Bài giảng Quản trị chiến lược - ĐH Kinh Tế - Kỹ Thuật Công Nghiệp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (645.89 KB, 20 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

B CÔNG THỘ ƯƠNG

TRƯỜNG Đ I H C KINH T K THU T CÔNG NGHI PẠ Ọ Ế Ỹ Ậ Ệ

KHOA QU N TR KINH DOANHẢ Ị

BÀI GI NG

Ả

QU N TR CHI N L

Ả

Ị

Ế

ƯỢ

C

Đ i tố ượng: HSSV trình đ Đ i h c, Cao đ ng, TCCNộ ạ ọ ẳ

Ngành đào t o: Qu n tr Kinh doanhạ ả ị

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

L i nói đ u

ờ

ầ

Các nhà qu n tr doanh nghi p Vi t nam, ph n l n là nh ng doanh nghi pả ị ệ ệ ầ ớ ữ ệ

v a và nh v n sinh ra trong m t n n kinh t k ho ch hóa t p trung, đang bừ ỏ ố ộ ề ế ế ạ ậ ị

thúc ép ph i ch t nh n lu t ch i trong môi trả ấ ậ ậ ơ ường c nh tranh ngày càng kh cạ ố

li t, v i môi trệ ớ ường thường xuyên thay đ i và ngu n l c đang ngày càng tr lênổ ồ ự ở

khan hi m. H đang ph i t p đi, tìm con đế ọ ả ậ ường đ duy trì s t n t i và phátể ự ồ ạ

tri n m t cách b n v ng cho b n thân doanh nghi p c a h . H cũng ph i ch pể ộ ề ữ ả ệ ủ ọ ọ ả ậ

nh n hàng lo t các phép th đúng và sai mà đôi khi ph i tr giá b ng c v nậ ạ ử ả ả ằ ả ậ

m nh c a doanh nghi p. Tuy nhiên, m t đi u ch c ch n r ng h có th hệ ủ ệ ộ ề ắ ắ ằ ọ ể ưởng

l i r t nhi u t s phát tri n nhanh chóng c a khoa h c qu n tr , c a qu n trợ ấ ề ừ ự ể ủ ọ ả ị ủ ả ị
chi n lế ược trên tồn c u. H s thành cơng h n, ít tr giá h n b i h có th h cầ ọ ẽ ơ ả ơ ở ọ ể ọ
t p kinh nghi m qu n tr chi n lậ ệ ả ị ế ược, ti p c n và v n d ng sáng t o nh ng ki nế ậ ậ ụ ạ ữ ế
th c c a qu n tr chi n lứ ủ ả ị ế ược vào hồn c nh riêng c a doanh nghi p mình.ả ủ ệ

V i m c đích cung c p nh ng ki n th c n n t ng v qu n tr cho các nhàớ ụ ấ ữ ế ứ ề ả ề ả ị
qu n tr trong tả ị ương lai. Chúng tôi biên so n Bài gi ng Qu n tr chi n lạ ả ả ị ế ược giúp

cho sinh viên ngành qu n tr kinh doanh h c t p và ng d ng nh ng ki n th cả ị ọ ậ ứ ụ ữ ế ứ

c b n v qu n tr chi n lơ ả ề ả ị ế ược trong th c ti n. M c dù có nhi u c g ng trongự ễ ặ ề ố ắ
nghiên c u, tham kh o, ch t l c ki n th c c b n song không tránh kh i nh ngứ ả ắ ọ ế ứ ơ ả ỏ ữ
h n ch . R t mong nh n đạ ế ấ ậ ượ ực s đóng góp ý ki n t phía ngế ừ ườ ọi đ c.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

CH

ƯƠ

NG 1: T NG QUAN V QU N TR CHI N L

Ổ

Ề

Ả

Ị

Ế

ƯỢ

C

M c tiêu c a chụ ủ ương:

Cung c p các ki n th c c b n v :ấ ế ứ ơ ả ề

Khái ni m qu n tr chi n lệ ả ị ế ược
Vai trò qu n tr chi n lả ị ế ược
Các c p qu n tr chi n lấ ả ị ế ược

M t s mơ hình qu n tr chi n lộ ố ả ị ế ược

N I DUNGỘ

1.1. Khái ni m, vai trò c a qu n tr chi n lệ ủ ả ị ế ược
1.1.1. Khái ni mệ

Khái ni m Chi n lệ ế ược có t th i Hy L p c đ i. Thu t ng này v n cóừ ờ ạ ổ ạ ậ ữ ố

ngu n g c sâu xau t quân s , xu t phát t “strategos” nghĩa là vai trò c a các vồ ố ừ ự ấ ừ ủ ị

tướng trong quân đ i. Sau đó phát tri n thành “ngh thu t c a các tộ ể ệ ậ ủ ướng lĩnh” –

nó đ n các k năng hành x và tâm lý c a tế ỹ ử ủ ướng lĩnh. Đ n kho ng năm 330ế ả

TCN, t c th i Alexander Đ i đ , chi n lứ ờ ạ ế ế ược dung đ ch k năng qu n tr để ỉ ỹ ả ị ể
khai thác các l c lự ượng đ đè b p đ i phể ẹ ố ương và t o d ng h th ng th ng trạ ự ệ ố ố ị
toàn c c.ụ

Thu t ng “tr n đ a” c a chi n lậ ữ ậ ị ủ ế ược qn s , có th hi u nh là mơiự ể ể ư

trường, trong đó di n ra ho t đ ng c nh tranh. Trong quân s , tr n đ a đó có thễ ạ ộ ạ ự ậ ị ể

là đ ng b ng, r ng nói, đ m l y, sơng ngịi,… ng v i m i tr n đ a là nh ngồ ằ ừ ầ ầ ứ ớ ỗ ậ ị ữ

cách th c tri n khai quân khác nhau đ có hi u l c t t nh t. Trong kinh doanh,ứ ể ể ệ ự ố ấ

các đ i th c nh tranh không tr c ti p đ i m t nh trong quân s . H c nhố ủ ạ ự ế ố ặ ư ự ọ ạ

tranh v i nhau trong m t môi trớ ộ ường ngành hướng đ n m t phân đo n thế ộ ạ ị

trường m c tiêu và nh ng n l c nh m thu hút khách hang. Qua ho t đ ng muaụ ữ ỗ ự ằ ạ ộ

