tiểu luận môn canh tác học

TIỂU LUẬN

Môn canh tác học
Giáo viên hướng dẫn:
Họ và tên:

ĐỀ TÀI: Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước.


I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Làm đất là những biện pháp vật lý làm thay đổi nhiều mặt đến trạng thái lớp đất canh tác. Bằng cơng cụ hoặc
máy móc làm đất có thể tách, lật, đảo, trộn đất, làm vụn xốp hoặc làm nhuyễn đất khá nhanh theo yêu cầu trồng
trọt. Qua các khâu làm đất có thể tạo ra một lớp đất với các tính chất vật lý ( độ xốp, độ vụn) theo ý muộn: chế
độ khơng khí, nước, nhiệt phù hợp với điều kiện gieo trồng và sinh trưởng của cây đồng thời với sự tồn tại của
các vi sinh vật trong đất, ảnh hưởng mạnh mẽ đến sinh trưởng và năng suất của cây trồng. Làm đất giữ vai trị
quan trọng trong sản xuất nơng nghiệp. Việc làm đất tối thiểu cho cây trồng nhằm mục đích giảm bớt thao tác
làm đất, giảm bớt các giai đoạn không cần thiết, giảm bớt số lần chạy máy,... Trong đó đề tài: xu thế làm đất tối
thiểu cho cây trồng nước đang được quan tâm. Các loại cây trồng nước như lúa, cói, bèo hoa dâu, rau muống,
khoai nước,…


Các loại cây trồng nước

•

Yêu cầu về đất của các cây trồng nước

•

Làm đất tối thiểu

•

Những khuynh hướng về làm đất tối thiểu trên thế giới đã tến hành

•

Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước

•

5

4

3

2

1

II. NỘI DUNG


1. Các loại cây trồng nước
Cây trồng nước ở Việt nam chủ yếu là lúa, ngồi ra cịn có cói, rau muống, khoai nước, bèo dâu nhưng với diện tích không đáng kể.

/>
/>
/>

2. Yêu cầu về đất của cây trồng nước


Đất phải có trạng thái mềm, nhuyễn, xốp. Đất có
lượng nước khá cao, phân ly khá nhỏ và có khoảng
cách khá đều, giữa các hạt đất có khoảng cách đủ lớn
để chứa nước và khơng khí -> khi gieo cấy lúa mới
dễ nảy mầm và sinh trưởng tốt. Đất gieo mạ hoặc
gieo lúa thì lớp đất mặt cần có độ mềm nhuyễn cao
hơn.




Đất giàu chất dễ tan.
Đất sạch sâu, bệnh và cỏ dại.

/>

2. Yêu cầu về đất của cây trồng nước


Đất phải thật phẳng. Đất phẳng dẫn đến ->
đồng đều mực nước, cung cấp nước và dinh
dưỡng-> tiêu diệt cỏ dại -> ruộng lúa sinh
trưởng đồng đều và tiết kiệm được nước tưới.



Tầng đế cày đủ chặt -> giữ nước, giữ phân,

thuận lợi cho sử dụng máy kéo trên đồng
ruộng.

/>

3. Làm đất tối thiểu
3.1. Khái niệm

•

Làm đất tối thiểu là phương pháp làm đất trên
cơ sở đảm bảo sự mọc mầm, sinh trưởng tốt và
năng suất cao của cây trồng đồng thời giảm đến
mức cịn ít nhất sự gia công đối với đất.

/>

3. Làm đất tối thiểu
3.2. Tác dụng của làm đất tối thiểu

•
•
•
•
•
•
•
•

Đất đỡ bị phân tán nhiều thành bụi.

Đất đỡ bị phá vỡ kiến trúc viên.
Đất giữ được độ xốp cao.
Đất đỡ mất ẩm. Do không đảo đất nhiều lần, giữ được kiến trúc viên và làm đất ở độ vun hợp lý.
Đất đỡ cỏ dại. Khi đất nhiều mầm mống cỏ dại nhất là cỏ sinh sản vơ tính (làm đất nhiều làm cỏ mọc nhiều).
Đất đỡ bị sói mòn.
Dễ đảm bảo thời vụ cho cây.
Đỡ tốn kém về nhiên liệu, nhân công, tăng được độ bền của máy kéo và công cụ làm đất.


4. Những khuynh hướng về làm đất tối thiểu trên thế giới đã tiến
hành

•

Giảm bớt số lần máy chạy trên đồng ruộng bằng cách dùng máy kéo có cơng suất lớn với nhiều công cụ,
( vừa bừa, vừa ép vỡ đất, vừa xới, rạch hàng, gieo hạt, lấp đất và phun thuốc trừ cỏ).

•
•

Giảm bớt thao tác làm đất. Ví dụ: bỏ cày chỉ còn lồng đất ( làm đất cho lúa).
Chỉ làm đất ở các giải gieo trồng. Trên các hàng gieo, cấy, trên các cụm, hốc, hoặc chỉ một lớp mỏng trên
mặt.

