Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng thiết kế công trình thủy lợi tại Viện Đào tạo và Khoa học Ứng dụng Miền Trung (Luận văn thạc sĩ)

B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I

HOÀNG TR NG THU N

HỒN THI N CƠNG TÁC QU N LÝ CH T L
NG
THI T K CƠNG TRÌNH TH Y L I T I
VI N ÀO T O VÀ KHOA H C NG D NG MI N TRUNG

LU N V N TH C S

NINH THU N, N M 2018


B

GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I

HOÀNG TR NG THU N

HỒN THI N CƠNG TÁC QU N LÝ CH T L

NG
THI T K CƠNG TRÌNH TH Y L I T I
VI N ÀO T O VÀ KHOA H C NG D NG MI N TRUNG

Chuyên ngành: Qu n lý xây d ng
Mã s : 60580302

NG

IH

NG D N:

PGS. TS.

NINH THU N, N M 2018

NG KIM H NH


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u đ c l p c a b n thân v i s giúp
đ c a giáo viên h
đ

ng d n. Nh ng thông tin, d li u, s li u đ a ra trong lu n v n

c trích d n rõ ràng, đ y đ v ngu n g c. Nh ng s li u thu th p và t ng h p c a

cá nhân đ m b o tính khách quan và trung th c.

Tác gi lu n v n

Hoàng Tr ng Thu n

i


L I CÁM

N

Trong quá trình h c t p và làm lu n v n t t nghi p cao h c, đ
th y, cô giáo tr

ng

i h c Th y L i, đ c bi t là PGS.TS

c s giúp đ c a các
ng Kim H nh, s tham

gia góp ý c a các nhà khoa h c, các nhà qu n lý, b n bè, đ ng nghi p và cùng s n
l c c a b n thân.

n nay, tác gi đã hoàn thành lu n v n th c s v i đ tài lu n v n:

“Hồn thi n cơng tác qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình th y l i t i Vi n

ào

t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung ” chuyên ngành Qu n lý xây d ng.
Tác gi bày t lòng bi t n sâu s c t i PGS.TS

ng Kim H nh đã h

ng d n, ch

b o t n tình và cung c p các ki n th c khoa h c c n thi t trong quá trình th c hi n
lu n v n. Xin chân thành c m n các th y, cô giáo thu c B môn Công ngh và Qu n
lý xây d ng - khoa Cơng trình cùng các th y, cơ giáo thu c, phòng ào t o
Sau

i h c tr

ng

i h c và

i h c Th y L i đã t o m i đi u ki n thu n l i cho tác gi hoàn

thành t t lu n v n th c s c a mình
Tác gi chân thành c m n các th y, cô giáo công tác t i th vi n Tr

ng

ih c

Th y L i, t p th các Giáo s , Phó Giáo s , Ti n s , k s ... cùng các cán b công tác

t i Vi n ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung, đã t o đi u ki n cung c p các tài
li u liên quan và giúp đ tác gi hoàn thành lu n v n
Cu i cùng tác gi xin bày t lòng bi t n sâu s c đ n nh ng ng
đã đ ng khích l tinh th n và v t ch t đ tác gi đ t đ

i thân trong gia đình

c k t qu nh ngày hôm nay

Ninh Thu n, ngày tháng n m 20
Tác gi lu n v n

Hoàng Tr ng Thu n

ii


M CL C
DANH M C CÁC HÌNH NH......................................................................................v
DANH M C B NG BI U ............................................................................................vi
M

U .........................................................................................................................1

CH NG 1
T NG QUAN V QU N LÝ CH T L
NG THI T K CƠNG
TRÌNH TH Y L I .........................................................................................................3
1.1

Cơng trình th y l i và đ c đi m thi t k công trình th y l i .............................3

1.1.1

Cơng trình th y l i ......................................................................................3

1.1.2

c đi m thi t k cơng trình th y l i..........................................................6

1.2

Qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình xây d ng ............................................11

1.2.1

Cơng trình xây d ng ..................................................................................11

1.2.2

Ch t l

1.2.3

Qu n lý ch t l

ng công trình xây d ng: ..................................................13

1.2.4

Qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình xây d ng ......................................14

1.3

ng cơng trình xây d ng ................................................................11

Qu n lý ch t l

ng cơng tác thi t k cơng trình th y l i .................................20

1.3.1

Vai trị cơng tác thi t k .............................................................................21

1.3.2

u c u v ch t l

1.3.3

N i dung c a công tác thi t k ..................................................................23

K t lu n ch

ng trong công tác thi t k ...........................................22

ng 1 .....................................................................................................27

CH NG 2
C S LÝ LU N V QU N LÝ CH T L
NG THI T K
CƠNG TRÌNH TH Y L I ...........................................................................................28
2.1

C s pháp lý s d ng trong qu n lý ch t l

2.2

N i dung qu n lý ch t l

ng thi t k xây d ng ................28

ng trong thi t k cơng trình xây d ng .....................29

2.2.1

Qu n lý ch t l

ng kh o sát ......................................................................30

2.2.2

Qu n lý ch t l

ng thi t k .......................................................................32

2.2.3

N i dung ch c n ng qu n lý ch t l

2.3

Mơ hình qu n lý ch t l

ng ....................................................35

ng theo h th ng tiêu chu n ISO 9001:2015 ...........37
iii


2.3.1

Khái quát v ISO, ISO 9000 và ISO 9001 ................................................37

2.3.2

N i dung chính c a tiêu chu n ISO 9001:2015 ........................................38

2.3.3

Ý ngh a c a vi c áp d ng H th ng QLCL theo TCVN ISO 9001:2015 ..57

CH NG 3
XU T CÁC GI I PHÁP
M B O CH T L
NG THI T

K CƠNG TRÌNH TH Y L I T I VI N ÀO T O VÀ KHOA H C NG D NG
MI N TRUNG ............................................................................................................60
3.1

Gi i thi u Vi n ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung [7].................... 60

3.1.1

Thông tin chung ........................................................................................60

3.1.2

N ng l c thi t k c a Vi n ........................................................................65

3.1.3

N ng l c tài chính .....................................................................................67
nh h

3.1.4

ng, c h i và nh ng thách th c c a Vi n trong t

ng lai .........68

3.2 Mơ hình, h th ng qu n lý ch t l ng thi t k t i Vi n v n d ng theo tiêu
chu n ISO 9001:2015 ................................................................................................71
3.2.1

Mơ hình, h th ng qu n lý quy trình thi t k t i Vi n ..............................71

3.2.2

Mơ hình, h th ng qu n lý quy trình ki m soát thi t k t i Vi n .............76

3.2.3

Các y u t

nh h

ng đ n mơ hình, h th ng qu n lý ch t l

ng thi t k ...

