Biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ 5 6 tuổi thông qua hoạt động ngoài trời tại một số trường mầm non phan thiết​

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỚ HỒ CHÍ MINH

Trần Huyền Trang

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TÌNH CẢM
CHO TRẺ 5-6 TUỔI
THƠNG QUA HOẠT ĐỘNG NGỒI TRỜI
TẠI MỘT SỐ TRƯỜNG MẦM NON PHAN THIẾT

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thànhphố Hồ Chí Minh – 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỚ HỒ CHÍ MINH

Trần Huyền Trang

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TÌNH CẢM
CHO TRẺ 5-6 TUỔI
THƠNG QUA HOẠT ĐỘNG NGỒI TRỜI
TẠI MỘT SỐ TRƯỜNG MẦM NON PHAN THIẾT
Chuyên ngành

: Giáo dục học (Giáo dục Mầm non)

Mã số

: 8140101

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. LÊ XUÂN HỒNG

Thành phố Hồ Chí Minh - 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được
ai công bố trong bất kỳ cơng trình nào nào.
Tác giả luận văn

Trần Huyền Trang


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Sau đại học, Phòng
Đào tạo, Khoa Giáo dục Mầm non, Thư viện trường Đại học Sư phạm Thành
phố Hồ Chí Minh và q thầy cơ, đặc biệt là TS. Lê Xuân Hồng – người đã
dành rất nhiều thời gian, tâm huyết, tận tình giảng dạy, hướng dẫn và tạo
điều kiện thuận lợi cho tơi hồn thành luận văn.
Tơi cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu và tập thể giáo viên của
7 trường Mầm non trên địa bàn Thành phố Phan Thiết đã tạo điều kiện cho
tôi trong suốt quá trình nghiên cứu về thử nghiệm tại trường.
Cuối cùng, tơi muốn bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến gia đình và bạn bè
– đã động viên, giúp đỡ tơi rất nhiều trong q trình nghiên cứu đề tài này.
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 29 tháng 3 năm

2019
Tác giả
Trần Huyền Trang


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng biểu
MỞ ĐẦU............................................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
TÌNH CẢM CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI
Ở TRƯỜNG MẦM NON

7

1.1. Lịch sử nghiên cứu về biện pháp giáo dục tình cảm........................................ 7
1.1.1. Các nghiên cứu về biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi ở nước ngồi

7

1.1.2. Các nghiên cứu về biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi ở Việt Nam 11
1.2. Lý luận về biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.......17
1.2.1. Tình cảm là gì........................................................................................................ 17
1.2.2. Các loại tình cảm.................................................................................................. 22

1.2.3. Đặc điểm về tình cảm của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.................................. 24
1.2.4. Vai trị của tình cảm đối với sự phát triển nhân cách của trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi 26
1.2.5. Giáo dục tình cảm cho trẻ 5 – 6 tuổi theo chương trình
GDMN

28

1.2.6. Biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ ở trường mầm non.................37
1.3. Lý luận về hoạt động ngoài trời................................................................................ 39
1.3.1. Hoạt động ngoài trời là gì................................................................................ 39
1.3.2. Đặc điểm của hoạt động ngồi trời............................................................. 40


1.3.3. Ý nghĩa của hoạt động ngoài trời................................................................. 41
1.3.4. Nội dung hoạt động ngoài trời....................................................................... 43
1.3.5. Nguyên tắc tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ................................. 44
1.3.6. Biện pháp tổ chức hoạt động ngoài trời.................................................... 46
1.3.7. Biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thơng
qua hoạt động ngoài trời 47
Tiểu kết chương 1......................................................................................................................... 49
Chương 2. THỰC TRẠNG VÀ KHẢO SÁT TÍNH KHẢ THI
MỘT SỚ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TÌNH CẢM
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI THƠNG QUA
HOẠT ĐỘNG NGỒI TRỜI

Ở MỘT SỚ TRƯỜNG

MẦM NON PHAN THIẾT

51

2.1. Thực trạng sử dụng biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngồi trời................................................... 51
2.1.1. Khái quát quá trình tổ chức nghiên cứu điều tra thực trạng.............51
2.1.2. Kết quả khảo sát thực trạng giáo viên sử dụng biện pháp giáo
dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi khi tham gia hoạt
động ngoài trời

55

2.1.3. Thực trạng giáo dục tình cảm qua phân tích kế hoạch chơi
ngoài trời của GVMN cho trẻ 5-6 tuổi tại một số trường mầm
non tại Phan Thiết 75
2.2. Đề xuất một số biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ 5 – 6 tuổi
thơng qua hoạt động ngồi trời................................................................................ 79
2.2.1. Cơ sở đề xuất biện pháp...................................................................................... 79
2.2.2. Đề xuất các biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi thơng qua hoạt động ngồi trời tại một số trường mầm
non Phan Thiết

81


2.3. Tổ chức khảo sát đánh giá tính khả thi các biện pháp giáo dục
tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngồi
trời được đề xuất.............................................................................................................. 96
2.3.1. Khái qt q trình khảo sát tính khả thi các biện pháp giáo
dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thơng qua hoạt động
ngồi trời

96

2.3.2. Đánh giá tính khả thi các biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngồi trời được
đề xuất

98

Tiểu kết chương 2...................................................................................................................... 109
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................................................ 112
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................... 119
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt

Viết đầy đủ

GVMN

Giáo viên mầm non

CBQL

Cán bộ quản lý


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1. Khái quát về giáo viên tham gia khảo sát tại địa bàn Phan Thiết.........53
Bảng 2.2. Thang đánh giá mức độ khảo sát.......................................................... 55
Bảng 2.3. Ý kiến của 60 GVMN và 10 CBQL về tầm quan trọng của giáo
dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (N = 70) 56
Bảng 2.4. Ý kiến của 60 GVMN và 10 CBQL về vai trò của giáo dục tình
cảm đối với sự phát triển tồn diện của trẻ 5-6 tuổi (N=70)

