Khảo sát ảnh hưởng của chế phẩm

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ SINH HỌC
****0O0****









NGUYỄN NGUYÊN THẮNG





KHẢO SÁT ẢNH HƢỞNG CỦA CHẾ PHẨM
SINH HỌC ENCHOICE VÀ SANJIBAN TRONG
XỬ LÝ NƢỚC RỈ RÁC TẠI BÃI CHÔN LẤP RÁC
PHƢỚC HIỆP, CỦ CHI




LUẬN VĂN KỸ SƢ
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGHỆ SINH HỌC

Thành phố Hồ Chí Minh
-Tháng 9/2006-
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ SINH HỌC
****0O0****












KHẢO SÁT ẢNH HƢỞNG CỦA CHẾ PHẨM
SINH HỌC ENCHOICE VÀ SANJIBAN TRONG
XỬ LÝ NƢỚC RỈ RÁC TẠI BÃI CHÔN LẤP RÁC
PHƢỚC HIỆP, CỦ CHI

LUẬN VĂN KỸ SƢ
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGHỆ SINH HỌC



Giáo viên hƣớng dẫn Sinh viên thực hiện
TS. BÙI XUÂN AN NGUYỄN NGUYÊN THẮNG
KHÓA: 2002 – 2006






Thành phố Hồ Chí Minh
-Tháng 9/2006-


MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING
NONG LAM UNIVERSITY, HCMC
FACULTY OF BIOTECHNOLOGY


RESEARCHING INFLUENCE OF ENCHOICE
AND SANJIBAN PROBIOTICES IN TREATMENT
LIQUID WASTE AT PHUOC HIEP, CU CHI
GARBAGE LANDFILL



GRADUATION THESIS
MAJOR: BIOTECHNOLOGY



Professor Student
Dr. BUI XUAN AN NGUYEN NGUYEN THANG
TERM: 2002 - 2006







HCMC, 09/2006


iii
LỜI CẢM ƠN

Con thành kính ghi khắc công ơn Cha và Mẹ đã sinh thành, nuôi dƣỡng và suốt
đời tận tụy không ngại khó khăn, luôn dìu dắt và tạo điều kiện cho con học tập để con
có đƣợc ngày hôm nay.
Trân trọng biết ơn:
 Ban giám hiệu trƣờng Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh.
 Ban chủ nhiệm Bộ Môn Công nghệ sinh học.
 Ban giám đốc Trung tâm Công nghệ và Quản lý Tài nguyên và Môi trƣờng.
 Ban giám đốc Công ty Environmental Choices.
 Tất cả quý thầy cô đã truyền đạt kiến thức cho em trong suốt quá trình học
tại trƣờng.
Em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến:
 Thầy Bùi Xuân An đã nhiệt tình truyền đạt kiến thức, hƣớng dẫn và tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này.
 Các anh chị trong Công ty Environmental Choices đã tận tình giúp đỡ em
trong suốt thời gian làm khóa luận tốt nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn:
Các bạn bè thân yêu của lớp Công nghệ sinh học khóa 28 đã chia sẽ cùng tôi
vui buồn trong thời gian học, cũng nhƣ hết lòng hỗ trợ, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian
thực hiện khóa luận.




Sinh viên thực hiện


Nguyễn Nguyên Thắng

iv
TÓM TẮT

NGUYỄN NGUYÊN THẮNG, Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh, tháng
9/2006, “KHẢO SÁT SỰ ẢNH HƢỞNG CỦA CHẾ PHẨM SINH HỌC ENCHOICE
VÀ SANJIBAN TRONG QUÁ TRÌNH XỬ LÝ NƢỚC RỈ RÁC TẠI BÃI CHÔN
LẤP RÁC PHƢỚC HIỆP, CỦ CHI”.
Giáo viên hƣớng dẫn:
TS. Bùi Xuân An.
Mục đích: đánh giá hiệu quả xử lý nƣớc rỉ rác tại bãi chôn lấp rác Phƣớc Hiệp
bằng chế phẩm sinh học ENCHOICE và SANJIBAN.
Đề tài đƣợc tiến hành trong 4 tháng, từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2006.
Phƣơng pháp thí nghiệm: thí nghiệm một yếu tố đƣợc bố trí theo kiểu khối hoàn
toàn ngẫu nhiên RCBD (Randomized Complete Block Design) với 3 nghiệm thức và 3
khối tƣơng ứng với 3 lần lặp lại.
 Nghiệm thức 1: không dùng chế phẩm và có sục khí (ĐC).
 Nghiệm thức 2: bổ sung chế phẩm Enchoice và có sục khí.
 Nghiệm thức 3: bổ sung chế phẩm Sanjiban và có sục khí.
Kết quả đạt đƣợc trong quá trình chạy mô hình:
Việc bổ sung các chế phẩm sinh học Enchoice và Sanjiban giúp cho quá
trình xử lý nƣớc rỉ rác tốt hơn, thúc đẩy quá trình khử mùi cũng nhƣ cải
thiện các chỉ tiêu BOD, COD.
Chế phẩm Enchoice tuy có tốt hơn nhƣng không có sự khác biệt lớn so
với chế phẩm Sanjiban.
Khả năng khử mùi của nghiệm thức có bổ sung chế phẩm là tốt hơn so
với nghiệm thức đối chứng. Khả năng khử mùi hôi của Enchoice là tốt

hơn so với Sanjiban.
Việc bổ sung chế phẩm Enchoice và Sanjiban làm tăng hiệu quả xử lý
COD, BOD của nƣớc rỉ rác so với đối chứng. Thời gian tốt nhất cho xử
lý COD là 2 ngày và thời gian tốt nhất cho xử lý BOD là 4 ngày.