...................................................................................................................81
3.2.4
3.3

Th c tr ng công tác qu n lý ch t l

Gi i pháp đ m b o ch t l

ng thi t k t i Vi n .........................83

ng thi t k cơng trình th y l i t i Vi n ...............90

3.3.1 Gi i pháp xây d ng các ho t đ ng nh m duy trì và tri n khai ho t đ ng
ISO 9001 : 2015 sau khi đã xây d ng ...................................................................90
3.3.2

Gi i pháp nâng cao ngu n nhân l c, v t l c .............................................92

3.3.3

Gi i pháp nâng cao ch t l

3.3.4

M t s gi i pháp khác .............................................................................101

K t lu n ch

ng d li u đ u vào ........................................97

ng 3 ...................................................................................................102

K T LU N VÀ KI N NGH .....................................................................................103
TÀI LI U THAM KH O............................................................................................106
PH L C

iv


DANH M C CÁC HÌNH NH
Hình 2.1 B c c c a tiêu chu n ISO 9001:2015 ...........................................................39
Hình 2.2 T ng h p các đi u kho n c a ISO 9001:2015 theo d ng mơ hình cây (a) ....40
Hình 2.3 T ng h p các đi u kho n c a ISO 9001:2015 theo d ng mơ hình cây (b) ....40
Hình 2.4 S đ trình bày các y u t c a m t quá trình đ n l ......................................41
Hình 2.5 C u trúc c a tiêu chu n theo chu trình PDCA ...............................................42

Hình 3.2 S đ minh h a quy trình thi t k theo tiêu chu n ISO 9001:2015 ...............72

v


DANH M C B NG BI U
B ng 3.1 Th ng kê cán b , nhân viên có chun mơn cao c a Vi n ............................66
B ng 3.2 T ng h p doanh thu trong 3 n m (2013, 2014, 2015) (đ) .............................67
B ng 3.3 B ng ki m soát thi t k ..................................................................................77
B ng 3.4 S đ ki m soát thi t k theo tiêu chu n ISO 9001:2015 ..............................80

vi


DANH M C CÁC T

VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG

(X p theo th t A, B, C c a ch cái đ u vi t t t)
CTXD: Cơng trình xây d ng
CLCT: Ch t l

ng cơng trình

CTTL: Cơng trình th y l i
C T: Ch đ u t
CNDA: Ch nhi m d án
CNTK: Ch nhi m thi t k
CNCN: Ch nhi m chuyên ngành
CTTK: Ch trì thi t k

CTKT: Ch trì k thu t
GSCT: Giám sát cơng trình
KS H: Kh o sát đ a hình
KTV: K thu t viên
QLCLCTXD: Qu n lý ch t l
QLCLCT: Qu n lý ch t l
QLCL: Qu n lý ch t l

ng cơng trình xây d ng

ng cơng trình

ng

QTVH-KT: Quy trình V n hành - Khai thác
TKCT: Thi t k cơng trình
TCVN: Tiêu chu n Vi t Nam
TCN: Tiêu chu n ngành
Vi n: Vi n ào t o vào Khoa h c ng d ng Mi n Trung
vii


M
1. Tính c p thi t c a

U

tài

Cơng trình th y l i là cơng trình ph c v cho phát tri n kinh t - xã h i, phòng ch ng

thiên tai, cân b ng sinh thái và b o v môi tr
th y l i th

ng. V n đ u t cho xây d ng cơng trình

ng chi m t tr ng l n trong ngu n v n ngân sách chi cho xây d ng c

b n hàng n m. Các cơng trình th y l i, h th ng th y l i m i n m đ u đ

c c i t o,

nâng c p, xây m i nh m đáp ng nhu c u s d ng. Bên c nh nh ng l i ích mang l i
cịn có các nguy c ti m n gây thi t h i l n nh đ p th y đi n b v , các tuy n đê g p
s c ho c h th ng t

i khơng hi u qu … mà ngun nhân chính là do không quan

tâm nhi u đ n các quy trình qu n lý ch t l

ng c a nh ng cơng trình này. Vì th cùng

v i s phát tri n c a các cơng trình th y l i c n ph i quan tâm đ n công tác qu n lý
ch t l

ng cơng trình

Cơng tác qu n lý ch t l

ng thi t k có vai trò r t quan tr ng do nh ng đ c tính riêng

c a m t s lo i cơng trình th y l i nh : đ p, h ch a, h th y đi n, đê ng n l , tr m
b m, h th ng kênh….m i cơng trình cịn ph i phù h p v i đ a hình, đ a ch t, khí
h u... c a t ng vùng, t ng đ a ph

ng. Do v y vi c qu n lý ch t l

ng thi t k càng

tr nên c p thi t đòi h i đ n v t v n thi t k ph i có nh ng bi n pháp nâng cao và
khơng ng ng hồn thi n n ng l c qu n lý ch t l
Vi n

ng cơng trình

ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung đ

c thành l p theo Quy t đ nh s

2761/Q -BNN-TCCB ngày 11 tháng 11 n m 2011 c a B tr
Phát tri n nông thôn. Vi n
thu c Tr

ng

ng B Nông nghi p và

ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung là đ n v tr c

i h c Th y l i t i khu v c Mi n Trung và Tây Nguyên có ch c n ng:

đào t o, nghiên c u khoa h c, chuy n giao công ngh , d ch v t v n, liên danh, liên
k t, h p tác trong n

c và qu c t ,... K t khi thành l p đ n v đã tham gia thi t k

nhi u cơng trình có quy mơ l n, góp ph n vào phát tri n kinh t xã h i
Trên c s nh ng lu n đi m trên, h c viên đã l a ch n và th c hi n đ tài “Hồn thi n
cơng tác qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình th y l i t i Vi n
1

ào t o và Khoa h c


ng d ng Mi n Trung” nh m đánh giá nh ng k t qu đã đ t đ

c và nh ng v n đ còn

t n t i đ đ a ra gi i pháp hồn thi n cơng tác qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình

th y l i áp d ng cho Vi n ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung
2. M c tiêu nghiên c u
Góp ph n hồn thi n cơng tác qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình th y l i áp d ng

cho Vi n ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung

3.

it
it

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u: Các v n đ v qu n lý ch t l

Ph m vi nghiên c u: Các v n đ v qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình th y l i
ng thi t k cơng trình th y l i t i

Vi n ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung
4. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u

Ti p c n lý thuy t: Nghiên c u v qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình th y l i

Ti p c n th c t : Nghiên c u công tác qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình th y l i

t i Vi n ào t o và Khoa h c ng d ng Mi n Trung
Ph

ng pháp nghiên c u: S

d ng ph

ng pháp thu th p, phân tích các tài li u.

Nghiên c u lý thuy t và áp d ng th c t trong cơng tác qu n lý ch t l
cơng trình th y l i

2

ng thi t k


CH
NG 1
T NG QUAN V QU N LÝ CH T L
K CƠNG TRÌNH TH Y L I

NG THI T

1.1 Cơng trình th y l i và đ c đi m thi t k cơng trình th y l i
1.1.1 Cơng trình th y l i
Cơng trình th y l i là cơng trình đ

c xây d ng đ s d ng ngu n n

c g i là cơng

trình th y l i. Nhi m v ch y u c a các cơng trình th y l i là làm thay đ i, c i ti n
tr ng thái t nhiên dịng ch y c a sơng, h , bi n, n

lý có l i nh t và b o v môi tr
n

c ng m đ s d ng m t cách h p

ng xung quanh tránh kh i nh ng tác h i c a dịng

c gây nên. Cơng trình th y l i có th làm hình thánh dịng ch y nhân t o đ th a

mãn nhu c u dùng n

c, khi dòng ch y t nhiên

n i đó khơng đ ho c khơng có

c đi m đ phân bi t cơng trình thu l i và các cơng trình xây d ng khác là ch u
s tác đ ng tr c ti p c a n

cd

i các hình th c khác nhau (tác đ ng c h c và

các tác đ ng hoá, lý, sinh v t h c)
Cơng trình th y l i r t đa d ng nên c ng có nhi u cách phân lo i khác nhau. Theo
ch c n ng nhi m v , theo v t li u xây d ng, ph

ng pháp thi công, th i h n ph c

v , vai trị c a cơng trình trong h th ng…
Theo ch c n ng c a cơng trình có th phân bi t:

1) Cơng trình ng n n

c

Lo i cơng trình này dùng đ ch n, ng n n
phía c a nó (g i là phía th
n

c vào kênh m

ch n n

c là đ b o v phía m c n

m t

c vào h , l y
ng h p ng n

c th p (g i là phía h l u) nh đ i v i các đê

c, các c ng ng n l , ng n tri u…
c là t o ra s chênh l ch m c n

ng l u và h l u đ p. Hi u s cao đ m c n

g i là c t n

c dâng cao

c cho phát đi n. C ng có tr

c đi m c a các cơng trình ng n n
th

cđ

ng l u) đ tho mãn yêu c u tr n

ng hay t o đ u n

sông, đê bi n đ ng n n

c, làm cho n

c công tác. Tác d ng c a c t n

các m t sau:
3

c th

c gi a

ng l u và h l u đ p đ

c cơng tác lên cơng trình th hi n

c

− Gây ra l c đ y ngang t th
n đ nh v tr

ng l u v h l u làm cho cơng trình có th b m t

t, l t

− T o ra dịng th m qua cơng trình hay lu n d
Dịng th m trong mơi tr

i đáy và hai bên vai cơng trình.

ng có l r ng (đ t, đá n t n …)

thân cơng trình hay

n n và hai vai cơng trình có th gây ra các tác đ ng b t l i nh : làm m t n
h (khi phía th

c

ng l u là h ch a); gây ra áp l c th m làm gi m n đ nh c a

cơng trình. Dịng th m c ng có th gây ra các bi n hình th m c c b hay t ng
th , làm h h ng cơng trình, trong tr

ng h p này ng

i ta g i là cơng trình b

m t n đ nh v th m
Trong m t s tr

ng h p, n

r ng l n, có th gây s t l b

c th m ra h l u có th gây ra l y hố m t khu v c
h l u và phá v ch đ khai thác đ t bình th

ng

khu v c này
D ng ph bi n c a cơng trình ng n n

c là các lo i đ p (đ p đ t, đ p đá, đ p bê

tông và các lo i đ p khác). V i các c ng l y n
c ng t o ra c t n

c chênh l ch th

c hay đi u ti t n

c, khi van đóng

ng h l u và nh v y cơng trình này c ng làm

vi c nh đ p

2) Cơng trình đi u ch nh dịng ch y
Lo i cơng trình này, nh tên g i c a nó, có ch c n ng đi u ch nh dịng ch y trong
sơng, làm thay đ i h
l yn

ng ch y, tr ng thái dịng ch y theo h

ng có l i cho vi c

c, giao thông thu , ho c b o v lịng sơng, b sơng kh i xói l

Thu c lo i cơng trình đi u ch nh dịng ch y bao g m các lo i đê, đ p m hàn, kè
b ov b ,t

ng ch n cát

đáy và các cơng trình lái dịng đ c bi t. Trong đó có

nh ng cơng trình ch có tác d ng b o v b khơng có tác d ng lái dòng ch y nh kè
b o v mái d c…
Các cơng trình đi u ch nh dịng ch y th
t o ra c t n

