ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG BỤNG (NGOẠI cơ sở)

ĐIỀU TRỊ CHẤN
THƯƠNG BỤNG


Đại cương
 Chấn

thương (Trauma): nguồn năng
lượng bên ngoài tác động vào

 Chấn

thương bụng :
Blunt abdominal trauma
Chấn thương bụng kín (79%)
Penetrating abdominal trauma
Vết thương bụng


Chấn thương bụng kín


Nguyên nhân: TNGT, té, ẩu đả



Sinh lý bệnh:
2 cơ chế:
- Lực ép:

tạng đặc  rách, tụ máu

tạng rỗng  vỡ

- Lực kéo căng  rách dây chằng tròn, tổn
thương lớp nội mạc động mạch thận
 2 bệnh cảnh chính:

Viêm phúc mạc
Chảy máu ổ bụng
(hemoperitoneum)


Chấn thương bụng kín
Phân độ:
Mất máu
Thương tổn tạng


Chấn thương bụng kín


Chấn thương bụng kín
 Chẩn

đốn ban đầu:
Đa thương
Thương tổn đe dọa tính mạng

 Đồng thời:
Hồi sinh cấp cứu
Chẩn đốn, đánh giá thương

tổn


Chấn thương bụng kín
 Chẩn

đốn ban đầu:

Bệnh sử:
AMPLE
A llergies: dị ứng
M edications: thuốc đã sử dụng
P ast medical history: tiền sử bệnh nội khoa
L ast meal or other intake: ăn uống lần cuối
E vents leading to presentation: tình huống xảy
ra tai nạn


Chấn thương bụng kín
 Lâm

sàng: Khám bụng
Dấu vết ở thành bụng
Viêm phúc mạc
Chảy máu ổ bụng

Theo dõi lâm sàng là quan trọng


Chấn thương bụng kín





Viêm phúc mạc:
- Đau
- Co cứng thành bụng
- Phản ứng thành bụng
- Cảm ứng phúc mạc
Chảy máu ổ bụng:
- Thiếu máu
- Bụng chướng ± đau
- SA + chọc dò
Theo dõi lâm sàng là quan trọng


Chấn thương bụng kín


Cận lâm sàng:
- Mất máu
- Tạng thương tổn



Hình ảnh học:
SA, XQ, CT
- Xác định tạng
- Mức độ thương tổn



Thủ thuật: Chọc dò, chọc rửa bụng
- Chảy máu ổ bụng
- Tạng thương tổn


Chấn thương bụng kín


Chọc rửa bụng (Diagnostic Peritoneal
Lavage)
1000ml hoặc 20ml/kg
- Hồng cầu > 100.000/mm3
- Bạch cầu >
500/mm3
- Thức ăn
- Amylase >
20 đv/l
- ALP
>
3 đv/l
- Bilirubin > huyết thanh


Chấn thương bụng kín


Chấn thương bụng kín
 Điều

trị cấp cứu ban đầu:
CDE
A irway:
B reathing:
C irculation:
D isability:
E xposure:

Đường thở
Thơng khí
Tuần hồn
Thần kinh
Tồn thân

AB


Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Lách:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật bảo tồn
Phẫu thuật cắt Lách
Thuyên tắc mạch


Chấn thương bụng kín


Xử lý thương tổn Gan:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật:

Khâu gan
Cột động mạch gan
Cắt gan
Tấn gạc

Thuyên tắc mạch


Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Dạ dày, Ruột non:
Phẫu thuật: Khâu
Cắt đoạn ruột non
Phẫu thuật nội soi


Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Ruột già:
Phẫu thuật: Khâu
HMNT
Cắt đoạn ruột già
Phẫu thuật nội soi

Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Tá tràng:
Phẫu thuật: Khâu
Dẫn lưu
Miếng vá


Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Tụy:
Nội khoa bảo tồn

Phẫu thuật: Dẫn lưu
Cắt tụy
Nối ống tụy-hỗng
tràng


Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Thận:
Nội khoa bảo tồn
Phẫu thuật: Bảo tồn thận
Cắt thận

Chấn thương bụng kín
 Xử

lý thương tổn Bàng quang:
Phẫu thuật: Khâu
Dẫn lưu
Phẫu thuật nội soi


Chấn thương bụng kín
 Hậu

phẫu:
- Tình trạng trước phẫu thuật
- Diễn biến và biến chứng
- Hội chứng tăng áp lực ổ bụng
(Abdominal compartment syndrome)


Vết thương bụng
 Nguyên

nhân:

- Bạch khí (dao)
- Hỏa khí (đạn)
- Do thầy thuốc gây ra

Vết thương bụng
 Giải

phẫu:
Vùng bụng trước
Vùng ngực bụng
Vùng hông
Vùng lưng

 Sinh

lý bệnh:
Viêm phúc mạc
Chảy máu ổ bụng


Vết thương bụng
 Phân

độ: tương tự CTBK
Mất máu
Thương tổn tạng