“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Tên đề tài:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4 – 5 TUỔI TÍCH CỰC THAM GIA
HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI TOÁN”
Họ và tên : …………………..
Trường :
Lĩnh vực : Giáo dục nhà trẻ
Cấp học : Mầm non
Năm học 2018 – 2019
1 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Phòng GD & ĐT Thanh Oai
Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam
Trường Mầm Non Hồng Dương
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
SƠ YẾU LÍ LỊCH
Họ và tên:
:
Ngày sinh:
Năm vào ngành:
Chức vụ:
Đơn vị công tác:
Trình độ chuyên môn:
Hệ đào tạo:
Chính quy
Khen thưởng: Chiến sĩ thi đua
NĂM HỌC: 2018 - 2019
2 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Trang bìa
Sơ yếu lí lịch
Mục lục
I. ĐẶT VẤN ĐÊ
1. Lí do chon đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Thời gian nghiên cứu
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
5. Số liệu khảo sát trước khi thực hiện
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐÊ
Tên đề tài
1. Cơ sở lí luận
2. Cơ sở thực tiễn
3. Các giải pháp thực hiện
Giải pháp 1: Tạo môi trường cho trẻ hoạt động làm quen với toán
Giải pháp 2: Làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ hoạt động làm quen với
toán
Giải pháp 3: Lồng ghép hoạt động khác vào hoạt động làm quen với
toán.
Giải pháp 4: Sáng tạo, sưu tầm các trò chơi nhằm ôn luyện, củng cố
kiến thức cho trẻ.
Giải pháp 5: Tích hợp môn toán vào các hoạt động trong ngày.
Giải pháp 6: Phối hợp với phụ huynh
III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Khuyến nghị và đề xuất
IV. CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO
I . ĐẶT VẤN ĐỀ
3 / 19
TRAN
G
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
1. Lý do chọn đề tài
Đối với trẻ mầm non, việc hình thành các biểu tượng toán học cho trẻ
có vai trò rất quan trọng, nhằm giúp trẻ có được những kiến thức sơ đẳng về
tập hợp, con số, phép đếm, về kích thước hình dạng, khả năng định hướng
trong không gian, thời gian. Môn toán đã mang lại cho trẻ sự phát triển tư duy,
đồng thời thông qua môn toán trẻ có thể tìm hiểu khám phá thêm về thế giới
xung quanh mình. Đến với môn toán trẻ trở nên tích cực nhanh nhẹn hơn, trẻ
biết đếm, phân biệt nhiều hơn ít hơn, trẻ biết tách gộp chia nhóm, ngoài ra trẻ
có thể xác định được các hình khối…Như vậy trẻ đã dần hình thành những nét
sơ đẳng biểu tượng ban đầu của toán học.
Trong quá trình công tác và giảng dạy tôi luôn băn khoăn, tự đặt câu hỏi
bởi tại sao giờ học âm nhạc, văn học luôn thu hút sự chú ý, hứng thú, tính tích
cực của trẻ. Với hoạt động làm quen với toán thì ngược lại tính tích cực của
trẻ không cao, trẻ ít hứng thú phải chăng trẻ không thích học hay cô giáo dạy
chưa đúng cách chưa có sự lựa chọn phù hợp cho từng hoạt động hay là do
bản chất của môn toán là khô khan, khuôn mẫu, không mượt mà nhưng lại đòi
hỏi sự chính xác cao. Vì vậy tôi suy nghĩ phải làm thế nào để tạo được hứng
thú cho trẻ, giúp trẻ tự giác, tích cực tham gia vào hoạt động làm quen với
toán để tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên, không bị gò ép, phù hợp với
nhận thức và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này là “Học mà chơi,
chơi mà học". Từ đó tôi đã quyết tâm tìm tòi, nghiên cứu đã chọn đề tài “Một
số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động làm quen với
toán”
2. Mục đích nghiên cứu
Khi nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi tích cực
tham gia hoạt động làm quen với toán”. Mục đích của tôi nhằm đưa ra một số
biện pháp tạo cho trẻ sự say mê, hứng thú tích cực tham gia hoạt động làm
quen với toán.