v
MỤC LỤC

TRANG
Lời cảm ơn ..................................................................................................................... iii
Tóm tắt ............................................................................................................................ iv
Mục lục ............................................................................................................................ v
Danh sách các chữ viết tắt ........................................................................................... viii
Danh sách các bảng ........................................................................................................ ix
Danh sách các hình .......................................................................................................... x
1. GIỚI THIỆU ................................................................................................................ 1
1.1. Đặt vấn đề .............................................................................................................. 1
1.2. Mục đích ................................................................................................................ 2
1.3. Yêu cầu .................................................................................................................. 2
1.4. Hạn chế của đề tài .................................................................................................. 2
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................................................ 3
2.1. Tổng quan về nƣớc rỉ rác ....................................................................................... 3
2.1.1. Khái quát về nƣớc rò rỉ từ rác ......................................................................... 3
2.1.2. Nguyên nhân phát sinh nƣớc rỉ rác .................................................................. 3
2.1.3. Đặc tính của nƣớc rỉ rác ................................................................................... 3
2.1.4. Quá trình hình thành nƣớc rỉ rác ...................................................................... 4

2.1.5. Thành phần và tính chất của nƣớc rỉ rác .......................................................... 5
2.1.6. Một số thành phần của nƣớc rỉ rác Phƣớc Hiệp ............................................... 9
2.1.7. Tác động của nƣớc rỉ rác .................................................................................. 9
2.1.7.1. Tác động của các chất hữu cơ ................................................................... 9
2.1.7.2. Tác động của các chất lơ lửng .................................................................... 9
2.1.7.3. Tác động lên môi trƣờng đất .................................................................... 10
2.2. Tổng quan về các quá trình xử lý nƣớc ............................................................... 10
2.2.1. Các phƣơng pháp xử lý nƣớc ........................................................................ 10
2.2.1.1. Xử lý sơ bộ để không thải, tuần hoàn nƣớc rác ....................................... 10
2.2.1.2. Xử lý sơ bộ để đƣa vào hệ thống cống rãnh đô thị .................................. 10
2.2.1.3. Xử lý để xả ra nguồn tiếp nhận ................................................................ 11


vi
2.2.2. Nguyên tắc chung về xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh học ............... 13
2.2.3. Quá trình xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh học trong điều kiện hiếu
khí nhân tạo ................................................................................................................... 14
2.2.3.1. Nguyên tắc................................................................................................ 14
2.2.3.2. Phƣơng pháp xử lý bằng bùn hoạt tính .................................................... 17
2.2.3.3. Phân loại các loại hệ thống xử lý nƣớc thải bằng bùn hoạt tính theo thủy
động học trong hệ thống ................................................................................................ 18
2.3. Ứng dụng chế phẩm sinh học trong xử lý nƣớc thải ........................................... 18
2.3.1. Sự phát triển cần thiết của “chữa trị sinh học” trong xử lý nƣớc rỉ rác ......... 18
2.3.2. Tình hình nghiên cứu, sử dụng các chế phẩm trong xử lý môi trƣờng .......... 19
2.3.2.1. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng ở nƣớc ngoài .................................... 19
2.3.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nƣớc ............................................................. 19
2.3.3. Các đặc tính và ứng dụng của chế phẩm Enchoice trong xử lý môi trƣờng .. 20
2.3.3.1. Giới thiệu chung ....................................................................................... 20
2.3.3.2. Thành phần ............................................................................................... 20
2.3.3.3. Tính chất hoạt động ................................................................................. 20

2.3.3.4. Công dụng ............................................................................................... 20
2.3.3.5. Liều lƣợng ............................................................................................... 21
2.3.4. Các đặc tính và ứng dụng của chế phẩm Sanjiban Microactive – 1000
Bioclean ......................................................................................................................... 21
2.3.4.1. Giới thiệu chung ....................................................................................... 21
2.3.4.2. Tính chất hoạt động .................................................................................. 21
2.3.4.3. Tác dụng ................................................................................................... 22
2.3.4.4. Các loại sản phẩm dùng trong xử lý nƣớc thải ........................................ 22
2.3.4.5. Thành phần ............................................................................................... 22
2.3.4.6. Đặc tính của chế phẩm ............................................................................. 22
3. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP THÍ NGHIỆM .................................................... 24
3.1. Thời gian và địa điểm .......................................................................................... 24
3.1.1. Thời gian thực hiện ........................................................................................ 24
3.1.2. Địa điểm ......................................................................................................... 24
3.2. Vật liệu thí nghiệm .............................................................................................. 24


vii
3.3. Phƣơng pháp thí nghiệm ...................................................................................... 24
3.3.1. Bố trí thí nghiệm ............................................................................................ 24
3.3.2. Mô tả thí nghiệm ............................................................................................ 25
3.3.3. Các yêu cầu trong quá trình chạy mô hình .................................................... 25
3.3.4. Các chỉ tiêu theo dõi ...................................................................................... 25
3.3.4.1. Đánh giá cảm quan (mùi) ......................................................................... 25
3.3.4.2. Chỉ tiêu lý - hóa ........................................................................................ 26
3.3.5. Phƣơng pháp phân tích số liệu ....................................................................... 26
3.4. Thử nghiệm trong điều kiện thực tế .................................................................... 26
4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ................................................................................... 27
4.1. Đánh giá cảm quan (mùi hôi) .............................................................................. 27
4.2. Chỉ tiêu lý – hóa .................................................................................................. 28

4.2.1. pH ................................................................................................................... 28
4.2.2. Nhu cầu oxy hóa học (COD) ......................................................................... 30
4.2.3. Nhu cầu oxy sinh học (BOD)......................................................................... 32
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................... 35
6. TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 36
PHỤ LỤC























viii

DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT

EM : effective microorganism, vi sinh vật hữu hiệu.
COD : chemical oxygen demand, nhu cầu oxy hóa học.
BOD : biochemical oxygen demand, nhu cầu oxy sinh hóa.
SS : suspended solid, chất rắn lơ lửng.
TDS : total dissoved solid, tổng chất rắn lơ lửng.
UASB : upflow anaerobic sludge blanket, bể xử lý sinh học yếm khí
dòng chảy ngƣợc qua lớp bùn.