s m, khách hàng s quy t đ nh đ i th nào th ng và đ i th nào thua. K t c cắ ẽ ế ị ố ủ ắ ố ủ ế ụ
c a c nh tranh th hi n b ng thành tích c a m i đ i th trên th trủ ạ ể ệ ằ ủ ỗ ố ủ ị ường, mà

khách hàng chính là người ghi nh n thành cơng c a m i đ i th . Dậ ủ ỗ ố ủ ường nh ,ư

trong tâm trí khách hàng, người th ng n i b t v i nh ng đ c tính quan tr ngắ ổ ậ ớ ữ ặ ọ

th a mãn nhu c u c a h .ỏ ầ ủ ọ

Trong kinh doanh, có nhi u quan đi m khác nhau v chi n lề ể ề ế ược, m i kháiỗ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Năm 1962 Alfred Chander đ a ra khái ni m chi n lư ệ ế ược nh sau: ư Chi n lế ược

là ti n trình xác đ nh các m c tiêu c b n dài h n c a công ty, l a ch n cáchế ị ụ ơ ả ạ ủ ự ọ

th c ho c phứ ặ ương hướng hành đ ng và phân b các tài nguyên thi t y u độ ổ ế ế ể

th c hi n các m c tiêu đóự ệ ụ

Đ n nh ng năm 1980 ế ữ James B. Quinn l i đ a ra khái ni m v chi n lạ ư ệ ề ế ược có

tính khái qt h n: ơ Chi n lế ược là m t d ng th c ho c m t k ho ch ph i h pộ ạ ứ ặ ộ ế ạ ố ợ

các m c tiêu chính, các chính sách và trình t hành đ ng thành m t th th ngụ ự ộ ộ ể ố

nh t ấ

Ngoài ra William J. Glueck cũng đ a ra khái ni m v chi n lư ệ ề ế ược là: Chi nế

lược là m t k ho ch mang tính th ng nh t, tính tồn di n, và tính ph i h p,ộ ế ạ ố ấ ệ ố ợ

được thi t k đ đ m b o r ng các m c tiêu c b n c a công ty s đế ế ể ả ả ằ ụ ơ ả ủ ẽ ược th cự
hi nệ

Tóm l i, trong kinh t thu t ng chi n lạ ế ậ ữ ế ược nghĩa là ti n trình xác đ nh m cế ị ụ 
tiêu c b n dài h n c a doanh nghi p, l a ch n cách th c, phơ ả ạ ủ ệ ự ọ ứ ương hướng hành 
đ ng và phân b các tài nguyên thi t y u đ th c hi n các m c tiêu đó.ộ ổ ế ế ể ự ệ ụ

Đ c tr ng c b n c a chi n lặ ư ơ ả ủ ế ược là:

Chi n lế ược kinh doanh ln mang tính đ nh hị ướng. Vì v y, trong khi tri nậ ể

khai chi n lế ược thì ph i k t h p gi a m c tiêu chi n lả ế ợ ữ ụ ế ược v i m c tiêu tìnhớ ụ
th , k t h p gi a dài h n và ng n h n.ế ế ợ ữ ạ ắ ạ

Chi n lế ược kinh doanh luôn t p trung vào các quy t đ nh l n, quan tr ngậ ế ị ớ ọ

v kinh doanh, v ban lãnh đ o cơng ty, th m chí v m t ngề ề ạ ậ ề ộ ườ ứi đ ng đ u côngầ

ty.

Chi n lế ược kinh doanh được xây d ng d a trên c s các l i th so sánhự ự ơ ở ợ ế

c a công ty.ủ

Chi n lế ược kinh doanh trước h t và ch y u đế ủ ế ược xây d ng trong cácự

ngành ngh kinh doanh, lĩnh v c kinh doanh truy n th ng và th m nh c a côngề ự ề ố ế ạ ủ

ty.

Qu n tr chi n lả ị ế ược: Qu n tr chi n lả ị ế ược doanh nghi p là t ng h p các ho tệ ổ ợ ạ
đ ng ho ch đ nh, t ch c th c hi n và ki m tra, đi u ch nh chi n lộ ạ ị ổ ứ ự ệ ể ề ỉ ế ược kinh

doanh di n ra l p đi l p l i theo ho c không theo chu k th i gian nh m đ mễ ặ ặ ạ ặ ỳ ờ ằ ả

b o r ng doanh nghi p luôn t n d ng đả ằ ệ ậ ụ ược m i c h i, th i c cũng nh h nọ ơ ộ ờ ơ ư ạ

ch ho c xoá b đế ặ ỏ ược các đe do , c m b y trên con đạ ạ ẫ ường th c hi n các m cự ệ ụ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

1.1.2. Vai trò c a qu n tr chi n lủ ả ị ế ược

Qu n tr chi n lả ị ế ược giúp các doanh nghi p đ nh hệ ị ướng rõ t m nhìn chi nầ ế

lược, s m ng (nhi m v ) và m c tiêu c a mình. ứ ạ ệ ụ ụ ủ

Mu n qu n tr chi n lố ả ị ế ược có hi u qu , các t ch c ph i qu n lý h th ngệ ả ổ ứ ả ả ệ ố

thơng tin mơi trường kinh doanh. Căn c vào đó, các nhà qu n tr có th d báoứ ả ị ể ự

được các xu hướng bi n đ ng c a môi trế ộ ủ ường kinh doanh và xác đ nh n i nàoị ơ

mà doanh nghi p c n đi đ n trong tệ ầ ế ương lai, nh ng gì c n ph i làm đ đ tữ ầ ả ể ạ

