bài 4 lão hạc ngữ văn 8 lê thị lệ thư viện giáo án điện tử

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (225.09 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ti t 1

ế

1

,1

2

: Lão H c

ạ

-Nam 
Cao-A.M c tiêu c n ụ ầ đạt :

1.KiÕn thøc:

- Nhân vật,sự kiện ,cốt truyện trong t/p viết theo khuynh hớng hiện thực.
- Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn N Cao trớc s ph n ỏngố ậ đ
thương v v à ẻ đẹp tõm h n ỏng kớnh tr ng c a ngồ đ ọ ủ ười nụng dõn Vi t Namệ
trước cỏch m ng thỏng 8 ạ

-Tài năng NT xuất sắc của nhà văn NC trong việc xd tình huống truyện, miêu
tả,kể chuyện,khắc hoạ hình tợng n/v.

2.K nng:- c diển cảm,hiểu,tóm tắt đợc t/p

-Vận dụng KT về sự Kết hợp các phơng thức biểu đạt trong VBTS để pt
tác phẩm tự sự viết theo khuynh hớng hiện thực.

3.Thái độ:Biết yêu thơng quý trọng con ngời đặc biệt là ngời nghèo khổ.
B.Chuẩn bị:

- GV:Soạn giáo án,ảnh chân dung NC.

- HS:Đọc,tóm tắt ngắn gọn nd truyện,soạn bài.
C.Tổ chức các hot ng dạy và học :

* Bc 1:
- ổn định

- Ki m tra b i c :ể à ũ

? Qua o n trích “T c nđ ạ ứ ước v b ” em hi u thêm ỡ ờ ể được gì v ề đờ ối s ng c aủ
người nông dân trong xã h i c ?ộ ũ

? Quy lu t “T c nậ ứ ướ ỡ ờ được v b ” c th hi n nh th n o trong o n trích? ể ệ ư ế à đ ạ
*Bước 2:Bµi míi (GV thuyết trình)

Hoạt động của GV-HS Kiến thức cần đạt. 
Hoạtđộng1:Hd hs đọc,tóm tắt,tìm hiểu

tg,tp,tõ khã,bè cơc.

MT: Gióp HS tìm hiểu những nét chung nhất
về văn bản.

PP: Vn ỏp, thuyt trỡnh.

?Đọc chú thích sao (SGK).Nêu vài nét về

cuc i v s nghip sỏng tỏc ca tác giả?
-GV thuyết trình thêm về cđ LH.

? Tác phẩm lão hạc được sáng tác năm nào?
Viết về đề tài gì?

- GV hớng dẫn đọc: thể hiện giọng nhân vật,
lời đối thoại, độc thoại. Giọng lão Hạc 
khi chua chát, xót xa, lúc chậm rãi, nằn nì;
Giọng vợ ơng giáo:lạnh lùng,dứt khốt;

-GV đọc mẫu. HS đọc. Nhận xét.

-GV sưa ch÷a, nhận xét.
- Hớng dẫn Hs tóm tắt.

I, Tìm hiểu chung:
1.Tác giả,tác phẩm

a.Tác giả: Nam Cao (1915-1951), tên thật
là Trần Hữu Tri, h nam

- Là nhà văn hiện thực xuất sắc.

- Ông thờng viết về ngời nông dân nghèo
và những trÝ thøc sèng mßn mái trong x·
héi cị.

- Được gii thng HCM v vn hc ngh

thut

b.Tác phẩm: Là truyện ngắn xuất sắc viết
về ngời nông dân trớc cách mạng.

- Văn bản là đoạn cuối của tác phẩm

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

GV: LH nhà nghèo,vợ mất.Lão sống cảnh gà trống
nuôi con.LH rất khổ tâm vì khơng đủ tiền cưới vợ
cho con. Người trai phẫn chí bỏ đi làm đồn điền
cao su biền biệt, hơn 1 năm chảng tin tức gì.

Lão sóng lủi thủi một mình với cậu vàng. Lão cố
làm thuê làm mướn kiếm tiền,còn tiền thu được từ
hoa lợi của mảnh vườn lão dành dụm chờ con về
để cưới vợ cho con. Sau tận ốm dài hai tháng, tiền
dành dụm cạn kiệt.Rồi bão lại phá sạch hoa màu,
LH lâm vào tình cảnh đói deo đói dắt.