ix
DANH SÁCH CÁC BẢNG

Trang
Bảng 2.1. Thành phần và tính chất nƣớc rác ................................................................... 7
Bảng 2.2. Thành phần nƣớc rỉ rác cũ và mới .................................................................. 8
Bảng 2.3. Phạm vi ứng dụng các phƣơng pháp xử lý sinh học ..................................... 12
Bảng 2.4. Thành phần của từng loại chế phẩm MicroActive ........................................ 22
Bảng 4.1. Nhận xét về mùi nƣớc rỉ rác xử lý với các chế phẩm ................................... 27
Bảng 4.2. pH trung bình của các nghiệm thức .............................................................. 29
Bảng 4.3. COD trung bình của các nghiệm thức ........................................................... 30
Bảng 4.4. BOD trung bình của các nghiệm thức ........................................................... 32

x
DANH SÁCH CÁC HÌNH

Trang
Hình 2.1. Mô hình cân bằng lƣu lƣợng nƣớc .................................................................. 4
Hình 2.2. Sơ đồ chuyển hóa vật chất hữu cơ trong tự nhiên ......................................... 14
Hình 2.3. Sơ đồ tổng quát chuyển hóa chất bẩn trong công trình xử lý nƣớc thải bằng
phƣơng pháp sinh học trong điều kiện hiếu khí ............................................................ 15
Hình 2.4. Sơ đồ cân bằng BOD trong hệ thống xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh
học hiếu khí ................................................................................................................... 16
Hình 2.5. Sơ đồ quá trình xử lý nƣớc thải bằng bùn hoạt tính ...................................... 17
Hình 4.1. Đồ thị biểu diễn mức độ mùi của nƣớc rỉ rác sau 1 ngày xử lý .................... 27
Hình 4.2. Đồ thị biểu diễn mức độ mùi của nƣớc rỉ rác sau 2 ngày xử lý .................... 28
Hình 4.3. Đồ thị biểu diễn pH hoạt động trung bình của các nghiệm thức theo thời
gian ................................................................................................................................ 29
Hình 4.4. Đồ thị biểu diễn chỉ số COD trung bình của các nghiệm thức ...................... 30
Hình 4.5. Đồ thị biểu diễn hiệu quả xử lý COD ở các nghiệm thức sau 2 ngày ........... 31
Hình 4.6. Đồ thị biểu diễn hiệu quả xử lý COD ở các nghiệm thức từ ngày thứ 2 đến
ngày thứ 30 .................................................................................................................... 31
Hình 4.7. Đồ thị biểu diễn chỉ số BOD trung bình của các nghiệm thức ...................... 32
Hình 4.8. Đồ thị biểu diễn hiệu quả xử lý BOD ở các nghiệm thức sau 4 ngày ........... 33
Hình 4.9. Đồ thị biểu diễn hiệu quả xử lý BOD ở các nghiệm thức từ ngày 4 đến ngày

30 ................................................................................................................................... 33











1
PHẦN 1. GIỚI THIỆU

1.1. Đặt vấn đề
Cùng với sự gia tăng dân số trên thế giới hiện nay, rác thải sinh hoạt ngày càng
gia tăng, gây ô nhiễm nghiêm trọng đến các môi trƣờng sống. Tại Việt Nam cứ mỗi
năm hàng triệu tấn rác sinh hoạt, xác bã hữu cơ của nghề làm vƣờn đều đƣợc thải trực
tiếp hoặc gián tiếp vào môi trƣờng. Từ đó gây ra mùi hôi thối khó chịu và phát tán các
mầm bệnh nguy hiểm gây ảnh hƣởng đến sức khỏe con ngƣời và vật nuôi. Do vậy việc
xử lý rác thải là vấn đề cấp bách hiện nay.
Bên cạnh đó, vẫn còn tồn tại một khó khăn không nhỏ đó là nƣớc rò rỉ từ các
hầm ủ và từ các bãi chôn lấp rác (hay còn gọi là nƣớc rỉ rác). Hiện nay, lƣợng nƣớc rác
rỉ ra hằng ngày tại các bãi chôn lấp rất lớn trên hàng ngàn khối, chƣa kể đến lƣợng
nƣớc rác còn tồn đọng trong nhiều năm qua tại các bãi vẫn chƣa đƣợc xử lý. Lƣợng
nƣớc rỉ rác lớn nhƣ vậy đã gây khó khăn cho việc xử lý cũng nhƣ gây ô nhiễm môi
trƣờng xung quanh khu vực bãi chôn lấp, đặc biệt là gây ô nhiễm nguồn nƣớc ngầm.
Do vậy, vấn đề xử lý nƣớc rỉ rác đang là vấn đề cần đƣợc quan tâm nhất hiện nay.
Theo báo cáo của các tổ chức môi trƣờng thế giới thì tính độc hại của nƣớc rò rỉ

từ các bãi chôn lấp rác sinh hoạt là rất cao. Trong nƣớc rỉ rác có nhiều thành phần gây
độc nhƣ:
 Các kim loại nặng (chì, sắt, đồng, kẽm, mangan,…).
 Các anion (SO
4
, PO
4
, NO
2
, NO
3
, NH
4
).
 Và các vi sinh vật gây bệnh.
Nhận thấy sự cấp thiết đó, từ nhiều năm nay một số công nghệ xử lý nƣớc thải
đã đƣợc dùng trong xử lý nƣớc rỉ rác nhƣng kết quả sau xử lý vẫn chƣa đạt theo mong
muốn. Để đáp ứng phần nào trong quá trình xử lý nƣớc rỉ rác, công nghệ sinh học phát
triển đã góp phần đƣa ra thị trƣờng những sản phẩm sinh học, những chế phẩm có khả
năng xử lý môi trƣờng. Các loại chế phẩm này cũng đang đƣợc ứng dụng khá nhiều
nhƣ: Enchoice, EM, Sanjiban, PM… để có thể nâng cao hiệu quả xử lý và đạt đƣợc kết
quả nhƣ mong muốn. Và hƣớng nghiên cứu của tôi trong khóa luận này là:
“Khảo sát ảnh hưởng của chế phẩm sinh học Enchoice và Sanjiban trong
quá trình xử lý nước rỉ rác tại bãi chôn lấp rác Phước Hiệp, Củ Chi”.


2
1.2. Mục đích
Đánh giá hiệu quả xử lý nƣớc rỉ rác tại bãi chôn lấp rác Phƣớc Hiệp bằng chế
phẩm sinh học Enchoice và Sanjiban.

