QP10: Tác hại ma tuý

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Tác hại của ma túy và trách nhiƯm cđa häc sinh
trong phßng, chèng ma tóy

1. hiĨu biÕt cơ bản về ma túy
<b>1. Khái niệm chất ma tuý</b>

Hiện nay khi nghiªn cøu vỊ chÊt ma t chóng ta thấy có nhiều quan điểm khác
nhau. Ví dụ:

- Theo t điển tiếng việt: “ma túy là tên gọi chung cho tất cả các chất có tác
dụng gây trạng thái ngây ngất, đờ đẫn, dùng quen thành nghiện”

- LHQ cho rằng: ma tuý là bất kỳ chất nào có thể là có nguồn gốc từ tự nhiên,
nguồn gốc tổng hợp, khi đa các chất này vào cơ thể nó sẽ làm thay đổi trạng thái
tâm lý của ngời sử dụng. Khi đã lệ thuộc vào những chất này thì nó sẽ làm thay đổi
trạng thái, tâm sinh lý.

- WHO: ma tuý là những chất độc hại khi đa vào cơ thể nó sẽ hủy hại cơ thể. Theo
quan điểm của những nhà y học thì họ cho các chất ma tuý là những chất độc hại.

- LuËt H×nh sù: ma tuý là các chất nh thuốc phiện, cần sa, heroine

Cỏc khỏi niệm trên đã chỉ ra đợc một số đặc điểm của chất ma túy, tuy nhiên
các khái niệm này vẫn cịn có những hạn chế nhất định, nhất là cơ sở để xác định
một chất là chất ma túy trên thực tế. Vì vậy, chúng ta cần nghiên cứu, nám vững
khái niệm “chất ma túy” đợc quy định tại Điều 2 Luật PCMT.

Điều 2 Luật PCMT quy định:

<i><b>Ma tuý là các chất gây nghiện, chất hớng thần đợc quy định trong danh mục</b></i>
<i><b>do Chính phủ ban hành.</b></i>

<b>Trong đó:</b>

<i>Chất gây nghiện là chất kích thích, ức chế thần kinh dễ gây tình trạng nghiện</i>
<i>đối với ngời sử dụng.</i>

<i>Chất hớng thần là kích thích, ức chế thần kinh hoặc gây ảo giác nếu sử dụng</i>
<i>nhiều lần có thể dẫn tới tình trạng nghiện đối với ngời sử dụng.</i>

Các chất ma tuý đợc quy định tại các danh mục do Chính phủ ban hành, đó là
các Nghị định sau:

Nghị định 67NĐ/CP ngày 01/10/2001 quy định 227 chất ma tuý.
Nghị định 133NĐ/CP ngày 06/11/2003 quy định 01 chất ma tuý.
Nghị định 163/2007/NĐ-CP ngày 12/11/2007 bổ sụng 03 chất.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>Lo¹i khái DM I: Secbutabarbital (STT trong DMI: 47) </i>

Các chất ma túy đợc quy định từ DM1 đến DM3, trong đó DM1: 45 chất,
DM2: 116 chất, DM3: 69 chất.

<i><b>- Đặc điểm của chất ma túy:</b></i>
+ Là chất độc, có tính gây nghiện;
+ Có nguồn gốc tự nhiên hoặc nhân tạo;

+ Khi đi vào cơ thể làm thay đổi trạng thái tâm sinh lý của ngời sử dụng
+ Đợc quy định trong Danh mục của Chính phủ.

<i><b>- Mét sè ®iĨm chó ý:</b></i>

+ CÊm sư dơng chÊt ma tóy díi bÊt kú h×nh thøc nào dù chỉ một lần (lu ý hình
thức nếm)

+ Quá trình tiếp xúc cần có dụng cụ bảo hộ

+ C sở xác định 1 chất có phải chất ma túy hay không cần căn cứ vào DM
chất ma túy đợ tuy định trong các nghị định của Chính phủ và kt qu giỏm nh
ca LLCSKTHS.

<b>b. Phân loại các chất ma tóy</b>

Chất ma túy là đối tợng nghiên cứu cảu nhiều ngành, nhiều lĩnh vức khác nhau,
vì vậy trên thế giới có nhiều phơng pháp phân loại chất ma túy khác nhau. Trong
phạm vi bài hôm nay chúng tôi giới thiệu với các đồng chí một số phơng pháp phân
loại phổ biến, thờng gặp nhất hiện nay đã đợc trình bày giỏo trỡnh l:

<i>- Phân loại dựa vào nguồn gốc sản xuất ra các chất ma tuý.</i>

L phng phỏp phõn loại mà ngời ta dựa vào nguồn nguyên liệu sản xuất ra các
chất ma tuý. Theo phơng pháp này thì các chất ma tuý đợc chia thành 3 nhóm. Đó
là:

+ Các chất ma tuý có nguồn gốc từ tự nhiên là những chất ma tuý có sẵn trong
thiên nhiện nh: Thuốc phiện, cần sa, lá, hoa, quả cây cô ca

+ Các chất ma tuý có nguồn gốc bán tổng hợp là những chất ma tuý mà một
phần nguyên liệu sản xuất ra chúng là chất ma túy có nguồn gốc tự nhiên. Ví dụ nh:
heroine, đợc tạo ra qua quá trình axetilen hố Morphine (morphin là chất ma t có
<i>nguồn gốc tự nhiên).</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Phân loại dựa vào đặc điểm cấu trúc hoá học của các chất ma tuý.

