THỰC TRẠNG KẾ TOÁN NGUYÊN, VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ BƯU ĐIỆN NHÀ MÁY 2

Chuyên đề thực tập chuyên ngành
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN NGUYÊN, VẬT LIỆU TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ BƯU ĐIỆN NHÀ
MÁY 2
2.1 Đặc điểm nguyên, vật liệu và phân loại tính giá vật liệu
2.1.1 Đặc điểm, phân loại nguyên,vật liệu
Nguyên, vật liệu của công ty phong phú và đa dạng cả về chủng loại
và quy cách, với hơn 1200 loại như bột nhựa PVC, đồng Catos, thiết bị điện
tử, nhựa công nghiệp, sắt thép kim khí và các vật tư phụ trợ khác,… 80%
nguyên, vật liệu sử dụng của nhà máy được nhập khẩu từ các nhà cung cấp
nước ngoài có danh tiếng như Bayer(Singapore), Sumitomo, Lanxess,
Wealland, Smithd( Hong Kong), Hitech, Yunnan, Shenzhen, Qiyu( Trung
Quốc),… và 20% nguyên, vật liệu của nhà cung cấp trong nước như Công ty
nhựa Phú Mỹ, Công ty TNHH Ánh Quang, Công ty thép Việt Bắc,….
Nguyên, vật liệu chiếm tỷ trọng từ 68% đến 70% tổng giá vốn hàng
bán, do vậy những biến động giá nguyên vật liệu có ảnh hưởng lớn đến lợi
nhuận của Nhà máy 2 nói riêng cũng như Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu
điện nói chung. Trong các chủng loại nguyên, vật liệu do Nhà máy sử dụng,
các loại nguyên, vật liệu như đồng, sắt thép, kim khí các loại phụ thuộc rất
nhiều vào giá thế giới, hạt nhựa PVC phụ thuộc rất nhiều vào biến động giá
dầu mỏ. Do vậy, trong một năm kinh tế thế giới nhiều biến động như năm
2008, Nhà máy 2 cũng chịu rất nhiều ảnh hưởng bởi khủng hoảng kinh tế thế
giới, giá nguyên vật liệu tăng dẫn đến chi phí gia tăng, bên cạnh đó nguồn
cầu về sản phẩm lại giảm dẫn đến Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà
máy 2 cũng gặp nhiều khó khăn nhất định.
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
11
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Tuy nhiên, Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2 cũng
luôn có chính sách dự trữ để đảm bảo nguồn nguyên, vật liệu trước biến
động giá thị trường, loại trừ trường hợp giá nguyên liệu tăng đột biến. Qua

kinh nghiệm quản lý nhiều năm, Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà
máy 2 đã có lịch theo dõi ảnh hưởng của giá cả vật tư, do vậy đã có các giải
pháp xử lý phù hợp không làm ảnh hưởng hoặc có thể hạn chế tối đa ảnh
hưởng của việc tăng giá vật tư đến quá trình sản xuất của nhà máy. Tùy biến
động thị trường, Nhà máy luôn dự trữ nguyên, vật liệu đủ cho từ 1 đến 3
tháng sản xuất. Đối với những vật tư sẵn có, dễ kiếm Nhà máy mua đủ dùng
nhưng vẫn đảm bảo được sản xuất.
Do việc sử dụng khối lượng lớn nguyên, vật liệu và sự đa dạng về
chủng loại, để dễ dàng trong việc quản lý nguyên, vật liệu, nhà máy đã tiến
hành phân loại theo vai trò và tác dụng của nguyên, vật liệu trong quá trình
sản xuất và kinh doanh.
Theo đặc trưng này, nguyên, vật liệu tại Nhà máy được phân
thành các loại sau:
Nguyên, vật liệu chính: đây là những nguyên, vật liệu chủ yếu cấu
thành sản phẩm, chiếm khoảng 50% giá trị của sản phẩm bao gồm bột nhựa
PVC, đồng Catot, thiết bị linh kiện điển tử, sắt thép kim khí các loại,…
Vật liệu phụ: là những vật liệu có tác dụng phụ sử dụng kết hợp với
nguyên, vật liệu chính, bao gồm: nhựa công nghiệp, các chất phụ trợ,…
Nhiên liệu: là những vật liệu có tác dụng tạo nhiệt năng trong quá
trình sản xuất như xăng, dầu,…….
Phụ tùng thay thế: là những chi tiết, phụ tùng, máy móc mà doanh
nghiệp mua về phục vụ cho việc thay thế các bộ phận của phương tiện vận
tải, máy móc thiết bị như vòng bi, vòng đệm,…
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
22
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Phế liệu: là những vật liệu thu hồi từ quá trình thu hồi trong sản
xuất.
Sổ Danh điểm nguyên, vật liệu của Nhà máy như sau:
Biểu số 01: Sổ danh điểm nguyên, vật liệu