ng không làm dâng cao m c n

c chênh l ch. Tác d ng c a n

d ng c a dòng ch y gây ra hi n t

c lên cơng trình th

c, khơng

ng ch là tác

ng xói và sóng làm cu n trơi, h h ng các l p

b ov b m t

4


Ngoài ra đ i v i các kè b o v b , khi n

c sông rút nhanh, áp l c n

c th m t

b ra c ng có th gây m t n đ nh thân kè
3) Các công trình d n n

c

Các cơng trình này có ch c n ng d n n
nh t

i, c p n

thoát n

c nh m tho mãn các yêu c u khác nhau

c cho các h dân d ng và công nghi p, d n n

c th a và n

c phát đi n, tiêu

c th i…

Thu c lo i này bao g m các h th ng kênh, máng h và h th ng đ
Kênh h là m t lo i cơng trình d n n

ng ng (kín)

c ph bi n nh t v i n ng l c d n n

cđ n

hàng nghìn m³/s. Kênh có th đào trong đ t, đá, có th có các đo n đ c xuyên qua
núi (đ

ng h m), có đo n đ

m ng l

i thép (kênh máng)

Trên h th ng kênh h th
n

c gia c b ng v t li u kiên c nh bê tơng c t thép, xi

ng có các cơng trình đi kèm đ b o v kênh, đi u ti t

c trong kênh và chuy n ti p n

su i, đ

c khi kênh g p các v t ch

ng ng i nh sông

ng giao thông, kênh khác

ng ng là lo i cơng trình d n n
thiên ho c ng m d

c có m t c t kín.

ng ng có th b trí l

i đ t. V t li u làm ng có th là thép, bê tơng c t thép, nh a

t ng h p…
So v i kênh h thì đ

ng ng có l u l

ng d n n

c h n ch h n (do m t c t b

gi i h n). Tuy nhiên d n n

c b ng đ

công trình trên h th ng. Tr

ng h p ng đ t ng m thì gi m đ

ng ng có l i th là gi m b t đ

c các

c r t đáng k di n

tích chi m đ t, đây c ng là m t y u t quan tr ng c n xem xét khi l a ch n hình
th c cơng trình d n n

c

Trong h th ng th y l i th
l c.

i u ki n đ d n n

ng dùng c hai lo i kênh ch y b ng tr ng l c và đ ng
c trong h th ng kênh hay ng ch y b ng tr ng l c (t

ch y) là ph i có chênh l ch c t n
đ

c gi a hai đ u kênh hay ng. C t n

c t o ra do chênh l ch cao đ đ a hình gi a hai đ u kênh hay ng.

th ng ng thì c t n

c c ng có th t o đ

c nh đ ng l c (máy b m)

5

c này
iv ih


4) Các cơng trình chun mơn
Ngồi các cơng trình ph bi n đã nêu
đi m riêng, đ

trên thì c ng có nh ng cơng trình có đ c

c xây d ng cho nh ng m c đích nh t đ nh, đ

c li t vào lo i cơng

trình chun mơn nh :

− Cơng trình tr m thu đi n: nhà máy thu đi n, b áp l c, tháp đi u áp, kênh
x …
− Cơng trình giao thơng thu : âu thuy n, cơng trình nâng tàu, đ

ng chuy n g ,

b n c ng.
− Cơng trình thu nơng: h th ng t
− Cơng trình c p, thốt n
th ng đ

i, tiêu, thốt n

c: cơng trình l y n

ng d n và tháo n

c trên đ ng ru ng…
c, x

c, tr m b m, h

c…

− Cơng trình thu s n: h ni cá, đ

ng chuy n cá…

− Cơng trình đ ng mu i: h th ng đi u ti t, c p thoát n
1.1.2

lý n

c m n…

c đi m thi t k cơng trình th y l i

T v n thi t k là m t ho t đ ng nh m đ a ra gi i pháp, b n v c th , đ a ra đ

cd

toán thi t k theo đúng các tiêu chu n k thu t hi n hành và các đi u ki n k thu t c a
cơng trình. T đó giúp cho ch đ u t có k ho ch tri n khai cơng trình, b trí v n cho
cơng trình đ

c hi n th c hóa

Trong giai đo n thi t k , ch t l

ng thi t k t t s ch n đ

c ph

ng án thi t k phù

h p v i quy ho ch xây d ng, quy mô xây d ng, công ngh , công su t thi t k , c p
cơng trình và nh v y vi c xác đ nh t ng m c đ u t đ t đ
đ

c hi u qu cao, ch ng

c th t thốt lãng phí trong trong xây d ng c b n

1.1.2.1

c đi m thi t k công trình th y l i

C p thi t k c a m t cơng trình là m t thơng s chính nói lên vai trị quan tr ng c a
cơng trình trong h th ng, c ng nh đ i v i n n kinh t qu c dân nói chung. T c p
thi t k c a cơng trình s xác đ nh đ

c các ch tiêu thi t k và các thông s khác đ

đ m b o cho cơng trình làm vi c an tồn và kinh t
Quy mô đa d ng, k t c u ph c t p.
vì th ph

i v i các cơng trình l n th i gian xây d ng lâu

ng án thi t k ph i đ m b o nhu c u dùng n
6

c

h l u...


Kh i l

ng cơng trình th

s là dùng v t li u đ a ph

ng l n, đi u ki n v đ a hình, đ a ch t khơng thu n l i.

a

ng, v t li u t i ch trong tính tốn thi t k

Ph i đ m b o đ b n, n đ nh, h n ch th m trong ph m vi cho phép và tho mãn các
đi u ki n khai thác lâu dài
B trí t ng th cơng trình ph i phù h p v i c nh quan xung quanh và ki n trúc đ c
tr ng c a khu v c
Xây d ng trên các sông su i, kênh r ch ho c bãi b i, nên th
l ic an
Th

ng đ

c m t, n

c ng m, n

ng ch u nh h

ng b t

c m a...

