skkn biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4

Mục lục

A: ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài: ........................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 2
3. Đối tượng nghiên cứu : ................................................................................... 2
4. Thời gian nghiên cứu :.................................................................................... 2
B: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ................................................................................ 3
1. Cơ sở lí luận: .................................................................................................. 3
2. Thực trạng: ..................................................................................................... 3
2.1. Thực trạng giảng dạy môn thể dục ở Trường tiểu học.................................. 4
3. Biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề........................................................ 5
3.1. Điều tra đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi .......................................................... 5
3.2 Phương pháp tổ chức giáo viên ..................................................................... 5
C: KẾT LUẬN ................................................................................................. 20
1. Kết quả đạt được: ......................................................................................... 20
2. Bài học kinh nghiệm: ................................................................................... 20
3. Kết luận và khuyến nghị: .............................................................................. 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO


-

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
GDTC: Giáo dục thể chất
TDTT: Thể dục thể thao
PPCT: Phân phối chương trình
CB: Chuẩn bị
XP: Xuất phát
GH: Giới hạn
GV: Giáo viên

HS: Học sinh
Đ : Đích
H.1: Hình 1
SGV: Sách giáo viên


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

A: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”
Đó là khẩu hiệu chung của mọi quốc gia trên thế toàn thế giới, thể hiện
phương châm hoạt động trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Ngày nay, trẻ em Việt Nam đang được sống và học tập dưới một chế độ xã hội
chủ nghĩa ưu việt, được thừa hưởng những thành quả vĩ đại của ông cha ta để lại
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, được Đảng và nhân dân ta rất quan
tâm, săn sóc. Họ là những người chủ tương lai của đất nước, sứ mệnh lịch sử
tương lai của cả dân tộc đều trông mong vào thế hệ trẻ.
Bậc tiểu học là bậc học nền tảng trong chương trình giáo dục phổ thơng.
u cầu cấp thiết là hình thành và phát triển nhân cách học sinh với mục tiêu
giáo dục tồn diện (Đức - Trí - Thể - Mĩ).
Vì vậy giáo dục thể chất cho trẻ em là một vấn đề cấp bách, cần thiết trong
chiến lược phát huy nhân tố con người của Đảng và Nhà nước ta, là mục tiêu phấn
đấu của chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu của tổ chức y tế thế giới.
Trẻ em là đối tượng đang trong giai đoạn cần và dễ tác động nhất của hệ
thống giáo dục quốc dân, trẻ em lứa tuổi Tiểu học ln thu hút mối quan tâm
của tồn xã hội. Nhiều nhà khoa học trong, ngồi ngành đã và đang tìm, cải tiến
và hoàn chỉnh những phương tiện và phương pháp nhằm nâng cao chất lượng
chăm sóc và giáo dục, đảm bảo cho trẻ em được phát triển toàn diện về thể chất

và tinh thần. Những phương pháp “ học mà chơi, chơi mà học” thơng qua các trị
chơi hấp dẫn đã một mặt mang đến cho trẻ nhỏ cảm giác mới lạ về thế giới xung
quanh, mặt khác lại là một phương pháp giáo dục thể chất ( GDTC) quan trọng,
đặc biệt là nâng cao khả năng nhanh nhẹn, khéo léo.
Trị chơi vận động gồm nhiều loại hình, việc sử dụng chúng phải phù hợp
với mục đích GDTC. Việc phát triển nhanh nhẹn và khéo léo trong lứa tuổi còn
nhỏ đặc biệt là lứa tuổi tiểu học là vô cùng cần thiết và quan trọng. Bởi ở lứa
tuổi này quá trình thần kinh chiếm ưu thế nên các em sử dụng bài tập đa dạng và
phong phú. Việc nâng cao khả năng nhanh nhẹn và khéo léo còn được coi trọng
bởi nó là cơ sở để phát triển khả năng vận động cho trẻ trong tương lai.
Với mong muốn không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường nói
chung và chất lượng của mơn giáo dục thể chất nói riêng. Với kiến thức của bản
thân trau dồi trong nhưng năm tháng học tập và rèn luyện cũng như sự giúp đỡ
của bạn bè và đồng nghiệp . Nhất là mong muốn góp phần tạo một giờ học thể
1/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

dục sôi nổi, đã thôi thúc tôi đến với sáng kiến: “Biện pháp tổ chức một số trò
chơi để nâng cao hiệu quả tiết thể dục cho học sinh lớp 4”
2. Mục đích nghiên cứu
Với mục đích tạo một giờ học không bị nhàm chán khi các nội dung lặp đi
lặp lại nhiều lần với tinh thần: “ Học mà chơi - chơi mà học” của các em học
sinh lớp 4, tơi đã ứng dụng một số trị chơi phù hợp với nội dung học để nâng
cao hiệu quả tiết dạy thể dục.
- Tạo cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học.
- Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học tập.
- Sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo tính vừa

sức, hấp dẫn.
3. Đối tượng nghiên cứu :
- Tìm hiểu nghiên cứu phân phối chương trình, sách giáo khoa, nội dung
điều chỉnh của Bộ và thực tiễn giảng dạy môn thể dục cấp tiểu học.
- Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi.
- Ứng dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung giờ học.
- Học sinh lớp 4E, 4G trong trường tiểu học.
4. Thời gian nghiên cứu :
Từ tháng 9/2017 đến tháng 3/2018. Thời gian giảng dạy trong các tiết học
chính khóa.

