SKKN mới và hay./.

LỜI MỞ ĐẦU
hân môn chính tả trong nhà trường tiểu học giúp học sinh tiểu học hình
thành năng lực và thói quen viết đúng chính tả. Nói rộng hơn là năng
lực và thói quen viết chuẩn Tiếng Việt. Vì vậy, phân môn chính tả có vò trí
quan trọng trong nội dung chương trình môn Tiếng Việt ở phổ thông, nhất là
ở tiểu học.
P
Giống như các phân môn khác trong môn Tiếng Việt, tính chất của phân
môn chính tả là tính thực hành. Bởi lẻ chỉ có thể rèn luyện các kó xảo chính
tả cho học sinh thông qua việc thực hành luyện tập, trong phân môn này các
quy tắc chính tả, các đơn vò kiến thức mang tính chất lí thuyết không được bố
trí trong tiết dạy riêng mà dạy lồng trong hệ thống bài tập chính tả.
Mặc dù được học tập chính tả dười hình thức thực hành là chủ yếu,
nhưng những năm qua, chúng ta thấy chất lượng học tập phân môn chính tả
vẫn còn thấp. Các bài văn, bài kiểm tra đều có nhiều lỗi chính tả viết sai
chính tả dẫn đến lệch nghóa giáo viên đọc,chấm bài quá vất vả mới hiểu
được học sinh muốn viết điều gì. Đây là một thực trạng đặt ra cho giáo viên
dạy Tiểu học, các cấp quản lý cần nổ lực tìm kiếm những giải pháp thiết
thực nhằm nâng dần chất lượng học chính tả, rèn kó năng viết đúng chính tả
cho học sinh.
Trong những năm gần đây, trong quá trình giảng dạy học sinh lớp 5. Tôi
đã tìm tòi một số biện pháp cần thiết để nhằm giúp học sinh lớp tôi rèn kỹ
năng nghe viết đúng chính tả phần “nghe đọc”.
Trong năm 2005-2006 tôi đã phấn đấu thi giáo viên giỏi cấp cơ sở và
chọn đề tài” Những biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt môn chính tả phần
nghe đọc”
Như đã nêu trên đề tài “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt
phân môn chính tả phần nghe đọc” sẽ góp phần giúp học sinh lớp 5 nói riêng
1
và học sinh tiểu học nói chung, bước đầu hình thành kỹ năng viết đúng chính
tả trong giờ học chính tả và trong quá trình học tập, sử dụng chữ viết Tiếng

Việt trong giao tiếp.
Đề tài này đã được tôi nghiên cứu và thực hiện năm trước (2004-2005)
và tôi tiếp tục thực hiện đề tài này( 9/2005). Qua các biện pháp tôi đã thực
hiện được, xem xét, đối chiếu các đề tài hiện nay, đề tài của tôi có phần
khác vì tôi tập trung vào những việc làm của giáo viên nhằm cung cấp, rèn
luyện cho học sinh nhớ và thực hành viết đúng chính tả.
Đề tài này tôi áp dụng trên đối tượng là học sinh lớp 5 của tôi phụ trách
tại điểm trường ấp 6 Tân Lập.
PHẦN 1: THỰC TRẠNG
ua những năm giảng dạy tại Trường Tiểu học Tân Lập A. Tôi theo dõi
lithấy học sinh lớp tôi học yếu nhất là môn chính tả(nghe đọc). Kết
quả cụ thể như sau:
Q
Năm học Lớp
SS
HS
Giỏi Khá TB Yếu
SL TL SL TL SL TL SL TL
2003-2004 4 21 6 28,6% 7 33,3% 3 14,3% 5 23,8%
2004-2005 4 20 4 20% 6 30% 3 15% 7 35%
Từ những số liệu ở bảng trên cho thấy:
_Năm học 2003-2004 chỉ có 61,9% học sinh khá giỏi phân môn chính tả
và còn 38,1% học sinh chính tả trung bình, yếu.
_ Năm học 2004-2005 chỉ có 50% học sinh khá-giỏi phân môn chính tả,
còn 50% học sinh học chính tả trung bình yếu.
Nguyên nhân của tình hình nêu trên là do:
_Về phía giáo viên đứng lớp.
Trong giảng dạy giáo viên chưa thể hiện hết sự tận tụy trong nghề
nghệp. Gíao viên chỉ cần dạy đủ chương trình chứ không tận tình chỉ dẫn
2

_ Về phía học sinh
+ Một phần do ảnh hưởng của cách phát âm đòa phương, phát âm còn sai
những từ có phụ âm đầu dễ lẫn như: r / g, ch/ tr, v/d/g…
+ Đa số học sinh chưa hiểu ích lợi của việc viết đúng chính tả, học sinh
chưa có phương pháp học tập, một số học sinh còn lười học tập.
_ Về phía phụ huynh học sinh:
+ Trong lớp trên dưới 90% cha mẹ học sinh đều làm nghề nông, không
có thời gian kèm cặp con cái học và chiếm một phần lớn phụ huynh học sinh
không quan tâm đến việc học tập của con cái, gia đình chưa xác đònh đúng
vai trò của việc học, gia đình cho con mình đi học miễn sao cho con em biết
đọc và viết được là đủ rồi
Từ thực trạng vừa nêu trên tôi nhận thấy cần phải có những giải pháp cụ
thể phù hợp với lớp nhằm giúp học sinh lớp 5 của tôi học tốt phân môn chính
tả(nghe đọc)
PHẦN 2: GIẢI PHÁP
ể học sinh viết tốt hơn phần chính tả nghe đọc, tôi lần lượt áp dụng
các biện pháp sau:Đ
1/ Chuẩn bò của giáo viên và học sinh
1.1 Chuẩn bò của giáo viên
Trước khi dạy một bài chính tả mới. Tôi cần nắm vững kiến thức thuộc
nội dung bài dạy và có phương pháp dạy phù hợp để cung cấp kiến thức cho
học sinh nhằm giúp học sinh dễ ghi nhớ mà viết đúng chính tả.
Ngoài việc tôi cần đọc kỹ bài chính tả nhiều lần, tôi còn phải dự kiến
các từ khá nếu học sinh chưa phát hiện ra khi chuẩn bò bài ở nhà. Tôi còn
chuẩn bò hệ thống câu hỏi gợi ý cho phần bài viết và bài tập thực hành
1.2Chuẩn bò của học sinh:
3
Tôi yêu cầu từ đầu năm mỗi học sinh trong lớp đều có 2 quyển vở học
chính tả, một quyển vở ở lớp và một quyển vở ở nhà, bảng con, phấn…
Ngày hôm sau viết chính tả bài “Em bé”. Trước đó tôi dặn học sinh về nhà

