bài tập tình huống môi trường kinh doanh quôc tế môi trường kinh doanh mexico

Bài tập tình huống

GV: Dương Thị Hồi Nhung (MBA)

Kinh doanh tại Mêhicơ- phong cách “gringo”
Ted Dorman đang nóng lịng chờ nhiệm vụ mới- giám đốc phân xưởng tại môt công ty
liên doanh của Mỹ và Mêhicô ở Guadalaira, Mêhicô. Công ty của Mỹ tên là Sterling
Metal, chuyên sản xuất phần cứng và đồ trang trí cho các nhà sản xuất nội thất tại Mỹ và
Mêhicô. Công ty liên doanh mới lập ra nhằm tận dụng chi phí nhân cơng rẻ tại Mêhicô.
Ted đã làm việc cho Sterling Metal từ khi tốt nghiệp đại học với tấm bằng cử nhân kế
toán. Ban đầu, anh làm việc trong vai trò một nhân viên kế tốn, sau đó tập trung sự
nghiệp trong lĩnh vực sản xuất. Ted thấy những thách thức khi quản lý hoạt động sản xuất
thực sự thú vị, và anh cũng có được thành cơng trong lĩnh vực này. Vị trí trong cơng ty
mới- SterMexicana, có lẽ là bước tiến cho anh, vì vậy, Ted thực sự mong chờ cơ hội mới
này.
Mặc dù Ted chưa làm việc ở nước ngoài bao giờ, anh vẫn tự tin rằng khả năng quản lý
của mình sẽ phát huy được tại vùng đất phía nam biên giới này. Ted và vợ anh rất thích đi
nghỉ ở Cancun và đều khối món ăn Mêhicơ, vì thế ý tưởng dành vài năm xây dựng công
ty mới tại đây rất hấp dẫn anh. Kim, vợ của Ted, thì khơng hào hứng lắm về chuyến đi
này vì chị và 2 con nhỏ sẽ phải rời xa gia đình và bạn bè. Chị cũng sẽ không đi làm tại
Mêhicô như ở Mỹ. Trước khi chuyển đi, cả Ted và Kim đều đọc các cuốn sách du lịch về
Mêhicô và tới thăm Guadalajara để tìm một căn nhà phù hợp. Mặc dù Kim vẫn băn khoăn
về chuyến đi, chị cảm thấy đây là cơ hội tốt cho Ted. Chị và hai đứa trẻ sẽ học cách thích
nghi với mơi trường mới. Trên hết, họ chỉ định sống tại Mêhicô trong 2 năm, khoảng thời
gian đủ dài để nhà máy xây dựng, triển khai và sinh lợi. Không ai trong nhà Dormans nói
tiếng Tây Ban Nha trơi chảy, mặc dù vậy Kim nghĩ mình có thể vượt qua vì có học 3 năm
tiếng Tây Ban Nha hồi trung học. Chị cũng nghe nói rằng Guadalajara là căn nhà chung
của một cộng đồng những người chuyển đến làm việc, vì thế chị và 2 con có thể khơng bị
ảnh hưởng bởi văn hóa Mêhicơ nếu thấy cần thiết. Ted chủ yếu làm việc với những người
nói tiếng Anh, đồng thời rất nhiều người tại nhà máy có thể làm phiên dịch cho anh. Rất
nhiều quản lý tại SterMecicana từng sống và chẳng lạ gì văn hóa Mỹ. Ted và Kim kết

luận rằng việc thích nghi văn hóa khơng khó lắm, dù nhiệm vụ có khó đến đâu họ cũng
vượt qua được.
Khi cả gia đình Ted đến Guadalajara, Manuel Angle Menendez đón họ ở sân bay. Manuel
sẽ là đồng sự người Mêhicô của Ted, làm công việc trợ lý giám đốc nhà máy đồng thời
cịn là người hướng dẫn về văn hóa. Ted và Kim rất ngạc nhiên về sự thân thiện và nhiệt
tình của Manuel và vợ anh- Adriana, họ đã được những người bạn Mêhicơ chào đón nồng
nhiệt. Trong vài ngày tiếp theo, Manuel và Adriana giúp những người bạn mới đến ổn
định và quen với chỗ ở mới. Ted đánh giá cao sự quan tâm mà Manuel giành cho gia đình

