skkn Thiết kế một số trò chơi trong giảng dạy môn Tiếng Anh bằng phần mềm Powerpoint (thcs)

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số: ..................................................................
1. Tên sáng kiến kinh nghiệm: "Thiết kế một số trò chơi trong giảng dạy
môn Tiếng Anh bằng phần mềm Powerpoint".
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn – Tiếng Anh
3. Mơ tả bản chất của sáng kiến:
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết:
Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học hiện nay là một yêu cầu tất
yếu với mỗi giáo viên. Do đó, giáo viên phải tự học và tự nghiên cứu để soạn
giáo án điện tử và ứng dụng công nghệ thông tin là điều hết sức cần thiết nhằm
phục vụ cho cơng tác giảng dạy nói chung và cho mơn tiếng Anh nói riêng.
Là giáo viên, chúng tơi cũng từng gặp rất nhiều khó khăn khi ứng dụng
công nghệ thông tin trong soạn giáo án điện tử. Tuy nhiên, với tinh thần học hỏi
chúng tôi đã không ngừng tự nghiên cứu, học tập, trao đổi nâng cao trình độ tin
học từ sách vở, bạn bè, Internet và trên các diễn đàn. Đến nay việc soạn giáo án
điện tử bằng Powerpoint chúng tơi đã có một số kinh nghiệm để tạo ra được
những bài giảng với nội dung đa dạng, có lồng ghép các trị chơi sinh động, đẹp
mắt, thu hút sự quan tâm của học sinh và được các đồng nghiệp, lãnh đạo nhà
trường tham gia góp ý, đánh giá cao trong thời gian qua.
Hơn nữa qua trao đổi với các đồng nghiệp, hầu hết giáo viên đều nói rằng
thường gặp khó khăn nhất là trong thiết kế trị chơi có tính tương tác. Nghĩa là
ngồi việc giáo viên tổ chức cho các em chơi nhưng sự lựa chọn phải tuỳ thuộc
vào các em thì giáo viên chưa làm được. Vì vậy, giáo viên lại sử dụng phương
pháp truyền thống.

1

Bên cạnh đó, một số giáo viên nghĩ rằng việc thiết kế và thay đổi trò chơi
phong phú trong Powerpoint bằng kỹ thuật tin học là rất khó.Vì thế thơng
thường giáo viên chỉ dạy và thiết kế trò chơi đơn giản với phấn trắng, bảng đen
là nhiều chứ không áp dụng với phương pháp dạy bằng Powerpoint vì vơ tình sẽ
làm phản tác dụng của nó. Chính vì những khó khăn trên mà giáo viên chỉ ứng
dụng công nghệ thông tin khi dự giờ hoặc thao giảng.
Từ những nhận định trên, với mong muốn được chia sẻ một vài kinh
nghiệm nhỏ mà chúng tơi có được khi thiết kế các trị chơi bằng Powerpoint để
dạy mơn tiếng Anh mà chúng tơi đã tự học và tích luỹ trong những năm qua đến
tất cả các thầy, cô - những người đang bắt đầu nghiên cứu hoặc chưa thành thạo
như chúng tôi ở các năm trước, nhằm phần nào có thể giúp quý đồng nghiệp có
thêm những tư liệu tham khảo trong q trình soạn giảng các trị chơi khi ứng
dụng phần mềm Powerpoint, và cũng phần nào đáp ứng yêu cầu đổi mới mà
ngành đã đặt ra. Chính vì lý do đó mà chúng tơi viết đề tài "Thiết kế một số trị
chơi trong giảng dạy mơn Tiếng Anh bằng phần mềm Powerpoint".
* Những ưu, khuyết điểm của giải pháp đã - đang được áp dụng tại cơ
quan, đơn vị:
- Ưu điểm:
+ Giáo viên được học tập, trao đổi kinh nghiệm từ đồng nghiệp qua các
buổi dự giờ, thao giảng, chuyên đề.
+ Được sự chú trọng, quan tâm từ phía các cấp lãnh đạo trong ngành giáo
dục, từ phía lãnh đạo nhà trường, phụ huynh học sinh.
+ Hiện nay, việc soạn - giảng giáo án điện tử và ứng dụng công nghệ
thông tin đang được phổ biến và ứng dụng rộng rãi trong mỗi cấp học và bậc
học.
+ Đa số giáo viên hiểu rõ tầm quan trọng và lợi ích của việc ứng dụng
công nghệ thông tin trong soạn giảng cũng như việc lồng ghép các trò chơi khi
dạy tiếng Anh.