c xây d ng theo h th ng nên khi thi t k cơng trình ph i đ m b o phù

h p v i h th ng, đ m b o cao đ , tính t ch y...
Thi t k s d ng các thi t b đóng m hi n đ i, đ m b o kín khít n

c tránh th t thốt

khu s d ng, v n hành thu n l i an toàn
Thu th p đ y đ các tài li u kh o sát, thi t k , thi công, qu n lý, quan tr c, s c đã
x y ra c a cơng trình c , k t h p v i các nghiên c u kh o sát m i đ đánh giá đúng
ch t l

ng, tình tr ng k thu t, trang thi t b , n n và cơng trình hi n có đ làm c s

cho vi c l a ch n các gi i pháp k thu t s a ch a, nâng c p
m b o ch tr
h i và đ

ng đ u t , thi t k ph i phù h p v i đi u ki n t nhiên, kinh t , xã

ng l i phát tri n chung c a đ t n

c, có v n d ng t t kinh nghi m c a n

c

ngoài
Ph i xem xét toàn di n các m t k thu t, kinh t – tài chính, th m m , b o v mơi
tr

ng, an toàn s n xu t và an ninh – qu c phòng, ph i chú ý đ n kh n ng c i t o và

m r ng sau này, n u có
Ph

ng án thi t k ph i gi i quy t t t các mâu thu n gi a các m t: Ti n nghi, b n

ch c, kinh t và m quan
Ph i tơn tr ng trình t chung c a quá trình thi t k , tr
chung và sau đó m i đi vào gi i quy t các v n đ c th

7

c h t ph i đi t các v n đ


Ph i l p m t s ph

ng án đ so sánh và l a ch n ph

ng án t t nh t. B o tính đ ng

b và hồn ch nh c a gi i pháp thi t k , đ m b o m i liên h gi a các b ph n c a
thi t k , gi a thi t k và th c t thi công
T n d ng thi t k m u đ gi m chi phí thi t k th c t . C g ng rút ng n th i gian thi t
k đ cơng trình thi t k xong khơng b l c h u
1.1.2.2 Nh ng yêu c u ch y u v thi t k cơng trình th y l i [1]
L a ch n hình th c, quy mơ và lo i cơng trình, b trí t ng th , các thông s và ch tiêu
thi t k chính c ng nh các lo i m c n

c tính tốn đi n hình ph i đ

trên c s so sánh các ch tiêu kinh t - k thu t gi a các ph

c quy t đ nh

ng án và xem xét các

y u t c b n sau đây:
a đi m xây d ng cơng trình ph i xác đ nh rõ các đi u ki n t nhiên và xã h i n i

−

xây d ng cơng trình và vùng ch u nh h
đ a ch t, ki n t o, th nh

ng, khí t

ng c a cơng trình nh đi u ki n đ a hình,

ng – khí h u, th y v n, mơi tr

ng sinh thái

v.v....
− Nhu c u hi n t i và t

ng lai v c p n

c và tiêu n

c cho các l nh v c kinh t - xã

h i nh nông nghi p, công nghi p, dân sinh, th y s n, phòng ch ng l , n ng l
v n t i th y, du l ch, môi tr

ng v.v... liên quan đ n ngu n n

ng,

c c a l u v c đang

xem xét
− D báo kh n ng bi n đ i v dòng ch y (l u l
bi n đ i v môi tr

ng, m c n

ng sinh thái sau khi cơng trình đ

c, hàm l

ng bùn cát),

c xây d ng có xét đ n bi n

đ ng c a các y u t khí h u, th y v n, đ a ch t th y v n, đ ng th c v t trên c n và
d

in

dùng n

c, s n xu t nơng nghi p, k ho ch m thêm cơng trình ho c t ng thêm h
c m i trên l u v c trong t

ng lai. D báo ch t l

ng n

c, di n bi n

lịng d n, b sơng, bãi b i, b h , vùng c a sông, vùng ng p và bán ng p; s thay
đ i ch

đ xói mịn và b i l ng bùn cát

trong lòng h ch a n

vùng th

c; s bi n đ i v ch đ n

ng l u, h l u sơng su i và

c ng m và các tính ch t c a đ t.

ánh giá và đ xu t bi n pháp t ng th h n ch tác đ ng b t l i
− D báo s bi n đ ng m c tiêu, n ng l c, đi u ki n ho t đ ng các ngành h

ng l i

hi n có khi cơng trình th y l i m i đi vào ho t đ ng nh v n t i th y, ngh cá, ngh
r ng, du l ch, các cơng trình th y l i, đê đi u và các cơng trình c p n
8

c khác...


áp ng đ y đ các quy đ nh v an toàn, n đ nh và b n v ng t
trình; qu n lý v n hành thu n l i và an tồn. Có các ph
x lý c th đ i v i t ng tr

ng ng v i c p cơng

ng án đ i ng thích h p đ

ng h p nh m gi m nh nh ng tác đ ng b t l i có th gây

ra cho b n thân cơng trình và các đ i t

ng b

nh h

ng khác ho c khi cơng trình b

s c , h h ng
Ph i đ m b o tr v h l u l u l
dùng n
đ

c đang ho t đ ng, k c đ i t

ng s đ

c ho ch đ nh trong k ho ch nh c p n

h l u, ch đ m c n
c u dùng n
t

ng và ch đ dòng ch y phù h p v i các đ i t
c cho các c ng l y n

c mùa khô c a giao thông th y. Khi

ng lai g n đã

c và tr m b m

h l u khơng có u

c c th thì trong mùa khơ ph i tr v h l u m t l

ng ng v i l u l

tr

c xây d ng trong t

ng

ng n

c t i thi u

ng trung bình mùa ki t t n su t 90% (Q90%) đ b o tồn mơi

ng sinh thái

Khi thi t k c n xem xét kh n ng và tính h p lý v kinh t - k thu t trên các m t sau
đây:
− Kh n ng k t h p thêm m t s ch c n ng trong m t h ng m c cơng trình. Có k
ho ch đ a cơng trình vào khai thác t ng ph n nh m phát huy hi u qu k p th i
− C c u l i các cơng trình hi n có và đ xu t các gi i pháp c i t o, kh c ph c đ
chúng phù h p và hài hòa v i d án m i đ

cđ ut

− Quy chu n hóa b trí thi t b , k t c u, kích th

c và ph

ng pháp thi cơng xây l p

nh m đ y nhanh ti n đ , h giá thành và t o thu n l i cho qu n lý khai thác sau này
m b o s hài hòa v ki n trúc th m m c a b n thân t ng cơng trình trong c m

−

cơng trình đ u m i và s hịa nh p c a chúng v i c nh quan khu v c. Trong m i
tr

ng h p thi t k đ u ph i đ m b o duy trì các đi u ki n b o v thiên nhiên, v

sinh môi tr
d

ng sinh thái và nghiên c u kh n ng k t h p t o thành đi m du l ch, an

ng...