Là phơng pháp phân loại mà ngời ta căn cứ vào đặc điểm cấu trúc hoá học của
các chất ma tuý, ngời ta phân loại các chất ma túy theo họ hợp chất.

Ví dụ: morphine, heroine, codeine là những chất có đặc điểm cấu trúc hố học
tơng tự nhau.

Đây là phơng pháp phân loại mà chủ yếu là các nhà khoa học họ nghiên cứu để
phục vụ vào quá trình điều chế sản xuất ra những chất phục vụ vào việc nhận biết
các chất ma tuý hay những loại thuốc dùng vào việc cai nghiện ma tuý.

- Phân loại dựa vào mức độ gây nghiện và khả năng bị lạm dụng

Các chất ma tuý rất đa dạng, do đó chúng ta thấy rằng khả năng gây nghiện của
chúng cũng khác nhau. Do vậy, căn cứ vào mức độ gây nghiện và khả năng bị lạm
dụng ngời ta chia các chất ma tuý ra làm 2 loại, các chất ma tuý có hiệu lực cao và
các chất ma tuý có hiệu lực thấp.

Các chất ma tuý có hiệu lực cao là những chất ma tuý có khả năng gây nghiện
và độ độc tính mạnh.

VÝ dơ: Heroine, Amphetamine…

Các chất ma tuý có hiệu lực thấp là những chất ma tuý có độ độc tính và khả
năng gây nghiện thấp hơn.

VÝ dơ: CÇn sa, thc phiƯn

Độ độc tính của Heroine cao gấp khoảng trên 100 lần thuốc phiện, Heroine chỉ

cần sử dụng từ 2 đến 3 lần là đã có thể nghiện, trong khi đó thì thuốc phiện thời
gian gây nghiện ca nú di hn.

- Phân loại dựa vào danh mục kiĨm so¸t cđa qc tÕ.

Ngời ta căn cứ vào độ độc tính của các chất ma tuý, mức độ kiểm soát của pháp
luật đối với các chất ma tuý, các chất ma tuý đợc chia thành 3 bảng.

<b>Bảng 1: gồm 47 chất ma tuý độc hại tuyệt đối không đợc sử dụng trong bất kỳ</b>
lĩnh vực nào của đời sống xã hội. (VN.DM1: 45 chất)

<b>Bảng 2: gồm 112 chất ma tuý độc hại đợc sử dụng hạn chế trong y học và</b>
nghiên cứu khoa học, nhng chịu sự kiểm sốt chặt chẽ của pháp luật. (VN.DM2:116
<i><b>chất)</b></i>

VÝ dơ: Methamphetamine, Amphetamine…

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

VÝ dơ: Benzodiazepine, c¸c babiturat…

- Phân loại dựa vào tác dụng của ma tuý đối với tâm lý ngời sử dụng.

Các chất ma tuý khi đa vào cơ thể nó tạo ra cho ngời sử dụng những trạng thái
tâm sinh lý khác nhau. Căn cứ vào tác dụng của ma tuý đối với tâm sinh lý của ngời
sử dụng, ngời ta chia các chất ma tuý ra thành 3 nhóm: các chất ma tuý an thần;
<i>chất ma tuý gây kích thích; các chất ma tuý gây ảo giỏc.</i>

3. Các chất ma tuý thờng gặp

Chúng ta sẽ nghiên cứu các chất ma tuý thờng gặp trên 3 nhóm:
<b>Các chÊt ma t trong nhãm an thÇn</b>

<b>(thc phiƯn, morphin, heroine</b>

<i><b>Ma tuý an thần: là các chất ma tuý mà khi đa vào cơ thể nó có tác dụng trực</b></i>
tiếp lên hệ thần kinh TW, đặc biệt là vỏ não, gây ức chế nhiều trung tâm, tạo ra
trạng thái nhìn màu sắc thấy đẹp, nghe âm thanh thấy dễ chịu. Nhng khi đã lệ thuộc
vào các chất ma tuý này thì nó làm cho ngời sử dụng thấy mệt mỏi, sút cân, có cảm
giác dịi bị trong xơng…

Các chất ma t thờng gặp trong nhóm này đó là:
<b>- Thuốc phiện (Opium . Stt 112)</b>

<b>- Morphine ( Morphine . Stt 103)</b>
<b>- Heroine (Diacetylmorphine. Stt 10)</b>

Chúng ta sẽ đi vào nghiên cứu từng chÊt cơ thĨ:
<b>* Thc phiƯn </b>

+ Tªn khoa häc: Opium

+ Tên khác: á phiện, nha phiến
+ Stt: 112

+ Tiếng lóng: Cơm đen, hàng đen, thuốc đen

+ Mu sc: khi mới chảy ra có màu trắng, sau có màu đen.
- Đặc điểm: màu nâu, mùi ngái, vị đắng, dạng keo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

đ-ợc lấy từ vỏ quả thuốc phiện, cha qua một quá trình chế biến nào nên còn gọi là thuốc
phiện thô.

