MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG TÍN DỤNG TRUNG VÀ DÀI HẠN TẠI CHI NHÁNH NHNO VÀ
PTNT TỪ LIÊM
3.1. Phương hướng và nhiệm vụ cơ bản nhằm phát triển hoạt động cho vay trung
và dài hạn trong những năm tới của ngành Ngân hàng nói chung và NHNo và
PTNT Từ Liêm nói riêng.
Qua phân tích diễn biến hoạt động cho vay trung và dài hạn của NHNo và
PTNT Từ Liêm trong những năm gần đây cho ta thấy được xu hướng phát triển và
một số điểm hạn chế bộc lộ cần phải giải quyết để đảm bảo cho ngân hàng nói
chung và NHNo và PTNT Từ Liêm nói riêng luôn hoạt động tích cực và hiệu quả
nhất đồng thời cũng để đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế thị trường.
3.1.1. Phương hướng phát triển của hệ thống NHNo và PTNT Việt Nam.
Trong điều kiện nền kinh tế mở cửa, như hiện nay, xu thế hội nhập kinh tế
khu vực và quốc tế ngày càng sâu rộng đã ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ phát triển
kinh tế của đất nước. Hệ thống ngân hàng Việt Nam cũng không thể tránh khỏi
những khó khăn, vướng mắc trong quá trình hoạt động kinh doanh trên tất cả các
lĩnh vực. Mặc dù vậy, NH Việt Nam vẫn không ngừng phát triển với phương châm
chiến lược của mình là: “hiệu quả trong hoạt động và an toàn trong tăng trưởng”.
Với các nguyên tắc hoạt động vì các mục tiêu sau đây:
Lấy hiệu quả kinh doanh của khách hàng làm mục tiêu hoạt động.
Đặt vấn đề hiệu quả - an toàn trong tất cả các lĩnh vực hoạt động kinh doanh
của mình lên trước tiên.
Đáp ứng cao nhất các nhu cầu của khách hàng về sản phẩm, dịch vụ ngân
hàng với chất lượng tốt nhất, rủi ro và chi phí thấp nhất.
Hoạt động luôn tuân theo pháp luật và những nguyên tắc, nghiệp vụ ngân
hàng.
Phát triển lành mạnh và hội nhập với các ngân hàng trên địa bàn và trong cả
nước.
Với những thành quả đạt được trong những năm qua đã tạo được uy tín
trong nền kinh tế thị trường, vị thế của Ngân hàng đã thực sự rất quan trọng và cần
thiết trong nền kinh tế Việt Nam nói chung và các bộ ngành, lĩnh vực sản xuất kinh
doanh nói riêng. Để hoạt động kinh doanh của mình trong thời gian tới có hiệu quả
hơn, NH đã đề ra các phương hướng kinh doanh như sau:
Thứ nhất: Tăng nhanh tổng tài sản đi đôi với từng bước chuyển dịch cơ cấu
tài sản nợ - tài sản có, cơ cấu kinh doanh và đầu tư (cả cơ cấu nguồn vốn và sử
dụng vốn, tín dụng) theo thông lệ quốc tế; coi trọng và lấy đầu tư phát triển làm
trọng tâm và cốt lõi.
Thứ hai: Coi trọng việc giám sát và kiểm soát rủi ro kinh doanh, rủi ro hệ
thống ở mức thấp nhất. Tuân thủ kinh doanh thương mại theo cơ chế thị trường
trong khuôn khổ pháp luật theo định hướng, chủ trương, cơ chế, chính sách của
Đảng và Nhà nước, phục vụ tốt nhất cho phát triển kinh tế - xã hội. Tiếp tục hoàn
thiện việc đưa công nghệ hiện đại vào hoạt động kinh doanh, quản trị điều hành để
từng bước hội nhập, phát triển ổn định, bền vững và đạt hiệu quả kinh tế cao.
Thứ ba: Đi sâu phân tích kế hoạch hàng năm để chủ động tìm kiếm, lựa chọn
các dự án có hiệu quả kinh tế cao để Chi nhánh tham gia đầu tư tín dụng. Hướng
đầu tư tín dụng trung và dài hạn cho những dự án tạo ra sản phẩm có chất lượng,
xác định rõ được thị trường tiêu thụ, có khả năng cạnh tranh và hội nhập.