1.3. Yêu cầu
Cải thiện mùi của nƣớc rỉ rác sau khi xử lý.
Xác định hiệu quả xử lý thông qua các chỉ tiêu của nƣớc thải:
 pH
 COD
 BOD
1.4. Hạn chế của đề tài
Quy trình công nghệ xử lý nƣớc rác phải là sự kết hợp các công nghệ xử lý khác
nhau: xử lý hóa học, xử lý hóa lý, xử lý sinh học. Do thời gian thực hiện khóa luận tốt
nghiệp có hạn và mục đích chính của đề tài là đánh giá hiệu quả xử lý của các chế
phẩm sinh học nên đề tài chỉ nêu ra một khâu nhỏ trong công nghệ xử lý nƣớc rác và
không đi sâu nghiên cứu hết các quy trình xử lý nƣớc rác hiện nay.

3
PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Tổng quan về nƣớc rỉ rác
2.1.1. Khái quát về nƣớc rò rỉ từ rác
Cho đến nay, bãi chôn lấp vẫn là một phƣơng pháp dễ thực hiện nhất để loại bỏ
chất thải rắn. Hiện nay, khoảng 95% khối lƣợng chất thải rắn sinh hoạt trên thế giới
đang đƣợc xử lý bằng phƣơng pháp này. Nhƣng một trong những vấn đề nan giải nhất
tại các bãi chôn lấp là việc kiểm soát lƣợng nƣớc rò rỉ, nƣớc rò rỉ có nồng độ ô nhiễm
cao, nếu không quản lý tốt sẽ làm ô nhiễm môi trƣờng đất và nƣớc xung quanh.
2.1.2. Nguyên nhân phát sinh nƣớc rỉ rác
Nƣớc rò rỉ từ các bãi chôn lấp đƣợc định nghĩa là chất lỏng thấm qua lớp chất
thải rắn mang theo chất hòa tan hoặc các chất lơ lửng. Trong hầu hết các bãi chôn lấp,
nƣớc rò rỉ bao gồm chất lỏng đi vào bãi chôn lấp từ nguồn bên ngoài nhƣ nƣớc mặt,
nƣớc mƣa, nƣớc ngầm và chất lỏng tạo thành trong quá trình để nén chôn lấp rác và
phân hủy chất thải có trong bãi chôn lấp. Nƣớc rác đƣợc hình thành khi độ ẩm của rác
vƣợt quá độ giữ nƣớc (độ giữ nƣớc của chất thải rắn là lƣợng nƣớc lớn nhất đƣợc giữ
lại trong các lỗ rỗng mà không sinh ra dòng thấm, hƣớng xuống dƣới tác dụng của
trọng lực).
2.1.3. Đặc tính của nƣớc rỉ rác
Nƣớc rỉ rác là nƣớc rò rỉ từ bãi rác, có mùi hôi nồng nặc, màu đen đậm. Các kết
quả phân tích trƣớc đây cho thấy nƣớc rỉ rác bị ô nhiễm hữu cơ, ô nhiễm vi sinh, chất
rắn lơ lửng, nitơ và phospho rất nặng, môi trƣờng nƣớc có dấu hiệu chứa kim loại nặng
nhƣng chƣa ở mức ô nhiễm.

4
2.1.4. Quá trình hình rác thành nƣớc rỉ rác














Hình 2.1: Mô hình cân bằng lƣu lƣợng nƣớc
Nƣớc rác đƣợc hình thành khi nƣớc thấm vào ô chôn lấp. Nó có thể thấm vào
rác theo một số con đƣờng sau (hình 2.1):
Nƣớc sẵn có và tự hình thành khi phân hủy rác hữu cơ trong bãi chôn
lấp.
Mực nƣớc ngầm có thể dâng lên vào các ô chôn rác.
Nguồn nƣớc mặt thấm vào qua các cạnh của ô rác.
Nƣớc từ các khu vực khác chảy qua, có thể thấm xuống ô chôn rác.
Nƣớc mƣa thấm trên bề mặt khu vực chôn lấp.
Lƣợng nƣớc có sẵn trong bãi rác là nhỏ nhất so với các nguồn khác. Nƣớc từ

những khu vực khác chảy qua bãi chôn lấp cần phải thu gom bằng hệ thống thoát
nƣớc. Hệ thống thoát nƣớc không chỉ bảo vệ những khu vực chôn lấp rác khỏi bị xói
mòn trong thời gian hoạt động mà còn tiêu thoát lƣợng nƣớc thừa ngấm vào ô rác và
tạo ra nƣớc rác. Đối với nƣớc mƣa, không có cách nào để ngăn chặn không cho chúng
chảy vào ô rác, nhƣng có thể hạn chế đƣợc lƣợng nƣớc mƣa ngấm vào ô rác bằng cách
Nƣớc rò rỉ thoát ra
ngoài
Ống thoát nƣớc rò rỉ
Nƣớc chảy tràn bề mặt
Rãnh thoát nƣớc
Lƣợng nƣớc trong rác và lớp
đất phủ bề mặt
Nƣớc mƣa
Nƣớc chảy tràn bề mặt
Bốc hơi
Nƣớc mạch ngầm
thấm vào


5
trồng lại thảm thực vật sau khi bãi rác đã đóng lại. Nƣớc rỉ rác thƣờng tích đọng lại ở
đáy của bãi rác.
2.1.5. Thành phần và tính chất của nƣớc rỉ rác
Thành phần của nƣớc rỉ rác thay đổi rất lớn, phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác
nhau: thành phần rác, tuổi bãi rác, chế độ vận hành của bãi rác, chiều cao chôn lấp,
thời tiết, điều kiện thủy văn khu vực, hoạt động hóa học, sinh học, độ ẩm, nhiệt độ,
pH, mức độ ổn định…
Do đó việc tổng hợp và đặc trƣng hóa thành phần trong nƣớc rác là rất khó. Để
biết rõ hơn về sự biến thiên của các thành phần nƣớc rác cần tìm hiểu quy trình phân
hủy chất thải rắn ở ô chôn lấp. Quá trình này diễn ra 3 giai đoạn và quá trình phân hủy