được nh ng thành qu lâu dài. ữ ả

Vi c nh n th c k t qu mong mu n và m c đích trong tệ ậ ứ ế ả ố ụ ương lai giúp cho

nhà qu n tr cũng nh nhân viên n m v ng đả ị ư ắ ữ ược vi c gì c n làm đ đ t đệ ầ ể ạ ược

thành công, t o s hi u bi t l n nhau gi a các nhà qu n tr và các nhân viên vàạ ự ể ế ẫ ữ ả ị

cùng n l c đ đ t đỗ ự ể ạ ược các mong mu n. Nh v y s khuy n khích c hai đ iố ư ậ ẽ ế ả ố

tượng trên đ t đạ ược nh ng thành tích ng n h n, nh m c i thi n t t h n l i íchữ ắ ạ ằ ả ệ ố ơ ợ

lâu dài c a các doanh nghi p.ủ ệ

Qu n tr chi n lả ị ế ược giúp doanh nghi p ln có các chi n lệ ế ượ ốc t t, thích

nghi v i mơi trớ ường

Chi n lế ược là nh ng gi i pháp t ng quát, mang tính đ nh hữ ả ổ ị ướng giúp doanh

nghi p đ t đệ ạ ược các m c tiêu dài h n. Chi n lụ ạ ế ược được hình thành d a vào cácự

thơng tin bên trong và bên ngồi doanh nghi p và đệ ượ ực l a ch n theo m t ti nọ ộ ế

trình mang tính khoa h c. Đ ng th i, trong q trình qu n tr chi n lọ ồ ờ ả ị ế ược, các nhà

qu n tr luôn luôn giám sát nh ng bi n đ ng c a môi trả ị ữ ế ộ ủ ường kinh doanh và đi uề

ch nh chi n lỉ ế ược khi c n thi t. Vì v y, qu n tr chi n lầ ế ậ ả ị ế ược s giúp doanhẽ

nghi p ln có chi n lệ ế ượ ốc t t , thích nghi v i mơi trớ ường. Đi u này r t quanề ấ

tr ng trong b i c nh môi trọ ố ả ường ngày càng ph c t p, thay đ i liên t c và c nhứ ạ ổ ụ ạ

tranh di n ra trên ph m vi toàn c u.ễ ạ ầ

Qu n tr chi n lả ị ế ược giúp doanh nghi p ch đ ng trong vi c ra quy t đ nhệ ủ ộ ệ ế ị
nh m khai thác k p th i các c h i và ngăn ch n ho c h n ch các r i ro trongằ ị ờ ơ ộ ặ ặ ạ ế ủ

mơi trường bên ngồi, phát huy các đi m m nh và gi m các đi m y u trong n iể ạ ả ể ế ộ

b doanh nghi p.ộ ệ

Đi u ki n môi trề ệ ường mà các doanh nghi p g p ph i luôn bi n đ i. Nh ngệ ặ ả ế ổ ữ
bi n đ i nhanh thế ổ ường t o ra các c h i và nguy c b t ng . Quá trình qu n trạ ơ ộ ơ ấ ờ ả ị

chi n lế ược bu c nhà qu n tr phân tích và d báo các đi u ki n mơi trộ ả ị ự ề ệ ường

trong tương lai g n cũng nh tầ ư ương lai xa. Nh th y rõ đi u ki n môi trờ ấ ề ệ ường

tương lai mà nhà qu n tr có kh năng n m b t t t h n các c h i, t n d ng h tả ị ả ắ ắ ố ơ ơ ộ ậ ụ ế

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

doanh và t đó đ a ra các quy t đ nh mang tính ch đ ng. Đi u đó có nghĩa làừ ư ế ị ủ ộ ề

khi d báo các c h i có kh năng xu t hi n, các nhà qu n tr chu n b kự ơ ộ ả ấ ệ ả ị ẩ ị ế

ho ch đ n m b t khi tình hu ng cho phép, ho c khi g p nguy c , các nhà qu nạ ể ắ ắ ố ặ ặ ơ ả

tr có th ch đ ng tác đ ng vào mơi trị ể ủ ộ ộ ường đ gi m b t r i ro ho c ch đ ngể ả ớ ủ ặ ủ ộ

né tránh. M t khác, đi m m nh và đi m y u ln t n t i trong t ch c do đóặ ể ạ ể ế ồ ạ ổ ứ

n u không qu n tr chi n lế ả ị ế ược doanh nghi p d b ng lịng v i nh ng gì hi nệ ễ ằ ớ ữ ệ

có, khi mơi trường thay đ i đi m m nh s nhanh chóng tr thành đi m y u vàổ ể ạ ẽ ở ể ế

có nguy c b đ i th c nh tranh khai thác. Ngơ ị ố ủ ạ ượ ạ ếc l i n u qu n tr chi n lả ị ế ược,

h th ng thông tin c a doanh nghi p ln rà sốt đi m m nh, đi m y u đ nhàệ ố ủ ệ ể ạ ể ế ể

qu n tr có c s t n d ng các đi m m nh nh m tăng kh năng c nh tranh,ả ị ơ ở ậ ụ ể ạ ằ ả ạ

đ ng th i có k ho ch làm gi m các đi m y u đ h n ch r i ro.ồ ờ ế ạ ả ể ế ể ạ ế ủ

Qu n tr chi n lả ị ế ược giúp doanh nghi p đ t đệ ạ ược hi u qu cao h n so v iệ ả ơ ớ
khơng qu n tr .ả ị

Các cơng trình nghiên c u cho th y các doanh nghi p nào v n d ng qu nứ ấ ệ ậ ụ ả

tr chi n lị ế ược thì đ t đạ ược k t qu t t h n nhi u so v i các k t qu mà h đ tế ả ố ơ ề ớ ế ả ọ ạ

được trước đó và các k t qu c a các doanh nghi p không v n d ng qu n trế ả ủ ệ ậ ụ ả ị

chi n lế ược. Đi u đó khơng có nghĩa là các doanh nghi p v n d ng qu n trề ệ ậ ụ ả ị

chi n lế ượ ẽc s không g p ph i các v n đ , th m chí có th b phá s n, mà nó chặ ả ấ ề ậ ể ị ả ỉ
có nghĩa là vi c v n d ng qu n tr chi n lệ ậ ụ ả ị ế ượ ẽ ảc s gi m b t r i ro g p ph i cácớ ủ ặ ả

v n đ tr m tr ng và tăng kh năng c a doanh nghi p trong vi c tranh th cácấ ề ầ ọ ả ủ ệ ệ ủ

c h i trong môi trơ ộ ường khi chúng xu t hi n.ấ ệ

1.2 Các c p chi n lấ ế ược

Chi n lế ược có th để ược qu n lý nhi u c p khác nhau trong m t doanhả ở ề ấ ộ

nghi p nh ng thơng thệ ư ường có 3 c p chi n lấ ế ượ ơ ảc c b n.

