KIẾN NGHỊ VỀ ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG BHXH VIỆT NAM TRONG TÌNH HÌNH MỚI

kiến nghị về Định hớng và giải pháp nhằm góp phần phát
triển hệ thống BHXH Việt Nam trong tình hình mới
3. 1- về Quan điểm và định hớng phát triển
3. 1. 1- Quan điểm phát triển hệ thống BHXH Việt Nam
Quan điểm chung về đổi mới BHXH Việt Nam: Đổi mới trên cơ sở không
ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động của BHXH, dựa trên xu thế phát triển chung
của đất nớc, vận dụng những kinh nghiệm của các nớc có điều kiện tơng đồng một
cách thích hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam. Mô hình tổ chức BHXH của
Việt Nam phải tổng hợp đợc những tinh hoa của các nớc trong khu vực và thế giới,
mang đặc thù Việt Nam, bảo vệ tối u quyền và nghĩa vụ của những ngời tham gia
BHXH, mang đậm nét xã hội - nhân văn đặc trng cho nền kinh tế thị trờngđịnh h-
ớng xã hội chủ nghĩa.
Từ điểm chung đó, có một số quan điểm cụ thể sau:
- Phải đổi mới nhận thức về BHXH.
Ngày nay, BHXH không còn là sự bảo đảm điều kiện vật chất và tinh thần
của Nhà nớc đối với công nhân viên chức nữa mà là sự thay thế hoặc bù đắp một
phần thu nhập cho ngời lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do bị giảm
hoặc mất khả năng lao động hoặc mất việc làm bằng một quỹ tài chính độc lập và
tập trung đợc hình thành bằng cách tích tụ dần sự đóng góp của ngời sử dụng lao
động, ngời lao động và Nhà nớc cho một tổ chức chuyên trách độc lập.
BHXH nh nhận thức trên đây tồn tại và phát triển trên cơ sở mối quan hệ 3
bên: bên tham gia BHXH gồm ngời sử dụng lao động đóng BHXH cho ngời lao
động mà mình sử dụng, ngời lao động phải đóng BHXH để tự bảo vệ cho mình và
Nhà nớc; bên nhận BHXH là tổ chức BHXH độc lập và chuyên trách; bên đợc
BHXH là những ngời lao động có tham gia BHXH. Nhờ vậy, BHXH đã thực hiện
đợc việc phân phối lại thu nhập theo cả chiều ngang và chiều dọc, dàn trải rủi ro
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
theo cả không gian và thời gian, vừa bảo đảm phần thu nhập thay thế cho phần thu
nhập theo nghề nghiệp đợc thay thế, vừa mang tính xã hội cao.
- Phải xây dựng hệ thống BHXH có cơ cấu phù hợp với điều kiện kinh tế -
xã hội của nớc ta trong điều kiện đang chuyển sang nền kinh tế thị trờng định h-

ớng xã hội chủ nghĩa.
ở tầm vĩ mô, cần xây dựng hệ thống BHXH thống nhất do Nhà nớc tổ chức
và bảo hộ đặc biệt, thực hiện bắt buộc đối với khu vực hởng lơng từ ngân sách nhà
nớc và khu vực làm công ăn lơng có quan hệ lao động. Trong hệ thống này cần có
tổ chức BHXH theo vùng, theo địa phơng và theo ngành kinh tế với những nét đặc
thù. Mặc dù hệ thống này do Nhà nớc lập ra và bảo hộ đặc biệt, nhng Nhà nớc
không nên và không thể quản lý và tổ chức thực hiện trực tiếp nh đã từng xảy ra ở
nớc ta dới thời kỳ bao cấp, mà phải để nó tồn tại và hoạt động độc lập theo quy
định của pháp luật. Ngoài ra, tuy tình hình kinh tế - chính trị - xã hội hiện nay cha
cho phép thành lập các công ty hoặc tổ chức BHXH t nhân, nhng cần thiết phải có
quy định của pháp luật cho phép các doanh nghiệp nhà nớc và ngoài nhà nớc đợc
tự tổ chức thực hiện BHXH bổ sung cho ngời lao động theo những nội dung nằm
ngoài phạm vi giới hạn của hệ thống BHXH do nhà nớc lập ra.
