Skkn BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG dạy học môn tập đọc

BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN TẬP ĐỌC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Trong nhà trường hay ngoài xã hội thì hoạt động đọc của các em được tồn tại ở mọi lúc,
mọi nơi: Đọc thư từ, báo chí, sách vở, đọc tên đường phố, đọc tên nhà, tên cửa hiệu….Tùy theo
khả năng, đọc ở mỗi người sẽ có mục đích, sự cảm nhận về nội dung đọc sẽ hồn toàn khác
nhau. Đối với người học sinh đọc là hành động học tập. Thông qua hoạt động đọc, học sinh tiếp
thu được những kiến thức, kinh nghiệm học tập, tiếp nhận được những sản phẩm văn hóa tinh
thần của người xưa, của xã hội, của thầy cô, bạn bè, … để lại; đọc để cập nhật những kiến thức,
những thành tựu khoa học và những tiến bộ của xã hội lồi người. Như vậy mơn tập đọc có ý
nghĩa to lớn vì nó có cả nhiệm vụ giáo dục, giáo dưỡng và phát triển.
Là bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục phổ thơng, nó có vai trị “nền tảng” rất quan
trọng. Giáo dục Tiểu học không chỉ tạo những cơ sở ban đầu bền vững về tri thức mà cịn hình
thành cho trẻ những đường nét cơ bản về nhân cách con người. Trong nhà trường Tiểu học hiện
nay, số học sinh có kĩ năng đọc – đọc hiểu tốt hầu như chỉ tập trung ở các lớp khá - giỏi (lớp
chọn), số học sinh có kĩ năng đọc ở mức độ tương đối và một số học sinh có kĩ năng đọc chưa
tốt thì tập trung ở các lớp cịn lại. Nếu khơng chấn chỉnh kịp thời dễ dẫn đến hậu quả đáng tiếc
sau này, cần phải có những biện pháp tích cực để giáo dục các em. Trách nhiệm này khơng của
riêng ai mà của tồn hệ thống giáo dục trong nhà trường, của cả cha mẹ học sinh và cả bản thân
các em học sinh. Nhưng điểm mấu chốt là nhà trường- nơi trực tiếp giáo dục các em.
Được phân công chủ nhiệm lớp 4.2, nhiều em trong lớp có kĩ năng đọc chưa thơng thạo
nên tôi luôn luôn cố gắng làm thế nào để học sinh của lớp mình khơng chỉ đọc lưu lốt mà còn
hiểu nội dung bài đọc, diễn cảm được giọng đọc qua bài học, tạo tinh thần thoải mái trong học
tập tạo động cơ học tập đúng đắn, nên tôi chọn nghiên cứu và áp dụng đề tài: “ BIỆN PHÁP
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN TẬP ĐỌC”.
B. NỘI DUNG:
I. Thực trạng
Ngành giáo dục đã quan tâm nhiều đến việc đọc – viết của học sinh; trong soạn giảng
từng môn học và hoạt động giáo dục, kể cả hoạt động ngoại khóa thì đều có văn bản chỉ đạo tổ
chức theo phân hóa đối tượng học sinh, tránh tình trạng ngồi nhầm lớp (học lớp 4, lớp 5 mà đọc
– viết chưa thông thạo). Tuy nhiên vấn đề này chỉ được thực hiện với hình thức đối phó (chỉ thể
hiện trên giáo án), cịn thực tế thì chưa khắc sâu, chưa được coi trọng, bởi giáo viên đa số chỉ

tập chung vào dạy sao cho hết là chủ yếu, giáo viên chỉ phân hóa, dạy đủ bước khi có kiểm tra,
dự giờ.
Qua thực tế giảng dạy, nhìn chung kĩ năng đọc của đa số các em còn lấp vấp, có em cịn
đánh vần, ngắt ý, ngắt câu sai, ngữ điệu đều đều,…dẫn đến năng lực đọc chưa cao, khả năng
giao tiếp, tư duy và cảm thụ văn học… bị hạn chế, kỹ năng đọc “diễn cảm” chưa có, chưa đạt
được yêu cầu, mục tiêu của môn học đề ra, các em đọc cịn chưa lưu lốt, phát âm bị lẫn phụ