1.2.1. Chi n lế ượ ấc c p công ty

Chi n lế ược c p Doanh nghi p bao hàm đ nh hấ ệ ị ướng chung c a doanhủ

nghi p v v n đ tăng trệ ề ấ ề ưởng qu n lý các Doanh thành viên, phân b ngu n l cả ổ ồ ự

tài chính và các ngu n l c khác gi a nh ng đ n v thành viên này; Xác đ nh m tồ ự ữ ữ ơ ị ị ộ

c c u mong mu n c a s n ph m, d ch v , c a các lĩnh v c kinh doanh màơ ấ ố ủ ả ẩ ị ụ ủ ự

doanh nghi p tham gia kinh doanh; xác đ nh ngành kinh doanh (ho c các ngànhệ ị ặ

kinh doanh) mà doanh nghi p đang ho c s ph i ti n hành m i ngành c n đệ ặ ẽ ả ế ỗ ầ ược

kinh doanh nh th nào ( thí d : liên k t v i các chi nhánh khác c a cơng tyư ế ụ ế ớ ủ

ho c kinh doanh đ c l p...)ặ ộ ậ

1.2.2. Chi n lế ượ ấc c p đ n v kinh doanh:ơ ị

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

thu c m t doanh nghi p có th trộ ộ ệ ị ường, có đ i th c nh tranh, có nhi m c s nố ủ ạ ệ ụ ả

xu t kinh doanh riêng so v i các b ph n khác.ấ ớ ộ ậ

Trong doanh nghi p có nhi u b ph n kinh doanh các lo i s n ph m vàệ ề ộ ậ ạ ả ẩ

d ch v khác nhau và ho t đ ng trên các th trị ụ ạ ộ ị ường khu v c khác nhau. M i bự ỗ ộ

ph n này ph i xây d ng cho mình m t chi n lậ ả ự ộ ế ược phát tri n phù h p v i thể ợ ớ ị

trường c nh tranh c a b ph n đó.ạ ủ ộ ậ

Chi n lế ược c p đ n v kinh doanh t p trung vào vi c c i thi n v thấ ơ ị ậ ệ ả ệ ị ế

c nh tranh c a các s n ph m d ch v c a Doanh nghi p trong ngành kinh doanhạ ủ ả ẩ ị ụ ủ ệ

ho c là m t k t h p s n ph m th trặ ộ ế ợ ả ẩ ị ường mà Doanh nghi p tham gia kinhệ

doanh. Chi n lế ược c p đ n v kinh doanh bao g m ch đ c nh tranh mà doanhấ ơ ị ồ ủ ề ạ

nghi p l a ch n đ nh n m nh, các th c mà nó t đ nh v vào th trệ ự ọ ể ấ ạ ứ ự ị ị ị ường đ đ tể ạ
l i th c nh tranh và các chi n lợ ế ạ ế ược đ nh v khác nhau có th s d ng trong b iị ị ể ử ụ ố

c nh khác nhau c a m i ngành.ả ủ ỗ

1.2.3 Chi n lế ược ch c năngứ

T p trung vào vi c qu n lý và s d ng m t cách có hi u qu nh t cácậ ệ ả ử ụ ộ ệ ả ấ

ngu n l c c a doanh nghi p và c a m i đ n v thành viên. Các chi n lồ ự ủ ệ ủ ỗ ơ ị ế ược ch cứ

năng được phát tri n nh m th c hi n thành công chi n lể ằ ự ệ ế ược c p đ n v kinhấ ơ ị

doanh và t đó th c hi n thành cơng chi n lừ ự ệ ế ượ ấc c p doanh nghi p.ệ

1.3 Mơ hình qu n tr chi n lả ị ế ược

1.3.1 Mơ hình qu n tr chi n lả ị ế ượ ổc t ng qt

Mơ hình này chia tồn b chi kì qu n tr chi n lộ ả ị ế ược thành 9 bướ ụ ểc c th sau:

Bước 1: Nghiên c u tri t lí kinh doanh, m c tiêu và nhi m v c a doanhứ ế ụ ệ ụ ủ

nghi p.ệ

Bước này th c hi n vi c nghiên c u l i tri t lí kinh doanh, các m c tiêuự ệ ệ ứ ạ ế ụ

và các nhi m v c th c a doanh nghi p. M t khác, nhi u nhà qu n tr h cệ ụ ụ ể ủ ệ ặ ề ả ị ọ

cho r ng bên c nh vi c nghiên c u tri t lí kinh doanh c a doanh nghi p cịnằ ạ ệ ứ ế ủ ệ

ph i th c hi n nhi m v h t s c quan tr ng n a là nghiên c u ý đ , quan đi mả ự ệ ệ ụ ế ứ ọ ữ ứ ồ ể

cũng nh nh ng mong mu n c a lãnh đ o doanh nghi p th i k kinh doanhư ữ ố ủ ạ ệ ở ờ ỳ

chi n lế ược.

Bước 2: Phân tích mơi trường bên ngồi.

M c tiêu c a bụ ủ ước này là xác đ nh đị ược m i c h i và đe do có th xu tọ ơ ộ ạ ể ấ

hi n trong th i kì kinh doanh chi n lệ ờ ế ược. Mu n v y, doanh nghi p ph i số ậ ệ ả ử

d ng các công c , phụ ụ ương ti n, kĩ thu t phân tích và d báo thích h p. Vi c xácệ ậ ự ợ ệ

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

hưởng r t l n đ n ch t lấ ớ ế ấ ượng c a bủ ướ ực l a ch n chi n lọ ế ược kinh doanh c aủ

doanh nghi p.ệ

Bước 3: Phân tích mơi trường bên trong .

Phân tích bên trong nh m xác đ nh đi m m nh, đi m y u c a doanhằ ị ể ạ ể ế ủ

nghi p so v i các đ i th c nh tranh trong th i kì kinh doanh chi n lệ ớ ố ủ ạ ờ ế ược. Mu nố
v y, ph i bi t s d ng các cơng c , kĩ thu t thích h p và t p trung vào nh ngậ ả ế ử ụ ụ ậ ợ ậ ữ

đi m ch y u nh m xác đ nh chính xác doanh nghi p m nh, y u gì? K t quể ủ ế ằ ị ệ ạ ế ế ả

phân tích và đánh giá m nh, y u có chính xác hay khơng cũng là m t trongạ ế ộ

nh ng nhân t quy t đ nh đ n ch t lữ ố ế ị ế ấ ượng c a bủ ước ti p theo.ế

Bước 4: Xét l i m c tiêu, nhi m v c a doanh nghi p trong th i kì chi n lạ ụ ệ ụ ủ ệ ờ ế ược.