chất hữu cơ xảy ra trong giai đoạn 2 và 3.
Giai đoạn 1 – giai đoạn ổn định: Quá trình phân hủy hiếu khí xảy ra
nhanh chóng, khoảng một vài tuần hoặc lâu hơn. Khi khí oxy có sẵn
trong bãi rác đƣợc sử dụng hết (trừ những vùng gần bề mặt) thì pha phân
hủy hiếu khí sẽ ngƣng, tạo ra một lƣợng CO
2
, H
2
đáng kể (có thể lên đến
20% thể tích) đặc biệt ở các khu chôn lấp khô ráo.
Giai đoạn 2 – giai đoạn acid: Các vi sinh vật yếm khí tùy tiện thủy phân
và lên men cellulose, các chất có thể phân hủy tạo ra các hợp chất hữu cơ
đơn giản, hòa tan: acid béo bay hơi (acid béo làm tăng trị số của BOD
5
)
và ammonia.
Giai đoạn này có thể kéo dài sau một vài năm, nƣớc rác ở giai đoạn này có
BOD cao (thƣờng hơn 10.000 mg/L), tỷ số BOD/ COD lớn hơn 0,7 cho thấy thành
phần chất hữu cơ hòa tan chiếm tỷ lệ cao và dễ phân hủy sinh học. pH = 5 – 6, đậm
đặc, hôi, nồng độ ammonia cao (khoảng 1.000 mg/L) với đặc tính hóa học này giúp
hòa tan các thành phần khác trong rác, làm tăng nồng độ các kim loại: Fe, Mn, Zn, Ca,
Mg có trong nƣớc rác. Khí sinh ra chủ yếu là CO
2
, mùi và H
2
.
Giai đoạn 3 – giai đoạn lên men methane: Sự phát triển chậm của vi
khuẩn methane dần dần trở nên chiếm ƣu thế và bắt đầu phân hủy những
chất hữu cơ đơn giản tạo ra các hỗn hợp khí CO
2

và CH
4
tạo ra nguồn
khí của bãi rác.
Vi khuẩn lên men methane tăng trong điều kiện yếm khí. Trong giai đoạn này


6
nƣớc rỉ rác đƣợc tạo ra khá ổn định, hoạt động sinh học đƣợc xem là hiệu quả nhất.
Nƣớc có giá trị BOD tƣơng đối thấp, tỷ số BOD/COD thấp nhƣng ammonia vẫn tiếp
tục sinh ra bởi quá trình lên men acid theo bậc và có nồng độ rất cao.
Ngoài ra còn có 2 giai đoạn phụ:
Giai đoạn chuyển tiếp: có thể xảy ra trong nhiều năm, và cũng có thể
không ngừng trong một vài thập niên. Oxy cạn dần và điều kiện yếm khí
bắt đầu tăng. Nitrate và sulfate đóng vai trò là những chất nhận electron
trong các phản ứng chuyển hóa sinh học, thƣờng bị khử đến khí N
2
, H
2
S.
pH giảm do sự hiện diện của các acid hữu cơ và ảnh hƣởng của sự tăng
nồng độ CO
2
.
Giai đoạn chín mùi: Xuất hiện khi các chất hữu cơ dễ phân hủy sinh học
chuyển thành CH
4
và CO
2
. Lúc này tốc độ sinh khí giảm đáng kể do

phần lớn các chất dinh dƣỡng đã dùng hết qua các pha trƣớc và chất nền
còn lại có khả năng phân hủy sinh học khá chậm. Suốt pha này, nƣớc rác
chứa chất hữu cơ trơ nhƣ: acid humic, acid fulvic là các chất rất khó xử
lý sinh học.
Nói chung, nƣớc rỉ rác ở những bãi rác mới có pH thấp, nồng độ BOD
5
, COD
và kim loại nặng cao, còn ở những bãi rác lâu năm thì nồng độ các chất ô nhiễm trong
nƣớc rác thấp hơn đáng kể, pH lại nằm trong khoảng 6,5 - 7,5 và nồng độ kim loại
giảm do phần lớn kim loại ít tan ở pH trung tính.
Khả năng phân hủy sinh học của nƣớc rỉ rác thay đổi theo thời gian, đƣợc thể
hiện qua tỉ số BOD
5
/COD. Ban đầu, tỉ số sẽ ở khoảng trên 0,5 (tỉ số 0,1 – 0,6 cho thấy
chất hữu cơ trong nƣớc rỉ rác đã sẵn sàng để phân hủy). Ở những bãi chôn lấp lâu năm,
tỉ số BOD
5
/COD thƣờng là 0,05 – 0,2. Tỉ số giảm do nƣớc rỉ rác từ các bãi chôn lấp
lâu năm chứa acid humic và fulvic khó phân hủy sinh học. Ngoài ra, nồng độ các chất
ô nhiễm còn dao động theo mùa trong năm.
Thành phần của nƣớc rỉ rác có thể đƣợc biểu diễn tổng quan ở Bảng 2.1.






7
Bảng 2.1. Thành phần và tính chất nƣớc rác
Thành phần Đơn vị

Bãi mới dƣới hai năm
Bãi lâu năm
trên 10 năm
Khoảng Trung bình
BOD
5

COD
SS
Nitơ hữu cơ
Ammonia
Nitrate
Sulfat
Phospho tổng
Độ kiềm
pH
Canxi
Clorua
Tổng Fe
mg/L
mg/L
mg/L
mg/L
mg/L
mg/L
mg/L
mg/L
mg/L

mg/L

mg/L
mg/L
2.000-30.000
3.000-60.000
200-2000
10-800
10-800
5-40
50-1000
5-100
1.000-10.000
4,5-7,5
50-1.500
200-3.000
50-1.200
10.000
18.000
500
200
200
25
300
30
3.000
6
250
500
60
100-200
100-500

100-400
80-120
20-40
5-10
20-50
5-10
200-1.000
6,6-7,5
50-200
100-400
20-200
Nguồn: Huỳnh Thị Mỹ Phi, 2005.[6]
Mức độ ô nhiễm của nƣớc rỉ rác là rất cao, đƣợc thể hiện qua hàm lƣợng các
chất hữu cơ trong nƣớc rỉ rác, đặc biệt cao ở giai đoạn đầu của bãi rác. Sau một thời
gian hàm lƣợng này giảm xuống và chỉ còn các chất không phân hủy sinh học đƣợc
tồn tại lại. Tốc độ ổn định của chất lƣợng nƣớc rỉ rác ở bãi chôn lấp ở dạng bán hiếu
khí hoặc hiếu khí nhanh hơn ở các dạng khác và nồng độ các chất bẩn giảm xuống
sớm hơn.