CuuDuongThanCong.com

/>

Bài tập tình huống

GV: Dương Thị Hồi Nhung (MBA)

anh, tuy vậy, Ted thấy khó khăn để bắt đầu nói chuyện về các công việc nhà máy mới.
Đôi khi Ted cảm giác dường như Manuel không quan tâmthảo luận về việc kinh doanh,
đồng thời anh cũng không hào hứng với cơ hội mới. Manuel dường như quan tâm hơn
đến việc chỉ cho Ted và gia đình về thành phố, hay nói chuyện về lịch sử, chính trị và văn
hóa.
Khi gia đình Dorman đã đi vào ổn định, Ted bắt đầu hướng sự chú ý sang cơng việc kinh
doanh. Có rất nhiều việc anh phải quan tâm, bao gồm xem xét lại những công việc chuẩn
bị mà Manuel đã làm như bảo đảm về thiết bị, thuê nhân công và thiết lập cơ cấu tổ chức.
Manuel lý giải những gì anh ta đã làm và mọi việc sẽ tốt ra sao. Manuel dự đốn nhà máy
mới sẽ có đầy đủ chức năng trong vòng chưa đầy 2 tuần tới. Ted rất ấn tượng về công
việc của Manuel và chờ đợi ngày khai trương nhà máy.
Trong các cuộc nói chuyện của họ, Ted thấy Manuel rất thân thiện và lịch sự nhưng hơi
nghiêm túc và khơng thoải mái lắm. Manuel mặc áo khốc, cà vạt, thậm chí ngay cả khi

Ted khuyên anh đồ thông thường sẽ phù hợp hơn. Ted cho rằng anh không định đeo cà
vạt trong suốt thời gian ở Mêhicô. Manuel đôi khi vẫn gọi Ted là “ông Dorman”, mặc dù
Ted đà yêu cầu được gọi bằng tên thân mật. Trong các cuộc đàm thoại với đối tác kinh
doanh bên ngồi, Ted nhận ra Manuel thậm chí cịn trịnh trọng hơn. Manuel, mặc dù đã
tới Mỹ nhiều lần và nói tiếng anh rất tốt, biết rằng người Mỹ thường thoải mái trong
những trường hợp này, nhưng vẫn không vui khi Ted gọi anh là Manny. Manuel cũng
khơng hài lịng khi Ted từ chối gọi chức danh của anh ta là Licenciado và đôi khi gọi anh
ta là Senor Mata.
Mặc dù mọi việc dường như đang tiến triển tốt trong việc mở cửa nhà máy, Ted bắt đầu
lo rằng những dự đốn của Manuel về thời điểm hồn thành các cơng việc. Manuel thì
cho rằng mọi việc vẫn đang trong lịch trình và sẽ khơng có vấn đề gì xảy ra cả. Tuy vậy,
rõ ràng là nhà máy sẽ không kịp khai trương như lời Manuel hứa. Ted cảm giác như bị
lừa, và anh sẽ phải giải thích ra sao cho quản lý tại Mỹ về việc nhà máy không mở cửa
đúng kế hoạch. Manuel cuối cùng cũng cơng nhận có một số trục trặc với giấy phép làm
việc, nhưng anh đảm bảo với Ted nhà máy sẽ đi vào hoạt động vài tuần sau. Cuối cùng, 5
tuần sau thời điểm dự kiến, nhà máy khai trương.
Sự chậm trễ này đã gây ra sự ngờ vực giữa Manuel và Ted, Ted cảm thấy anh không thể
tin Manuel được. Manuel cho rằng Ted không kiên nhẫn, và anh không đủ nhạy cảm/linh
hoạt với các vấn đề đôi khi xảy ra khi kinh doanh tại Mêhicô. Manuel phàn nàn với một
người bạn rằng Ted đang cố gắng kinh doanh theo cách của người nước ngồi tại
Mêhicơ. Anh kể một ví dụ khi Ted cố gắng thiết lập quan hệ với một nhà cung cấp mới
nhưng không thành. Manuel đã sắp xếp một buổi ăn trưa giữa Ted, anh và đại diện của