Bước này có nhi m v d a trên c s các k t qu nghiên c u các bệ ụ ự ơ ở ế ả ứ ở ước

trên mà đánh giá l i xem m c tiêu nhi m v c a doanh nghi p trong th i kìạ ụ ệ ụ ủ ệ ờ

chi n lế ược là gì? Các m c tiêu, nhi m v này có cịn phù h p v i m c tiêu vàụ ệ ụ ợ ớ ụ

nhi m v đãm xác đ nh khi xây d ng doanh nghi p hay ph i thay đ i? N u ph iệ ụ ị ự ệ ả ổ ế ả

thay đ i thì m c đ thay đ i nhi u hay ít, theo hổ ứ ộ ổ ề ướng m r ng, thu h p hayở ộ ẹ

ph i thay đ i c nhi m v kinh doanh?ả ổ ả ệ ụ
Bước 5: Quy t đ nh chi n lế ị ế ược kinh doanh.

Quy t đ nh chi n lế ị ế ược kinh doanh chính là bước xác đ nh và l a ch nị ự ọ

chi n lế ược kinh doanh c th cho th i kì chi n lụ ể ờ ế ược. Tu theo phỳ ương pháp xây

d ng chi n lự ế ượ ụ ểc c th mà doanh nghi p s d ng các kĩ thu t xây d ng và đánhệ ử ụ ậ ự

giá đ quy t đ nh chi n lể ế ị ế ượ ố ưc t i u cho th i kì chi n lờ ế ược.

Bước 6: Ti n hành phân ph i các ngu n l c.ế ố ồ ự

Hi u đ n gi n nh t thì phân ph i các ngu n l c chính là vi c phân b cácể ơ ả ấ ố ồ ự ệ ổ

ngu n l c s n xu t c n thi t trong quá trình t ch c th c hi n chi n lồ ự ả ấ ầ ế ổ ứ ự ệ ế ược đã
xác đ nh. Tuy nhiên, s có nhi u quan ni m v v n đ này.ị ẽ ề ệ ề ấ ề

N u ch hi u phân ph i ngu n l c m t cách t ng quát nh t s đ c p đ nế ỉ ể ố ồ ự ộ ổ ấ ẽ ề ậ ế

vi c nghiên c u, đánh giá l i h th ng t ch c doanh nghi p bao g m c hệ ứ ạ ệ ố ổ ứ ệ ồ ả ệ

th ng s n xu t và h th ng qu n tr .ố ả ấ ệ ố ả ị

Sau khi đã có các k t lu n v chúng, các nhà qu n tr chi n lế ậ ề ả ị ế ượ ẽc s ph iả
l a ch n xem li u có c n thay đ i hay đi u ch nh h th ng s n xu t hay/ và hự ọ ệ ầ ổ ề ỉ ệ ố ả ấ ệ
th ng b máy qu n tr cho phù h p v i các đi u ki n m i c a th i kì chi nố ộ ả ị ợ ớ ề ệ ớ ủ ờ ế
lược hay khơng? N u ph i thay đ i hay/và đi u ch nh thì ph i th c hi n c thế ả ổ ề ỉ ả ự ệ ụ ể
nh th nào?ư ế

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

su t quá trình th c hi n chi n lố ự ệ ế ượ ẽc s không ch d ng các n i dung trên màỉ ừ ơ ộ
ph i bào hàm c vi c xây d ng và t ch c th c hi n k ho ch ng n h n h n.ả ả ệ ự ổ ứ ự ệ ế ạ ắ ạ ơ
Tuy v y, mơ hình này s ch d ng cách hi u phân ph i ngu n l c d ng t ngậ ẽ ỉ ừ ở ể ố ồ ự ở ạ ổ
quát.

Bước 7: Xây d ng các chính sách kinh doanh phù h pự ợ

N i dung c a bộ ủ ước này là xây d ng các chính sách kinh doanh phù h pự ợ

v i các đi u ki n c a th i kì chi n lớ ề ệ ủ ờ ế ược. Các chính sách kinh doanh được quan

ni m là các chính sách g n tr c ti p v i t ng lĩnh v c ho t đ ng ch c năng nhệ ắ ự ế ớ ừ ự ạ ộ ứ ư

marketing, s n ph m, s n xu t,… Các chính sách là c s đ doanh nghi p tả ẩ ả ấ ơ ở ể ệ ổ

ch c th c hi n có hi u qu các k ho ch kinh doanh trong th i kì chi n lứ ự ệ ệ ả ế ạ ờ ế ược.

Đ xây d ng các chính sách kinh doanh phù h p địi h i ph i n m v ngể ự ợ ỏ ả ắ ữ

các kĩ năng, kĩ thu t ho ch đ nh chính sách t ng lĩnh v c ho t đ ng c th .ậ ạ ị ở ừ ự ạ ộ ụ ể
Bước 8: Xây d ng và tri n khai th c hi n các k ho ch ng n h n h n.ự ể ự ệ ế ạ ắ ạ ơ

Tu theo đ ng n c a th i kì chi n lỳ ộ ắ ủ ờ ế ược mà tri n khai xây d ng các kể ự ế
ho ch s n xu t kinh doanh ng n h n h n cho thích h p. Đi u ki n c b n c aạ ả ấ ắ ạ ơ ợ ề ệ ơ ả ủ
các k ho ch này là ph i có th i gian ng n h n th i gian c a th i kì chi n lế ạ ả ờ ắ ơ ờ ủ ờ ế ược.

Các kĩ năng, kĩ thu t xây d ng chi n lậ ự ế ược không ph i ch đả ỉ ược đ c p giáoề ậ ở

trình này mà cịn đượ ụ ểc c th hố h n các n i dung có liên quan c a giáo trìnhơ ở ộ ủ

qu n tr kinh doanh t ng h p.ả ị ổ ợ

Khi các k ho ch đã đế ạ ược xây d ng, nhi m v ti p theo lôi cu n ho tự ệ ụ ế ố ạ

đ ng c a m i nhà qu n tr m i c p, m i b ph n là t ch c th c hi n các kộ ủ ọ ả ị ở ọ ấ ọ ộ ậ ổ ứ ự ệ ế

ho ch đó.ạ

Bước 9: Ki m tra, đánh giá và đi u ch nh trong q trình xây d ng và t ch cể ề ỉ ự ổ ứ

th c hi n chi n lự ệ ế ược kinh doanh.

