Tình hình thực tế của Thị trường chứng khoán và các cổ phiếu cụ thể trước và sau lạm phát

Tình hình thực tế của Thị trường chứng khoán và các cổ phiếu cụ thể trước và
sau lạm phát
2.1 Tình hình Thị trường chứng khoán Việt Nam
2.1.1 Chỉ số chứng khoán trước lạm phát
Sau khi ra nhập WTO, Thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những
bước chuyển biến đáng kể. Thị trường chứng khoán VN bắt đầu có những sự
khởi sắc nhất định. Chúng ta có thể thấy rõ điều này thông qua số lượng các quỹ
đầu tư nước ngoài đăng ký tham gia hoạt động tại thị trường tài chính VN tăng
nhanh. Mức cầu chứng khoán gia tăng đã giúp chỉ số VN Index liên tục tăng
trong 4-5 tháng đầu năm 2006, và đạt mức kỷ lục là 632,69 điểm (ngày
25/4/2006). Sau giai đoạn đó, Thị trường chứng khoán tiếp tục khởi sắc với
những phiên tăng điểm kéo dài và ổn định. Trong giai đoạn đó, những cơn sốt
cổ phiếu đang diễn ra. Giới đầu tư bắt đầu săn lùng những cổ phiếu lần đầu
IPO. Điều này đã đẩy giá chứng khoán tăng mạnh. Những công ty lớn lần đầu
niêm yết được giới đầu tư quan tâm như ACB, FPT … liên tiếp tạo lập kỷ lục về
giá niêm yết.
Tiếp nối thành công của năm 2006, thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp
tục có những bước chuyển mình trong năm 2007. Với những phát triển vượt bậc
về quy mô, chất lượng, thị trường chứng khoán đã và đang chứng minh vị thế và
tầm ảnh hướng đáng phải có của nó với đời sống kinh tế đất nước. Nền kinh tế
bước vào năm 2007 tràn đầy tín hiệu lạc quan. Việc tổ chức thành công hội nghị
cấp cao APEC, gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới WTO cùng với tốc độ
tăng trưởng kinh tế cao liên tục trong nhiều năm tạo cơ sở cho niềm tin về tương
lai phát triển của kinh tế đất nước.
Niềm tin được thể hiện mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán. Giới đầu
tư nước ngoài liên tục huy động vốn và chuyển tiền vào Việt Nam chuẩn bị cho
những kế hoạch giải ngân dài hơi với quy mô lớn. Nhà đầu tư và các công ty
trong nước cũng tập trung nhiều hơn vào lĩnh vực tài chính chứng khoán –
chính xác, tài chính và chứng khoán trở thành một dạng “mốt”.
Thị trường chứng khoán chính thức có một bước nhảy vọt cả về số lượng
các công ty niêm yết, chất lượng hàng hóa và quy mô giao dịch. Làn sóng các

công ty niêm yết cuối năm 2006 nhằm hưởng ưu đãi thuế đã không gây ra
khủng hoảng như một số chuyên gia dự báo, mà trái lại, đã trở thành một lực
đẩy tích cực. Với sự góp mặt của FPT, PVD, PPC, SSI, DPM, HPG…, số lượng
các cổ phiếu lớn có ảnh hưởng liên thông gần với VN-Index tăng lên. Thị
trường không còn chịu tác động chỉ từ một hai mã cổ phiếu nên có độ cân bằng
cao hơn.
Tính thanh khoản lên cao chưa từng thấy, đưa thị trường vào giai đoạn
phát triển bùng nổ. Số lượng tài khoản nhà đầu tư cũng như giá trị giao dịch
tăng từng phiên. Nếu như đầu năm 2006, giá trị giao dịch mỗi phiên chỉ vài
chục tỉ đồng thì năm 2007 con số này đạt khoảng 1.000 tỉ đồng. Thị trường
chứng khoán chính thức trở thành kênh thu hút vốn cho doanh nghiệp, kênh đầu
tư sinh lời của người dân – nơi đâu đó giấc mơ đổi đời đã trở thành sự thật.