CuuDuongThanCong.com

/>

Bài tập tình huống

GV: Dương Thị Hồi Nhung (MBA)

một cơng ty kim loại có uy tín. Manuel giải thích việc Ted đã gây khó chịu cho bên cung
cấp bằng cách cố gắng nhanh chóng đi đến kết thúc thương vụ. Đại diện của bên cung
cấp cho rằng Ted quá quan tâm đến vấn đề kinh doanh, như giá, và quá vội vã ký hợp
đồng. Họ cịn khơng hài lịng trong khi Manuel mời đối tác kia đi tham quan thành phố
tới những địa điểm nổi tiếng còn Ted lại từ chối đi cùng. Ted sau đó nói với Manuel rằng
anh cảm thấy bên cung cấp không nghiêm túc muốn hợp tác với SterMenicana, và nếu họ
muốn làm ăn với công ty, họ phải cử một người đại diện tới văn phòng cùng các mẫu và
báo giá cụ thể. Ted cũng nói rằng anh khơng có thời giờ bàn luận về chính trị, thể thao và
lịch sử mà khơng liên quan đến thương vụ.
Khi nhà máy đi vào sản xuất được 6 tháng mà khơng có vấn đề gì nghiêm trọng, Ted
nhận được chỉ thị của trụ sở phải nâng cao hiệu quả sản xuất. Chất lượng sản phẩm đạt
yêu cầu, nhưng nhà quản lý ở Mỹ lại thất vọng vì năng suất của nhà máy. Động cơ chính
của Sterling khi đầu tư tại Mêhicơ là muốn giảm chi phí lao động và tăng hiệu quả sản
xuất tổng thể. Ted e rằng sự thun chuyển cơng việc này đang gặp khó khăn nếu anh
không tạo được sự cải thiện đáng kể. Với suy nghĩ như vậy, Ted bắt đầu chú ý hơn đến
công việc của Manuel.
Lúc đầu Ted giao cho Manuel trách nhiệm từng ngày việc quản lý nhà máy, nhưng giờ
đây anh thấy mình cần can thiệp và có một số thay đổi đáng kể. Sau khi phân tích tình
hình, Ted kết luận rằng có 3 thay đổi quan trọng cần được thực hiện. Anh đề nghị Manuel
rằng cần đưa vào thực hiện một hệ thống đãi ngộ, khuyến khích nhân viên tham gia ra
quyết định và phải sai thải một số nhân công. Năng suất của nhà máy theo tiêu chuẩn của
Mỹ còn tương đối thấp, và Ted cảm thấy đơn giản vì khơng có gì khuyến khích nhân viên
làm việc nhiều hơn mức độ tối thiểu. Anh đề ra kế hoạch trả lương theo thành tích theo
đó cơng nhân cần phải được trả lương dựa trên một mức cơ sở. Công nhân cũng được
trao thêm trách nhiệm hoạch định cũng như tổ chức công việc của họ, trong một vài
trường hợp phải lập kế hoạch riêng của mình. Ted nhận thấy rằng một hệ thống hoạch
định linh hoạt hơn sẽ giảm được thời gian lãng phí quá mức mà nhân viên giành để xử lý
việc gia đình. Ted cũng lập ra một danh sách những công nhân làm việc kém hiệu quả
nhất và yêu cầu Manuel sa thải họ ngay lập tức. Do tỷ lệ thất nghiệp ở Mêhicô cao hơn

rất nhiều so với Mỹ nên Ted cho rằng khơng q khó khăn để tìm cơng nhân khác thay
thế.
Manuel đã rất chống váng bởi những gì đã nghe được từ Ted. Anh rất buồn, trước tiên
bởi Ted đã can thiệp vào phần trách nhiệm của anh, và còn thất vọng hơn vì những đề
xuất của Ted. Manuel cho rằng Ted đã cứng rắn và thiếu sự cảm thông trong mối quan hệ
với nhân viên, và những đề xuất của anh sẽ khơng thành cơng tại Mêhicơ. Anh nói với
Ted có những vấn đề đối với các đề xuất này, nhưng dường như Ted không muốn nghe.

CuuDuongThanCong.com

/>

Bài tập tình huống

GV: Dương Thị Hồi Nhung (MBA)

Mặc dù Manuel không đồng ý với những đề xuất này, anh vẫn thực hiện theo yêu cầu của
Ted, bắt đầu bằng việc sa thải nhân viên mà Ted cho là làm việc kém hiệu quả. Sau đó,
anh thực hiện kế hoạch trả lương theo thành tích và cố gắng giải thích về cơ chế của hệ
thống này. Hầu hết công nhân đều hoang mang vì kế hoạch làm việc linh hoạt nhưng
phức tạp, bao gồm hạn mức cơ sở, một hệ thống trả lương hai tầng và quyền chọn vay
thời gian (sử dụng khi nghỉ làm vì lý do cá nhân, như có hẹn khám với bác sĩ). Manuel đã
đơn giản hóa kế hoạch do vậy nhân viên có thể về nhà khi đã đạt hạn ngạch sản xuất hoặc
họ có thể tiếp tục làm việc để kiếm thêm với đơn giá mỗi sản phẩm thấp hơn. Ted cho
rằng công nhân sẽ sẵn sàng làm việc thêm giờ thậm chí đơn giá có giảm hơn vì tổng thu
nhập vẫn tăng lên. Sau hết, anh lý giải, “Mêhicô là một quốc gia nghèo với những con
người thực sự cần tiền”. Cuối cùng, Manuel báo cho người quản lý về kế hoạch trao
quyền cho nhân viên nhà máy và cho phép họ có quyền ra một số quyết định mà cấp trên
vẫn thường đưa ra trước đây.
Ted rất hi vọng rất rằng các đề xuất thay đổi của mình sẽ tạo ra sự cải thiện đáng kể tại