Ki m tra, đánh giá là ho t đ ng không th thi u nh m xác đ nh xem môiể ạ ộ ể ế ằ ị

trường kinh doanh đã thay đ i nh th nào? V i các thay đ i đó thì có c n thayổ ư ế ớ ổ ầ

đ i, đi u ch nh chi n lổ ề ỉ ế ược kinh doanh, chính sách kinh doanh hay/và k ho chế ạ

hay không? Mu n làm đố ược vi c này các nhà qu n tr s ph i s d ng các kệ ả ị ẽ ả ử ụ ỹ

thu t ki m tra, đánh giá thích h p v i t ng đ i tậ ể ợ ớ ừ ố ượng đ trên c s đó quy tể ơ ở ế

đ nh vi c đi u ch nh chi n lị ệ ề ỉ ế ược, chính sách hay k ho ch kinh doanh ho cế ạ ặ

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

S đ 1.1 Mơ hình qu n tr chi n lơ ồ ả ị ế ượ ổc t ng qt

1.3.2 Mơ hình ba giai đo n qu n tr chi n lạ ả ị ế ược

Trình t ti n hành ho t đ ng qu n tr chi n lự ế ạ ộ ả ị ế ược được mơ t thành baả
giai đo n: hình thành, th c thi và đánh giá đi u ch nh chi n lạ ự ề ỉ ế ược.

Giai đo n 1ạ : Hình thành chi n lế ược

giai đo n này các nhà qu n tr s d ng các ph ng pháp, công c ,

Ở ạ ả ị ử ụ ươ ụ

phương ti n thích h p nh m ho ch đ nh b n chi n lệ ợ ằ ạ ị ả ế ược cho th i kì chi n lờ ế ược

c th . N i dung ch y u c a giai đo n nay là nghiên c u các nhân t vênụ ể ộ ủ ế ủ ạ ứ ố

ngoài, bên trong doanh nghi p đ xác đ nh m t y u, m t m nh, th i c cũngệ ể ị ặ ế ặ ạ ờ ơ

nh thách th c; h p nh t phân tích t ng h p b ng cơng c thích h p; xác đ như ứ ợ ấ ổ ợ ằ ụ ợ ị
m c tiêu, l a ch n và quy t đ nh chi n lụ ự ọ ế ị ế ược.

Giai đo n 2ạ : Th c thi chi n lự ế ược.

Các n i dung ch y u giai đo n này là soát xét l i t ch c, đ xu t cácộ ủ ế ở ạ ạ ổ ứ ề ấ

chính sách cho q trình th c hi n chi n lự ệ ế ược; thi t l p m c tiêu và gi i phápế ậ ụ ả

trung h n, hàng năm và các k ho ch ng n h n h n; phân ph i các ngu n l c tàiạ ế ạ ắ ạ ơ ố ồ ự

nguyên theo các k ho ch đã xây d ng.ế ạ ự

Giai đo n 3ạ : Đánh giá, đi u ch nh chi n lề ỉ ế ược.

Giai đo n này ch y u xem xét, đánh giá các y u t bên ngoài, bên trongạ ủ ế ế ố

Nghiên
c u ứ

tri tế

lý
kinh
doanh,
s m ng, ứ ạ

m c tiêuụ

Phân tích và d báo ự

mơi trường bên

ngồi

Phân tích và d báo ự

mơi trường bên trong

Xét l i ạ

m c tiêuụ Quy t đ nh

ế ị

chi n lế ược

Xây d ng và th c hi n các ự ự ệ

k ho ch ng n h n h nế ạ ắ ạ ơ

Phân ph i ố

ngu n l cồ ự

Xây d ng ự

chính sách

Ki mể

tra
và
đánh

giá
đi u ề

ch nh ỉ

chi n ế

lược

Hình thành chi n lế ược Th c hi nự ệ

chi n lế ược

Đánh giá,
đi u ề

ch nhỉ

chi n ế

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

doanh nghi p; đo lệ ường, đánh giá k t qu , so sánh chúng v i các tiêu chu nế ả ớ ẩ

“gi i h n” và th c hi n đi u ch nh m c tiêu, chính sách và/ho c gi i pháp choớ ạ ự ệ ề ỉ ụ ặ ả

phù h p v i nh ng bi u hi n m i c a môi trợ ớ ữ ể ệ ớ ủ ường kinh doanh.

Hình
thành
chi nế
lược
Th c thiự
chi nế
lược
Đánh
giá,
đi uề
ch nhỉ
chi nế
lược

S đ 1.2 – Mơ hình ba giai đo n qu n tr chi n lơ ồ ạ ả ị ế ược

TÓM T T CHẮ ƯƠNG 1

Chi n lế ược kinh doanh là ti n trình xác đ nh m c tiêu c b n dài h n c aế ị ụ ơ ả ạ ủ

doanh nghi p, l a ch n cách th c, phệ ự ọ ứ ương hướng hành đ ng và phân b các tàiộ ổ

nguyên thi t y u đ th c hi n các m c tiêu đóế ế ể ự ệ ụ

Qu n tr chi n lả ị ế ược doanh nghi p là t ng h p các ho t đ ng ho ch đ nh,ệ ổ ợ ạ ộ ạ ị

t ch c th c hi n và ki m tra, đi u ch nh chi n lổ ứ ự ệ ể ề ỉ ế ược kinh doanh di n ra l p điễ ặ

l p l i theo ho c không theo chu k th i gian nh m đ m b o r ng doanhặ ạ ặ ỳ ờ ằ ả ả ằ

nghi p luôn t n d ng đệ ậ ụ ược m i c h i, th i c cũng nh h n ch ho c xoá bọ ơ ộ ờ ơ ư ạ ế ặ ỏ

được các đe do , c m b y trên con đạ ạ ẫ ường th c hi n các m c tiêu c a mìnhự ệ ụ ủ

Qu n tr chi n lả ị ế ược giúp doanh nghi p xác đ nh rõ s m ng c a mình, ệ ị ứ ạ ủ

thích ng t t v i mơi trứ ố ớ ường.

