HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY TNHH NHÀ NƯỚC MỘT THÀNH VIÊN CƠ KHÍ QUANG TRUNG

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI
CÔNG TY TNHH NHÀ NƯỚC MỘT THÀNH VIÊN CƠ KHÍ
QUANG TRUNG
3.1 NHỮNG NHẬN XÉT CHUNG VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT
LIỆU TẠI CÔNG TY CƠ KHÍ QUANG TRUNG
Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Cơ khí Quang trung là một trong
những doanh nghiệp nhà nước có quá trình phát triển gắn liền với tiến trình phát
triển kinh tế của đất nước. Công ty đã gặp rất nhiều khó khăn trước sự chuyển đổi
của nền kinh tế từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường có sự điều
tiết của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên công ty đã thích
ứng với cơ chế mới, nhanh chóng phục hồi sản xuất từng bước chiếm lĩnh thị
trường trong nước và trở thành một trong những công ty lớn mạnh của ngành cơ
khí Việt nam. Để có được thành công đó đã phải nỗ lực vượt bậc trong tất cả các
khâu và đặc biệt quan trọng đó là sự góp phần của công tác tổ chức kế toán.
Trước sự hội nhập kinh tế Quốc tế đòi hỏi Công ty phải ngày càng hoàn thiện
hơn nữa, khắc phục dần những hạn chế còn tồn tại.
3.1.1 Những ưu điểm và kết quả đạt được
Về bộ máy kế toán
Để phù hợp với đặc điểm tổ chức và quy mô sản xuất kinh doanh của công
ty, bộ máy kế toán được tổ chức theo hình thức kế toán tập trung, toàn bộ công tác
kế toán được tập trung tại phòng tài chính kế toán. Việc vận dụng hình thức này
có ưu điểm là đảm bảo sự lãnh đạo tập trung, đảm bảo chức năng cung cấp thông
tin đầy đủ, kịp thời, chính xác, phục vụ cho hoạt động của doanh nghiệp. Hơn
nữa, đội ngũ nhân viên của phòng kế toán là những người có năng lực, có chuyên
môn nghiệp vụ vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao. Mỗi nhân viên kế toán phụ
trách một số phần hành công việc khác nhau, tạo điều kiện cho việc đi sâu tìm
hiểu công việc được giao và nâng cao nghiệp vụ, phát huy hết khả năng của mình.
Điều đó đảm bảo nguyên tắc hiệu quả, tiết kiệm, và hợp tác hoá trong lao động.
Về phương pháp trình tự hạch toán và hệ thống sổ sách chứng từ.
Công ty đã áp dụng hình thức ghi sổ Nhật kí chứng từ để hạch toán và mang

nhiều thuận lợi như: phù hợp với qui mô của công ty, đảm bảo tính chuyên môn
hoá cao và phân công lao động của công ty. Các bảng biểu, sổ sách kế toán được
công ty thực hiện tương đối đầy đủ, ghi chép cẩn thận rõ ràng, có hệ thống, kế
toán tương đối chính xác và tuân thủ đúng chế độ kế toán do Bộ tài chính và nhà
nước qui định. Đặc biệt, để thuận lợi cho công việc ghi chép kế toán, công ty đã
sử dụng thêm một số loại sổ ngoài hình thức nhật kí chứng từ như: Bảng tổng hợp
nhập xuất tồn NVL (mẫu biểu số 17); Bảng tổng hợp chi tiết phải trả cho người
bán (mẫu biểu số 20)…đã mang lại nhiều thuận cho công tác kế toán: cụ thể ở
đây, khi sử dụng thêm bản tổng hợp nhập xuất tồn đã tạo thuận lợi cho việc theo
dõi tình hình nhập xuất tồn của tất cả các loại NVL. Mặt khác, từ bảng này việc
vào bảng kê số 3 sẽ nhanh hơn.
Về tài khoản kế toán sử dụng:
Nhìn chung công ty đã sử dụng đúng các tài khoản theo chế độ kế toán hiện
hành quy định. Ngoài ra, công ty còn mở thêm một số tài khoản cáp 2 để phục vụ
cho việc hạch toán . Điều này thể hiện sự linh hoạt trong việc áp dụng các tài
khoản kế toán.
Về công tác thu mua NVL
Phòng kế hoạch và phòng kế toán vẫn luôn kết hợp chặt chẽ để đề ra kế
hoạch thu mua hợp lí, không có tình trạng tồn đọng NVL hay thiếu hụt NVL phục
vụ cho sản xuất, tạo điều kiện thuận lợi hợp lí cho việc quản lí và luân chuyển
chứng từ một cách thông suốt, hạn chế sai sót, tăng cường kiểm tra giám sát lẫn
nhau giữa các bộ phận.
Mặt khác, Công ty đã thiết lập được mối quan hệ lâu năm với các đơn vị
cung ứng vật tư nên giá cả tương đối ổn định, từ đó tránh được tình trạng thiếu
hụt, gián đoạn sản xuất. Đồng thời ban kiểm nghiệm của công ty hoạt động rất
hiệu quả, đảm bảo số lượng, chất lượng, chủng loại vật liệu mua về. Kết hợp với
hệ thống kho tàng của Công ty được trang bị khá đầy đủ về các phương tiện đo
lường về mặt hiện vật, kích cỡ, quy cách. NVL được sắp xếp khoa học, thuận tiện
cho việc xuất nhập kho và kiểm tra. Công việc kế toán tại kho được thực hiện khá
nghiêm túc và thường xuyên được kiểm tra đối chiếu với kế toán NVL tại phòng