8
Bảng 2.2. Thành phần nƣớc rỉ rác cũ và mới

Thành phần
Giá trị mg/L (trừ pH)
Bãi chôn lấp mới (< 2 năm) Bãi chôn lấp cũ (> 10 năm)
Khoảng dao động Đặc trƣng Khoảng dao động
pH
Độ kiềm
BOD
5

COD
TDS
Org – N
N – NH
3

N – NO
3

P – PO
4
3-

Ca
2+

Mg
2+

K
+

Na
+

Cl
-

SO
4
2-

Fe
tc

4,5-7,5
1000-10000
200-3000
3000-60000
200-2000
10-800
10-800
5-40
5-100
200-10000
50-1500
200-1000
200-2500
200-3000
50-1000
50-1200

6,0
3000
10000
18000
500
200
200
25
30
1000
250
300
500
500
300
60

6,6-7,5
200-1000
100-200
100-500
100-400
80-120
20-40
5-10
5-10
100-400
50-200
50-400
10-200

100-400
20-50
20-200

Nguồn: Huỳnh Thị Mỹ Phi, 2005.[6]
Thông qua bảng trên, ta thấy có sự khác biệt lớn giữa bãi chôn lấp rác mới và
cũ. Hầu hết hàm lƣợng của các thành phần ở bãi chôn lấp rác mới có khoảng dao động
gấp 2 – 10 lần so với các bãi chôn lấp cũ. Nguyên nhân là ở các bãi rác lâu năm có
nồng độ các chất ô nhiễm thấp, pH thì ở khoảng 6,5 – 7,5, còn nồng độ kim loại giảm
do phần lớn các kim loại không tan ở pH trung tính.






9
2.1.6. Một số thành phần của nƣớc rỉ rác Phƣớc Hiệp
Thành phần Giá trị mg/L (trừ pH)
COD
BOD
5
N-NH3
Ntc
TDS
TSS
TOC
Ptc
pH
Chất hữu cơ tổng số

2760
450
2,191
2,258
9336
76
1178
24,3
7,99
229,1
Nguồn: Công ty Environmental Choices, 2006.[2]
2.1.7. Tác động của nƣớc rỉ rác
2.1.7.1. Tác động của các chất hữu cơ
Các chất hữu cơ dễ phân hủy bởi vi sinh vật thƣờng đƣợc xác định gián tiếp qua
thông số nhu cầu oxy sinh hóa (BOD), thể hiện lƣợng oxy cần thiết cho vi sinh vật
phân hủy hoàn toàn chất hữu cơ có trong nƣớc thải. Nhƣ vậy, nồng độ BOD tỷ lệ với
hàm lƣợng chất ô nhiễm hữu cơ, đồng thời cũng đƣợc sử dụng để đánh giá tải lƣợng và
hiệu quả sinh học của một hệ thống xử lý nƣớc thải.
Ô nhiễm hữu cơ sẽ dẫn đến sự suy giảm nồng độ oxy hòa tan trong nƣớc do vi
sinh vật sử dụng oxy hòa tan để phân hủy các chất hữu cơ. Sự cạn kiệt oxy hòa tan sẽ
gây tác hại nghiêm trọng đến tài nguyên thủy sinh.
2.1.7.2. Tác động của các chất lơ lửng
Chất lơ lửng cũng là tác nhân gây ảnh hƣởng tiêu cực đến tài nguyên thủy sinh
đồng thời gây tác hại về mặt cảm quan do làm tăng độ đục nguồn nƣớc và gây bồi lắng
nguồn nƣớc mặt tiếp nhận.
Đối với các tầng nƣớc ngầm, quá trình ngấm của nƣớc rỉ rác từ các bãi rác có
khả năng làm tăng hàm lƣợng các chất dinh dƣỡng trong nƣớc ngầm nhƣ: NH
4
, NO
3

,
PO
4
... đặc biệt là NO
2
, có độc tính cao đối với con ngƣời và động vật sử dụng nguồn
nƣớc đó.


10
2.1.7.3. Tác động lên môi trƣờng đất
Quá trình lƣu giữ trong đất và ngấm qua những lớp đất bề mặt của nƣớc rỉ rác
từ bãi rác làm cho sự tăng trƣởng và quá trình hoạt động của vi khuẩn trong đất kém
đi, làm thuyên giảm quá trình phân hủy các chất hữu cơ thành những chất dinh dƣỡng
cho cây trồng, trực tiếp làm giảm năng suất canh tác và gián tiếp làm cho đất bị thoái
hóa, bạc màu.
Ảnh hƣởng của nƣớc rỉ rác từ bãi rác đến đất đai sẽ rất nghiêm trọng, mang tính
chất lâu dài và rất khó khắc phục nếu nó đƣợc thấm theo mạch ngang. Chính vì vậy, để
hạn chế và ngăn ngừa khả năng ô nhiễm đất, ngƣời ta áp dụng các biện pháp an toàn
trong công tác chôn lấp rác, chủ yếu là bằng cách xây các đê chắn bằng bê tông để
ngăn chặn khả năng thấm theo chiều ngang của nƣớc rỉ rác, đồng thời phải lắp đặt hệ
thống thu gom và xử lý nƣớc rỉ rác này.
2.2. Tổng quan về các quá trình xử lý nƣớc
2.2.1. Các phƣơng pháp xử lý nƣớc
Hiện nay trên thế giới có 3 khuynh hƣớng xử lý nƣớc rác:
Xử lý sơ bộ nƣớc rác để tuần hoàn, tái sử dụng trong nông nghiệp.
Xử lý sơ bộ nƣớc rác để đƣa vào hệ thống cống rãnh đô thị.
Xử lý nƣớc rác đến đạt tiêu chuẩn thải ra nguồn tiếp nhận tự nhiên.
Trong 3 phƣơng pháp trên, hiện nay ở Việt nam ngƣời ta chỉ thực hiện theo
phƣơng pháp thứ ba vì rác ở Việt Nam không đƣợc phân loại ngay từ đầu. Do đó nƣớc

