Đáp án HSG Lịch sử lớp 12 Kiên Giang 2015-2016 - Học Toàn Tập

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

(Bảng Hướng dẫn gồm 5 trang)
<b>I. Hướng dẫn chung: </b>

1. Thí sinh trả lời theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản như
trong hướng dẫn chấm thì vẫn cho đủ điểm như hướng dẫn qui định.

2. Việc chi tiết hóa điểm số (nếu có) so với biểu điểm phải đảm bảo không sai
lệch với hướng dẫn chấm và được thống nhất trong Hội đồng chấm thi.

3. Điểm toàn bài là tổng điểm từng câu, khơng làm trịn. Điểm từng câu cũng
khơng làm trịn.

4. Thí sinh mắc nhiều lỗi chính tả, diễn đạt khơng mạch lạc, rõ ràng thì khơng
cho điểm tối đa từng câu, toàn bài.

<b>II. Đáp án và biểu điểm: </b>

<b>Câu 1. (3 điểm): Trình bày những nguyên nhân chung dẫn đến hai cuộc </b>
<b>chiến tranh thế giới trong thế kỉ XX. Nguyên nhân dẫn đến cuộc Chiến </b>
<b>tranh thế giới lần thứ hai. </b>

Đáp án gợi ý Điểm

<b>* Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hai cuộc chiến tranh thế giới </b>
<b>trong thế kỉ XX...: </b>

- Quy luật phát triển không đồng đều của chủ nghĩa tư bản dẫn đến sự
thay đổi tương quan lực lượng giữa các cường quốc tư bản.

- Sự phân chia thuộc địa giữa các nước không đồng đều. Nền kinh tế tư
bản chủ nghĩa ngày càng phát triển mạnh, nhu cầu thuộc địa ngày càng

lớn, dẫn đến cuộc chiến tranh để chia lại thuộc địa.

- Các nước đế quốc mâu thuẫn với nhau dẫn đến việc hình thành các
khối đế quốc đối lập, làm cho các cuộc chiến tranh nhanh chóng bùng
nổ. Cả hai cuộc chiến này đã để lại những hậu quả tàn khốc, nặng nề
cho nhân loại.

<b>* Các nguyên nhân của cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai: </b>

- Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ trước hết là do những mâu thuẫn
về quyền lợi, lãnh thổ, về thuộc địa hết sức gay gắt giữa các nước đế
quốc với nhau. Sự phân chia theo hệ thống Vécxai-Oasinhtơn chứa
đựng những mâu thuẫn không thể dung hòa được giữa các nước đế
quốc.

- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 đã làm sâu sắc thêm
những mâu thuẫn giữa các nước đế quốc; thế lực phát xít lên cầm
quyền ở Đức, Italia, Nhật Bản và đã gây ra cuộc Chiến tranh thế giới
thứ hai.

- Trật tự thế giới được hình thành sau Chiến tranh thế giới thứ nhất vốn
chứa đựng nhiều mâu thuẫn và bất ổn. Do mâu thuẫn về quyền lợi giữa
các nước đế quốc đã dần hình thành hai khối đế quốc đối địch nhau.
Nhưng cả hai khối đều coi Liên Xô là kẻ thù chiến lược cần phải tiêu
diệt. Chính sách hai mặt của Anh - Pháp - Mỹ đã tạo điều kiện cho
phát xít Đức tiến hành cuộc chiến tranh thế giới thứ hai.

<b>1,5 </b>

0,5

0,5
0,5
<b>1,5 </b>
0,5

0,5

0.5
<b>SỞ GD&ĐT KIÊN GIANG </b>

<b>KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG TỈNH </b>
<b>LỚP 12 THPT </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Câu 2. (4 điểm): Nêu mục đích của tổ chức Liên hợp quốc. Trong các </b>
<b>nguyên tắc hoạt động của tổ chức Liên hợp quốc có nêu lên ngun tắc </b>
<b>“chung sống hịa bình”, Anh (Chị) hiểu như thế nào là “chung sống hịa </b>
<b>bình”? Các nước và Việt Nam cần làm gì để có thể “chung sống hịa bình”? </b>

Đáp án gợi ý Điểm

<b>* Mục đích của tổ chức Liên hợp quốc: </b>
- Duy trì hịa bình và an ninh thế giới.

- Thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các nước thành viên trên cơ sở tơn
trọng quyền bình đẳng giữa các quốc gia và quyền dân tộc tự quyết.
<b>* Chung sống hịa bình:</b>

Là cùng thừa nhận sự tồn tại của nhau, tôn trọng nhau; ln giữ mối
quan hệ hịa hiếu, hiểu biết, tin cậy nhau. Chung sống hịa bình phải
dựa trên ngun tắc bình đẳng, vì vậy khơng được ỷ mạnh hiếp yếu, đe

dọa hay áp đặt; không được sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực,
luôn giải quyết các tranh chấp, mâu thuẫn bằng thương lượng hịa bình
dựa trên luật pháp quốc tế.

<b>* Những việc các nước và Việt Nam cần làm là: </b>

- Các nước cần đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế và hội nhập kinh
tế quốc tế, thúc đẩy liên kết khu vực và thế giới.

- Tuân thủ nghiêm túc Hiến chương Liên hợp quốc, các hiệp định, hiệp
ước,…đã kí kết. Là thành viên có trách nhiệm trong việc giữ gìn hịa
bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới. Không can thiệp vào công
việc nội bộ nước khác, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực để
giải quyết các tranh chấp, bất đồng.

- Hịa bình phải gắn với độc lập, tự do, phải phục vụ mục tiêu dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

- Phát triển đối ngoại nhân dân, tăng cường giao lưu, trao đổi văn hóa,
nâng cao sự hiểu biết, từ đó tạo dựng lịng tin trong các mối quan hệ
với các nước láng giềng và cộng đồng thế giới.

- Việt Nam phải kiên định với đường lối ngoại giao: Việt Nam là bạn,
là đối tác tin cậy với các nước trên thế giới, ln phấn đấu vì hịa bình,
độc lập và phát triển.

- Việt Nam phải tích cực cải cách nền kinh tế, huy đông, sử dụng hiệu
quả các nguồn lực để nhanh chóng thực hiện thành cơng sự nghiệp
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để gìn giữ hịa bình, Việt
Nam cũng cần phải xây dựng một nền quốc phòng đủ mạnh.

- Trong kỉ ngun đại dương này, hịa bình và phát triển của nước ta
quan hệ mật thiết với sự phát triển nền kinh tế biển, bảo vệ chủ quyền
biển đảo và quá trình hợp tác về an ninh, an toàn hàng hải.

<b>1,0 </b>
0,5
0,5
<b>1,0 </b>

1,0

<b>2,0 </b>
0.25

0.5

0,25
0,25
0,25
0,25

0,25
<b>Câu 3. (3 điểm): Phân tích nguyên nhân thất bại của phong trào Cần </b>
<b>Vương. Sự thất bại của phong trào Cần Vương đặt ra những vấn đề gì cho </b>
<b>cách mạng Việt Nam? </b>

Đáp án gợi ý Điểm

<b>* Nguyên nhân thất bại phong trào Cần Vương:</b>

- Thời điểm bùng nổ của phong trào là không phù hợp, khi đó nhà

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

nước phong kiến Nguyễn đã đầu hàng, nhân tâm li tán; thực dân Pháp
đã đứng chân vững chắc ở Nam kì, chiếm những vị trí trọng yếu ở Bắc
kì và khống chế kinh thành Huế.

- Các việc chuẩn bị của phái chủ chiến tại triều đình bị người Pháp
nắm được, thực dân Pháp đã ép phái chủ chiến phải ra tay hành động
trong thế hoàn toàn bị động.

- Chỉ trong khoảng thời gian ngắn, các lãnh tụ của phong trào người bị
bắt, người phải lưu vong ở nước ngoài. Phong trào hoàn toàn mất chỗ
dựa.

- Các cuộc khởi nghĩa buổi đầu diễn ra tuy rầm rộ nhưng khơng có
chiều sâu, qui mô nhỏ, thiếu sự liên kết nên dễ dàng bị đàn áp.

- Nghĩa quân trang bị kém, thiếu huấn luyện, hậu cần hết sức khó
khăn,…

- Thực chất đây là sự đối đầu giữa tư tưởng phong kiến lỗi thời, tổ
chức, trang bị lạc hậu với chủ nghĩa đế quốc hơn hẳn về mọi mặt nên
thất bại là không thể tránh khỏi.

<b>* Những vấn đế</b> <b>đặt ra cho cách mạng Việt Nam sau thất bại của </b>
<b>phong trào Cần Vương:</b>

- Sự thất bại của phong trào Cần vương cho thấy sự bế tắt của đường
lối phong kiến trong việc giành lại độc lập dân tộc. Đồng thời, chấm

dứt vai trò lãnh đạo của tầng lớp quan lại, sĩ phu phong kiến.

