GIẢI PHÁP KỸ THUẬT THU GOM - TRUNG CHUYỂN - XỦ LÝ PHẾ THẢI
XÂY DỰNG
4.1. Xây dựng hệ thống thu gom chất thải
Thu gom chất thải là qúa trình thu nhặt rác thải từ những nguồn phát sinh khác
nhau, chất chúng lên xe và vận chuyển đến điểm trung chuyển, trạm xử lý hay những nơi
chôn lấp rác thải.
Thu gom chất thải rắn (CTR) trong khu đô thị là vấn đề khó khăn và phức tạp, bởi
vì chất thải phát sinh từ mọi nhà, mọi khu thương mại, khu công nghiệp cũng như trên các
đường phố, công viên và ngay cả ở các khu đất trống. Sự phát triển như nấm của các vùng
ngoại ô lân cận trung tâm đô thị đã làm phức tạp thêm cho công tác thu gom.
CTR phát sinh phân tán (không tập trung) và tổng khối lượng CTR gia tăng làm cho
công tác thu gom trở nên phức tạp hơn, bởi chi phí nhiên liệu đầu vào và nhân công cao.
Trong tổng số tiền chi trả cho công tác thu gom, vận chuyển và đổ bỏ CTR, chi phí cho
công tác thu gom chiếm khoảng 50-70% tổng chi phí. Do vậy công tác thu gom là một
trong những vấn đề cần xem xét, bởi vì chỉ cần cải tiến một phần trong hoạt động thu gom
thì có thể tiết kiệm đáng kể chi phí chung. Công tác thu gom được xem xét ở bốn khía cạnh
sau:
Các chi phí
khác (15%)
Chi phí thiết bị
(19%)
Chi phí vận
chuyển (4%)
Chi phí chôn
lấp (12%)
Chi phí thu
gom (50%)
1- Các loại dịch vụ thu gom
2- Các hệ thống thu gom, loại thiết bị sử dụng và yêu cầu về nhân công của các hệ
thống đó
3- Phân tích hệ thống thu gom, bao gồm các quan hệ toán học có thể sử dụng tính
toán nhân công, số xe thu gom;
4- Phương pháp tổng quát để thiêt lập tuyến thu gom.
Để hoạt động thu gom và vận chuyển chất thải cho từng khu vực đạt hiệu qủa cao
nhất, các nhà quản lý phải nắm vững tình hình từng khu vực cụ thể để có thể vạch tuyến
thu gom hợp lý nhất, lịch trình cho từng chuyến thu gom ngắn nhất. Từ đó có thể xác định
nhu cầu về nguồn nhân lực, thời gian và phương tiện vận chuyển cần thiết. Thông thường
bố trí tuyến thu gom là bài toán thử dần, không có quy luật chung để áp dụng cho tất cả các
trường hợp. Vì vậy bài toán vạch tuyến thu gom hiện nay vẫn là qúa trình tìm tòi, chủ yếu
sử dụng khả năng phán đoán.
Một số nguyên tắc chung hướng dẫn khi vạch tuyến thu gom như sau:
Xác định những chính sách, đường lối và luật lệ hiện hành liên quan đến hệ thống quản lý
CTR, vị trí thu gom và tần suất thu gom;
Khảo sát đặc điểm hệ thống thu gom hiện hành như là: số người của đội thu gom, loại xe
thu gom:
Ở những nơi có thể, tuyến thu gom phải được bố trí để nó bắt đầu và kết thúc gần
đường phố chính. Sử dụng những rào cản địa lý và tự nhiên như la đường ranh giới của
tuyén thu gom;
Ở những khu vực có độ dốc cao, tuyến thu gom phải được bắt đầu từ đỉnh dốc và đi
tiến xuống dốc khi xe đã thu gom được chất tải nặng dần;
Tuyến thu gom phải được bố trí sao cho container cuối cùng được thu gom trên tuyến
đặt ở gần bãi đổ nhất;
CTR phát sinh ở những vị trí tắc nghẽn giao thông phải được thu gom vào thời điểm
sớm nhất trong ngày;
Các nguồn có khối lượng CTR phát sinh lớn phải được phục vụ nhiều lần vào thời
gian đầu của ngày công tác;
Những điểm thu gom nằm rải rác (nơi có khối lượng CTR phát sinh nhỏ)
có cùng số lần thu gom, phải sắp xếp để thu gom trên cùng một chuyến trong cùng một
ngày.
Với việc xây dựng tăng rất nhanh từ năm 2007 – 2015, nhu cầu xử lý phế thải xây
dựng phát sinh là rất lớn thì việc đầu tư đồng bộ từ chính sách quản lý đến cơ sở hạ tầng kỹ
thuật, đơn vị chuyên môn để đáp ứng được các yêu cầu về chất lượng vệ sinh môi trường
theo đúng các quy định của Nhà nước và Thành phố là việc làm cần thiết đối với một
Thành phố có tốc độ phát triển nhanh như Hà Nội.
