THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO AISC THỰC HIỆN

1
Khóa luận tốt nghiệp
THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN HÀNG TỒN KHO TRONG KIỂM TOÁN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO AISC THỰC HIỆN
2.1. Công ty Kiểm toán và Dịch vụ Tin học AISC với kiểm toán hàng tồn kho
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty
Công ty Kiểm toán và Dịch vụ Tin học có tên giao dịch quốc tế:
Auditing & Infomatic Servises Company (viết tắt là AISC) trụ sở đặt tại 142
Nguyễn Thị Minh Khai – Quận 3 – Thành phố Hồ Chí Minh. Cùng với Công
ty TNHH Kiểm toán Việt Nam (VACO) và Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn
Tài chính Kế toán và Kiểm toán (AASC), AISC là một trong ba Công ty kiểm
toán độc lập đầu tiên được thành lập ở Việt Nam theo Thông báo số
637/TC/CĐKT ngày 21/03/1994 của Bộ Tài chính và theo Quyết định số
1292/QĐ-UB-TM ngày 29/04/1994 của UBND thành phố Hồ Chí Minh.
Công ty Kiểm toán và Dịch vụ Tin học (AISC) là doanh nghiệp nhà
nước hoạt động trong lĩnh vực kiểm toán độc lập, tư vấn và đào tạo trên toàn
nước Việt Nam.
AISC có một đội ngũ hơn 200 nhân viên chuyên nghiệp được đào tạo ở
nhiều quốc gia trên thế giới, với 31 người có chứng chỉ KTV cấp nhà nước
(CPA) hoạt động trên khắp 3 miền đất nước.
AISC có Hội sở đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh, Chi nhánh miền Bắc
đặt tại Hà Nội, Chi nhánh miền Trung đặt tại Ðà Nẵng, Văn phòng đại diện
tại Hải Phòng và Văn phòng đại diện Miền Tây đặt tại thành phố Cần Thơ.
AISC hoạt động theo nguyên tắc độc lập, khách quan, chính trực, bảo vệ
quyền lợi và bí mật kinh doanh của khách hàng như quyền lợi của chính bản
thân mình trên cơ sở những tuân thủ luật pháp quy định. Nguyên tắc đạo đức
nghề nghiệp, chất lượng dịch vụ được cung cấp và uy tín của Công ty là
những tiêu chuẩn hàng đầu mà mọi nhân viên của AISC luôn luôn thực hiện.
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
1
1

2
Khóa luận tốt nghiệp
Phương pháp kiểm toán nói chung và phương pháp kiểm toán hàng tồn kho
nói rêng của Công ty được dựa theo các nguyên tắc chỉ đạo của Chuẩn mực
Kiểm toán Việt Nam và các chuẩn mực Kiểm toán Quốc tế phù hợp với luật
pháp và các quy định của Chính phủ Việt Nam.
Công ty Kiểm toán và Dịch vụ Tin học (AISC) với tổng số vốn đầu tư
ban đầu là 2 tỷ VND (trong đó vốn pháp định là 300 triệu VND) bao gồm:
Vốn cố định: 600 triệu VND.
Vốn lưu động: 1400 triệu VND.
Trong đó vốn ngân sách: 436.224 triệu VND.
Các nguồn vốn của doanh nghiệp gồm có vốn ngân sách, vốn vay ngân
hàng, tín dụng, vốn tự bổ sung, vốn liên doanh và vốn vay các tổ chức, các cá
nhân trong và ngoài nước.
Năm 1995, AISC chính thức liên doanh với Công ty kiểm toán quốc tế
Price Waterhouse Cooper (PWC) - một trong bốn Công ty kiểm toán danh
tiếng nhất trên thế giới, thành lập liên doanh Price Waterhouse Cooper –
AISC. Tới năm 2005, liên doanh chấm dứt hoạt động, hiện nay AISC đang là
thành viên của tổ chức kế toán kiểm toán Quốc Tế Inpact Asia Pacific.
Từ tháng 7 năm 2000 cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán,
AISC là một trong số các Công ty kiểm toán độc lập đầu tiên được Uỷ ban
chứng khoán Nhà nước cấp phép kiểm toán các tổ chức phát hành và kinh
doanh chứng khoán (theo Quyết định số 51/2000/QÐ- UBCK2 ngày
19/06/2000 của Chủ tịch UBCKNN). Đồng thời AISC cũng là một trong các
Công ty kiểm toán độc lập được Ngân hàng nhà nước cho phép kiểm toán các
tổ chức tín dụng và ngân hàng thương mại tại Việt Nam.
Hiện nay Công ty đang tiến hành chuyển đổi hình thức sở hữu, với sự
năng động cùng sự đa dạng cộng với chất lượng của các loại hình dịch vụ mà
Công ty cung cấp cho khách hàng, AISC ngày càng phát triển và tạo uy tín
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B