2

+ Cơ sở vật chất và các trang thiết bị được trang bị tương đối đầy đủ, đáp
ứng nhu cầu cho việc dạy và học.
- Hạn chế:
+ Đôi khi cúp điện đột ngột thì khơng thực hiện được theo kế hoạch.
+ Phòng học, bàn ghế chưa phù hợp cho việc thiết kế các trò chơi vận
động.
+ Một số học sinh chưa có ý thức cao trong học tập cho nên các em cũng
ít quan tâm đến bộ mơn Tiếng Anh. Phần đơng học sinh khơng có thói quen
chuẩn bị trước bài, lười tư duy, quen chờ tiếp nhận kiến thức từ phía giáo viên.
+ Bên cạnh đó, phụ huynh cũng rất khó khăn trong việc kiểm tra hoặc
hướng dẫn các em bộ mơn này. Bởi vì, Tiếng Anh là một ngôn ngữ không phải
phụ huynh nào cũng biết.
3.2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:
3.2.1. Mục đích của giải pháp:
- Giải pháp này nhằm giúp cho giáo viên đơn giản hố cách soạn một số
trị chơi thông qua việc ứng dụng phần mềm Powerpoint, đồng thời qua đó giáo
viên tìm ra cách tốt nhất để soạn một cách đơn giản, nhanh gọn và sử dụng hiệu
quả, lâu dài.
- Ngồi ra, giáo viên có thể khai thác triệt để lợi ích phần mềm
Powerpoint mang lại khi thiết kế bài giảng.
- Giải pháp này cịn giúp q trình học tập trở thành hình thức vui chơi
hấp dẫn “vừa học vừa chơi”. Điều này đã góp phần vào việc đổi mới phương
pháp dạy học để nâng cao chất lượng giảng dạy.
3.2.2. Nội dung của giải pháp:
* Tính mới của giải pháp:

3

- Giúp cho giáo viên giảm bớt thời gian làm đồ dùng dạy học như tranh,
ảnh…. Giáo viên ít tốn kinh phí, độ chính xác của tranh ảnh cao hơn, làm tăng
tính khoa học và hiệu quả giáo dục.
- Giáo viên tiết kiệm được thời gian, vì thế có thể mở rộng, khắc sâu kiến
thức cho học sinh, liên hệ thực tế.
- Giáo viên không cần ghi nội dung bài lên bảng. Vì vậy, giáo viên có
nhiều thời gian để theo dõi, kiểm tra việc ghi bài của học sinh.
- Tạo được sự tương tác sinh động, hấp dẫn cho học sinh, kể cả những em
yếu, kém cũng tập trung chú ý bằng những hình ảnh đẹp, kết hợp với hiệu ứng
và kĩ thuật trigger - phụ thuộc vào hiệu ứng người chơi của Powerpoint.
- Không chỉ nâng cao chất lượng học tập của học sinh mà còn giúp các em
thay đổi cách học tập, cách sống, cách tư duy.
* Chi tiết bản chất của giải pháp:
a. Shark attacked
- Mục đích: Kiểm tra từ vựng đã học.
- Cách thực hiện: Học sinh đưa ra một chữ cái sai thì cậu bé sẽ bị rơi
xuống một bậc thềm và tương tự cho tới khi bị cá mập ăn thịt là thua. Chúng tơi
cũng dùng Trigger để thiết kế trị chơi này. Cụ thể:
+ Bước 1: Tạo từ khố cho trị chơi
Dùng Rectangle để vẽ các ô vuông (số ô vuông bao nhiêu tuỳ từ mà giáo
viên chọn). Chọn hiệu ứng xuất hiện của chữ: Entrance Box chọn Trigger
Start click of chọn hình có số tương ứng (VD oval 28) nhấp OK. Để
khơng bị lẫn lộn thì vẽ từng hình và viết từng chữ
Thẻ sound chọn âm thanh vỗ tay Applause.
+ Bước 2: Tạo các hình vẽ
Chọn hình học sinh nữ và hình học sinh nam, hình con cá mập.