Từ việc phân tích hiện trạng công tác quản lý chất thải trên địa bàn Thành phố, để
quản lý tốt công tác vệ sinh môi trường lĩnh vực xây dựng cần xác định cụ thể hạng mục
quản lý VSMT trong lĩnh vực xây dựng đồng thời có sự quy hoạch đồng bộ kỹ thuật hạ
tầng bãi chôn lấp PTXD, các trạm trung chuyển tới việc nghiên cứu công nghệ xử lý, cơ
chế chính sách đầu tư, cơ chế quản lý hoạt động để đảm bảo chất lượng VSMT giai đoạn
trước mắt cũng như phù hợp với định hướng phát triển lâu dài của Hà Nội.
4.1.1. Quy trình công nghệ thu gom - vận chuyển
Công trình sửa chữa nhỏ lẻ, cải tạo nhà
Đơn vị VSMT bố trí xe thô sơ, xe chuyên dùng <1 tấn thu dọn vận chuyển về trạm trung chuyển
Công trình xây dựng các dự án lớn
Đăng ký tự VC đến bãi quy định với cty môi trường TL
Bãi xử lý phế thải xây dựng do công ty môi trường Thăng Long duy trì và quản lý
Phân loại PTXD đổ vào thùng Container tại các trạm tiếp nhận
Công ty môi trường TL vận chuyển đến bãi xử lý
Công ty mt thăng Long và liên doanh bố trí xe chuyên dùng vận chuyển đất thải, phế thải XD
Chủ công trình tự vận chuyển đến bãi đổ quy định
Chủ công trình ký hợp đồng TD-VC- XL với đơn vị VSMT quản lý đia bàn
Chủ công trình ký hợp đồng TD-VC-XL với công ty TL
Chủ công trình ký hợp đồng XL PTXD với công ty Thăng Long
4.1.2. Quy trình thu gom - vận chuyển đối với các công trình có khối lượng phát sinh
phế thải lớn:
* Công tác chuẩn bị :
+ Bố trí công nhân trang bị đầy đủ bảo hộ lao động.
+ Bố trí máy xúc, xe vận chuyển chuyên dùng trọng tải từ 8tấn -11tấn đủ đảm bảo
vận chuyển hết khối lượng phế thải phát sinh theo yêu cầu của chủ đầu tư.
+ Đặt các biển báo, cử công nhân cảnh giới hướng dẫn đảm bảo an toàn lao động an
toàn giao thông cho các phương tiện qua lại trong khi thi công.
* Quy trình thực hiện :
+ Đỗ xe và máy chuyên dùng đảm bảo không cản trở giao thông, thuận tiện cho
công tác thi công.
+ Phun nước chống bụi trước khi thi công.
+ Dùng máy xúc xúc đất phế thải đổ lên thùng xe đảm bảo không gây ồn, bụi khu
vực vị trí thi công.
+ Sau khi xúc đầy thùng xe bố trí công nhân cào san gạt đều thùng xe buộc phủ bạt
kín thùng xe.
+ Xe vận chuyển phế thải đến bãi xử lý quy định của Quận. Chấp hành nghiêm túc
Quyết định số 02/2005/QĐ-UB ngày 10/01/2005 của UBND Thành phố Hà Nội.
Đối với những công trình trong khu đô thị hoặc gần mặt đường Công ty tổ chức
dịch vụ đặt thùng container tận chân công trình để thu chứa vận chuyển PTXD về bãi đổ
quy định của Thành phố.
4.2. Quy hoạch và đầu tư các trạm trung chuyển phế thải xây dựng trên địa bàn
thành phố
Trung chuyển là hoạt động mà trong đó CTR từ các xe thu gom nhỏ được chuyển
sang các xe lớn hơn. Các xe này được sử dụng để vận chuyển chất thải trên một khoảng
cách khá xa, hoặc đến trạm thu hồi phế liệu, hoặc đến bãi đổ. Các hoạt động trung chuyển
và vận chuyển cũng được sử dụng kết hợp hay liên kết với những trạm thu hồi phế liệu để
vận chuyển các vật liệu tái chế đến nơi tiêu thụ, hay vận chuyển phần vật liệu không thể tái
chế đến bãi chôn lấp.
* Sự cần thiết của hoạt động trung chuyển
Thông thường, CTR được vận chuyển trực tiếp từ nguồn phát sinh đến bãi chứa
hoặc cơ sở tái chế. Thế nhưng hầu hết các nơi tiếp nhận CTR cuối cùng này được bố trí