* Thuc phin chớn (cũn gi l thuốc phiện khô): là thuốc phiện đã đợc bào chế
từ thuốc phiện sống, bằng phơng pháp sấy khô. Thuốc phiện khô đợc sử dụng chủ
yếu ở các nớc Đông Nam á dùng để hút và sử dụng để điều chế ra morphine và
Heroine.

* Xái thuốc phiện: là phần sản phẩm cháy còn lại trong tẩu sau khi thuốc phiện
đã đợc hút.

* Thuốc phiện y tế (còn gọi là thuốc phiện bột): đợc chiết xuất và sấy khô trong
điều kiện nhiệt độ ổn định, thờng có hàm lợng Morphine từ 9,5 -10,5%.

Các đối tợng sản xuất thuốc phiện thờng đóng thành những gói (quả thốc phiện)
để cất giấu, vận chuyển, mua bán hoặc đợc chia nhỏ thành chỉ, bi để hút hoặc chng
cất để có đợc dung dịch thuốc phiện cho ngời nghiện tiêm chích.

Hậu quả của việc sử dụng thuốc phiện là tạo ra cảm giác êm dịu, đê mê kéo dài
từ 3 đến 6 giờ. Khi đã nghiện thuốc phiện thì suy sụp về sức khoẻ, da xám dần,
khơng muốn ăn, ăn khơng ngon, tiêu hố kém, ngời gầy yếu, hốc hác, sợ nớc, sợ
r-ợu, đi đứng khơng vững, thân hình tiều tụy. Ngời nghiện có thể chết do suy tim
mạch và kiệt sức.

Hiện nay cây thuốc phiện đợc trồng chủ yếu ở 2 khu vực, đó là vùng “Tam giác
vàng” và vùng “Lỡi liềm vàng”. Điển hình: Thái Lan hiện nay cịn khoảng trên
3000ha cây thuốc phiện.

ở Việt nam: Theo báo cáo mới nhất của UBQGPCTNXH thì hiện nay nớc ta cịn
khoảng 124ha cây thuốc phiện, đợc trồng rải rác ở vùng sâu, vùng xa, vùng núi cao
ở một số tỉnh nh: Lai Châu, Điện Biên, Lào Cai, Thanh Hoá, Nghệ An. Mục tiêu của
Đảng và Nhà nớc ta là từ nay đến nay đến năm 2008 chúng ta sẽ cơ bản triệt xố số

diện tích cây thuốc phiện cịn lại này.

<b>* Morphine</b>

- Tªn khoa häc: morphine
- Stt: 103 (DM2, NĐ 67)
- Màu sắc: trắng

- V: ng

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

- Đặc điểm: Morphine tồn tại ở dạng tinh bột, màu trắng, màu nâu.

Mu sc ca Morphine tuỳ thuộc vào độ tinh khiết của Morphine đợc tạo ra.
- Tác dụng: Morphine đợc dùng trong y tế làm thuốc giảm đau, điều chế thuốc
ho, chữ bệnh ỉa chảy.

<b>* Heroine.</b>

- Tªn khoa häc: heroin
- Stt: 10 (DM1)

- TiÕng lóng: Hàng trắng, cơm trắng, khăn trắng

- c im: Heroine tồn tại ở dạng bột tinh thể. Màu sắc của heroine phụ
thuộc vào độ tinh khiết của heroine đợc tạo ra và vùng sản xuất ra loại Heroine đó.
Heroine thờng có vị đắng và có mùi chua của axít, do q trình axetylen hố từ
Morphine.

Trên thị trờng Heroine thờng đợc đóng thành bánh hình khối chữ nhật. tỉ lệ:12:
7: 3.

Trªn bánh Heroine thờng có hình 2 con S Tử trầu quả cầu, một mặt có hình ba
số chín nổi.

Cỏc i tợng buôn bán Heroine chia bánh Heroin ra các tép nhỏ theo tỉ lê:
+ 1 cặp (2bánh) = 0,7 – 0,72kg

+ 1kg = 26c©y
+ 1c©y = 10 chØ

+ 1chØ = 10ph©n = 80 tÐp.

Nh vËy, 1kg Heroine nÕu chia ra thành từng tép nhỏ thì số lợng của nó lên tới
20.800 tép (giá 01 tép trung bình 50.000đ)

S iu chế Heroine từ thuốc phiện:

Nhựa thuốc phiên Morphine Heroine
10kg 1kg 0,85 - 0,9kg
<i>Độ độc tính và khả năng gây nghiện:</i>

Thc phiƯn <(10-12 lÇn) Morphine< (5-8 lÇn) Heroine
- Thc phiƯn sư dơng nhiỊu lần gây nghiện

- Morphine khoảng 5- 7 lần
- Heroine 2-3 lÇn (liỊu 3-4mg)

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

ma t. Đặc biệt là việc điều chế Heroine từ thuốc phiện, theo tài liệu điều tra cho
biết thì đối tợng này mỗi lần điều chế số lợng Heroine từ thuốc phiện khoảng 2 đến
300kg. Khoảng 12kg thuốc phiện đợc khoảng 1kg Heroine.