2/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

B: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận:
Sức khoẻ là vấn đề quan trọng và được đặt lên hàng đầu của toàn nhân loại.
Tập luyện TDTT đề rèn luyện sức khoẻ là thiết yếu trong sinh hoạt hàng ngày. Đất
nước càng phát triển bao nhiều thì sự quan tâm đến phong trào tập luyện TDTT
càng lớn bấy nhiêu. Trên thế giới, hàng năm tổ chức rất nhiều giải đấu TDTT, cùng
với nó là sự đầu tư về cơng sức, tiền của và niềm khát khao chiến thắng tất cả đều
có mục tiêu lớn nhất là sức khoẻ (khoẻ cả thể chất lẫn tinh thần)
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến mục tiêu giáo dục toàn diện cho
thế hệ trẻ. Trong đó, trí dục, đức dục được coi là những vấn đề hệ trọng nhằm
giáo dục hình thành nhân cách người học sinh - sinh viên - người chủ tương lai
của đất nước, những người lao động phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể
chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức.

Ở Việt Nam chúng ta, vấn đề giáo dục thể chất đang được Đảng và Nhà
nước hết sức quan tâm mà cụ thể là các trường học khi xây dựng đều có nhà thể
chất, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học thể dục của các em đạt hiệu quả tốt.
Trong chương trình thể dục của tiểu học được học một tuần 2 tiết với các nội
dung cơ bản đó là:
+ Đội hình đội ngũ
+ Bài thể dục phát triển chung
+ Bài tập rèn luyện tư thế và kỹ năng vận động cơ bản
+ Trị chơi vận động
Đó là lượng vận động đủ giúp các em cân bằng giữa cơ thể và điều kiện
sinh hoạt, góp phần làm cho cơ thể phát triển toàn diện, cân đối, tạo cơ sở tốt để
nâng cao sức khoẻ, khả năng học tập, vui chơi... GDTC trong trường tiểu học là
nền tảng cho các em làm quen với tập luyện TDTT sau này và nó phải được đặt
lên hàng đầu trong bậc tiểu.
2. Thực trạng:
Trong quá trình giảng dạy mơn thể dục ở trường tơi thấy có những thuận
lợi và khó khăn sau:
a: Thuận lợi:
- Các em đang tuổi phát triển nên rất thích vận động.
- Xã hội ngày càng phát triển nên các gia đình rất thích cho con em mình được
tập luyện thể dục thể thao.
- Ban Giám hiệu nhà trường đánh giá cao tầm quan trọng của môn thể dục đối

3/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

với học sinh tiểu học nên rất quan tâm và tạo điều kiên tốt nhất cho mơn học.

b: Khó khăn:
- Do lứa tuổi nhỏ nên các em rất hiếu động nên sự tập chung chú ý chưa cao,
nhất là tâm lý đang học trong lớp được ra ngoài sân vận động.
- Các em học sinh chưa hiểu được tác dụng của từng nội dung bài học đến sự
phát triển của cơ thể.
2.1. Thực trạng giảng dạy môn thể dục ở Trường tiểu học.
Qua q trình cơng tác, bản thân tơi đã được dự giờ rất nhiều, đồng
nghiệp dạy thể dục trong trường, trò chuyện và tiếp xúc với đồng nghiệp ở các
trường khác qua đó tơi cũng rút ra nhiều bài học cho bản thân và tơi có suy nghỉ
làm sao nâng cao chất lượng môn học này hơn nữa.
Từ đầu năm học tôi đã chú ý nghiên cứu các biện để tổ chức một số trị
chơi để tiết dạy có chất lượng hơn, học sinh học hứng thú hơn và thích học bộ
mơn thể dục.
Tìm hiểu sự ham thích học, luyện tập thể dục qua các trị chơi: Thơng qua
các trị chơi các em được gì? trong mục tiêu của tiết dạy:
a) Khởi động thư giãn.
b) Luyện tập các động tác đã học.
c) Thư giãn cuối giờ.
d) Rèn kỹ năng, kỹ xảo, giáo dục truyền thống.
Qua quá trình giảng dạy tơi đã tìm tịi ra rất nhiều trị chơi, nhất là những
trị chơi dân gian do ơng cha ta để lại, tự sáng tạo các trò chơi mới, hoặc cải biến
những trò chơi tương tự khi những trò chơi đã biết không phù hợp tiết dạy.
Ngay đầu năm học tôi đã khảo sát học sinh tham gia trò chơi trong
chương trình học và đạt được kết quả như sau:
Nội dung

Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi
Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi
Tích cực tự giác tham gia chơi
Chưa tích cực tự giác tham gia chơi

Rèn khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh
nhẹn khéo léo
Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh
nhẹn khéo léo chưa cao
Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau

4/21

Lớp 4E(50)
Số
%
lượng
40
80
10
16
41
82
9
18
39
78

Lớp 4G(49)
Số
%
lượng
41
83,7

8
16,3
40
81,7
10
18,3
40
81,7

11

22

9

18,3

38
12

76
24

39
10

79,6
20,4

Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

3. Biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề.
Từ những thực trạng trên bản thân tơi xin trình bày một số biện pháp như
sau:
3.1. Điều tra đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi
Để có cơ sở khoa học cho việc lựa chọn các bài tập trò chơi vào tiết dạy
thể dục chúng ta cần tìm hiểu một số đặc điểm cơ bản về tâm sinh lý của lứa tuổi
này có liên quan tới việc tập luyện TDTT nói chung và với việc phát triển sức
mạnh tốc độ nói riêng.
- Đặc điểm về sinh lý ở lứa tuổi học sinh lớp 4
Học sinh lớp 4 là lứa tuổi đang có nhiều chuyển biến về - tâm sinh lí và tư
duy. Hành động của các em chuyển dần từ thụ động, giản đơn sang trạng thái
tương đối chủ động và linh hoạt hơn. Lứa tuổi này, bước đầu các em đã có khả
năng phân tích và tổng hợp đơn giản,biết tự điều chỉnh những hoạt động của bản
thân nhưng ở mức độ khơng cao. Học sinh đã có ý thức và khả năng tự quản
tương đối tốt, biết phối hợp và giúp nhau trong học tập và rèn luyện.
Ở tuổi này các em các rất thích được tham gia vào q trình tìm tịi, sáng
tạo. Q trình hưng phấn thường chiếm ưu thế, vì vậy các em rất hiếu động. Các
em thường ham chơi, ưa hoạt động, thích bắt chước và cố gắng làm theo đúng
động tác, điệu bộ hành vi của giáo viên.
Nắm vững được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của các em để sử dụng các
đối sách giảng dạy huấn luyện hợp lý là tiền đề của sự nâng cao hiệu quả giảng
dạy huấn luyện của các giáo viên .
3.2 Phương pháp tổ chức giáo viên
* Công tác chuẩn bị của giáo viên trước khi lên lớp:
Trong quá trình giảng dạy mơn Thể dục ở trường tiểu học công tác chuẩn
bị của giáo viên trước khi lên lớp cũng góp phần giúp tiết học được sinh động
hơn, giúp học sinh hứng thú hơn trong tập luyện. Muốn vậy giáo viên cần chú ý

và thực hiện tốt một số điểm sau:
- Để giảng dạy một tiết Thể dục được tốt hơn thì ngồi nghiên cứu kế
hoạch bài soạn và tập lại động tác thì sân tập, dụng cụ cũng đóng vai trị hết sức
quan trọng cho một giờ học Thể dục. Vì vậy trước khi lên lớp giáo viên cần phải
chuẩn bị sân tập, dụng cụ trước khi giờ học theo yêu cầu của kế hoạch bài soạn.
Kiểm tra lại sân tập, dụng cụ nếu khơng được an tồn thì phải sửa chữa và
bổ sung kịp thời. Mặt khác, người giáo viên cần phải chọn vị trí tập cho học sinh
một cách phù hợp như: tránh ánh nắng chiếu vào mặt học sinh, sân tập phải đảm
bảo sạch và an toàn …

5/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

Ví dụ: Khi chơi trị chơi “Ném bóng trúng đích”. Giáo viên cần chuẩn bị
trước những dụng cụ như bóng nhựa, sọt, …hay sân tập luyện cịn cát bụi, đá thì
giáo viên cần vệ sinh ngay để bảo vệ an toàn cho các em tập luyện, tránh phản
tác dụng khi tập luyện Thể dục.
- Cũng như các môn học khác, bao giờ giáo viên cũng phải có kế hoạch cụ
thể, là giáo án mà ở đây muốn chọn được trò chơi phù hợp để đưa vào tiết dạy,
trước tiên giáo viên cần tìm hiểu và nắm được:
* Nội dung bài dạy:
Lượng kiến thức theo u cầu trong tiết dạy đó ít hay nhiều, yêu cầu về
lượng vận động trong tiết dạy ra sao, các dạng vận động đó là dạng nào (tay,
chân, tồn thân...)
* Khơng gian, thời gian:
Chú ý điều kiện sân tập: bằng phẳng, rộng, thống, tiếng ồn khơng làm
ảnh hưởng xung quanh hay ngược lại.

