Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5

I. Đặt vấn đề
Trong trường Tiểu học. mơn chính tả có một vị trí hết sức quan trọng (trước
hết nó là một mơn học có tính chất cơng cụ). Học sinh có viết đúng. Viết nhanh thì
mới có phương tiện để học các môn học khác được dễ dàng. Chỉ xét tác dụng của
chính tả đối với tập làm văn cùng thầy trị điều đó. Đọc. viết và thơng hiểu ý nghĩa là
ba cơng việc có liên quan mật thiết với nhau. Nếu viết là biến những ngôn ngữ thành
ký hiệu hiểu được thì đọc là biến những kí hiệu đó thành ngơn ngữ. Muốn vậy. học
sinh cần thơng thạo về cách đọc và viết đúng quy tắc chính tả.
Mặt khác mơn chính tả cịn có nhiệm vụ cung cấp kiến thức cơ bản về các
quy tắc chính tả đồng thời rèn luyện cho học sinh kĩ năng viết đúng. viết rõ. viết
nhanh, viết đẹp. Cần kết hợp chính tả với rèn luyện cách phát âm được chính xác với
việc củng cố và mở rộng vốn từ ngữ. Vốn kiến thức về cuộc sống, về văn học từ đó
góp phần phát triển tư duy cho học sinh ; óc nhận xét. so sánh, trí nhớ,... Để khắc
phục tình trạng học sinh viết sai lỗi chính tả. chúng ta cần cố gắng sử dụng nhiều
biện pháp, nhiều hình thức dạy chính tả nhằm giúp học sinh Tiểu học hình thành,
phát triển và hoàn thiện kỹ năng viết đúng Tiếng Việt văn hóa . Tiếng Việt chuẩn
mực theo hướng “giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt cũng như xây dựng chuẩn
ngôn ngữ cho mỗi vùng miền của Tổ quốc. trong đó nhà trường là mơi trường quan
trọng bậc nhất đóng vai trị chủ đạo trong việc thực hiện chuẩn hóa
ngơn ngữ và chữ viết và môn học đảm nhận trọng trách to lớn này của trường Tiểu
học là phân mơn Chính tả.
Bồi dưỡng cho học sinh những tin tưởng tình cảm tốt đẹp - trước hết là
tôn trọng những quy tắc chính tả góp phần rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận,
chính xác. Rèn luyện cho học sinh viết đúng chữ Việt (chữ quốc ngữ). Là một giáo
viên dạy lớp 5 nhiêu năm liền, tôi luôn chú trọng và quan tâm rèn cho học sinh viết
đúng chính tả. Đặc biệt là khi chấm bài tập làm văn của các em rất vất vả. bài văn thi
không dài mà lồi diễn đạt. lỗi chính tả khó mà diễn tả nỗi.
Chính vì thế . một bộ phận học sinh chất lượng học tập cịn thấp mơn Tiếng
Việt phần đa bị điểm thấp ở mơn chính tả. Có viết đúng chính tả thì các em mới học
tốt môn Tiếng Việt cũng như các mơn học khác, việc dạy học sinh viết đúng chính tả
là một việc làm vơ cùng khó khăn, nó địi hỏi sự kết hợp vận dụng linh hoạt và sáng

tạo nhiều yếu tố. nhiêu biện pháp, phương pháp và hình thức dạy học. Những việc gì
1