- Phải đổi mới cơ chế quản lý BHXH theo hớng tăng cờng hoạt động đầu t
tăng trởng quỹ BHXH nhằm làm giảm các khoản đóng góp của các bên tham gia
BHXH, giảm bớt sự bao cấp của ngân sách nhà nớc, đồng thời tăng cờng hoạt
động đầu t tăng trởng quỹ BHXH Việt Nam theo những nguyên tắc phổ biến của
thị trờng BHXH khu vực và thế giới nhằm làm giảm các khoản đóng góp của các
bên tham gia BHXH, giảm bớt sự bao cấp của ngân sách nhà nớc.
Thực tế hoạt động BHXH ở các nớc trên thế giới cho thấy hoạt động đầu t
tăng trởng quỹ BHXH thực hiện rất hiệu quả. Rõ ràng, nguồn tiền thu đợc từ đóng
góp BHXH của các bên tham gia là rất lớn, nếu đợc sử dụng có hiệu quả để đầu t
2 2
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
sinh lời, chắc chắn rằng gánh nặng của nhà nớc và các bên tham gia về đóng góp
cho BHXH sẽ đợc giảm bớt. Hoạt động BHXH phải là hoạt động trên cơ sở lấy thu
bù chi, cân đối thu chi song chi phí cho hoạt động của bộ máy phải ở mức thấp
nhất, hoạt động đầu t tăng trởng quỹ hoạt động có hiệu quả nhất, các bên tham gia
BHXH phải đóng BHXH ở mức thấp nhất.
Về mối quan hệ giữa BHXH với tiền lơng, cần lựa chọn mức độ quan hệ cho

phù hợp với tính chất hoạt động và sự biến động của từng lĩnh vực trong nền kinh
tế thị trờng. Với viên chức nhà nớc và lực lợng vũ trang do nhà nớc trả lơng từ ngân
sách thì có thể thực hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa BHXH với mức lơng cá nhân
và quỹ lơng của đơn vị, cơ quan. Đối với khu vực sản xuất - kinh doanh và lao
động độc lập thì phải lựa chọn quan hệ mềm dẻo, khi cha thể kiểm soát đợc tiền l-
ơng và thu nhập của khu vực này.
- Phải đổi mới BHXH Việt Nam theo hớng hình thành một mô hình bảo
đảm đầy đủ các chính sách, chế độ trợ cấp phòng tránh rủi ro cho ngời lao
động, bảo đảm tối đa quyền của ngời lao động trên cơ sở quy định hiện hành của
pháp luật.
Điều đó có nghĩa là phải không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính
sách, chế độ của BHXH Việt Nam, làm cho nó ngày càng hoàn thiện phù hợp với
tốc độ tăng trởng của nền kinh tế và với những bớc chuyển lớn của nền kinh tế thị
trờng định hớng xã hội chủ nghĩa. Những chế độ BHXH mới cần đợc đa ra và bổ
sung kịp thời; những chính sách chế độ đang thực hiện, nếu có khiếm khuyết, cần
đợc nghiên cứu, chỉnh sửa và bổ sung cho phù hợp với điều kiện mới của nền kinh
tế.
- Chuyển hệ thống BHXH hiện hành sang hệ thống BHXH mới phải đợc
thực hiện dần dần theo những bớc đi và biện pháp quá độ thích hợp.
3 3
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
Trớc hết cần phải tách phần u đãi ra khỏi các chế độ trợ cấp BHXH; phần u
đãi sẽ do ngân sách nhà nớc trả bằng một loạt trợ cấp u đãi còn phần BHXH do
BHXH trả. Sau đó mới tiếp tục xử lý các vấn đề đối với ngời đang nghỉ việc hởng
trợ cấp BHXH đối với công nhân viên chức đang làm việc và đã có thời gian vào
biên chế nhà nớc từ hàng chục năm nay.
Với các vấn đề khác nh chuyển đổi mô hình tổ chức, đổi mới tổ chức cán
bộ, v. v cũng cần phải tiến hành từng bớc.