LH đau lịng quyết định bán cậu vàng.Sau đó lão
nhờ ơng giáo giữ hộ mảnh vườn khi nào con trai
lão về thì trao lại cho nó. LH lại gửi ơng giáo 30
đồng bạc để khi chết lo ma chay.từ đó lão từ chối
tất cả mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Khi không kiếm
được gì để ăn, lão xin bã chó tự tử,lão chết thật
đau đớn, vật vã,thê thảm.Lão ra đi để lại trong
lũng ụng giỏo mt ni ngm ngựi xút xa.

-Đọc phần tõ khã SGK.(Gv cïng hs gt mét
sè tõ khã); PTBĐ, ngôi kể và nhân vật

chính.

-T×m bố cục

?Có thể chia vb làm mấy phần?

Hot ng2: Hng dn HS tm hiu nv

LÃo Hạc,ông giáo,nt

MT: Khai thác tính cách NV LH và ông
Giáo.

PP: giảng bình,thảo luận nhóm...
-Theo dõi phn 1 cho bit
?LÃo Hạc có hoàn c¶nh ntn ?

? T i sao m t con chó l i ạ ộ ạ được lão H cạ
g i l c u V ngọ à ậ à ?

? Hằng ngày ông lão đối xử với cậu vàng
ntn ?

-GV trình chiếu hình ảnh LH với cậu vàng.

?Qua cách sống của lão nhận xét về tình
cảm đối với con chó ?

- PTBĐ: Tự sự - miêu tả, biểu cảm
- Ngôi kể: ngôi thứ nhất

- Nhân vât chính: Lão hạc

4.Bè cơc: 2 phÇn

- T ừ đầ …đu áng bu n ồ

- Còn li

II. c hiu vn bn:

1.Nhân vật LÃo Hạc:

* Hon cảnh sống:

- Lão H c nghèo, ạ chỉ có đứa con duy nhất

phẫn chí đi đồn điền cao su, s ng cơ ố độc,
ch có con chó lão ni l m b n => g iỉ à ạ ọ
thân

a,Tâm trạng của LH xung quanh việc
bán cậu vàng

* Tình cảm đối với “cậu vàng’’

- Cậu vàng như đứa con trai, bạn thân...
+ Bắt rận, tắm...

+ Cho ăn cơm...nhà giàu

+ Nhắm vài miếng lại gắp cho nó một
miếng

+ chửi u, ơm đầu...

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

GV tiểu kết – hết tiết 11
Tiết 2 (Tiết 12 – PPCT)

? Trước khi lão nói chuyện với ơng giáo về

việc bán cậu vàng thì tâm trạng lão ntn?

? Em hãy tìm nh ng t ng , hình nh ữ ừ ữ ả
miêu t thả ¸i độ, tâm tr ng c a lão H c ạ ủ ạ
khi k truy n bán c u V ng v i ông giáo.ể ệ ậ à ớ

-GV chiếu hình ảnh lão khi bán cậu vàng
- HS quan sát mô tả tâm trạng lão sau khi
bán cậu vàng

? Em có nhận xét gì về cách dùng từ của tác
giả khi miêu tả tâm trạng lÃo Hạc?

? Giải thích từ láy ầng ậng,móm mém,hu hu.

- Từ miêu tả hình dáng, âm thanh- > từ tợng hình,
từ tợng thanh.

? Khi nói chuyện với ơng giáo tâm trạng của

lão cịnđược thể hiện qua lời nói nào của
lão? (Thì ra tơi già bằng....lừa nó” thẻ hiện
điều gì) ?

G/v bình

? Theo em cách miêu tả của t/g hay ở chổ
nào ?

->thể hiện sự chân thực,cụ thể,sinh động..

? Lớ do gỡ ụng lóo bỏn c u v ngậ à ?

(HS tr l iả ờ ): Xuất phát từ tấm lòng thương

con sâu nặng của một ng cha nghèo khổ
nhân hậu.

? Qua viƯc PT trªn em nhận thấy l·o Hạc
người nh th n o?ư ế à

? Lão Hạc đã làm gì trước khi chết ?

? Từ đó lão duy trì cuộc sống bằng cách
nào?

? Việc LH nhờ hàng xóm và lão Hạc như

vËy chứng tỏ điều gì ?

=> Tình yêu tha thiết đèi với loài vật

-Tâm trạng: do dự, đắn đo, phân vân và
coi là việc hệ trọng

*Tâm tr ng lão H c sau khi bán c uạ ạ ậ
V ngà .

- C l m ra v vui, cố à ẻ ươì nh m u,ư ế
- m t ng ng nắ ầ ậ ước,

- mặt đột nhiên co rúm l i,v t nh n xơ ạ ế ă
l i,¸ nạ ước m t ch y ra, ắ ả

- đầu ngh o, mi ng m u máo nh con ẹ ệ
nớthu hu khúc.