- Đẩy cách mạng Việt Nam rơi vào hoàn cảnh khủng hoảng về đường
lối và giai cấp lãnh đạo.

- Để đưa cách mạng tiến lên, Việt Nam phải tìm đến những tư tưởng
mới từ bên ngoài và những lực lượng xã hội mới.

0.25

0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
<b>1,5 </b>
0.5
0.5
0.5
<b>Câu 4. (3 điểm): Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp </b>
<b>“</b><i><b>đã tạo ra những điều kiện bên trong cho cuộc vận </b><b>động giải phóng dân tộc </b></i>
<i><b>theo xu hướng mới </b><b>ở </b><b>đầu thế kỉ XX</b></i><b>”. Những điều kiện bên trong đó là gì? </b>
<b>Sự kết hợp những điều kiện bên trong và các ảnh hưởng từ bên ngoài đã </b>
<b>đem lại những điều mới mẻ nào cho phong trào cách mạng Việt Nam trong </b>
<b>những năm đầu thế kỉ XX? </b>

Đáp án gợi ý Điểm

<b>* Những điều kiện bên trong là: </b>

- Biến đổi về kinh tế-yếu tố kinh tế TBCN….

- Sự phân hóa xã hội ngày càng sâu sắc, xã hội nảy sinh nhiều mâu
thuẫn mới, mâu thuẫn dân tộc sâu đậm.

- Sự xuất hiện các giai cấp, tầng lớp mới như công nhân, tiểu tư sản, tư
sản bổ sung những lực lượng mới cho phong trào cách mạng.

<b>* Sự kết hợp những điều kiện bên trong và các ảnh hưởng từ bên </b>
<b>ngoài đã đem lại những điều mới mẻ:</b>

- Các ảnh hưởng từ bên ngoài là tư tưởng dân chủ tư sản.

- Hệ tư tưởng của các phong trào phong phú: quân chủ lập hiến, dân
chủ tư sản.

- Giai cấp lãnh đạo cách mạng đa dạng: trí thức phong kiến tiếp thu tư
tưởng mới, tiểu tư sản, tư sản.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- Phương pháp đấu tranh hết sức phong phú: đấu tranh bạo động vũ
trang, duy tân cải cách, đấu tranh qua báo chí, học thuật, biểu tình, bãi
cơng,...

- Ý thức quốc gia dân tộc, dân chủ dân quyền ; tư tưởng trung quân ái
quốc chuyển sang tư tưởng yêu nước, thương dân.

- Có sự liên hệ giữa cách mạng trong nước và phong trào đấu tranh ở
các nước láng giềng và trên thế giới.

- Đó cũng là quá trình các tư tưởng, các huynh hướng cùng tồn tại,

phát triển và đấu tranh lẫn nhau để đi đến sự lựa chọn chính xác nhất
hệ tư tưởng đúng đắn và giai cấp lãnh đạo cho cách mạng Việt Nam.

0.25
0.25
0.25
0.5
<b>Câu 5. (5 điểm): Lập bảng so sánh phong trào dân chủ 1936 – 1939 với </b>
<b>phong trào cách mạng 1930 – 1931 về: xác định kẻ thù, mục tiêu, lực lượng, </b>
<b>hình thức và phương pháp đấu tranh. Lí giải vì sao chủ trương, sách lược </b>
<b>cách mạng của Đảng thời kì 1936 – 1939 có sự thay đổi so với thời kì 1930 – </b>
<b>1931. </b>

Đáp án gợi ý Điểm

<b>Nội dung </b>
<b>so sánh </b>

<b>Phong trào cách mạng</b>
<b>1930 – 1931 </b>

<b>Phong trào dân chủ</b>
<b>1936 – 1939 </b>

<b>4,0 </b>
Xác định

kẻ thù

Đế quốc và phong kiến. Thực dân Pháp phản động và tay

sai. 1,0

Mục tiêu
đấu tranh

Độc lập dân tộc, người
cày có ruộng.

Tự do, dân sinh, dân chủ, cơm áo và

hồ bình. 1,0
Lực lượng

tham gia

Công nhân, nông dân. Công nhân, nông dân và các tầng

lớp nhân dân khác. 1,0
Hình thức

và phương
pháp đấu

tranh

Bí mật, bất hợp pháp:
mít tinh, bãi cơng, biểu

tình có vũ trang tự vệ,

khởi nghĩa vũ trang

giành chính quyền.