SterMexicana. Anh nhận ra sự khác biệt lớn giữa văn hóa Mêhicơ và Mỹ, tuy vậy, anh
cảm thấy hoạt động kinh doanh là cho số đông, và hiệu quả khơng phụ thuộc vào vấn đề
văn hóa. Ted cho rằng những thay đổi này sẽ tạo ra sự cải thiện ngay lập tức trong hiệu
quả hoạt động của toàn nhà máy. Tuy nhiên, dần dần Ted nhận ra có nhiều vấn đề nảy
sinh với những đề xuất của mình. Vấn đề đầu tiên mà anh phải đối mặt là việc nhận ra
mình sẽ phải thanh tốn tiền chấm dứt hợp đồng cho những công nhân vừa mới bị sa thải.
Ted đã không biết, và Manuel cũng không đề cập đến, là luật pháp Mêhicô không giống
với luật pháp Hoa Kỳ. Ted cũng ngạc nhiên là không phải hầu hết những người công
nhân anh định chấm dứt hợp đồng trên thực tế bị sa thải. Sau khi tìm hiểu thêm, anh phát
hiện ra 5 trong số những công nhân anh ra chỉ thị sa thải vẫn làm việc trong nhà máy. Ted
đã rất sốc khi biết rằng 5 cơng nhân đó có mối quan hệ thân thiết với Manuel. Phải đối
mặt với thực tế này, Manuel chỉ nhún vai và nói với Ted rằng anh khơng đành lịng sa
thải họ. Mặc dù Ted rất thất vọng vì sự thiếu phục tùng của Manuel, cái anh phải quan
tâm nhiều hơn giờ đây là năng suất tại nhà máy vẫn chưa tăng. Anh được báo cáo là các
cơng nhân hồn thành nhiệm vụ nhanh chóng hơn dưới hệ thống đãi ngộ mới, tuy nhiên,
họ lại chọn về nhà sau khi hồn thành định mức chứ khơng làm thêm giờ để kiếm tiền.
Ted rất băn khoăn về hành vi này và yêu cầu một số giám sát giải thích. Họ đã khơng đưa
ra được lời giải thích thỏa đáng nên Ted quyết định sẽ tiến hành phỏng vấn trực tiếp công
nhân. Qua các cuộc nói chuyện, Ted hỏi các nhân viên về cơng việc và anh có thể làm gì
để giúp họ làm việc năng suất hơn. Anh lại thấy thất vọng vì khơng nhận được phản ứng
từ nhân viên. Khi Ted thăm dò sâu hơn, anh phát hiện ra rằng các giám sát đã không thực
hiện các cơ chế khuyến khích tham gia quản lý mà anh yêu cầu.

CuuDuongThanCong.com

/>

Bài tập tình huống

GV: Dương Thị Hồi Nhung (MBA)

Đối mặt với kết quả hoạt động không tốt trong suốt năm đầu tiên làm việc, Ted băn
khoăn liệu quyết định làm việc ở Mêhicơ có phải là một sai lầm khơng. Mọi chuyện cịn
tệ hơn khi gia đình Ted khơng được hạnh phúc khi sống tại đây. Ted làm việc nhiều giờ
tại nhà máy và phớt lờ những phàn nàn của vợ con. Tại thời điểm này anh bắt đầu cảm
thấy có thể họ đã đúng với những hồi nghi ban đầu về văn hóa Mêhicơ. Đã qua 1 năm
làm việc tại đây, Ted thấy thất vọng và băn khoăn liệu anh sẽ phải làm gì tiếp theo.
Câu hỏi
1. Ted đã gặp phải những sai lầm gì trong quá trình quản lý tại SterMexicana?
2. Manuel có phải chịu trách nhiệm gì trong số những khó khăn của Ted khơng?
3. Ted nên làm gì để giải quyết tình trạng hiện tại?

CuuDuongThanCong.com

/>