- Chính sách BHXH là một bộ phận trong tổng thể các chính sách kinh tế -
xã hội của Nhà nớc. Đổi mới chính sách BHXH phải gắn liền với sự thay đổi

đồng bộ các chính sách kinh tế - xã hội khác.
Trong nền kinh tế thị trờng Việt Nam hiện nay, các chính sách vĩ mô do
Nhà nớc đa ra phải là hệ thống đồng bộ, vì các chính sách này có liên quan chặt
chẽ với nhau, không tách rời nhau, sự thay đổi của chính sách này có thể kéo theo
sự thay đổi của các chính sách khác. Chính sách BHXH là một trong những chính
sách nằm trong hệ thống đó, do vậy, khi đổi mới chính sách BHXH, cần đổi mới
các chính sách kinh tế - xã hội có liên quan nh u đãi xã hội, tiền lơng (tiền công,
việc làm, bảo hộ lao động, quản lý lao động, chăm sóc y tế v. v).
Trên cơ sở hệ thống quan điểm về đổi mới BHXH Việt Nam đã đề xuất,
chúng tôi kiến nghị một số nguyên tắc đổi mới hệ thống BHXH nh sau:
- Đổi mới tổ chức phải phù hợp với cơ chế hoạt động của BHXH trong cơ
chế thị trờng theo định hớng xã hội chủ nghĩa và điều kiện thực tế của hệ thống
tổ chức của BHXH Việt Nam.
Đây là vấn đề có tính khách quan quy định sự chuyển đổi cơ cấu tổ chức
của ngành BHXH Việt Nam. Vì theo nguyên lý, cơ chế quản lý của bộ máy tổ
chức quản lý phải phù hợp với cơ chế quản lý của quỹ BHXH. Theo cơ chế quản lý
quỹ BHXH đợc hình thành do các bên đóng góp, độc lập nằm ngoài ngân sách nhà
4 4
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
nớc và theo nguyên tắc có đóng có hởng, đóng nhiều hởng nhiều đóng ít hởng ít.
Do đó mọi ngời phải có sự thay đổi căn bản về nhận thức và trách nhiệm đối với
chính sách BHXH.
Với cơ chế hoạt động mới của BHXH phải có định hớng để thực hiện sự đổi
mới về cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ làm công tác BHXH. Nhng mặt khác còn
phải căn cứ vào điều kiện thực tế của cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ để tiến hành
cải cách, điều chỉnh và sắp xếp lại cán bộ sao cho phù hợp với bối cảnh thực tế và
có hiệu quả.
Vấn đề mấu chốt là bảo đảm sự phù hợp và hiệu quả giữa bộ máy quản lý
với cơ chế quản lý mới của quỹ BHXH trong nền kinh tế chuyển đổi sang cơ chế
thị trờng, có sự quản lý của Nhà nớc theo định hớng XHCN. Tính phù hợp ở đây

xét cả về yêu cầu khách quan và điều kiện thực tế cho phép để tiến hành sự đổi mới
hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam.
- Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ quản lý của BHXH Việt Nam để đổi mới
cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ đó
ngày càng có hiệu quả cao. Đồng thời phù hợp với nội dung, phơng hớng chung
của cải cách hệ thống hành chính nhà nớc để có cơ sở xử lý những vấn đề cụ thể
về cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ của hệ thống BHXH Việt Nam.
Điều căn bản của nguyên tắc này là một mặt, phải xác định rõ chức năng,
nhiệm vụ quản lý quỹ BHXH và thực hiện các chế độ chính sách BHXH để làm cơ
sở cho việc xây dựng và kiện toàn cơ cấu tổ chức bộ máy; mặt khác, việc đổi mới,
hoàn thiện hệ thống tổ chức và đội ngũ cán bộ của BHXH Việt Nam phải đặt trong
tổng thể của phơng hớng cải cách hệ thống hành chính nhà nớc.