âm đầu, thanh, vần, chưa biết cách đọc hiểu, dẫn đến việc cảm nhận cái hay, cái đẹp của văn
bản cịn khó khăn làm các em này chẳng những kém về kiến thức mà còn mặc cảm trước bạn
bè và dẫn đến việc các em khơng tích cực trong học tập. Qua nghiên cứu tôi xác định nguyên
nhân như sau:
- Do việc dạy của giáo viên vẫn bám vào phương pháp rập khn máy móc, chưa tìm ra
phương pháp để nâng cao chất lượng giờ học. Giáo viên hầu hết chưa kiểm soát hết việc việc
làm, suy nghĩ và hành động của học sinh. Đây là nguyên nhân làm cho học sinh hoạt động
khơng tích cực và nhàm chán khi học.
- Giáo viên thường dạy chung chung, chưa theo sát từng đối tượng học sinh, giao việc
chưa sát năng lực từng em. Thường thì giáo viên cũng có nhắc nhở, có giáo dục học sinh,
nhưng chỉ mang tính hình thức chứ chưa chịu khó tìm hiểu hồn cảnh, ngun nhân dẫn đến
những biểu hiện tiêu cực nêu trên.
- Làm việc riêng hay nói chuyện riêng là một "căn bệnh" dễ xảy ra trên lớp và giáo viên
nhiều khi cảm thấy "bí" để ngăn chặn việc "bùng phát". Hiện tượng phổ biến ở học hiện nay là
học sinh làm việc riêng, nói chuyện riêng.
Bảng 1: Khảo sát kĩ năng đọc của học sinh
Lớp Tổng số HS
4.2

32

Số em đọc tốt

Số em đạt yêu cầu

Số em chưa đạt yêu cầu

SL

%

SL

%

SL

%

2

6.25

22

68.75

8

25

Qua việc điều tra trên cho thấy hầu hết học sinh của lớp đều có kĩ năng đọc dưới mức khá

– tốt. Từ lí do trên tôi quyết định nghiên cứu và thực hiện đề tài “BIỆN PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN TẬP ĐỌC”. Đây là một việc làm thiết thực mà trong mỗi
giáo viên chúng ta băn khoăn, suy nghĩ nên dạy như thế nào để nâng cao hiệu quả các giờ dạy
trên lớp nói chung và rèn kĩ năng đọc cho học sinh nói riêng.
II. Các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn tập đọc
1. Dùng nghệ thuật sư phạm trong công tác chủ nhiệm
1.1. Phải nghiên cứu lý lịch, hồ sơ học sinh
Khi nhận lớp, giáo viên cần tìm hiểu các em thơng qua giáo viên chủ nhiệm cũ, nghiên
cứu kĩ học bạ, sổ liên lạc, sổ chủ nhiệm, sổ theo dõi chất lượng của năm học trước liển kề để
tìm hiểu hồn cảnh gia đình…. để liên hệ với phụ huynh khi cần thiết.
1.2. Xây dựng tập thể lớp đồn kết, có tinh thần tự quản, ý thức trách nhiệm cao
Ngay từ đầu năm, Giáo viên chủ nhiệm phải tổ chức bầu chọn những em năng động, có
năng lực và được tập thể tín nhiệm vào ban cán sự lớp. Báo cáo trung thực những diễn biến xảy


ra hàng ngày cho giáo viên chủ nhiệm. Làm việc đúng nội quy của lớp – của trường.
Tạo môi trường thân thiện để các em trao đổi với nhau về tâm tư, nguyện vọng xu hướng ,
sở thích của mình, qua đó các em thể hiện được “điều em muốn nói” và thấy được "mỗi ngày
đến trường là một niềm vui". Từng bước phát huy tinh thần làm chủ tập thể của học sinh, cùng
thi đua giúp đỡ lẫn nhau. Biết động viên thăm hỏi khi bạn đau ốm, gặp khó khăn, hoạn nạn.
Xây dựng và phát huy tốt lớp học tự quản.
1.3. Giao việc từ dễ đến khó để tạo cơ hội khen học sinh
Trong giảng dạy người thầy nên chú ý nhiều đến từng đối tượng học sinh, để có những
câu hỏi phù hợp với khả năng của từng em “ Áp dụng kĩ năng đặt câu hỏi”, từ dễ đến khó, từ
đơn giản đến phức tạp nhằm khơi dậy trong các em những khao khát về sự hiểu biết, về niềm
tin vào bản thân. Sự tự tin trong con người các em chính là những ngọn lửa mạnh mẽ thúc đẩy
cho các em tiến bộ.
Người thầy cần tìm thấy ở các em những ưu điểm để động viên, khích lệ các em phát triển
mặc dù những ưu điểm ấy rất nhỏ. Không nên bỏ qua, hoặc thờ ơ trước những kết quả mà các
em đạt được. Giáo viên phải là người trực tiếp theo dõi, kiểm tra, động viên nhắc nhở các em.

