Ngữ văn 9_ Tiết 73_ Ôn tập Tiếng Việt - Website Trường THCS Phan Bội Châu - Đại Lộc - Quảng Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.85 MB, 40 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2></div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Các phương châm hội thoại

Xưng hô trong hội thoại

Cách dẫn trực tiếp và 
cách dẫn gián tiếp

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Khi giao tiếp, đừng nói những điều 
mà mình khơng tin là đúng hay 
khơng có bằng chứng xác thực.

Khi giao tiếp, cần chú ý nói ngắn 
gọn, rành mạch; tránh nói mơ hồ.

Khi giao tiếp, cần nói cho có nội 
dung; nội dung của lời nói phải 
đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc 
giao tiếp, không thiếu, không 
thừa.

Khi giao tiếp, cần tế nhị và tôn 
trọng người khác.

Khi giao tiếp, cần nói đúng vào đề 
tài giao tiếp, tránh nói lạc đề.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

1. Câu nào sau đây vi phạm phương 
châm về lượng?

A. Mẹ là quê hương của con.
B. Mẹ em là giáo viên .

C. Mẹ em là công nhân.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Cột A

Thành ngữ

Cột B

Phương châm hội 
thoại

Nối

1. Nói ra đầu ra đũa a. Phương châm

quan hệ 1 - …

2. Đánh trống lảng b. Phương châm

về chất 2 - …

3. Nói có sách, mách

có chứng c.lịch sự Phương châm 3 - …

4. Điều nặng tiếng

nhẹ d. cách thứcPhương châm 4 - …

2. Nối cột (A) và (B) sao cho phù hợp:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7></div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Việc vận dụng các phương châm

hội thoại cần phù hợp với đặc điểm của 
tình huống giao tiếp (Nói với ai ? Nói

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9></div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Các trường hợp khơng tn thủ phương 
châm hội thoại :

- Người nói vơ ý, vụng về thiếu văn hóa 
giao tiếp;

- Người nói phải ưu tiên cho một phương 
châm hội thoại hoặc một yêu cầu khác

quan trọng hơn;

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Lời dặn dò của người bà với cháu trong đoạn thơ 
sau không tuân thủ phương châm hội thoại nào? Qua 
đó, em thấy bà là người như thế nào?

Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi

Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh

Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:

“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố, 
Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ,

Cứ bảo nhà vẫn được bình yên !”

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

2. Hãy kể một tình huống giao tiếp 
trong đó có một hoặc một số phương 
châm hội thoại nào đó khơng được

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13></div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Tơi, tớ, 
mình, tao, 
ta, …
Bạn, cậu, 
mình, mày,
…

Nó, hắn, y,
…

Chúng tơi, chúng tớ, 
chúng mình, chúng 
tao, chúng ta,…

Các cậu, các bạn, 
chúng mày,…

Họ, bọn nó, chúng 
nó, bọn hắn,…

NGƠI 
THỨ NHÂT
NGƠI 
THỨ HAI

NGƠI 
THỨ BA

SỐ ÍT SỐ NHIỀU

NGÔI

SỐ LƯỢNG

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15></div>
(16)<div class='page_container' data-page=16></div>
(17)<div class='page_container' data-page=17></div>
(18)<div class='page_container' data-page=18></div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Trước xe tạm ngồi,

Xin cho lạy rồi sẽ thưa.

(“Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu)

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Vì sao trong tiếng Việt, khi giao tiếp, 
người nói phải hết sức chú ý đến sự

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21></div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

CÁCH DẪN TRỰC TIẾP CÁCH DẪN GIÁN TIẾP

- Nhắc lại nguyên văn

lời nói hay ý nghĩ của 
người hoặc nhân vật.

- Thuật lại lời nói

hay ý nghĩ của người

hoặc nhân vật, có điều 
chỉnh cho thích hợp.
- Được đặt trong dấu

ngoặc kép.

- Không đặt trong dấu 
ngoặc kép.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Ơng cha ta có câu khơng thầy đố 
mày làm nên.

Ông cha ta có câu: “Khơng thầy đố 
mày làm nên”.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Vừa đến cổng chợ, Mai gặp cô giáo 
cũ. Bạn ấy lễ phép:

- Em chào cô ạ !

Vừa đến cổng chợ, Mai gặp cô giáo 
cũ. Bạn ấy lễ phép chào cô.

Hãy chuyển lời thoại trong đoạn 
trích sau đây thành lời dẫn gián tiếp.

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

L I C H S Ư

1

Câu 1: (6 chữ cái) Chú chim vành khuyên trong bài hát 
sau đây tuân thủ theo phương châm hội thoại nào?

I

* *

I I I I I I I

Q U A N H Ê

2

Câu 2: (6 chữ cái) Thành ngữ “ơng nói gà, bà nói vịt”
liên quan đến phương châm hội thoại nào?

