Chuyên đề Ngữ văn 7: Phát triển năng lực tiếp cận và khám phá vốn Ca dao - Dân ca của dân tộc

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Chuyên đề

<b>PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TIẾP CẬN VÀ </b>

<b>PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TIẾP CẬN VÀ </b>

<b>KHÁM PHÁ VỐN CA DAO, DÂN CA CỦA </b>

<b>KHÁM PHÁ VỐN CA DAO, DÂN CA CỦA </b>

<b>DÂN TỘC.</b>

<b>DÂN TỘC.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Tiết 9

<b>CA DAO, DÂN CA</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>I. Tìm hiểu chung:</b>

- Khái niệm:

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Bài ca dao

Trống cơm khéo vỗ nên vơng
Một bầy con sít lội sơng đi tìm
Thương ai con mắt lim dim

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>I. Tìm hiểu chung:</b>

- Dân ca: những sáng tác dân gian kết hợp lời và
nhạc, tức là những câu hát dân gian trong diễn
xướng.

- Ca dao: lời thơ của dân ca và những bài thơ

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

- Tình cảm gia đình là một trong những
chủ đề góp phần thể hiện đời sống tâm
hồn, tình cảm của người Việt Nam.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>II. Đọc và tìm hiểu chú thích</b>
1. Đọc

2. Tìm hiểu chú thích

<i><b>* Chú ý từ Cù lao chín chữ (cù: siêng năng, </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10></div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Cách tiếp cận một bài ca dao:

Cách tiếp cận một bài ca dao:

1. Bài ca dao là lời của ai nói với ai? Nói trong hoàn
cảnh nào?

2. Nội dung bài ca dao nói về tư tưởng, tình cảm gì?
3. Cách thể hiện tư tưởng, tình cảm đó có gì đặc sắc?
4. Trong kho tàng văn học dân gian có bài nào ca dao
nào cùng nội dung?

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>III. Tìm hiểu văn bản</b>

Bài ca dao 1

Công cha như núi ngất trời,

Nghĩa mẹ như nước ở ngồi biển Đơng.
Núi cao biển rộng mênh mông,

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

1. Sinh: đẻ.

1. Sinh: đẻ.

2. Cúc: nâng đỡ.

2. Cúc: nâng đỡ.

4. Súc: cho bú, cho ăn.

4. Súc: cho bú, cho ăn.

3. Phủ: vuốt ve.

3. Phủ: vuốt ve.

5. Trưởng: nuôi lớn.

5. Trưởng: nuôi lớn.

6. Dục: dạy dỗ.

6. Dục: dạy dỗ.

7. Cố: trông nom.

7. Cố: trông nom.

8. Phục: theo dõi, uốn nắn

8. Phục: theo dõi, uốn nắn

9. Phúc: che chở

9. Phúc: che chở

<b>Cù lao chín chữ</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Núi cao biển rộng mênh mơng,
Cù lao chín chữ ghi lịng con ơi !
Công ơn cha mẹ. Nhắc nhở thái độ và

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b> Bài này là lời của mẹ ru con, nói với con về </b>
cơng lao to lớn của cha mẹ đối với con cái và
nhắc nhở phận làm con phải ghi nhớ cơng ơn sâu
nặng đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

- Ơn cha nặng lắm ai ơi

Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang.
- Lên non mới biết non cao

Nuôi con mới biết công lao mẫu từ.
- Ngày nào em bé cỏn con

Bây giờ em đã lớn khôn thế này.
Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy

Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao...

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

A. Đi học về, em chưa có cơm ăn vì mẹ đi làm về muộn,
em vùng vằng giận dỗi.

B. Hôm nay là sinh nhật bố, em lấy tiền tiết kiệm của mình
mua tặng bố một chiếc áo.

C. Bố sai em làm việc nhà nhưng em nói chưa muốn làm.
D. Mẹ ốm, em không đến sinh nhật bạn thân nữa (mặc dù
rất thích) mà ở nhà nấu cháo cho mẹ .

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

Bài ca dao 4:

Anh em nào phải người xa

Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
Yêu nhau như thể tay chân

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Hoạt động nhóm:

Hoạt động nhóm:

Tổ 1. Bài ca dao là lời của ai nói với ai? Nói trong hồn
cảnh nào?

Tổ 2. Nội dung bài ca dao nói về tư tưởng, tình cảm gì?
Tổ 3. Cách thể hiện tư tưởng, tình cảm đó có gì đặc
sắc?

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

- Anh em như thể chân tay

Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
- Khơn ngoan đá đáp người ngồi
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.
- Đắng cay vẫn thể ruột rà

Dù xa, xa lắm vẫn là anh em.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21></div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<b>Trân trọng cảm ơn </b>

</div>

<!--links-->