SKKN tổ chức học tập tích cực bằng các hoạt động trò chơi trong giờ toán cho học sinh lớp 3

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI :
“TỔ CHỨC MỘT SỐ TRÒ CHƠI TOÁN HỌC LỚP 3 NHẰM
GÂY HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC SINH”


ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LỜI MỞ ĐẦU.
Trong chương trình giáo dục tiểu học hiện nay, mơn Tốn cùng với các mơn học
khác trong nhà trường tiểu học có những vai trị góp phần quan trọng đào tạo nên
những con người phát triển.
Tốn học là mơn học tự nhiên có tính lơgic và tính chính xác cao, nó là chìa
khóa mở ra sự phát triển của các môn khoa học khác.
Đối với mơn Tốn ở tiểu học, nếu mỗi giáo viên chỉ truyền đạt, giảng giải theo
các tài liệu đã có sẵn trong sách giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài
dạy một cách dập khn, máy móc thì sẽ làm cho học sinh học tập một cách thụ động.
Điều đó sẽ khiến cho việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu tẻ nhạt và kết
quả học tập khơng cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây cản trở việc đào tạo
các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sắn sàng thích ứng với
những đổi mới diễn ra hàng ngày.
Như chúng ta đã biết: Học sinh tiểu học có trí thơng minh khá nhạy bén, sắc
sảo, có óc tưởng tượng phong phú. Đó là tiền đề tốt cho việc phát triển tư duy toán
học. Nhưng các em cũng rất dễ bị phân tán, rối trí nếu bị áp đặt, căng thẳng hay quá
tải. Hơn nữa, học sinh ở bậc tiểu học nói chung, học sinh khối 1,2,3 nói riêng cơ thể
các em còn đang trong thời kỳ phát triển hay nói cụ thể hơn là các hệ cơ quan cịn chưa
hồn thiện vì thế sức dẻo dai của cơ thể cịn thấp nên trẻ khơng thể ngồi lâu trong
phịng học cũng như làm một việc gì đó trong thời gian dài. Vì vậy muốn giờ học có
hiệu quả thì địi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học tức là kiểu dạy
học:”Lấy học sinh làm trung tâm”, hướng tập trung vào học sinh, trên cơ sở hoạt
động của các em.

Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học mơn
tốn ở bậc tiểu học theo hướng phát huy tính tịch cực, chủ động sáng tạo của học sinh.
Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn
các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động mà các
em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung tốn học lí thú và bổ ích phù hợp với nhận
thức của các em. Thông qua các trò chơi, các em sẽ lĩnh hội những tri thức toán học
một cách dễ dàng; kiến thức sẽ được cũng cố, khắc sâu một cách vững chắc, tạo cho
các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc làm. Khi chúng ta đưa ra được
các trị chơi tốn học một cách thường xuyên, khoa học thì chắc chấn chất lượng dạy
học mơn tốn sẽ ngày một nâng cao hơn.
Chính vì những lí do nêu trên mà tơi đã chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm:“Tổ
chức một số trò chơi toán học lớp 3 nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh”.


II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. Thực trạng
a. Về học sinh:
Trên thực tế, trong các giờ toán học, học sinh tiếp thu còn thụ động, nhất là
những học sinh ngại phát biểu, tiếp thu chậm. Cuối tiết học, học sinh thường uể oải, ít
tập trung chú ý vào bài vì đặc diểm của học sinh tiểu học là: “Dễ nhớ, mau quên,
chóng chán”. Học sinh thứờng hiếu động hơn khi hoạt động bằng tay, thích được sử
dụng đồ dùng trực quan.
Đặc điểm về tư duy của học sinh tiểu học chủ yều là tư duy trực quan, vật thật
hay thơng qụa những hành động cụ thể để hình thành khái niệm, kiến thức, kỷ năng.
Học sinh tiểu học rất dễ xúc động và thích tiếp xúc với mọi sự vật, hiện tượng
nào đó nhất là những sự vật, hiện tượng gây cảm xúc mạnh.
b. Về giáo viên:
Mặc dù đã được tiếp thu các chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học do
phòng giáo dục; Sở giáo dục - Đào tạo tổ chức. Song để tổ chức trò chơi trong các giờ
dạy học sao cho mang lại hiệu quả như giáo viên mong muốn quả là một điều khơng