A

* *

A A A A A A A

X Ư N G H Ô

3

G

* *

G G G G G G G

T R Ư C T I Ê P

4

T I T I T I T I

G I A N T I Ê P

5

Ê Ê Ê Ê Ê Ê Ê Ê

D Â U N G O Ă C K E P

6

Câu 6: (11 chữ cái) Dấu gì dùng để đánh dấu lời dẫn 
trực tiếp?

O P O P O P O P

Câu 3: (6 chữ cái) Những từ màu đỏ trong câu thơ sau 
được dùng để làm gì?

“Mình về mình có nhớ ta,

Ta về ta nhớ những hoa cùng người.”
 (Tố Hữu - Việt Bắc)

Câu 4: (8 chữ cái) Câu văn sau có lời dẫn theo 
 cách nào?

Họa sĩ nghĩ thầm : “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu 
chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng 
hạn”.

Câu 5: (8 chữ cái) Câu văn sau có lời dẫn theo 
 cách nào?

Chúng em luôn ghi nhớ lời khuyên của thầy cô là

phải cố gắng học tập để mai sau có một tương lai tốt 
đẹp.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26></div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Khoảng 10 giờ tối, ông bác sĩ nhận được cú 
điện thoại của một khách quen ở vùng quê. Ông 
khách nói, giọng hoảng hốt:

- Thưa bác sĩ, thằng bé nhà tôi nuốt cây bút bi

của tôi rồi. Bây giờ biết làm thế nào? Xin bác sĩ 
đến ngay cho.

- Tơi lên đường ngay. Nhưng mưa to gió lớn thế 
này, đường vào làng ông lại lầy lội, phải một

tiếng rưỡi nữa tôi mới đến nơi được.

- Thế trong khi chờ bác sĩ đến, tôi biết làm thế 
nào?

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Câu 1: (6 chữ cái) Chú chim vành

khuyên trong bài hát sau đây tuân thủ 
theo phương châm hội thoại nào?

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Câu 2: (6 chữ cái) Thành ngữ “ơng nói 
gà, bà nói vịt” liên quan đến phương

châm hội thoại nào?

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Câu 3: (6 chữ cái) Những từ màu đỏ 
trong câu thơ sau được dùng để làm

gì?

“Mình về mình có nhớ ta,

Ta về ta nhớ những hoa cùng người.”
 (Tố Hữu - Việt Bắc)

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Câu 4: (8 chữ cái) Câu văn sau có 
lời dẫn theo cách nào?

Họa sĩ nghĩ thầm : “Khách tới bất 
ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước 
dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng

hạn”.

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Câu 5: (8 chữ cái) Câu văn sau có 
lời dẫn theo cách nào?

Chúng em luôn ghi nhớ lời khuyên 
của thầy cô là phải cố gắng học tập để 
mai sau có một tương lai tốt đẹp.

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Câu 6: (11 chữ cái) Dấu gì dùng để 
đánh dấu lời dẫn trực tiếp?

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

DẤU NGOẶC KÉP

GIÁN TIẾP

TRỰC TIẾP

XƯNG HÔ

LỊCH SỰ

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Vua Quang Trung tự mình đốc suất đại binh, cả thuỷ lẫn bộ 
cùng ra đi. Ngày 29 đến Nghệ An, vua Quang Trung cho vời 
người cống sĩ ở huyện La Sơn là Nguyễn Thiếp vào dinh và 
hỏi:

- Quân Thanh sang đánh, tôi sắp đem binh ra chống cự. 
Mưu đánh và giữ, cơ được hay thua, tiên sinh nghĩ như thế 
nào?

Thiếp nói:

- Bây giờ trong nước trống khơng, lịng người tan rã. Qn 
Thanh ở xa tới đây, khơng biết tình hình qn ta yếu hay

mạnh, không rõ thế nên đánh hay giữ ra sao. Chúa công ra đi 
chuyến này, không quá mười ngày, quân Thanh sẽ bị dẹp

tan.

(Ngơ gia văn phái, Hồng Lê nhất thống 
chí)

Bài tập 2/190,191. Hãy chuyển những lời đối 
thoại trong đoạn trích sau thành lời dẫn

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Trong lời đối

thoại Trong lời dẫn gián tiếp
Từ 
xưng 
hô
Từ chỉ 
địa điểm
Từ chỉ 
thời gian
Tôi

(ngôi thứ nhất)

Chúa công 
(ngôi thứ hai)

Nhà vua 
(ngôi thứ ba)

Vua Quang Trung
(ngôi thứ 3)

đây (tỉnh lược)

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37></div>
(38)<div class='page_container' data-page=38></div>
(39)<div class='page_container' data-page=39></div>
(40)<div class='page_container' data-page=40></div>


Tiết 62: Ôn tập Tiếng Việt