STT Tên, nhãn hiệu, quy cách
vật tư
Đơn vị tính Đơn giá Ghi chú
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
I. Nguyên, vật liệu chính
1. Bột nhựa PVC
2. Đồng catot
3. Thép
II. Nguyên vật liệu phụ
1. Vít
2. Bu lông
III. Nhiên liệu
1. Xăng
2. Dầu
Kg
Kg
Kg
Cái
Bộ
Lít
Lít

2.1.2. Tính giá nguyên, vật liệu
Tính giá nguyên, vật liệu là một khâu quan trọng trong việc tổ chức
công tác kế toán. Việc tính giá nguyên vật liệu có chính xác, đầy đủ, hợp lý
thì mới biết được chi phí nguyên, vật liệu phát sinh trong quá trình sản xuất,
tính giá thành sản phẩm.
Tại Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2, thuế giá trị giá
tăng được tính theo phương pháp khấu trừ. Giá nguyên, vật liệu nhập kho và
xuất kho được tính như sau:
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
33
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Thứ nhất, tính giá nguyên, vật liệu nhập kho
Giá trị của nguyên, vật liệu nhập kho được xác định theo từng nguồn
nhập. Nguyên, vật liệu của Nhà máy chủ yếu là do mua ngoài từ các nhà
cung cấp có uy tín, chủ yếu là nước ngoài, không có nguyên, vật liệu tự gia
công chế biến.
Đối với nguyên, vật liệu mua trong nước: giá thực tế nhập bao gồm
giá ghi trên hóa đơn( không bao gồm thuế giá trị gia tăng) cộng (+) các chi
phí liên quan như chi phí vận chuyển, bốc dỡ, bảo hiểm cho vật liệu, công
tác phí cho nhân viên thu mua.
Giá thực tế vật Giá ghi trên Chi phí
= +
liệu nhập kho hóa đơn thu
mua
Đối với nguyên vật liệu nhập khẩu: giá thực tế nhập kho bao gồm
tổng giá trị thanh toán với người bán cộng (+) thuế nhập khẩu cộng (+) chi
phí thu mua.
Giá thực tế vật Tổng giá trị thanh toán Thuế Chi phí
= + +
liệu nhập kho với người bán nhập khẩu thu mua

Đối với phế liệu nhập kho: giá thực tế nhập bằng giá bán phế liệu
trên thị trường.
Thứ hai, tính giá nguyên, vật liệu xuất kho:
Tại Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2, nguyên vật liệu
xuất kho được tính theo phương pháp hệ số giá.
Hàng ngày, kế toán sử dụng giá hạch toán để ghi sổ kế toán chi tiết
nguyên vật liệu và ghi trên các chứng từ nhập, xuất kho. Cuối kỳ, kế toán
phải điều chỉnh lại theo giá thực tế để ghi sổ kế toán tổng hợp.
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
44
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
55
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Hệ số giá Tổng giá thực tế NVL tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
=
NVL Tổng giá hạch toán NVL tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
Giá thực tế Tổng giá hạch toán
= * Hệ số giá NVL
NVL xuất kho NVL xuất trong kỳ
Phương pháp này tương đối phù hợp với việc tính giá nguyên vật
liệu ở 1 nhà máy có nhiều chủng loại nguyên vật liệu,xuất dùng thường
xuyên như Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2.
2.2 Thực trạng kế toán chi tiết nguyên, vật liệu tại Công ty Cổ phần
Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2
Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2 là một doanh nghiệp
sản xuất, vì vậy nguyên, vật liệu có ảnh hưởng rất lớn đến tình hình sản xuất
của nhà máy.Vì vậy, cần đảm bảo việc theo dõi tình hình biến động của từng
loại nguyên, vật liệu một cách khoa học và chính xác.
Hiện nay, nhà máy 2 đang áp dụng phương pháp thẻ song song để hạch