Khởi đầu năm 2007 với con số 751,77 điểm, chỉ sau hơn 3 tháng VN-
Index đã vọt lên đỉnh 1170,67 điểm ngày 12/3. Đây chính là giai đoạn thăng hoa
nhất trong lịch sử 8 năm vận hành của Thị trường chứng khoán. Trái “bong
bong chứng khoán” trở thành chiếc túi không đáy hút liên tục các nguồn tiền
khác nhau.
Chặng đường tới đỉnh bắt đầu với đợt tăng giá của các công ty lớn
(bluechip) có kết quả kinh doanh tốt. Thị trường được đẩy lên khỏi mức 1.000
điểm. Lợi nhuận đem lại từ đầu tư chứng khoán đi vào câu chuyện thường ngày
của mọi nhà, đặc biệt là trong dịp Tết Nguyên Đán, kéo một lượng nhà đầu tư
mới ra nhập thị trường. Các cổ phiếu tiếp tục tăng giá sau Tết. Nổi bật ở giai
đoạn này là các cổ phiếu mang tính đầu cơ cao như các cổ phiếu các công ty
nhỏ sàn HOSE (TP.HCM) và cổ phiếu các công ty thuộc tổng công ty Sông Đà,
các công ty in sách giao khoa trên sàn HASTC (Hà Nội). Giá nhiều cổ phiếu
tăng không ngừng khiến các chỉ số phân tích cơ bản bị bỏ lại đằng sau đủ để
nhiều nhà đầu tư cảm thấy chúng quá đắt. Khi mọi người đều nghĩ “quá cao” thì
giảm giá là điều tất yếu. Thị trường giảm liên tục từ giữa tháng 3. Cổ phiếu mất
giá khiến không ít nhà đầu tư mà đa phần là những người mới gia nhập thị
trường thua lỗ nặng. Đây là bài học đầu tiên trong năm nhưng cũng rất cần thiết

với nhà đầu tư. Chỉ có mất mát từ thị trường mới có thể tác động được vào
những quan niệm như: Thị trường chứng khoán là cỗ máy in tiền, cứ mua là lãi,
đầu tư là công việc nhàn hạ, dễ dàng, thậm chí nhiều người còn coi Thị trường
chứng khoán như sòng bạc. Từ mức đỉnh 1170,67 điểm thị trường rơi xuống
mức đáy 905,53 ngày 24/4.
Khi mà nhiều người, thậm chí là các chuyên gia đã nghĩ đến sự sụp đổ,
bong bong vỡ hay hiệu ứng domino thì thị trường chứng minh điều ngược lại.
Thị trường và những người tham gia vào nó đã trưởng thành. Đợt giảm giá chỉ
là điều chỉnh mà không có đổ vỡ. Khi giá nhiều mã cổ phiếu giảm khoảng 30%
cũng là cơ hội đầu tư quay trở lại. Được tiếp thêm sức mạnh sau kì nghỉ lễ 30/4
và 1/5, thị trường bắt đầu tăng giá trong tháng năm. Thị trường giai đoạn này
tăng trở lại khá nhanh nhưng không lập lại được mức đỉnh cũ, chỉ đạt 1113,19
điểm ngày 23/5.
Bị ảnh hưởng bởi đợt đấu giá Bảo Việt, thị trường lại một lần nữa đi
xuống. Tuy nhiên, trong xu thế giảm giá kéo dài của toàn thị trường lại xuất
hiện những con cá hồi bơi ngược dòng. Tiêu điểm thời gian này là giao dịch của
cá cổ phiếu “hiếm” như BMC, TCT, SGH,LBM. Các cổ phiếu này có đặc điểm
chung là số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường ít, phần nào được kiểm soát.
Khi có các thông tin tốt về kết quả sản xuất hay những lợi thế về tài nguyên, đất
đai, giá lập tức được đẩy lên. Số lượng đặt mua có thể đạt đến triệu đơn vị,
trong khi đó số lượng bán ra chỉ nhỏ giọt từng chút một như một động tác để
đẩy giá lên kịch trần. Sau gần 3 tháng đến ngày 23/8 VN Index lại rơi xuống
887,62 điểm.