Một tiết dạy thời lượng cho phép 40 phút như vậy khi phân phối thời gian
cho phép tổ chức trò chơi, giáo viên cần lưu ý sao cho hợp lý (phần này còn lệ
thuộc vào mục đích của trị chơi). Ngồi ra cần chú ý đến thời gian vào buổi nào
(ảnh hưởng của thời tiết)
* Phân loại trị chơi
- Theo tính chất vận động: Có trò chơi tĩnh và trò chơi động.
+ Trò chơi tĩnh: là trò chơi chỉ vận động một bộ phận của cơ thể, và
khơng thay đổi vị trí của người chơi.
+ Trò chơi động: Dạng trò chơi đòi hỏi vận động tồn thân và được thay
đổi vị trí của người chơi.
- Theo mục đích của trị chơi: Tất cả các trị chơi đều có một mục đích
chung là giúp cho người chơi thư giãn, song trò chơi trong tiết dạy thể dục cịn
có mục đích riêng:
+ Là một bài tập khởi động, làm nóng các bộ phận cơ thể liên quan mạnh
đến bài tập ở phần tiếp theo.
+ Là một bài tập luyện: Thơng qua trị chơi học sinh được tập luyện thêm
các động tác, các kiến thức mới được học hoặc ôn luyện những kiến thức đã học
những tiết trước.
+ Là bài tập củng cố: Thơng qua trị chơi học sinh được củng cố lại những
kiến thức đã được học.
Theo thời gian trong tiết dạy: Chơi vào đầu giờ, giữa giờ hoặc cuối giờ.
Như vậy căn cứ vào mục tiêu của bài thì chọn trị chơi theo mục đích.

6/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

- Nếu trị chơi là một bài tập khởi động: Thì thường được tổ chức vào đầu

giờ.
+ Loại trò chơi này ta nên chọn để áp dụng vào những tiết dạy mà sự
luyện tập của học sinh là sự vận động mạnh các cơ bắp và các khớp cơ. Tất
nhiên vào đầu giờ học bao giờ giáo viên cũng cho học sinh khởi động tồn
diện, song bài tập như thế có thể một số học sinh thực hiện còn hời hợt, thì sự
khởi động đó chưa đạt u cầu, nhất là các tiết học vào đầu buổi sáng khi các
em sau một đêm ngủ các cơ bắp nghỉ, cơ thể còn mệt mỏi uể oải.Nếu giáo viên
cho tổ chức trò chơi sau khi thực hiện bài tập khởi động, các em sẽ thấy thoải
mái, hưng phấn hẳn lên. Khởi động có chất lượng hơn, thì vào bài tập luyện có
sự vận động mạnh các em sẽ thấy dễ dàng và còn tránh được các tai nạn như
trật khớp, đau cơ bắp sau khi tập luyện. Do đó ta chọn trị chơi động là chủ
yếu. Theo tính chất vận động của tiết dạy mà chọn nội dung trò chơi cho phù
hợp với sự vận động đó. Có thể thay đổi trị chơi cũ thành trò chơi mới nhưng
phù hợp với nội dung bài.
Ví dụ:
- Bài 47: Phối hợp chạy, nhảy, mang vác. ( SGV Thể dục lớp 4, trang
119).
Giáo viên cho học sinh chơi trò chơi “Nhảy đúng, nhảy nhanh” hoặc trò
chơi “Nhảy ơ tiếp sức”. Trị chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một
cách tích cực hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ
cho nội dung học tiếp theo “Phối hợp chạy, nhảy, mang vác".
Hình 1 : Nhảy đúng, nhảy nhanh.

Hình 1

7/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

Hình 2 : Nhảy ơ tiếp sức.

Hình 2
- Bài 8: Đội hình đội ngũ - Trị chơi “Bỏ khăn” ( SGV Thể dục lớp 4, trang 5556).
Nội dung tập hợp hàng ngang, dóng hàng, điểm số, quay sau: Có thể thay trò
“Bỏ khăn” bằng trò chơi “Thi xếp hàng nhanh”.
Qua trò chơi này giúp học sinh tập tích cực hơn kĩ năng tập hợp hàng, tác phong
kỉ luật, nhanh nhẹn, khẩn trương.
Hình3: Thi xếp hàng nhanh.

Hình 3
- Nếu trị chơi là bài tập luyện:
Theo yêu cầu của chương trình học ở lớp 4 thì loại trị chơi này chiếm đa
số các tiết. Trong đó cịn số ít tiết giáo viên tự chọn trò chơi.
8/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

Trò chơi này giúp học sinh luyện tập kiến thức với tinh thần tự nguyện tự
giác, nên giáo viên phải chọn đúng trị chơi để đưa vào các tiết dạy thì tác dụng
luyện tập sẽ được đạt hiệu quả cao.
Tuy nhiên cần phải chú ý một số điểm sau:
+ Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh: Ở lứa tuổi tiểu học cơ thể chưa phát triển
hồn chỉnh nên khơng thể lựa chọn trò chơi đòi hỏi phải dùng nhiều sức mạnh,
trị chơi có qui tắc phức tạp và khi tổ chức trò chơi cần lưu ý số lượng học sinh
nam, học sinh nữ, học sinh có sức khỏe yếu... Vì vậy cần chọn trò chơi, tổ chức
chơi cho phù hợp và hấp dẫn .