3. Thời gian nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu
Tôi bắt đầu thực hiện đề tài từ tháng 9/ 2018 đến tháng 4/ 2019.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Trẻ 4 – 5 tuổi lớp B6 Trường Mầm Non Hồng Dương
5. Số liệu khảo sát trước khi thực hiện
4 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Năm học 2018- 2019 tôi được BGH phân công dạy lớp B6 (4 – 5 tuổi)
cùng 2 đồng nghiệp lớp B6 và có 32 trẻ. Để thực hiện mục tiêu đó đầu
năm tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng của lớp mình. Kết
quả tôi có bảng số liệu khảo sát sau:
Nội dung cần đánh giá
Mức độ
Đầu năm
Số lượng Tỷ lệ %
Sự tập trung chú ý, hứng thú của
Tốt
Khá
trẻ khi tham gia hoạt động
Trung bình
Trẻ mạnh dạn, tích cực trong
Tốt
Khá
trong giờ học
Trung bình
Khả năng nhận biết về biểu
Tốt
Khá
tượng toán học sơ đẳng
Trung bình
Từ thực tế cho thấy sự tập trung chú ý, hứng thú của trẻ khi tham gia
hoạt động còn thấp. Trẻ còn rụt rè, nhút nhát trong giờ học và khả năng nhận
biết về các biểu tượng toán còn hạn chế về nhiều mặt.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Tên đề tài:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4 – 5 TUỔI TÍCH CỰC THAM
GIA HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI TOÁN”
1. Cơ sở lí luận
Hoạt động làm quen với toán là một trong những hoạt động quan trọng
trong chương trình giáo dục mầm non, nó thật sự tác động đến sự phát triển tư
duy, trí tuệ cho trẻ, sự sáng tạo, tưởng tượng và phát triển trí thông minh một
cách hoàn thiện. Với tầm quan trọng của hoạt động làm quen với toán đây là
bước khởi đầu giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt, đạo đức, trí tuệ, thể
lực, thẩm mĩ, lao động…
Dựa vào mục tiêu giáo dục mầm non nói chung và yêu
cầu cần đạt của lứa tuổi 4 – 5 tuổi nói riêng về vận động, ngôn
ngữ, đặc biệt là nhận thức trong đó là hoạt động làm quen với
toán, và các nhu cầu của trẻ. Từ đó tôi tìm hiểu và đưa ra một
số giải pháp để giúp trẻ 4- 5 tuổi tích cực tham gia hoạt động
làm quen với toán. Đây là một việc cần thiết vì nó mang lại
cho mỗi đứa trẻ niềm vui, sự tự tin, mạnh dạn và là cơ hội tốt sớm
5 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
hình thành cho trẻ khả năng quan sát,so sánh phân tích phát triển ngôn ngữ và
tư duy logic phát huy được vai trò, giúp trẻ phát huy được những biểu tượng
toán sơ đẳng ban đầu làm tiền đề cho trẻ vào phổ thông.
2. Cơ sở thực tiễn
* Thuận lợi:
Về phía giáo viên:
- Giáo viên luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, các
ban, ngành, đoàn thể.
- Ban giám hiệu có trình độ chuyên môn cao, luôn sát sao trong việc bồi
dưỡng kiểm tra chuyên môn cho giáo viên.
- Trường được đầu tư cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc gia mức độ I, có đủ
điều kiện để thực hiện chương trình mầm non mới.
- Phòng học rộng rãi, sạch sẽ, thoáng mát, các trang thiết bị đồ dùng dạy
học của cô, đồ dùng đồ chơi của trẻ theo thông tư 02 và được chú trọng đầu tư
chất lượng tốt, màu sắc bền đẹp, hiện đại.
- Nhà trường thường xuyên bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
- Giáo viên trẻ, năng động, nhiệt tình, khoẻ khoắn, nhanh nhẹn, khéo
léo.
- Bản thân tôi luôn có ý thức tự học, bồi dưỡng nâng cao trình độ
chuyên môn. Tôi luôn sưu tầm, đọc, nghiên cứu tài liệu, các loại sách báo có
liên quan đến những biện pháp để giúp trẻ tích cực và học tốt hoạt động làm
quen với toán cho trẻ để phù hợp với những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 4 – 5
tuổi.
- Bản thân tôi cũng luôn yêu nghề, mến trẻ, ham học hỏi chuyên môn.
- Tôi luôn tìm tòi và làm một số đồ dùng đồ chơi để phục vụ vào tiết
dạy và hoạt động vui chơi của trẻ.
Về phía trẻ.
- Trẻ hồn nhiên, tự tin có sức khoẻ tốt.
- Tỉ lệ trẻ đi lớp cao.
Về phía phụ huynh.
- Các bậc phụ huynh hầu hết còn trẻ, sinh ít con, có thu nhập ổn định
nên họ rất quan tâm đến con cái, luôn mong muốn con được sống trong môi
trường an toàn chan chứa tình yêu thương, được học và rèn luyện sức khỏe.
* Khó khăn.
Về phía giáo viên.
6 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
- Các đồ dùng dạy học của cô và đồ dùng, đồ chơi của trẻ chưa phong
phú, sáng tạo hầu như là những đồ sẵn có do nhà trường mua.
- Đây là năm đầu tiên tôi phụ trách lớp 4- 5 tuổi nên nhận thức về hoạt
động làm quen với toán còn bị hạn chế về các phương pháp hướng dẫn và thu
hút trẻ vào hoạt động.
- Hoạt động làm quen với toán là một hoạt động khó vì nó đòi hỏi sự
chính xác, khoa học và đòi hỏi giáo viên phải nắm vững phương pháp môn
học, linh hoạt, sáng tạo khi tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với toán.
- Trong quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ giáo viên chưa có nhiều
hình thức tổ chức linh hoạt sáng tạo vào hoạt động khiến trẻ gò bó chưa
hứng thú học cho nên giờ hoạt động làm quen với toán chưa đạt hiệu quả cao.
Về phía trẻ.
- Khả năng tiếp thu của trẻ không đồng đều, đa số còn rụt rè nhút nhát
nên việc tiếp thu kiến thức của trẻ còn hạn chế.
Về phía phụ huynh.
- Một số phụ huynh còn coi nhẹ việc học tập của con, thường cho con
nghỉ học tùy tiện nên ít nhiều cũng ảnh hưởng đến chất lượng học tập của lớp.
- Một số gia đình đều nhờ ông bà người thân đón hộ. Vì vậy, việc thống
nhất quan điểm, biện pháp chăm sóc, giáo dục trẻ giữa giáo viên và phụ huynh
còn gặp nhiều khó khăn.