2
2
3
Khóa luận tốt nghiệp
cao trong giới kiểm toán trong nước và quốc tế.
Đến năm 2007, doanh thu của Công ty đạt hơn 30 tỷ đồng, với tốc độ
tăng trưởng doanh thu hàng năm khá cao, xếp thứ 9 trong danh sách 10 Công
ty kiểm toán có doanh thu cao nhất Việt Nam (theo công bố của Bộ Tài
chính). Để thấy rõ quá trình hoạt động đi lên của Công ty Kiểm toán và Dịch
vụ Tin học AISC qua việc xem xét một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu của Công
ty trong hai năm gần đây (2006 - 2007):
Bảng 04: Một số chỉ tiêu phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh của AISC
Đơn vị tính: Triệu đồng
Nhận xét:
Qua bảng số liệu trên có thể thấy Công ty đã có sự phát triển rõ rệt trong
năm 2007. Hàng năm Công ty đã đóng góp cho ngân sách nhà nước một
khoản thu khá lớn. Góp phần tích cực trong sự phát triển của đất nước.
Tổng doanh thu năm 2007 đạt 30.812 triệu đồng tăng 5.325 triệu đồng so
với năm 2006 tương ứng tỷ lệ tăng là 120,9% chủ yếu là doanh thu từ hoạt
động kiểm toán. Doanh thu từ hoạt động kiểm toán năm 2007 đạt 24.650 triệu
đồng tăng 5.108 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ 126,14%.
Lợi nhuần thuần sau thuế năm 2007 đạt 3.581 triệu đồng tăng 623 triệu
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
Các chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007
Năm 2007 so với năm 2006
Tuyệt đối %
1. Doanh thu
- Kiểm toán
- Tư vấn
- Dịch vụ tin học

25.487 30.812 5.325 120,9%
19.542 24.650 5.108 126,14%
2.565 2.773 208 108,11%
3.380 3.389 9 100,3%
2.Tổng lợi nhuận kế toán
trước thuế
4.108 4.974 866 121,08%
3.Thuế TNDN 1.150 1.393 243 121.13%
4.Lợi nhuận thuần sau thuế
TNDN
2.958 3.581 623 121,06%
3
3
4
Khóa luận tốt nghiệp
đồng tương ứng với tỷ lệ tăng là 121,06%.
Riêng Chi nhánh AISC Hà Nội doanh thu bình quân mỗi năm khoảng 6
tỷ đồng, với tốc độ tăng doanh thu bình quân 8%/năm và lợi nhuận trung bình
khoảng 7 đến 8 trăm triệu đồng.
Như vậy trong năm 2007 Công ty đã quản lý tốt chi phí làm cho lợi
nhuận tăng cao. Trong những năm tới Công ty cần đề ra những biện pháp
quản lý chặt chẽ hơn để giảm chi phí tăng lợi nhuận cho Công ty.
2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh
AISC thực hiện các hoạt động dịch vụ kiểm toán, tư vấn tài chính kế
toán và tin học trên cơ sở hợp đồng kinh tế được ký kết giữa Công ty với
khách hàng, bao gồm các nội dung sau:
Các dịch vụ kiểm toán và thẩm định: Kiểm toán Báo cáo tài chính; Kiểm
toán xác nhận tỷ lệ nội địa hóa; Kiểm toán theo mục đích cụ thể và kiểm toán
theo thủ tục thỏa thuận; Kiểm toán dự toán và quyết toán công trình xây dựng
cơ bản; Xác nhận giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa theo luật định; Thẩm