rỉ rác từ các bãi rác ở Việt Nam chứa đựng hóa chất, kim loại độc hại không có lợi cho
cây trồng hoặc khó kiểm soát những tác hại không lƣờng trƣớc đƣợc.
2.2.1.1. Xử lý sơ bộ để không thải, tuần hoàn nƣớc rác
Phƣơng pháp tuần hoàn nƣớc rác làm gia tăng tốc độ ổn định bãi rác, giảm thời
gian lên men chất hữu cơ và sinh khí. Đây là phƣơng pháp đơn giản, chi phí thấp
nhƣng chỉ dùng đƣợc khi khối lƣợng nƣớc rác nhỏ. Mặc khác, nó chỉ làm giảm hàm
lƣợng BOD, COD, nhƣng với những chất vô cơ thì tăng lên rõ rệt, và làm tăng sự tích
lũy các chất hữu cơ khó phân hủy. Ngoài ra, nó còn tạo mùi và có khả năng gây ô
nhiễm nguồn nƣớc ngầm vì khả năng thấm của nó.
2.2.1.2. Xử lý sơ bộ để đƣa vào hệ thống cống rãnh đô thị
Hiện nay, việc kết hợp giữa xử lý nƣớc rác và nƣớc thải đô thị đang đƣợc quan


11
tâm khá nhiều. Ngƣời ta dẫn nƣớc rác sau khi xử lý sơ bộ vào hệ thống cống rãnh,
nhập chung với nƣớc thải đô thị để đƣa về trạm xử lý, bùn sau xử lý đƣợc chuyển trở
lại bãi rác. Đây là một phƣơng pháp thích hợp, nhƣng phải có hệ thống cống rãnh và
trạm xử lý nƣớc thải đô thị, cần phải có sự đầu tƣ vốn và kỹ thuật, nên rất tốn kém
trong việc xây dựng hệ thống.
2.2.1.3. Xử lý để xả ra nguồn tiếp nhận
Hiện nay, hầu hết các công nghệ xử lý nƣớc thải đều đƣợc áp dụng cho xử lý
nƣớc rác. Đó là sự kết hợp của các quá trình sinh học, hóa lý, hóa học để xử lý nƣớc
thải đạt tiêu chuẩn thải vào nguồn tiếp nhận.
 Các quá trình sinh học: chủ yếu dùng để khử BOD trong nƣớc rác, gồm
các phƣơng pháp:
Xử lý hiếu khí
Xử lý yếm khí
 Xử lý yếm khí: bao gồm các hệ thống: hệ thống lọc yếm khí, hệ thống lọc
giãn nở, công nghệ đệm bùn yếm khí dòng chảy ngƣợc (UASB)… Đây là quá trình xử
lý dựa trên cơ sở phân hủy các chất hữu cơ giữ lại trong hệ thống nhờ quá trình lên

men yếm khí.
 Xử lý hiếu khí: bao gồm các quá trình bùn hoạt tính, hồ ổn định có sục
khí, bể tiếp xúc sinh học, cánh đồng tƣới tự nhiên… Quá trình này dựa trên sự oxy hóa
các chất hữu cơ có trong nƣớc thải nhờ oxy hòa tan. Nếu oxy đƣợc cung cấp bằng các
thiết bị hoặc nhờ cấu tạo công trình thì đó là quá trình xử lý sinh học hiếu khí nhân tạo.
Ngƣợc lại, nếu oxy đƣợc vận chuyển và hòa tan trong nƣớc nhờ các yếu tố tự nhiên thì
đó là quá trình xử lý sinh học hiếu khí trong điều kiện tự nhiên. Các công trình xử lý
sinh học hiếu khí nhân tạo thƣờng đƣợc dựa trên nguyên tắc hoạt động của bùn hoạt
tính.
Các hệ thống xử lý thƣờng chiếm một diện tích khá lớn, tốn kém năng lƣợng
trong vận hành hệ thống. Phƣơng pháp này chỉ thích hợp khi nƣớc rác đã qua giai đoạn
xử lý chính, nồng độ các chất ô nhiễm đã đƣợc làm giảm xuống đáng kể.
Để lựa chọn đƣợc phƣơng pháp xử lý sinh học hợp lý cần phải biết hàm lƣợng
chất hữu cơ (hàm lƣợng COD và BOD) có trong nƣớc thải. Các phƣơng pháp lên men
yếm khí thƣờng phù hợp với nƣớc thải có hàm lƣợng chất hữu cơ cao. Đối với nƣớc


12
thải có hàm lƣợng chất hữu cơ thấp và tồn tại chủ yếu dƣới dạng chất keo và hòa tan,
thì cho chúng tiếp xúc với màng sinh vật là hợp lý. Sơ đồ chọn lựa các phƣơng pháp
xử lý sinh học nƣớc thải đƣợc nêu trong Bảng 2.3.
Bảng 2.3: Phạm vi ứng dụng các phƣơng pháp xử lý sinh học
Hàm lƣợng BOD của
nƣớc thải
Chất hữu cơ
không hòa tan
Chất hữu cơ
dạng keo
Chất hữu cơ
hòa tan

Cao
(BOD
5
>500 mg/l)
Xử lý sinh học bằng yếm khí
Trung bình
(BOD
5
= 300-500 mg/l)
Xử lý sinh học bằng bùn hoạt tính
Thấp
(BOD
5
<300 mg/l)
Xử lý sinh học bằng bùn hoạt tính
Xử lý sinh học bằng màng sinh vật
Nguồn: Trần Đức Hạ, 2002.[3]
Quá trình sinh học có thể áp dụng để xử lý nƣớc rác từ những bãi chôn lấp đang
hoạt động hoặc mới đóng cửa với hiệu quả cao, nhƣng nó không khả thi đối với nƣớc
rác có hàm lƣợng chất ô nhiễm quá phức tạp hay có tỉ số BOD/COD thấp (thƣờng nhỏ
hơn 0,5).
 Quá trình hóa lý
 Tạo bông- lắng tụ: là phƣơng pháp khử các chất ô nhiễm dạng keo bằng
cách sử dụng chất đông tụ để trung hòa diện tích các hạt keo, nhằm liên kết chúng lại
với nhau, tạo nên các bông cặn lớn có thể lắng trọng lực. Chất đông tụ thƣờng dùng là
muối nhôm, sắt hoặc các hỗn hợp của chúng.
 Tuyển nổi: đƣợc dùng để tách tạp chất phân tán lơ lửng không tan, các hạt
nhỏ hoặc nhẹ, lắng chậm. Quá trình này đƣợc thực hiện bằng cách tạo ra các bọt khí
nhỏ vào pha lỏng. Các bọt khí kết dính với các hạt, kéo chúng cùng nổi lên bề mặt và
sau đó thu gom lớp váng nhờ thiết bị vớt bọt.