Kết hợp các hình thức cơng khai và
bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp:
mít tinh, bãi cơng, bãi thị, bãi khố,

đấu tranh nghị trường, đấu tranh
trên lĩnh vực báo chí,...

1,0

<b>* Chủ trương, sách lược cách mạng của Đảng thời kì 1936 – 1939 </b>
<b>có sự thay đổi so với thời kì 1930 – 1931 vì: </b>

- Xuất phát từ tác động của tình hình thế giới có sự thay đổi: chủ nghĩa
phát xít hình thành, đại hội VII Quốc tế Cộng sản xác định nhiệm vụ
trước mắt của giai cấp cơng nhân là chống phát xít, chống nguy cơ
chiến tranh,…

- Xuất phát từ tình hình trong nước: Chính phủ Pháp cho thi hành một

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

số chính sách tiến bộ (cử phái viên sang điều tra tình hình, sửa đổi luật
bầu cử, nới rộng quyền tự do báo chí,…); các tầng lớp nhân dân đời
sống ngày càng khó khăn, có nguyện vọng đòi cải thiện đời sống, đòi
tự do, dân chủ, cơm áo, hịa bình.

0,5

<b>Câu 6 (2 điểm): Trong tác phẩm Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa </b>
<b>thế kỉ XX, tác giả Lê Thành Khôi viết: “</b><i><b>Khơng thấy được nhưng vẫn có mặt, </b></i>
<i><b>bám vào núi và sơng ngịi, hịa với cảnh quan, trộn lẫn với đất và bùn, không </b></i>
<i><b>ngừng </b><b>được khuấy động, nhào nặn trong nổ lực từ nghìn năm để những bó </b></i>
<i><b>lúa đầy sức sống triển nở hai mùa vụ một năm</b></i><b>”, theo Anh (Chị), cái “</b><i><b>không </b></i>
<i><b>thấy </b><b>được nhưng vẫn có mặt</b></i><b>” đó là gì? Nó đã bộc lộ như thế nào trong </b>
<b>những ngày tháng Tám năm 1945 lịch sử trên cả nước và ở Kiên Giang? </b>

Đáp án gợi ý Điểm

<b>* Cái “</b><i><b>không thấy được vẫn có mặt”: </b></i>

- Đó là lịng u nước (truyền thống u nước).

- Chính lịng u nước, khát khao giành lại độc lập dân tộc mà Đảng và
Chủ tịch Hồ Chí Minh chớp thời cơ khách quan thuận lợi, kịp thời phát
động Tổng khởi nghĩa trong toàn quốc. Trong những ngày khởi nghĩa,
toàn Đảng, toàn dân nhất trí, đồng lịng, khơng sợ hi sinh, gian khổ,
quyết tâm giành độc lập tự do. Tại Hà Nội, Huế, Sài Gòn và khắp cả
nước, hàng vạn quần chúng nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng nhất
tề đứng lên giành chính quyền với khí thế và quyết tâm khơng gì ngăn
cản nổi. Cách mạng tháng Tám năm 1945 đã diễn ra trong thời gian
ngắn, với tổn thất ít nhất, vừa giành lại độc lập dân tộc vừa xóa bỏ chế
độ phong kiến.

<b>* Tại Kiên Giang:</b> sáng ngày 27 – 8 – 1945, dưới sự lãnh đạo của
Đảng, hàng nghìn quần chúng ở các quận An Biên, Châu Thành trang
bị vũ khí thơ sơ, kéo vào thị xã kết hợp với nhân dân tại chỗ xuống
đường, bao vây các cơ quan đầu não của địch, buộc tên chủ tỉnh phải
đầu hàng. Trưa cùng ngày, tại sân vận động Rạch Giá, chính quyền

cách mạng được thành lập trong khơng khí tưng bừng phấn khởi của
hàng vạn đồng bào tham dự cuộc mít tinh. Tại Hà Tiên: ngày 28 – 8 –
1945, gần 4.000 quần chúng có tổ chức từ Hịn Chơng và các xã lân
cận kéo vào thị xã kết hợp với đồng bào nội thị tiếp quản dinh tỉnh
trưởng và các công sử. Sau đó, chính quyền cách mạng được tun bố
thành lập trong một cuộc mít tinh trọng thể.

0.75

0.75

</div>

<!--links-->