định giá trị tài sản và góp vốn liên doanh.
Kiểm toán và thẩm định là một bộ phận chủ yếu trong hoạt động của
AISC. Nguyên lý kiểm toán của AISC là duy trì tiêu chuẩn chất lượng chuyên
môn và kĩ thuật quốc tế cao nhất. AISC không ngừng trao đổi cả chiều sâu lẫn
chiều rộng của dịch vụ kiểm toán thông qua các khóa đào tạo chuyên sâu và
phát triển đội ngũ nhân viên trong và ngoài nước. Việc tuân thủ các Chuẩn
mực Kiểm toán Việt Nam và quốc tế trong tác nghiệp luôn là yêu cầu bắt
buộc hàng đầu đối với mọi kiểm toán viên của AISC. Thế mạnh trong kiểm
toán của AISC là kiểm toán xây dựng cơ bản (XDCB) và kiểm toán ngân hàng.
Tư vấn Quản lý – Tài chính – Kế toán – Thuế bao gồm:
Tư vấn đóng góp một phần quan trọng và ngày càng gia tăng trong cơ
cấu doanh thu của AISC. Cùng với kiểm toán, tư vấn là lĩnh vực mà AISC
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
4
4
5
Khóa luận tốt nghiệp
ngày càng quan tâm do đây là một lĩnh vực đầy tiềm năng. Hiện nay, nền kinh
tế thị trường ở nước ta với chính sách mở cửa, đầu tư nước ngoài vào Việt
Nam ngày càng gia tăng, số lượng doanh nghiệp đi cùng với nhu cầu tư vấn
về quản trị doanh nghiệp và kế toán ở Việt Nam ngày càng gia tăng theo.
Dịch vụ tin học:
Việc tin học hóa trong quản lý là một thế mạnh của AISC. Hiện nay
phần mềm của AISC đã và đang được khách hàng tín nhiệm và đã đáp ứng
hầu hết được nhu cầu quản lý của doanh nghiệp. Dịch vụ tin học mà AISC
cung cấp bao gồm: Tư vấn về việc lựa chọn các thiết bị tin học, cài đặt các hệ
thống thông tin trong quản trị kinh doanh; Cung cấp các phần mềm tin học
như: quản trị kinh doanh, kế toán thuế doanh nghiệp, quản lý khách sạn, quản
lý ngân sách Nhà nước, quản lý các định mức xây dựng cơ bản; Cung cấp các
loại vi tính, giấy văn phòng.

Đào tạo:
Đây cũng là một thế mạnh của AISC. Công tác đào tạo ở AISC bao gồm
các nội dung sau:
Đầu tiên là huấn luyện nghiệp vụ cho nhân viên các Doanh nghiệp theo
các khóa học về các vấn đề cấp thiết phục vụ công tác quản lý doanh nghiệp
mà AISC đang tiến hành.
Tiếp theo là bỗi dưỡng kế toán trưởng theo sự ủy quyền của Bộ Tài
chính (chứng chỉ do Bộ Tài chính cấp).
Cuối cùng là đào tạo kế toán viên thực hành (chứng chỉ do Giám đốc
AISC cấp). Bên cạnh đó là các lớp chuyên đề thường xuyên được tổ chức
nhằm cập nhật kiến thức quản trị cho doanh nhân và kiến thức chuyên môn
cho bộ máy kế toán doanh nghiệp.
Hiện nay, AISC đã có trên 1000 khách hàng sử dụng tất cả các dịch vụ
AISC cung cấp. Chất lượng dịch vụ AISC cung cấp có tính chuyên nghiệp và
đem đến cho khách hàng những giá trị thực.
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
5
5
6
Khóa luận tốt nghiệp
Các Chi nhánh và văn phòng đại diện cụ thể:
Chi nhánh tại Đà Nẵng;
Chi nhánh tại Hà Nội;
Văn phòng đại diện tại Cần Thơ;
Văn phòng đại diện tại Hải Phòng.
Về AISC – Chi nhánh Hà Nội
Công ty Kiểm toán và Dịch vụ Tin học (AISC) – Chi nhánh Hà Nội
được thành lập theo Quyết định số 4485/QĐ-UB ngày 09/08/2001 của UBND
thành phố Hà Nội. Chi nhánh hoạt động theo Giấy phép kinh doanh số
314886 do Sở kế hoạch và đầu tư Hà Nội cấp ngày 04/08/2001.