Thứ tư: Nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn, đảm bảo khả năng thu hồi nợ vay, an toàn tín dụng, giảm thiểu rủi ro có
thể xảy ra trong hoạt động tín dụng.
Thứ năm: Tăng cường công tác thẩm định dự án đầu tư, các phương án sản
xuất kinh doanh của khách hàng, nghiên cứu các phương pháp để rút ngắn thời gian
thẩm định một dự án nhưng không làm ảnh hưởng đến chất lượng thẩm định.
Đối với hoạt động cho vay vốn trung và dài hạn:
+ Vốn tín dụng trung và dài hạn phải đầu tư vào các đối tượng và dự án kinh
tế hoạt động có hiệu quả, đúng mục đích và bảo đảm khả năng thu hồi vốn, đặc
biệt là các dự án trong lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu, du lịch và các khoản vay
nhằm đổi mới công nghệ. Các Ngân hàng thương mại phải thường xuyên kiểm soát
quá trình sử dụng vốn vay của khách hàng. Phát hiện kịp thời để có biện pháp xử lý
đối với những trường hợp vi phạm hợp đồng tín dụng, gây ảnh hưởng tới Ngân
hàng. Kiên quyết không cho vay đối với những khách hàng không đủ điều kiện vay
vốn, không có tài sản thế chấp (trừ một số trường hợp được phép tín chấp) các dự
án có tính khả thi thấp. Tuy nhiên không vì quá lo ngại mà thu hẹp quy mô tín
dụng, các Ngân hàng thương mại phải chủ động tìm đến các dự án kinh tế để tìm
thị trường đầu tư cho vay trung và dài hạn.
+ Về việc dùng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn: Định
hướng chung là các Ngân hàng thương mại vẫn được trích một phần vốn ngắn hạn
để cho vay trung và dài hạn sao cho phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn của
mình, và phải đảm bảo an toàn tài sản.
+ Cần xác định cho các đơn vị kinh tế thấy rõ vốn vay của Ngân hàng chỉ là
nguồn vốn bổ sung bên cạnh các nguồn khác. Vì vậy, trước khi xem xét cho vay các
Ngân hàng thương mại cần phân tích xem các đơn vị kinh tế đã khai thác hết mọi
nguồn vốn có thể huy động chưa, nếu còn thiếu Ngân hàng sẽ cho vay bổ sung thêm.
+ Hệ thống Ngân hàng phải được kiểm tra, kiểm toán, thanh tra thường
xuyên, đảm bảo hoạt động tín dụng của Ngân hàng có chất lượng và an toàn.
3.1.2. Phương hướng phát triển của NHNo và PTNT Từ Liêm.
Xuất phát từ điều kiện kinh doanh thực tế, nhận định các yếu tố thuận lợi và
khó khăn, thời cơ và thách thức của chi nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm trong năm
2004 và những năm tới, Chi nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm đã đề ra phương
hướng kinh doanh như sau:
NHNo và PTNT Từ Liêm đang tích cực khẩn trương triển khai nhiều biện
pháp để thực hiện cơ cấu lại Ngân hàng với phương châm cơ cấu lại gắn liền với
phát triển vững chắc, đa dạng và đổi mới nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm
dịch vụ, lành mạnh và nâng cao năng lực tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu về vốn,
giúp các doanh nghiệp nhanh chóng đuổi kịp trình độ phát triển khoa học kỹ thuật
của khu vực và thế giới.
Việc mở rộng và phát triển cho vay trung và dài hạn của chi nhánh NHNo và
PTNT Từ Liêm sẽ lựa chọn những dự án vay vốn phù hợp với chiến lược phát triển
kinh tế của đất nước.
Khi xét duyệt dự án chi nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm luôn lấy tiêu chuẩn
hiệu quả và tính khả thi của dự án là tiêu chuẩn hàng đầu trọng điểm.
