THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TIÊU THỤ THÀNH PHẨM VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN MẶT TRỜI VÀNG

1
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TIÊU THỤ THÀNH PHẨM VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN MẶT
TRỜI VÀNG.
2.1.Đặc điểm hoạt động tiêu thụ tại công ty cổ phần Mặt Trời Vàng
- Đặc thù của công ty cổ phần Mặt Trời Vàng là một doanh nghiệp
sản xuất và thương mại thành phẩm hay được gọi sản phẩm do công ty sản
xuất ra được công ty trực tiếp bán ra trên thị trường.Tất cả các khâu từ sản
xuất đến tiêu thụ sản phẩm đều do công ty đảm nhiệm. Vậy nên công ty sản
xuất cái gì thì tiêu thụ thứ đó. VD : nồi cơm điện, chảo chống dính, bếp ga,
máy hút bụi…
- Đối với các doanh nghiệp hiện nay, có rất nhiều phương thức tiêu
thụ sản phẩm của mình như: tiêu thụ trực tiếp, chuyển hàng theo hợp
đồng, giao hàng cho đại lý, bán hàng trả góp, trao đổi lấy sản phẩm khác.
Xuất phát từ đặc điểm vừa là một doanh nghiệp hoạt động trong
lĩnh vực sản xuất vừa hoạt động trong lĩnh vực thương mại chuyên sản
xuất kinh doanh các thiết bị đồ dùng bếp và một số hàng hóa cao cấp khác
trên một mạng lưới tiêu thụ bao gồm hàng nghìn các đại lý ở khắp các
miền của đất nước, do vậy, phương thức bán hàng chủ yếu của là phương
thức tiêu thụ thành phẩm trực tiếp và mấy năm trước thì có hình thức bán
hàng qua đại lý nhưng do các năm gần đây thấy hình thức bán hàng gửi
đại lý gặp nhiều khó khăn, ví dụ như : trong quá trình gửi đại lý hàng bị
vận chuyển và bảo quản không tốt khiến một số sản phẩm bị méo mó,
hỏng hóc… và một số hàng không bán được trả về công ty thì không còn
được nguyên vẹn như ban đầu gây thiệt hại không nhỏ cho công ty. Thay
vì hình thức bán hàng qua đại lý công ty thực hiện cách bán hàng cho các
siêu thị, chợ lớn hay các cửa hàng nhưng có thể cho khách hàng trả chậm,
cam kết thời hạn trả nợ hoặc một số trường hợp có thể ưu đãi cho đến khi
nào khách hàng bán được hàng mới thu nợ. Hình thức bán hàng này hay
hơn bán hàng qua đại lý ở điểm: hàng sẽ không thể mang trả về công ty
2

nếu khách hàng không bán được hàng. Và thay vì phải trả hoa hồng đại lý
công ty sẽ thực hiện các chương trình khuyến mại, các chính sách chiết
khấu hay giảm giá hàng bán. Chương trình khuyến mại ví như là khi
doanh nghiệp mua sản phẩm của công ty cổ phần Mặt Trời Vàng thì
doanh nghiệp có thề được tặng đi kèm với các sản phẩm như: dao nhà
bếp, tô thuỷ tinh cao cáp, pin, bộ khăn nhà bếp... Chính sách chiết khấu
được thể hiện qua tỉ lệ chiết khấu khi khách hang trả tiền trong thời hạn
được hưởng chiết khấu thanh tóan. Còn giảm giá hàng bán là khi khách
hàng mua hàng với số lượng lớn sẽ được hưởng ưu đãi mua hàng với giá
thấp hơn.
- Khi một khách hàng mua một sản phẩm của doanh nghiệp, khách
hàng đó có rất nhiều phương thức thanh toán để có thể lựa chọn:
+ Thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt: đó là cách thức mà người
mua chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt ngay và là hình thức đã xuất hiện
từ lâu trong lịch sử.
+ Thanh toán bằng hình thức chuyển khoản qua ngân hàng: đây là
hình thức thanh toán xuất hiện sau hình thức thanh toán bằng tiền mặt.
Cùng với sự phát triển của hệ thống ngân hàng, hình thức thanh toán này
ngày càng bộc lộ nhiều ưu thế hơn hẳn so với hình thức thanh toán tiền
mặt. Do vậy, đa số các doanh nghiệp hiện nay đều sử dụng phương tiện
này như là phương tiện thanh toán chủ đạo của mình. Công ty cổ phần
Mặt Trời Vàng cũng không nằm ngoài sự lựa chọn đó. Mặc dù là doanh
nghiệp vừa và nhỏ, tuy nhiên công ty cổ phần Mặt Trời Vàng cũng có
doanh thu lớn, năm 2008, tổng công ty đã đạt tổng doanh thu là 38,5tỷ,
trong đó riêng nhà máy gia dụng tại khu công nghiệp đạt doanh thu gần
20 tỷ. Ngoài ra, do có mạng lưới tiêu thụ và khách hàng trải rộng khắp
trong cả nước, vì thế việc sử dụng phương tiện thanh toán bằng hình thức
[Type the company name]
3
chuyển khoản qua ngân hàng đã mang lại cho nhiều thuận lợi: an toàn,