càng khó khăn thì nó lại càng quan trọng. Mà đã là quan trọng thì chúng ta lại càng
phải làm vả quyết tâm làm bằng được. Cũng vì những lí do trên mà tôi đã chọn đề tài:
“Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5”. Mong rằng
những biện pháp mà tôi đã làm và đã thành công sẽ được nhiều thầy cô biết đến và
cùng chia sẻ.
II. Thực trạng
Là một giáo viên dạy lớp 5 nhiều năm liền, tôi luôn chú trọng và quan tâm rèn
cho học sinh viết đúng chính tả. Thấy các em viết sai lỗi chính tả nhiều, tơi rất buồn
lòng. Đặc biệt là khi chấm bài tập làm văn của các em thì thật là khổ sở. Các em viết
thì khơng dài nhưng để đọc và sửa lỗi cho các em thì thật là vất vả. Chất lượng học
tập, tỉ lệ các em lên lớp cao hay thấp phần lớn là dựa vào việc viết đúng chính tả. Có
viết đúng chính tả thì các em mới học tốt môn Tiếng Việt cũng như các môn học
khác. Việc dạy học sinh viết đúng chính tả là một việc làm vơ cùng khó khăn, nó địi
hỏi sự kết hợp vận dụng linh hoạt và sáng tạo nhiều yếu tố, nhiều biện pháp, phương
pháp và hình thức dạy học. Nhưng việc gì càng khó khăn thì nó lại càng quan trọng.
Mà đã là quan trọng thì chúng ta lại càng phải làm và quyết tâm làm bằng được.
Cũng vì những lí do trên mà tơi đã chọn đề tài thuyết trình là: Một số biện pháp rèn
kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5. Mong rằng những biện pháp mà tôi đã
làm và đã thành công sẽ được nhiều thầy cô biết đến và cùng chia sẻ.
Muốn đề ra biện pháp thực hiện, trước hết ta phải tìm ra các nguyên nhân dẫn đến
việc học sinh viết sai lỗi chính tả. Theo tơi, học sinh viết sai lỗi chính tả nhiều là do 5
nguyên nhân chính sau đây:
1. Học sinh chưa có ý thức viết đúng chính tả. Cụ thể là những tiếng, từ có sẵn trong
SGK hoặc giáo viên đã ghi trên bảng và những từ thường xuyên sử dụng nhưng vẫn
viết sai. Có những giáo viên đã sửa nhiều lần nhưng nhiều em vẫn viết sai.
2. Học sinh đọc còn yếu, nhiều tiếng phải dừng lại đánh vần, tốc độ đọc chỉ đạt 70

đến 80 tiếng / phút. Vì thế các em khơng nhớ chữ ghi âm, tiếng và từ, dẫn đến việc
thông hiểu nội dung cịn hạn chế.
3. Học sinh khơng nhớ các qui tắc chính tả đã học nên viết tùy tiện, nghĩ sao viết vậy,
có em cịn sáng tạo thêm các vần mới lạ như: unh, ing, âch,…
4. Học sinh không nắm nghĩa của từ, vốn từ ngữ tích lũy được cịn rất hạn chế nên
hay viết lẫn lộn các âm đầu, âm cuối, vần và thanh.
2


5. Hiện nay, với sự phát triển nhanh về kinh tế, văn hóa và xã hội; việc nghe, nói, đọc
xem của học sinh thì rất nhiều nhưng viết thì ngày càng giảm. Học sinh chịu sự tác
động của kênh hình trong học tập nhiều hơn kênh chữ và việc lạm dụng các vở bài
tập, các câu hỏi trắc nghiệm trong kiểm tra, trong thi cử làm cho học sinh rất ít có cơ
hội được viết, được rèn chính tả.
Căn cứ vào các nguyên nhân trên, tôi đề ra các biện pháp thực hiện sau đây:
III. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp:
Biện pháp 1: Phát huy tính có ý thức trong dạy chính tả.
Giúp các em hiểu rằng ở đất nước nào cũng vậy, việc viết sai lỗi chính tả sẽ
làm cho người đọc, người nghe khơng hiểu đúng những gì mình đã viết, thậm chí cịn
làm cho người đọc cảm giác khó chịu và xem thường người viết. Có viết đúng chính
tả thì mới học tốt mơn Tiếng việt và mới học tốt các môn học khác. Nếu như các em
viết sai lỗi chính tả nhiều thì sẽ bị điểm kém môn Tiếng Việt. Và cuối năm sẽ bị thi
lại, thậm chí sẽ phải ở lại lớp. Việc rèn luyện kĩ năng viết chính tả khơng phải là một
việc làm dễ dàng nhưng chỉ cần các em chú ý khi đọc, khi viết, có ý thức viết đúng
chính tả và làm theo hướng dẫn của cơ thì nhất định các em sẽ thành công.
Biện pháp 2: Rèn kĩ năng đọc đi đơi với luyện viết chính tả.
Như chúng ta đã biết: đọc thơng thì mới viết thạo. Học sinh đọc cịn chậm và
sai nhiều thì khơng thể viết đúng chính tả.Vì đọc chưa thơng nên khi viết chính tả các
em thường mắc các lỗi do khơng nắm vững chính tự và cấu trúc âm tiết Tiếng Việt.
Vì vậy, đối với những học sinh này, trước hết tôi phải chú trọng khâu luyện đọc cho

