có các
mơn học khác.
- Mơn làm quen với tốn:
Ví dụ: Cho trẻ trang trí hình vng và hình chữ nhật.
- Mơn làm quen với mơi trường xung quanh:
Ví dụ: Trong tiết học khám phá “Nghề Gốm Bát Tràng” tôi cho trẻ thực
hành trải nghiệm làm người công nhân gốm, vẽ mầu nước lên những sản phẩm
gốm.

Trẻ hứng thú vẽ trên những sản phẩm gốm
- Mơn văn học:
Ví dụ sau khi học xong bài thơ “cây dây leo” cho trẻ tơ màu cây.
Ví dụ: vẽ, tô màu các con vật trong truyện.
Trẻ được làm quen với môi trường xung quanh khi đi dạo chơi trẻ được
ngắm nhìn vật thật, đựơc sờ nắm, khi cho trẻ họat động ngồi trời cơ có thể phát
phấn để trẻ có thể vẽ lên nền.
Ví dụ: Trẻ dùng phấn để in cánh hoa, lá hoa, vẽ những biểu tượng mà trẻ
thích.
Khi hoạt động ngồi trời tơi u cầu trẻ lượm lá khô, cành khô để làm vật
liệu cho trẻ hoạt động tạo hình.
+ Giờ sinh hoạt chiều:
Ví dụ: Tơi cho trẻ kể về những con vật mà trẻ thích và cho trẻ vẽ những con
vật đó.
+ Ở các hoạt động góc:
19/26

Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
Góc học tập trẻ có thể chơi vẽ, nặn, xé, dán.
Góc tạo hình: Ví dụ: Một nhóm trẻ có thể tạo nên một bức tranh xé dán
“Dán ngơi nhà của bé”.
+ Những giờ hoạt động góc, hoạt động chiều tơi thường cho trẻ chia nhóm
rèn các kỹ năng chuẩn bị cho hoạt động sau đạt kết quả. Để thực hiện được điều
này tôi cũng phải thay đổi nhiều hình thức khác nhau để cung cấp kiến thức, rèn
kỹ năng cho trẻ. Với những loại tiết vẽ theo đề tài, ý thích tơi thường tận dụng
những hoạt động ngoài giờ học để củng cố kỹ năng cho những trẻ yếu, làm giầu
vốn kiến thức cho trẻ khá trước khi trẻ thực hiện hoạt động học. Tôi cũng chia
trẻ theo nhóm cho trẻ khá hướng dẫn trẻ yếu cùng nhau vẽ tranh, xé dán bức
tranh theo nhóm. Tơi cũng cho trẻ quan sát tìm hiểu các loại sản phẩm khác
nhau, cùng nhau khám phá cách thực hiện. Tôi cũng có thể cung cấp cho trẻ một
số mẫu khác nhau để làm phong phú đề tài, ý thích của trẻ. Cho trẻ luyện tập kỹ
năng cho trẻ để trong giờ hoạt động trẻ tự tin thể hiện ý tưởng của mình.
VD: Trước giờ hoạt động “Vẽ quả” tơi tạo điều kiện cho trẻ quan sát, cảm
nhận những vẻ đẹp tự nhiên của các loại quả: Quan sát cửa hàng bán hoa quả,
nghe cảm nhận qua bài hát, cung cấp một số kỹ năng vẽ các loại quả. Khi được
chuẩn bị chu đáo trước cho các hoạt động tôi thấy trẻ rất tự tin, mạnh dạn tham
gia vào hoạt động và kết quả là sản phẩm của trẻ cũng luôn phong phú. Để thực
hiện được ý tưởng này thời gian đầu tơi chia trẻ ra thành nhóm nhỏ hướng dẫn
u cầu trẻ thực hiện các kỹ năng đơn giản rồi dần dần khuyến khích trẻ sử dụng
các sản phẩm của mình để tạo thành sản phẩm chung trang trí lớp.
VD: Tơi hỏi trẻ: Có muốn cùng cơ trang trí góc siêu thị không? Ở siêu thị
người ta hay bầy bán giới thiệu những gì nhỉ? Vậy thì cơ cháu mình sẽ trang trí
như thế nào cho đẹp? Để được trang trí bức tranh này, yêu cầu các con phải lựa
chọn giấy xé vụn thành những mẩu giấy nhỏ rồi mới được tham gia vào dán làm
những chiếc giỏ để đựng các loại rau ở siêu thị. Cô gợi ý, hướng dẫn trẻ từng