Thi t k xây d ng công trình th y l i trên các sơng su i có giao thơng th y ph i
đ m b o nh ng đi u ki n c n thi t đáp ng yêu c u c a giao thông th y
Gi i quy t v n đ di dân, tái đ nh c , đ n bù thi t h i v s n xu t, tài s n, c s h t ng
kinh t , v n hóa, xã h i trong vùng b ng p và l y m t b ng xây d ng cơng trình theo
9


nguyên t c môi tr

ng và đi u ki n s ng n i

m i t t h n, ngày càng n đ nh và phát

tri n h n
Khi thi t k xây d ng cơng trình c p đ c bi t và c p I ph i nghiên c u th c nghi m v
n n móng, v t li u xây d ng, ch đ th y l c, th m, tình tr ng làm vi c c a các k t
c u ph c t p, ch đ nhi t trong bê tông, ch đ làm vi c c a thi t b v.v...
và ph m vi nghiên c u th c nghi m tùy thu c vào t ng tr

it

ng h p c th và đ

xu t ngay trong giai đo n đ u c a d án. Công tác này c ng đ

ng
cđ

c phép áp d ng cho

h ng m c cơng trình c p th p h n khi trong th c t ch a có hình m u xây d ng t

ng

t
Thi t k xây d ng cơng trình th y l i d ng kh i l n ph i xem xét phân b h p lý v t
li u trong thân cơng trình, phù h p v i tr ng thái ng su t, bi n d ng, yêu c u ch ng
th m v.v... nh m gi m giá thành mà v n đ m b o đ

c các yêu c u k thu t.

Thi t k s a ch a, ph c h i, nâng c p và m r ng cơng trình ph i đáp ng thêm yêu
c u sau:
− Xác đ nh rõ m c tiêu s a ch a, ph c h i, nâng c p, m r ng cơng trình nh s a
ch a đ cơng trình ho t đ ng bình th

ng ho c kéo dài th i gian ho t đ ng trên c

s cơng trình hi n t i, ho c c i thi n đi u ki n qu n lý v n hành, t ng m c b o đ m,
nâng cao n ng l c ph c v , c i thi n môi tr
− Không gây ra nh ng nh h

ng v.v...;

ng b t l i quá m c cho các h đang dùng n

nghiên c u s d ng l i cơng trình c

c. C n

m c t i đa;

− C n thu th p đ y đ các tài li u đã có c a cơng trình c n s a ch a, ph c h i, nâng
c p v kh o sát, thi t k , thi công, qu n lý, quan tr c, nh ng s c đã x y ra, k t
h p v i các nghiên c u kh o sát chuyên ngành đ đánh giá đúng ch t l

ng, tình

tr ng k thu t, trang thi t b , n n và cơng trình v.v.... làm c s cho vi c l a ch n
các gi i pháp phù h p.

10


1.2 Qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình xây d ng

1.2.1 Cơng trình xây d ng
1.2.1.1 Khái ni m:
Cơng trình xây d ng (CTXD) là s n ph m đ
ng

c t o thành b i s c lao đ ng c a con

i, v t li u xây d ng, thi t b l p đ t vào cơng trình, đ

đ t, có th bao g m ph n d
ph n trên m t n

c, đ

c liên k t

i m t đ t, ph n trên m t đ t, ph n d

đ nh v v i

i m tn

c và

c xây d ng theo thi t k . CTXD bao g m cơng trình xây

d ng cơng c ng, nhà , cơng trình cơng nghi p, giao thông, th y l i, n ng l

ng và

các cơng trình khác [2]
1.2.1.2

c đi m:

CTXD có quy mơ, k t c u ph c t p, mang tính đ n chi c, th i gian s n xu t xây l p
kéo dài
CTXD c đ nh t i n i s n xu t v i các y u t ph

ng ti n thi công, ng

i lao đ ng, …

ph i di chuy n đ n đ a đi m xây d ng
Quá trình xây d ng t khi kh i cơng đ n khi hồn thành đ a vào s d ng th
kéo dài. Q trình thi cơng đ

c chia thành nhi u giai đo n v i m i giai đo n đ

chia thành nhi u công vi c khác nhau, các công vi c này th
ch u tác đ ng l n c a nhân t môi tr
1.2.2 Ch t l
Ch t l

ng
c

ng di n ra ngoài tr i nên

ng nh n ng, m a, bão...

ng cơng trình xây d ng

ng CTXD là nh ng u c u v an toàn, b n v ng, k thu t và m thu t c a

cơng trình nh ng ph i phù h p v i quy chu n và tiêu chu n xây d ng, các quy đ nh
trong v n b n quy ph m pháp lu t có liên quan và h p đ ng kinh t . Ch t l

ng

CTXD không ch đ m b o s an toàn v m t k thu t mà còn ph i th a mãn các yêu
c u v an tồn s d ng có ch a đ ng y u t xã h i và kinh t [3]
Ch t l

ng cơng trình xây d ng đ

c đánh giá b i các đ c tính c b n nh : Công

n ng s d ng, đ ti n d ng, tuân th các qui chu n, tiêu chu n k thu t; đ b n v ng
tin c y, tính th m m , an tồn trong khai thác, tính kinh t và tu i th cơng trình