57

Bảng 2.5. Nội dung tổ chức giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi dựa
trên những căn cứ (N=70) 62
Bảng 2.6. Biểu hiện tình cảm của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non
qua khảo sát từ 60 GVMN và 10 CBQL (N=70) 64
Bảng 2.7. Ý kiến của 60 GVMN và 10 CBQL về sử dụng dạng hoạt động để
tổ chức giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (N=70)

67

Bảng 2.8. Ý kiến của 60 GVMN và 10 CBQL về các biện pháp giáo dục tình
cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngồi trời
(N=70)

69

Bảng 2.9. Ý kiến của 60 GVMN và 10 CBQL về khó khăn trong tổ chức
hoạt động giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua hoạt
động ngoài trời (N = 70)

73

Bảng 2.10. Kết quả phân tích kế hoạch chơi ngồi trời cho trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi (N=19) 75
Bảng 3.1. Tính khả thi của các biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi trong hoạt động ngoài trời. (N=168)

98

Bảng 3.2. Tính khả thi của các biện pháp đối với sự phát triển tình cảm ở
bản thân trẻ (N=168)..........................................................................101
Bảng 3.3. Tính khả thi của các biện pháp hình thành biểu hiện tình cảm, cảm
xúc ở hoạt động khác (N=168)..........................................................106


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong cuộc sống ngày càng bận rộn, mối tương tác giữa con người với
con người dần ít đi, vì được thay thế bằng những công nghệ hiện đại. Trong độ
tuổi mẫu giáo, trẻ cần được nhiều sự quan tâm, chăm sóc, ni dưỡng trực tiếp
từ người lớn đặc biệt là bố mẹ. Trẻ cần được trải nghiệm, cảm nhận mối quan
hệ thân thiết, tình cảm từ thực tế cuộc sống chứ không phải từ các thiết bị cơng
nghệ. Trong gia đình, thời gian được tiếp xúc, trò chuyện, giao lưu với người
thân ngày càng ít. Vì vậy làm ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý trẻ, nhân
cách, tư duy cũng như các mặt phát triển khác. Trẻ không biết, không hiểu,
không thể hiện được các mối quan hệ, mối tương tác với thế giới xung quanh.
Những ảnh hưởng lâu dần làm cho đời sống cá nhân của trẻ xuất hiện những
hiện tượng tiêu cực ở trẻ như hiện tượng vô cảm, rối loạn cảm xúc, không diễn
đạt được cảm xúc,…
Trong tâm lý trẻ em, tình cảm rất quan trọng trong việc hình thành nhân
cách trẻ sau này. So với người lớn, sự biểu hiện bên ngồi của các tình cảm ở

trẻ em mang tính chất mạnh mẽ hơn, trực tiếp và khơng chủ định hơn. Những
tình cảm của đứa trẻ bùng nổ một cách nhanh chóng, rõ ràng và cũng tắt một
cách nhanh chóng như vậy. Tình cảm chính là động lực mạnh mẽ kích thích
trẻ em tìm tịi, khám phá sự vật hiện tượng xung quanh trẻ trong gia đình và
trong xã hội. Nguồn tình cảm mạnh nhất và quan trọng nhất của đứa trẻ là
những mối quan hệ qua lại của nó với những người khác – những người lớn
và những đứa trẻ khác. Vì trẻ tiếp nhận một cách vơ thức từ môi trường xung
quanh, từ người lớn, bạn bè, các phương tiện truyền thông. Trẻ quan sát, học
hỏi từ những biểu hiện tình cảm, hành vi và sự tương tác với các đối tượng
khi trẻ có những biểu hiện tình cảm và có nhu cầu thể hiện tình cảm.
Trong quá trình phát triển, con người tiếp thu kiến thức từ rất nhiều
nguồn để phát triển nhận thức tình cảm là cái phải được nuôi dưỡng và bồi


2
dưỡng từ nhỏ. Tình cảm trở thành một trong các lĩnh vực được quan tâm phát
triển cho trẻ, bên cạnh nhận thức, thể chất, thẫm mỹ, đạo đức. Đối với lứa tuổi
mẫu giáo, tình cảm thống trị tất cả các măt hoạt động tâm lý của đứa trẻ. Giáo
dục chính là chuyển tải văn hóa, giúp trẻ trở thành một con người tồn diện,
thích nghi với thời đại và mơi trường sống của mình. Các nhà giáo dục Việt
Nam cũng xem việc giáo dục tình cảm chiếm một phần quan trọng trong việc
phát triển nhân cách đứa trẻ. Giáo dục tình cảm cho trẻ được đan xen trong
quá trình giáo dục. Khi trẻ có kiến thức, ý thức rõ ràng , tích cực về bản thân
mình, trẻ có thể tự chủ, tự tin hơn thì sẽ biết quan tâm đến người khác trong
giao tiếp, trẻ biết thông cảm và tôn trọng thế giới xung quanh và bản thân trẻ.
Đó là nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhận thức và khả năng tham gia,
chịu trách nhiệm vào các hoạt động xã hội, nhóm, tập thể.
Trường mầm non đóng góp một phần quan trọng trong việc phát triển
tình cảm cho trẻ thông qua các hoạt động giáo dục. Đối với trẻ, hoạt động là
phương tiện cho mỗi cá nhân trẻ có sự tương tác với người lớn, bạn bè, thế