Về đổi mới công tác tổ chức cán bộ, việc đổi mới phải xuất phát từ yêu cầu,
nhiệm vụ cụ thể của BHXH Việt Nam trong từng giai đoạn phát triển; gắn việc xây
dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng tổ chức và đổi mới cơ chế, chính sách; đào tạo
5 5
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
cán bộ dựa trên cơ sở lý luận tiên tiến và thực tiễn đất nớc và thực hiện chuẩn hoá
đội ngũ cán bộ các cấp trong hệ thônga BHXH.
- Bảo đảm sự tập trung thống nhất trong quản lý từ trung ơng đến địa ph-
ơng, tránh sự chồng chéo chức năng, nhiệm vụ: BHXH cấp tỉnh và cấp huyện
thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình theo sự phân cấp quản lý của Tổng
Giám đốc BHXH Việt Nam một cách chủ động, sáng tạo.
Trong cùng một hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam không có sự chồng chéo,
trùng lặp về nhiệm vụ giữa các cấp cũng nh trong từng bộ máy quản lý, giảm khâu
trung gian và số cấp quản lý không cần thiết, đơn giản hoá thủ tục giấy tờ và đổi
mới phong cách làm việc và phơng hớng phục vụ các đối tợng tham gia BHXH để
từng bớc tạo ra cơ chế phục vụ "một cửa" thuận tiện, nhanh chóng, kịp thời.
Đổi mới phải bảo đảm nguyên tắc tối cao là tính hiệu lực và hiệu quả của
toàn hệ thống BHXH.

- Đổi mới cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ phải tiến hành từng bớc, tạo
tiền đề cho những bớc tiếp theo, theo nguyên tắc: vừa giữ đợc sự ổn định cần
thiết để hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam hoạt động bình thờng, thực hiện tốt
chức năng, nhiệm vụ đợc giao, vừa tạo tiền đề khi điều kiện cho phép sẽ đổi mới
một cách căn bản, toàn diện.
Nh vậy, đổi mới hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam cần tuân thủ nguyên tắc
cơ quan này không chịu trách nhiệm về hoạch định chính sách, chế độ BHXH mà
chỉ tổ chức thực thi các chính sách, chế độ BHXH theo qui định của Nhà nớc.
- Đổi mới trong khung quy định của pháp luật hiện hành: Đổi mới cơ cấu
tổ chức và đội ngũ cán bộ của hệ thống BHXH Việt Nam đều phải dựa trên cơ sở
qui định của pháp luật về thẩm quyền quyết định tổ chức của mỗi cấp và của
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam.
6 6
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
Mỗi chức năng quản lý phải có tổ chức thực hiện rõ ràng và theo đúng địa
chỉ, không có chức năng nào không có tổ chức đảm đơng; ngợc lại, không có tổ
chức nào không có chức năng. Nhng không nhất thiết mỗi chức năng phải thành
lập riêng một tổ chức mà có thể một tổ chức đảm nhiệm nhiều chức năng tơng tự
nh nhau hoặc liên quan đến nhau. Cũng nh vậy một chức năng không thể giao cho
nhiều tổ chức, nhiều ngời cùng thực hiện để tránh sự chồng chéo, trùng lặp.
- Đổi mới trên cơ sở đào tạo nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ, nâng cao
năng lực quản lý điều hành của đội ngũ cán bộ lãnh đạo.
Nguyên tắc này đòi hỏi phải dần chuẩn hoá, chuyên môn hoá đội ngũ cán bộ
làm công tác BHXH, qua đó nâng cao năng lực thực hiện nghiệp vụ BHXH của đội
ngũ cán bộ làm công tác BHXH, đặc biệt là đội ngũ cán bộ quản lý.
- Đổi mới trên phơng châm xây dựng bộ máy tinh giản, gọn nhẹ, hạ thấp
chi phí.
Việc xây dựng và lồng ghép các chức năng, nhiệm vụ và các tổ chức với
nhau làm cho bộ máy tổ chức của BHXH ngày càng gọn nhẹ, giảm bớt chi phí. Cơ
cấu tổ chức đó sẽ tạo ra một đờng đi ngắn nhất trong việc xử lý các văn bản hành

chính giữa cấp trên với cấp dới, giữa các phòng ban với nhau, thông tin trong cùng
một hệ thống sẽ đợc cung cấp nhanh chóng, chính xác, đầy đủ, kịp thời.
