Ảnh số khởi đầu nan - Máy ảnh số và nhiếp ảnh số

Ảnh số khởi đầu nan - Máy ảnh số
và nhiếp ảnh số
Lời đầu tiên xin được cảm ơn công nghệ kỹ thuật số hay nói chính xác hơn
là các chuyên gia của lĩnh vực này đã và đang miệt mài làm việc để mỗi ngày kỹ
thuật số lại mang đến cho người sử dụng những khả năng kỳ diệu hơn, trong đó có
các máy ảnh "Digital". Quay ngược dòng thời gian, chỉ 5 năm trước dây thôi, thì
khái niệm "Nhiếp ảnh" có một cái gì đó đặc biệt và xa vời đối với đại đa số những
người không làm trong nghề có liên quan tới ảnh. NTL vẫn còn nhớ hồi năm 1999,
để có thể mua một chiếc Nikon Coolpix 950 với 1,9 Mpix, chậm như rùa thì bạn
phải chi ra khoảng 900$ đấy là chưa nói đến giá của các loại thẻ nhớ! Năm 2004 là
một năm đáng nhớ với những phát triển vượt bậc của kỹ thuật số trong nhiếp ảnh.
Sự hoàn thiện với tốc độ đáng kinh ngạc trong tất cả các dòng máy ảnh số cũng
như giá thành của chúng bắt đầu rơi xuống ngưỡng mà ai cũng có thể mơ ước cho
mình một chiếc dCam bỏ túi xinh xắn và tiện lợi. Như thế nhiếp ảnh đang từ một
lĩnh vực đặc biệt đã nghiễm nhiên đi vào đời sống của xã hội hiện đại như một
thiết bị không thể nào thiếu được. Sự bùng nổ của các thiết bị chụp ảnh có thể
được kể đến từ "Web Cam", PDA, điện thoại di động, máy quay phim có tính năng
chụp ảnh...và dĩ nhiên là các loại máy ảnh dCam mà sự xuất hiện của chúng nhiều
và thay đổi nhanh đến mức nếu không theo dõi hàng ngày thì khó biết được tên
của những loại máy mới ra trên thị trường. Như thế công nghệ mới đã làm thay đổi
khá nhiều thói quen truyền thống và tạo nên những điều bất ngờ không ai dám
hình dung dù chỉ trước đó mấy năm. Tháng 9-2003, hãng Kodak, nổi tiếng về các
sản phẩm phim ảnh, tuyên bố ngừng việc nghiên cứu và chế tạo phim âm bản (tuy
nhiên hồi cuối năm 2004 Kodak vẫn lặng lẽ cho ra thị trường hai loại phim mới
ISO 200 và 800 có chất lượng cực hoàn hảo). Thị trường thiết bị cho ảnh đen trắng
nhà nghề thất thu đến mức báo động và một loạt nhà máy trên toàn châu Âu đóng
cửa. Và hãng sản xuất thiết bị nhiếp ảnh lừng danh ILFORD sau 125 năm tồn tại
cũng đang phải lo lắng về số phận của mình trong vài ba năm tới. Chưa bao giờ
trong lịch sử nhiếp ảnh của thế giới người tiêu dùng nghiệp dư có thể mua những
chiếc SLR với tính năng thật hoàn hảo mà chỉ hết có vài trăm USD - nên nhớ rằng
những chiếc dSLR có tính năng tương đương trị giá hàng nghìn USD! Có lẽ chiếc