•

Bỏ hẳn làm đất, chỉ có rạch hàng rồi gieo hạt, lấp đất và phun thuốc trừ cỏ ( trên đất khá xốp, vụn, có nhiều
kết cấu viên).

5. Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước

Làm đất
phơi ải

Làm đất tối thiểu cho
cây trồng nước

Làm đất
dầm


5. Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước
5.1. Làm đất phơi ải
Làm đất phơi ải tốt đỡ tốn công bừa nhuyễn đất (đất
phơi khô đất trở nên dòn, hút nhiều nước khi tưới và
trở nên rất mềm, rất dễ làm đất).
=> Kỹ thuật làm đất phơi ải: Phơi ải kĩ, độ ẩm đất 23% độ ẩm tuyệt đối. Ở phía bắc làm đất phơi ải cho lúa
xuân vào những tháng ít mưa tháng 12-1 thời tiết khơ
hanh-> đất được ải tốt.

/>

5. Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước
Kỹ thuật làm đất ải

•
•
•
•

•
•
•

Xử lý đất: Rút cạn nước
Thời gian cày đất vào lúc thời tiết khô.
Độ ẩm cày đất thấp nhất, nên cày bằng máy lúc đất khô để đạt trạng thái tốt nhất của đất.
Độ cày sâu. Thời tiết lợi cho phơi ải, cày máy, độ ẩm thấp nhất có thể cày sâu và ngược lại.
Đảo đất. Giúp đất nhanh khô, khô đều vỡ vụn thêm. Thời tiết tốt đủ thời gian phơi thì khơng cần phải đảo.
Tưới nước. Khi đất đã ải và phải làm đất để kịp thời vụ cấy thì tưới nước vào. Thiếu nước đất nhuyễn không đều.
Bừa đất. Bừa lúc đất đã hút đầy nước chất lượng bừa sẽ cao( mềm, nhuyễn, xốp) và tốn ít cơng


5. Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước
5.2. Làm đất dầm
Làm dầm là kiểu làm đất trong điều kiện giữ nước liên tục trên
ruộng. Làm dầm được áp dụng trong mùa mưa nhiều và một
phần diện tích trong mùa khô. Đất dầm chứa nhiều nước, sức
liên kết và tạo hình rất thấp, đối khi khơng cần phải cày.
=> Lúa mùa và lúa xuân có thể bỏ cày khi ngâm nước liên tục
( đất khá mềm, dễ làm nhuyễn một lớp đất khá sâu kể cả khi
có nhiều rơm rạ).

/>

5. Xu thế làm đất tối thiểu cho cây trồng nước
Kỹ thuật làm đất dầm

•
•

Xử lý nước. Phải ngâm nước liên tục.

•

Đất khá mềm và cần tận dụng thân lá cây trồng vụ trước có thể tiến hành làm đất
ngay (bừa hoặc lồng đất). Có thể khơng cần cày và chỉ cần lồng đất. Nếu đất
chưa đủ mềm phải ngâm lâu cho đất hút nhiều nước -> việc làm nhuyễn và bừa
mới có hiệu quả cao đỡ tốn cơng.

•
•

Xử lý đất. Cày đất sớm sau khi thu hoạch cây trồng trước và tưới nước kịp thời
nếu thiếu nước.

Khi bừa đất phải đủ nước.
Làm đất bằng trâu phải chia nhiều đợt bừa (mỗi đợt vài lượt). Tùy theo đất và yêu
cầu mà quyết định độ nhuyễn. Đất thịt cần được bừa nhuyễn. Đất cát bừa ít,…


III. KẾT LUẬN
Việc làm đất đóng vai trị hết sức quan trọng tới sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Ảnh hưởng tới
năng suất, chất lượng,… Làm đất tối thiểu cho cây trồng nước bao gồm làm đất phơi ải và làm đất dầm nhằm
đỡ công bừa nhuyễn đất và bỏ các bước không cần thiết như cày đất,… Giữ cho đất độ xốp cao, đỡ mất ẩm, đỡ
cỏ dại, đỡ bị sói mịn, đảm bảo thời vụ cho cây, đỡ tốn kém về nhiên liệu, nhân công,… Chúng ta cần tổng kết
các kinh nghiệm sẵn có đồng thời nghiên cứu vấn đề làm đất tối thiểu trong nhiều trường hợp để có thể rút ra
những quy trình làm đất tối thiểu cho cây trồng nước cụ thể trong điều kiện nước ta.

IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO

•

Nguyễn Thanh Bình - Đồn Văn Điểm - Trần Đức Hạnh,1997, giáo trình canh tác học, nhà xuất bản nơng
nghiệp.

•

Phổ biến phương phá trồng khoai tây bằng phương pháp làm đất tối thiểu có phủ rơm rạ tại các tỉnh phía
Bắc, Truy cập ngày 27/2/2018: />
•

Đột phá trong nông nghiệp- phương pháp làm đất tối thiểu, liên hiệp các hôi khoa học và kỹ thuật Sơn La,
truy cập ngày 27/2/ 2018: />