- Đổi mới trên cơ sở tiếp thu những kinh nghiệm tiên tiến của các nớc
trong khu vực và thế giới.
Nguyên tắc này đòi hỏi phải nghiên cứu kinh nghiệm tổ chức, hoạt động và
quản lý BHXH của các nớc trên thế giới, tìm ra những tồn tại, nguyên nhân của các
mô hình tổ chức quản lý hoạt động BHXH và những bài học kinh nghiệm trong
lĩnh vực BHXH của các quốc gia khác để tránh sai lầm; tiếp thu những tinh hoa
trong hoạt động BHXH nhằm thực hiện tốt hơn hoạt động BHXH.
7 7
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
- Đổi mới trên cơ sở tập trung nghiên cứu, chỉnh sửa, bổ sung các chính
sách, chế độ BHXH, tăng cờng năng lực và hiệu quả quản lý các nguồn thu chi,
cân đối thu chi BHXH, mở rộng phạm vi ảnh hởng của BHXH Việt Nam.
Các chính sách, chế độ về BHXH cần phải tiếp tục đợc nghiên cứu, chỉnh
sửa bổ sung cho phù hợp với nhu cầu bảo hiểm cơ bản của ngời lao động, phù hợp
với quy định tại các công ớc quốc tế mà Việt Nam đã và sẽ tham gia ký kết và đặc
thù của Việt Nam trong từng thời kỳ. Công việc mở rộng nguồn thu BHXH, mở
rộng đối tợng tham gia BHXH cũng cần đợc xúc tiến để số lợng ngời đợc bảo hiểm
ngày càng tăng. Vấn đề quản lý thu chi BHXH cũng cần đợc nâng cao hiệu quả,
tránh thất thoát.
3. 1. 2- Về định hớng phát triển BHXH Việt Nam
Trong điều kiện nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trờng, mọi ngời đều có
quyền bình đẳng trong lao động và hởng thụ, đều có cơ hội phát triển. BHXH cần
thực hiện "sự bảo vệ xã hội" cho ngời lao động. Vì vậy, BHXH phải có những mục
tiêu phát triển mới để đáp ứng nhu cầu của xã hội.
3. 1. 2. 1- Hoàn thiện các cơ sở pháp lý và bảo đảm về pháp lý
Định hớng chính là:
- Sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các chế độ, chính sách BHXH. Cần khẩn tr-
ơng triển khai nghiên cứu và tiến tới ban hành bộ Luật BHXH nhằm bảo đảm

quyền lợi và nghĩa vụ của ngời tham gia BHXH; thực hiện có hiệu quả chính sách
an sinh xã hội của Nhà nớc.
- Tăng cờng những quyền lực cần thiết của Nhà nớc thông qua các chế tài
pháp lý cho BHXH Việt Nam trong việc quản lý nhà nớc về BHXH, nhất là công
tác kiểm tra, thanh tra việc thực hiện chính sách BHXH, nhằm bảo đảm mọi qui
định có liên quan đợc thực hiện đầy đủ, đúng đắn, kịp thời, có hiệu quả.
3. 1. 2. 2- Mở rộng đối tợng và hình thức tham gia BHXH
8 8
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
Ngoài hình thức bắt buộc, cần triển khai thực hiện hình thức BHXH tự
nguyện đã đợc qui định trong bộ Luật Lao động. Ngành BHXH phải cố gắng thu
hút tất cả các đối tợng lao động thuộc các thành phần kinh tế tham gia BHXH. Mở
rộng đối tợng tham gia BHXH góp phần làm lành mạnh thị trờng lao động. Hiện
nay nớc ta có khoảng 39 triệu ngời trong độ tuổi lao động, nhng số ngời tham gia
BHXH chỉ trên 4 triệu ngời, chiếm khoảng 10%. Đa số ngời lao động ở những khu
vực không có quan hệ lao động hoặc ở các đơn vị có dới 10 lao động cha đợc tham
gia BHXH, mặc dù nhiều ngời trong số họ có nhu cầu. Tuy nhiên, việc mở rộng đối
tợng nh thế nào cần phải nghiên cứu kỹ. Có thể mở rộng đối tợng theo một số hớng
tới đây:
Đối với hình thức bắt buộc: mở rộng thêm cho những ngời lao động trong
các doanh nghiệp có dới 10 lao động, lao động tại các hợp tác xã, trang trại để
giảm rủi ro giảm hoặc mất nguồn thu nhập cho ngời lao động, đồng thời nâng cao
trách nhiệm của ngời sử dụng lao động đối với ngời lao động.