kế toán.
Về khâu sử dụng NVL
Phòng kế hoạch sản xuất và phòng kĩ thuật phối hợp để đề ra mức sử dụng
vật liệu căn cứ vào tình hình sản xuất thực tế và các yêu cầu về vật liệu của từng
loại sản phẩm hàng hoá, từng đơn đặt hàng. Vì vậy đã tiết kiệm đáng kể chi phí
NVL, hạ giá thành sản phẩm.
Công ty sử dụng phương pháp đánh giá NVL xuất kho theo phương pháp
đích danh là hoàn toàn hợp lí, bởi Công ty chủ yếu sản xuất theo đơn đặt hàng,
NVL mua về ít khi phải nhập kho mà xuất luôn cho sản xuất theo các đơn đặt
hàng nên có thể nhận diện được ngay từng lô hàng.
Về tổ chức kế toán chi tiết NVL
Các thủ tục nhập - xuất - kho được thực hiện tương đối chặt chẽ, các chứng
từ được thiết lập đầy đủ, quy trình luân chuyển hợp lí thuận lợi cho việc xuất kho
và ghi chép kế toán.
Giá NVL nhập kho được xác định theo giá thực tế giá xuất kho được tính
theo đơn giá đích danh đã tuân thủ nguyên tắc và chế độ hiện hành.
Hàng tồn kho của công ty được bảo quản trong điều kiện hiện đại và khoa
học, thuận tiên cho việc nhập xuất kho và kiểm tra.
Công ty đã sử dụng phương pháp thẻ song song để hạch toán chi tiết NVL, từ
đó giúp cho việc ghi chép đơn giản, dễ hiểu, dễ phát hiện kiểm tra và phát hiện
nhiều sai sót.
Về hạch toán tổng hợp
Công ty đã sử dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán NVL,
phương pháp này phù hợp với tình hình biến động rất thường xuyên của vật tư,
cung cấp những thông tin kịp thời chính xác về NVL. Hơn nữa kế toán có sự hỗ
trợ của máy tính trong công tác kế toán nên việc lựa chọn phương pháp KKTX là
hoàn toàn hợp lí.
3.1.2 Những hạn chế và khó khăn còn tồn tại
Bên cạnh những ưu điểm và kết quả đạt được, công tác kế toán nói chung và
kế toán NVL nói riêng của công ty còn nhiều tồn tại cần khắc phục để hoàn thiệt