Thị trường tiếp tục cho thấy sức đẩy ở mức 900 điểm. Như được hồi sức
sau ngày nghỉ lễ 2/9, VN-Index quay lại con đường chinh phục đỉnh cao. Tuy
nhiên, dẫn đạo xu hướng không còn là bluechip mà là các cổ phiếu nhỏ, các cổ
phiếu sàn hà Nội và các cổ phiếu mới niêm yết. VN Index quay trở lại 1106,6
điểm ngày 3/10.
Việc giá cổ phiếu các công ty mới niêm yết tăng mạnh như động lực đưa
các công ty đã có dự định niêm yết nhanh chóng lên sàn. Nhưng khi thời gian

niêm yết đã được ấn định thì cũng là lúc thị trường bắt đầu trở nên khó khăn.
Cùng với SSI chuyển từ sàn HN sang, khi DPM, HPG niêm yết, thị trường đuối
sức dần và bắt đầu tuột dốc. VN-Index lại quay trở về 900 điểm với nỗi lo về
nguồn vốn dành cho những đợt phát hành thêm và IPO các công ty quốc doanh
cực lớn sắp cổ phần hóa.
2.1.2 Chỉ số chứng khoán trong giai đoạn lạm phát
Trái với dự đoán của nhiều nhà đầu tư về tương lai của Thị trường chứng
khoán Việt Nam năm 2008, tình hình lạm phát đã kéo Thị trường chứng khoán
Việt Nam trở lại với những con số thực của nó.
Liên tục những phiên giảm giá của thị trường trong những tháng đầu
năm 2008. Hy vọng tái lập mốc 1000 lung lay, và VN index nhanh chóng xuống
khỏi những mức mà nhiều nhà đầu tư cho rằng đã chạm đáy.
Ngay sau khi có tin tức về chỉ thị 03, nhiều nhà đầu tư bắt đầu bán tháo
cổ phiếu khiến cho thị trường liên tiếp đi vào những phiên mất điểm. hạn chế
cho vay đầu tư chứng khoán khiến cho nhiều nhà đầu tư e ngại về tính thanh
khoản của thị trường. Ngay sau đó là những chính sách vĩ mô của nhà nước liên
tục đẩy thị trường vào tình thế “hiểm nghèo”. Những dự báo về khả năng đột
biến của lạm phát thời gian tới là một áp lực chính trong những phiên giao dịch
vào tháng 5/2008.
Xu hướng giao dịch trên sàn không có nhiều khác biệt so với phiên liền
trước. Đà giảm đã có trong dự tính của nhiều nhà đầu tư. Điểm mà họ quan tâm
là những dự báo về lạm phát vừa xuất hiện trên thị trường. Viện Nghiên cứu và
Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) công bố những dự báo về kinh tế Việt Nam
năm 2008, trong đó đề cập đến khả năng xấu nhất lạm phát có thể lên tới 22,3%,
và lạc quan nhất cũng ở mức 16,7%.
Tỷ lệ trên thực sự gây “sốc” đối với những hy vọng về đà giảm của lạm
phát trong thời gian tới, nhất là khi đã có dấu hiệu giảm tốc trong hai tháng vừa
qua. Với nhà đầu tư chứng khoán, có thể hiểu dự báo trên đi cùng với môi
trường đầu tư có khả năng sẽ xấu thêm, mà lạm phát vốn được xem là một
nguyên nhân chính gây sụt giảm của thị trường từ đầu năm đến nay.

Trong khi đó, có dự báo của một tổ chức uy tín nước ngoài lại chưa được
phổ biến rộng rãi. Đó là dự báo khá lạc quan của bộ phận nghiên cứu Ngân
hàng Stanard Chartered. Ngân hàng toàn cầu này đưa ra dự báo lạm phát của
Việt Nam có thể lên tới 20% trong quý 2/2008, nhưng ngay sau đó sẽ giảm
nhanh và kết thúc năm ở dự báo 14%. Xa hơn, Stanard Chartered lạc quan khi
dự tính tỷ lệ trên chỉ còn 7,5% trong quý 1 và quý 2/2009 (thấp hơn nhiều so với
năm nay). Nhìn lại hai dự báo trên, có một điểm chung là lạm phát vẫn diễn
biến phức tạp và có thể tăng mạnh trong quý 2 tới. Đây là một bất lợi đối với
khả năng phục hồi của thị trường chứng khoán.