3. Các giải pháp thực hiện
Từ những hạn chế trên tôi thấy mình là một giáo viên ở lớp, tôi cần phải
nhận thức rõ được vai trò của việc hình thành các biểu tượng sơ đẳng về toán
đối với sự phát triển toàn diện của trẻ một cách rõ ràng và đầy đủ. Từ đó đề ra
những giải pháp linh hoạt, sáng tạo trong quá trình hướng dẫn, truyền đạt, tạo
hứng thú cho trẻ trong hoạt động để trẻ lĩnh hội bài học một cách tích cực
nhất.
3.1. Giải pháp 1: Tạo môi trường cho trẻ hoạt động làm quen với
toán.
Môi trường luôn đặt ra cho trẻ những thử thách , tìm tòi, khám phá
trong các hình thức hoạt động. Môi trường hấp dẫn, lôi cuốn thì trẻ sẽ tích
cực, hứng thú tham gia hoạt động một cách tự nguyện và tự giác. Môi trường
cần cung cấp cho trẻ nhiểu cơ hội để thực hiện các hoạt động làm quen với
toán phù hợp với khả năng của trẻ: “Chỉ khi ở trong một môi trường thuận lợi
đứa trẻ mới có cơ hội phát triển đầy đủ và bộc lộ những tính cách tiểm ẩn của
7 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
mình”. Chính vì thế ngay từ đầu năm học tôi đã chủ động bàn bạc với 2 cô
trong lớp để cùng nghiên cứu và trang trí để tạo ra môi trường nhóm lớp gần
gũi thân thiện với trẻ để trẻ hứng thú khi đến lớp và phát triển nhận thức, hình
thành cho trẻ các biểu tượng sơ đẳng về toán một cách tự nhiên nhất.
Góc làm quen với toán là một phần quan trọng trong môi trường phát
triển của trẻ. Đây là một môi trường thu nhỏ trong phạm vi lớp học giúp trẻ
luôn được tìm tòi, khám phá và từ đó góp phần củng cố thêm kiến thức về
toán học cho trẻ. Bên cạnh đó, tôi xây dựng góc bé học toán phong phú, nhiều
chủng loại sắp xếp bố trí đồ chơi gọn gàng, đồ chơi luôn để ở tư thế “mở’’ để
kính thích trẻ hứng thú hoạt động, đồ dùng đồ chơi phải đảm bảo thuận tiện
cho thao tác sử dụng, được xắp xếp sao cho dễ lấy, dễ cất và đặc biệt có thể sử
dụng vào các môn học khác và các hoạt động khác. Góc toán phải được bố trí
thật to rõ ràng đẹp mắt, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ, lại đảm bảo tính chính
xác.
Hiện nay với quan điểm lấy trẻ làm trung tâm tôi tận dụng tối đa các sản
phẩm của trẻ để trang trí lớp. Khi trẻ thấy các sản phẩm từ chính bàn tay trẻ
làm ra trẻ rất yêu thích giúp trẻ hăng say thể hiện ý tưởng của mình và trẻ
thích thú tham gia các hoạt động dưới sự động viên khuyến khích của cô.
Ví dụ: Khi học số 5 thuộc tuần thực vật thì trẻ sẽ dán 5 cây, 5 bông hoa, 5
quả vvv.. vào trang “sách” và đặt số tương ứng, đến hết chủ đề này, lại sang
chủ đề khác ở bài khác trẻ lại sưu tập tiếp dần dần trẻ có bộ sưu tập về môn
toán rất phong phú.
Ví dụ: Cho trẻ sưu tập các hộp có dạng các hình khối sau đó cô cùng trẻ
sẽ trang trí các chi tiết vào hình khối cho ngộ nghĩnh thành hình người, hình
con vât lật đật, và trưng bày ở lớp với các hình học như vậy trẻ sẽ rất thích thú
và ghi nhớ được các hình khối.
* Kết quả: Xây dựng môi trường cho trẻ được hoạt động làm quen với
toán giúp trẻ hứng thú, tích cực hơn và củng cô thêm phần kiến thức về toán
cho trẻ.
3.2. Giải pháp 2: Làm đồ dùng, đô chơi phục vụ hoạt động làm quen
với toán.
Đối với trẻ mầm non đồ dùng đồ chơi rất quan trọng đặc biệt là đồ dùng
cho trẻ làm quen với toán. Chính vì vậy khi vào năm học ngoài những đồ
dùng, đồ chơi do nhà trường mua, tôi đã chủ động tận dụng những nguyên vật
8 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
liệu sẵn có ở địa phương làm thêm các đồ dùng, đồ chơi toán đẹp mà vẫn đảm
bảo tính chính xác, an toàn cho trẻ..
Đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, tự tạo có ưu điểm là dễ tìm, sẵn có, không
tốn kém, thường xuyên đổi mới và phong phú. Nó chính là dụng cụ học tập
đơn giản, dễ dàng phục vụ vui chơi cho trẻ. Qua đó, kích thích sự thay đổi
theo sự phát triển của trẻ như: Phát triển của các giác quan, khả năng chú ý,
vận động, ngôn ngữ, sự khéo léo, khả năng tư duy, logic, ghi nhớ…. Càng có
nhiều cách để chơi một đồ dùng , đồ chơi thì trẻ càng học được nhiều, kích
thích sự sáng tạo cho trẻ.