tiết kiệm CP...
- Với đặc thù là doanh nghiệp sản xuất hàng gia dụng, các sản
phẩm cơ khí gia dụng của công ty cổ phần Mặt Trời Vàng được phải đối
mặt với sự cạnh tranh khá khốc liệt từ phía các doanh nghiệp cùng ngành
khác. Hơn thế nữa, việc sản xuất và kinh doanh các thiết bị này mới được
công ty cổ phần Mặt Trời Vàng triển khai từ năm 2004. Do vậy, đối với
nhiều người tiêu dùng, thương hiệu các sản phẩm gia dụng mang nhãn
hiệu của công ty cổ phần Mặt Trời vàng còn chưa thân thuộc. Hơn ai hết,
công ty cổ phần Mặt Trời Vàng nắm vững đặc điểm này. Do vậy, trong
suốt thời gian vừa qua, công ty đã rất chú trọng vào việc quảng bá thương
hiệu này trên thị trường. Công ty đã đưa ra nhiều chương trình khuyến
mại hấp dẫn như: chương trình “ Táo quân Goldsun- Kinen xông đất” vào
tháng 1 năm 2005, chương trình “ Goldsun- niềm tin của người tiêu dùng
Việt Nam” từ 10/8/2005 đến 30/10/2005 qua hình thức cào số trúng
thưởng, tổng giá trị giải thưởng của chương trình này lên tới
647.463.643 VND, chương trình “ Đi tìm mặt trời vàng” vào tháng 4 vào
năm 2006 và gần đây nhất là chương trình “ Bán hàng giá nhà máy sản
xuất trực tiếp đến người tiêu dùng” vào các ngày 17, 18, 19 tháng 10 năm
2008. Ngoài ra, công ty cũng tăng cường quảng bá hình ảnh qua việc
tham gia các hội trợ triển lãm hàng tiêu dùng liên tục trong nhiều năm
liền.
2.2.Kế tóan tiêu thụ thành phẩm tại công ty :
2.2.1. Kế tóan doanh thu tiêu thụ và các khỏan giảm trừ doanh thu :
2.2.1.1. Kế tóan doanh thu tiêu thụ.
Bán hàng là khâu cuối cùng và cũng là một khâu quyết định quá
trình hoạt động kinh doanh của DN sản xuất. Quá trình bán hàng là quá
trình DN chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa cho khách hàng và khách
hàng phải có nghĩa vụ thanh toán tiền hàng như hai bên đã thỏa thuận.
[Type the company name]
4

Thời điểm DN chuyển giao quyền sở hữu hoặc thời điểm lập hóa đơn
được xác định là thời điểm xác định doanh thu của DN.
TK sử dụng: Việc tiêu thụ thành phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả
hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Kế toán bán hàng có nhiệm
vụ theo dõi doanh thu bán hàng trên TK 511 và được chi tiết ra các tiểu
khoản xem ở “danh mục cái tài khoản”
Phương pháp hạch tóan
Khi công ty bán thành phẩm, khách hàng chấp nhận thanh tóan, kế
tóan nhập vào máy theo bút tóan
Nợ TK 111, 112, 131,..
Có TK 5112 – Doanh thu bán thành phẩm
Có TK 33311 – Thuế GTGT đầu ra
Chứng từ và sổ kế tóan
Chứng từ:
- Giấy đề nghị mua hàng ( nếu khách hàng mua lẻ), đơn đặt hàng (đối
với khách hàng mua theo hợp đồng).
- Hợp đồng mua bán: áp dụng với việc bán buôn hàng hóa, bán với số
lượng lớn hoặc theo yêu cầu của khách hàng. Hợp đồng này được lập
khi khách hàng gửi đơn hàng tới công ty.
- Hóa đơn GTGT hay hóa đơn bán hàng thông thường: được lập khi
Công ty chuyển giao quyền sở hữu về hàng hóa cho người mua.
- Phiếu xuất kho.
- Phiếu thu tiền mặt (nếu thanh toán bằng tiền mặt ngay), hoặc giấy
ghi nhận nợ (nếu khách hàng chưa thanh tóan ngay).
- Các chứng từ khác có liên quan.
Thủ tục.
SƠ ĐỒ 2.1 : CHU TRÌNH TIÊU THỤ THÀNH PHẨM
[Type the company name]
PKD bán hàng PKT xem xét
PKT giảm trừ, thưởng

PKD xác nhận
Khách hàng đặt hàng
PKT lập PXK, HĐ
Xuất hàng
5
Ví dụ1 : Ngày 27 tháng 3 năm 2009, phòng kinh doanh của Công ty có
bán cho Công ty cổ phần Gas Petrolimex ở 775 Giải Phóng – Hoàng Mai
– Hà Nội 200 cái bếp PGAS 17SKV, đơn giá chưa thuế 318.182 đồng/cái,
thuế suất thuế GTGT 10% theo hợp đồng 1030.
Kế toán căn cứ vào HĐ kinh tế, đơn đặt hàng lập Hóa đơn GTGT.
Hóa đơn GTGT được lập thành 3 liên:
- Liên 1 (màu tím) : Lưu tại quyển
- Liên 2 (màu đỏ) : Giao cho khách hàng
- Liên 3 (màu xanh) : Dùng để luân chuyển