Nikon F6 sẽ là tượng đài cuối cùng của thế hệ máy SLR từng một lần làm nên lịch
sử? Lĩnh vực chuyên nghiệp duy nhất chưa bị đụng chạm tới nhiều là các nhiếp
ảnh gia sử dụng máy chụp phim tấm khổ lớn "Large Format" và "Moyen Format",
lý do thật giản dị: các "Back" kỹ thuật số chưa thật sự vượt trội hơn khả năng thể
hiện của phim cổ điển. Tuy nhiên thị thường phim cho loại máy này cũng đang thu
hẹp dần, ít sự lựa chọn hơn trước. Công nghệ kỹ thuật số có những đòi hỏi của
riêng nó mà sự tương thích kỹ thuật với các loại thiết bị dùng cho thân máy SLR,
đặc biệt là ống kính, không phải bao giờ cũng làm hài lòng người tiêu dùng. Một
nhiếp ảnh gia hành nghề từ 30 năm nay với một gam ống kính hoàn hảo bỗng ngỡ
ngàng nhận ra "tài sản" của mình không phải lúc nào cũng đáng giá với những
thân máy ảnh dSLR mới. Bây giờ không còn ai ngạc nhiên với việc này nữa, tất cả
đều hy vọng và chờ đợi một điều sẽ tới nằm ngoài khả năng kiểm soát của chính
mình. Một vài dòng sơ qua về tình hình của thị trường kỹ thuật máy ảnh trên thế
giới trước khi bước vào những lĩnh vực khác nhau của nhiếp ảnh số.
Máy ảnh số và nhiếp ảnh số
Chọn máy ảnh
Ngay lập tức NTL muốn nói với các bạn rằng không phải ai có máy ảnh thì
cũng đều là nhiếp ảnh gia cả. Nó giống như việc ngay bây giờ nếu có ai đó tặng
bạn một chiếc Ferrary thì bạn cũng không thể ngay lập tức trở thành Schumacher!
Tất cả đòi hỏi một quá trình học hỏi và rèn luyện không ngơi nghỉ. Ta không nên
nhầm lẫn giữa việc thật sự sáng tạo trong chụp ảnh có tư duy với những hình ảnh
chụp theo kiểu may rủi của khách du lịch. Và cho dù bạn đang sử dụng chiếc
dSLR hiện đại nhất trên thế giới thì cũng không được quên rằng chất lượng hình
ảnh kỹ thuật số vẫn chưa đạt được sự tinh tế của phim cổ điển đâu nhé. Tuy nhiên
với một chiếc dCam trong tay bạn hoàn toàn có thể mơ ước chụp được những tấm
ảnh đẹp chứ không phải lúc nào cũng cần phải tiêu đi vài nghìn USD cho mục đích
này mà đôi khi nó lại trở thành phản tác dụng. Có một vài điều nhỏ nữa mà NTL
muốn nói với những bạn nào mới hôm nay bước chân vào thế giới của những hình
ảnh số đầy hấp dẫn này:
1. Bạn không nhất thiết phải hiểu cấu tạo điện tử và cách xử lý kỹ thuật số

trong máy ảnh để có thể sử dụng chúng. Điều này giống như không cần biết cấu
tạo xe ô-tô vẫn có thể lái xe ngon lành.
2. Máy ảnh đắt tiền không 100% đồng nghĩa với ảnh đẹp
3. Số lượng "pixels" nhiều hơn không có nghĩa là ảnh sẽ đẹp hơn. Nó còn
phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nữa.
4. Máy ảnh BCam có zoom cực mạnh không phải lúc nào cũng là niềm tự
hào của chủ nhân mặc dù nó được trang bị thêm cả hệ thống chống rung cho hinh
ảnh, rất có ích nhất là khi chụp ở vị trí télé.
5. Không thể đòi hỏi chất lượng ảnh cao, tốc độ thao tác nhanh với loại máy
ảnh dCam nhỏ.
6. Máy ảnh dSLR không đồng nghĩa với việc ảnh sẽ...tự động đẹp hơn.
7. Việc bạn có môt chiếc máy ảnh dSLR tốt nhất không quan trọng bằng
việc bạn biết khai thác nó để chụp ảnh đẹp.
8. Hiện tại, không phải ống kính nào tốt với SLR thì cũng sẽ cho ảnh đẹp
với dSLR
9. Những gì bạn "nhìn" thấy trên màn hình máy tính không phải bao giờ
cũng giống với ảnh "in" ra trên giấy đâu nhé.
10. Cuối cùng, nên biết mình mua máy ảnh dùng để làm gì? chụp cái gì?
Thông tin kỹ thuật là để biết cách khai thác triệt để ưu, nhược điểm của máy chứ
không dùng để...khoe.
Để có thể chụp được ảnh đẹp thì điều đầu tiên cần biết là hiểu và nắm vững
cách sử dụng các chức năng của máy ảnh số. Bởi vì nó là một lĩnh vực chuyên
ngành nên không phải lúc nào cũng dễ hiểu với tất cả mọi người, ngay cả với
những người rất thành thạo ngôn ngữ được sử dụng trong sách hướng dẫn. Chúng
ta hãy cùng tìm hiểu sơ qua về cấu tạo của một chiếc máy ảnh kỹ thuật số.
Cầm một chiếc dCam hay BCam trên tay ta có thể quan sát thấy cấu tạo
chính của chúng bao gồm một thân máy ảnh có khuôn ngắm, màn hình LCD...và
một chiếc ống kính. Với đa số các máy dCam, sau khi ta bấm nút ON/OFF về vị
trí ON thì ống kính sẽ nhô ra và sẵn sàng hoạt động. Trên bề mặt phía trước của
ống kính, tại viền của ống kính thường có các thông số kỹ thuật của chiếc ống kính