=>Sử dụng từ tợng hình,tợng thanh=>Tõm

trạng đau khổ tột cùng như mất một người
ruột thịt

=>l t t ộ ả đượ ự ố ậc s h i h n, day dứt

,ngậm ngùi, chua chát, mặc cảm là kẻ 
có tội

-> Lão H c : L ngạ à ườ ối s ng tình 
ngh a, thu chung, r t ĩ ỷ ấ trung th c ,ự u

thương lồi vật, lßng thương con sâu 
s c .ắ

b, Việc làm của lão trước khi chết
-Nhờ ông giáo:

+ Gửi 30 đồng bạc nhờ hàng xóm lo ma
chay

+ 3 sào vườn nhờ ơng giáo trơng nom
- Duy trì cs: ăn khoai,củ chuối, sung luộc,

rau má,củ ráy,bữa trai bữa ốc; từ chối mợi
giúpđỡ...

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

 Cẩn thận, chu đáo, có lịng tự trọng.
? Ngun nhân d nẫ đến cái ch t c a lóo
H c?

? LÃo chọn cái chết bằng cách nào ?
(ăn bÃ chó.)

GV: ... ó y lóo Hạc đến cái ch t nhế ư
m t h nh ộ à động t gi i thoát -Cái ch tự ả ế
xu t phát t lòng thấ ừ ương con âm th m mầ à
l n lao, t lịng t tr ng áng kính .

?Nam Cao miêu tả cái chết của LH nh thế
nào ?

-HS liệt kê : Vật vÃ trên giờng;đầu tóc rũ 
r-ợi;quần áo xộc xệch;hai mắt long sßng 
säc,bät mÐp sïi ra.

? Tác giả sử dụng nghệ thuật gi miêu tả cái
chết của LH? Có tác dụng gì?

?Qua đó em có suy nghĩ gì về cái chết của
LH ?

? i u ó giúp em hi u Đ ề đ ể được gì v tìnhề
c nh áng thả đ ương c a nhân v t trủ ậ ước

cách m ngạ ?

? Cái ch t có ý ngh a gì ế ĩ đố ới v i lão H cạ
v xã h i?à ộ

=>bộc lộ số phận và nhân phẩm của ng nông dân

nghèo trc cách mạng tháng 8 /1945: nghèo khổ, bế
tắc cùng đường,giàu tình thương và lịng tự
trọng;tố cáo mạnh mẽ chế độ tàn ác bất nhân của
XHPK; H ch có 2 con ọ ỉ đường : Ho c l sa ặ à đạo
tha hoá, ho c l ch n cái ch t ặ à ọ ế để ch ng minh sứ ự
trong s ch, lạ ương thi n c a mìnhệ ủ

? T i sao lão H c l i ch n cái ch t nhạ ạ ạ ọ ế ư
v y?ậ GV b×nh :

GV: T cáo hi n th c xã h i th c dânố ệ ự ộ ự
phong ki n, cái xã h i nô l , t i t m ãế ộ ệ ố ă đ
a ng i dân n b n cùng hoá, b c

đư ườ đế ầ ướ

ng cùng..

đườ

? Qua l i tâm s c a lão H c v i ông giáoờ ự ủ ạ ớ
v cái ch t au à ế đ đớn c a lão H c, em c mủ ạ ả
nh n gì v lão H c?ậ ề ạ GV b×nh :

? Nhân v t ơng giáo hi n lên trong truy nậ ệ ệ
ng n n y nh th n o?ắ à ư ế à

? H/s th o lu n câu h i 6 sgkả ậ ỏ ở

? T i sao ông giáo l i suy ngh nh v y?ạ ạ ĩ ư ậ
? Em có đồng ý khơng? Vì sao?

> số phận con ng nghèo khổ, cô độc

trong sự trong sạch

c, Cái chết của lão hạc:

+ Nguyên nhân:Tình c nh ói kh , túngả đ ổ
qu n; thẫ ương con h t m c ế ự v à đẩy lão
n cái ch t nh m t h nh ng t gi i

đế ế ư ộ à độ ự ả

thoát.

- Cái chết: Vật vã, rũ rượi, xộc xệch, sòng
sọc, tru tréo, sùi ra...