Ví dụ: Tôi dùng những vỏ hộp cũ với kích thước phù hợp với trẻ để làm
thành đoàn tàu và kèm theo là những bông hoa, thẻ con vật… trẻ sẽ gắn các
thẻ số lên toa tầu và cho sô lượng bông hoa vào tương ứng với thẻ số.
Ví dụ: Tôi làm một bảng từ bìa cattong và trang trí thật đẹp, lấy nắp
chai để tạo thành con ong, trên bảng đó trẻ có thể gắn theo số lượng, chơi tách
gộp theo số lượng, sắp xếp theo quy tắc…
Đồ dùng, đồ chơi sáng tạo phù hợp, đa dạng, phong phú sẽ gây hứng
thú cho trẻ khiến trẻ chú ý và tích cực hoạt động mà không gây nhàm chán hay
mệt mà trẻ sẽ ghi nhớ một cách có chủ đích.
3.3. Giải pháp 3: Lồng ghép hoạt động khác vào hoạt động làm quen
với toán.
Không giống như những hoạt động khác họat động cho trẻ “Làm quen
với toán” nếu người dạy không có sự đầu tư nó sẽ rất đơn điệu và khô cứng
không thu hút, gây được hứng thú cho trẻ.
Thu hút được sự chú ý của trẻ vừa dễ lại vừa khó vì trẻ rất hào hứng
trước những điều mới lạ, nhưng dễ chán với những gì quen thuộc mà hoạt
động làm quen với toán bản chất là khô khan khó học. Tuy đã được tôi tổ chức
các phần thành các trò chơi để giờ học có chất lượng tốt hơn, nhưng để giờ
học toán thật sự là giờ học được trẻ đam mê hơn tôi đã tích hợp một số hoạt
động khác vào môn toán mong một phần nào đấy giúp cho môn toán ngày
càng trở nên nhẹ nhàng, mềm mại và trẻ yêu thích hơn.
- Lồng ghép hoạt động văn học: tôi đã suy nghĩ sáng tạo các bài dạy
dưới hình thức kể chuyện gây hứng thú cho trẻ trong bài dạy. Khi kể chuyện
chú ý cốt truyện phải liền mạch, logic, hấp dẫn mang tính giáo dục, lời kể và
thao tác của cô cũng như yêu cầu đối với trẻ thực hiện phải có sự đan xen, kết
hợp, lời kể rõ ràng, mạch lạc ,có sự trầm bổng mới gây được hứng thú cho
trẻ. Mỗi loại tiết dạy cần đưa ra cốt truyện khác nhau không rập khuôn cái cũ
9 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
dẫn đến trẻ nhàm chán, mỗi phần trong tiết đều phải có tình huống, lời dẫn và
sự lôi cuốn trẻ khác nhau.
Ví dụ1: Đề tài: Dạy trẻ đếm đến 4, nhận biết các nhóm có 4 đối tượng
Phần ôn luyện kỹ năng đếm đến 3
Cô kể: ngày xửa ngày xưa có một gia đình nhà Thỏ sống với nhau rất là hạnh
phúc, luôn luôn vui đùa bên nhau, các chú Thỏ con thi nhau hát tặng mẹ.
+ Thỏ hát : Cốc, cốc, cốc ( 3 tiếng )
+ Thỏ mẹ rất vui vuốt râu ( 3 lần )
+ Thỏ mẹ thấy các con hát rất hay gật đầu ( 2 lần), thỏ con gật đầu ( 1 lần) để
đáp lại
+ Thỏ mẹ vẫy đuôi ( 3 lần )
Thỏ con vẫy đuôi ( 2 lần )
Ví dụ 2: Đề tài : Trẻ biết so sánh , thêm bớt tạo sự bằng nhau giữa hai nhóm
đồ vật trong phạm vi bốn.
Vào một buổi chiều đẹp trời các chú Vịt xin phép mẹ ra bờ sông câu cá.
Trước khi đi Vịt mẹ dặn các con không được mải chơi mà về muộn nhé. Các
chú Vịt vâng ạ! Chào mẹ rồi xếp thành hàng nối đuôi nhau đi ra bờ sông
( Xếp các chú Vịt thành một hàng ngang )
Ra đến bờ sông chú vịt nào cũng chăm chỉ câu cá, mỗi chú đều câu cho mình
một con cá, riêng chỉ có Vịt nâu buồn ngủ quá nên không câu được cá Xếp
cho mỗi chú Vịt một con cá, vịt nâu không có cá )
+ Khi tỉnh giấc vịt nâu thấy mình không câu được cá, liền oà khóc. Vì vậy
chúng mình tặng cho vịt nâu một con cá nào, cho trẻ lấy cá tặng cho vịt nâu,
đếm nhóm cá và nhóm vịt , nhận xét và gắn thẻ số 4 tương ứng.
+ Mặt trời xuống núi đi ngủ, các chú vịt vội vã về nhà, vịt nâu biết mình có lỗi
vội chạy lại xin lỗi mẹ. Vịt mẹ rất vui mang 2 con cá đi nướng cho các con.
+ Lấy cất 2 con cá, nhận xét số cá và số vịt sau đó chọn thẻ số có số tương
ứng với nhóm cá gắn thẻ số và cô cho trẻ thêm bớt tạo nhóm nhiều lần.
Cho trẻ đọc những bài thơ vần, nhịp nhàng luôn mang đến cho trẻ sự
thích thú khi đọc lên.