 Lọc cơ học và hấp thụ than hoạt tính: các chất lơ lửng nhỏ, mịn, các chất
vi hữu cơ (micro-organic matter) bị khử loại qua quá trình lọc cát hay hấp phụ.
Phƣơng pháp hấp thụ đƣợc sử dụng rộng rãi để làm sạch triệt để các chất hữu
cơ hòa tan sau khi xử lý sinh học mà chúng thƣờng có độc tính cao hoặc không phân


13
hủy sinh học. Chất hấp phụ có thể là than hoạt tính, các chất tổng hợp, một số chất thải
của sản xuất: xỉ tro, mạt sắt, silicagen...
 Trao đổi ion: là quá trình các ion bề mặt của chất rắn trao đổi với ion có
cùng điện tích trong dung dịch khi chúng tiếp xúc nhau, dùng làm sạch nƣớc khỏi các
kim loại: Zn, Cu, Cr,… cũng nhƣ các hợp chất của Asen, Photpho, Cyanua.
 Quá trình hóa học
 Trung hòa: là phƣơng pháp thông dùng và đơn giản nhất, dùng để điều
chỉnh pH về mức cho phép.
 Kết tủa: đƣợc dùng để khử kim loại và một số anion. Kim loại bị kết tủa
dƣới dạng hydroxyde, sulfit và carbonat bằng cách thêm các chất làm kết tủa và điều
chỉnh pH thích hợp cho quá trình.
 Oxy hóa khử: phân hủy hầu hết các chất hữu cơ và vô cơ trong nƣớc rác.
Chuyển các chất hữu cơ khó phân hủy sinh học thành dễ phân hủy sinh học (giảm hàm
lƣợng COD, nâng tỉ số BOD/COD), nó còn đƣợc dùng để khử độc một số chất vô cơ.
Phƣơng pháp đƣợc thực hiện bằng cách thêm vào nƣớc rác các tác nhân oxy
hóa, tác nhân khử dƣới pH thích hợp, nhƣ Clo ở dạng khí hay dạng lỏng, dioxyclo,
cloratcanxi, hypocloritcanxi…
2.2.2. Nguyên tắc chung về xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh học
Các chất hữu cơ có mặt trong nƣớc thải bị phân hủy nhờ các quá trình lý, hóa
và sinh học. Chúng là những nguồn gây ô nhiễm và lan truyền bệnh trong nƣớc thải.
Và nhiệm vụ của những thiết bị xử lý nƣớc là phải tách các chất bẩn độc hại đó ra khỏi
nƣớc thải trƣớc khi thải ra ngoài hay tiếp nhận sử dụng lại.
Việc xử lý nƣớc thải có thể sử dụng nhiều phƣơng pháp khác nhau, tuỳ thuộc

vào tính chất của nƣớc thải và trang thiết bị xử lý. Thƣờng ngƣời ta cố gắng tạo ra
những điều kiện môi trƣờng cho các quá trình phân hủy tự nhiên đƣợc diễn ra, phƣơng
pháp xử lý sinh học.
Các sinh vật sống cần có năng lƣợng để duy trì sự sống và sinh sản. Vì vậy,
chúng sử dụng những chất hữu cơ có trong nƣớc thải nhƣ là thức ăn. Khi thức ăn đƣợc
sử dụng nhƣ một nguồn năng lƣợng thì sẽ xảy ra phản ứng oxy hóa mà trong đó oxy
đƣợc sử dụng để phân hủy các chất hữu cơ, thải ra khí CO
2
hoặc các sản phẩm oxy hóa
khác.


14
Vi
khuẩn
hiếu
khí
C
H
N
P
S
Vi
khuẩn
yếm
khí
Các hợp chất hữu cơ
H
2
S

Hợp chất phospho
hữu cơ
NH
3
CH
4
CO
2
H
2
O
-PO
4
-SO
4
-NO
2
, -NO
3

Oxy không khí
Những sản phẩm của các chất hữu cơ đã bị phân hủy, có thể đƣợc sử dụng nhƣ
là thức ăn cho các vi sinh vật đơn bào nhƣ vi khuẩn. Sự thay đổi do chúng gây nên
trong các quá trình oxy hóa rất có ý nghĩa trong chu trình của chất hữu cơ trong tự
nhiên. Carbon và nitơ là hai yếu tố quan trọng của chu trình tuần hoàn các chất hữu cơ.
Quá trình phân hủy có thể diễn ra dƣới dạng mô tả của Hình 2.2.

Hình 2.2: Sơ đồ chuyển hóa vật chất hữu cơ trong tự nhiên
2.2.3. Quá trình xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh học trong điều kiện
hiếu khí nhân tạo
2.2.3.1. Nguyên tắc
Khi đƣa nƣớc thải vào bể phản ứng bằng phƣơng pháp sinh học trong điều kiện
hiếu khí, các chất bẩn hữu cơ ở trạng thái hòa tan, keo, không hòa tan phân tán nhỏ sẽ
hấp phụ lên bề mặt tế bào vi khuẩn. Sau đó chúng đƣợc chuyển hóa và phân hủy nhờ
vi khuẩn. Quá trình này gồm 3 giai đoạn cơ bản sau:
Khuếch tán, chuyển dịch và hấp thụ chất bẩn từ môi trƣờng nƣớc lên bề
mặt tế bào vi khuẩn.
Oxy hóa ngoại bào và vận chuyển các chất bẩn hấp phụ đƣợc qua màng
tế bào vi khuẩn.
Chuyển hóa các chất hữu cơ thành năng lƣợng, tổng hợp sinh khối từ
chất hữu cơ và các nguyên tố dinh dƣỡng khác bên trong tế bào vi khuẩn.
Sự chuyển hóa các chất hữu cơ (đặc trƣng bằng BOD) và các chất dinh dƣỡng
nhờ vi khuẩn hiếu khí đƣợc biểu diễn trên Hình 2.3.