2. Rèn kĩ năng đọc
2.1. Đối với học sinh
- Trong giờ tập đọc, chú ý nghe bạn phát âm, cách đọc, giọng đọc và trao đổi với bạn để
học tập. Khi giáo viên đọc mẫu, phải chú ý lắng nghe cách phát âm, cách ngắt nhịp ở mỗi câu,
đoạn nhấn giọng ở các từ ngữ, đọc diễn cảm…để hiểu bài tập đọc có nhiều cách đọc. Đọc như
thế nào là đúng hơn, hay hơn.
- Phải u thích mơn học và ln có hứng thú trong các tiết học, biết đọc hiểu đến đọc
diễn cảm không những ở các bài của phân môn Tập đọc mà cịn áp dụng với các bài học trong
các phân mơn của môn Tiếng Việt và một số môn khác. Thường xuyên có ý thức đọc thêm
sách, báo, truyện...để tăng thêm sự hiểu biết cho bản thân, từ đó nâng cao khả năng bộc lộ để
tăng thêm sự hiểu biết cho bản thân.
- Nên vận dụng những lời khuyên của giáo viên và bạn bè vào việc rèn đọc .
2.2. Đối với giáo viên
a. Phân loại học sinh
Qua tìm hiểu đối tượng học sinh và lựa chọn, phân loại học sinh theo bốn đối tượng:
Đối tượng 1: Học sinh đọc lấp vấp, đánh vần, ấp a ấp úng, phát âm sai.
Đối tượng 2: Học sinh đọc nhỏ, lí nhí, ngọng.
Đối tượng 3: Học sinh đọc chỉ biết đọc to, lưu loát.
Đối tượng 4: Học sinh biết đọc diễn cảm, phát âm to rõ, lưu loát.


Sắp xép chỗ ngồi cho “Đối tượng 1, 2” ngồi cạnh “Đối tượng 3, 4” để các em thi đua
“Đôi bạn cùng tiến”, tuy nhiên mỗi nhóm đối tượng sẽ có biện pháp rèn luyện riêng.
- Đối với nhóm học sinh đọc nhỏ, lấp vấp, đánh vần, ấp a ấp úng, phát âm sai, ngọng.
Tâm lý các em rất ngại đọc, nhất là các bài dài, vì thế khơng nên ép các em đọc nhiều. Giáo
viên có thể cho các em đọc nối tiếp đoạn hay đọc một đến hai khổ thơ nhưng chú trọng cho các
em đọc đúng. Khi các em đọc nhỏ, yêu cầu cả lớp lắng nghe và nhận xét, yêu cầu các em đọc
lại có thể chỉ một đến hai câu nhưng phải to để cả lớp được nghe mới thơi. Mặt khác, khi đọc
trong nhóm, phân công cho các em khá kèm cặp, các em sẽ thấy tự tin hơn. Ngồi ra, giáo viên
có thể khuyến khích sự ham đọc của các em bằng các quyển truyện tranh.

- Đối với nhóm học sinh chỉ biết đọc to, lưu loát. Tâm lý các em này ngại thể hiện, các
em nghĩ biết đọc là được. Giáo viên cần khuyến khích,tuyên dương, khen, để các em mạnh dạn
hơn. Ngồi ra cho các em tham gia đóng vai nhân vật trong giờ tập đọc hoặc kể chuyện để lôi
cuốn các em thích đọc.
- Đối với nhóm học sinh biết đọc diễn cảm, phát âm to rõ, lưu loát. Tâm lý các em
thường thích bộc lộ, tự tin. Giáo viên cần đòi hỏi các em ở mức độ cao hơn như đọc diễn cảm,
đọc theo phân vai. Lấy các em làm nhân tố tích cực từ đó phát triển thêm các em khác.
b. Chuẩn bị của giáo viên
Khi soạn giảng, chúng ta cần xác định được mục tiêu của nội dung bài dạy, xác định rõ thể
loại văn bản để tìm ra giọng đọc phù hợp với văn bản đó. Chúng ta luyện đọc mẫu ở nhà, có ý
thức tự điều chỉnh mình đọc đúng hơn, hay hơn, nếu có thể ta sử dụng máy ghi âm ghi lại giọng
đọc của mình điều này sẽ giúp mình phát hiện ra các nhược điểm để tự mình điều chỉnh, sửa
chữa. Biết phối hợp nhịp nhàng lời mô tả giọng đọc với làm mẫu, có sự hài hịa giữa những lời
u cầu chỉ dẫn về cách đọc và khả năng biểu diễn những yêu cầu chỉ dẫn này bằng giọng đọc
mẫu diễn cảm của giáo viên.
Giáo viên dự tính lỗi học sinh mắc phải trong bài để đưa ra cách chữa lỗi hay nhất.
Trong giờ dạy tập đọc, không bắt ép học sinh phải đọc theo một phương ngữ nhất định khi mà
phương ngữ các em có được khác với phương ngữ giáo viên yêu cầu.
c. Gây hứng thú trong giờ học:
Việc gây hứng thú trong tiết học là rất quan trọng , nhất là đối với các em đọc chưa thành
thạo, phải kích thích cho các em thích đọc. Các em thấy tiết học như một sân chơi, các em
được tâm sự, được nghe, được học hỏi, được bộc lộ không gị bó, khơng nặng nề. Giáo viên
phải đọc mẫu thật diễn cảm, thật có hồn trong lời đọc để tả được cái hay, cái đẹp của văn bản
từ đó cuốn hút học sinh nghe để thấy được cái hay riêng trong mỗi bài văn, câu chuyện; các em
sẽ thấy thích đọc ngay, thích khám phá và thích đọc được giống thầy cơ giáo.
Tổ chức lớp học với nhiều hình thức, phương pháp mới. Việc này đòi hỏi người giáo
viên phải nắm vững các phương pháp, nhạy bén và sáng tạo, sử dụng linh hoạt các hình thức