giới xung quanh. Các hoạt động này được diễn ra một cách có tổ chức, có kế
hoạch, mục đích nhằm phát triển tồn diện nói chung và phát triển tình cảm,
cảm xúc cho trẻ nói riêng. Những hành động tự phát, biểu hiện, cách diễn đạt,
hành vi của trẻ trong quá trình giao tiếp, ứng xử đối với bạn bè, người lớn và
thế giới xung quanh phần nào thể hiện được hoạt động tâm lý tình cảm diễn ra
trong mỗi trẻ. Một mặt, cá nhân trẻ có sự cải tạo và sáng tạo đến thế giới xung
quanh, mặt khác, trẻ cải tạo và sáng tạo, điều chỉnh tâm lý, nhân cách của
mình. Vì vậy, trong hoạt động, tình cảm của trẻ được tiếp thu, thay đổi, điều
chỉnh, phát triển liên tục trong các giai đoạn lứa tuổi, đặc biệt là lứa tuổi mẫu
giáo lớn. Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là lứa tuổi có tốc độ tiếp thu và phát triển tình
cảm nhanh nhất. Ở độ tuổi này, trẻ đủ lớn để hiểu được hành vi của bản thân,
người xung quanh; hiểu được diễn biến tình cảm trong quá trình vui chơi, học
tập, giao tiếp dưới sự hướng dẫn của người lớn qua các hoạt động hàng ngày.


3
Thiên nhiên luôn mang lại cho con người sự thoải mái, thư giãn. Mơi
trường thiên nhiên ngồi trời là nơi hội tụ của tất cả các yếu tố vô sinh và
nhân sinh quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới
đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người. Các hoạt động cùng với thiên
nhiên, khơng khí trong lành giúp đời sống của mỗi người nói chung, trẻ em
nói riêng trở nên thêm thú vị, vui tươi. Hoạt động ngồi trời khơng những
thúc đẩy phát triển về thể chất mà cịn kích thích các giác quan hoạt động tích
cực, tăng khả năng quan sát, tính ham học hỏi, đặc biệt tình cảm của trẻ cũng
phát triển mạnh mẽ khi được tham giá các hoạt động với thiên nhiên. Vẻ đẹp
của các hiện tượng thiên nhiên, của các phong cảnh, các cuộc diễu hành, ngày
lễ gây ra những rung động mạnh mẽ ở trẻ mẫu giáo lớn. Đứa trẻ càng định
hướng được tốt hơn trong thế giới xung quanh thì những nguyên nhân gây ra
tình cảm về cái đẹp trong con người nó càng trở nên mn hình mn vẻ hơn
và càng phức tạp hơn . Khi tham gia các hoạt động ngoài trời, trẻ không chỉ

học được nhiều kiến thức, thực hành được các kỹ năng mà trẻ cịn thật sự
được hịa mình vào môi trường chơi rộng lớn hơn, nhận được sự bảo bọc của
thiên nhiên. Hoạt động trong môi trường tự do, rộng rãi, thoải mái trước hết
mang lại cho trẻ những hỗn hợp cảm xúc của sự sợ hãi và niềm đam mê, giúp
trẻ phát huy hết toàn bộ khả năng chơi, bộc lộ tính cách và thể hiện các mặt
tình cảm của bản thân một cách trọn vẹn nhất và có thể thay đổi cuộc sống.
Tuy nhiên trong thực tế hiện nay, một số bậc phụ huynh chưa chú ý đến
việc phát triển tình cảm cho trẻ khi trong độ tuổi mẫu giáo. Trẻ không được
nhiều cơ hội để tham gia các hoạt động ngồi trời. Vì điều kiện co sở vật chất
chưa đầy đủ, nên một số trường chưa có khoảng sân rộng. Nếu có, giáo viên
thường chỉ để trẻ tham gia hoạt động ngoài trời tự do hoặc chơi một số trị
chơi mang tính chất hinh thức. Nhận thấy được tầm quan trọng cấp thiết của
những vấn đề đã nêu trên, nên tôi chọn thực hiện đề tài “Biện pháp giáo dục


4
tình cảm cho trẻ 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngoài trời tại một số
trường mầm non Phan Thiết”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất và khảo sát tính khả tgi của một số biện pháp giáo dục tình cảm
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngồi trời tại một số trường
mầm non ở Phan Thiết.
3. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
3.1. Về nội dung nghiên cứu

- Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu một số biện pháp giáo dục tình cảm
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong hoạt động ngoài trời ở 7 trường mầm non
Trúc Xanh, Tuổi Thơ, 1-6, Họa Mi, Ban Mai, Bông Trắng, Phan Thiết tại
thành phố Phan Thiết.
3.2. Về phạm vi nghiên cứu

- Biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ 5-6 tuổi trong hoạt động ngoài
trời tại trường mầm non Trúc Xanh, Tuổi Thơ, 1-6, Họa Mi, Ban Mai, Phan
Thiết, Bông Trắng tại thành phố Phan Thiết.
4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong hoạt
động ngoài trời tại trường mầm non.
4.2. Khách thể nghiên cứu
- Quá trình giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường mầm
non.
5. Giả thuyết nghiên cứu:
Với điều kiện giáo dục mầm non Việt Nam, với cơ sở vật chất hiện
đang có, đề tài đưa ra các biện pháp giáo dục trong tổ chức các hoạt động
ngoài trười qua các hình thức như tham quan, dạo chơi, quan sát, tổ chức trò


5
chơi giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi hình thành và phát triển cảm xúc, tình cảm
tích cực, hồn thiện nhân cách của trẻ.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Hệ thống hóa lý luận về giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
6.2. Khảo sát và mô tả thực trạng giáo dục tình cảm thơng qua hoạt động
ngồi trời cho trẻ 5-6 tuổi tại một số trường mầm non Phan Thiết
6.3. Đề xuất và khảo sát tính khả thi một số biện pháp giáo dục tình cảm
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong hoạt động ngoài trời.
7. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện với sự phối hợp các phương pháp nghiên cứu sau
đây:
7.1. Các phương pháp nghiên cứu lý luận
- Cách thức: nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, phân loại các thông tin

khoa học thu thập được từ tài liệu, từ đó rút ra kết luận liên quan đến vấn đề
nghiên cứu.
- Mục đích: tìm ra cơ sở lý thuyết, hệ thống hóa nội dung và xây dựng
cơng cụ nghiên cứu cho đề tài
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp quan sát
- Quan sát biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi của giáo
viên.
Quan sát biểu hiện tình cảm của trẻ khi tham gia hoạt động ngoài trời.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
- Điều tra phỏng vấn cán bộ quản lý, giáo viên mầm non nhằm thu thập
thêm thông tin về việc sử dụng các biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ.
- Điều tra giáo viên đã sử dụng những biện pháp nào đối với việc giáo
dục tình cảm cho trẻ khi trẻ tham gia hoạt động ngoài trời.