+ Địa điểm, sân tập, dụng cụ: Giáo viên cần lưu ý số lượng học sinh tham gia,
cấu trúc nội dung trị chơi, hình thức tổ chức chơi.
+ Thời gian và hoàn cảnh: Thời gian chơi quyết định tới cách lựa chọn trò chơi,
mặt khác trò chơi chịu ảnh hưởng trực tiếp vào điều kiện hoàn cảnh (nắng,
mưa...) cụ thể để giáo viên chọn lựa các hình thức tổ chức và loại trị chơi cần
thiết.
Có như vậy giáo viên tổ chức giảng dạy theo hướng phân hóa đối tượng
học sinh một cách tốt hơn.
Ví dụ:
Trị chơi “Chạy tiếp sức” mà trong chương trình đã giới thiệu chỉ dùng
luyện chạy nhanh và chỉ vận dụng một vài tiết còn lại giáo viên phải tự chọn.
Cho nên giáo viên cần tìm các trị chơi phù hợp với tiết dạy.
+ Trị chơi 1: “Nhanh lên bạn ơi!” (Hình 4)
Trị chơi này rèn luyện cho học sinh tố chất nhanh nhẹn, linh hoạt và cách
tổ chức phối hợp giữa các bạn trong nhóm. Trị chơi này có nhiều hình thức tổ
chức khác nhau (tam giác, vịng trịn, hình vng, …) tùy số lượng học sinh, sân
bãi, dụng cụ.

a

b
c
Hình 4
Chơi theo đội hình vịng trịn: Kẻ 2 vịng trịn đồng tâm, vịng trịn ngồi
có đường kính 6 - 10m, vịng trịn trong 0,8 - 1,5m và chia ra làm 4 phần đều
nhau. Đặt 4 quả bóng, hoặc mẩu gỗ, chiếc khăn… vào 4 phần đã chia trong vòng
trò. Chia học sinh thành 4 đội đều nhau sau cho từng đội điểm số thứ tự. Khi có
9/21

Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

lệnh chơi các em đồng thanh đọc vần điệu: "Bạn ơi ! Bạn ơi !
Ta cùng thi chạy,
Xem tổ nào nhất,
Nào ! Một ! Hai ! Ba !"
Khi đọc đến tiếng "ba", tất cả số 1 của 4 đội chạy vào vịng trịn nhỏ nhặt lấy
vật( bóng, mẩu gỗ, khăn,…) của đội mình,của đội mình đưa cho số 2, đứng vào
vị trí cũ. Số 2 đón lấy vật, chạy đến vịng trịn nhỏ và đặt vật vào ơ của mình,
sau đó chạy nhanh về chạm tay số 3. Số 3 tiếp tục như vậy cho đến hết. Đội nào
xong trước, ít phạm quy là thắng cuộc. Nếu để vật rơi ra ngồi, cần nhặt lại.
+ Trị chơi 2: (Hình 5) Vẽ 2 vạch giới hạn cách nhau 10m, ở chính giữa 2
vạch giới hạn vẽ một vịng trịn có đường kính 0,5m và để một vật nào đó bất kì
(khăn, mẩu gỗ…). Khi bắt đầu chơi, giáo viên gọi tên số nào thì hai em số đó
chạy lên giành lấy vật trong vòng tròn, khi người của đội bạn đã cầm vật thì
người cùng số phải chạy đuổi theo giành lấy lại vật bằng cách vỗ nhẹ vào người
bạn. Trong trường hợp này người cầm vật sẽ thua, còn nếu người cầm vật chạy
qua vạch giới hạn thì là người thắng cuộc. Sau đó vật để lại trong vịng trịn, trị
chơi lại tiếp tục như thế cho đến người cuối cùng của hai đội.
Với trị chơi trên giáo viên có thể tự đặt tên và hướng dẫn các em chơi, có
thể chọn trị chơi nhẹ nhàng hơn.
Đây là trị chơi hồn thiện bài tập chạy nhanh.
x
x
x
x
x
x

10m

x
x
x
x
x
x

Hình 5
Ngồi ra trong q trình giảng dạy một số nội dung chúng ta có thể sử
dụng trò chơi để giúp cho các em tập luyện được tích cực, tự giác hơn.
- Nếu trị chơi có tính thư giãn đơn thuần:
Thường được tổ chức vào cuối giờ. Chỉ áp dụng cho những tiết dạy mà
giáo viên đã cho các em học sinh luyện tập nhiều lần, đảm bảo được yêu cầu của
bài. Nếu tiết dạy đòi hỏi lượng vận động lớn, giáo viên cho luyện nhiều, lúc các
em đã thấm mệt. Giáo viên nên tổ chức trò chơi tĩnh, chủ yếu để các em lấy tinh

10/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

thần vui vẻ thoải mái, trường hợp này có thể áp dụng cho các tiết luyện tập chạy
. Thời gian tổ chức các trò chơi này khoảng từ 5-7 phút cuối giờ.
Ví dụ1: Trị chơi diệt con vật có hại H.6
Tập hợp lớp thành đội hình hàng ngang hay vịng trịn quay mặt vào tâm.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật có ích như : trâu, bị, lợn, gà….thì
tất cả học sinh im lặng. Nếu em nào hô diệt thì phải hát hoặc múa 1 bài .