Ví dụ:
Bắt đầu số 1
Là ông mặt trời
Tiếp đến số 2
10 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Kìa, 2 cha mẹ,
Số 3 vững chãi
Chiếc kiềng 3 chân
Số 4 lăn tăn
Chiếc xe 4 bánh
Số 5 lấp lánh
Năm cánh như sao
Bạn ơi có thích
Đếm nữa không nào
Hay bài vè: Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè học số
Số 4 khiêm tốn
Đầu tiên là 1
Đứng sau số 3
Thêm một là 2
Số liền kề sau
Tiếp đến số 3
Bé sắp được học
Là hai thêm một
Ve vẻ vè ve
Nghe vè bé học.
- Với hoạt động âm nhạc: Tôi đã chọn bài hát phù hợp với chủ đề, nội
dung của bài học toán để tích hợp vào.
Ví dụ: Khi dạy toán đến bài về số tôi sẽ chọn các bài hát như tập đếm, một con
vịt, gà trống mèo con và cún con… tùy vào chủ đề mà tôi sẽ chọn bài hát cho
phù hợp.
- Hoạt động khám phá: Tôi có thể cho quan sát vật thật, cho trẻ đếm số
lượng… sau đó trò chuyện để dẫn dắt vào bài học chính.
- Hoạt động tạo hình: tùy vào nội dung của từng tiết học mà tôi sẽ tích
hợp sao cho hợp lí.
Ví dụ: tiết nhận biết phân biệt hình vuông, hinh chữ nhật, hình tròn, hình tam
giác. Tôi cho các tổ thi nhau dán các hình lên các bộ trang phục bằng giấy
( mỗi đội chọn và dán 1 loại hình) sau đó cho đại diện của mỗi đội lên biểu
diễn thời trang, cô và các bạn sẽ quan sát và nhận xét.
- Với hoạt động vận động: tôi cũng nhẹ nhàng lồng ghép các vận động
vào tiết học làm quen với toán.
Ngoài ra tôi còn lồng ghép các nội dung như: giáo dục dinh dưỡng, giáo
dục an toàn giao thông vào hoạt động cho trẻ làm quen với toán trẻ sẽ hứng
thú và qua đó giáo dục đến trẻ một số kĩ năng cần thiết trong đời sống hàng
ngày.
11 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Tóm lại tích hợp các nội dung của hoạt động khác vào tiết học làm quen
với toán giúp trẻ hứng thú, tích cực trong giờ học và giúp trẻ lĩnh hội kiến
thức về các biểu tượng về toán một cách tự nhiên, thoải mái và giờ học đạt kết
quả cao.
3.4. Giải pháp 4: Sáng tạo, sưu tầm các trò chơi nhằm ôn luyện, củng
cố kiến thức cho trẻ.
Với trẻ lứa tuổi mẫu giáo, thông qua chơi mà trẻ học, qua học mà trẻ
chơi. Trò chơi toán học là một trong những phương tiện dạy học, nhằm thúc
đẩy sự hình thành những biểu tượng toán học, nó tạo điều kiện và tình huống
để trẻ áp dụng những kiến thức thu được của mình, trẻ học cách nắm vững
kiến thức và sử dụng chúng trong những tình huống khác nhau, vì vậy mà kiến
thức của trẻ được củng cố.
Trò chơi trong làm quen với toán học là một dạng của trò chơi học tập.
Trẻ phải giải quyết nhiệm vụ học tập dưới hình thức chơi nhẹ nhàng, thoải
mái, làm trẻ dễ dàng vượt qua những khó khăn trở ngại nhất định. Trẻ tiếp
nhận nhiệm vụ học tập như nhiệm vụ chơi, do đó tính tích cực của hoạt động
nhận thức trong lúc chơi được nâng cao. Chính vì vậy trong các tiết học toán
tôi luôn cố gắng suy nghĩ sáng tạo hay sưu tầm một số trò chơi mới để áp
dụng vào giờ học nhằm thay đổi hoạt động chống sự chán nản, mệt mỏi, làm
cho trẻ có hứng thú hoạt động.
Ví dụ: Trò chơi 1: “Câu cá" (Chủ đề thế giới động vật).
Chuẩn bị: Mỗi tổ 1 cần câu có móc câu, 10 con cá, trên miệng mỗi con có
làm nam châm để trẻ câu.
Luật chơi: Trẻ phải nhảy qua các con suối (số con suối tương ứng với số
lượng cần dạy trẻ,ví dụ 3, 4, 5, ....) không dẫm vào vạch và câu được cá bỏ
vào giỏ. Nếu dẫm vào vạch phải quay trở lại.
Cách chơi: Chia lớp làm 2 ( hay 3 ) đội tuỳ ý, số trẻ bằng nhau. Lần lượt
từng trẻ phải nhảy qua các con suối ( Ví dụ bài số 5 thì 5 con suối ).Sau đó
cầm cần câu, câu cá bỏ vào giỏ. Cứ như vậy bạn này về, bạn khác tiếp tục lên.
trong thời gian “một bản nhạc”, tổ nào câu được nhiều cá là thắng cuộc.
* Trò chơi 2: “Nghe âm thanh tạo số lượng.”