đơn giản. Nó cần nhiều thời gian để đầu tư suy nghĩ, tìm tịi, chuẩn bị ngun vật
liệu....Mặt khác tổ chức trò chơi sao cho học sinh tiếp xúc cảm thấy hấp dẫn và thích
thú thì phụ thuộc hồn tồn vào công tác tổ chức của người giáo viên.
2. Kết quả, hiệu quả của thực trạng ban đầu.
Năm học 2008 – 2009 tôi được phân công trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy lớp
3a. Tổng số học sinh của lớp là 24 em, có 11 em nữ. Các em phân bố rãi rác ở các
thôn. Ngay từ đầu năm học mới, sau khi nhận lớp tôi đã bắt tay ngay vào khảo sát, tìm
hiểu học sinh. Hết mỗi học kì, tôi đều tổng kết, đánh giá chất lượng.
Năm học 2008 – 2009 lớp 3a do tôi trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạyđã có kết
quả như sau:
Loại

Đầu năm học

Học kì I

Cuối năm học

Giỏi

2 em = 9,0%

2 em = 9,0%

3 em = 13,6%

Khá

5 em = 22,7%

7 em = 31,8%

7 em = 31,8%

TB

10 em = 45,6%

10 em = 45,6%

12 em = 50,1%

Yếu

5 em = 22,7%

3 em = 13,6%

1 em = 4,5%


Qua kết quả trên, tôi nhận thấy: Sau một năm học, kết quả học tập của các em có
tăng sau từng học kì tuy nhiên số lượng học sinh khá giỏi cịn tăng q ít, số học sinh
yếu giảm chậm. Trong giờ học các em học còn uể oải, nắm kiến thức cịn chậm khiến
giáo viên phải mất nhiều cơng sức trong việc cũng cố kiến thức vào những giờ tăng
buổi. Nừu như các em không học 10 buổi/ tuần thì tơi nghĩ kết quả khó có thể đạt được
như vậy.
Từ thực trạng trên, để công việc đạt hiệu quả tốt hơn, giúp các em có hứng thú
trong học tập, nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, tôi đã mạnh dạn cải tiến
nội dung, phương pháp trong giảng dạy, đưa những kiến thức được coi là khô khan của

mơn tốn thành những trị chơi học tập nhằm mục đích giúp các em học mà chơi, chơi
mà học. Trị chơi tốn học khơng những chỉ giúp các em lĩnh hội được tri thức mà còn
giúp các em cũng cố và khắc sâu các tri thức đó.
A. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
1. tổ chức trò chơi trong mơn tốn lớp 3
Để trị chơi góp phần mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và thiết kế
trò chơi phải đảm bảo những nguyên tức sau:
a. Thiết kế trị chơi tốn học trong mơn tốn lớp 3
* Tổ chức trò chơi học tập để dạy mơn tốn nói chung và mơn tốn lớp 3 nói riêng,
chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học cụ thể
để đưa ra các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức đưolực trị chơi trong dạy tốn
có hiệu quả cao thì địi hỏi người giáo viên phải có kế hoạch chuẩn bị chu đáo, tỉ mỉ,
cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục
+ Trị chơi Phải nhằm mục đích cũng cố, khắc sâu nội dung bài học.
+ Trò chơi phải phù hợp với tâm sinh lí học sinh lớp 3, phù hợp với khả năng
người hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
+ Hình thức tổ chức trị chơi phải đa dạng, phong phú
+ Trò chơi phải được chuẩn bị chu đáo
+ Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh


* Cấu trúc của trò chơi học tập:
+ Tên trò chơi
+ Mục đích: Nêu rõ mục đích của trị chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ
năng nào. Mục đích trị chơi sẽ quy định hành động trị chơi được thiết kế trong trị
chơi.
+ Đồ dùng, trị chơi: Mơ tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong Trò chơi học tập.
+ Nêu lên luật chơi: Chỉ rõ quy tắc của hành động chơi quy định đối với người

chơi, quy định thắng thua của trò chơi.
+ Số người tham gia chơi: Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơik.
+ Nêu lên cách chơi
b. Cách tổ chức trò chơi.
Thời gian tiến hành: thường từ 5 – 10 phút
- Đầu tiên là giới thiệu trò chơi:
+ Nêu tên trò chơi
+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ luật chơi.
Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm
những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
Thưởng – phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải
mái và tự giác làm trị chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt những
học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào các bạn thắng
cuộc, hát một bài, nhảy lò cò....)
2. giới thiệu một số trò chơi gây hứng thú học tập ở lớp 3:
Sau đây tôi xin giới thiệu một số trị chơi tiêu biểu mà tơi đã áp dụng trong q trình
dạy tốn cho học sinh lớp 3.
a. Những trị chơi cũng cố nội dung số học và đại số.
Trò chơi 1: “ Đồn kết”.
- Mục đích: Rèn luyện kỹ năng tính nhẩm nhanh:
Thời gian chơi: 5- 7 phút
- Cách chơi: Giáo viên hơ: “Đồn kết, đồn kết”
Giáo viên hơ: “Kết 3 x 2” Hoặc “ 14 – 9”, “ 8 + 3”....
Học sinh phải nhẩm nhanh được kết quả và kết thành nhóm theo yêu cầu


Luật chơi: Ai nhanh được tuyên dương, Ai chậm phải bị phạt tùy theo yêu cầu của
lớp.
* Trò chơi này tôi áp dụng vào những tuần đầu của lớp 3 vì khi nhận lớp tơi thấy
một số em khả năng tính nhẩm cịn q yếu. Khi tổ chức trị chơi này, tơi thấy giờ học

có hiệu quả hơn, những em trước đây ngại học, khơng chú ý, để ý gì tới tiết học nay lại
thành tích cực nhất. Như em Hùng, em Hiếu,.....ngay cả giờ ra chơi cũng thường chơi
một mình khơng gần gủi với bạn bè nay lại hăng hái tham gia, mạnh dạn ơm chầm kết
thành nhóm khi có hiệu lệnh. Gần cuối tiết học tơi quan sát thấy các em mạnh dạn, tự
tin hơn. Sự hứng thú của học sinh, sự hòa nhập của học sinh nhút nhát, sự chú ý học
tập của các em trong giờ học tốn đã kích thích tơi tìm tịi, nghiên cứu thêm một số trị
chơi.
Trị chơi 2: Xì điện.
Mục đích: Giúp học sinh thuộc nhân, chia trong bảng.
Thời gian chơi: 7 – 10 phút
Luật chơi: Lớp chia thành 2 đội để thi đua. Giáo viên sẽ “châm ngịi” đầu tiên, cơ
đọc một phép tính chẳng hạn 4 x 8 rồi chỉ vào một em thuộc một trong 2 đội, em đó
phải bật ngay ra kết quả. Nếu kết quả đúng thì em đó có quyền “Xì điện”một bạn
thuộc đối phương. Em sẽ đọc bất kỳ phép tính nào, ví dụ 36 : 9 và chhỉ một bạn (ở bên
kia) bạn đó phải có kết quả ngay là 4, rồi lại “Xì điện” trả lại đội ban đầu. Cứ như thế
cô cùng 2 thư ký ghi kết quả của mỗi đội. Hết thời gian chơi đội nào có nhiều bạn trả
lời kết quả đúng thì thắng.
** Chú ý: Khi được quyền trả lời mà lúng túng không bật ngay ra được kết quả thì
mất quyền trả lời và “Xì điện”, giáo viên sẽ chỉ định một bạn khác bắt đầu.
*Trò chơi này tôi thường áp dụng khi dạy các bài nhân, chia trong bảng. Sau mỗi
giờ học tôi nhận thấy các em thuộc và nhớ rất nhanh bảng nhân và chia. Một số em
trước đây bố, mẹ thường hay than phiền với thầy cô là cháu rất ngại và không chịu học
Bảng cửu chương thì nay lại là những học sinh tích cực học và thuộc nhanh nhất. Tôi
quan sát thấy ngay cả trong giờ ra chơi các em thường chia nhóm đố nhau.
Trò chơi 3. Ai đúng?- Ai sai?
Yêu cầu: Nắm vững cách đọc, cách viết, cấu tạo các số tự nhiên có 4, 5 chữ số.
Chuẩn bị: GV chuẩn bị cho mỗi đội 10 tờ giấy khổ A4 để trắng, 5 bút dạ. Gv phát
cho mỗi em 2 tờ giấy và 1 bút dạ (chuẩn bị vào 1 tờ, ghi cách đọc của đội bạn vào 1
tờ). Mỗi đội 5 em học sinh lên bảng đứng thành 1 hàng. Hai đội “bốc thăm” giành
quyền đọc trứơc.