này, chẳng hạn:

Trong "Specifications" của máy ảnh, Canon đã đưa thông tin về tiêu cự
tương đương với khổ phim 35mm là 38-114mm. Khẩu độ ống kính của nó thay đổi
từ f/2,8 ở vị trí ống kính góc rộng Wide, đến f/4,9 ở vị trí tele T. Điều mà chúng ta
cùng quan tâm tại đây chính là thông số "tương đương" này. Các giá trị "7,8 - 23,4
mm" là thông số vật lý cấu tạo của ống kính trước khi được nhân thêm với hệ số
hoán đổi của Sensor. Lý do: kích thước của mạch cảm quang điện tử Sensor bé
hơn kích thước của phim (24x36mm).
Vậy các thông số của ống kính giúp ta điều gì? Rất đơn giản, nó cho ta biết
góc "nhìn" của ống kính rộng hay hẹp. Khi chụp ảnh phong cảnh hoặc một đám
đông thì vị trí ống kính góc rộng sẽ rất thích hợp với một góc nhìn lớn, cho phép
lấy được nhiều cảnh. Ngược lại, khi ta muốn chụp một chi tiết, kiến trúc chẳng hạn,
ở trên cao thì góc nhìn hẹp của vị trí ống kính Tele sẽ rất hữu ích. Ống kính zoom
có lợi thế là bạn có thể thay đổi tiêu cự của ống kính cho phù hợp với khuôn hình
lựa chọn mà không cần phải thay đổi vị trí đứng chụp ảnh. Thế còn chỉ số "3x" của
zoom? Nếu bạn lấy 114 mm: 38 mm thì sẽ tìm được giá trị này đấy.
Sự khác biệt lớn nhất của máy ảnh số là việc phim ảnh thông thường đã
được thay thế bằng mạch cảm quang điện tử Sensor. Trong một chiếc máy ảnh
dCam và BCam thì Sensor đảm nhận công việc của tất cả các thao tác kỹ thuật từ
đo sáng, canh nét tới xử lý hình ảnh. Điều này giải thích tốc độ xử lý chậm của các
dòng máy này. Thông số nổi tiếng nhất mà ai cũng biết về máy ảnh số chính là số
lượng "pixel" của sensor thông qua ký hiệu "Mpix". Trong ví dụ trên đây máy ảnh
dCam Canon A95 có "5 Mpix". Điều này nói lên cái gì? Thứ nhất nó cho ta biết
rằng ảnh chụp ở 5 Mpix có thể phóng to lên khổ ảnh A4 với chất lượng khá tốt.
Thứ hai nó cho ta biết rằng ảnh chụp ở 5 Mpix sẽ được thể hiện chi tiết kỹ lưỡng
hơn là ảnh chụp tại 3 Mpix chẳng hạn. Xin được nhắc lại là riêng số lượng pixel
không quyết định chất lượng của một tấm ảnh số.