4

Vẽ các bậc thang.
Vẽ các mũi tên
+ Bước 3: Tạo hiệu ứng cho hình hai học sinh và cá mập
Hiệu ứng cho hình hai học sinh
Vào Effect Motion Path chọn vẽ đường đi xuống hoặc lên Timing
Trigger Start effect on click of chọn hình mũi tên xuống (lên) có số
tương ứng (VD down arrow 18) OK
Chọn hiệu ứng biến mất cho học sinh: Effect Exit Box in (diamond)
Timing Trigger Start effect on click of chọn hình mũi tên xuống cuối
cùng. Thẻ start chọn after previous (hiệu ứng này phải làm thứ tự sau hiệu ứng
con cá mập vùng vẫy).
Hiệu ứng con cá mập vùng vẫy
Dùng hiệu ứng Emphasic Vertical highlight
Phần âm thanh chọn âm thanh Explosion.
Thẻ Trigger Start effect on click of chọn hình mũi tên xuống cuối
cùng (VD down arrow 26)
Thẻ start chọn after previous.
- Với trò chơi này đã đem lại cho học sinh những phút giây thư giãn và
hào hứng để bắt đầu một bài học.
Ví dụ: English 8 - Unit 12: A Vacation Abroad - Lesson 4: Read

5


Trò chơi khi mới bắt đầu.

Trò chơi khi kết thúc.

b. What and where

- Mục đích: Kiểm tra từ vựng vừa mới học xong.
- Cách thực hiện: Nếu như các trò chơi Rub out and remember hay Slap
the board chỉ thiết kế đơn giản là cho từ xuất hiện và biến mất theo thứ tự dưới
sự điều khiển nhanh của giáo viên thì với trị chơi What and where lại khác.
Chúng ta phải cho nó xuất hiện từng từ sau khi biến mất mà không theo trật tự
nên chúng tôi đã dùng Trigger trong Effect options để thiết kế mới thực hiện
được.
+ Bước 1: Mở Microsoft Powerpoint, vào Autoshapes Stars and
Banners để vẽ các hình  nhấp chuột phải vào các hình  chọn add text để viết
các từ vào các hình.
+ Bước 2: Chọn hiệu ứng xuất hiện cho tất cả các từ. Chọn từ cần chọn
hiệu ứng xuất hiện  Slide show Custom animation Add effect 
Entrance Appear. Làm tương tự các từ với các hình cịn lại. Sau đó lại chọn
hiệu ứng biến mất cho tất cả các từ lần nữa. Chọn từ cần chọn hiệu ứng biến mất
Slide show Custom animation Add effect Entrance  Disappear. Làm
tương tự các từ với các hình cịn lại.
+ Bước 3: Chọn từ trong hình 1. Sau đó chọn thêm một hiệu ứng bất kỳ.
Nhấp chuột phải vào hiệu ứng vừa chọn cho từ rồi chọn tiếp Effect options
Timing Trigger tại Start effect on click of chọn liên kết vòng tròn 1
OK. Làm tương tự các từ với các hình cịn lại. Khi nhấp chuột vào hình nào
thì từ đó sẽ xuất hiện.
- Với trò chơi này sẽ giúp học sinh rèn luyện trí nhớ, có thể thuộc từ vựng
khi vừa học xong. Với thủ thuật thiết kế như trên đã giúp chúng tơi có thể điều
khiển chuột vào bất kỳ hình nào mà khơng sợ nhầm lẫn.
Ví dụ: English 7 - Unit 7: The World Of Work - Lesson 2: A4