Đối với hình thức tự nguyện: áp dụng hình thức tự nguyện cho ngời lao
động trong lĩnh vực nông nghiệp và những ngời lao động độc lập. Do tính chất lao
động của họ đa dạng và thu nhập khó kiểm soát, cần có cách thức tổ chức linh
hoạt, mức đóng góp có thể dựa trên cơ sở tiền lơng tối thiểu hoặc mức thu nhập
trung bình. Trớc mắt, có thể thực hiện một số chế độ cần thiết đối với ngời lao
động (hu trí, tử tuất, ốm đau), rồi dần dần thực hiện tất cả các chế độ BHXH. Hình
thức tự nguyên chỉ là giải pháp tình thế, về lâu dài BHXH phải áp dụng bắt buộc

đối với tất cả ngời lao động.
3. 1. 2. 3- Hoàn thiện hệ thống chính sách chế độ BHXH
Cần sớm nghiên cứu triển khai chế độ bảo hiểm thất nghiệp ở Việt Nam nh
đã quy định trong bộ Luật Lao động. Đây là chế độ BHXH cần thiết, đã đợc nhiều
nớc trên thế giới làm và Việt Nam có thể học tập kinh nghiệm của họ.
9 9
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
Cần từng bớc nghiên cứu bổ sung thêm 3 chế độ trợ cấp khác đợc quy định
tại Công ớc 102 của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) là trợ cấp gia đình, trợ cấp
tàn tật và trợ cấp mất ngời nuôi dỡng. Các chế độ này trớc hết cần đợc luật hoá, sau
đó triển khai nghiên cứu kinh nghiệm của các nớc trên thế giới và cách thức vận
dụng các chế độ này vào điều kiện cụ thể của Việt Nam.
Cần tiếp tục nghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện các chính sách, chế độ về
BHXH hiện hành nh chế độ trợ cấp thai sản, chế độ trợ cấp con, v. v
3. 1. 2. 4- Mở rộng quan hệ của BHXH Việt Nam
Mở rộng mối quan hệ mật thiết giữa BHXH Việt Nam với các cơ quan hữu
quan, với các cấp uỷ Đảng, chính quyền, đoàn thể từ Trung ơng đến địa phơng
cùng phối hợp để thực hiện chính sách BHXH ngày càng tốt hơn.
Thiết lập và mở rộng quan hệ của BHXH Việt Nam với BHXH các nớc
nhằm sớm hội nhập với hệ thống BHXH trong khu vực và trên thế giới. Hợp tác
quốc tế nên và cần đợc tiến hành theo một số hớng quan trọng:
Trao đổi kinh nghiệm của ngành;
Đào tạo đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ quản lý;
Gia nhập các hiệp hội nhằm hỗ trợ nhau trong các lĩnh vực cùng quan tâm.
3. 1. 2. 5- Nâng cao năng lực và hiệu lực điều hành của bộ máy quản lý
Bộ máy quản lý cần tinh giản gọn nhẹ, đa chức năng trên cơ sở quy định rõ
chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận, mối quan hệ và quy chế làm việc của cả hệ
thống. Từ đó có thể tiết kiệm đợc chi phí quản lý.
Nâng cao năng lực và trình độ của đội ngũ cán bộ, đặc biệt là trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực quản lý.

Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính trong hoạt động, quản lý BHXH.
Xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng và hệ thống tin học phù hợp, đáp ứng yêu
cầu phát triển của ngành.
10 10
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
Để thực hiện những mục tiêu phát triển BHXH, ngoài sự cố gắng nỗ lực của
bản thân ngành BHXH còn cần đến sự phối hợp của tất cả các cấp, các ngành liên
quan và sự hỗ trợ của Nhà nớc.
3. 1. 2. 6- Nâng cao năng lực quản lý thu, chi BHXH, tăng cờng các nguồn
thu BHXH
Cần nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ trong quản lý các nguồn thu và các
khoản chi BHXH, tránh hiện tợng giấy tờ giả, tránh thất thoát.
Tăng cờng kiểm tra việc thực hiện thu chi BHXH, có chế tài đủ mạnh để xử
phạt các trờng hợp vi phạm chính sách, chế độ về BHXH.
Mở rộng hoạt động tuyên truyền BHXH với hình thức và nội dung phong
phú nhằm nâng cao hiểu biết và nhận thức của ngời lao động đối với BHXH, từ đó
tăng các nguồn thu cho BHXH.
3. 1. 2. 7- Nâng cao năng lực hoạt động đầu t tăng trởng quỹ BHXH
Tăng cờng khai thác các lĩnh vực đầu t tăng trởng quỹ, đầu t có hiệu quả
các nguồn thu BHXH.
Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chính sách vĩ mô thúc đẩy việc tăng trởng
kinh tế, lành mạnh hoá môi trờng đầu t, tăng sức hút của môi trờng đầu t ở Việt
Nam, qua đó thúc đẩy việc đầu t tăng trởng quỹ.
Nâng cao năng lực quản lý điều hành hoạt động đầu t tăng trởng quỹ.
3. 2- Giải pháp phát triển hệ thống BHXH Việt Nam
3. 2. 1- Giải pháp hoàn thiện tổ chức bộ máy BHXH Việt Nam
3. 2. 1. 1- Hoàn thiện tổ chức của Hội đồng Quản lý
Trên cơ sở Hội đồng Quản lý hiện có, việc đổi mới cần tập trung vào một số
điểm:
Thứ nhất, các bên tham gia BHXH đóng góp BHXH cho quỹ BHXH, vì vậy

họ có quyền trong việc quản lý BHXH và có quyền tham gia vào Hội đồng Quản
11 11
Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế Khơng Thị Kiều Oanh
lý. Trên cơ sở đó, Hội đồng Quản lý cần có đủ đại diện của Nhà nớc , ngời lao
động, ngời sử dụng lao động.
Hiện nay, trong Hội đồng quản lý có:
Đại diện của Bộ Lao động - Thơng binh và Xã hội.
Đại diện của Bộ Tài chính.
Đại diện Bộ Y tế.
Đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam.
Nh vậy, cần bổ sung thêm vào cơ cấu Hội đồng quản lý đại diện của chủ sử
dụng lao động, gồm đại diện của Phòng Thơng mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI)
và đại diện của Liên minh các hợp tác xã Việt Nam.
Do tính chất pháp lý của các quyết định do Hội đồng quản lý đa ra, trong cơ
cấu Hội đồng, số lợng thành viên của các bên tham gia phải nh nhau. Do vậy, khi
trong Hội đồng quản lý, đại diện của Nhà nớc gồm 4 ngời (đại diện Bộ Lao động -
Thơng binh và Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam),
thì đại diện của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam và đại diện của ngời sử dụng
lao động (VCCI và Liên minh HTX) cũng cần mỗi bên 4 ngời.
Chủ tịch Hội đồng do đại diện của Nhà nớc nắm giữ, do Nhà nớc vừa thực
hiện quản lý nhà nớc đối với BHXH, vừa là đại diện của chủ sử dụng lao động (sử
dụng cán bộ công chức và lực lợng vũ trang), vừa là bên đóng góp BHXH nhiều
nhất. Phó Chủ tịch Hội đồng nên có hai nguời (tăng thêm một so với quy định tại
Nghị định số 100/2002/NĐ- CP), một là đại diện của ngời lao động, một là đại
diện của ngời sử dụng lao động.
Trên cơ sở những đề xuất nêu trên, cần sửa lại Điều 5 của Nghị định
số100/2002/NĐ- CP ngày 06/12/2002 của Chính phủ nh sau:
12 12