11


Ch t l

ng cơng trình xây d ng khơng ch đ m b o s an toàn v m t k thu t mà còn

ph i th a mãn các u c u v an tồn s d ng có ch a đ ng y u t xã h i và kinh t
Có đ

c ch t l

ng cơng trình xây d ng nh mong mu n, có nhi u y u t

nh h

ng,

trong đó y u t c b n nh t là n ng l c qu n lý (c a chính quy n, c a ch đ u t ) và
n ng l c c a các nhà th u tham gia các quá trình hình thành s n ph m xây d ng
T góc đ b n thân s n ph m xây d ng và ng
l

ng cơng trình xây d ng đ

i th h

ng s n ph m xây d ng, ch t

c đánh giá b i các đ c tính c b n nh : công n ng, đ

ti n d ng; tuân th các tiêu chu n k thu t; đ b n v ng, tin c y; tính th m m ; an
tồn trong khai thác, s d ng, tính kinh t ; và đ m b o v tính th i gian (th i gian
ph c v c a cơng trình). R ng h n, ch t l
đ

ng cơng trình xây d ng cịn có th và c n

c hi u khơng ch t góc đ c a b n thân s n ph m và ng

ih

ng th s n ph m

xây d ng mà cịn c trong q trình hình thành s n ph m xây d ng đó
M t s v n đ c b n trong đó:
- Ch t l

ng cơng trình xây d ng c n đ

c quan tâm ngay t khi hình thành ý t

v xây d ng cơng trình, t khâu quy ho ch, l p d án, ch t l
l

ng

ng kh o sát, ch t

ng thi t k ...

- Ch t l

ng cơng trình t ng th ph i đ

li u, c u ki n, ch t l

c hình thành t ch t l

ng c a nguyên v t

ng c a công vi c xây d ng riêng l c a các b ph n, h ng

m c cơng trình
- Các tiêu chu n k thu t không ch th hi n

các k t qu thí nghi m, ki m đ nh

nguyên v t li u, c u ki n, máy móc thi t b mà cịn
hi n các b

c cơng ngh thi cơng, ch t l

q trình hình thành và th c

ng các cơng vi c c a đ i ng công nhân,

k s lao đ ng trong quá trình th c hi n các ho t đ ng xây d ng
- V n đ an tồn khơng ch là trong khâu khai thác, s d ng đ i v i ng

i th h

ng

công trình mà cịn là c trong giai đo n thi công xây d ng đ i v i đ i ng công
nhân, k s xây d ng

12

- Tính th i gian khơng ch th hi n
mà cịn

th i h n cơng trình đã xây d ng có th ph c v

th i h n ph i xây d ng và hồn thành, đ a cơng trình vào khai thác, s

d ng
- Tính kinh t khơng ch th hi n
tr mà còn th hi n

s ti n quy t tốn cơng trình ch đ u t ph i chi

góc đ đ m b o l i nhu n cho các nhà th u th c hi n các ho t

đ ng và d ch v xây d ng nh l p d án, kh o sát, thi t k , thi công xây d ng...
- V n đ môi tr

ng: c n chú ý không ch t góc đ tác đ ng c a d án t i các y u t

môi tr

ng mà c các tác đ ng theo chi u ng

môi tr

ng t i quá trình hình thành d án

1.2.3 Qu n lý ch t l

Qu n lý ch t l

c l i, t c là tác đ ng c a các y u t

ng cơng trình xây d ng:

ng cơng trình xây d ng là ho t đ ng c a nhà n

c, ch đ u t , t v n

và các bên tham gia l nh v c xây d ng đ công trình sau khi đi xây d ng xong đ m
b o đúng m c đích, đúng k thu t và đ t hi u qu kinh t cao nh t. Theo t ng giai
đo n và các b

c xây d ng cơng trình các bên liên quan s đ a ra các bi n pháp qu n

lý t i u đ ki m soát nâng cao ch t l
N u ta qu n lý ch t l

ng cơng trình theo quy đ nh hi n hành

ng cơng trình xây d ng t t thì s khơng có chuy n cơng trình

ch a xây xong đã đ do các bên đã tham ô rút ru t nguyên v t li u ho c n u khơng đ
ngay thì tu i th cơng trình c ng khơng đ
thi n cơng tác qu n lý ch t l
l

c đ m b o nh u c u. Vì v y vi c hồn

ng cơng trình xây d ng khơng ch là hồn thi n ch t

ng cơng trình mà cịn góp ph n ch đ ng ch ng tham nh ng, ch đ ng ng n ng a

tham nh ng, ng n ng a th t thốt trong xây d ng
Cơng trình xây d ng khác v i s n ph m hàng hoá thơng th

ng khác vì cơng trình xây

d ng đ

i th c hi n, do nhi u v t

c th c hi n trong m t th i gian dài do nhi u ng

li u t o nên ch u tác đ ng c a t nhiên r t ph c t p. Vì v y vi c nâng cao cơng tác
qu n lý CLCTXD là r t c n thi t, b i n u x y ra s c thì s gây ra t n th t r t l n v
ng

i và c a, đ ng th i c ng r t khó kh c ph c h u qu

Nâng cao công tác qu n lý CLCTXD là góp ph n nâng cao ch t l
ng

i. Vì m t khi CLCTXD đ

ng s ng cho con

c đ m b o, không x y ra nh ng s c đáng ti c thì s
13

ti t ki m đ

c r t nhi u cho ngân sách qu c gia. S ti n đó s đ

c dùng vào công tác

đ u t cho phát tri n kinh t xã h i, nâng cao đ i s ng cho nhân dân, ho c dùng cho
công tác xóa đói gi m nghèo
1.2.4 Qu n lý ch t l

ng thi t k cơng trình xây d ng

Trình t th c hi n và qu n lý ch t l
theo các b

ng thi t k xây d ng công trình đ

c th c hi n

c sau đây: [4]