bước tạo cho trẻ thấy thoải mái, vui vẻ, hoạt động vừa sức làm cho trẻ mạnh dạn
tự tin khi tham gia vào hoạt động. Trẻ khá làm những thao tác khó hơn, với
những trẻ chưa có kỹ năng tơi khuyến khích trẻ ngồi bơi hồ rồi cùng trẻ dán...
Những lúc có điều kiện cho trẻ ra ngồi tiếp xúc thiên nhiên tôi cũng gợi ý
hướng dẫn trẻ cảm nhận hình dáng các loại cây, nhành hoa, bãi cỏ.... Trẻ thật
mải mê ngắm nhìn những khóm hoa đang nở rộ trong khuôn viên trường. Ở lớp
học tôi xây dựng các góc tun truyền có hình ảnh gần gũi, có mầu sắc nổi bật,
cho trẻ hiểu được ý nghĩa của những hình ảnh được trang trí trong lớp học. Cho
trẻ cảm nhận vẻ đẹp khi có những hình ảnh trang trí, nhận xét đường nét, mầu
sắc, bố cục của hình ảnh. VD: Góc tun truyền bài học hàng ngày của bé, tơi để
tiêu đề “Tuần này bé học gì”. Hình ảnh những quả táo chín ngon mang kiến thức
ngọt lành đến cho trẻ, trẻ như những chú chim non đang vui vầy quanh cành táo
20/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
chín để hưởng thụ vị ngọt từ những trái táo. Với những góc chơi tơi cũng muốn
tạo điều kiện cho trẻ được tham gia trang trí cùng cơ để trẻ cảm nhận và thấy
được vai trị của mình ở lớp học. Hình ảnh minh họa vai chơi của góc “ Gia đình
của bé”, “ Góc bán hàng ” do cô và cháu cùng vẽ và tô mầu trang trí.

Hình ảnh góc bán hàng
Với cách làm như vậy tơi nhận thấy tất cả trẻ đều đã có sự góp sức chung, trẻ
cảm thấy u thích hoạt động, khơng bị tự ti vì mình khơng biết làm.
3.5 Biện pháp 5: Khuyến khích động viên trẻ kịp thời
Tổ chức cho trẻ thi đua, biểu dương, khen thưởng trẻ kịp thời. Với trẻ mầm
non thì việc biểu dương và khen thưởng kịp thời có hiệu quả rất cao trong việc
khích lệ tinh thần của trẻ.
Ngoài việc giảng dạy trên tiết học, tơi cịn thường xun chia đối tượng
giỏi, khá, trung bình, yếu để tập luyện ở mọi lúc, mọi nơi. Động viên, giúp đỡ

trẻ còn yếu kém và khen ngợi trẻ có sản phẩm đẹp
Ví dụ 1: Những trẻ yếu tôi thường hướng dẫn cho trẻ xem tranh và gợi ý
cho trẻ vẽ những bức tranh từ đơn giản đến phức tạp.
Ví dụ 2: Đối với trẻ nhút nhát, tơi thường phối hợp với gia đình động viên
trẻ vẽ về những bức tranh mà trẻ u thích để tặng ơng bà, cha mẹ.
Những trẻ khá, giỏi tôi gợi ý, yêu cầu cao hơn để trẻ phát huy khả năng
sáng tạo.
Ví dụ: Trẻ đang vẽ ô tô gợi hỏi “Con sẽ vẽ ô tô chạy ở đâu?” Đường đồng
bằng hay miền núi, trên bầu trời có gì?
Tơi thấy được nét mặt trẻ rất vui vẻ khi sử dụng những sản phẩm của mình
trong hoạt động hàng ngày. Khi trẻ đã có các kỹ năng hoạt động tạo hình thì tơi
thường tổ chức cho trẻ các hoạt động học theo nhóm, trẻ có thể cùng cơ thảo
21/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
luận về cách thực hiện các yêu cầu ở tiết đề tài, ý thích trước khi trẻ về nhóm
tiến hành thực hiện bài tập của mình. Khi trẻ hoạt động theo nhóm, trẻ yếu
thường hay học tập trẻ khá cách thực hiện yêu cầu của cô, trẻ đua nhau để có
được sản phẩm đẹp. Hoạt động theo nhóm cũng khuyến khích trẻ khá sáng tạo,
thể hiện vai trị của mình, khi trẻ yếu kỹ năng cịn lúng túng thì những trẻ khá
hướng dẫn trẻ chậm hơn, trẻ gợi ý nhau cách làm. Vào giữa các chủ đề tôi
thường hướng dẫn gợi ý trẻ vẽ về chủ đề để trang trí thêm vào mảng mở của chủ
đề và cũng là để củng cố, mở rộng hiểu biết của trẻ về chủ đề. Thỉnh thoảng
những hoạt động chiều tôi lại cho trẻ thi vẽ tranh về chủ đề và cho trẻ mang
tranh về nhà khoe bố mẹ - thấy con mình ngày càng tiến bộ phụ huynh cũng
phấn khởi quan tâm đến hoạt động của con nhiều hơn. Ý thức hơn, tôi cũng
thường xuyên khen ngợi tinh thần có ý thức của trẻ để khuyến khích động viên
trẻ kịp thời. Tôi cũng tạo cho trẻ một môi trường mở để trẻ tự lựa chọn hình thức
hoạt động khi chơi, cho trẻ thấy được những giá trị của vật liệu mà trẻ đóng góp.

Trong những giờ hoạt động vui chơi tôi cũng tạo điều kiện cho trẻ được tham
gia thường xun, khích lệ trẻ chưa có kỹ năng vào chơi cùng những trẻ khá để
trẻ cùng quan tâm giúp đỡ lẫn nhau. Cũng có những hoạt động tơi đã dùng hình
thức giao nhiệm vụ để trẻ có ý thức với hoạt động của mình. Hình ảnh góc chơi
tạo hình được trẻ cùng cô tạo lên bằng những vât liệu khác nhau: Lịch cũ, len,
mầu nước, rơm, giấy mầu, xốp mầu. Mảng chủ đề mở cũng được trẻ thường
xuyên quan tâm tìm hiểu và đóng góp cơng sức. Tơi cũng cho trẻ làm những
bơng hoa cùng cơ để trang trí dàn hoa.
Ngay từ đầu năm học góc tuyên truyền của lớp tơi đã có hình thức vừa
tun truyền tới phụ huynh vừa khuyến khích trẻ. Hàng tuần tơi cho trẻ luyện
tập thi đua nhận xét tìm ra những sản phẩm đẹp, việc sắp xếp sản phẩm tơi cũng
có hình thức khuyến khích rõ ràng, những bài đẹp được các bạn lựa chọn sẽ
được treo lên cao, cho vào khung tranh, cịn lại những bài khác được treo giá
phía dưới để trẻ có ý thức cố gắng. Một số bức tranh được trẻ lựa chọn để cô
treo lên cao - trẻ rất mong muốn và cố gắng. Hình thức này trang trí phù hợp với
địa hình của lớp tơi, chỗ này là cửa sổ bên dưới là chỗ phụ huynh thường xuyên
lấy ba lô, giầy dép hàng ngày. Những bức tranh này cũng đẹp nhưng chưa được
các bạn lựa chọn vì đã hết chỗ ở trên, các bạn cố gắng hơn ở lần sau nhé!
Bên cạnh dạy tạo hình ở lớp tơi thường gợi ý cho trẻ tạo hình ở nhà bằng
cách trao đổi với phụ huynh để cùng nhắc nhở, động viên trẻ, hướng dẫn trẻ thực
hiện một vài bài tập ở nhà như vẽ tranh theo đề tài, nặn theo mẫu, vẽ theo ý
thích, hay xé dán một hình ảnh nào đó, theo các đề tài mà trẻ đã được làm quen
ở lớp.
Tận dụng ngay những giờ đón trả trẻ tôi cho trẻ làm quen các bức tranh
mẫu của cô, các sản phẩm đẹp của các anh chị để cùng trò chuyện với trẻ về các
22/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
đường nét, bố cục, mầu sắc, khuyến khích trẻ tập đánh giá sản phẩm và cùng trò

chuyện với trẻ về cách vẽ, cách chọn mầu, cách sắp xếp bố cục với những sản
phẩm nặn, xé dán, .... thì tơi cùng trẻ trị chuyện các bước tiến hành để tạo thành
sản phẩm.
3.5 Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh.
Để nâng cao hoạt động tạo hình cho trẻ và để có sự giáo dục đồng bộ giữa
gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết bởi tôi nhận thấy rằng
tất cả mọi khó khăn trong học tập khơng thể thiếu được vai trị giải quyết khó
khăn của phụ huynh. Vì vậy ngay từ đầu năm học để phụ huynh hiểu thêm về
hoạt động tạo hình tơi đã tổ chức một số tiết học mẫu để giúp phụ huynh có
nhận thức sâu sắc hơn về hoạt động tạo hình đồng thời tơi thường xuyên gặp gỡ
trao đổi với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong
trường mầm non nói chung và đổi mới trẻ 4 tuổi nói riêng. Ngồi ra vì điều kiện
phụ huynh đi làm, hàng ngày các con thường do ơng bà đưa đi đón về nên để
tiện cho việc trao đổi giữa giáo viên và phụ huynh được thuận tiện và có thể phổ
biến tới 100% phụ huynh, ngay từ đầu năm tôi đã lập một nhóm riêng của lớp
trên mạng xã hội và thơng qua đó những hoạt động của các con được phụ huynh
nắm bắt kịp thời ngay cả khi không thể đưa con đi lớp. Hoạt động tạo hình
khơng chỉ giúp trẻ khả năng thẩm mỹ, biết nhìn nhận cái đẹp và đánh giá cái đẹp
mà còn giúp trẻ rèn luyện đôi bàn tay khéo léo, vững chắc, linh hoạt hơn tạo tiền
đề cho các độ tuổi khác nhau.
Bên cạnh đó trước khi tiến hành các đề tài tạo hình tơi thường xuyên trao
đổi, thông báo với phụ huynh về các đề tài để phụ huynh có thể trị chuyện với
trẻ ở tại gia đình về các đề tài đó, từ đó giúp trẻ hiểu trước, hiểu sâu hơn, có cảm
xúc về đề tài từ đó trẻ sẽ hứng thú hoạt động khi cơ đưa đề tài đó ra.
VD: Với đề tài: “Vẽ hoa” theo chủ đề thế giới thực vật tôi hướng dẫn phụ
huynh về nhà cho trẻ quan sát và trò chuyện bằng các câu hỏi:
- Đây là hoa gì?
- Nó có màu gì? Cánh hoa như thế nào? …hoa dùng để làm gì ? …. Như vậy
với biện pháp trên đã giúp phụ huynh nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của
mơn học, từ đó tơi động viên khuyến khích mua thêm đồ dùng, giấy bút, vở bé

tập tơ màu, tìm các hình ảnh sinh động trong sách báo, tạp chí để phụ huynh có
thể dạy trẻ. Nặn, tơ màu, xé dán, chấm màu trang trí trên các tranh ảnh tạo cho
trẻ có kỹ năng hơn. Nhắc nhở phụ huynh trẻ nên động viên khuyến khích trẻ kịp
thời khi trẻ có sự cố gắng.
Tóm lại có thể nói rằng để nâng cao chất lượng giờ học thì địi hỏi người
giáo viên phải có những biện pháp hữu hiệu nhất để giúp trẻ học tốt hơn.
4. Kết quả:
23/26


Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực trong hoạt động tạo hình
4.1. Đối với trẻ:
Từ khi áp dụng các biện pháp trên đến nay tôi đã thu được một số kết quả
đáng kể trên tổng số trẻ 30 học sinh của lớp mình như sau:
Bảng đánh giá trẻ cuối năm học
Sau khi áp dụng biện pháp
Trẻ đạt
Trẻ chưa đạt
TT Nội dung
Số trẻ
%
Số trẻ
%
1 Trẻ hứng thú
28
93
2
7
Trẻ tạo ra được sản
2

phẩm
26
86,5
4
13,5
Trẻ có kỹ năng khi
3 tham gia vào hoạt
26
86,5
4
13,5
động tạo hình
Trẻ nói được tên
4 sản phẩm của mình
27
90
3
10
4.2. Đối với giáo viên:
- Tạo được môi trường phong phú phù hợp với nội dung của từng chủ
điểm
- Có kỹ năng tổ chức các hoạt động tạo hình một cách tự tin, linh hoạt
- Lớp học được trang trí bằng các sản phẩm của trẻ, cô giáo đỡ vất vả khi
mỗi lần thay chủ điểm
- Qua các đợt kiểm tra được nhà trường đánh giá xếp loại tốt.

24/26