cho phù hợp với học sinh của lớp mình: đọc nhóm, thi đọc, đọc phân vai,tổ chức trị chơi…tất

cả tạo nên một khơng khí vui nhộn trong giờ học.
d. Luyện đọc đúng, đọc lưu loát văn bản.
- Luyện phát âm
Muốn học sinh đọc đúng, đọc ngắt giọng, nhấn giọng dẫn đến đọc diễn cảm, trước hết,
phải giúp các em phát âm chuẩn, đọc đúng loại câu, đúng ngữ điệu câu, hiểu nội dung bài, các
em phải biết đặt mình vào vị trí của nhân vật, của tác giả.
Khi dạy Tập đọc, chúng ta phải chú ý quan tâm đến tất cả các đối tượng học sinh trong
lớp mình và khi dạy học, chúng ta phải phụ thuộc vào trình độ của học sinh, từng vùng miền để
hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học sinh đọc chưa tốt, phát âm chưa
đúng thì giáo viên phải dừng lại luyện đọc cho đúng. Nếu học sinh đọc đúng, đọc tốt rồi thì
chúng ta mới luyện đọc hay, đọc diễn cảm. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp
cùng giúp bạn bằng cách không treo ghẹo mà tạo cơ hội cho bạn sửa chữa.
- Luyện ngắt giọng
Những lỗi sai trên là do người đọc khơng tính đến cấu trúc ngữ pháp Chủ ngữ và vị ngữ,
chỗ ngắt giọng không được rơi vào sau hư từ hoặc trong cụm một từ, một từ lại tách ra làm hai.
Để chữa được những lỗi này giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh. Tuy nhiên cũng không nên
cứng nhắc khi dạy ngắt giọng, giáo viên phải biết rằng trong cùng một câu lại có nhiều cách
ngắt giọng. Vấn đề là giáo viên nên chọn cách ngắt giọng nào cho hay hơn.
Thơng thường khi đọc văn bản nào đó, nếu gặp những dấu câu ta cần phải ngắt, nghỉ, đó
chính là việc ngắt giọng. Sau dấu chấm xuống dòng phải nghỉ lâu hơn sau dấu chấm; sau dấu
chấm phải nghỉ lâu hơn sau dấu phẩy, sau dấu phẩy cũng có lúc phải nghỉ khác nhau. Dấu phẩy
ngăn cách giữa các vế câu phải nghỉ lâu hơn dấu phẩy sau trạng ngữ, dấu phẩy sau trạng ngữ
phải nghỉ lâu hơn dấu phẩy ngăn cách các bộ phận đẳng lập…Khi đọc câu, có những chỗ ta
ngắt giọng để tách các nhóm từ trong câu (cách ngắt giọng lôgic), cách ngắt giọng này phụ
thuộc vào ý nghĩa và quan hệ giữa các từ trong câu. Để đọc chuẩn, giáo viên lưu ý học sinh
khơng đọc tách rời danh từ với đặc điểm, tính chất của danh từ ấy. Đối với bài thơ, đoạn văn,
câu văn mà học sinh đọc thành tiếng chưa ngắt, nghỉ giọng đúng chỗ, tôi mời các em đánh dấu
chỗ ngắt, nghỉ.
- Luyện về ngữ điệu:
+ Cách chữa lỗi về ngữ điệu yếu: Hầu hết tất cả các bài văn xuôi hay thơ khi được đặt

dấu câu ba chấm (…) đọc đến đây chúng ta phải hạ giọng thấp hơn so với giọng đọc ban đầu.
Dấu ba chấm ở đây chỉ sự ngập ngừng chưa nói hết thì phải đọc với ngữ điệu yếu.
+ Cách chữa lỗi về ngữ điệu mạnh: Hầu hết các kiểu câu khiến sẽ có những điệu mạnh
hoặc trong một ngữ đoạn, ngữ điệu mạnh nêu bật những từ người ta muốn nhấn mạnh, đặc biệt
là lúc này ngữ điệu mạnh trùng với trọng âm.