6
- Ban giám hiệu có những kế hoạch, định hướng như thế nào về việc giáo

dục tình cảm cho trẻ thơng qua hoạt động ngồi trời.
7.2.3. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
- Lập bảng điều tra với hệ thống câu hỏi phù hợp đến các đối tượng:
CBQL, GVMN nhằm thu thập thông tin về các biện pháp đã và đang sử dụng
để giáo dục tình cảm cho trẻ khi tham gia hoạt động ngoài trời.
- Lập bảng điều tra với hệ thống câu hỏi phù hợp đến các đối tượng:
CBQL, GVMN nhằm thu thập ý kiến về tính khả thi của các biện pháp được
đề xuất ở chương II.
7.2.4. Phương pháp thống kê toán học
- Sử dụng phần mềm SPSS phiên bản 20.0 để xử lý số liệu của đề tài.
Các thuật tốn thống kê và phân tích các số liệu nghiên cứu: tính tần số, giá

trị trung bình (N)…
8. Đóng góp đề tài:
Về mặt lý luận: hệ thống lý luận về giáo dục tình cảm và lý luận về biện
pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
Về mặt thực tiễn: đề tài đề xuất một số biện pháp phát triển tình cảm
tích cực cho trẻ và ứng dụng những biện pháp trong hoạt động ngoài trời để
giáo dục tình cảm cho trẻ.


7
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TÌNH CẢM
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON
1.1. Lịch sử nghiên cứu về biện pháp giáo dục tình cảm
1.1.1. Các nghiên cứu về biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi ở nước ngồi
Trong nghiên cứu của Backster (1968), thực vật cũng có xúc cảm, nó
hạnh phúc khi được uống nước, lo sợ khi xuất hiện những nguy hiểm. Vì thế
con người được xem là động vật bậc cao có cả những xúc cảm đơn thuần đến
phức tạp là tình cảm và cần được yêu thương, cảm nhận và thể hiện tình cảm.
Những tình cảm khơng chỉ dành riêng cho người trưởng thành mà bao gồm cả
em bé mới chào đời cho đến người đang hấp hối trên giường bệnh. Giáo dục
tình cảm là việc hết sức cần thiết và bức bách trong xã hội ngày càng bị các
sản phẩm công nghệ hiện đại điều khiển, đặc biệt trong độ tuổi mầm non.
Giáo dục tình cảm cũng là thiết lập nền tảng vững chắc cho các mối quan hệ
của trẻ với sự vật hiện tượng xung quanh.
Giáo dục tình cảm cho trẻ được các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu
tìm hiểu, thúc đẩy phát triển từ rất sớm. Đối với trẻ mầm non, tình cảm của trẻ
cũng có những sự thay đổi khi tham gia các hoạt động xã hội, trong môi
trường sống và các mối quan hệ với người khác như gia đình, thầy cơ, bạn bè
và tự nhiên. Bằng các nghiên cứu, các nhà khoa học xác định tình cảm là một

hoạt động cấp cao hơn chỉ có ở con người. Nhưng tình cảm của con người
khơng phải sinh ra là đã có sẵn. Con người khơng ai sống mà khơng cần tình
cảm, tình cảm ln song hành với con người trong mọi hoạt động của cuộc
sống. Và tình cảm được bắt đầu từ những xúc cảm đặc biệt, tích cực cũng như
tiêu cực đối với xã hội, sự vật, sự việc hay hiện tượng nào đó. Vì thế, tình cảm
được hình thành từ thời thơ ấu, tiếp tục kéo dài, duy trì và thay đổi trong quá
trình hoạt động, lao động của con người. Tình cảm ln là một trong những
mục tiêu chính trong q trình học tập của các trường học, đặc biệt là trường


8
mầm non ở nhiều nước trên thế giới. Ở một số quốc gia, tình cảm tuy khơng
là một lĩnh vực riêng biệt như nhận thức, thể chất, ngôn ngữ, nghệ thuật,…
nhưng được xem là “chất phụ gia” giúp cho các lĩnh vực phát triển khác trở
nên hấp dẫn hơn, thú vị hơn, sâu sắc hơn.
Một nghiên cứu mới nhất của University of California, Los Angeles
(UCLA) cho thấy rằng mức độ quan tâm vừa phải của người mẹ tác động đến
các mạch thần kinh của trẻ và có ảnh hưởng đến sức khỏe cả đời. Ngược lại
những tình cảm tiêu cực, những lạm dụng hoặc thiếu tình cảm làm tăng các
nguy cơ bệnh tật cho trẻ khi lớn (Eisenberger, 2012).
Có nhiều phương pháp để giáo dục trẻ về tình cảm nhưng cách đơn giản
nhất trong gia đình là dùng tình cảm để giáo dục tình cảm, được xem là biện
pháp giáo dục tình cảm đầu tiên trong đời trẻ. Gia đình là môi trường đầu tiên
giáo dục trẻ thể hiện cảm xúc, biết yêu thương, quan tâm thế giới xung quanh.
Vì thế, chính tình cảm ấm áp, mơi trường u thương, nuôi dưỡng của cha mẹ
bảo vệ con trẻ trước các tác động của tuổi thơ và giúp trẻ cải thiện sức khỏe
lâu dài, bao gồm cả sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần (Eisenberger,
2012). Chính vì thế mơi trường gia đình là nơi thuận lợi nhất để hình thành và
phát triển tình yêu thương của trẻ đối với thế giới xung quanh. Bên cạnh đó,
vai trị của người làm cha, làm mẹ rất quan trọng trong việc xây dựng nên