Trong lúc nguồn vốn còn bị hạn chế, chi nhánh sẽ dành vốn tín dụng trung
và dài hạn cho các dự án đầu tư theo chiều sâu, vừa giúp doanh nghiệp khai thác
tối đa năng lực sản xuất sẵn có và một số dự án đầu tư có quy mô nhỏ (nhất là các
dự án tạo lập doanh nghiệp theo luật định), vừa giải quyết việc làm cho người lao
động nhất là những lao động trẻ có trình độ kỹ thuật tay nghề cao được đào tạo
hoặc đào tạo lại ở các trường trong và ngoài nước. Đặc biệt chi nhánh NHNo và
PTNT Từ Liêm sẽ tập trung dành một số vốn thích đáng cho các ngành kinh tế
trọng điểm, kinh tế mũi nhọn.
Chi nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm sẽ phấn đấu đến hết năm 2005 tăng tỷ
trọng đầu tư cho vay trung và dài hạn của chi nhánh lên 30% trong tổng dư nợ cho
vay. Muốn vậy, công tác huy động vốn cần được chuyển đổi cơ cấu, tăng các
nguồn vốn để đáp ứng cho vay trung và dài hạn.
Năm 2005, chi nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm dự kiến tăng trưởng nguồn
vốn 25% so với năm 2004, dư nợ tín dụng là 20%, nợ quá hạn là dưới 1% và quỹ
thu nhập đảm bảo đủ thu nhập cho cán bộ công nhân viên theo quy định. Ngoài ra
trong năm này chi nhánh sẽ tập trung vào một số chương trình như hiện đại hoá
công nghệ ngân hàng, xây dựng hệ thống quản lý và đào tạo nguồn nhân lực vững
chắc, tăng năng lực về tài chính để đảm bảo hội nhập và phát triển trong tương lai.
Đồng thời chi nhánh cũng đã đề ra một số biện pháp thực hiện nhằm hoàn thành
những chỉ tiêu trên.
3.2. Một số giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao hoạt động tín dụng trung và dài
hạn tại NHNo và PTNT Từ Liêm.
Là một chi nhánh của hệ thống NHNo và PTNT ở Việt Nam, NHNo và PTNT
Từ Liêm không những phải thực hiện được những phương hướng phát triển của hệ
thống Ngân hàng, mà còn phải thực hiện các phương hướng phát triển riêng của hệ
thống NHNo và PTNT Việt Nam. Vì vậy nhiệm vụ đặt ra đối với chi nhánh NHNo
và PTNT Từ Liêm là rất lớn. Hiện tại, hoạt động tín dụng trung và dài hạn của chi
nhánh còn gặp rất nhiều khó khăn và trở ngại. Để góp phần giải quyết những vấn đề
đó chúng tôi mạnh dạn đề xuất một số giải pháp sau đây để đẩy mạnh và nâng cao
chất lượng hoạt động cho vay tín dụng trung và dài hạn tại chi nhánh
3.2.1 Các giải pháp nhằm mở rộng cho vay trung và dài hạn
Thực tế tình hình cho vay trung và dài hạn tại chi nhánh NHNo và PTNT Từ
Liêm cho thấy mặc dù doanh số cho vay đã tăng liên tục qua các năm nhưng cho
vay trung và dài hạn vẫn chiếm một tỷ trọng nhỏ. Vì vậy trong thời gian tới Ngân
hàng cần đẩy mạnh hoạt động cho vay trung và dài hạn. Để thực hiện mục tiêu này
chi nhánh nên:
Tăng cường công tác tìm kiếm khách hàng mới bên cạnh việc duy trì mối
quan hệ với các khách hàng thường xuyên, truyền thống. Đẩy mạnh công tác tiếp
thị để mở rộng cho vay trung và dài hạn theo phương châm vững chắc, hiệu quả,
an toàn. Cần đặc biệt chú trọng các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, đổi mới thiết bị
công nghệ, các công trình trọng điểm then chốt trong vùng.
Mở rộng và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ngoài quốc doanh có thể vay
vốn bằng các hình thức khác nhau.
Đa dạng hoá các phương pháp cho vay và các loại hình cho vay để khách
hàng lựa chọn.
Kết hợp linh hoạt các biện pháp bảo đảm tiền vay, kết hợp chặt chẽ các hình
thức ưu đãi, hỗ trợ khách hàng tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp
vay vốn.
Đơn giản hoá các thủ tục cho vay: Ngân hàng cần nghiên cứu để thủ tục cho
vay vừa thuận lợi, đơn giản đối với khách hàng vừa đảm bảo các khâu cần thiết để
chi nhánh có thể đánh giá chính xác về năng lực của khách hàng cũng như hiệu quả
của dự án đầu tư. Thủ tục cho vay không quá phức tạp sẽ làm cho khách hàng
không ngại khi đặt quan hệ vay vốn đối với chi nhánh. Đối với cho vay trung và
dài hạn để vay được vốn, khách hàng cần rất nhiều giấy tờ cần thiết chứng minh về
tư cách pháp nhân, năng lực tài chính… Nên chăng đối với những khách hàng đã
có quan hệ lâu dài và có uy tín chấp nhận một bộ hồ sơ cho vay nhiều lần vay, hoặc
mỗi bộ sẽ có giá trị trong một khoảng thời gian nhất định. Như vậy việc hoàn tất
thủ tục vay nhanh chóng tạo thuận lợi cho cả khách hàng và Ngân hàng.
Có chính sách lãi suất phù hợp với điều kiện từng ngành, phù hợp với quy
luật cung cầu của thị trường, tính toán hiệu quả trước mắt và lâu dài để hoà hợp
lợi ích của Ngân hàng và khách hàng, đảm bảo Ngân hàng vừa thu được lợi
nhuận vừa thu hút được khách hàng. Ngân hàng thực hiện hình thức lãi suất thoả
thuận trong khuôn khổ quy định của Ngân hàng Nhà nước và cấp trên.
Đẩy mạnh công tác tư vấn cho khách hàng: Ngân hàng thường cần có những
thông tin hiểu biết về tình hình kinh tế - xã hội, luật pháp, thị trường, giá cả… liên
quan đến đầu tư, do đó Ngân hàng có thể giúp doanh nghiệp có thêm thông tin cần
thiết để ra quyết định đầu tư. Mỗi cán bộ tín dụng trở thành một nhà tư vấn giúp
các doanh nghiệp có thêm thông tin về thị trường từ đó có các quyết định chính
xác.
Hàng năm, Ngân hàng có thể tiến hành các hội nghị khách hàng để tổng kết
ý kiến đóng góp của khách hàng, từ đó có các biện pháp thích hợp đề điều chỉnh,
không ngừng phát huy những mặt tốt, khắc phục những tồn tại trong hoạt động của
mình.
3.2.2. Các giải pháp nhằm tạo lập nguồn vốn trung và dài hạn để đáp ứng nhu cầu
vay vốn trung và dài hạn của các doanh nghiệp
Cũng như các Ngân hàng thương mại hiện nay, NHNo và PTNT đang xảy ra
tình trạng thừa vốn ngắn hạn nhưng lại thiếu vốn trung và dài hạn. Để điều tiết các
nguồn vốn cho vay Ngân hàng đã sử dụng một bộ phận nguồn vốn ngắn hạn để cho
vay trung dài hạn và vì vậy thời gian cho vay của Ngân hàng chủ yếu là trung hạn.
Về lâu dài, Ngân hàng cần từng bước tạo lập một nguồn vốn trung và dài hạn thực
sự và vững chắc. Do vậy, Ngân hàng nên tiếp tục hoàn thiện và phát triển các hình
thức huy động vốn trung và dài hạn theo các hướng sau:
3.2.2.1 Hoàn thiện và phát triển hình thức huy động tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn
trên 1 năm
Về cơ bản, thu nhập và tích luỹ của người dân đang có xu hướng tăng lên.
Ngân hàng nên điều chỉnh hoạt động huy động vốn nhằm thu hút được một bộ
phận tiền gửi dài hạn bằng cách luôn đảm bảo thực hiện một chính sách lãi suất
thực dương, triển khai rộng rãi hình thức gửi tiết kiệm một nơi nhưng rút được ở
nhiều nơi tại các chi nhánh trong hệ thống Ngân hàng.
Ngân hàng có thể phát hành và sử dụng rộng rãi các loại chứng chỉ tiền gửi
tiết kiệm thay cho tiền gửi tiết kiệm truyền thống và cho phép các chứng chỉ này
được mua bán và chuyển nhượng để làm tăng tính hấp dẫn của nó.
Ngân hàng cũng nên đưa ra các hình thức tiền gửi tiết kiệm như: Tiền xây
dựng nhà ở, mua ô tô, tiết kiệm có đảm bảo bằng vàng… Với các điều kiện hợp lý
và hấp dẫn hơn đối với khách hàng. Do vậy, Ngân hàng cần xem xét và sửa đổi các
quy định về lãi tiền gửi và lãi cho vay, thời hạn trả nợ...cho phù hợp hơn với yêu
cầu của người dân. Trong thời gian tới, khi Nhà nước đã thực hiện xong việc hoá
giá nhà ở cho cán bộ và nhân dân thì nhu cầu xây dựng nhà sẽ càng tăng, các hình
thức tiền gửi có mục đích như vậy rất có điều kiện để phát triển.
3.2.2.2. Đẩy mạnh hoạt động huy động vốn ngoại tệ từ dân cư và các tổ chức kinh
tế
Trong tình hình nhu cầu xin vay vốn bằng ngoại tệ đang tăng lên, Ngân hàng
cần mở rộng các hình thức huy động tiền gửi bằng ngoại tệ có kỳ hạn, khuyến
khích người gửi với loại tiền gửi này, Ngân hàng cần xem xét và mở rộng theo
hướng sau :
Có biện pháp khuyến khích các doanh nghiệp lớn có thu nhập thường xuyên
hay định kỳ bằng ngoại tệ từ xuất khẩu gửi ngoại tệ vào Ngân hàng theo tài khoản
tiền gửi có kỳ hạn với lãi suất hấp dẫn hay vào tài khoản tiền gửi thanh toán thấp
hơn. Nên có sự ưu đãi về lãi suất đối với các khách hàng có mức dư nợ đạt đến một
mức nào đó hoặc thông qua hình thức khen thưởng để khuyến khích người gửi.
Ngân hàng có thể cho phép các cá nhân không cư trú, người nước ngoài
đang học tập và công tác tại Việt Nam được mở tài khoản tiền gửi ngoại tệ tại
Ngân hàng để thực hiện các hoạt động thanh toán, chuyển tiền ra nước ngoài hoặc
hưởng lãi theo tài khoản tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn.
Bên cạnh việc đẩy mạnh thêm hình thức huy động tiền gửi ngoại tệ. Ngân
hàng cần mở rộng các hoạt động kinh doanh ngoại hối và thanh toán quốc tế để
kiếm lời và đảm bảo tránh rủi ro hối đoái và tạo điều kiện mở rộng cho vay trung
và dài hạn bằng ngoại tệ.
3.2.2.3. Tiếp tục triển khai hoạt động phát hành kỳ phiếu NHNo và PTNT Từ
Liêm
Sau khi được giao chỉ tiêu kế hoạch do NHNo và PTNT Việt Nam giao, chi
nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm cần có những biện pháp để thực hiện tốt chỉ tiêu
được giao.
Thực hiện tốt việc tuyên truyền, thông báo tại hội sở.
Trong quá trình thông báo phải làm nổi bật được tính hấp dẫn của kỳ phiếu
cho người dân hiểu rõ, bảo đảm đồng vốn vẫn được bảo toàn khi xẩy ra sự mất giá
của đồng tiền.
Tiến hành chiết khấu, chuyển nhượng hoặc mua lại kỳ phiếu của khách hàng khi họ
có nhu cầu.
3.2.2.4 Lập kế hoạch vay vốn điều chuyển của chi nhánh NHNo và PTNT.
Hiện tại, chi nhánh NHNo và PTNT Từ Liêm chưa đáp ứng được toàn bộ
vốn vay trung và dài hạn cho các doanh nghiệp. Do vậy việc lập kế hoạch vay vốn
điều chuyển từ NHNo và PTNT Việt Nam là rất cần thiết, bởi việc lập kế hoạch sẽ
tạo cho chi nhánh chủ động trong cho vay trung và dài hạn.