+ Cách chữa về lỗi thể hiện ngữ điệu xuống (hạ xuống): thường dùng để kết thúc câu kể
(câu tường thuật). Ngoài ra, ngữ điệu xuống thường dùng để đọc lời tác giả trong những văn
bản xen lẫn lời tác giả và lời nhân vật, nhất là khi lời tác giả lọt vào những lời nhân vật.
+ Cách chữa lỗi về lên giọng: Khi đọc câu hỏi cần phải lên giọng.
Ví dụ: Có câm mồm khơng? phải cao giọng ở cuối câu. Tuy nhiên những câu hỏi kết
thúc về ngữ khí thì khơng lên giọng.
Ví dụ: Chúa đã xơi “Mầm đá” chưa ạ ?
- Luyện tập về tốc độ, cường độ, cao độ
Khi đọc những văn bản có nội dung miêu tả một cơng việc dồn dập khẩn trương thì
phải đọc nhịp nhanh. Nhưng khơng có nghĩa là các em phải đọc một cách liến thoắng mà đọc
với tốc độ nhanh hơn bình thường để người nghe có thể theo dõi được. Khi đọc những văn bản
có cảm xúc phấn khởi tự hào cần thể hiện tốc độ không quá chậm. Bài văn xi trữ tình,chan
chứa cảm xúc cần phải được đọc chậm (chậm là so với mức bình thường chứ không phải đọc
chậm từng tiếng một, sẽ làm cho người nghe hiểu sai về nội dung văn bản).
Giáo viên phải tập cho tất cả học sinh trong lớp mình có thói quen đọc đúng cường độ
nghĩa là phải đọc đủ lớn để cho cả lớp và giáo viên có thể nghe được. Giúp học sinh hiểu được
tác hại của việc đọc q nhỏ, thì mọi người sẽ khơng theo dõi được, không thể sửa sai cách đọc
cho chúng ta được.
Như đã nêu ở phần cách chữa lỗi về ngữ điệu ở mỗi loại kiểu câu lại có một ngữ điệu
lên, xuống khác nhau. Tuy nhiên vẫn tồn tại trường hợp ngoại lệ. Tùy thuộc vào từng văn bản
cụ thể mà hướng dẫn học sinh thể hiện đúng cao độ.
- Luyện đọc hiểu
Ở bước luyện đọc này, khâu đọc thầm là cực kỳ quan trọng. Đọc thầm với tốc độ nhanh

và hiệu quả cao là mục đích yêu cầu cơ bản của hoạt động đọc nói chung. Vì vậy, giáo viên cần
có những thao tác thích hợp: Giao nhiệm vụ cụ thể cho học sinh nhằm định hướng rõ việc đọc
hiểu (Đọc cái gì? Đọc để làm gì?), từng bước hình thành cho học sinh thói quen tập trung chú ý
khi đọc thầm để thu nhận thơng tin.
Bằng nhiều hình thức tổ chức khác nhau, giáo viên tổ chức cho học sinh luyện tập một
cách tích cực: trả lời câu hỏi, trao đổi ý kiến, sau đó thực hiện nhiệm vụ rồi báo cáo kết quả để
nhận xét. Tôi sơ kết ý kiến ngắn gọn, nhấn mạnh ý chính, khắc sâu kiến thức cho học sinh.
Đọc thầm (đọc lướt) để nắm ý hoặc chọn ý cũng vô cùng quan trọng. Tôi thường từng
bước đề ra yêu cầu từ dễ đến khó để học sinh làm quen dần với cách đọc thầm nhanh (mở rộng
trường nhìn, đọc lướt câu hoặc cả đoạn cho đến hết bài). Học sinh đọc đúng một bài văn, bài
thơ giúp các em cảm nhận được cái hồn, cái tinh tế của bài văn, bài thơ đó. Từ đây, giáo viên
hướng dẫn học sinh khám phá những điều mới lạ, những nét nổi bật của bài thơ, bài văn.
- Luyện đọc diễn cảm


Ở bước này, tôi thường căn cứ vào nội dung, phong cách văn bản để dẫn dắt, gợi mở học
sinh tìm ra cách đọc và tập thể hiện bằng giọng đọc. Bằng trực tiếp hay gián tiếp giáo viên cho
học sinh phát hiện ra các từ cần nhấn giọng, cách ngắt nhịp của các câu thơ để luyện đọc tốt
cho học sinh.
Đối với văn bản nghệ thuật: Tôi hướng dẫn học sinh thể hiện tình cảm, thái độ qua giọng
đọc phù hợp với sự việc, hình ảnh, cảm xúc, tính cách nhân vật trong bài.
Đọc diễn cảm, yêu cầu đọc đúng giọng vui buồn, giận dữ, trang nghiêm… phù hợp với
từng ý cơ bản của bài đọc, phù hợp với kiểu câu, thể loại, đọc có cảm xúc cao, biết nhấn giọng
ở từ ngữ biểu cảm, gợi tả, phân biệt lời nhân vật, lời tác giả… Tốc độ đọc, sự lên cao, hạ thấp
giọng đọc. Mỗi kiểu câu đều có ngữ điệu riêng. Để đọc diễn cảm hay, tôi luôn đàm thoại, thảo
luận với học sinh để các em hiểu được ý đồ của tác giả và vì sao phải đọc với giọng đọc như
vậy. Tôi thường đặt câu hỏi cho các em: Vì sao đọc như thế? Chỗ nào trong cách đọc của bạn,
của cơ làm các em thích?
Những học sinh đọc chưa hay, tơi kiên trì luyện tập thêm, khơng nản chí bỏ qua cũng
khơng địi hỏi các em phải đọc được như các bạn giỏi. Tôi tổ chức đọc theo nhóm để những em