- L p nhi m v thi t k xây d ng cơng trình, nhi m v thi t k ph i phù h p v i báo
cáo đ u t xây d ng cơng trình ho c ch tr

ng đ u t đã đ

c phê duy t đ

c Ch

đ u t xác đ nh ho c thuê t v n l p. Nhi m v thi t k là c n c đ l p d án đ u
t xây d ng cơng trình, bao g m: c n c l p nhi m v thi t k ; m c tiêu xây d ng
cơng trình; đ a đi m xây d ng cơng trình; các u c u v quy ho ch, c nh quan và
ki n trúc c a cơng trình; các u c u v quy mơ và tu i th c a cơng trình, cơng
n ng s d ng và các yêu c u khác đ i v i cơng trình. Nhi m v thi t k có th đ

c

b sung, s a đ i cho phù h p v i đi u ki n th c t đ đ m b o hi u qu c a d án
- L a ch n nhà th u thi t k xây d ng cơng trình
- L p thi t k xây d ng cơng trình. Nhà th u thi t k có trách nhi m th c hi n ch đ
ki m tra n i b đ i v i h s thi t k xây d ng cơng trình b ng cách ch đ nh cá
nh n, b phân tr c thu c t ch c c a mình ho c thuê t ch c, cá nhân khác th c
bi n vi c ki m tra ch t l

ng thi t k . Ng

i ki m tra thi t k ph i ký tên, xác nh n

trên b n v thi t k . Trong khung tên t ng b n v ph i có tên, ch ký c a ng
ti p thi t k , ch trì thi t k , ch nhi m thi t k , ng

i tr c

i đ i di n theo pháp lu t và

d u c a nhà th u thi t k cơng trình. H s thi t k bao g m: thuy t minh thi t k ;
b ng tính; b n v thi t k ; tài li u kh o sát xây d ng có liên quan; d tốn xây d ng

cơng trình; quy trình b o trì cơng trình
- Th m đ nh thi t k c a ch đ u t , th m tra thi t k c a c quan chuyên môn v xây
d ng ho c c a t ch c t v n:
Th m đ nh thi t k c a ch đ u t bao g m: [4]

14


+ Xem xét s phù h p v thành ph n, quy cách c a h s thi t k so v i quy đ nh
c a h p đ ng xây d ng và quy đ nh c a pháp lu t
+ Xem xét n ng l c c a t ch c, cá nhân th c hi n kh o sát, thi t k so v i yêu
c u c a h p đ ng và quy đ nh c a pháp lu t
+
đã đ

ánh giá s phù h p c a thi t k so v i thi t k c s ho c nhi m v thi t k
c phê duy t và các yêu c u c a h p đ ng xây d ng, quy đ nh pháp lu t có liên

quan
+

ánh giá s phù h p v quy mô, công ngh , các thông s k thu t và các ch

tiêu kinh t k thu t ch y u c a cơng trình
+ ánh giá s phù h p v i quy chu n k thu t, tiêu chu n ch y u đ

c áp d ng

+ ánh giá an toàn ch u l c các c u ki n ch u l c c a tồn b cơng trình
+ S tn th các quy đ nh v mơi tr

ng, phịng ch ng cháy n

+ Yêu c u Nhà th u thi t k gi i trình, ti p thu, ch nh s a h s thi t k trên c
s ý ki n th m tra
Th m tra thi t k c a c quan chuyên môn v xây d ng (v i cơng trình c p III
tr lên): [4]
+ Ki m tra đi u ki n n ng l c c a các t ch c kh o sát, thi t kê, cá nhân là ch
nhi m kh o sát, ch nhi m đ án thi t k , ch trì thi t k
+ Ki m tra s phù h p c a thi t k v i các quy chu n k thu t, tiêu chu n ch
y u áp d ng cho cơng trình
+ M c đ an tồn ch u l c c a các c u ki n ch u l c c a cơng trình và các yêu
c u v an toàn khác: s phù h p c a gi i pháp thi t k n n móng v i đ c đi m đ a ch t
cơng trình, k t c u cơng trình và an tồn đ i v i các cơng trình lân c n; s phù h p c a
gi i pháp k t c u v i thi t k công trình, v i k t qu kh o sát xây d ng và v i công
n ng c a công trình

15


Riêng đ i v i cơng trình s d ng toàn b ho c 1 ph n ngu n v n ngân sách và đ u t
theo các hình th c BT, BOT, BTO, PPP thì c n ph i xem xét thêm m t s n i dung
sau:
+ S phù h p c a thi t k so v i thi t k c s ho c nhi m v thi t k đ

c duy t

+ S h p lý c a thi t k đ đ m b o ti t ki m chi phí trong xây d ng cơng trình:
ki m tra vi c áp d ng đ n giá; đánh giá gi i pháp thi t k v ti t ki m chi phí xây
d ng

V i tr

ng h p c quan chuyên môn v xây d ng ch đ nh t ch c t v n, cá

nhân th m tra thì: [4]
+ V i cơng trình có ngu n v n ngồi ngân sách: trong th i h n 5 ngày, c qu n
chuyên môn thông báo b ng v n b n và chuy n tr h s v cho Ch đ u t t l a
ch n t ch c cá nhân th m tra. Ch đ u t báo cáo k t qu th m tra đ n c quan
chuyên môn c a Nhà n
+

c

i v i ngu n v n ngân sách ho c 1 ph n ngân sách: trong vòng 05 ngày c

quan chuyên môn l a ch n t ch c th m tra và thông báo cho ch đ u t đ ký h p
đ ng th m tra. Ch đ u t báo cáo k t qu th m tra v i c quan chuyên môn c a Nhà
n

c

- Phê duy t thi t k xây d ng cơng trình. Ng

i quy t đ nh đ u t phê duy t thi t k

b n v thi công cùng v i báo cáo kinh t k thu t xây d ng cơng trình đ i v i
tr

ng h p thi t k 1 b

c; Ch đ u t phê duy t thi t k k thu t (thi t k 3 b

ho c thi t k b n v thi công (thi t k 2 b
c s . Ng

c)

c) ho c thi t k tri n khai sau thi t k

i phê duy t thi t k c n ph i c n c vào k t qu th m duy t v PCCC

c a c quan có th m quy n, k t qu th m tra thi t k c a c quan chuyên môn v
xây d ng đ phê duy t thi t k . Thi t k b n v thi công ph i đ

c Ch đ u t xác

nh n b ng ch ký và đóng d u phê duy t vào t ng t b n v tr

c khi đ a ra thi

công. Ch đ u t t ch c l p và phê duy t ch d n k thu t (b t bu c v i cơng trình
c p II tr lên) cùng v i thi t k k thu t ho c thi t k khác tri n khai sau thi t k c
s
16