cảm xúc, tình cảm của trẻ. Nếu sống trong môi trường mà người lớn xử lý
mọi chuyện bằng hành động thì đứa trẻ sẽ cho rằng hành vi này là cách duy
nhất để giải quyết vấn đề. Vì thế, mơi trường với các biểu hiện sống có tình
cảm, thì đứa trẻ hiểu được mọi việc theo đúng cách.
Vấn đề giáo dục tình cảm dựa trên sự phát triển tâm lý, sự phát triển về
mặt tình cảm như nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu, thử nghiệm và đưa ra
các nhận định về việc giáo dục tình cảm cho trẻ trước hết bắt đầu từ các thái
độ, hành vi, cử chỉ tình cảm trong gia đình, từ đó xây dựng các biện pháp giáo
dục tình cảm ngay trong những năm đầu đời ở tại gia đình.


9
Theo học thuyết nhu cầu Abraham Maslow cũng nêu ra quan điểm về nhu
cầu thứ ba trong tháp nhu cầu. Nhu cầu yêu thương và thuộc về - love and
belonging – là một trong những nhu cầu cấp thấp và có ở tất cả mọi người kể cả
trẻ em. Do đó, tình cảm u thương là nhu cầu kế tiếp để chuyển tiếp con người
đến với việc tìm hiểu tiềm năng và sứ mạng để thực hiện được các nhu cầu cấp
cao như nhu cầu được tôn trọng và nhu cầu hiện thực hóa bản thân. Nhưng nhu
cầu yêu thương rất mỏng manh dễ bị các nhu cầu khác che lấp đi, nên trẻ em
cũng cần có được nhu cầu được yêu thương ngay từ khi còn nhỏ.

Carl Roggers đồng ý với những giả định của Abraham Maslow và cũng
nhắc đến tình u thương vơ điều kiện để hình thành nhân cách của con người.
Tình u thương vơ điều kiện ấy trẻ nhận được từ gia đình (cha mẹ, ơng bà) và
từ trường học (giáo viên, bạn bè). Trẻ được nhìn nhận mọi sự việc, quan điểm
tích cực vơ điều kiện và nhận được sự đồng cảm như được lắng nghe, thấu
hiểu giúp trẻ phát triển các tính cách lành mạnh, khai phá các tiềm năng của
mỗi con người. Như Carl Rogers mơ tả một cá nhân hiện thực hóa bản thân
được hay khơng, yếu tố chính là kinh nghiệm thời thơ ấu. Carl Rogers (1951)
xem trẻ em có hai nhu cầu cơ bản: sự quan tâm tích cực của người khác và tự

trọng. Một đứa trẻ có lịng tự tin và cảm xúc tích cực về chính bản thân mình
có thể đối mặt với những thách thức trong cuộc sống, chấp nhận thất bại và bất
hạnh vào những lúc nào đó, và cởi mở với mọi người. Một đứa trẻ khơng
thống nhất được tình cảm và tư duy của mình khi khơng nhận được sự chấp
nhận của người lớn và dẫn đến những hành vi sai lệch, những ý thức về tình
cảm, hình ảnh và giá trị bản thân bị bóp méo.
Botkin, D. và Twardosz, S (1988) nghiên cứu sự khác biệt về hành vi tình
cảm mà giáo viên mầm non biểu lộ cho các cá nhân so với các nhóm trẻ và số
lượng tình cảm mà giáo viên thể hiện với trẻ em gái và trẻ em trai. Hành vi
tình cảm của giáo viên được ghi nhận như là những từ mỉm cười, trìu mến, liên
hệ tình cảm tình cảm tích cực, và những tiếp xúc tình cảm thể lý thụ động.


10
Kết quả của nghiên cứu này gợi ý hướng cho các chương trình đào tạo giáo
viên và các chương trình giáo dục mầm non của một số quốc gia quan tâm và
thấy được sự quan trọng của việc giao lưu tình cảm với trẻ bằng những biểu
hiện nhỏ cũng làm nên sự thay đổi lớn trong việc phát triển và giáo dục tình
cảm ở trẻ. Qua nghiên cứu, các GVMN nhận thấy được tầm quan trọng của
các biểu hiện tình cảm đối với trẻ và xây dựng biện pháp phù hợp đối mỗi cá
nhân trẻ.
Daniel Goleman (2012) cho rằng xúc cảm cũng là một dạng trí tuệ vơ
cùng quan trọng, làm cho con người mang đầy đủ tính người cũng như có thể
thành đạt trong cuộc sống. Trí tuệ cảm xúc là biểu hiện của thần kinh – logic
thông qua hành vi có vai trị quan trọng trong việc gìn giữ các mối quan hệ tốt
đẹp với người xung quanh, các mối liên hệ giữa cảm xúc và lý trí. Những
người có thói quen hiểu được tình cảm của bản thân và ngươi khác và làm chủ,
hòa hợp được chúng thì sẽ có nhiều lợi thế trong tất cả các lĩnh vực trong cuộc
sống và công việc (Daniel Goleman, 2012). Do vậy, sử dụng biện pháp giáo
dục tình cảm bằng cách hình thành trí tuệ cảm xúc cho trẻ góp phần giúp trẻ