toán chi tiết nguyên, vật liệu. Phương pháp này kết hợp việc theo dõi chi tiết
từng loại nguyên, vật liệu cả tại kho lẫn phòng kế toán nhằm cung cấp thông
tin nhập xuất, tồn của từng loại nguyên, vật liệu nhanh chóng, kịp thời và
chính xác nhất để phục vụ cho nhu cầu quản lý.
Sơ đồ kế toán chi tiết nguyên, vật liệu theo phương pháp thẻ song song
tại Nhà máy như sau:
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
66
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ kế toán chi tiết nguyên vật liệu theo phương pháp
thẻ song song


(4)
Ghi cuối ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu, kiểm tra
2.2.1. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu tại kho
Kế toán chi tiết nguyên, vật liệu tại kho của Nhà máy bao gồm: kế
toán chi tiết nhập nguyên, vật liệu và kế toán chi tiết xuất nguyên, vật
liệu.
• Kế toán chi tiết nhập nguyên, vật liệu tại kho
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
Th khoẻ
Ch ng tứ ừ
nh pậ
Ch ng tứ ừ
xu tấ
S k toánổ ế
chi ti tế

B ng t ngả ổ
h p nh p-ợ ậ
S k toán t ngổ ế ổ
h pợ
77
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Hàng ngày, khi nhận được chứng từ nhập nguyên, vật liệu, thủ kho
tiến hành kiểm tra tính hợp lý, hợp lệ của hóa đơn và các chứng từ
kèm theo, đồng thời kiểm tra thực tế lô hàng và tiến hành đối chiếu
với các chỉ tiêu, chủng loại quy cách vật liệu, khối lượng, phẩm chất
ghi trên hóa đơn, sau đó tiến hành thủ tục nhập kho.
Sau khi nguyên, vật liệu được nhập kho, cán bộ thu mua viết Phiếu
nhập kho thành 3 liên.
Liên 1 lưu tại quyển.
Liên 2 chuyển cho thủ kho.
Liên 3 chuyển cho kế toán vật tư.
Thủ kho ghi số lượng vào Thẻ kho, là nơi dùng để theo dõi sự biến
động của nguyên, vật liệu về mặt số lượng và được lập cho từng danh điểm
nguyên, vật liệu. Cuối tháng, thủ kho tính ra số tồn kho của từng danh điểm
nguyên, vật liệu để đối chiếu với số liệu trong Thẻ kho kế toán do kế toán
vật tư lập.
Mẫu Phiếu nhập kho tại kho của Nhà máy như sau:
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
88
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Biểu số 02: Phiếu nhập kho tại kho
Doanh nghiệp: CTCP Thiết bị Bưu điện – Nhà máy 2 Mẫu số:01 - VT
Tên kho: Nhựa Theo QĐ số: 1141- TC/QĐ/ CĐKT
ngày 1/11/1995 của Bộ tài chính
PHIẾU NHẬP KHO Số: 353

Ngày 02 tháng 11 năm 2008
Nợ: TK 152
Có: TK 331
Họ và tên người giao hàng: Lê Đình Nam, CT Nhựa Phú Mỹ
Theo hợp đồng số 37 ngày 11 tháng 12 năm 2006 của Công ty Nhựa Phú Mỹ
Nhập kho: Nhựa
Số tiền viết bằng chữ: Ba trăm tám mươi ba triệu chín trăm năm mươi chín
nghìn hai trăm đồng.
Thủ trưởng đơn vị Kế toán trưởng Phụ trách vật tư Người giao hàng
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
Tên nhãn hiệu, quy
cách vật phẩm
(sản phẩm, hàng
hoá)
Mã
số
Đơn
vị
tính
Số lượng
Đơn giá
Thành tiền
Theo
chứng
từ
Thực
nhập
1.