Mục đích trò chơi:
- Trẻ đếm số lượng trong phạm vi 10
- Trẻ được vận động cơ thể
- Luyện tai nghe cho trẻ
Cách tiến hành:
12 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Tuỳ theo chủ đề Tôi lựa chọn các hoạt động và âm thanh hợp lý, cho trẻ
đếm sau đó cho trẻ làm lại động tác theo số lượng âm thanh do cô tạo ra hoặc
trẻ giơ số tương ứng
Ví dụ: - Chủ đề nghành nghề tôi chọn tiếng và động tác đóng đinh của
bác thợ mộc
- Chủ đề thế giới động vật cô giả làm tiếng kêu một số con vật cho trẻ
đếm sau đó bắt chước lại.
- Chủ đề giao thông cho trẻ đếm tiếng còi xe .v..v..
*Trò chơi 3: “Chơi gôn”.
Mục đích: Trẻ ôn luyện, nhận biết các hình, khối cơ bản.
- Luyện nhận biết chữ số từ 1đến 10
Chuẩn bị: 5 đến 10 khốí cầu ( quả bóng nhỏ - làm bóng gôn )
- Tạo các “lỗ gôn” có miệng là, hình vuông, hình chữ nhật (Khi trẻ học
hình, khối) có thể ghi chữ số để cho trẻ học chữ số
- Gậy đánh gôn
Cách chơi: Trẻ sẽ để quả bóng ở một vị trí theo quy định và dùng gậy
đánh làm sao cho quả bóng đi vào lỗ, nếu quả bóng rơi vào “lỗ gôn” miệng là
hình gì thì được thưởng một khối có mặt là hình đó. Hoặc “lỗ gôn” có gắn chữ
số nào thì được thưởng một bông hoa hay một món quà có gắn chữ số đó.
Ví dụ: Trẻ đánh vào lỗ miệng hình vuông thì được thưởng khối vuông
( tự ra chọn quà )
Nếu là bài số lượng trẻ đánh quả vào lỗ ghi số nào thì trẻ được từng đó.
điểmVí dụ: vào lỗ số 8 được thưởng 8 điểm trẻ nhận được một bông hoa hoặc
1 món quà có số 8.
Luật chơi: Nếu trẻ đánh bóng không đúng “lỗ gôn” thì không được nhận
quà.
Kết quả: Trò chơi hoc tập giúp cho hoạt động làm quen với toán của trẻ
trở nên hấp dẫn, dễ hiểu, trẻ hứng thú, tham gia tích cực hơn. Nhờ trò chơi học
tập mà trẻ đã được ôn luyện, củng cố kiến thức một cách vui vẻ, thoải mái.
3.5. Giải pháp 5: Tích hợp môn toán vào các hoạt động trong ngày.
* Mục đích: Củng cố, rèn luyện và khắc sâu kiến thức, kỹ năng cho trẻ
lĩnh hội tri thức toàn vẹn và hình thành các biểu tượng, thuật ngữ toán học cho
trẻ.
* Cách tiến hành: Làm quen với toán là một hoạt động vừa cần độ
chính xác mà kiến thức cô cung cấp liên tục mới và tăng dần theo độ khó, mà
đặc điểm của trẻ mầm non là lứa tuổi nhanh nhớ nhứng cũng rất chóng quên,
13 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
chính vì vậy việc cho trẻ làm quen với toán ở mọi lúc mọi nơi cũng là một vấn
đề không thể thiếu đối với trẻ. Chính vì vậy trước khi dạy trẻ kiến thức mới về
làm quen với toán hoặc củng cố những kiến thức đã học tôi thường cho trẻ
làm quen trước hoặc ôn ở mọi lúc mọi nơi và mọi thời điểm hoạt động trong
ngày.
Lồng ghép toán vào các hoạt động trong ngày của trẻ.
Ví dụ:
Đầu năm học, khi cho trẻ tập xếp hàng và di chuyển đội hình tôi kết
hợp cho trẻ làm quen và ôn lại các thuật ngữ toán học đã được học như trước,
sau, phải trái, trên dưới, cao thấp. tôi yêu cầu: Lớp xếp cho cô 4 hàng dọc theo
tổ: cô phải vừa nói hiệu lệnh vừa đưa tay chỉ hướng từng tổ:tổ 1, tổ 2, tổ 3, tổ
4. Khi di chuyển đội hình sang phải hoặc sang trái thì tôi phải quan sát từng
trẻ để kịp thời giúp đỡ những trẻ chậm. Sang học kì 2 tôi thay đổi khẩu lệnh
tập hợp để trẻ làm quen với các thuật ngữ trước, sau nhanh hơn, chính xác hơn
tôi yêu cầu: 4 tổ xếp thành 4 hàng dọc, 4 tổ trưởng đứng trước tổ mình, còn
các bạn khác đứng sau. Di chuyển đội hình tôi sử dụng khẩu lệnh kết hợp với
sắc xô trẻ sẽ di chuyển đội hình đúng theo yêu cầu.
Trong giờ hoạt động góc: trong quá trình trẻ chơi ở các góc tôi lại gần
trẻ đặt ra các câu hỏi để trẻ trả lời.
+ Góc nấu ăn: Tôi sử dụng một số câu hỏi: Con đang chơi có mấy bạn ngồi
ở bàn? Mỗi bạn khi ăn cần có mấy cái bát? Có 4 bạn thì cần có mấy cái bát?