hiểu được được các khái niệm tình cảm.
Thể hiện các hành động tình cảm là biện pháp trực tiếp tác động đến trẻ.
Trong khi giao tiếp là một phương tiện rất quan trọng để truyền đạt cảm xúc
tích cực cho người khác, đặc biệt là trẻ em, sự ấm áp và tình cảm cũng có thể
được chuyển tải thông qua các biểu hiện trên khuôn mặt, tiếng cười và tiếng
nói; những từ ngữ của sự yêu mến, động viên và trêu đùa nhau; hay một loạt
các tiếp xúc vật lý như là một cù lét, một cái vỗ nhẹ trên đầu, hoặc một cái bắt
tay hay một cái chạm nhẹ đặc biệt, hay cịn gọi là tình cảm vật lý. Mỉm cười
là một cách hiệu quả đặc biệt để truyền tải cảm xúc tích cực mà trẻ nhận được
sớm nhất từ thời thơ ấu và có thể giúp trẻ hiểu được tình cảm của người khác
đối với mình. (Expressing Warmth and Affection to Children, 2005). Những
biểu hiện trên được nghiên cứu như một cách giao tiếp phi ngôn ngữ. Trẻ em


11
rất nhạy cảm với các cử chỉ, hành vi, lời nói, âm điệu của người khác đối với
mình, nên trẻ cảm nhận được các mức độ tình cảm mà người dành cho mình
ngồi những lời nói u thương mà cịn qua những biểu hiện phi ngôn ngữ.
Ngôn ngữ cơ thể có thể cho thấy được sự u thương hoặc khơng quan tâm.
Những cảm xúc và suy nghĩ của trẻ không được người lớn xác nhận, hoặc
người lớn - ở đây là cha mẹ, giáo viên không muốn ôm, cười và có cử chỉ
khuyến khích khác, nó có thể ảnh hưởng đến cảm xúc, tình cảm, lịng tự trọng
của trẻ (Ipatenco, 2015).
Các nghiên cứu về tầm quan trọng của môi trường tự nhiên đối với mối
quan hệ tình cảm của trẻ. Chẳng hạn nhóm Collado, S., Staats, H., &
Corraliza, J.A. (2013) nghiên cứu về những trải nghiệm của trẻ qua hoạt động
trại hè nhấn mạnh về những kinh nghiệm tự nhiên làm gia tăng mối quan hệ
tình cảm của trẻ với thiên nhiên, có niềm tin vào hệ sinh thái và sẵn sàng thể
hiện hành vi bảo vệ môi trường sinh thái. Quan hệ tình cảm với thiên nhiên và
niềm tin sinh thái trở thành trung gian ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiếp xúc

với thiên nhiên đối với hành vi sinh thái của trẻ một cách độc lập. Và thiên
nhiên ảnh hưởng đến cảm xúc và trí tuệ của trẻ (Kellert, 2005, 65). Biện pháp
trải nghiệm qua tự nhiên thúc đẩy thể chất và tinh thần của con người và thậm
chí những hành động của con người trở nên có ích có thể giúp gìn giữ hoạt
động của các hệ thống tự nhiên (Kellert, 2005, 9).
1.1.2. Các nghiên cứu về biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi ở Việt Nam
Giáo dục tình cảm là một trong các lĩnh vực quan trọng trong chương
trình giáo dục trẻ mầm non ở Việt Nam. Tuy nhiên tại Việt Nam, trong lĩnh
vực giáo dục tình cảm chưa được chú trọng như lĩnh vực nhận thức, ngơn
ngữ…. Do đó, khơng nhiều nghiên cứu về vấn đề giáo dục tình cảm cho trẻ.
Nếu có, chủ yếu là nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học tâm lý về cảm xúc trên
các đối tượng khác nhau như giáo viên, cha mẹ, doanh nghiệp, nhân sự, nhà


12
tham vấn, bệnh nhân, hay về các vấn đề giáo dục tình cảm – đạo đức trong
chính trị.
Trong Tạp chí Giáo dục tháng 5, kỳ 2 (2018, trang 131-132,143), đã xuất
bản bài báo về “Giáo dục tình cảm gia đình cho trẻ ở trường mầm non” do Lê
Thị Hồng và Nguyễn Thị Nhã Phương thực hiện. Nghiên cứu đã đưa ra những
phương pháp để phát triển tình cảm gia đình cho trẻ trong trường mầm non.
Trên phương diện kinh tế - chính trị, tạp chí Mặt trận, tác giả Nguyễn Thị
Khuyên (2017) cho rằng “Giáo dục con người luôn luôn được coi trọng nhằm tạo
ra những con người có trí tuệ, có đạo đức, có sức khỏe để phục vụ đất nước”. Và
giáo dục tình cảm, đặc biệt là tình cảm đạo đức “làm sâu sắc thêm các mối tương
quan giữa con người với con người, con người với tự nhiên” (dẫn theo Nguyễn
Văn Phúc, 1996. Tạp chí Triết học. tr 15). Đồng thời, Lê Thị Tuyết Ba (2005) báo
cáo về vấn đề “Tình cảm đạo đức và vấn đề bồi dưỡng tình cảm đạo đức trong
điều kiện kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay”.

Cũng có các bài báo đề cập đến tầm quan trọng của sự phát triển tình cảm
của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi qua các hoạt động chơi ở trường mầm non, đặc
biệt là trị chơi sắm vai. Hoạt động chơi có tác động mạnh đến tâm tư, tình
cảm của trẻ. Một nghiên cứu của Lê Thị Luận (2015) về “Một số biện pháp
giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi biểu lộ cảm xúc trong trị chơi đóng vai theo chủ
đề” đưa ra ba biện pháp. Biện pháp thứ nhất là tác động vào nhận thức của trẻ
nhằm nâng cao hiểu biết về cảm xúc và biểu hiện cảm xúc của trẻ. Cụ thể là
biện pháp: giúp trẻ nhận biết cảm xúc, gọi tên cảm xúc, thừa nhận cảm xúc
với trẻ, giúp trẻ hình thành thói quen quan tâm đến người khác, giúp trẻ cân
bằng cảm xúc và giúp trẻ ứng phó với các cảm xúc “âm tính”. Hai biện pháp
cịn lại mà tác giả nhắc đến là tạo tình huống để trẻ được trải nghiệm biểu
hiện cảm xúc và đánh giá nhận xét của giáo viên bằng cách cho trẻ nhận xét
và đánh giá thái độ của nhau và khi đánh giá nhận xét trẻ. Những biện pháp


13
này hỗ trợ, giúp trẻ biểu lộ cảm xúc thích hợp đối với sự vật hiện tượng xung
quanh, cân bằng cảm xúc của chính mình.
Đối với trẻ mầm non, sự phát triển về cảm xúc bao gồm khả năng xác
định cảm xúc, quản lý tình cảm mạnh mẽ và phát triển sự đồng cảm. Cảm xúc
có vai trị “thống sói” trong hành động và trong cách cư xử, mà cảm xúc là
một bộ phận, nền tảng của sự hình thành nhân cách trẻ (Lê Thị Luận, 2015).
Trong nội dung bài báo có đưa ra một số biện pháp biểu lộ và phát triển cảm
xúc của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thơng qua trị chơi đóng vai theo chủ đề. Theo
tài liệu hướng dẫn trong nền giáo dục Singapore về cảm xúc xã hội đề ra
những chiến lược thúc đẩy sự tự tin ở trẻ bao gồm: mơ hình hóa các hành vi
tích cực, sử dụng tình huống gây kịch tính và đóng vai, lập kế hoạch thường
xuyên và chuyển đổi, nắm bắt những khoảnh khắc của trẻ để dạy trong suốt
cả ngày, cho trẻ tham gia vào các hoạt động nhóm nhỏ, sử dụng các câu
chuyện, vần điệu, bài hát và con rối và phối hợp với gia đình (Ministry of

Education Singapore, 2013).
Tại Việt Nam, các giáo viên cũng nhận thấy tầm quan trọng của việc giáo
dục tình cảm cho trẻ và là nguồn lực thúc đẩy các lĩnh vực khác. Thông qua
các hoạt động ở trường, cô Lệ thường tổ chức các hoạt động bằng trải nghiệm
thực tế tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ hết cảm xúc của mình. Bên cạnh việc kết hợp
nhiều trị chơi, hoạt động tập thể, trò chuyện để trẻ chia sẻ những kinh nghiệm,
cảm xúc của mình (Giúp trẻ phát triển tình cảm – kỹ năng xã hội, 2014).
Bên cạnh đó, giáo viên tại trường mầm non cũng có sự quan tâm đến giáo
dục tình cảm đối với sự phát triển tồn diện nhân cách trẻ trong nghiên cứu
cấp cơ sở như Sáng kiến kinh nghiệm. Điển hình là nghiên cứu ở Thanh Hóa
của nhóm giáo viên Lê Thị Hằng và Đào Thị Hồng Vinh (2017) về “Một số
giải pháp giáo dục tình cảm và kỹ năng xã hội cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
Trường Mầm non Thiệu Đơ, huyện Thiệu Hóa” đề xuất các biện pháp thông


14
qua các hoạt động trong giờ đón – trả trẻ, hoạt động học, hoạt động góc, hoạt
động ngồi trời, hoạt động ăn ngủ - vệ sinh.
Sáng kiến kinh nghiệm của giáo viên Lê Thị Mai (2017) - đang công tác
tại trường mầm non Hoàng Đan, Vĩnh Phúc – tập trung nghiên cứu về “Một
số biện pháp giáo dục đạo đức cho trẻ 4-5 tuổi thông qua các tác phẩm văn
học” bằng cách thực hiện các biện pháp: sưu tầm lựa chọn tác phẩm phù hợp
với lứa tuổi, chuẩn bị đồ dùng và địa điểm, giáo dục lễ giáo mọi lúc mọi nơi,
áp dụng các phương pháp dạy học và phối hợp với phụ huynh đạt được những
kết quả tích cực.
Đồng quan điểm, Nguyễn Ngọc Bích (2013) cũng nghiên cứu về “Giáo
dục tình cảm đạo đức cho trẻ 5-6 tuổi trường mầm non Hoa Quỳnh Chiềng
Bôm – Thuận Châu – Sơn La thông qua việc giúp trẻ làm quen với truyện cổ
tích”. Tuy nhiên, tác giả tập trung vào các câu chuyện cổ tích và đề xuất thêm
các biện pháp như tạo hứng thú trong giờ học, lập kế hoạch cụ thể cho từng

chủ đề và nâng cao nhận thức của giáo viên nhằm phát triển đạo đức cũng
như tình cảm đạo đức cho trẻ.
Đào Thị My (2017) trong Tạp chí Khoa học với đề tài “Phát triển xúc cảm
thẫm mỹ trong hoạt động giáo dục nghệ thuật cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm
non Hoa Hồng”, tác giả cho rằng những xúc cảm nghệ thuật đầu đời sẽ là nền
tảng cho sự phát triển nhân cách, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần
của trẻ thông qua các hoạt động nghệ thuật như tạo hình, âm nhạc. Trong đó,
tình cảm thẩm mỹ giúp trẻ tăng tính sáng tạo trong hoạt động âm nhạc, hoạt
động thưởng thức và đnáh giá âm nhạc (Nguyễn Thu Nghĩa & Triệu Thị Linh,
2017).
Giáo dục tình cảm khơng chỉ biểu hiện ở mặt đạo đức mà cịn biểu hiện
thơng qua hành vi: lịng nhân ái. Lịng nhân ái được “ni dưỡng bằng và lớn
lên khi trẻ trải nghiệm cuộc sống bằng chính cảm xúc, tình cảm của trẻ” chứ
không bằng bất kỳ lý thuyết nào (Đào Thị My, 2015).