+ C¸c chÊt ma tuý tổng hợp toàn phần trong nhóm có thể thay thế Morphine,
heroine và các opiat khác:

(Methadon, Pethidine, Phenazocine, Diazepam, Dolagan...)

<b>C¸c chÊt ma tuý kÝch thÝch</b>

<b>(cocain, amphetamine, methamphetamin)</b>

<i><b>Ma tuý gây kích thích: là các chất ma túy khi đa vào cơ thể có tác dụng trực</b></i>
tiếp lên hệ thần kinh, làm cho hệ thần kinh hoạt động mạnh lên, ngời sử dụng có
cảm giác khoẻ mạnh, tăng cờng về thể lực, không biết mệt mỏi, không thấy buồn
ngủ. Nhng sau khi sử dụng cơ thể cảm thấy mệt mỏi, chân tay rã rời, có các biểu
hiện nh cờng giao cảm, tăng huyết áp, rối loạn tâm lý...

Một số chất ma tuý trong nhóm này mà chúng ta thờng gặp đó là: Cocaine và
các chất ma tuý tổng hợp nh: Methamphetamine, Amphetamine, Ecstasy.

* Các chất ma tuý tổng hợp có tác dụng kích thích.
<i><b> Cây cô ca và các sản phẩm của nó</b></i>

<b>- Lá cô ca</b>

+ Tên khoa học: Coca leaf
+ Stt: 64

+ Hình dạng; hình trứng, sống dày
+ Màu sắc: Xanh đậm

+ Chiều dài: 5cm

<b>- Cocaine, l sn phm thu đợc từ lá của cây cô ca.</b>
+ Tên khoa học: Cocain

+ Stt: 65

+ Dạng tồn tại: Bột nhão cô ca, Cocaine bazơ, Cocaine clohydrat, tinh thể co ca
+ Vị: đắng

+ Màu sác: từ đen đến trắng tùy theo dạng tồn tại
Chúng ta thờng gặp đó là:, Amphetamine, Ecstasy
- Amphetamine

<b>+ Tên khoa học: Amphetamine</b>
<b>+ Stt: 145</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

+ Màu sắc: đa dạng
+ Ký hiệu: đa dạng

+ <b>Methamphetamine: </b>l một dạng tồn tại khác của amphetamin, tồn tại
ở dạng bột kết tinh màu trắng, dễ tan trong nớc, khó tan trong dung môi hữu cơ.
Đây là chất ma tuý rất nguy hiểm, khi sử dụng con ngời ln có xu hớng hành động
mang tính bạo lực, hay cịn gọi là “ma tuý bạo lực”, ta thờng gặp ở dạng viên nén,
viên con nhộng, dạng thuốc tiêm hay dạng bột.

Amphetamine và Methamphetamine là những chất ma tuý mà các đối tợng đang
chú ý khai thác để vận chuyển, mua bán và tổ chức sử dụng tại các vũ trờng, nhà
hàng, nhà nghỉ, quán cà phê giải khát, quán karaoke...Đối tợng sử dụng loại ma tuý
này chủ yếu là thanh, thiếu niên (thuộc con nhà giàu có, ham chơi đua địi, sống

thực dụng, tha hố về nhân cách), trong đó có cả sinh viên, học sinh rèn luyện kém
hoặc bị dụ dỗ, lôi kéo.Hiện nay các đối tợng nghiện ma tuý họ đang có xu hớng
chuyển sang sử dụng các loại loại ma t này, vì:

+ Nã dƠ sư dơng.

+ Q trình sử dụng khơng làm cho các đối tợng sử dụng mắc các căn bệnh
truyền nhiễm, đặc biệt là căn bệnh thế kỷ HIV – AIDS.

+ Nó đem lại hng phấn và cảm giác mạnh cho các đối tợng sử dụng.

Loại ma tuý này đợc các đối tợng buôn bán ma tuý gọi với các tên nh: viên lắc,
viên iờn, viờn chỳa, viờn sỡ cp

<b>Các chất ma tuý gây ảo giác</b>
<b>(cần sa, LSD)</b>

<i><b>Các chất ma tuý gây ảo giác: là những chất ma tuý mà khi đa vào cơ thể nó tác</b></i>
dụng làm cho ngời sử dụng có những cảm giác sai lệch nh nhìn mọi vật xung quanh
trở lên chói trang rực rỡ, hình dụng ra những cảnh tợng đâm chém, đầu rơi, máu
chảy. Sau khi sử dụng cơ thể thấy mệt mỏi, gầy gò, ốm yếu

Cỏc cht ma tuý thờng gặp đó là:
- Cần sa và các sn phm ca nú.
- Lysergide (LSD)

<i><b>* Cần sa và các sản phẩm của nó</b></i>

- Cây cần sa có tên khoa häc lµ: Cannabis - Sativa L.