Mấy
cái thìa?Mấy đôi đũa? Hôm nay con nấu món gì? Con nấu mấy món ăn? Các
món ăn này được chế biến từ loại thực phẩm gì? Được chế biến như thế nào?
Các món ăn này cung cấp chất gì? Qua đó trẻ biết được mỗi người khi ăn cơm
cần có 1 cái bát, 1 cái thìa, 1 đôi đũa (Biết xếp tương ứng 1 – 1), biết tên các
món ăn mà trẻ chế biến, biết các chất dinh dưỡng có trong các món ăn này, trẻ
biết đếm thành thạo.
+ Góc chơi gia đình: Tôi sử dụng các câu hỏi: Nhà con có những ai? Có tất cả
mấy người? Khi bế em con bế như thế nào? Khi em bé khóc con phải làm gì,
khi
em bé đói con phải làm gì? Qua đó trẻ biết tên các thành viên trong gia đình
mình, biết gia đình mình có tất cả mấy người, trẻ biết cách bế em, biết dỗ em
bé khi em bé khóc, biết dành tình cảm của mình cho người khác như yêu
thương, quý mến em bé, biết nhường nhịn em
+ Góc bán hàng: Dùng câu hỏi: Bạn bán gì? Bạn có bán bánh cốm không? Có
mấy hộp tròn? Mấy hộp vuông? Bao nhiêu tiền một hộp bánh? Vậy tôi phải trả
bao nhiêu tiền? Hộp bánh này ở trên hay ở dưới?
Quá trình trẻ được chơi các góc thì trẻ cũng được làm quen với toán
và được tiếp cận với bài sắp tới khi tôi hỏi trẻ về các nhóm đồ dùng, đồ chơi
có số là 3,4,5 có xung quanh lớp trẻ sẽ dễ dàng tìm thấy. Tạo cảm xúc và gây
14 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
hứng thú cho trẻ không chỉ ở trong tiết học mà còn ở mọi lúc, mọi nơi.Tôi đã
sử dụng các thủ thuật kết hợp với đồ dùng để vào bài sao cho hấp dẫn. Làm
thế nào để với một thời gian ngắn cô cung cấp đầy đủ kiến thức cho trẻ, trẻ
tiếp thu bài học một cách nhẹ nhàng và trẻ hứng thú tham gia hoạt động và
nghĩ rằng đó là những điều có thật, đang xảy ra trong cuộc sống hàng ngày
của trẻ.
Hoạt động ngoài trời “Thăm quan khu vườn rau” tôi dẫn trẻ thăm
quan
vườn rau cùng trẻ đàm thoại có mấy loại rau, cho trẻ gọi tên từng loại rau, đặc
điểm từng loại rau đó. Hay cũng chính trong hoạt động ngoài trời, tôi cho trẻ
đếm số cây sấu, cây đa, cây quất… trong sân trường, hay hỏi trẻ bên phải con
là cây gì, bên trái con là cây gì? Qua hoạt động trên trẻ được ôn luyện những
kiến
thức toán đã học, biết đếm trong phạm vi 5, trẻ biết xác định trái phải của bản
thân .
Giờ ăn tôi cho trẻ đếm số bạn ngồi ở bàn và hỏi trẻ bàn này có mấy
bạn ngồi, cần có mấy cái bát, mấy cái thìa để ăn cơm? Hôm nay các con ăn
món gì? Nó cung cấp chất gì cho cơ thể? Con ăn mấy bát cơm?
Hoạt động chiều:
Tôi cho trẻ chơi trò chơi “Chuyền bóng” mỗi nhóm có 5 trẻ và trước
khi chơi cho trẻ đếm số người chơi. Hoặc cho trẻ chơ trò chơi “ kết bạn”, “Tạo
nhóm”… Từ một số trò chơi như vậy trẻ được nhớ lại, đếm lại và củng cố cho
trẻ khắc sâu hơn về số lượng.
* Trên đây là một số nội dung tôi đã lồng ghép vào các thời điểm
trong ngày và đã có hiệu quả trẻ đã có kiến thức về các biểu tượng toán học và
ứng dụng nó vào trong cuộc sống hàng ngày.
Lồng ghép toán vào các hoạt động học khác.
Đưa tích hợp toán vào các môn học khác cô giáo phải có dự định trước
và lựa chọn đưa vào một cách hợp lý, hấp dẫn trong từng bài dạy, mục đích
giúp trẻ củng cố nhận thức, rèn luyện thành thạo các kỹ năng, thao tác, tư duy
cần thiết theo quan điểm tích hợp lấy trẻ làm trung tâm, trẻ thực sự được hoạt
động,
được trải nghiệm một cách tích cực chủ động sáng tạo mà giáo viên
chỉ là người đưa ra hình thức tổ chức cho trẻ học, gợi mở cho trẻ hoạt động và
cuối cùng là hệ thống hoá, chính xác hoá lại những thông tin mà trẻ đã tiếp
nhận được, giáo viên cần phải tận dụng cơ hội cho trẻ được Làm quen với toán
và các môn học.
Ví dụ:
- Hoạt động phát triển vận động: vận động cơ bản “Bật tách chân, khép
15 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
chân qua 5 ô” . Tôi sẽ cho trẻ nói tên hình? ( hình vuông ) . Đếm xem có bao
nhiêu hình vuông.