15
Tác giả Đào Thị My (2015), trình bày quan điểm về việc giáo dục lòng
nhân ái cần được giáo viên mầm non quan tâm và phát triển mạnh về tình
cảm, xúc cảm cho trẻ trong các hoạt động hàng ngày như hoạt động góc; hoạt
động ngồi trời; hoạt động học, cụ thể hoạt động Làm quen tác phẩm văn học,
Tạo hình, Khám phá mơi trường xung quanh, Giáo dục Thể chất, Làm quen
với Tốn, Giáo dục Âm nhạc. Trong đó, hoạt động ngồi trời là mơi trường
“giúp giáo viên giáo dục trẻ tình u thiên nhiên vì lợi ích của con người luôn
gắn liền với thiên nhiên”
Tiếp đến, nghiên cứu của Chu Thị Hồng Nhung (2017) về “Giáo dục lòng
nhân ái cho trẻ 5-6 tuổi qua trải nghiệm ở trường mầm non”, trẻ được chú
trọng phát triển lòng nhân ái qua các hoạt động trải nghiệm dựa trên mơ hình
David Kolb. Qua nghiên cứu, hình thức, biện pháp tổ chức thơng qua trải
nghiệm có vai trị quan trọng trong việc phát triển lịng nhân ái cũng như tình

cảm của trẻ, giúp trẻ học được cách đặt mình vào các tình huống, hồn cảnh
khác nhau. Từ đó, “trẻ tự giải quyết các vấn đề của cá nhân hay nhóm” và
“biết quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ, khoan dung và bảo vệ bản thân và mọi
người xung quanh tốt hơn”.
Trong chủ trương tập huấn, bồi dưỡng giáo viên mầm non của Bộ Giáo
dục và Đào tạo, Module 2 nhấn mạnh rằng: “Giáo dục phát triển tình cảm và
kỹ năng xã hội cho trẻ mầm non đã và đang là một nhiệm vụ không thể thiếu
trong công tác giáo dục mầm non. Thực hiện tốt nhiệm vụ này sẽ giúp trẻ tự
tin hơn, sống có trách nhiệm và tham gia tốt hơn vào các hoạt động xã hội.”
Và theo: “Chương trình Giáo dục mầm non mới nói chung và Bộ chuẩn
phát triển trẻ em 5 tuổi nói riêng, trong đó lĩnh vực “Phát triển tình cảm xã
hội và kỹ năng xã hội cho trẻ mầm non” là một lĩnh vực đặc biệt. Nội dung
chương trinh bám vào hai vấn đề hết sức cần thiết cho trẻ là: Giá trị sống và
kỹ năng sống nhằm xây dựng vẻ đẹp tâm hồn, phẩm cách con người, tăng sức
đề kháng và năng lực hội nhập cho trẻ ngày hôm nay và tự tin vững bước


16
trong tương lai thực hiện những mục tiêu mà giáo viên đặt ra để dạy trẻ một
cách tự nhiên và gần gũi với trẻ.” (Giúp trẻ phát triển tình cảm – kỹ năng xã
hội, 2014).
Không chỉ các nhà giáo dục quan tâm đến sự phát triển tình cảm, mà nhà
sư, linh mục, nhà văn, nhà thơ cũng lần lượt nhắc đến tình cảm là một điều
quan trọng trong cuộc sống của mỗi con người. Nhà sư Dalai Lama cho rằng:
“Chúng ta có thể sống mà khơng cần có tín ngưỡng và suy nghĩ, nhưng chúng
ta không thể tồn tại mà khơng có tình cảm con người”. Hoặc câu nói của vị
linh mục, nhà sử gia nổi tiếng St Jerome “Tình u là thứ khơng thể mua bán
và tình cảm là vô giá”. Một nhà văn nước Anh George Eliot đã từng nói “Tình
cảm là cơ sở rộng lớn nhất cho một cuộc sống tốt đẹp”.
Hiện nay, tại Việt Nam chưa có nhiều nghiên cứu về giáo dục tình cảm

cho trẻ nói chung và giáo dục tình cảm thơng qua hoạt động ngồi trời cho trẻ
mẫu giáo nói riêng. Tuy nhiên, ở bậc học khác cũng có những nghiên cứu về
giáo dục tình cảm, chủ yếu là giáo dục tình cảm đạo đức, giáo dục lòng nhân
ái. Một nghiên cứu của Vũ Minh Tuấn (2012) về “Giáo dục hành vi đạo đức
cho học sinh các lớp 4 và 5 thông qua hoạt động ngoại khóa”. Hoặc nghiên
cứu về giáo dục đạo đức qua các hoạt động thực trong cuộc sống của học sinh
THPT, tác giả Nguyễn Công Khanh (1993) đưa ra cơng trình với đề tài “Nhu
cầu tâm lí học sinh và việc giáo dục đạo đức thơng qua chương trình hoạt
động ngoại khóa ở trường phổ thơng trung học”.
Những lợi ích của hoạt động ngồi trời khơng chỉ mang lại cho trẻ ngoài
sự phát triển về thể chất, nhận thức, ngơn ngữ mà người chăm sóc có thể nhận
thấy được mà còn những diễn biến tâm lý phức tạp hơn. Đó chính là từ các
cung bậc cảm xúc khơng ổn định, bền vững như vui, giận, yêu, ghét… mà
hình thành các mối quan hệ tình cảm giữa bản thân đứa trẻ với thế giới xung
quanh. Từ đó, nghiên cứu đưa ra các biện pháp giáo dục tình cảm cho trẻ Việt
Nam nói chung và trẻ mầm non nói riêng. Nhưng hầu như chưa có đề tài nào