- Khi giáo viên gọi tên những con vật hại như: ruồi, muỗi, gián ,kiến…thì
tất cả học sinh hơ to là “Diệt Diệt Diệt” và tay giả làm động tác đập ruồi, muỗi.
Mục đích: Rèn luyện sự tập chung chú ý và tính phản xạ nhanh của học
sinh.

Hình 6
Ví dụ 2: Trị chơi làm theo hiệu lệnh H.7
Tập hợp lớp thành đội hình hàng ngang hay vòng tròn quay mặt vào tâm
sân.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật biết bay: chim, ong, bướm,…thì tất
cả học sinh phải làm động tác giả như bay.
- Khi giáo viên gọi tên những con vật khơng biết bay: trâu, bị, lợn …thì
tất cả im lặng không làm động tác giả bay, nếu em nào làm động tác giả bay thi
phải hát hoặc múa 1 bài.
Mục đích: Rèn luyện sự tập chung chú ý và khả năng phản xạ nhanh của
học sinh.

Hình 7

11/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

Ví dụ 3: - Bài 46: Bật xa, tập phối hợp chạy nhảy - Trò chơi “Con sâu đo”
( SGV Thể dục lớp 4, trang 117).
Phần mở đầu: Sau khi khởi động tơi đã sử dụng trị chơi “Nhảy đúng nhảy
nhanh” trò chơi này giúp cho học sinh vui chơi, khởi động một cách tích cực
hơn đồng thời tạo sự hưng phấn khi tập luyện và là bài tập bổ trợ cho nội dung

học tiếp theo “Bật xa”.
Phần cơ bản: Sau khi học sinh tập xong phần bật xa tôi đưa trị chơi “ Lăn
bóng bằng tay” thay cho trị chơi “Con sâu đo”. vì nội dung bật xa đã sử dụng
nhiều đến sức bật của chân và trò chơi “Con sâu đo” cũng lại sử dụng chủ yếu
sức bật của chân. Để tránh sự nhàm chán cho học sinh tôi thay trị chơi “ Lăn
bóng bằng tay” nhằm giúp các em tham gia chơi tích cực hơn đồng thời qua tiết
học giúp các em được vận động đều các bộ phận của cơ thể như chân, tay.

12/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

KÕ HOạCH BàI DạY
Môn: Thể dục
Tuần 23 - Bài 46

Tr-ờng Tiểu học Thanh Xuõn Nam
Lớp: 4E
Giáo viên: V Thanh Thủy

Tên bài dạy: bật xa, tập phối hợp chạy, nhảy
trò chơi LN BểNG BNG TAY
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:
- Ôn bật xa và học phối hợp chạy, nhảy.
- Chơi trò chơi Lăn bóng bằng tay.
2. Kỹ năng:

- HS b-ớc đầu biết cách thực hiện động tác phối hợp chạy, nhảy.
- HS biết cách chơi và tham gia chơi đ-ợc.
3. Thái độ:
- HS tËp lun nghiªm tóc, tÝch cùc, cã ý thøc tự giác và kỷ luật cao.
- Rèn luyện tính đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong tập luyện.
II. Địa điểm - ph-ơng tiện:

1. Địa điểm : Nhà thể chất.
2.Ph-ơng tiện : Còi, dây, bóng, phấn.
III. Nội dung và ph-ơng pháp lên lớp:

Nội dung
I. Mở đầu:

1. Tập trung lớp : Cán sù b¸o
c¸o sÜ sè, trang phơc.
GV phỉ biÕn néi dung và
yêu cầu bài học.
2. Khởi động :
- Đứng tại chỗ giậm chân vỗ
tay và hát.
- Xoay các khớp: Cổ,vai,
hông,đầu gối và xoay cổ tay
cổ chân.

ĐL
TG
8 -10

SL

Ph-ơng pháp giảng dạy

ĐH lên líp 4 hµng ngang
GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
ĐH 4 hàng ngang
1lÇn
GV
0 0 0 0 0 0 0
1lÇn
0 0 0 0 0 0 0
2x8N
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
- Cán sự điều khiển lớp khëi ®éng.
13/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4
§L
Néi dung
Ph-ơng pháp giảng dạy
TG
SL
1-2

lần

- Chơi trò chơi Nhảy đúng
nhảy nhanh

II. Cơ bản:

a: Ôn bật xa.

- GV điều khiển học sinh chơi trò
chơi.

Yêu cầu: HS biết cách bật xa.
- ĐH tập luyÖn
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0

6 -8'

CB

1lần
1-2
lần
1lần

b: Học phối hợp chạy, nhảy.