các em.
Biện pháp 3: Vận dụng qui tắc dạy chính tả theo khu vực.
Như tơi đã trình bày ở phần đầu, cách phát âm theo phương ngữ có ảnh hưởng
trực tiếp đến việc viết đúng chính tả của học sinh Tiểu học. Đây là nguyên nhân
chính dẫn đến việc học sinh viết sai lỗi chính tả nhiều. Nhưng chúng ta khơng thể bắt
buộc, khơng thể luyện cho các em đọc đúng chính âm được. Chúng ta chỉ có thể khắc
phục lỗi chính tả cho học sinh ở mỗi vùng miền khác nhau bằng cách Dạy chính tả
theo khu vực. Nghĩa là, chúng ta phải xác định đươc” trọng điểm chính tả” cần dạy
cho học sinh, nội dung về giảng dạy chính tả phải sát hợp với tình hình thức tế mắc
lỗi chính tả của học sinh ở địa phương đó. Hiện nay, SGK Tiếng Việt đã có những bài
tập chính tả cho giáo viên lựa chọn hoặc giáo viên có thể tự soạn nội dung bài tập sao
3


cho phù hợp với học sinh thuộc vùng miền mình đang dạy. Đó là điều kiện thuận lợi
cho giáo viên, nhưng cũng là những khó khăn địi hỏi sự sáng tạo, sự đầu tư nhiều
cho bài dạy ở mỗi giáo viên.
a) Điều tra, phát hiện và tổng hợp những lỗi chính tả cơ bản của học sinh
b) Kết hợp ghi nhớ hình thức chữ viết của từ và nghĩa của từ
c) Ôn tập giúp học sinh nắm vững các qui tắc chính tả, cung cấp cho học sinh
một số mẹo luật chính tả đơn giản, dễ nhớ
Biện pháp 4: Hướng dẫn học sinh tự phát hiện lỗi và sửa lỗi.
Song song với việc ôn tập gúp học sinh nắm vững các qui tắc và mẹo chính tả,
việc hướng dẫn học sinh phát hiện lỗi và sửa lỗi trong bài viết cũng rất quan trọng.
Đây là một thói quen mà giáo viên cần phải rèn cho học sinh, không chỉ ở chính tả
mà ở tất cả các mơn học khác.
Đối với bài chính tả Đoạn bài, sau khi học sinh viết xong, tơi tổ chức cho học
sinh đổi vở và sốt lỗi lẫn nhau. Tôi qui định lỗi cụ thể, yêu cầu các em soát lỗi bài
viết của bạn, dùng bút chì gạch dưới chữ viết sai, tổng hợp số lỗi rồi trả về cho bạn tự
sửa (ghi từ chứa tiếng sai rồi sửa lại đúng chính tả).

Đối với những em viết sai nhiều, tôi phân công 1 học sinh giỏi đổi vở và sốt
lỗi với học sinh đó. Sau khi các em sốt lỗi xong, tơi mới thu vở để chấm điểm.
Trong giờ chính tả, tơi chỉ chấm nhanh khoảng 1/3 lớp. Nhưng giờ ra chơi, tôi cố
gắng chấm hết, chấm thật kĩ và ghi nhận xét cụ thể, khen những em có tiến bộ. Khi
trả vở cho học sinh, tơi khen ngợi những em đã sốt lỗi bài viết của bạn chính xác,
tun dương những em có tiến bộ, động viên những em còn viết sai nhiều về nhà sửa
lỗi trong vở và trong bảng tổng hợp.
Đối với các bài tập, tôi thường tổ chức cho các em làm bài trong nhóm nhỏ
bằng nhiều hình thức thi đua như: Ai nhanh ai đúng, Tìm nhanh viết đúng, … Các
nhóm ghi bài làm của nhóm mình vào bảng nhóm hoặc phiếu bài tập để cả lớp nhận
xét, bầu chọn nhóm thắng cuộc.
Đối với những tiết học khác, tôi cũng luôn nhắc nhở học sinh viết đúng chính
tả . Khi chấm đoạn văn hoặc bài tập làm văn hoặc các bài kiểm tra của học sinh, tôi
chấm kĩ càng, tỉ mỉ, chỉ rõ các lỗi chính tả và hướng dẫn học sinh sửa lỗi khi trả bài.
Biện pháp 5: Tuyên dương khen thưởng kịp thời những học sinh có nhiều tiến
bộ trong học tập.
4