hơn nữa bộ máy kế toán.
Về phân loại
Khối lượng sử dụng ở công ty rất lớn bao gồm nhiều loại, mỗi loại đều có
tính chất công dụng, quy cách khác nhau. Do đó việc phân loại NVL một cách
khoa học là rất cần thiết. Tuy nhiên công việc này công ty chưa đạt được hiệu quả
như là: công ty chưa lập sổ danh điểm vật tư để sắp xếp các loại vật liệu dẫn đến
khó khăn trong công tác quản lí và công tác quản lí và công tác kế toán.
Cụ thể như: mỗi loại NVL như thép bao gồm các loại thép tấm, thép ống đúc,
thép tròn …
Thép tấm lại có rất nhiều loại tấm có bề dầy khác nhau phục vụ yêu cầu khác
nhau như: tấm 2,5mx4,25mx2,5m; tấm 2mx4mx1,5m…
Thép ống đúc có nhiều loại kích cỡ khác nhau như thép ống đúc
F133x6x990, thép ống đúc F219x7x4451, thép ống đúc φ 219x7x2100, thép ống
đúc φ63x3,5x1450 …
Mỗi loại inox bao gồm rất nhiều loại khác nhau như: que hàn inox, cuộn
inox, ống inox, tấm inox…và mỗi loại lại có kích cỡ khác nhau.
Ngoài ra còn có rất nhiều NVL khác nữa có tên, chủng loại qui cách, kích cỡ,
khác nhau dẫn đến công tác quản lí NVL về mặt số lượng cũng như là giá trị phức
tạp.
Về hệ thống tài khoản kế toán sử dụng.
Chưa thể hiện tính linh hoạt trong việc sử dụng các tài khoản về NVL. Đó là
công ty chưa mở ra các TK cấp 3, cấp 4 để thuận tiện cho việc theo dõi từng loại,
từng nhóm, từng thứ NVL, …
Về hình thức sổ kế toán áp dụng tại công ty
Việc sử dụng hình thức kế toán nhật kí chứng từ tuy có nhiều ưu điểm và
thuận lợi nhưng đây là một hình thức chứng từ phức tạp nên cần nhân viên có
trình độ chuyên môn cao và tính cẩn thận trong công việc. Công ty đã mở thêm
một số loại sổ để theo dõi tình hình thanh toán với người bán… nhưng không
mang lại hiệu quả công việc cao.
Về tổ chức bộ máy kế toán

Các nhân viên kế toán còn phải kiêm nhiệm nhiều phần hành kế toán, tuy có
ưu điểm là thu gọn bộ máy kế toán, nhưng lại có nhược điểm là khó khăn trong
việc thực hiện các chế độ chính sách kế toán và không đảm bảo được tính chuyên
môn hoá trong lao động, có thể làm giảm hiệu quả công việc.
Về việc áp dụng máy vi tính trong công tác kế toán.
Hiện nay, phòng kế toán của công ty đã trang bị 3 máy vi tính và 1 máy in,
việc trang bị thiết bị còn hạn chế, máy vi tính chưa thực sự phát huy vai trò của
nó, kế toán chỉ sử dụng máy tính cho việc lập báo cáo quyết toán, lên bảng tổng
kết tài sản, báo cáo tiêu thụ, bảng biểu về tiền lương, NVL, các loại sổ sách
khác… Các bảng biểu, sổ này được kẻ sẵn trong máy mà không sử dụng sổ, bảng
kẻ tay. Cuối mỗi tháng, kế toán nhập số liệu trực tiếp từ các chứng từ gốc vào sổ,
bảng có sẵn trong máy qua bàn phím, sang tháng sau lại copy mẫu bảng biểu, sổ
này sang trang mới và quá trình ghi chép lại lập lại như vậy. Ở đây, máy tính chưa
thực sự phát huy hết vai trò của nó, chỉ được sử dụng như một công cụ hỗ trợ các
nhân viên kế toán để quá trình vào sổ, thực chất công việc ở đây là hoàn toàn thủ
công.
3.2 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN
NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CƠ KHÍ QUANG TRUNG
3.2.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu
Hạch toán kế toán là bộ phận cấu thành của hệ thống quản lý, điều hành hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp đồng thời là công cụ đắc lực của nhà nước
trong việc chỉ đạo nền kinh tế quốc dân. Với chức năng giám sát mọi hoạt động
kinh tế , tài chính, hạch toán kế toán cung cấp những thông tin hiện thực và toàn
diện có hệ thống về tình hình tài sản, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của
từng đơn vị, từng ngành và nền kinh tế quốc dân.
Qua sự nghiên cứu ở phần một và phần hai, ta càng thấy rõ vai trò của
hạch toán kế toán nói chung và hạch toán kế toán vật liệu nói riêng. Vật liệu là
yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất còn các nghiệp vụ hạch toán vật liệu là giai
đoạn đầu của quá trình hạch toán kế toán của doanh nghiệp, quyết định tiến độ và
độ chính xác của các giai đoạn sau. Do đó hoàn thiện công tác hạch toán có ý