[Type the company name]
6
Từ các chứng từ đã có, kế toán nhập dữ liệu vào máy.
[Type the company name]
7
HÌNH 2.1: MÀN HÌNH NHẬP DỮ LIỆU NGHIỆP VỤ BÁN HÀNG
BẢNG 2.1
Công ty cổ phần Mặt Trời
Vàng
Lô CN7, KCN vừa và nhỏ Từ Liêm
SỔ CÁI CHI TIẾT TÀI KHOẢN 5112
Từ ngày 01/03/2009 đến ngày 31/03/2009
C.Từ
Diễn giải
TK

Phát sinh

Số dư
ĐvKh Vlsphh SL
NT C.từ
ĐƯ
Ps nợ Ps có
Dư Có VNĐ
… … … … … … … … … …
27/
3
HĐ-
103
0 xb->Petro
131
1 63,636,400 5,234,653,400
CT Gas
Petrolimex
Bếp PGAS-
17S KV 200
[Type the company name]
8
… … …
…
… … … …
…
…
31/
3 KC
Kc5212-

>5112
5212
41,675,984


31/
3 KC Kc531->5112
531
7,642,495
31/
3 KC Kc532->5112
532

-


31/
3 KC Kc5112->911
911
6,951,189,681


Tổng cộng

7,000,508,160 7,000,508,160
Lập ngày 5/4/2009
[Type the company name]
9
2.2.1.2. Các khỏan giảm trừ doanh thu.
Các khoản giảm trừ doanh thu tiêu thụ của Công ty gồm có hàng bán

bị trả lại, chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán.
a. Chiết khấu thương mại
- Đây là khoản tiền dành cho khách hàng khi khách hàng mua hàng với số
lượng lớn. TK sử dụng là : “TK 521 : chiết khâu thương mại” và được chi
tiết thành 2 TK cấp 2 :
o TK 5211 : Chiết khấu hàng hóa
o TK 5212 : Chiết khấu thành phẩm
- Số tiền doanh nghiệp chiết khấu cho khách hàng được tính như sau
[Type the company name]
10
Số tiền được
hưởng chiết
khấu
= Tổng tiền
hàng có thuế
GTGT
X Tỷ lệ chiết
khấu
[Type the company name]
11
Tỷ lệ chiết khấu mà công ty áp dụng thường là 1%.
- Trình tự hạch tóan
+ Chiết khấu thương mại dành cho khách hàng
Nợ TK 5212
Nợ TK 3331
Có TK 111, 112, 131
+ Cuối kỳ máy tính sẽ tự động kết chuyển trừ vào doanh thu
Nợ TK 5112
Có TK 5212
Ví dụ: Ngày 3 tháng 3 năm 2009, công ty xuất bán 100 bộ nồi GE11-

3306SG, đơn giá chưa thuế GTGT 213.636 đồng/bộ theo HĐ-0774, thuế
GTGT 10% cho Siêu thị Việt Long. Do mua hàng với số lượng lớn nên siêu
thị Việt Long được hưởng chiết khấu thương mại 1%
b. Giảm giá hàng bán.
- Là khoản tiền dành cho khách hàng khi doanh nghiệp vi phạm hợp
đồng về thời gian và chất lượng.
- TK sử dụng là TK 532
- Số tiền doanh nghiệp giảm giá cho khách hàng phụ thuộc vào độ vi
phạm hợp đồng của doanh nghiệp.
- Trình tự hạch toán :
+ Thực hiện giảm giá dành cho Khách hàng
Nợ TK 532
Nợ TK 331
Có TK 111, 112, 331
+ Cuối kỳ máy tính sẽ tự động kết chuyển trừ vào doanh thu
Nợ TK 511
Có TK 532
[Type the company name]
12
Công ty đặt tiêu chí uy tín và chất lượng làm hài lòng khách hàng lên
đầu, do vậy những trường hợp công ty vi phạm hợp đồng về chất lượng sản
phẩm hay thời gian thực hiện các đơn hàng rất hạn hữu, thậm chí là bằng
không.
c. Hàng bán bị trả lại
- Do phương thức tiêu thụ và ưu đãi của công ty dành cho khách hành,
trong thời hạn bảo hành nếu khách hàng không ứng ý thì có thể đem trả
sản phẩm cho công ty.
- Trị giá của hàng bán bịt trả lại tính theo đúng giá bán ghi trên hóa đơn
và được tính theo công thức.
[Type the company name]

13
d. Trị giá
số
hàng
bị trả
lại
e. = f. Số
lượng
hàng
bị trả
lại
g. X h. Đơn
giá
bán
[Type the company name]