- Tên gọi khác: Cây gai dầu, cây lanh mèo, cây gai mèo, cây đại ma, cây lanh
mán, cây hỏa ma, cây bồ đà...

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Hiện nay cây Cần sa đợc trồng chủ yếu ở các khu vực nh: ĐNA, Nam á, Trung
á, Mỹ La tinh, Địa Trung Hải, Châu Phi.

Việt Nam chúng ta cũng cịn một diện tích nhỏ cây Cần sa c trng mt s
tnh phớa Nam.

Sản phẩm của cây cÇn sa bao gåm:

+ Thảo mộc cần sa: gồm lá, hoa và quả cần sa. Những ngời sản xuất cần sa thu
hoạch ba bộ phận trên của cây cần sa đem phơi khô, ép thành từng bánh giống bánh
thuốc lào, rồi đa ra bán ở thị trờng hoặc nghiền nhỏ cuộn thành điếu giống điếu thuốc
lá, mỗi điếu nặng từ 2 - 4g rồi mang bán cho ngời nghiện để hút. Nhiều ngời còn
dùng cần sa thảo mộc để pha nớc uống hoặc luộc cần sa thảo mộc tơi để ăn.

+ Nhựa cần sa: nhựa cần sa đợc chiết từ tất cả các bộ phận của cây cần sa bao
gồm: lá, rễ, thân, vỏ, hoa, quả đều chiết xuất trên máy ép. Nhựa cần sa thu đợc có
màu đen sẫm giống nh thuốc phiện. Nhựa cần sa thờng có nồng độ các chất gây
nghiện cao gấp 8 - 10 lần so với cần sa thảo mộc. Nhựa cần sa đợc đa vào khn,
đóng thành từng bánh, đóng nhãn hiệu rồi đa ra thị trờng tiêu thụ.

+ Tinh dầu cần sa: tinh dầu cần sa có màu hơi tối và mùi hắc, đợc chiết từ cần sa
thảo mộc hoặc nhựa cần sa. Nồng độ các chất gây nghiện trong tinh dầu cần sa rất
cao. Tinh dầu cần sa có độc tính gấp 3 - 4 lần so với nhựa cần sa.

Hiện nay, cần sa là một trong những chất ma tuý đợc sử dụng phổ biến. Tác
dụng nguy hiểm nhất của cần sa là gây ảo giác, làm cho ngời sử dụng có nhận thức
và hành động sai lệch. Tuỳ thuộc vào thần kinh của từng ngời nghiện mà cần sa có

những tác động gây ảo giác khác nhau.

<i><b>* Lysergide (LSD)</b></i>

+ Tên khoa học: Lysergide
+ Stt: 27

+ Dạng tồn tại: bột tinh thể màu trắng.

õy l loi ma tuý gây ảo giác mạnh nhất mà loài ngời biết đến, chỉ cần từ 20
-50 microgam là đủ gây ra những hoang tởng.

Đối với hững đối tợng buôn bán ma tuý thì chúng thờng chuyển LSD thành
dạng viên giấy thm.

2. Tác hại của tệ nạn ma tuý

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

là tác hại do tình trạng nghiện ma tuý, tội phạm về ma tuý và các hành vi khác liên
quan đến ma tuý gây ra đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội. Cụ thể là:

<b>a) Tác hại của ma tuý đối với bản thân ngời sử dụng</b>

+ Hệ tiêu hố: Ngời nghiện ln có cảm giác no, vì vậy họ khơng muốn ăn, tiết
dịch của hệ tiêu hố giảm, họ thờng có cảm giác buồn nơn, đau bụng, đại tiện lúc
lỏng, lúc táo bón.

+ Hệ hơ hấp: Những đối tợng hít ma tuý thờng bị viêm mũi, viêm xoang, viêm
đờng hô hấp trên và dới.

+ Hệ tuần hoàn: Ngời nghiện thờng bị loạn nhịp, huyết áp tăng giảm đột ngột,

mạch máu bị xơ cứng đặc biệt là hệ mạch não làm ảnh hởng đến hoạt động của bộ
não. Do việc tiêm chích thờng khơng vơ trùng nên dễ dẫn đến nhiễm trùng máu,
viêm tắc tĩnh mạch, thờng gặp viêm tắc tĩnh mạch hai chi dới. Có trờng hợp viêm
tắc tĩnh mạch quá nặng, thầy thuốc phải ca chân ngời bệnh để cứu tính mạng hoặc
sau khi khỏi sẽ để lại di chứng teo cơ vĩnh viễn.

+ Đối với hệ thần kinh: Khi đa ma tuý vào cơ thể, ma tuý sẽ tác động trực tiếp lên
hệ thần kinh trung ơng, gây nên tình trạng kích thích hoặc ức chế từng phần ở bán
cầu đại não. Ngời nghiện nặng có biểu hiện rối loạn phản xạ thần kinh, đau đầu,
chóng mặt, trí nhớ giảm sút, có hội chứng quên, hội chứng loạn thần kinh sớm (ảo
giác, hoang tởng, kích động...) và hội chứng loạn thần kinh muộn (các rối loạn về
nhận thức, cảm xúc, về tâm tính, các biến đổi về nhân cách đặc trng cho ngời nghiện
ma tuý) viêm dây thần kinh, rối loạn cảm giác, run chân, tay, chậm chạp, u sầu, ngại
vận động, dễ bị kích động dẫn tới tội ác, nếu dùng liều cao có thể bị ngộ độc cấp,
biểu hiện rối loạn tâm thần nặng, hôn mê.. ở trạng thái loạn thần kinh sớm, ngời
nghiện ma tuý có thể có những hành vi nguy hiểm cho bản thân và ngời xung quanh.

ở trạng thái loạn thần kinh muộn, ngời nghiện ma tuý bị méo mó về nhân cách tạo
nên sự ích kỷ, sự địi hỏi hởng thụ, mất dần tính cách, trách nhiệm của cá nhân trong
đời sống. Họ dần trở thành những con ngời liều lĩnh và tàn nhẫn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

+ Các bệnh về da: Ngời nghiện ma tuý bị rối loạn cảm giác da nên không cảm
thấy bẩn, mặt khác họ thờng sợ nớc, vì vậy họ rất ngại tắm rửa, đây là điều kiện
thuận lợi cho các bệnh về da phát triển nh ghẻ lở, hắc lào, viêm da...

+ Nghiện ma t dẫn đến tình trạng suy nhợc tồn thân, suy giảm sức lao động.
Ngời nghiện ma tuý bị suy giảm sức lao động, giảm hoặc mất khả năng lao
động và khả năng tập trung trí óc. Trờng hợp sử dụng ma tuý quá liều có thể bị chết
đột ngột.

- Gây tổn hại về tinh thần: Các cơng trình nghiên cứu về ngời nghiện ma tuý
khẳng định rằng nghiện ma tuý gây ra một loại bệnh tâm thần đặc biệt.

- Gây tổn hại về kinh tế: Sử dụng ma tuý tiêu tốn nhiều tiền bạc. Khi đã nghiện,
Ngời nghiện ln có xu hớng tăng liều lợng dùng, chi phí về tiền của ngày càng lớn,
dẫn đến họ bị khánh kiệt về kinh tế.

- Về nhân cách: Sử dụng ma tuý làm cho ngời nghiện thay đổi trạng thái tâm lý, sa
sút về tinh thần. Họ thờng xa lánh nếp sống, sinh hoạt lành mạnh, xa lánh ngời thân,
bạn bè tốt. Khi đã lệ thuộc vào ma tuý thì nhu cầu cao nhất đối với ngời nghiện là ma
tuý, họ dễ dàng bỏ qua những nhu cầu khác trong cuộc sống đời thờng. Vì vậy, để đáp
ứng nhu cầu bức bách về ma tuý của bản thân, họ có thể làm bất cứ việc gì kể cả trộm
cắp, lừa đảo, cớp giật, thậm chí giết ngời.. miễn là có tiền mua ma tuý để thoả mãn cơn
nghiện. Hành vi, lối sống của họ bị sai lệch so với chuẩn mực đạo đức của xã hội và
luật pháp. Họ là những ngời bị tha hoá về nhân cách.

- ảnh hởng đến quan hệ tình dục và nịi giống

<b>b) Gây tổn hại về kinh tế, tình cảm, hạnh phúc gia đình</b>

- Làm tổn thơng tình cảm, lịng tự trọng của ngời thân trong gia đình do cảm
thấy hổ thẹn với bạn bè, hàng xóm vì có ngời thần là ngời nghiện ma t; làm cho
ngời thân trong gia đìnhf ln phải sống trong trạng thái lo lắng, bồn chồn..

-Gia đình mất nguồn nhân lực lao động chính;

- Làm khánh kiệt tài sản trong gia đình do ngời nghiện đem đi bán lấy tiền mua
ma túy sử dụng;

- Ngời nghiện xa lánh ngời thân, sống ích kỉ, thu mình hởng thụ, thiếu trách

nhiệm với gia đình, nhiều trờng hợp cịn phạm pháp (bán con, giết bà...).

<b>c) Tác hại của tệ nạn ma tuý đối với nền kinh tế:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

- Hàng năm Nhà nớc phải chi phí hàng ngàn tỷ đồng cho việc xóa bỏ cây thuốc
phiện, cho cơng tác cai nghiện ma t, cơng tác phịng, chống và kiểm soát ma tuý.
- Làm suy giảm lực lợng lao động của gia đình và xã hội cả về số lợng và chất
l-ợng; làm cho thu nhập quốc dân cũng giảm, chi phí cho dự phịng và chăm sóc y tế
lại tăng.

- ảnh hởng đến tâm lý của các nhà đầu t nớc ngoài, khách du dịch.
- Làm lũng đoạn và chi phối thị trờng tiền tệ các nc

- Là nguyên nhân hình thành tổ chức Maphia

<b>d) Tác hại của tệ nạn ma tuý đối với trật tự an toàn xã hội:</b>

-TNMT là nguyên nhân làm nảy sinh, gia tăng tình hình tội phạm trong nớc gây
ảnh hởng đến ANTT (trộm, cớp, buôn bán ma túy, buôn bán ngời, khủng bố...);

- TNMT là NN, ĐK nảy sinh, phát triển các TNXH khác (mại dâm, cờ bạc...);
- Gây bất ổn về tâm lý cho QCND trên địa bàn.

3. Nguyên nhân dẫn đến nghiện ma tuý và dấu hiệu nhn bit
hc sinh nghin ma tuý

<b>a) Quá trình và nguyên nhân nghiện ma tuý</b>
<b>Khái niệm nghiện ma túy:</b>

<i><b>a1. Quá trình nghiện ma tuý</b></i>

<b>Sử dụng lần đầu tiên --> Thỉnh thoảng sư dơng --> sư dơng thêng xuyªn</b>
<b>--> Sư dơng do phụ thuộc</b>

Quá trình mắc nghiện <i>(Lâu hay mau phụ thuộc vào các yêu tố:)</i>
<b>-</b> Độc tính của chất ma túy

<b>-</b> Tần suất sử dụng

<b>-</b> Hình thức sử dụng (tiêm chÝch, hót, hÝt, uèng)

<b>-</b> Thái độ của ngời sử dụng

<i><b>a2. Nguyên nhân dẫn đến nghiện các chất ma tuý</b></i>

+ Nguyªn nhân khách quan

* Do nh hng ca mt trỏi c chế thị trờng dẫn đến những tác động đối với lối
sống của giới trẻ nh: lối sống thực dụng, buông thả... một số học sinh không làm
chủ đợc bản thân đã sa vào tệ nạn xã hội, trong đó có tệ nạn ma tuý.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

* Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trờng, xã hội trong quản lý học sinh, sinh viên
ở một số địa phơng cha thực sự có hiệu quả.

* Cơng tác quản lý địa bàn dân c ở một số địa phơng cha tốt, nên ở một số khu
vực xung quanh các trờng học hoặc tại nơi các em c trú, sinh sống còn nhiều tụ
điểm cờ bạc, mại dâm, ma tuý từng ngày từng giờ tác động đến suy nghĩ và hành
động của lứa tuổi trẻ, trong đó có các em học sinh.

* Do một bộ phận các bậc cha mẹ thiếu quan tâm đến việc học tập, sinh hoạt

của con, em. Cha, Mẹ và những ngời lớn tuổi do mải làm ăn, lo kiếm tiền hoặc do
nuông chiều con cái quá mức hoặc trong gia đình có ngời lớn tuổi cũng mắc nghin
hoc cú hnh vi buụn bỏn ma tuý....

+ Nguyên nhân chñ quan:

* Do thiếu hiểu biết về tác hại của ma tuý, nên nhiều em học sinh bị những đối
tợng xấu kích động, lơi kéo sử dụng ma t, tham gia vận chuyển, mua bán ma tuý.

* Do muốn thoả mãn tính tị mị của tuổi trẻ, thích thể hiện mình, nhiều em đã
chủ động đến với ma tuý.

* Do tâm lý đua đòi, hởng thụ; nhiều em học sinh có lối sống bng thả, dễ bị
lơi kéo, sa ngã. với những học sinh này không chỉ sử dụng ma tuý mà còn tham gia
vận chuyển, mua bán ma tuý nhằm mục đích kiếm tiền để thoả mãn thú vui hởng
lạc.

* Một số trờng hợp do hồn cảnh gia đình bất lợi nh: Bố, mẹ bỏ nhau; gia đình
bất hồ, mồ cơi cha mẹ hoặc hồn cảnh gia đình khó khăn... Do buồn chán cô đơn,
không làm chủ đợc bản thân các em đã chủ động tìm đến với ma tuý.

<b>b) DÊu hiÖu nhËn biÕt häc sinh nghiÖn ma tuý</b>

Tổng kết từ thực tiễn cho thấy các chất ma tuý thờng đợc học sinh, sinh viên sử
dụng là: Heroin, Ma t tổng hợp, Cần sa, Dơlagan... bằng cách: hít, uống, chích.
Nếu sử dụng thờng xuyên hoặc đã bị lệ thuộc (mắc nghiện), có thể nhận biết thơng
qua những dấu hiệu sau:

- Trong cặp sách hoặc túi quần áo thờng có dơng cơ dïng sư dơng chÊt ma tóy
nh: bËt lưa, kẹo cao su, giấy bạc;

- Hay xin ra ngoài đi vƯ sinh trong thêi gian häc tËp;
- Thêng tơ tËp ở nơi hẻo lánh

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

- Hay bị toát mồ hôi, ngáp vặt, ngủ gà ngủ gật, tính tình cáu gắt, da xanh tái, ớn
lạnh nổi da gà, buồn nôn, mất ngủ, trầm cảm

- Ngi tip xỳc vi ngi thân, bạn tốt, có ý xa lánh mọi ngời; cố tránh các hoạt
động vui chơi lành mạnh.