8 -10'

XP

- Cả lớp lần l-ợt tập bật xa theo hiệu
lệnh của giáo viên.
- Chia tổ tập do tổ tr-ởng điều khiển.
Giáo viên bao quát nhắc nhở học sinh
sửa sai.
- Thi đua giữa các tổ để tìm ra ng-ời
bật xa nhất.
- Yêu cầu: HS biết cách phối hợp
chạy, nhảy.

14/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4
§L
Néi dung
Ph-ơng pháp giảng dạy
TG
SL

- GV h-ớng dẫn cách tập luyện phối
hợp, tập mẫu+ giải thích động tác.
- Cho học sinh tập thử, sau đó tập
chính thức.
- GV quan sát và sửa sai cho học

sinh.

6 -8

2. Chơi trò chơi Lăn bóng
bằng tay”.

- Yêu cầu: HS biết cách chơi và tham
gia được chơi đúng luật.
Đội hình chơi trị chơi 2 hàng dọc.
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
CB

XP

Đ

GV
0 0 0 0 0 0 0

5'
III. kÕt thóc:

- GV hướng dẫn cách chơi, luật chơi sau
điều khiển học sinh tham chơi trò chi.

- Nhảy thả lỏng, tại chỗ vỗ
tay và hát.

- GV cùng học sinh nhận xét
và đánh giá giờ học.
- GV dặn dò xuống lớp.

- GV nhn xột v tuyờn dng tổ
chơi tốt.

- §H xng líp.
15/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4
§L
Néi dung
Ph-ơng pháp giảng dạy
TG
SL

GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0

16/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

KÕ HOạCH BàI DạY
Môn: Thể dục
Tuần 23 - Bài 46

Tr-ờng Tiểu học Thanh Xuõn Nam
Lớp: 4G
Giáo viên: V Thanh Thủy

Tên bài dạy: bật xa, tập phối hợp
chạy, nhảy- trò chơi con sâu đo
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:
- Ôn bật xa và học phối hợp chạy, nhảy.
- Chơi trò chơi Con sâu đo".
2. Kỹ năng:
- HS b-ớc đầu biết cách thực hiện động tác phối hợp chạy, nhảy.
- HS biết cách chơi và tham gia chơi đ-ợc.
3. Thái độ:
- HS tập luyện nghiêm túc, tích cực, có ý thức tự giác và kỷ luật cao.
- Rèn luyện tính đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong tập luyện.
II. Địa điểm - ph-ơng tiện:

1. Địa điểm : Nhà thể chất.
2.Ph-ơng tiện : Còi, dây, bóng, phấn.
III. Nội dung và ph-ơng pháp lên lớp:

Nội dung
I. Mở đầu:

1. Tập trung lớp : Cán sự báo
cáo sĩ số, trang phục.
GV phổ biến nội dung và
yêu cầu bài học.
2. Khởi động :
- Đứng tại chỗ giậm chân vỗ
tay và hát.
- Xoay các khớp: Cổ,vai,
hông,đầu gối và xoay cổ tay
cổ chân.

ĐL
TG
5 -7

Ph-ơng pháp giảng dạy

SL

ĐH lên lớp 4 hµng ngang
GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
ĐH 4 hàng ngang
1lần
GV
0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0
1lÇn
0 0 0 0 0 0 0
2x8N
0 0 0 0 0 0 0
- Cán sự điều khiển lớp khởi động.
17/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4
1-2
- Chơi trò chơi Nhảy đúng
lần
nhảy nhanh
- GV điều khiển học sinh chơi trò chơi.

II. Cơ bản:

a: Ôn bật xa.

6 -8'

1lần

Yêu cầu: HS biết cách bật xa.
- ĐH tập luyện
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0
CB

1-2
lần
1lần

XP

- Cả lớp lần l-ợt tập bật xa theo hiƯu lƯnh cđa
gv.
- Chia tỉ tËp do tỉ tr-ëng điều khiển. Giáo
viên bao quát nhắc nhở học sinh sửa sai.
- Thi đua giữa các tổ để tìm ra ng-ời bật xa
nhất.

b: Học phối hợp chạy, nhảy.

8 -10'

- Yêu cầu: HS biết cách phối hợp chạy, nhảy.

18/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

2 lần

2. Chơi trò chơi Con sâu 6 -8
đo.

- GV h-ớng dẫn cách tập luyện phối hợp, tập
mẫu+ giải thích động tác.
- Cho học sinh tập thử, sau đó tập chính thức.
- GV quan sát và sửa sai cho học sinh.
- Yêu cầu: HS biết cách chơi và tham gia
được chơi đúng luật.
Đội hình chơi trị chơi 2 hàng dọc.
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
------------0 0 0 0 0 0 0
CB

------------ XP

6-8m

GV 0 0 0 0 0 0 0
- GV hướng dẫn cách chơi, luật chơi sau điều
khiển học sinh tham chơi trò chơi.