-Nghệ thuật: Liệt kê, từ láy tượng hình,
tượng thanh

=> Cái ch t : d d i, au ế ữ ộ đ đớn, b t ng ,ấ ờ
kinh ho ng, bu n th m, áng thà ồ ả đ ương =>

au n v th xác nh ng l i thanh

đ đớ ề ể ư ạ

th n v t tả ề ư ưởng
- Ý ngh a : ĩ

+ B c l rõ s ph n, tình c m c a lão ộ ộ ố ậ ả ủ
H c, nghèo kh ,b t c gi u tình ạ ổ ế ắ à
thương, t tr ngự ọ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

o n v n mang tính tri t lý, th m m

Đ ạ ă ế ấ đượ

c m xúc => truy n mang ả ệ đậm tính ch tấ
tr tìnhữ

? áng bu n theo m t ngh a khác l nhĐ ồ ộ ĩ à ư
th l ?ế à

- Bu n theo ngh a khác:Vì r t ít ngồ ĩ ấ ười
cho cái ch t c a lão H c => chan ch a 1ế ủ ạ ứ
tình thương, lịng nhân ái sâu s cắ

? Khơng h n áng bu n l th n o?ẵ đ ồ à ế à

?Từ nhân vật ông giáo em hiểu thêm điều gì
về t/g Nam Cao?->Là nhà văn của ngời lđ
nghèo khổmà lơng thiện;giàu lòng thơng

u con ngời;trọng nhân cách;có lịng tin
mãnh liệt vào những điều tốt đẹp ở con
ng-ời..

Ho t ạ động 3 : Hướng d n t ng k tẫ ổ ế
MT : đánh giá khái quát

PP: liªn tëng tích luỷ tổng hợp , thảo luận ...
?Khái quát nd vb?

? Ngh thu t k truy n, t ngệ ậ ể ệ ả ười, tâm lí,
tâm tr ng c a Nam Cao ạ ủ đặ ắ ởc s c nh ng ữ
g×?

H/s đọc ghi nhớ

2. Nhân v t ơng giáo, tình c m c a tácậ ả ủ
gi ả đố ới v i lão H cạ

-> L m t trí th c nghèo là ộ ứ ương thi n,ệ
t t b ng gi u tình thố ụ à ương người, c mả
thông, giúp đỡ, chia s , an i lão H cẽ ủ ạ
- N i bu n trỗ ồ ước cu c ộ đời, con người
- T gi n mình, nh c nh m i ngự ậ ắ ở ọ ười
nên tìm hi u h ể ọ để ể hi u h h n => vìọ ơ
lßng t ái m lão H c ã xa d n ôngự à ạ đ ầ
giáo.

- Khi ch t lão ế H¹c xin bã chó c a Binhủ
T => r t bu n.ư ấ ồ

- Cái ch t d d i lão H c => ông giáoế ữ ộ ạ
c m ả động không th t bu n vì lịng tậ ồ ự
tr ng v n gi ọ ẫ ữ được trước b v c tha hoáờ ự
=> tác gi v n gi tr n ni m tin yêu,ả ẩ ữ ọ ề
c m ph c ả ụ đố ới v i lão H c ạ

III. T ng k t - ổ ế ghi nhí : 
1. Néi dung:

- TP phản ánh hiện thực số phận người
nơng dân trước CM.

+ Vì nghèo phải bán cậu vàng

+ Khơng có lối thốt phải chọn cái chết
- Cảm thơng với tấm lòng của người cha
yêu thương con, vun đắp, dành dụm tất cả
để con có cs hạnh phúc

- Trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp tiềm ẩn của
người nông dân khốn cùng giàu lịng tự
trọng, khí khái.

2. Nghệ thuật:

- Ngôi thứ nhất - người kể là nhận vật
hiểu, chứng kiến câu chuyện và cảm thông
với LH

- Kết hợp các phương thức biểu đạt tự sự,
trữ tình, lập luận -> chiều sâu tâm lí, diễn
biến nhân vật.

3.ýnghĩa:Vb thể hiện phẩm giá người nd

không bị hoen ố dù sống trong c¶nh khốn

cùng.

*Hoạt động4:Hướng d n luy n t pẫ ệ ậ
MT: Luyện tập vận dụng

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

- c âu hỏi về nhà dành cho hs khá-giỏi : Truyện ngắn Lão Hạc chứa chan tinh 
thần nhân đạo đồng thời sâu đậm tính hiện thực . Điều đó đợc thể hiện nh thế nào
qua hai nhân vật Lão Hạc và ông giáo.

* Bước 3: Hướng d n h c nhẫ

- Tìm hiểu bài Từ tợng hình t tợng thanh.

</div>