Các c p chi n lấ ế ược bao g m: Chi n lồ ế ượ ấc c p công ty, chi n lế ượ ấc c p
đ n v kinh doanh, chi n lơ ị ế ược ch c năng.ứ

Nghiên c u cácứ

nhân t bên ngoài,ố

bên trong, m tặ

m nh, y u, th i c ,ạ ế ờ ơ

nguy cơ

H p nh t phânợ ấ

tích t ng h pổ ợ

Xác đ nh m cị ụ

tiêu l a ch n vàự ọ

quy t đ nh chi nế ị ế

lược

Soát xét l i t ch c,ạ ổ ứ

đ xu t các chínhề ấ

sách cho q trình
th c hi n chi nự ệ ế

lược

Thi t l p m cế ậ ụ

tiêu và gi iả

pháp trung
h n, hàng nămạ

Phân ph iố

ngu n l c tàiồ ự

nguyên theo các
k ho ch đã xâyế ạ

d ngự

Xem xét đánh giá
các y u t bênế ố

ngoài, bên trong
doanh nghi pệ

Đo lường đánh
giá k t qu , soế ả

sánh v i cácớ

gi i h nớ ạ

Th c hi n vi cự ệ ệ

đi u ch nh m cề ỉ ụ

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Mơ hình qu n tr chi n lả ị ế ượ ổc t ng quát, bao g m: Nghiên c u tri t lý kinhồ ứ ế

doanh, m c tiêu và nhi m v c a doanh nghi p; Phân tích mơi trụ ệ ụ ủ ệ ường bên ngồi;

Phân tích mơi trường bên trong; Xét l i m c tiêu, nhi m v c a doanh nghi pạ ụ ệ ụ ủ ệ

trong th i k chi n lờ ỳ ế ược; Quy t đ nh chi n lế ị ế ược kinh doanh; Ti n hành phânế

ph i các ngu n l c; Xây d ng các chính sách kinh doanh phù h p; Xây d ng vàố ồ ự ự ợ ự

tri n khai th c hi n các k ho ch ng n h n h n; Ki m tra, đánh giá và đi uể ự ệ ế ạ ắ ạ ơ ể ề

ch nh trong quá trình xây d ng và t ch c th c hi n chi n lỉ ự ổ ứ ự ệ ế ược kinh doanh.

Mơ hình 03 giai đo n c a qu n tr chi n lạ ủ ả ị ế ược, bao g m: Hình thành chi nồ ế

lược; Th c thi chi n lự ế ược; Đánh giá và đi u ch nh chi n lề ỉ ế ược.

N I DUNG TH O LU NỘ Ả Ậ

1.Chi n lế ược là gì? So sánh chi n lế ược quân s và chi n lự ế ược trong kinh

doanh? Vì sao ph i xây d ng chi n lả ự ế ược kinh doanh cho các doanh

nghi p?ệ

2. Nêu các quan đi m v chi n lể ề ế ược kinh doanh? Quy trình qu n tr chi nả ị ế

lược?

3. T i sao các doanh nghi p v a và nh thạ ệ ừ ỏ ường khơng đánh giá đúng m c vứ ề

vai trị c a chi n lủ ế ược kinh doanh ngay t đ u? Đ phát huy tác d ng c aừ ầ ể ụ ủ

chi n lế ược kinh doanh c n ph i có nh ng đi u ki n gì?ầ ả ữ ề ệ

4. Vai trò và đ c đi m c a các c p qu n tr chi n lặ ể ủ ấ ả ị ế ược

BÀI T P NG D NGẬ Ứ Ụ

Tình hu ng ố T m nhìn chi n lầ ế ược sâu r ng c a Bill Gatesộ ủ

Năm 1973 khi đ c bài vi t v máy đi n tốn gia đình đ u tiên MITS Altair, dùọ ế ề ệ ầ

ch a bi t r i s s d ng máy tính này th nào, nh ng Bill Gates và Paul Allenư ế ồ ẽ ử ụ ế ư

b t đ u hi u r ng nó s là bắ ầ ể ằ ẽ ước đ u d n t i s thay đ i th gi i máy đi n toánầ ẫ ớ ự ổ ế ớ ệ

cũng nh thay đ i cu c s ng và cách làm vi c hàng tri u tri u con ngư ổ ộ ố ệ ệ ệ ười. Năm

1975 h đã sáng l p ra công ty Microsoft v i s v n ban đ u là 16.005 USD đọ ậ ớ ố ố ầ ể

phát tri n các ph n m m cho máy tính cá nhân. Bill Gates m c dù đã b d h cể ầ ề ặ ỏ ỡ ọ

đ i h c Harvard nh ng l i ln đánh giá cao vai trị quy t đ nh c a tri th c và sạ ọ ư ạ ế ị ủ ứ ự
quan tr ng c a vi c h c t p.ọ ủ ệ ọ ậ

Trong trí tưởng tượng c a Bill Gates, Internet s là trung tâm đ k t n i các máyủ ẽ ể ế ố

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

ra các c s đào t o đơ ở ạ ược k t n i v i nhau đ các b c cha m có th tham quanế ố ớ ể ậ ẹ ể

l p h c o mà con mình có th d , cịn sinh viên tìm đớ ọ ả ể ự ược thơng tin mà h c n.ọ ầ

Internet s thay đ i cách lien h gi a các nhà nẽ ổ ệ ữ ước và nhân dân, c i thi n tìnhả ệ

hình và cách th c ti n hành thứ ế ương m i, làm bi n đ i mơ hình đi u hành c aạ ế ổ ề ủ

các cơng ty,….

Theo Bill Gates mu n thay đ i t c đ c a kinh doanh nhanh h n c n có nh ngố ổ ố ộ ủ ơ ầ ữ

y u t :ế ố

1. Thu th p thông tin kinh doanh c n nhanh và nhi u h n n aậ ầ ề ơ ữ

2. M i thông tin c n đọ ầ ược phân tích, x lý đúng và k p th i h nử ị ờ ơ

3. Có m t chi n lộ ế ược kinh doanh đúng.

Chính nh n th c và t m nhìn chi n lậ ứ ầ ế ược, s tin tự ưởng tuy t đ i c a Billệ ố ủ

Gates v vai trị quy t đ nh c a cơng ngh tin h c và truy n thơng, c a máy PCề ế ị ủ ệ ọ ề ủ

và m ng Internet trong toàn b đ i s ng kinh t xã h i tạ ộ ờ ố ế ộ ương lai c a loài ngủ ười
đã là đi u c t lõi t o nên s thành công c a Microsoft.ề ố ạ ự ủ