III. kÕt thóc:

5’

- GV nhận xét và tuyên dương tổ chơi tt.
- ĐH xuống lớp.

- Nhảy thả lỏng, tại chỗ vỗ
tay và hát.
- GV cùng học sinh hệ thống
lại nội dung học
GV nhận xét dặn dò, xuống
lớp.

GV
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0

19/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

C: KẾT LUẬN
1. Kết quả đạt được:
Qua điều tra các lớp học do tôi trực tiếp giảng dạy đến cuối tháng 3 tôi
thấy kết quả lớp 4E áp dụng một số trò chơi phù hợp với nội dung học đã giúp
các em tham gia chơi trò chơi tốt hơn tăng lên rõ diệt cụ thể như sau:
Nội dung
Lớp 4E(50)
Lớp 4G(49)
Số
%
Số

%
lượng
lượng
Chơi đúng luật, nhiệt tình tham gia chơi
50
100
42
85,7
Chơi chưa đúng luật, chưa chủ động tham gia chơi
0
0
7
14,3
Tích cực tự giác tham gia chơi
48
96
41
83,6
Chưa tích cực tự giác tham gia chơi
2
4
8
16,4
Rèn khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh
47
94
41
83,6
nhẹn khéo léo
Khả năng phản xạ, sự tập chung chú ý, nhanh nhẹn

3
6
8
14,4
khéo léo chưa cao
Biết phối hợp với bạn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
47
94
40
81,6
Chưa đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau
3
6
9
18,4
2. Bài học kinh nghiệm:
2.1. Trong các tiết dạy thể dục, giáo viên biết lựa chọn và tổ chức trò chơi
hợp lý sẽ có tác dụng lớn trong việc luyện tập thể lực một cách toàn diện cho
học sinh gây được hứng thú học cho học sinh và hứng thú dạy cho giáo viên. Từ
đó nâng cao chất lượng dạy và học.
2.2. Giáo dục truyền thống đạo đức lối sống, tính tổ chức kỷ luật, tính
đồn kết, giúp đỡ nhau trong học tập và rèn luyện cho các em học sinh.
2.3. Qua những trò chơi hợp lý giáo viên tận dụng được thời gian tiết dạy
để học sinh “chơi mà học”
2.4. Giáo viên khơng mất nhiều cơng sức, thời gian tìm tịi các trò chơi
này mà chỉ cần chú ý suy nghĩ và sáng tạo làm thế nào để các em học sinh
vui chơi bổ ích có tính tổ chức, tính giáo dục đặc biệt tăng chất lượng tiết học
lên.
3. Kết luận và khuyến nghị:
Kết luận:

Môn thể dục được coi là môn năng khiếu, song khơng phải ai có năng
khiếu thể dục thể thao là đã có một sức khỏe tốt mà địi hỏi phải có sự tập luyện
hợp lý thường xun. Tùy thuộc vào tâm lý lứa tuổi, sự phát triển về mặt sinh
20/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

học mà có kế hoạch luyện tập hợp lý. Nếu giáo viên giảng dạy mà khơng chú ý
thì kết quả giáo dục sẽ ngược lại. Áp dụng sáng kiến này tôi thấy mang lại hiệu
quả rõ rệt trong việc phát triển trò chơi trong tiết dạy cho học sinh, giáo dục cho
các em tinh thần đồn kết gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau cùng học tập, tập luyện.
Giúp cho học sinh hứng thú hơn và chịu đựng được lượng vận động lớn, khắc
phục khó khăn, chống lại mệt mỏi hồi phục nhanh chóng sau một giờ tập, buổi
tập. Làm cho các em ln tích cực hăng say và hiểu rõ được kỹ năng vận động,
phương pháp tập luyện của một giờ học, một buổi học. Nâng cao hiệu quả phát
triển toàn diện về đức, trí, thể, mĩ trong nhà trường. Theo đúng chủ trương
đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ hôm
nay. Mặt khác nó cịn góp phần thúc đẩy các phong trào học tập của nhà trường
lên cao hơn nữa. Đây mới chỉ là quan điểm của tơi qua q trình giảng dạy và
huấn luyện, vì vậy sẽ cịn những thiếu sót nhất định. Rất mong được sự đóng
góp ý kiến chân thành của các đồng nghiệp để sáng kiến được hồn chỉnh và có
tính ứng dụng cao hơn nữa.
Trên đây là đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi. Rất mong được sự đóng
góp của đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo để bản sáng kiến được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn !
Thanh Xuân, ngày 10 tháng 04 năm 2018
Người viết

Vũ Thanh Thủy

21/21


Biện pháp tổ chức một số trò chơi để nâng cao hiệu quả
tiết thể dục cho học sinh lớp 4

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Sách giáo viên thể dục lớp 1 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 2 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 3 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Sách giáo viên thể dục lớp 4 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Phương pháp dạy học thể dục và trò chơi vận động cho học sinh tiểu
học, nhà xuất bản Giáo dục – nhà xuất bản Đại học sư phạm.