<b>4. Tr¸ch nhiƯm cđa häc sinh trong phßng, chèng ma tuý</b>

<b>a) Một số thủ đoạn của các đối tợng buôn bán và tổ chức sử dụng trái phép</b>
<b>chất ma tuý thờng sử dụng để lôi kéo, cỡng bức học sinh, sinh viên sử dụng ma</b>
<b>tuý, tham gia buôn bán ma tuý.</b>

- KÝch thÝch tính tò mò, hiếu kỳ, tự ái của các em: khích tớng, cho dùng thử,
gán nợ bằng tài sản;

- S dụng “vệ tinh” đến khu vực trờng học, thuê trọ quan sát phát hiện các HS
chơi bời, con nhà giàu...lôi kéo, dụ dỗ các em SD, MB ma túy;

- Thông qua các HS, SV ngiện để dụ dỗ lôi kéo;

- Nắm bắt các điểm yếu của các em để từ đó khống chế, cỡng bức các em sử
dụng ma túy.

<i><b>- Những học sinh, sinh viên mà các đối tợng buôn bán ma tuý thờng chú ý rủ</b></i>
<i><b>rê lôi kéo</b></i>

+ Häc sinh, Sinh viên thuộc con nhà giàu có, có biểu hiện chơi bời, h hỏng.
+ Học sinh, Sinh viên có ý thøc tỉ chøc kû lt kÐm, thêng vi ph¹m nội quy,
quy chế nhà trờng, bị xử lý kỷ luật, biĨu hiƯn ch¸n häc.

+ Học sinh, Sinh viên là con em các đồng chi lãnh đạo các cấp, các ngành.
+ Học sinh, Sinh viên là ngời nông thôn, dân tộc ít ngời có hồn cảnh kinh tế
khó khăn hoặc ở những vùng trọng điểm về ma tuý.

+ Học sinh, Sinh viên gia đình khơng hồn thiện (Bố, Mẹ mất sớm; Bố, Mẹ ly
dị...hoặc trong gia đình có ngời phạm tội b bt gi..)

<b>b) Trách nhiệm của Học sinh trong phòng, chèng ma tuý</b>

Để góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ phịng, chống ma t theo tinh thần chỉ đạo
của Chính phủ, với trách nhiệm là Học sinh, Sinh viên cần thực hiện tốt những nội
dung sau:

- Học tập, nghiên cứu nắm vững những quy định của pháp luật đối với cơng tác
phịng, chống ma t và nghiêm chỉnh chấp hnh.

- Không sử dụng ma tuý dới bất kỳ hình thøc nµo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

- Khuyên nhủ bạn học, ngời thân của mình khơng sử dụng ma t hoặc tham
gia các hoạt đông vận chuyển, mua bán ma tuý.

- Khi phát hiện những Học sinh, Sinh viên có biểu hiện sử dụng ma tuý hoặc
nghi vấn buôn bán ma tuý phải báo cáo kịp thời cho Thầy, Cô giáo để có biện pháp
ngăn chặn.

- Nâng cao cảnh giác tránh bị đối tợng xấu rủ rê, lôi kéo vào các việc làm phạm

pháp, kể cả việc sử dụng và buôn bán ma tuý.

- Có ý thức phát hiện những đối tợng có biểu hiện nghi vấn dụ dỗ Học sinh,
Sinh viên sử dụng ma tuý hoặc lôi kéo Học sinh, Sinh viên vào hoạt động vận
chuyển, mua bán ma tuý; báo cáo kịp thời cho Thầy, Cô giáo hoặc cán bộ có trách
nhiệm của nhà trờng.

- Phát hiện những đối tợng bán ma tuý xung quanh khu vực trờng học và kịp
thời báo cáo cho Thầy, Cô giáo, cán bộ nhà trờng.

- Phát hiện và báo cáo kịp thời cho chính quyền địa phơng những đối tợng mua
bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý và những nghi vấn khác xảy ra ở địa bàn
mình c trú hoặc tạm trú.

- Tích cực tham gia phong trào phịng, chống ma tuý do nhà trờng, tổ chức
đoàn, tổ chức hội phụ nữ phát động.

- Hởng ứng và tham gia thực hiện những cơng việc cụ thể, góp phần thực hiện
nhiệm vụ phòng, chống ma tuý tại nơi c trú, tạm trú do chính quyền địa phơng phát
động.

- Ký cam kết không vi phạm pháp luật, không tham gia các tệ nạn xã hội, trong
đó có tệ nạn ma t.

<b>C©u hái «n tËp</b>

<b>1. Nêu tác hại của ma tuý đối với bản thân ngời sử dụng?</b>
<b>2. Tác hại của ma tuý đối với trật tự an tàn xã hội?</b>

</div>

<!--links-->