Còn trên thực tế, thị trường này vừa khép lại một tuần giảm mạnh cả về
điểm số, giá chứng khoán và khối lượng giao dịch. Tại sàn Tp.HCM, chỉ còn 3,5
triệu đơn vị, bằng phân nửa khối lượng những phiên gần đây và có giá trị 148 tỷ
đồng.
Chỉ số VN-Index qua phiên này chính thức về mốc 500 điểm, giảm 7,61
điểm, còn 500,33 điểm. HASTC-Index chỉ còn 154,23 điểm, giảm 3,19 điểm.
Đúng như dự đoán. Thị trường chứng khoán đã xuống mức “đáy” 366 điểm vào
ngày 20/6. nếu xét diễn biến thị trường thời gian qua theo các con số thống kê
thì VN - Index đang có xu hướng tăng, tuy có xen kẽ với những phiên giảm. Cụ
thể, tính từ 20/6 đến nay, chu kỳ diễn biến của VN - Index đã qua các đoạn như
sau:
Đoạn một, tăng từ 366 lên 489 điểm, từ ngày 20/6 đến ngày 17/7, tăng
123 điểm trong 19 phiên, bình quân 1 phiên tăng 6,47 điểm.
Đoạn hai, giảm từ 489 điểm xuống 429 điểm từ ngày 17/7 đến ngày 25/7,
giảm 60 điểm trong 6 phiên, bình quân 1 phiên giảm 10 điểm.
Đoạn ba, tăng từ 429 điểm lên 451 điểm từ ngày 25/7 đến ngày 31/7, tăng
22 điểm trong 4 phiên, bình quân 1 phiên tăng 5,5 điểm.
Đoạn 4, giảm từ 451 điểm xuống 430 điểm từ ngày 31/7 đến ngày 5/8,
giảm 21 điểm trong 3 phiên, bình quân 1 phiên giảm 7 điểm.
Đoạn 5, tăng từ 430 điểm lên 562 điểm từ ngày 5/8 đến ngày 27/8, tăng
132 điểm trong 16 phiên, bình quân 1 phiên tăng 8,25 điểm.

Đoạn 6, giảm từ 562 điểm xuống 539 điểm từ ngày 27/8 đến ngày 29/8,
giảm 23 điểm trong 2 phiên, bình quân 1 phiên giảm 11,5 điểm.
Đoạn 7, tăng từ 539,1 điểm lên 555 điểm trong 1 phiên ngày 3/9, tăng
16,04 điểm.
Tính từ 20/6 đến ngày 3/9, có 51 phiên, bình quân một đoạn có trên 7
phiên. Có 4 đoạn tăng với 40 phiên, bình quân mỗi đoạn tăng có 10 phiên; điểm
tăng của 4 đoạn này là 293 điểm, bình quân một phiên tăng trên 7,3 điểm. Có 3
đoạn giảm với 11 phiên, bình quân mỗi đoạn giảm có gần 4 phiên; điểm giảm
của 3 đoạn này là 104 điểm, bình quân một phiên giảm gần 9,5 điểm.
Đáy của đoạn giảm sau đều cao hơn đáy của đoạn giảm trước; đỉnh của
đoạn tăng sau nhìn chung cao hơn đỉnh của đoạn tăng trước. Như vậy, tăng điểm
đã nhiều hơn giảm điểm cả về số đoạn (4/3), số phiên (40/11), tổng số điểm
(293/104); nhờ vậy mà tính chung 51 phiên qua, VN - Index vẫn tăng 189 điểm;
nhưng số điểm bình quân một phiên, thì phiên tăng ít hơn phiên giảm (7,3/9,5).