Khách hàng của Chi nhánh bao gồm các doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngoài (chiếm khoảng 18%), các doanh nghiệp Nhà nước (chiếm khoảng
40%), các loại hình doanh nghiệp khác (chiếm khoảng 42%).
Kể từ ngày thành lập đến nay Chi nhánh đã thực hiện kiểm toán và cung
cấp các dịch vụ khác cho rất nhiều khách hàng hoạt động trong mọi lĩnh vực
bao gồm: Các cơ quan Nhà nước; Các đơn vị có vốn đầu tư nước ngoài; Các
doanh nghiệp ngoài quốc doanh; Các dự án, các tổ chức phi chính phủ. Đặc
biệt Chi nhánh đã thực hiện kiểm toán nhiều chương trình có quy mô lớn
cũng như thực hiện dịch vụ cho các khách hàng lớn như: Kiểm toán dự án vốn
ODA; Kiểm toán dự án của UNFPA; Kiểm toán giải ngân; Kiểm toán công
trình XDCB các Bệnh viện, Bưu điện, Viện nghiên cứu Bộ Thủy sản …;
Kiểm toán Báo cáo tài chính Hàng không Pacific Airline, Việt Nam Airline;
Kiểm toán Báo cáo tài chính Công ty Than Hòn Gai, Cẩm Phả; Kiểm toán
Báo cáo tài chính Công ty Sữa Hà Nội; Kiểm toán Báo cáo tài chính Công ty
mía đường Tuyên Quang, Trà Vinh…; Kiểm toán Báo cáo tài chính Ngân
hàng Đầu tư & Phát triển, Ngân hàng liên doanh Lào Việt …
Nguyên tắc hoạt động của Chi nhánh là độc lập về nghiệp vụ chuyên
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
6
6
7
Khóa luận tốt nghiệp
môn, tự chủ về tài chính, khách quan, chính trực, chịu sự kiểm tra và kiểm
soát của các cơ quan chức năng Nhà nước theo luật pháp Nhà nước Việt Nam
quy định. Chi nhánh chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực và
chính xác, bí mật của những số liệu, tài liệu của khách hàng và đưa ra những
ý kiến kiểm toán, tư vấn trung thực, có ý nghĩa các đối tượng sử dụng.
Một mặt, Chi nhánh hoạt động theo cơ chế thị trường, tức là phải đảm bảo
kinh doanh có lãi nhằm bảo toàn và phát triển vốn. Mặt khác, Chi nhánh phải
đảm bảo chi phí hợp lý mà vẫn cung cấp được các dịch vụ kiểm toán cho khách

hàng với chất lượng cao.
Khi nhắc đến tổ chức hoạt động kinh doanh không thể không nhắc đến
các phòng Kiểm toán và Tư vấn, các phòng này thực hiện công việc kiểm
toán và tư vấn cho mọi khách hàng của Công ty.
Với những gì đã làm được cho khách hàng trong những năm vừa qua,
AISC – Chi nhánh Hà Nội đang ngày càng có uy tín trong thị trường kiểm toán
đầy sôi động và đang phát triển ở nước ta hiện nay.
2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý
Với đội ngũ trên 200 nhân viên và hơn 40 kiểm toán viên, bộ máy quản
lý của AISC được tổ chức một cách đơn giản, gọn nhẹ nhưng vẫn đảm bảo
tính khoa học, hiệu quả trong việc điều hành các hoạt động của toàn Công ty
ở trụ sở chính cũng như là ở các Chi nhánh. Cụ thể bộ máy của Công ty được
tổ chức theo mô hình chức năng kết hợp với việc tổ chức theo lãnh thổ địa lý.
Có thể khái quát cơ cấu tổ chức quản lý kinh doanh của Công ty theo sơ đồ
dưới đây:
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
7
7
Giám đốc
Cố vấn
Phòng tin họcCác phòng kiểm toán doanh nghiệp Phòng hành chính tổng hợpCác phòng kiểm toán dự án đầu tư và xây dựng cơ bản Các Chi nhánh, Văn phòng đại diện
Phòng kế hoạch & Marketing
Phòng kế toán
Các phòng tư vấn tài chính, thuế
PGĐ thường trực PGĐ phụ trách chuyên môn
Khóa luận tốt nghiệp
Sơ đồ 03: Tổ chức bộ máy quản lý của AISC

Ghi chú
: Chỉ đạo

: Phối hợp
: Hỗ trợ
8
Trịnh Hương Ly Kiểm toán 46B
8
Khóa luận tốt nghiệp
Ban Lãnh đạo
Bao gồm những người chịu trách nhiệm cuối cùng đối với hoạt động
Công ty. Quyền hạn và nhiệm vụ của Giám đốc Công ty: đại diện Công ty
chịu trách nhiệm trước pháp luật; quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách
chức và quyết định mức lương thưởng và các lợi ích khác đối với các chức
danh quản lý trong Công ty theo quy chế phân cấp quản lý cán bộ của Công
ty; quyết định các dự án của Công ty; quyết định các phương án sử dụng lợi
nhuận sau thuế của Công ty; thực hiện việc công khai hoá các Báo cáo tài
chính theo quy định của pháp luật; kiểm tra, giám sát các Chi nhánh và văn
phòng đại diện Công ty trong việc thực hiện các quyền và nhiệm vụ theo quy
định của pháp luật.
Thành viên của Ban Lãnh đạo gồm có Giám đốc và các Phó Giám đốc,
mỗi người phụ trách phần công việc được phân công cho họ.
Phó giám đốc:
Do Giám đốc Công ty quyết định bổ nhiệm hoặc ký hợp đồng, miễn
nhiệm hoặc chấm dứt hợp đồng, khen thưởng, kỷ luật. Mức lương, thưởng và
các lợi ích khác theo đề nghị của giám đốc Công ty. Các phó giám đốc điều
hành Công ty theo sự phân công của Giám đốc, chịu trách nhiệm trước Giám
đốc về nhiệm vụ được phân công.
Các phòng ban chuyên môn nghiệp vụ giúp việc cho ban giám đốc
Phòng Kế hoạch và Đầu tư:
Tham mưu cho Lãnh đạo Công ty về kế hoạch chiến lược phát triển, kế
hoạch đầu tư, kế hoạch các mặt của Công ty.
Phòng Hành chính Tổng hợp:

Có nhiệm vụ lên kế hoạch, tổng hợp, quản trị hành chính, văn thư lưu
trữ, công nghệ thông tin trong Công ty, thực hiện công tác bảo vệ an toàn, an
ninh trật tự và một số công tác khác do Lãnh đạo Công ty phân công.
9
9
Khóa luận tốt nghiệp
Phòng Tổ chức:
Quản lý, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, nhân viên, kiện
toàn tổ chức bộ máy, đảm bảo thực hiện đúng và kịp thời và chính xác các chế
độ chính sách của nhà nước đối với cán bộ, nhân viên. Tổ chức thực hiện
công tác thường trực, tham mưu cho giám đốc và làm hồ sơ xử lý các vi phạm
pháp chế của Công ty.
Phòng Kế toán Tài chính:
Giúp Ban Lãnh đạo thực hiện toàn bộ về công tác quản lý tài chính, hạch
toán kế toán, thống kê thông tin kinh tế của Công ty theo đúng pháp lệnh kế
toán thống kê, luật kế toán và các quy định của pháp luật đảm bảo sản xuất
kinh doanh có hiệu quả, bảo toàn và phát triển nguồn vốn.
Phòng Dịch vụ Tin học:
Chuyên phụ trách thực hiện và cung cấp các dịch vụ về tin học cho khách
hàng như các phần mềm kế toán cho các loại hình doanh nghiệp khác nhau.
Về AISC – Chi nhánh Hà Nội
Chi nhánh có khoảng 30 nhân viên, đều có trình độ và kinh nghiệm trong
các lĩnh vực ngành nghề do Công ty yêu cầu. Giám đốc Chi nhánh là
Ông.CPA. Đào Tiến Đạt là người chịu trách nhiệm trước Giám đốc Công ty
về hoạt động của Chi nhánh. Giúp việc cho Giám đốc Chi nhánh có hai phó
giám đốc và một kế toán trưởng. Các phòng ban tại Chi nhánh bao gồm:
phòng Hành chính, phòng Kế toán, bộ phận lễ tân và các phòng nghiệp vụ
kiểm toán. Các phòng ban này có chức năng, nhiệm vụ và tổ chức tương tự
văn phòng tại Công ty. AISC – Chi nhánh Hà Nội không thực hiện dịch vụ tin
học mà chỉ cung cấp các dịch vụ kiểm toán và tư vấn. Tổ chức bộ máy của

AISC– Chi nhánh Hà Nội được khái quát qua Sơ đồ 04:
10
10
Giám đốc
Phó Giám đốc
Phó Giám đốc
Phòng Kiểm toán 2Phòng Kĩ thuật (XDCB)
Phòng Kế toán Phòng Hành chính
Phòng Kiểm toán 1
Bộ phận Lễ tân
Khóa luận tốt nghiệp
Sơ đồ 04: Tổ chức bộ máy quản lý của AISC Hà Nội
2.1.4. Khái quát quy trình kiểm toán do AISC thực hiện
2.1.4.1. Quy trình kiểm toán báo cáo tài chính
Kiểm toán Nhà nước, kiểm toán độc lập và kiểm toán nội bộ khi tiến
hành một cuộc kiểm toán đều phải có một chương trình kiểm toán. Với đặc
thù của kiểm toán đôc lập thì việc các Công ty kiểm toán xây dựng cho mình
một chương trình kiểm toán khoa học và hợp lý là điều hết sức cần thiết.
Nhận thức rõ được điều này, Công ty Kiểm toán và Dịch vụ Tin học AISC đã
xây dựng một Chương trình kiểm toán chung thống nhất, Chương trình kiểm
toán này là sự kết hợp một cách khoa học giữa vhương trình chuẩn của quốc
tế với điều kiện thực tế tại Việt Nam, và tùy theo từng đối tượng khách hàng
mà Công ty có những điều chỉnh phù hợp; đó cũng chính là một trong những
thế mạnh tạo nên uy tín của AISC. Quy trình kiểm toán này được khái quát ở
Sơ đồ 05:
11
11