6


c. Crossword

- Mục đích: Ơn lại các từ vựng đã học.
- Cách thực hiện: Cùng với kỹ thuật Trigger, nghĩa là khi click chuột vào
đối tượng này thì đối tượng kia xuất hiện. Học sinh sẽ nghe gợi ý của giáo viên
để gọi ra đúng từ gồm bao nhiêu chữ cái được quy định sẵn. Học sinh sẽ được
chọn bất kỳ hàng nào chứ không bắt buộc phải chọn theo thứ tự. Nếu chữ cái
trong cột hàng dọc xuất hiện chưa hết nhưng học sinh có thể gọi ra được từ khố
thì khi click chuột vào ta cũng có thể cho xuất hiện từ khoá.
Đầu tiên cần xác định từ khố ở hàng dọc để tạo ơ chữ ở hàng ngang
tương ứng.
+ Bước 1: Khởi động Microsoft Powerpoint vẽ các ô chữ nhưng không
chọn hiệu ứng. Tiếp theo dùng chuột kéo phủ tất cả các ô vừa tạo copy và dán
chồng lên nhau. Các ô này sẽ chọn hiệu ứng sau khi chèn chữ xong.
+ Bước 2: Đánh số 1, 2, 3…. bên cạnh các hàng ngang, cột hàng dọc chứa
từ khố nên chúng tơi tơ màu khác với các hàng ngang.
+ Bước 3:
Nhấp chuột phải tại các ô hàng ngang, chọn add text để nhập các chữ cái
vào. Sau khi nhập xong chữ hàng ngang ta sẽ được ô hàng dọc. Tô màu nổi cho
các chữ hàng dọc.
Sau khi đã nhập xong chữ ở hàng ngang thứ nhất thì nhấp chuột vào chọn
tất cả các ô này rồi chọn hiệu ứng xuất hiện là Blinds. Tại thanh hiệu ứng bấm
mũi tên đổ xuống chọn Effect option Timing Trigger tại Start effect on
7


click of chọn liên kết là số 1. Nhấn OK là xong. Làm tương tự cho các hàng
ngang còn lại.
Cuối cùng chọn tất cả các ơ hàng dọc có chứa từ khoá, chọn hiệu ứng xuất
hiện Blinds lần nữa. Sau đó chọn tiếp hiệu ứng nhấn mạnh tuỳ ý chọn Effect
option Timing Trigger tại Start effect on click of chọn liên kết là ô hàng
dọc. Nhấn OK để kết thúc tồn bộ q trình thực hiện.

- Như vậy tơi đã kết thúc quá trình thiết kế chỉ trên một slide duy nhất. Và
khi thao tác trị chơi tơi có thể chọn bất cứ dòng nào theo yêu cầu của học sinh.
Ví dụ: English 7 - Unit 13: Activities - Lesson 2: Sport (A3, 5)

Các ô chữ khi chưa được mở.

Các ơ chữ đã được mở.

d. Brainstorming/ Networks
- Mục đích: Ơn lại các từ vựng đã học
Từ trước đến nay, Brainstorming hay Networks thường dùng chơi trên
bảng là nhanh nhất vì khi giáo viên khơi gợi đến đâu học sinh nói đến đó và giáo
viên ghi trực tiếp câu trả lời của học sinh lên bảng.
Để ứng dụng trong Powerpoint có thể sẽ chiếm nhiều thời gian hơn trong
quá trình thiết kế và giảng dạy. Song điều đó hồn tồn có thể khắc phục được vì
giáo viên thao tác nhanh thì vấn đề thời gian viết bảng và đánh máy trực tiếp
khơng chênh lệch bao nhiêu. Mặt khác chúng ta có thể chỉnh sửa để dùng thiết
kế cho nhiều lần sau. Do vậy chúng tôi đã khắc phục được những hạn chế này và
thiết kế trên Powerpoint thành công.

8


- Cách thực hiện: Dùng Textbox trong Control Toolbox để có thể tương
tác với học sinh khi trình chiếu. Nghĩa là nếu giáo viên chỉ làm ở mức độ đơn
giản thì khơng thể tương tác qua lại trong khi trình chiếu, giáo viên khơng thể bổ
sung thêm những gì học sinh nói ra. Cho nên khi trình chiếu các slide của
Powerpoint thì bất cứ thao tác nào trên bàn phím hoặc con chuột đều chỉ làm
cho một đối tượng hay một slide nào đó xuất hiện mà khơng thể viết một khi
trình chiếu được. Vì thế, khi sử dụng Textbox trong Control Toolbox lại cho

phép người dùng bổ sung thêm văn bản ngay cả khi chương trình đang được
trình chiếu. Điều thú vị là tiện ích này ln có sẵn trong phần mềm Powerpoint,
sử dụng nó lại rất đơn giản và dễ dàng. Cụ thể:
+ Bước 1: Khởi động Powerpoint vào Viewchọn Toolbars Control
Toolbox.
+ Bước 2: Vào Autoshapes vẽ 1 vịng trịn và các mũi tên. Ở vịng trịn
chính bấm chuột phải, chọn Add Text để ghi từ chủ đạo cần elicit ra. Tiếp theo,
tại thanh công cụ Control Toolbox, chọn vào ơ Textbox (Ơ có chữ abc) sau đó
chuột sẽ có dấu cộng, kéo chuột đến mũi tên trên màn hình và kéo chuột vẽ
thành một ơ vng. Khung Textbox màu trắng xuất hiện như bị lõm vào trong.
+ Bước 3: Bấm phải tại ô Textbox vừa tạo, chọn Properties và thiết lập
các thông số sau: Exterkey Behavior chọn true (cho hộp viết vào đoạn text).
Multiline chọn True (để có thể viết được).
+ Bước 4: Copy ơ vng đó và dán vào các mũi tên còn lại.
Lưu ý: Nếu muốn tạo các ơ có màu thì tại Backcolor chọn màu tuỳ ý và
muốn thay đổi kiểu chữ thì tại font chọn kiểu chữ và cỡ chữ.
Ví dụ: English 7 - Unit 7: The World Of Work - Lesson 2: A4

9


e. Lucky numbers/stars/flowers
- Mục đích: Thực hành cấu trúc trong phần Comprehension questions của
tiết Read hay trong phần Practice để thực hành cấu trúc. Chúng ta thường dùng
các con số để thực hiện trò chơi này. Tuy nhiên để tạo ra sự thu hút học sinh
tham gia vào bài, giáo viên có thể thay thế những con số bằng hình những ngôi
sao với nhiều màu sắc khác nhau hoặc các bông hoa sinh động.
Song, điều cần lưu ý ở đây là thiết kế thế nào thì phải khéo léo để khi học
sinh chọn vào số hoặc ngôi sao hoặc bông hoa thì cái đó phải biến mất đi để
tránh hiện tượng học sinh khác chọn nhầm và gây tranh cãi. Vì thế giáo viên

phải sử dụng kỹ thuật Triggers.
Để làm được như trên chúng tôi đã thiết kế như sau: Ví dụ chúng tơi có 6
câu hỏi, chúng tơi sẽ đưa ra 8 số. Như vậy sẽ có 2 số may mắn. Nghĩa là 6 slide
khác là câu hỏi và 2 slide chỉ sự may mắn. Khi học sinh chọn các số khác nhau
sẽ được liên kết đến các slide khác nhau. Cụ thể:
+ Bước 1: Chèn 8 ô số, chọn hiệu ứng cho số thứ nhất. Nhấp chuột phải
tại số thứ nhấtchọn Custom Animationchọn Exit chọn hiệu ứng tuỳ ýOK.
Tiếp tục nhấp chuột tại thanh của hiệu ứng vừa tạo chọn Effect
optionTimingTrigger tại Start effect on click of chọn liên kết là số 1OK.
+ Bước 2: Nhấp chuột phải tại ô số này lấn nữa, chọn Hyperlink trong
bảng Hyperlink, nhấp chuột vào ô Place in this document, chọn slide cần liên kết
OK.
10


+ Bước 3: Tương tự chọn hiệu ứng và liên kết cho các số cịn lại. Q
trình thiết kế đã xong.
Ví dụ: English 8 - Unit 12: A Vacation Abroad - Lesson 4: Read

Trò chơi khi bắt đầu.