Nhựa PVC

Kg 37.680 37.680 10.190 383.959.200
Tổng cộng 383.959.200
99
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Thủ kho
(Kí, họ tên) (Kí, họ tên) (Kí, họ tên) (Kí, họ tên)
(Kí, họ tên)
• Kế toán chi tiết xuất nguyên, vật liệu tại kho
Khi có nhu cầu sử dụng nguyên, vật liệu, các phân xưởng lập phiếu
xin lĩnh vật tư lên phòng vật tư. Phòng kế hoạch vật tư xem xét kế hoạch sản
xuất và định mức tiêu hao nguyên, vật liệu của mỗi loại sản phẩm. Nếu vật
liệu có giá trị lớn thì phải thông qua giám đốc nhà máy xét duyệt. Nếu là vật
liệu xuất dùng định kỳ thì không cần qua xét duyệt của giám đốc nhà máy.
Phiếu xin lĩnh vật tư của Nhà máy được lập theo mẫu sau:
Biểu số 03: Phiếu đề nghị lĩnh vật tư
PHIẾU ĐỀ NGHỊ LĨNH VẬT TƯ
Số 259 Ngày 10 tháng 9 năm 2008
Phân xưởng sử dụng: Phân xưởng 8
Dùng vào việc: chế tạo điện thoại
STT Tên nhãn hiệu Đơn vị tính Lượng đề nghị Lượng được duyệt Ghi chú
1 Thanh đồng Kg 200 200
Giám đốc Thủ kho Phân xưởng sử dụng
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
1010
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Sau đó, phòng vật tư sẽ lập phiếu xuất kho chuyển cho thủ kho. Thủ
kho xuất nguyên, vật liệu, ghi thẻ kho, ký phiếu xuất kho, chuyển cho kế
toán ghi sổ, bảo quản và lưu trữ.
Mỗi phiếu xuất kho được lập thành 3 liên:

Một liên lưu ở phân xưởng.
Một liên lưu ở kho.
Một liên giao cho kế toán nguyên, vật liệu để hạch toán.
Mẫu Phiếu xuất kho và Thẻ kho của Nhà máy như sau:
Biểu số 04: Phiếu xuất kho
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
1111
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Doanh nghiệp: CTCP Thiết bị Bưu điện – Nhà máy 2 Mẫu số:02 - VT
Tên kho: Kim khí Theo QĐ số: 1141- TC/QĐ/ CĐKT
ngày 1/11/1995 của Bộ tài chính
PHIẾU XUẤT KHO Số: 259
Ngày 13 tháng 9 năm 2008 Nợ: TK 621
Có: TK 152
Họ tên người nhận hàng: Trần Duy Nam
Lý do: chế tạo cáp điện thoại
Xuất tại kho: kim khí
STT
Tên nhãn hiệu, quy
cách vật phẩm
(sản phẩm, hàng
hoá)
Mã
số
Đơ
n vị
tính
Số lượng
Đơn giá
Thành tiền

Theo
chứng
từ
Thực
nhập
A B C D 1 2 3 4
1.

Thanh đồng

Đ027 Kg 200 200 20.000 4.000.000
Tổng cộng 4.000.000
Số tiền viết bằng chữ: Bốn triệu đồng chẵn.
Thủ trưởng đơn vị Kế toán trưởng Phụ trách vật tư Người nh ận hàng
Thủ kho
(Kí, họ tên) (Kí, họ tên) (Kí, họ tên) (Kí, họ tên)
(Kí, họ tên)
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
1212
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Biểu số 05 – Thẻ kho
Doanh nghiệp: CTCP Thiết bị Bưu điện – Nhà máy 2 Mẫu số:12-DN
Tên kho: Kim khí Theo QĐ số 15/1995/QĐ-BTC
THẺ KHO
Ngày lập thẻ: Ngày 01 tháng 3 năm 2008
Tờ số: 3
Tên nhãn hiệu, quy cách vật tư: Dây súp đôi
Đơn vị tính: M Mã số: KDS017
2.2.2. Kế toán chi tiết nguyên vật liệu tại phòng kế toán
Tại phòng kế toán, kế toán vật tư mở sổ chi tiết nguyên, vật liệu dưới

dạng Thẻ kho kế toán để theo dõi tình hình nhập, xuất, tồn nguyên, vật liệu
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
Ngày
tháng
năm
Chứng từ
DIỄN GIẢI
Số lượng Ký xác
nhận của
kế toán
Số hiệu Ngày
tháng
Nhập Xuất Tồn
Nhập Xuất
……… …….. ……. ……… 28/2/2008 …….. ……... 10
T3/2008
26/03 32 26/03 Kim nhập dây
súp đôi
200 210
27/03 26 27/03 Hùng-Phân
xưởng 2
20 190
27/03 27 27/03 Thành-Phân
xưởng 4
20 170
Tổng tháng 200 40 170
1313
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
cả về số lượng lẫn giá trị. Thẻ kho kế toán được mở cho từng danh điểm
nguyên, vật liệu tương ứng với thẻ kho.

Căn cứ để lập thẻ kho kế toán là các chứng từ nhập, xuất nguyên, vật
liệu. Dựa vào các chứng từ này, kế toán lấy số lượng và tính thành tiền ghi
vào thẻ kho kế toán.
Tương tự như tại kho, kế toán nguyên, vật liệu tại phòng kế toán cũng
bao gồm: Kế toán nhập và kế toán xuất nguyên, vật liệu.
• Kế toán chi tiết nhập nguyên, vật liệu tại phòng kế toán
Đối với các nghiệp vụ nhập kho nguyên, vật liệu, sau khi nhận được
phiếu nhập kho từ thủ kho, căn cứ vào hóa đơn giá trị gia tăng do cán bộ thu
mua chuyển lên, kế toán sẽ sử dụng phần mềm kế toàn nhập số liệu và hoàn
thiện phiếu nhập kho nguyên vật liệu. Từ đó, chương trình kế toán máy sẽ tự
động để làm căn cứ ghi thẻ kho kế toán. Mỗi nghiệp vụ nhập kho nguyên,
vật liệu được ghi một dòng trên Thẻ kho kế toán.
Hóa đơn GTGT của Nhà máy có mẫu như sau:
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
1414
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
Biểu số 06: Hóa đơn GTGT
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
1515
Chuyên đề thực tập chuyên ngành
HÓA ĐƠN
GIÁ TRỊ GIA TĂNG
Mẫu số: 01 GTKT – 3LL
KQ/2008B
Liên 2:Giao cho khách hàng
Ngày 25 tháng 10 năm 2008 Ký hiệu AA/98 Số:
Đơn vị bán hàng: Công ty CP Truyền thông ảnh Mặt trời vàng
Địa chỉ: Hà Nội Số tài khoản:
Điện thoại: MS: 01 02 524700
Họ tên người mua hàng: Ông Nguyễn Sinh Kim

Đơn vị: Công ty Cổ phần Thiết bị Bưu điện - Nhà máy 2
Địa chỉ: 61 Trần Phú, Ba Đình, Hà Nội Số tài khoản: 710A - 00050
Hình thức thanh toán: Chuyển khoản MS: 01 00 686865
Lê Khắc Hải Kế toán 47C
STT
Tên hàng hóa,
dịch vụ Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền
A B C 1 2 3 = 1 x 2
1 Dây súp đôi m 200 2.100 420.000
Cộng tiền hàng: 420.000
Thuế suất GTGT: 10 % Tiền thuế GTGT: 42.000
Tổng tiền thanh toán: 462.000
Số tiền viết bằng chữ: Bốn trăm sáu mươi hai nghìn đồng
Người mua hàng Người bán hàng Thủ trưởng đơn vị
(Kí, họ tên) (Kí, họ tên) (Kí, đóng dấu, họ tên)
1616