Thời gian chơi: 5 – 7 phút


Luật chơi: GV cho hai đội chuẩn bị 2 phút, 5 em sẽ bàn nhau và mỗi em viết sẵn
một số có từ 4 – 5 chữ số vào một mặt của tờ giấy(viết to để ở dưới lớp cũng nhìn thấy
rõ; ghi cách đọc ở trên bằng chữ nhỏ, khi cầm giơ lên đối phương khơng nhìn thấy).
Mặt cịn lại ghi cách đọc một số nào đó,cũng ghi cách viết ở góc trên bằng cỡ chữ nhỏ.
Hết thời gian 2 phút, cơ hơ: “Lần thứ nhất bắt đầu”thì đội được đi trước sẽ nêu cách
đọc số của mình chuẩn bị (mỗi số đọc to 2 lần), đội kia phải viết lại được. Sau khi đọc
đủ 5 số, thì đổi vai trị ngược lại. Lần thứ 2 thì đội đi trước phải nhìn các số của đội kia
viết rồi đọc to cho cả lớp nghe và đổi vai trò ngược lại. Sau khi 2 đội kết thúc đọc và
viết, GV và cả lớp sẽ làm trọng tài để kiểm tra kết quả. Đội đọc phải giơ đáp án lên,
đội viết phải giơ kết quả. Cứ mỗi ý (đọc, viết) đúng 10 điểm, đọc chậm, vấp sửa lỗi trừ
đi 2 điểm. Nếu làm đáp án sai trừ 5 điểm, đội nào nhiều điểm hơn sẽ thắng cuộc và
được tuyên dương trước lớp.
* Như chúng ta đã biết, học sinh lớp 3 mới chỉ đọc, viết và tính tốn đối với các số
có 4, 5 chữ số. Bởi vậy phần này rất quan trọng đối với các em. Tuy nhiên ở năm học
trước, khi dạy tới phần này, tôi thấy học sinh khi đọc, viết thường hay lẫn lộn, sai
nhiều. Một số em yếu của lớp do không tập trung nên hay đọc, viết sai. Năm học này
sau mỗi bài mới, tôi tổ chức ngay cho các em chơi trò chơi học tập trên. Tơi nhận thấy
khơng khí lớp học sơi nổi hẳn lên, các em còn yếu cũng xung phong đọc, viết trong
nhóm của mình. Khi được GV tun dương, gương mặt các em rạng ngời, ánh lên
niềm vui khiến cho chúng tơi cảm thấy thật sự vui vì đã khơi dậy được trong các em
niềm đam mê học tập, giúp các em tự vượt qua được chính bản thân mình.
b. Các trò chơi cũng cố vấn đề đo đại lượng.
Trò chơi 4: Trổ tài mua sắm.
Yêu cầu: Người chơi cần có kỹ năng tính tốn với 4 phép tính, nắm vững một số
đơn vị(tờ) tiền Việt Nam hiện nay. Biết ứng dụng để trao đổi hàng hóa khi cần thiết.
Biết một vài nguyên tắc tổi thiểu khi trao đổi.
Thời gian chơi: 8 – 10 phút.

Chuẩn bị: GV cần chuẩn bị cho 2 đội, mỗi đội khoảng 25000đ, gồm các loại tiền:
200đ (10 tờ), 500đ (10 tờ), 2000đ (5 tờ). Chuẩn bị một số đồ dùng học tập như: Giấy
màu (200đ/tờ), bút chì (500đ/ chiếc), thước kẻ (1200đ/chiếc), vở viết (1500/quyển),
truyện tranh (2000 – 3000đ/quyển), bút bi (1000đ/chiếc),....trong đó sẽ ghi sẵn giá vào
giấy và dùng băng dính dính vào các đồ vật. Bày tất cả vào 2 bàn cho 2 đội. Phát cho 2
đội mỗi đội 1 túi ni lon để đựng hàng mua sắm.
Luật chơi: Khi GV hô: “Bắt đầu” và tính giờ thì 2 bạn của 2 đội sẽ được vào
“quầy” chọn đồ mua các đồ thích hợp, mua tới đâu bỏ tiền vào hộp tới đó; nếu tiền
chẵn cần cộng nhẩm cẩn thận, chọn đủ hàng rồi mới trả tiền vào hộp; nếu bỏ vào rồi
không được lấy lại. Sau 4 phút, giáo viên hơ: “đóng cửa” thì 2 bạn phải lập tức rời


quầy, bàn giao số tiền còn lại cho 2 bạn tiếp theo, giáo viên lại hô: “mở cửa” và 2 bạn
lại tiếp vào mua hàng cho đến khi hết giờ, các bạn phải nộp giỏ hàng cho GV cùng các
bạn kiểm tra. Nếu số mặt hàng mua đủ và vừa hết tiền là người “khéo mua” nếu hết
tiền mà mua khơng đủ hàng thì là người “vụng mua”, nếu thừa tiền mà khơng mua
được hàng thì là người “keo kiệt”, nếu số tiền hàng cộng lại nhiều hơn số tiền có là
người “Tham”, nếu số tiền hàng cộng lại được ít hơn số tiền đã tiêu là người “Đần”.
Căn cứ vào kết quả trên mà giáo viên và lớp công nhận đội thắng cuộc.
* Tơi nhận thấy rằng trị chơi này thật là mới mẻ đối với các em, thông qua trò chơi
này các em được tiếp xúc với cuộc sống hàng ngày và các em vận dụng được kỹ năng
tính tốn đã học của mình vào thực tế cuộc sống. Chính điều đó đã lơi cuốn các em
tham gia trò chơi này và nắm kiến thức bài học thật nhanh chóng. Đặc biệt là đối với
những em học sinh nữ. Có những học sinh nữ sau bài học đã mạnh dạn tuyên bố với
bạn bè: “Hôm nào được nghĩ học, tớ sẽ đi chợ mua đồ giúp mẹ, chắc mẹ tớ sẽ ngạc
nhiên lắm cho kmà xem”.
* Trò chơi 5: Tích tắc tích tắc,
Học chơi, ăn ngủ
Có giờ có giấc.
Yêu cầu: Người chơi cần biết cách xem giờ, nấm vững nguyên tắc quay của kim

đồng hồ, có tinh thần hợp tác ý thức tổ chức, tác phong nhanh nhẹn.
Chuẩn bị: GV chuẩn bị chọn 2 đội, mỗi đội 18 em. Yêu cầu mỗi em tự chuẩn bị
cho mình 1 cái mũ, 12 em mang mũ hình bơng hoa đừng làm trụ quay của kim giờ
phút.
Luật chơi: 2 đội sẽ xếp thành vịng trịn như sau:

Giáo viên hơ: “Hai đội chú ý. Bây giờ là 15 giờ đúng hãy mau thể hiện, hãy mau thể
hiện”. Giáo viên và 2 bạn chọn được làm thư kí quan sát ghi kết quả thể hiện của 2 đội
(các chữ số ngồi im, trục kim ngồi im, thực chất chỉ có 5 bạn gồm kim ngắn 2 bạn, kim
dài 3 bạn là di chuyển). Khi giáo viên hơ chú ý thì 5 bạn đứng dậy, nghe giáo viên hơ
xong thì nhẹ nhàng di chuyển sao cho tới vị trí cần thiết thì ngồi xuống. Cứ như vậy


sau 3 (4) lần chơi giáo viên và các bạn thư kí tổng kết xem đội nào di chuyển kim
nhanh, gọn, đúng (đúng cả giờ và phút), mỗi lần 10 điểm; nếu quay đúng giờ nhưng
lúng túng, lộn xộn trừ 2 điểm. Đội nhiều điểm hơn sẽ thắng. Đội nào thua cuộc phải
đọc 3 lần bài: “Tích tắc tích tắc, đồng hồ luôn nhắc, từng phút từng giờ, quý hơn
vàng ngọc”.
* Chúng ta đã biết ở lớp 2 các em đã được học về giờ đúng, lên lớp 3 các em tiếp
tục học hỏi về xem giờ (chính xác đến từng phút). Trò chơi này các em thể hiện sự
nhanh nhẹn, linh hoạt, khéo léo trong tính tốn và vận động đồng thời củng cố về kỷ
năng xem đồng hồ cho các em.
c. Các trò chơi cũng cố nội dung hình học
Trị chơi 6: Về đúng nhà mình.
Mục đích: Ơn tập về các cơng thức tính chu vi, cơng thức tính diện tích các hình
(tốn 3). Thời gian chơi 5 – 7 phút.
Chuẩn bị: Các miếng hình vẽ có hình ngơi nhà vẽ hình chữ nhật, hình vng, hình
tứ giác, hình tam giác.

Các miếng bìa có ghi các cơng thức sau:

Chu vi:
( a + b) x 2

Chu vi:
ax4

Diện tích:
axa

Diện tích:
axb

Cách chơi:


Mỗi lần cho 4 học sinh cùng chơi, mỗi em đeo một miếng bìa trước ngực ghi các
cơng thức đã chuẩn bị ở trên, rồi tập hợp thành hàng dọc, vừa đi vừa hát: “Trời nắng,
trời nắng thỏ đi tắm nắng, vươn vai vươn vai thỏ rung đôi tai”. Khi nghe giáo viên
hơ: “Mưa to rồi, mau về thơi” thì lập tức các “chú thỏ” phải về đúng nhà của mình
(Tức ngơi nhà có hình mình đang đeo).
Luật chơi: Ai nhanh được phòng tặng “chú thỏ nhanh nhất”, còn ai chậm thì bị
phạt phải biểu diễn một trị vui.
*Ta thấy rằng: ở lớp 3 các em bắt đầu được học về chu vi, diện tích hình vng,
hình chữ nhật tuy nhiên qua q trình giảng dạy tơi nhận thấy do đặc điểm lứa tuổi của
các em nên còn rất nhiều em qn hay nhầm lẫn cơng thức giữa các hình, điều đó ảnh
hưởng rất nhiều đến kết quả học tập của các em nhất là sau này lên các lớp trên các em
được tiếp xúc với nhiều công thức, nhiều dạng hình. Bởi vậy, khi dạy về hình tơi chú ý
củng cố vững chắc kiến thức cho các em bằng cách tổ chức cho các em trò chơi học
tập biến những công thức khô khan mà các em ngại học, ngại nhớ thành những trò
chơi thú vị và kết quả vượt ngồi mong đợi của tơi. Sau bài học các em nhớ vanh vách

các cơng thức tính chu vi của các hình đã học, khơng những thế các em về nhà cịn sưu
tầm các câu đố về tính chu vi, diện tích các hình lên lớp đố các bạn. Ví dụ như:
Diện tích chữ nhật là gì?
Lấy dài………tức thì có ngay.
Chu vi chữ nhật dễ thay!
Lấy ……nhân 2 là thành.
Thế cịn diện tích hình vng?
Lấy cạnh…….tức thì hiện ra.
Trị chơi 7: Ai tinh – ai nhanh – ai khéo.
Đây là dạng trị chơi kích thích trí thơng minh của các em, trước khi tổ chức
các dạng trị chơi này tơi hướng dẫn các em về nhà chuẩn bị mỗi em một bộ (7 mảnh)
theo kích thước như sau:
8 cm

8 cm
8 cm
8 cm


Yêu cầu 1: Hãy dùng 7 mảnh ghép đã cho ghép lại
thành một hình vng như hình vẽ (H1).
2.Tìm cách chuyển vị trí của 2 mảnh để
tạo thành một hình chữ nhật.
3. Tìm cách chuyển vị trí của 2 mảnh để
tạo thành một hình tam giác.

( H1)

Thời gian chơi: 5 – 7 phút.
Luật chơi: chơi đồng đội 3 người. Các em phân công mỗi người một yêu cầu, ai xong

trước thì giúp bạn, phần nào khó bàn nhau. Tổ chức thi đua trước sự cổ vũ của giáo
viên và các bạn trong lớp. Đội xong trước sẽ giơ cờ hiệu xin trả lời. Mỗi ý 10 điểm;
hoàn thành sớm cộng 4 điểm(nếu đúng). Đội nào nhiều điểm hơn sẽ thắng cuộc. Nếu
hết thời gian mà 2 đội không làm được thì chuyển cho bạn ở dưới lớp.
*Đây là dạng trị chơi kích thích trí thơnng minh của các em. Chỉ từ 7 mảnh cơ bản
này các em có thể xếp, tạo hình tất cả các chữ từ A- Z, rồi có thể xếp – tạo hình tất cả
các chữ số từ 0 – 9. Ngồi ra cịn có thể xếp – tạo hình được rất nhiều hình dạng quen
thuộc, gần gủi nhau trong cuộc sống như: Hình người đang chạy, hình người đội nón,
hình các ngơi nhà, hình các con vật,….Với 7 mảnh ghép cơ bản này nếu người giáo
viên giỏi khai thác, có thể giúp các em “học mà chơi, chơi mà học” không bao giờ cạn
niềm vui và những điều kì lạ trong các giờ tốn học (hình học) ở tiểu học. Từ các trò
chơi này các em có thể cũng cố những biểu tượng hình học như: củng cố biểu tượng
đặc trưng về các hình cơ bản, khái niệm về diện tích và bồi dưỡng tính sáng tạo, trí
tưởng tượng và khả năng tư duy hình học nói chung.


C. KẾT LUẬN
I. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Ngồi những trị chơi đã giới thiệu ở trên, tơi cịn tìm tịi, sáng tạo một số trị
chơi phục vụ cho một số mơn học khác. Công việc sáng tác và tổ chức các trị chơi tuy
vất vả nhưng tơi vẫn tìm thấy niềm vui ở trong công việc và càng thấy yêu nghề hơn
bởi vì thơng qua các trị chơi, quan hệ Cơ - Trị khơng cịn khoảng cách(vì nhiều lúc cơ
cũng tham gia cùng chơi với trị). Tình cảm bạn bè giữa học sinh với học sinh ngày
càng gần gủi, gắn bó hơn. Những giờ học thoải mái, sôi nổi, hiệu qủa ngày càng gia
tăng. Chất lượng học tập của các em ngày được nâng lên, hạn chế tình trạng học sinh
tiếp thu kiến thức một cách thụ động, trong giờ học khơng cịn hiện tượng học sinh
ngủ gật, uể oải hay lơ mơ trong học tập. Khơng những thế mà cịn giúp học sinnh nhút
nhát, cá biệt hịa mình vào tập thể. Số lượng học sinnh u thích mơn tốn ngày một
tăng lên.
Năm 2009 -2010 này tôi được phân công trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy lớp

3b. Tổng số học sinh là 22 em. Có 11 em nữ. các em phân bố rãi rác ở các thôn. Ngay
từ đầu năm học mới, sau khi nhận lớp tôi đã thử nghiệm ngay những ý tưởng của
mình. Những kết quả mà các em đạt được sau những lần thi do nhà trường, Phịng GD,
sở GD ra đề đã cho thấy cơng sức tơi bỏ ra có kết quả nhất định. Năm học 2009 –
2010 lớp 3b do tôi chủ nhiệm và trực tiếp giảng dạy có kết quả như sau:
Loại

Giữa kì I

Học kì I

Giỏi

2 em = 9,0%

3 em = 13,6%

Khá

7 em = 31,8%

7 em = 31,8%

TB

10 em = 45,6%

12 em = 54,6%

Yếu

3 em = 13,6%

0 em = 0 %

Qua kết quả đã đạt được trên, tôi thấy số học sinh yếu đã khơng cịn, số học sinh
khá giỏi tăng. So với năm học trước thì kết quả trên là kết quả đáng mừng. Điều đó
cho thấy những cố gắng đổi mới trong phương pháp dạy học của tơi đã có kết quả khả
quan. Những thầy cô giáo trường bạn trong lần thanh tra trường khi dự giờ lớp tôi
cũng đã công nhận lớp học sôi nổi, nắm vững kiến thức đã học. Đó chính là động lực
giúp tơi tiếp tục theo đuổi ý tưởng của mình.


II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
Phải nói rằng, việc dạy học tốn dưới dạng trị chơi tốn học là rất cần thiết và
phù hợp với đặc điểm lứa tuổi học sinh tiểu học. Thực tế đã cho thấy hình thức tổ chức
trị chơi tốn học dễ được học sinh hưởng ứng và tích cực tham gia. Dạy học theo hình
thức này rất đúng với phương pháp đổi mới phương pháp dạy học của ngành giáo dục
hiện nay. Quả thật, với hình thức dạy học này,người giáo vịên chỉ là người tổ chức,
hướng dẫn, còn học sinh thực sự là người thực hiện thi công.
Thế nhưng, để dạy học theo phương pháp này, ngồi việc sưu tầm các trị chơi,
người giáo viên phải tự nghiên cứu, tìm tịi sáng tạo ra những trò chơi mới phù hợp với
bài dạy và học sinh của mình.
Để sáng tác ra các trị chơi mới đơn giản, dễ chuẩn bị, dễ tổ chức mà mang lại
hiệu quả cao thì cần chú ý những điểm sau:
+ Điều quan trọng hàng đầu của người giáo viên phải có lòng yêu nghề, tận tâm với
học sinh và say mê với cơng việc
+ Giáo viên phải chịu khó tham khảo, nghiên cứu tìm tịi, sáng tạo.
+ Sáng tác trị chơi phải xác định được rõ mục đích học tập của trị chơi mới mang
lại hiệu quả đích thực.

+ Sáng tác trò chơi phải căn cứ vào nội dung kiến thức, trình độ học sinh lớp mình
phụ trách.
+ Sáng tác trị chơi cần dựa vào điều kiện hiện có về cơ sở vật chất, thiết bị của
trường, địa phương thòi mới dễ chuẩn bị các dụng cụ, phương tiện cần thiết phục vụ
cho trò chơi.
+ Khi nghiên cứu, soạn giáo án, người giáo viên phải ln nhìn bài giảng trên quan
điểm động, tức là với bài giảng cụ thể thì nên chọn hình thức, phương pháp giảng dạy
nào hợp lý. Việc đưa trị chơi vào bài học có nhiều ưu thế trong việc giúp học sinh tự
mình hình thành kiến thức mới, kỹ năng mới.
+ Trị chơi cần có hình thức ngắn gọn, cách chơi dễ hiểu, dễ thực hiện. Luật chơi
phải rõ ràng, phần thưởng là gì, hình phạt ra sao, mới kích thích được sự hứng thú của
học sinh.
+ Ngoài những điều ở trên, ở lĩnh vực này nếu người giáo viên đứng lớp mới chỉ
sáng tác trò chơi thì chưa đủ mà điều cần thiết nhất chính là việc tổ chức trò chơi thế
nào cho hấp dẫn, sinh động, kích thích, lơi cuốn được tất cả các học sinh trong lớp (dù
trực tiếp hay gián tiếp) tham gia trị chơi có như vậy kết quả học tập của các em mới
được nâng cao tuy nhiên điều đó địi hỏi người giáo viên đứng lớp phải có năng lực tổ
chức các trò chơi.


Muốn vậy, người giáo viên phải biết nên tổ chức trò chơi vào lúc nào, chơi như
thế nào, đánh giá ra sao, chơi bao nhiêu lâu, ai là người chơi, ai là người cổ vũ, cần
dừng lại lúc nào thì trị chơi mới hấp dẫn, sơi nổi, gây được sự hưng phấn học tập của
học sinh.
Trên đây tôi đã giới thiệu một số trò chơi bản thân tự sáng tác và sưu tầm trong
q trình giảng dạy của mình. Ngồi các trị chơi tốn học, tơi cịn áp dụng tổ chức trị
chơi cho các mơn học khác như mơn: Tiếng việt, Đạo đức, Tự nhiên xã hội, Thủ
công…Mặc dù chưa thật phong phú, chưa đáp ứng hết được nhu cầu dạy học theo
hướng đổi mới hiện nay, nhưng qua những kết quả mà học sinh đã đạt được trong quá
trình học tập tơi cảm thấy vui khi mình góp phần mang lại niềm hăng say, sự sôi nổi

trong học tập cho các em.
Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, bổ sung của hội đồng khoa học,
của các đồng nghiệp để tơi hồn thiện mình hơn góp phần nâng cao chất lượng dạy và
học.