- Hoạt động khám phá với tiết khám phá “Đu đủ, táo, lê” tôi cho trẻ
đếm số lượng quả…
- Hoạt động tạo hình: đề tài “vẽ bông hoa” tôi cho trẻ đếm xem trẻ vẽ
được mấy bông hoa. So sánh với bạn ngồi bên cạnh xem ai vẽ được nhìều hơn
,ai vẽ được ít hơn? là mấy bông hoa?
Trên đây là ví dụ cụ thể với từng tiết trong từng môn, đối với các hoạt
động Văn học, Âm nhạc thì Toán cũng đưa vào tích hợp một cách phong phú
đa dạng phù hợp với từng tiết dạy.
3.6. Giải pháp 6: Phối hợp với phụ huynh
* Mục đích: Để phụ huynh thấy được tầm quan trọng của môn học làm
quen với toán đối với sự phát triển toàn diện của trẻ để từ đó cùng phối kết
hợp với cô giáo giúp trẻ tham gia một cách tích cực và có nền tảng kiến thức
cơ bản về toán.
* Cách tiến hành:
Gia đình là môi trường giáo dục đầu tiên của trẻ và cũng là môi trường
giáo dục quan trọng nhất. Cha mẹ chính là người thầy đầu tiên ảnh hưởng sâu
sắc nhất đến đứa trẻ. Mahatma Gandi đã từng nói “Không có một ngôi nhà
nào tốt bằng gia đình và không có người thầy nào tốt như cha mẹ”. Jacquie
Mc Taggard, trong cuốn sách ‘Từ chiếc bàn của giáo viên” xuất bản năm 2013
đã viết: “Các bậc cha mẹ chính là người thầy đầu tiên và tốt nhất của con cái
họ. Đó là một trách nhiệm nặng nề nhưng mang lại những phần thưởng vô
cùng to lớn”. Chính vì thế bản thân tôi đã tích cực tuyên truyền về tầm quan
trọng của sự phát triển toàn diện của trẻ ngay từ đầu năm học bằng các hình
thức như:
– Họp phụ huynh đầu năm: Tôi trực tiếp trao đổi, phổ biến để phụ
huynh hiểu rõ tầm quan trọng của việc hình thành các biểu tượng sơ đẳng về
toán đối với sự phát triển của trẻ và ứng dụng toán học vào cuộc sống hàng
ngày.
– Vào các thời điểm đón trả trẻ trong ngày, tôi thường xuyên trao đổi
với phụ huynh về cách dạy con học toán ở nhà như: cùng trẻ hát các bài hát về
số đếm, đọc thơ vần, cùng trẻ học đếm hay dạy trẻ nhớ những con số đặc biệt
như ngày sinh của mình, của người thân trong gia đình nhớ số nhà số điện
16 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
thoại… Cùng trẻ chơi xếp hình hay phân loại các đồ dùng đồ chơi trong gia
đình.
* Kết quả: Qua những biện pháp tuyên truyền trên thật sự đã có nhiều
chuyển biến đáng kể về nhận thức của phụ huynh. Trẻ thì thích thú khi được
học, được chơi cùng với bố mẹ và các kiến thức sư đẳng về toán từ đó cũng
được hình thành.
III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Sau khi thực hiện đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi tích cực
tham gia hoạt động làm quen với toán” tôi thấy trẻ lớp tôi rất thích thú, tích
cực tham gia hoạt động, trẻ vui vẻ, phấn khởi, giáo viên biết cách thu hút trẻ
tham gia hoạt động. Đồ dùng tại góc toán đã được tăng lên rõ rệt về số lượng
và chủng loại, sự đa dạng phong phú của đồ dùng học tập cho trẻ. Quan trọng
hơn hết là các cháu tiếp thu tốt kiến thức cô truyền đạt và thực hành một cách
nhanh gọn, chính xác cụ thể kết quả như sau:
94% trẻ biết tập trung chú ý và hứng thú khi tham gia hoạt động.
91% trẻ mạnh dạn, tích cực trong giờ học.
88% trẻ nhận biết về biểu tượng toán học sơ đẳng.
Tôi có bảng kết quả so sánh đầu năm và cuối năm như sau:
Nội dung cần đánh Mức
Đầu năm
Cuối năm
SL Tỷ lệ %
SL
Tỷ lệ %
giá
độ
Sự tập trung chú ý,
Tốt
Khá
hứng thú của trẻ khi
TB
tham gia hoạt động
Trẻ mạnh dạn, tích
Tốt
Khá
cực trong trong giờ
TB
học
Khả năng nhận biết
Tốt
Khá
về biểu tượng toán
TB
học sơ đẳng
2. Khuyến nghị
17 / 19
So sánh
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Trên đây là “Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuôi tích cực tham gia hoạt
động làm quen với toán”. Rất mong Ban Giám Hiệu đóng góp ý kiến để tôi có
thêm kinh nghiệm để áp dụng thành công hơn nữa trong năm học tới.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Hồng Dương, Ngày tháng
Tác giả
năm 2019
Ý KIẾN NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI
CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
(Kí tên và đóng dấu)
18 / 19
“ Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi
tích cực tham gia hoạt động làm quen với toán”
Ý KIẾN NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI
CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRÊN
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
(Kí tên và đóng dấu)
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tài liệu: Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mẫu giáo nhỡ.
2. Tạp chí giáo dục Mầm non: Bộ giáo dục và Đào tạo.
3. Một số tài liệu có liên quan đến phát triển hoạt động làm quen với
toán cho trẻ mầm non.
19 / 19