Trò chơi khi kết thúc.

f. Matching
Đối với game này ta cần có 2 phần: phần trước và sau của trò chơi và các
đường nối. Khi thực hiện hiệu ứng sẽ xuất hiện đường nối phần trước và sau với
nhau. Cụ thể:
+ Bước 1: Tạo phần trước và phần sau, vẽ các câu hỏi.
+ Bước 2: Chọn phần trước và sau cho hiệu ứng xuất hiện Add effect
Entrance chọn hiệu ứng tuỳ ý (ví dụ box). Chọn hiệu ứng cho mũi tên Add

effect Entrance Appear.
Ví dụ: English 7 - Unit 13: Activities - Lesson 2: Sport (A3, 5)

Trò chơi khi bắt đầu.

Trò chơi khi kết thúc.
11


3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp:
Giải pháp này có thể áp dụng trong việc giảng dạy bốn kỹ năng Nghe Nói - Đọc - Viết cho bộ mơn Tiếng Anh ở cấp THCS kể cả cấp Tiểu học.
Ngoài ra giải pháp này cịn áp dụng cho các mơn học khác, chỉ cần giáo
viên thay đổi nội dung kiến thức của bài dạy cho phù hợp, đổi tên trò chơi từ
tiếng Anh thành tiếng Việt.
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng giải pháp:
Lớp học trở nên sinh động, sôi nổi hơn mỗi khi đến giờ học. Vì vậy, việc
tiếp thu kiến thức của học sinh tự nhiên, vui tươi mà vẫn khắc sâu được kiến
thức. Điều này sẽ giúp các em có được động cơ học tập và niềm say mê đối với
môn học này.
Sử dụng nhiều tranh ảnh, giáo cụ trực quan quen thuộc với học sinh, phù
hợp với tâm lí lứa tuổi học sinh, vì thế các em có thể thuộc từ mới ngay tại lớp.
Bên cạnh đó còn giúp học sinh chủ động tham gia vào các hoạt động cặp,
nhóm. Từ đó, phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh ở bốn kỹ năng
nghe - nói - đọc - viết.
Hơn nữa nhận thấy rằng khi kiểm tra 1 tiết, những câu rơi vào những bài
dạy giáo án điện tử, có ứng dụng cơng nghệ thơng tin thì học sinh làm bài một
cách đầy đủ, chính xác, tỉ lệ điểm khá giỏi rất cao.
Chúng tơi đã áp dụng giải pháp này đối với khối lớp 7 và khối lớp 8 mà
chúng tôi phụ trách giảng dạy trong năm học 2016 - 2017 và đã đạt kết quả rất

khả quan. Chúng tơi lấy thí điểm 2 lớp 7/1 và 8/1 làm đối chứng.
* Đầu năm:
Líp

SÜ sè

Giái (%)

Kh¸ (%)

TB (%)

Ỹu (%)

7/1

32

18.8

34.4

40.6

6.2

KÐm
(%)

0

12


8/1

33

9.1

30.3

51.5

9.1

0

* Học kì I:
Kém

Lớp

Sĩ số

Giỏi (%)

Khá (%)

TB (%)

Yếu (%)

7/1

32

25

46.9

28.1

0

0

8/1

33

15.2

45.5

36.4

2.9

0

(%)

* Hc kì II:
KÐm

Líp

SÜ sè

Giái (%)

Kh¸ (%)

TB (%)

Ỹu (%)

7/1

32

31.3

50

18.7

0

0

8/1

33

27.3

39.4

30.4

2.9

0

(%)

3.5. Tài liệu kèm theo: Không.

Bến Tre, ngày 22 tháng 01 năm 2019

13