nghĩa quan trọng. Hoàn thiện hạch toán vật liệu sẽ đảm bảo cho việc cung cấp kịp
thời, đồng bộ, chính xác những vật liệu cần thiết cho sản xuất cũng như kiểm tra,
giám sát việc chấp hành các định mức dự trữ, tiêu hao vật liệu, ngăn ngừa các
hiện trạng hư hao, mất mát, lãng phí trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất.
Qua đó góp phần giảm bớt chi phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, hạ giá thành
sản phẩm của doanh nghiệp.
3.2.2 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại
công ty cơ khí quang trung
Kế toán là bộ phận cấu thành của hệ thống quản lí điều hành hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp đồng thời là công cụ đắc lực của Nhà nước trong việc chỉ
đạo nền kinh tế quốc dân. Vì vậy em xin mạnh dạn đề xuất một số ý kiến sau:
Thứ nhất: Xây dựng hệ thống danh điểm vật liệu hoàn chỉnh và thống nhất
đối với một công ty mà sử dụng hàng ngàn loại vật liệu khác nhau, thì việc lập sổ
danh điểm vật liệu thống nhất hợp lí giữa kho và phòng kế toán (cũng như ở các
phòng liên quan) là việc làm cần thiết. Có sổ danh điểm vật liệu sẽ giúp cho việc
quản lí vật liệu được tốt, hạch toán kế toán sẽ chính xác, tạo điều kiện thuận lợi
cho việc vi tính hoá kế toán vật liệu, góp phần giảm bớt khối lượng công việc
hạch toán kế toán, xử lí vật liệu nhanh chóng, cung cấp thông tin kịp thời phục vụ
yêu cầu quản lí, chỉ đạo sản xuất kinh doanh.
Việc lập sổ danh điểm vật liệu phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa phòng ban
chức năng quản lí để đảm bảo tính khoa học, hợp lí phục vụ yêu cầu quản lí của
công ty, đặc biệt là việc thuận tiện cho việc sử dụng máy tính.
Muốn lập được sổ danh điểm vật liệu thì điều trước tiên phải làm tốt công tác
phân loại vật liệu không chỉ phân loại vật liệu, mà phải phân ra chi tiết hơn trong
từng loại đó.
Vật liệu được phân loại dựa trên vai trò, công dụng của từng vật liệu trong
quá trình sản xuất kinh doanh, những vật liệu nào có cùng vai trò, công dụng xếp
vào cùng một loại như ở công ty đã phân ra: nguyên vật liệu chính, nhiên liệu,
phụ tùng…Trong mỗi loại lại được căn cứ vào tính chất, đặc điểm của vật liệu để
đưa vào thành các nhóm lại phân ra các thứ vật liệu. Mỗi loại vật liệu sẽ được

theo dõi chi tiết trên số kế toán, trong đó lại theo dõi chi tiết theo từng thứ vật liệu
đó.
Việc phân loại được thực hiện tốt sẽ lập được sổ danh điểm vật liệu, tạo điều
kiện thuận lợi cho công tác quản lí và hạch toán nguyên liệu, vật liệu, công cụ
dụng cụ.
Thứ hai: Về tình hình sổ kế toán áp dụng tại Công ty.
Hiện nay công ty đang áp dụng hình thức sổ nhật kí chứng từ để phản ánh và
theo dõi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh là hợp lí. Tuy nhiên, kế toán NVL đã sử
dụng thêm một số loại sổ để theo dõi quá trình thanh toán với người bán và tình
hình biến động của NVL như: Bảng tổng hợp chi tiết phải trả người bán, Bảng kê
nhập xuất tồn NVL, tình hình thanh toán với người bán (các nhà cung cấp vật tư)
…như bảng tổng hợp nhập xuất tồn, bảng tổng hợp phải trả người bán… Nhưng
theo em, ở đây việc lập bảng tổng hợp phải trả người bán (mẫu biểu số 20) là
không cần thiết vì thực chất việc vào bảng tổng hợp này gần giống như vào nhật
kí chứng từ số 5. Không cần qua số liệu ở bảng này thì số liệu để ghi vào nhật kí
chứng từ số 5 sẽ lấy trực tiếp từ các sổ chi tiết phải trả người bán.
Thứ ba: Việc tổ chức bộ máy kế toán
Hiện nay các nhân viên kế toán của công ty còn phải kiêm một số phần hành
kế toán như: Nhân viên kế toán 1 kế toán vật tư kiêm kế toán tiềm mặt việc kiêm
nhiệm này không đảm bảo được tính chuyên môn hoá trong lao động có thể làm
giảm hiệu quả làm việc.
Thứ tư: Về hệ thống tài khoản kế toán sử dụng.
Công ty chưa thể hiện được tính linh hoạt trong việc sử dụng tài khoản kế
toán liên quan đến NVL. Theo em để thuận tiện cho việc theo dõi tình hình biến
động của NVL về mặt giá trị và số lượng, công ty nên mở thêm một số tài khoản
cấp 3, cấp 4… Mặt khác, việc mở thêm tài cấp 3, 4 này tạo điều kiện thuận lợi
cho việc áp dụng kế toán máy sau này.
Ví dụ: Công ty có thể theo dõi NVL chính TK 152 như:
TK 1521 gồm có các loại thép, sắt, inox, vòng bi... thì có thể mở thêm tài
khoản cấp 3 như:

TK15211 – Thép gồm có:
- TK152111- Thép tấm 2mx4mx1.5m
- TK152112- Thép tấm 2mx4.25x2.5m
- TK152113- Thép tròn
Thứ năm: Về việc áp dụng kế toán máy
Ngày nay khoa học công nghệ ngày càng đóng vai trò vô cùng quan trọng
trong nhiều lĩnh vực. Trong đó kế toán sử dụng máy vi tính sẽ giúp cán bộ kế toán
cung cấp thông tin một cách chính xác, kịp thời, đầy đủ đồng thời tiết kiệm cả về
thời gian lao động và tiền của. Việc áp dụng rộng rãi kế toán máy là rất tiện lợi và
cần thiết trong việc điều hành bộ máy kế toán công ty.
Tuy nhiên, muốn sử dụng phần mềm kế toán máy, thứ nhất công ty phải lập
hệ thống danh điểm vật tư thống nhất, hợp lí giữa kho và phòng kế toán. Phải mã
hoá toàn bộ các đối tượng như: Khách hàng, nhà cung cấp NVL, tài sản cố định…
Thứ hai, việc áp dụng hình thức sổ nhật kí chứng từ hiện tại là không phù hợp cho
kế toán máy, mà nên áp dụng hình thức sổ nhật ký chung hoặc hình thức chứng từ
ghi sổ và nó thuận tiện trong điều kiện tổ chức kế toán trên máy.
KẾT LUẬN
Nguyên vật liệu là một thành phần quan trọng trong quá trình sản xuất kinh
doanh. Ở các doanh nghiệp sản xuất nó là mối quan tâm hàng đầu của các nhà
quản lí kinh doanh. Mặt khác, nó là bộ phận của hàng tồn kho, do đó để phản ánh
một cách đầy đủ và chính xác tình hình biến động của nguyên vật liệu về cả số
lượng chất lượng và chủng loại góp phần tiết kiệm nhằm hạ giá thành sản phẩm
thì đòi hỏi việc tổ chức công tác kế toán vật liệu phải luôn luôn được cải tiến và
hoàn thiện, phát huy một cách có hiệu lực công cụ, dụng cụ kế toán nói chung và
kế toán nguyên liệu, vật liệu nói riêng.
Mặc dù vật liệu ở công ty đa dạng, nhiều loại giá cả cao và luôn biến động,
một số loại rất khan hiếm nhưng với sự năng động sáng tạo của Ban Giám đốc
cộng với sự giúp đỡ của Bộ và các cơ quan chủ quản cùng với sự nỗ lực phấn đấu
của toàn thể CBCNV trong công ty và thực hiện nghĩa vụ đầy đủ của mình đối
với ngân sách Nhà nước đầy đủ và đúng hạn.

Cùng với sự phát triển của Công ty, hệ thống quản lí nói chung và bộ máy kế
toán nói riêng, đặc biệt làphần hành kế toán vật liệu công cụ, dụng cụ không
ngừng được thực hiện đáp ứng yêu cầu của sản xuất kinh doanh phục vụ kịp thời
cho quá trình sản xuất được hoạt động liên tục. Song bên cạnh những ưu điểm còn
có một số hạn chế như đã trình bầy ở trên. Trong phân tích tình hình thực tế về
công tác kế toán NVL tại Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Cơ khí Quang
Trung kết hợp với việc nghiên cứu cơ sở lý luận cơ bản, em đã mạnh dạn xin đưa
ra một ý kiến nhằm hoàn thiện thêm một bước công tác tổ chức hạch toán vật liệu,
công cụ dụng cụ ở công ty.
Vì điều kiện trình độ và thời gian có hạn, em rất mong được sự góp ý kiến
của thầy giáo và của các cô chú, các anh chị, cán bộ kế toán của công ty.