SINH HỌC TẾ BÀO
Chương 3: Đại cương cấu trúc, chức
năng của tế bào
I/ Mở đầu
-
Tất cả các cơ thể sống đều cấu tạo từ tế bào
-
Tất cả các tế bào đều có 3 cấu trúc cơ bản:
Tất cả các tế bào đều được bao quanh bởi màng sinh chất
Tất cả các tế bào đều có nhân hoặc nguyên liệu nhân chứa
thông tin di truyền
Tất cả các tế bào đều chứa tế bào chất
II/ Hình thái đại cương của tế bào
1. Hình dạng của tế bào
-
Hình dạng cố định và đặc trưng cho mỗi loại tế bào ,một số
luôn thay đổi hình dạng
-
Hình dạng tế bào tùy thuộc chủ yếu vào đặc tính thích nghi,
chức năng
-
Trong môi trường lỏng, tế bào thường có dạng cầu
-
Đa số tế bào thực vật và động vật có dạng hình khối đa giác (12
mặt)
2. Kích thước của tế bào
-
Độ lớn của tế bào rất thay đổi
-
Thể tích của tế bào cũng rất thay đổi ở dạng khác nhau
-
Thể tích của một loại tế bào là cố định và không phụ thuộc vào
thể tích chung của cơ thể
3. Số lượng tế bào
-
Số lượng tế bào trong cơ thể đa bào là lớn
-
Cơ thể đơn bào chỉ gồm một tế bào (vi khuẩn, tảo…)
-
Cơ thể đa bào gồm vài trăm tế bào (luân trung Rotifera cơ thể
gồm 400 tế bào)
-
Cơ thể đa bào được phát triển từ một tế bào khởi nguyên gọi là
hợp tử
4. Các dạng tế bào và cấu trúc đại cương
- Dạng có nhân nguyên thuỷ (procaryota) có tổ chức còn nguyên
thuỷ, chưa có màng nhân.
- Dạng tế bào có nhân chính thức (eucaryota).
III/ Virus
-
Dạng sống rất bé, có kích thước từ 15 – 35 nm
-
Chưa có cấu tạo tế bào chưa được xem là cơ thể sống
-
Sống ký sinh trong tế bào vi khuẩn, thực vật hoặc động
vật. Đa số virus là những nhận tố gây bệnh.
-
Virus được cấu tạo gồm:
+ 1 lõi acid nucleic
+ 1 vỏ bao gồm protein
IV/ Tế bào Prokaryote
-
Các vi khuẩn (Bacteria) và tảo lam (Cyanobacteria) thường có
kích thước nhỏ 1 – 10 µm, thuộc nhóm Prokaryota.
-
Chúng có nhiều khác biệt với tế bào Eukaryota về bào quan,
AND của bộ gen, vách….
- Vi khuẩn rất đa dạng tùy từng loài
-
Chúng có ba dạng chính: hình cầu (cầu khuẩn), hình que (trực
khuẩn), hình xoắn (xoắn khuẩn)