Học sinh Tiểu học rất thích được khen thưởng, tuyên dương. Các em rất thích
được chấm điểm, rất thích được cô phê những lời khen vào vở để về nhà khoe với
cha mẹ. Có thể, có em chưa ý thức được tầm quan trọng của việc học chính tả nhưng
các em rất thích được thầy cơ, cha mẹ khen. Nhờ những lời khen đó mà các em vui
sướng, thích đến trường; tích cực, cố gắng, tự giác hơn trong học tập. Hiểu đặc điểm
tâm lí của các em như vậy nên tơi ln động viên, khuyến khích các em; tơi ln theo
dõi sát q trình học tập của học sinh, dù chỉ một tiến bộ nhỏ của các em về thái độ
học tập cũng như kết quả học tập , tôi đều khen ngợi kịp thời.
IV. Kết quả đạt được.
Bằng các biện pháp, các hình thức tổ chức phù hợp nói trên, tơi đã từng bước
hình thành ờ học sinh năng lực và thói quen viết đúng chính tả: các em viết chính tả

một cách có ý thức chứ khơng tùy tiện như trước. Đầu năm 1/2 số học sinh khơng có
điểm chính tả ( sai trên 10 lỗi. tơi khơng chấm điểm ). nhưng đến cuối học kì I. các
em đã có sự tiến bộ rõ rệt. chỉ cịn vài em viết sai nhiều, có bài vẫn phải chép lại.
Nhưng so với đầu năm. các em vẫn có tiến bộ rất nhiều. Các em khơng chỉ có ý thức
viết đúng chính tả mà cịn có ý thức rèn luyện chữ viết. Sang học kỳ II, các em càng
tiên bộ hơn. Những em mất căn bản về chính tả thì lại vững vàng hơn. ít mắc lỗi
thơng thường hơn. chữ viết cẩn thận và đẹp hơn.
Sổ lồi
1-2
3-4

Kết quả bài KTCK I
30.3%
48.5%

5-6
Trên 5

18.2%
3%

V. Kết luận, kiến nghị.
1. Kết luận
Tơi có được thành công trong day học phân môn là do các nguyên nhân chính
sau đây
1. Hiểu học sinh, nắm được đặc điểm tâm lý và nhu cầu sở thích của từng em.
2. Vận dụng những kiến thức về từ âm học Tiếng Việt vào việc phân loại lỗi
chính tả. tìm hiểu đặc điểm của từng loại lồi. xác định được “ trọng điểm chính tả"
cần dạy và xây dựng được các quy tắc chính tả. các ;’ mẹo” chính tả. giúp học sinh dễ
5

hiểu, dễ nhớ. dễ vận dụng: tôi vận dụng linh hoạt 3 nguyên tắc cơ bản trong dạy học
chính tả.
3. Nghiên cứu thêm các tài liệu khác, tìm đọc các bài diễn đàn về Dạy chính tả
trong cuốn" Sách Giáo dục & Thư viện trường học" và đã bắt gặp được nhưng ý
tưởng của đồng nghiệp trùng với ý tưởng của mình....
4. Ln ân cần chi bảo. động viên khích lệ học sinh làm cho các em tự tin,
hứng thú . tạo ra động lực thúc đẩy sự tiến bộ của các em.
Bên cạnh sự cố gắng của bản thân, tơii cịn nhận được sự ủng hộ của các bậc
phụ huynh. Và đặc biệt là những tiến bộ hàng ngày của học sinh. Sự tiến bộ và chăm
ngoan của các em đã làm tôi thêm vui. Thêm phân chân và tự tin vào thành cơng của
mình.
2. Đề nghị
Việc dạy chính tả ở trường Tiểu học cần tập trung vào các “ trọng điểm chính
tả”, tránh sự dàn trải, tản mạn thì sẽ khắc phục được các lỗi chính tả do ảnh hưởng
của cách phát âm theo phương ngừ; chất lượng, hiệu quả dạy học chính tả sẽ được
nâng cao.
Khơng chỉ giáo viên dạy phân môn Tiếng Việt mới quan tâm đến lỗi chính tả.
cách phát âm đối với học sinh mà kể cả các giáo viên dạy chuyên (Hát. Thể dục. Mĩ
thuật. Khoa học. Lịch sử. Địa lí) cùng cần quan tâm đèn lỗi chính tả và cách phát âm
địi với các em.

6