viết trước bài đó vào vở chuẩn bò ở nhà, sau đó đọc bài từ 4-5 lần và tìm các
từ khó trong bài viết, dùng bút chì gạch chân các từ khó viết vào bảng con.
Làm như vậy nhằm giúp học sinh đọc hiểu nội dung bài chính tả, rèn luyện
chữ viết và giúp học sinh viết chính tả nhanh và ít sai hơn.
2/ Phát huy tính tích cực chủ động trong học tập phân môn chính tả
của học sinh
2.1 Tăng cường việc tri giác chữ viết bằng thò giác cho học sinh:
Muốn ngăn ngừa lỗi chính tả cho học sinh tôi giúp các em ghi nhớ chữ
viết gắn liền với nghóa của từ: Từ có vấn đề chính tả, cách tốt nhất là cung
cấp cho học sinh từ trong ngữ cảnh. Mỗi tiết học có thể cung cấp cho học
sinh nhiều từ trong một hoặc nhiều ngữ cảnh. Ngữ cảnh có ý nghóa đặc biệt,
giúp học sinh nắm được nghóa của từ dễ dàng, nhẹ nhàng làm điểm tựa cho
trí nhớ.
Khi cần sử dụng từ, nếu còn phân vân về chữ viết, các em sẽ liên tưởng
đến ngữ cảnh và suy luận ra cách viết chữ. Trong một tiết dạy chính tả tôi
tạo điều kiện cho học sinh trở đi trở lại với từ cần ghi nhớ nhiều lần.
Chẳng hạn lần 1: Vào bài học tôi yêu cầu học sinh đọc thầm bằng mắt,
ngữ cảnh để hiểu nghóa từ và nhớ ngữ cảnh.
Lần 2: Tôi yêu cầu học sinh lựa chọn các từ trong ngữ cảnh vừa cung
cấp để điền vào một ngữ cảnh khác
Lần 3: Tôi cho học sinh đặt câu với từ vừa học, tìm từ láy, từ ghép với
tiếng có vấn đề chính tả… Chưa kể việc học sinh thực hiện bài tập về nhà và
kiểm tra bài cũ ở buổi học sau. Trong một tiết, học sinh đã được mắt nhìn tay
viết chữ có vấn đề chính tả nhiều lần.
4
Ví dụ: Bài chính tả “Xóm tôi”(TV5 )
Lần 1: Em hãy đọc thầm các câu sau đây và tìm tiếng có phụ âm đầu x
Học sinh tìm: xôi, xúp, xanh, xuống
Lần 2: Em hãy lựa chọn từ có phụ âm x đầu tiếng trên đây để điền vào
câu sau:

“Tưới cho tươi mát một vùng lúa ….”
Lần 3: Em hãy tạo từ ghép có tiếng”xanh”(xanh xanh, xanh xao)
_Em hãy tạo từ láy có tiếng”xanh”( xanh tươi, xanh ngắt…)
Lần 4: Em hãy đặt câu với mỗi từ xanh, xanh tươi, xanh ngắt
Những thao tác trên tôi đã cho các em thực hiện điền từ, đặt câu, tạo từ
đều được thực hiện bằng mắt và tay, giảm nói và đọc
2.2Tăng cường thao tác phân tích chữ viết ở hocï sinh
Lỗi chính tả có thể xảy ra ở âm và vần trong tiếng việt. Vì vậy, tôi cho
họcï sinh phân tích chữ viết để có tác dụng ghi nhớ chữ viết, khắc sâu cách
viết đi liền với nghóa từ mà nó biểu đạt. Việc phân tích chữ viết này là phải
để cho học sinh làm. Khi tiến hành phân tích chữ viết tôi buộc học sinh phải
quan sát chữ viết một cách tường tận buộc học sinh phải viết ra chữ, thao tác
nhiều, chữ và nghóa sẽ gắn chặt vào trí nhớ, chắc chắn lỗi viết của học sinh
sẽ giảm. Tôi đưa ra một biểu bảng giáo viên làm mẫu một từ, còn lại tôi lần
lượt cho học sinh trung bình yếu làm ti
Với phương pháp này, tôi yêu cầu mỗi học sinh tự tìm từ khó rồi phân
tích theo mẫu cho sẵn. Như vậy mỗi học sinh có thể tự tìm và phân tích được
nhiều từ
Ví dụ: Dạy bài” Những con đường ở Trường Sơn”
Từ hoặc cụm từ Chữ Phụ âm đầu vần Dấu thanh
Trường Sơn Trường
Sơn
Tr
S
ương
ơn
huyền
ngang
đoàn xe đoàn
xe

đ
x
oan
e
huyền
ngang
5