Biểu đồ 2.1.1 – Chỉ số VnIndex từ tháng 3 đến tháng 9/2008
Tình hình khó khăn cộng với khủng hoảng tài chính thế giới khiến cho
CK việt nam chưa tăng đã giảm trở lại. Hy vọng chung của nhiều nhà đầu tư là
tình hình ổn định của kinh tế trong nước cùng với sự phát huy của những chính
sách chống lạm phát sẽ giúp cho Thị trường chứng khoán tươi sáng hơn.
2.2 Tình hình của một số cổ phiếu tiêu biểu được đề tài chọn trước và sau lạm
phát
2.2.1 Công ty cổ phần cơ điện lạnh Reetech (REE)
a) Giới thiệu công ty:
Công ty cổ phần Cơ Điện Lạnh được thành lập từ năm 1977, tên gọi ban
đầu là Xí Nghiệp quốc doanh cơ điện lạnh thuộc sở hữu Nhà nước. Với sự năng
động của ban lãnh đạo Công ty và tập thể cán bộ công nhân viên, Công ty luôn
được đánh giá là người đi tiên phong trong việc thực hiện các chính sách đổi
mới của Nhà nước. Là doanh nghiệp đầu tiên tiến hành cổ phần hóa vào năm
1993, Công ty cũng là một trong hai doanh nghiệp đầu tiên niêm yết cổ phiếu
tại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 7 năm

2000. Tại thời điểm niêm yết, vốn điều lệ của Công ty là 150 tỷ đồng. Vốn điều
lệ hiện tại là 287.142.140.000 đồng.
Ngành nghề kinh doanh:
- Sản xuất, lắp ráp, thiết kế, lắp đặt, sửa chữa và các dịch vụ về ngành
điện, điện tử, cơ khí và điện lạnh.
- Kinh doanh thương mại, xuất nhập khẩu các loại hàng tư liệu sản xuất,
tư liệu tiêu dùng, các thiết bị lẻ, thiết bị hoàn chỉnh của ngành cơ điện lạnh.
- Mua bán và dịch vụ bảo trì máy móc cơ giới nông nghiệp gồm: xe máy
thiết bị làm đường, thiết bị đào, san lấp, thiết bị xây dựng, thiết bị công nông
lâm nghiệp, máy phát điện và động cơ điện.
- Đại lý ký gởi hàng hóa.
- Xây dựng dân dụng và công nghiệp
- Kinh doanh nhà ở (xây dựng, sửa chữa nhà để bán hoặc cho thuê).
- Phát triển và khai thác bất động sản.
- Hoạt động đầu tư tài chính vào các ngân hàng, công ty cổ phần.
- Dịch vụ cơ điện cho các công trình công nghiệp, thương mại và dân
dụng. Sản xuất máy điều hoà không khí Reetech, sản phẩm gia dụng, tủ điện và
các sản phẩm cơ khí công nghiệp.
REE là một trong hai cổ phiếu đầu tiên của Việt Nam được niêm yết và
giao dịch trên thị trường chứng khoán tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện tại số
lượng cổ phiếu đang lưu hành là 80,415,924, trong đó số nhà đầu tư nước ngoài
đang sở hữu là 26,771,313 (33.29%). Là một cổ phiếu đầu tiên được niêm yết
trên thị trường nên cổ phiếu của REE có những lợi thế nhất định so với các loại
cổ phiếu cùng ngành ngề hoạt động.