học sinh nổi trội hơn hướng dẫn thêm cho những học sinh đọc chưa tốt. Cuối giờ, để khuyến
khích các em đọc lưu lốt, tơi thường cho các em thi đọc tiếp sức, trị chơi gọi số…Lớp bầu
chọn và tuyên dương cá nhân đọc nhanh nhất, lưu loát nhất, gợi ý và rút kinh nghiệm lần sau
cho các bạn khác cố gắng hơn. Những em đọc chưa đạt tốc độ, tơi khuyến khích động viên các
em lần sau đọc trước ở nhà. Em nào đọc chậm, tôi thường gọ
3. Luyện đọc thông qua kĩ năng tự quản của lớp
Thông qua các chủ điểm sinh hoạt tháng, tuần, giáo viên chủ nhiệm thường xuyên tổ chức
cho các em thi thố tài năng bằng các trò chơi giải trí lành mạnh. Nhằm tạo cho các em gắn bó
với tập thể, thấy được tinh thần trách nhiệm của mình đối tập thể. Từ đó xây dựng cho các em ý
thức, sáng tạo trong công việc, biết sống vì mọi người, biết u thương con người. Đó cũng
chính là con đường hình thành nhân cách tốt nhất cho các em.
Trong lớp có 08 em đọc chưa đạt yêu cầu (Đối tượng 1, 2), tôi chọn 08 em đọc tốt (Đối
tượng 3, 4) để hướng dẫn bạn đọc vào 15 phút đàu giờ, người hướng dẫn sẽ chọn một đoạn hay
một câu chuyện ngắn bất kì cho bạn đọc, cuối buổi học giáo viên kiểm tra lại, cán sự lớp sẽ ghi
lại kết quả, cuối tuần báo cáo lại, học sinh có tiến bộ sẽ được đề nghị tuyên dương dưới cờ
hàng tuần (kể cả bạn bạn đọc yếu có tiến bộ và bạn hướng dẫn), tuy nhiên những trường hợp
còn lại cũng được giao nhiệm vụ phù hợp và cũng thi đua với nhau.
Liên hệ với thư viện cho học sinh thường xuyên đọc sách để rèn kĩ năng đọc; buổi sinh
hoạt cuối tuần, dành 15 phút cho học sinh tự đọc hay kể một mẫu chuyện ngắn, sau đó yêu cầu
các em tự nêu tên nhân vật, tình tiết xảy ra, nội dung, … để các em chú ý hơn, tập trung hơn
nhằm rèn kĩ năng đọc – đọc hiểu – đọc diễn cảm.
4. Lấy gương người thầy rèn luyện học sinh


Mỗi thầy cô giáo phải thật sự là tấm gương sáng cho các em noi theo, mặc dù bản thân
không được như những nhà giáo dục học nổi tiếng, nhưng tối thiểu phải là những nhà giáo dục
gương mẫu, nhiệt tình, thương u học trị vì đối với các em, người thầy chính là thần tượng,
thì chính bản thân của người thầy khơng chỉ nói sng mà phải bằng hành động và việc làm cụ
thể trong mỗi lời nói, khi đọc mẫu, khi sửa lỗi cho học sinh, mỗi cử chì và hành động qua việc
tiếp xúc với đồng nghiệp, với học sinh và ngoài xã hội phải chuẩn mực, gương mẫu, ln ln

mang tính sư phạm; mỗi hành động và việc làm phải thiết thực, hiệu quả mà không gây phiền
hà, ảnh hưởng đến mọi người xung quanh.
III. Những kết quả đạt được
1. Hiệu quả của sáng kiến
Tuy thời gian không dài, với cách tổ chức dạy học theo các biện pháp nêu trên, hiệu quả
giờ dạy và kĩ năng đọc của học sinh được nâng lên rõ rệt. Học sinh hứng thú học tập, hoạt động
tích cực hơn, các em mạnh dạn hơn, tự tin hơn trong giao tiếp. Số em có kĩ năng đọc cịn hạn
chế đã giảm đi. Số em có kĩ năng đọc tốt được nâng lên rõ rệt.
Bảng 2: Kết quả thực nghiệm
Lớp
4.2

Tổng số HS
32

Số em đọc tốt

Số em đạt yêu cầu

Số em chưa đạt yêu cầu

SL

%

SL

%

SL

%

12

37.5

20

62.5

0

0

Như vậy với một thời gian ngắn nhưng tôi nhận thấy những biện pháp mà tôi đưa ra đã
thu được kết quả thật khả quan. Thiết nghĩ nếu giáo viên áp dụng các biện pháp này một cách
thường xuyên ở lớp thì chắc chắn sẽ giúp việc luyện đọc ở các em sẽ tốt hơn.
2. Bài học kinh nghiệm
- Giáo viên cần phải là người chuẩn mực, là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, phải
luôn cân nhắc thận trọng mọi cử chỉ lời nói, việc làm, khơng để học sinh có nhận xét khơng
tốt về thầy cơ.
- Q trình tìm hiểu phải kĩ lưỡng, chính xác và chắc chắn. Tìm hiểu về gia đình, xã
hội xung quanh, quan hệ với bạn bè, thực hiện xem học bạ ở các năm học trước hoặc hỏi thăm
giáo viên chủ nhiệm cũ.
- Khơng nóng vội mà phải ln thể hiện sự thương yêu học sinh, tin tưởng các em sẽ
tiến bộ.
- Cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường, hội phụ huynh, cha mẹ học sinh. Không nên
giáo dục bằng lí thuyết mà phải nêu gương điển hình để các em học tập.
Qua quá trình nghiên cứu và tìm hiểu thực tế. Tôi thấy rằng, việc rèn kĩ năng đọc cho học

sinh là một quá trình rèn luyện lâu dài, liên tục, diễn ra ở nhiều môi trường khác nhau, liên
quan nhiều đến các mối quan hệ xã hội. Vì vậy nó địi hỏi người thầy giáo phải có đức tính kiên
trì, khéo léo trong ứng xử, bền bỉ, tế nhị để có thể tìm hiểu sâu sắc từng đối tượng học sinh, và
thương yêu các em với một tình cảm chân thành, tạo mói quan hệ gần gũi. Cần có cách cư xử
nhẹ nhàng, chừng mực với từng đối tượng, thể hiện sự quan tâm đến các em, qua đó tạo cho
các em có sự tinh tưởng tuyệt đối với giáo viên.
C. KẾT LUẬN:
I. Kết Luận trong nghiên cứu
Để “Biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn tập đọc” đạt kết quả như
mong muốn, mỗi chúng ta cần thực hiện tốt các nguyên tắc giáo dục sau:
- Kịp thơi, thường xuyên tạo cho giáo viên, cha mẹ học sinh và các tổ chức đoàn thể
trong nhà trường nắm vững yêu cầu nội dung, biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh. Tránh tư
tưởng xem nhẹ, thực hiện nhiệm vụ qua loa, mang tính hình thức, khơng có hiệu quả.
- Phải soạn – giảng đúng theo phân hóa, nghiên cứu kĩ bài trước khi lên lớp, khi giao
nhiệm vụ phải đúng năng lực, đúng đối tượng, phải nắm vững và vận dụng linh hoạt nhiều
phương pháp phù hợp với tình hình lớp..
- Biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn tập đọc chủ yếu thông qua hai con đường:
Con đường dạy học và con đường tổ chức các hoạt động ngoại khóa. Do đó chúng ta cần tổ
chức các hoạt động trong nhà trường, đặc biệt là các hoạt động phong trào, các hoạt động thi
đua, các hoạt động thực tiễn,…Thơng qua các hoạt động đó để rèn luyện học sinh. Hoạt động
càng phong phú, đa dạng, thì q trình giáo dục học sinh càng có hiệu quả tốt.
- Phải nắm vững tình hình học sinh, điều kiện giáo dục của nhà trường… để xây dựng kế
hoạch giáo dục và đề ra các biện pháp thực hiện một cách thiết thực nhất. Cần phối hợp tốt giữa
ba môi trường giáo dục: Nhà trường - Gia đình - Xã hội.
- Giáo dục học sinh cũng cần thường xuyên theo dõi diễn biến, đánh giá tình hình và kết
quả giáo dục. Việc tổ chức, theo dõi cần được tiến hành thường xuyên, liên tục nhưng việc
đánh giá xếp loại năng lực, phẩm chất của học sinh, theo qui định.
II. Kiến nghị, đề xuất

1. Đối với giáo viên
Xây dựng kế hoạch thực hiện công tác chủ nhiệm và giáo dục học sinh gắn với chủ đề
năm học. Tăng cường giáo dục tích hợp qua các mơn học.
2. Đối với nhà trường, thư viện
Xây dựng kế hoạch hoạt động theo chủ điểm từng tháng. Hàng tuần, sinh hoạt dưới cờ có
đánh giá nhắc nhở khắc phục hạn chế tồn tại, phát huy mặt tích cực, biểu dương tập thể lớp, cá
nhân học sinh tiêu biểu.


Tăng cường tủ sách giáo dục, truyện và các hoạt động liên quan.
Tăng cường các hình thức tun truyền thơng tin, giáo dục theo chủ đề, biểu dương
gương tốt, phát động phong trào chia sẽ giúp bạn.
Trên đây là một số Biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn tập đọc mà tôi đã suy
nghĩ. Tôi tin chắc rằng nếu chúng ta quan tâm đúng mức và thực hiện tốt các biện pháp trên thì
sẽ khơng cịn tình trạng học sinh đọc chưa tốt khi lên lớp. Tuy nhiên khơng sao tránh khỏi
những hạn chế của nó, rất mong sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để đề tài được hồn thiện
và áp dụng có hiệu quả tốt hơn.
PT Đông, ngày 09 tháng 3 năm 2020
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT SÁNG
KIẾN, GIẢI PHÁP TRƯỜNG

NGƯỜI VIẾT
Lê Hoàng Nhân

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT SÁNG XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT
KIẾN, GIẢI PHÁP PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP THỊ XÃ
TẠO


HỘI ĐỒNG KHOA HỌC

Đơn vị: Trường tiểu học Phong Thạnh Đơng

PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, CƠNG NHẬN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
- Tính mới: ................................................./30 điểm
- Tính hiệu quả: .........................................../35 điểm
- Tính ứng dụng:........................................../20 điểm
- Tính phù hợp với nhiệm vụ được giao: ...../10 điểm
- Hình thức: ................................................./05 điểm
Tổng điểm:........................................

/100 điểm

Phong Thạnh Đông, ngày 15 tháng 5 năm 2018
CHỦ TỊCH HĐKH


HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
Đơn vị: ………………………………..

PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, CƠNG NHẬN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
- Tính mới: ................................................./30 điểm
- Tính hiệu quả: .........................................../35 điểm
- Tính ứng dụng:........................................../20 điểm
- Tính phù hợp với nhiệm vụ được giao: ...../10 điểm
- Hình thức: ................................................./05 điểm
Tổng điểm:........................................

/100 điểm

Giá Rai, ngày

tháng

CHỦ TỊCH HĐKH

năm 20……


PHIẾU ĐÁNH GIÁ, CHẤM ĐIỂM SÁNG KIẾN
(Theo Quy định được ban hành Quyết định số 9447/QĐ-HĐTĐKT ngày 30/12/2016 của Hội
đồng Thi đua, Khen thưởng thị xã ban hành Quy định Xét công nhận sáng kiến, giải pháp trong
công tác hoặc đề tài nghiên cứu)
Họ tên người chấm điểm: ………………………………………………………..
Chức vụ trong Hội đồng: …………………………………………………………
Tên giải pháp/đề tài nghiên cứu: …………………………………………………
……………………………………………………………………………………
.................................................................................................................................
Tác giả/nhóm tác giả: ………………………………………………………………
STT

Tiêu chuẩn

Tiêu chí

Điểm chuẩn

Những sáng kiến, giải pháp đưa ra chưa có người
nào thực hiện trước đó; những cải tiến, đề xuất

mới

/20 điểm

Ứng dụng có hiệu quả những thành tựu mới về
khoa học – công nghệ, luận điểm, quan điểm mới,
những chủ trương, chính sách mới.
Đem lại hiệu quả trong cơng tác

/10 điểm

1
Tính mới
(30 điểm)

2

Tính hiệu quả
(35 điểm)

Dễ thực hiện, khơng tốn kém nhiều chi phí

/25 điểm
/10 điểm

3

Tính ứng dụng
(20 điểm)

Có khả năng phổ biến ứng dụng vào thực tiển
(tùy theo tỷ lệ đơn vị, cá nhân áp dụng để làm căn
cứ tính điểm)

/20 điểm

4

- Nếu phù hợp với nhiệm vụ của cá nhân thì được
Phù hợp với 10 điểm.
nhiệm vụ được - Nếu phù hợp với nhiệm vụ của đơn vị thì được
giao
5 điểm.
(10 điểm)
- Nếu không phù hợp với nhiệm vụ được giao của
cá nhân và đơn vị thì khơng được tính điểm.

/10 điểm

5

Hình thức
(5 điểm)

Trình bày đúng bố cục; câu văn rõ ràng, dễ hiểu,
mạch lạc; từ ngữ sử dụng chính xác.
Tổng cộng

/5 điểm
/100 điểm

NGƯỜI ĐÁNH GIÁ


HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
ĐƠN VỊ: TIỂU HỌC PHONG THẠNH ĐÔNG

BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN TẬP ĐỌC

- Họ và tên người thực hiện: Lê Hồng Nhân
- Mơn, lĩnh vực: Tiếng Việt

Phong Thạnh Đông, ngày 09 tháng 3 năm 2020