TRIỆU CHỨNG học cơ XƯƠNG KHỚP (điều TRỊ nội)

TRIỆU CHỨNG
HỌC
CƠ XƯƠNG KHỚP


Mục tiêu
1. Khai thác đầy đủ bệnh sử với các
triệu chứng bệnh lý cơ xương khớp
2. Thực hiện trình tự khám khớp
chung.
3. Thực hiện được các bước tiếp cận
bệnh nhân đau khớp.

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

2


Nội Dung
Triệu chứng cơ năng hệ vận động

Tiếp cận bệnh nhân CXK

Khám lâm sàng hệ vận động

Thảo luận và lượng giá
Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

3

Triệu chứng cơ năng

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

4


Bệnh lý cơ xương khớp:
giảm chất lượng cuộc sống

Bs. Đoàn Công Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

5


Đau
• OLDCARTS:
– Onset: khởi phát.
– Location: vị trí.
– Duration: thời gian.
– Characteristics: tính chất
– Aggravating/ Alleviating factors:
yếu tố làm tăng/ giảm đau.
– Radiation: hướng lan.
– Treatment: điều trị trước đó.
– Severity: cường độ.
Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

6

Cứng khớp
• Khó hoặc khơng thể vận động khớp.
• “Cứng khớp buổi sáng”
• Kéo dài từ vài phút tới vài giờ.

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

7


Yếu cơ
• Giảm sức mạnh của cơ.
• Cần đánh giá:
o Thời gian
o Hồn cảnh khởi phát
o Vị trí, ảnh hường cầm nắm

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

8


Triệu chứng khác
• Tê cơ – chuột rút
• Máy giật – run cơ
• Gãy xương bệnh lý.

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

9


Tiếp cận bệnh lý CXK

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

10


Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

11


Phân biệt nguồn gốc đau
 

Khớp

Mô mềm
quanh
khớp

Thần
kinh

Mạch
máu

Hỏi
bệnh

Đau sâu,
lan tỏa

 

Theo phân
bố rễ

Đau cách
hồi

Khám

Tăng khi
vận động
chủ
động, thụ
động.

Có điểm
đau chói.
Tăng
nhiều khi
vận động
chủ động,
tăng ít khi
vận động

thụ động

Rối loạn
cảm giác,
vận động
theo phân
bố rễ

 

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

12


Phân loại bệnh lý khớp
• Viêm - khơng viêm
• Vị trí khớp tổn thương: trục - ngoại biên, lớn nhỏ.
• Số lượng khớp tổn thương: mono, oligo,
poly.
• Cấp – Bán cấp – Mãn
• Triệu chứng ngồi khớp: tồn thân, cơ quan
khác.

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

13


Đau viêm và không viêm

Đau khớp cơ học
(arthralgia)

Đau khớp viêm
(arthritis)

 Làm việc  Nghỉ ngơi

Đau liên tục cả lúc nghỉ

Tăng nhiều về cuối ngày

Tăng nhiều về đêm và sáng
sớm

Tại chỗ sưng nóng đỏ (-)

Tại chỗ sưng nóng đỏ (+)

XN viêm VS-CRP BT

XN viêm VS CRP 

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

14


Đau viêm và khơng viêm
Tại khớp

Viêm

Ngồi khớp

Viêm khớp dạng thấp

Viêm gân

Lupus đỏ hệ thống

Viêm bao gân

Viêm khớp nhiễm trùng

Viêm đa cơ

Gout, pseudogout

Viêm mạch máu

Bệnh viêm cột sống
Khơng viêm Thối hóa khớp

Đau xơ cơ

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

15

Vị trí khớp

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

16


Số lượng khớp
•
•

Gout
Vk nhiễm trùng

•
•
•

Viêm khớp dạng thấp
Lupus
Bệnh lý cột sống
viêm thể ngoại biên

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

17


Khám lâm sàng hệ vận động

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

18


Ngun tắc chung
• Các bước thăm khám: nhìn, sờ, giới hạn
vận động chủ động và thụ động, sức cơ,
các test chuyên biệt.
• Thứ tự đánh giá: GALS
– Dáng đi (Gait)
– Tay (Arm)
– Chân (Leg)
– Cột sống (Spine)

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

19


Nguyên tắc chung
• Bộc lộ
• Tư thế: khớp ở tư thế nghỉ, ít đau
nhất, ít co thắt nhất
• So sánh đối với các khớp đối xứng

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

20

Nhìn
•
•
•
•

Sưng khớp, teo cơ.
Biến dạng.
Màu sắc, sang thương da.
Vết thương.

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

21


Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

22


Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

23


Sờ
• Nhiệt độ.
• Xác định điểm đau.

• Sưng và tràn dịch
khớp.
• Dấu lạo xạo.

Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

24


Bs. Đồn Cơng Minh – ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch – Thành Phố Hồ Chí Minh

25