b) Tình hình giá cổ phiếu của REE trước khi lạm phát:
Là công ty chuyên sản xuất và tiêu tụ các sản phẩm về thiết bị điện nên
nhìn chung tình hình và khả năng tăng trưởng của công ty khá ổn định và vững
chắc. Trong năm 2006 và đầu năm 2007 là khoảng thời gian mà giá cổ phiếu
của REE lên tới mức đỉnh điểm và có mức ổn định nhất. Khoảng thời gian từ
30-01-2007 đến 30-03-2007 chứng kiến sự ổn định và một mức giá lý tưởng của

công ty, qua đó cho thấy được sự ổn định và sự kỳ vọng của nhà đầu tư đối với
công ty. Khoảng thời gian này giá cổ phiếu dao động quang mức 250.000đồng/
cổ phiếu, và giá cao nhất là 285.000đồng vào ngày 05-03-2007. Trong thời gian
này, khối lượng giao dịch cũng tỷ lệ với giá cổ phiếu. Ngày 31-01-2007 chứng
kiến khối lượng giao dịch lớn nhât trong thời gian với gẩn 900.000 cổ phiếu,
trung bình khối lượng giao dịch trong thời gian này là 450.000 cổ phiếu. Chúng
ta có thể khảo sát qua biểu đồ sau:
Biểu đồ 2.1.1 – Cổ phiếu REE từ 31/1 đến 30/3/2007
Có thể khi đạt tới giá trị cực đại thì việc đảo chiều là chuyện khó có thể
tránh khỏi và điều đó là không ngoại lệ đối với REE. Khi đạt tới max là
285.000đồng/ cổ phiếu thì ngày 09-05-2007 đảo chiều nhanh chóng khi giá của
ngày trước là 243.000đồng xuống 170.000đồng. Và bắt đầu từ ngày này giá của
REE cứ tiếp tục giảm tuy không nhiều như lần đảo chiều đó và xoay quanh mức
140.000đồng. Trong thời gian này khối lượng giap dịch cũng giảm hẳn và đáng
kể, vào ngày 09-05-2007 khối lượng giao dịch đạt gần 700.000 cổ phiếu. Chúng
ta có thể tham khảo sự kiện này qua biểu đồ sau:
Biểu đồ 2.1.2 – Cổ phiếu REE từ 2/4 đến 30/7/2007
c) Tình hình giá cổ phiếu của REE trong giai đoạn lạm phát:
Trong giai đầu tiên của lạm phát REE và cũng như các mã chứng khoán
khác trong suất 4 tháng giá cổ phiếu của REE đều giảm theo từng biên độ nhỏ
nhưng do kéo dài nên giá của cổ phiếu lúc này chỉ còn 1/8 so với giá đỉnh. Và
giá thấp nhất trong giai đoạn này là 25.000đồng. Trong giai đoạn này giá của
REE đã cũng có những phiên giao dịch màu xanh khi Chính phủ có những
chính sách cáp bách nhằm cứu vãn thị trường chứng khoán, cụ thể: ngày
25/03/2008 Chính phủ đưa ra các chính sách để hạn chế sự tụt dốc của VN-
index xuống xa ngưỡng 500 điểm thì REE có dấu hiệu tăng trong 10 phiên dao
dịch liên tiếp. Tuy nhiên sau những cố chính sách không thật đầy đủ và đồng bộ
của Chính phủ thì VN-index vẫn tụt xa mốc 500 kéo theo REE tiếp tục đà giảm.
Sau tháng 8 Chính phủ công bố chỉ số CPI của tháng so với tháng 8 chỉ
dưới 1% thì VN-index bắt đầu tăng và màu xanh đã xuất hiện nhiều hơn trong

các giao dịch trong đó có REE. Khi VN-index lên trên 500 điểm thì cũng là lúc
giá của REE đạt giá cao nhất trong thời kỳ lạm phát và cũng đạt khối lượng giao
dịch lớn nhất trong giai đoạn này. Cụ thể: ngày 06-09-2008 giá đạt 52.500đồng/
cổ phiếu và khối lượng giao dịch gần 190000 cổ phiếu.
Biểu đồ cụ thể được biểu diễn dưới đây:

Biểu đồ 2.1.3 – Cổ phiếu REE từ 31/1 đến 30/5/2008
Biểu đồ 2.1.4 – Cổ phiếu REE từ 6/5 đến 30/9/2008
Chỉ số giá của REE trước và trong thời kỳ lạm phát được cụ tổng
quát bằng biểu đồ sau từ năm 2007 tới hết quý II/2008.
Biểu đồ 2.1.5 – Cổ phiếu REE từ năm2007 đến hết quý II năm 2008
Giá và khối lượng mua bán cổ phiếu REE trong 1 năm vừa qua trên
HOSE: