BIẾN SOẠN: TRẦN MỸ DƯƠNG TRƯỜNG THPT TRƯỜNG CHINH
Bài 1
VIỆT NAM ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC
I. QUÁ TRÌNH LS GIỮ NƯỚC CỦA
DT VIỆT NAM :
1/ Những cuộc chiến tranh giữ nước
đầu tiên :
2/ Hơn 1000 năm đấu tranh giành lại
độc lập :
3/ Các cuộc chiến tranh giữ nước từ
TK X đến TK XIX :
DT VN bắt đầu dựng nước và giữ nước
cách đây 4000 năm :
- Cuộc kháng chiến chống quân tần vào
TK III trước công nguyên .
- TK II trước công nguyên , An Dương
Vương đánh Triệu Đà.
Dưới ách thống trò của chính quyền đô
hộ , ND ta đã quyết giữ gìn bản sắc DT
và đã đứng lên đt giành độc lập DT .
Tiêu biểu là các cuộc khởi nghóa của :
hai bà Trưng , Bà Triệu , Lí Bí , Triệu
Quang Phục , Mai Thúc Loan , Phùng
Hưng , Dương Khanh , Khúc Thừa Dụ …
906 ND ta đã giành quyền tự chủ .
Dưới sự lảnh đạo của Dương Đình Nghệ
( 931 ) , Ngô Quyền ( 938 ) . Với chiến
thắng Bạch Đằng ( 938 ) Ls DT ta bước
vào kỉ nguyên mới : kỉ nguyên ĐLDT .
Từ khi Ngô Quyền lên làm vua và từ đó
trải qua các triều đại : Đinh , Tiền Lê ,
Lí , Trần Hồ và Lê Sơ ( TK Xđến TK
XV ) với Kinh Đô Thăng Long là 1
quốc gia cường thònh ở châu Á , là một
trong những thời kì pt rực rở nhất của
đất nước : Thời kì văn minh đại Việt .
Nhưng trong giai đoạn ls này , không
một TK nào DT ta không phải chống
ngoại xăm :
- Năm 981 , đánh tan cuộc xăm lăng lần
I của quân Tống do Lê Hoàn lãnh
Trang 1
BIẾN SOẠN: TRẦN MỸ DƯƠNG TRƯỜNG THPT TRƯỜNG CHINH
đạo. TK XI (1075-1077) dưới triều Lí
mộ lần nữa DT ta giành thắng lợi vẻ
vang trong cuộc kháng chiến chống
Tống .
- TKXIII ( 1258 – 1288 ) , ba lần oanh
liệt chiến thắng Mông – Nguyên .
Những chiến công lẫy lừng ở : Đông Bộ
Đầu , Hàm Tử , Chương Dương , Tây
kết , Vạn Kiếp và Bạch Đằng mãi lưu
tryuền sử sách , Luôn là niềm kiêu
hảnh của DT .
- Đầu TK XV quân Minh xăm lược ,
nhà Hồ thất bại nhưng các cuộc khởi
nghóa của phong trào yêu nước vẫn pt
như : Lam Sơn ( Lê Lợi và Ngyuễn Trải
lảnh đạo ) , Trận Chi Lăng – Xương
Giang nổi tiếng năm 1472 đã kết thúc
10 năm kiên trì và anh dũng của ND cả
nước.
- Cuối TK XIII , DT ta lại hai lần chống
ngoại xăm : 1785 , chiến thắng rạch
Gầm – Xoài Mút , xuân kỉ dậu
1789chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa
những chiến công bất diệt đều do
Quang Trung – Nguyễn Hệu chỉ huy .
4/ Gần một TK đấu tranh giải phóng
DT lật đổ chế độ thuộc đòa nửa phong
kiến
Tháng 9 / 1858 , Pháp tiến công Đà
Nẳng , nhà Nguyễn đầu hàng giặc ,
Năm 1884 Pháp hoàn toàn đôâ hộ nước
ta .
Nhiều phong trào kháng chiến đã nổi
lên tiêu biểu là : các cuộc khởi nghóa do
Trương Công Đònh , Nguyễn Trung Trực
, Đinh Công Tráng , Phan Đình Phùng ,
Hoàn Hoa Thám lảnh đạo nhưng cuối
cùng đều thất bại . Nguyên nhân do
thiếu sự lảnh đạo của một giai cấp tiên
tiến , đường lối đúng đắn , phù hợp với
điều kiện mới của thời đại .
Năm 1930 , Dảng của giai cấp công
nhân ra đời d0 lảnh tụ Nguyễn i Quốc
Trang 2
BIẾN SOẠN: TRẦN MỸ DƯƠNG TRƯỜNG THPT TRƯỜNG CHINH
5/ Cuộc kháng chiến chống Pháp
( 1945 – 1954 )
6/ Cuộc kháng chiến chống Mó cứu
nước
sáng lập là một sự kiện trọng đại , đánh
dấu một bước ngoặc vó đại của CM Việt
Nam . Từ đây CM Việt Nam trải qua
các cao trào 1930 – 1931 ; 1936 –
1939 ; 1940 – 1945 , và với thắng lợi
rực rỡ của CM tháng tám , Nước Việt
Nam dân chủ cộng hoà ra đời – nhà
nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông
Nam Á .
23 / 9 / 1945 , Pháp xăm lược lần hai ,
trắng trợn gây hấn ở Sài Gòn , dưới sự
giúp sức của quân Anh .
Dưới sự lảnh đạo tài tình của Chủ Tòch
Hồ Chí Minh và TW Đảng , đã dây mâu
thuẫn cho kẻ thù , tranh thủ hòa hoãn
với Pháp , đẩy 20 vạn quân Tưởng về
nước chuẩn bò kháng chiến lâu dài với
thực dân Pháp .
20 / 12 / 1946 , Bác Hồ đọc lời kêu gọi
toàn quốc kháng chiến “ Thà hi sinh tất
cả chứ không chòu mất nước , không
chòu làm nô lệ” . Đáp ứng lời kêu gọi
của Bác , từ 1947 – 1954 , quân dân ta
đã lập được nhiều chiến công , làm thất
bại nhiều cuộc hành binh lớn của Pháp
trên khắp các mặt trận . Tiêu biểu là :
- Chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947 .
- Chiến thắng biên giới 1950 .
- Chiến thắng tây bắc 1952 .
- Cuối cùng là chiến cuộc đông xuân
( 1953 – 1954 ) với đỉnh cao là chiến
dòch ĐBP , dẫn tới việc lí hiệp đònh Giơ
– ne – vơ năm 1954 giải phóng hoàn
toàn miền Bắc nước ta .
ĐQ Mó phá hoại hiệp đònh , hất cẳng
Pháp , độc chiếm MN , dựng lên chính
quyền tay sai NĐD , biến MN thành
Trang 3
BIẾN SOẠN: TRẦN MỸ DƯƠNG TRƯỜNG THPT TRƯỜNG CHINH
7/ Chiến tranh bảo vệ tổ quốc ở biên
giới
II. NHỮNG TRUYỀN THỐNG VẺ
VANG CỦA DT TRONG SỰ
NGHIỆP ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC.
1. Dựng nước đi đôi với giữ nước :
thuộc đòa kiểu mới , thành căn cứ QS
của Mó , nhằm chia cắt lâu dài nước ta .
- 1960 , phong trào đồng khởi ở MN
bùng nổ và lan rộng . Mặt trận
DTGPMN ra đời , MB xây dựng CNXH
là hậu phương lớn của MN . 1961 –
1965 , quân dân ta đã đánh bại chiến
lược “ chiến tranh đặc biệt” của Mó .
- 1965 – 1968 , và đặc biệt là đòn tiến
công mậu thân ( 1968 ) của quân và dân
ta đã làm phá sản chiến lược “ Chiến
tranh cục bộ” và buộc Mó đàm phán với
ta ở hội nghò Pa – ri .
- Mó tiếp tục chính sách “ Việt Nam hoá
chiến tranh” , mỡ rộng chiến tranh sang
Lào và Cam Pu chia , ND ba nước đã
cùng nhau đánh tan cuộc hành quân của
Mó ngụy . Năm 1972 , với chiến công
xuất sắc , phá tan cuộc tập kích bằng
B52 vào MB , buộc Mó phải kí hiệp đònh
Pa-ri .
- Đại thắng mùa xuân 1975 , chiến dòch
Hồ Chí Minh lòch sử đã kết thúc , chấm
dứt vónh viễn ách thống trò hơn 1000
năm của chủ ngóa ĐQ .
Sau chiến thắng 1975 , bọn phản động
bắt đầu xăm lược biên giới , gây nên
những tội ác mang rợ đới ND ta . Mùa
xuân 1979 , quân và dân ta đã giành
những thắng lợi oanh liệt , bảo vệ vững
chắc biên giới tổ quốc , giúp ND CPC
khỏi họa diệt chủng .
Nước ta ở vào một vò trí chiến lược quan
trọng trong vùng ĐNÁ , nên
Trang 4
BIẾN SOẠN: TRẦN MỸ DƯƠNG TRƯỜNG THPT TRƯỜNG CHINH
2/ Lấy nhỏ chống lớn , lấy ít đòch
nhiều
có nhiều thế lực xăm lược thèm khác
và dòm ngó . Vì vậy ngay từ buổi đầu
dựng nước , giữ nước là một nhu cầu
cấp thiết . Dựng nước đi đôi với giữ
nước là một quy luật tồn tại và phát
triển của DT ta .
Từ cuối TK III trước công nguyên đến
nay , với gần 20 cuộc chiến tranh , hàng
trăm cuộc khởi nghóa , cộng lại đến trên
12 TK , có những TK ND đã nhiều lần
đứng lên đánh giặc .
Tóm lại , ND ta thời nào cũûng vậy ,
dựng nước đi đôi với giữ nước là nhiệm
vụ thường xuyên và cấp thiết .
Trong lòch sử đấu tranh giữ nước , hầu
như các cuộc chiến tranh đều diễn ra
trong hoàn cảnh hết sức chênh lệch . Kẻ
thù là những nước lớn , có khả năng huy
động lực lượng , trang bò và chi viện lớn
cho chiến tranh . Ngược lại , nước ta
nhỏ , dân không đông , khả năng huy
động quân đội có hạn , kinh tế thường
xuyên bò chiến tranh tàn phá nặng nề .
Sự chênh lệch tiêu biểu :
- TK XI , chiến tranh chống tống , nhà
Lí có 10 vạn quân , kẻ thù có 30 vạn .
- TK XIII , kháng chiến chống Mông –
Nguyên , nhà Trần có 20-30 vạn quân ,
kẻ thù có tới 50-60 vạn quân .
- Thời chống Thanh , Quang Trung có
10 vạn , kẻ thù có tới 29 vạn .
- Trong kháng chiến chống Pháp , Mó
về lực lượng và đặc biệt là về trang bò
vũ khí ta thua kém rất nhiều .
Nhưng cuối cùng , mọi thế lực xăm lược
, bất kể thế lực to lớn như thế nào
Trang 5