Câu h i:ỏ

1. Phân tích t m nhìn c a Bill Gates và nêu quan đi m c a mình?ầ ủ ể ủ

2. Phân tích nh ng y u t giúp Bill Gates th c hi n đữ ế ố ự ệ ượ ầc t m nhìn

c a mình và gi i thích t i sao?ủ ả ạ

CH

ƯƠ

NG 2: PHÂN TÍCH VÀ D BÁO MƠI TR

Ự

ƯỜ

NG

KINH DOANH

M c tiêu c a chụ ủ ương:

Cung c p cho sinh viên nh ng ki n th c c b n v :ấ ữ ế ứ ơ ả ề

Phân tích các y u t thu c mơi trế ố ộ ường bên ngồi v i m c đích tìm raớ ụ

nh ng c h i và nguy c nh hữ ơ ộ ơ ả ưởng đ n doanh nghi pế ệ

Phân tích các y u t thu c mơi trế ố ộ ường bên trong v i m c đích nh m xácớ ụ ằ

đ nh đi m m nh, y u c a doanh nghi p so v i đ i th c nh tranhị ể ạ ế ủ ệ ớ ố ủ ạ

N I DUNG Ộ

2.1. Phân tích các y u t mơi trế ố ường bên ngồi

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

h i l n nguy c tác đ ng đ n ho t đ ng c a doanh nghi p theo các m c độ ẫ ơ ộ ế ạ ộ ủ ệ ứ ộ

khác nhau. S bi n đ ng c a các y u t này n m ngồi t m ki m sốt c aự ế ộ ủ ế ố ằ ầ ể ủ

doanh nghi p, chúng tác đ ng đan xen l n nhau và nh hệ ộ ẫ ả ưởng đ n qu n trế ả ị

chi n lế ược c a doanh nghi p. Vì v y khi phân tích các y u t c a mơi trủ ệ ậ ế ố ủ ường,

các doanh nghi p c n xem xét tính ch t tác đ ng c a t ng y u t , m i tệ ầ ấ ộ ủ ừ ế ố ố ương

tác gi a các y u t …đ d báo c th m c đ , b n ch t và th i đi m nhữ ế ố ể ự ụ ể ứ ộ ả ấ ờ ể ả

hưởng nh m x lý các tình hu ng m t cách linh ho t, đ ng th i có gi i phápằ ử ố ộ ạ ồ ờ ả

h u hi u đ t n d ng t i đa các c h i, h n ch ho c ngăn ch n k p th i cácữ ệ ể ậ ụ ố ơ ộ ạ ế ặ ặ ị ờ
nguy c nh m nâng cao hi u qu và gi m t n th t trong quá trình qu n tr chi nơ ằ ệ ả ả ổ ấ ả ị ế
lược.

2.1.1. Mơi trường vĩ mơ

a. Mơi trường chính tr pháp lu tị ậ
Chính trị

Chính tr là y u t đ u tiên mà các nhà đ u t , nhà qu n tr các doanhị ế ố ầ ầ ư ả ị

nghi p quan tâm phân tích đ d báo m c đ an tồn trong các ho t đ ng t i cácệ ể ự ứ ộ ạ ộ ạ

qu c gia, các khu v c n i mà doanh nghi p đang có m i quan h mua bán hayố ự ơ ệ ố ệ

đ u t . Các y u t nh th ch chính tr , s n đ nh hay bi n đ ng v chính trầ ư ế ố ư ể ế ị ự ổ ị ế ộ ề ị

t i qu c gia hay m t khu v c là nh ng tín hi u ban đ u giúp các nhà qu n trạ ố ộ ự ữ ệ ầ ả ị

Năng l c ự
thương
lượng c a ủ
người cung

c pấ

Năng l c ự
thương
lượng c a ủ
người mua

S ganh đua ự

c a các cơng ủ

ty hi n cóệ
Nguy c c a các ơ ủ
đ i th ti m tàngố ủ ề

Đe d a c a các s n ọ ủ ả
ph m thay thẩ ế

Chính tr Pháp lu tị ậ Kinh tế

Văn hóa xã h iộ
T nhiênự

Cơng nghệ
Tồn c uầ

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

nh n di n đâu là c h i ho c đâu là nguy c c a doanh nghi p đ đ ra cácậ ệ ơ ộ ặ ơ ủ ệ ể ề
quy t đ nh đ u t , s n xu t kinh doanh trên các khu v c th trế ị ầ ư ả ấ ự ị ường thu c ph mộ ạ
vi qu c gia hay qu c t . Y u t chính tr là y u t r t ph c t p, tu theo đi uố ố ế ế ố ị ế ố ấ ứ ạ ỳ ề
ki n c th y u t này s tác đ ng đ n s phát tri n kinh t trong ph m việ ụ ể ế ố ẽ ộ ế ự ể ế ạ
qu c gia hay qu c t . Các nhà qu n tr chi n lố ố ế ả ị ế ược mu n phát tri n th trố ể ị ường
c n ph i nh y c m v i tình hình chính tr m i khu v c đ a lý, d báo di nầ ả ạ ả ớ ị ở ỗ ự ị ự ễ
bi n chính tr trên ph m vi qu c gia, khu v c, th gi i đ có các quy t đ nhế ị ạ ố ự ế ớ ể ế ị
chi n lế ược thích h p và k p th i.ợ ị ờ

Lu t phápậ

Vi c t o ra mơi trệ ạ ường kinh doanh lành m nh hay khơng lành m nh hồnạ ạ

tồn ph thu c vào y u t pháp lu t và qu n lý nhà nụ ộ ế ố ậ ả ước v kinh t . Vi c banề ế ệ

hành h th ng lu t pháp có ch t lệ ố ậ ấ ượng là đi u ki n đ u tiên đ m b o môiề ệ ầ ả ả

trường kinh doanh bình đ ng cho các doanh nghi p bu c các doanh nghi p ph iẳ ệ ộ ệ ả

kinh doanh chân chính, có trách nhi m. Tuy nhiên n u h th ng pháp lu t khơngệ ế ệ ố ậ

hồn thi n cũng s có nh hệ ẽ ả ưởng khơng nh t i mơi trỏ ớ ường kinh doanh gây khó

khăn trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p.ạ ộ ả ấ ủ ệ

Pháp lu t đ a ra nh ng quy đ nh cho phép, không cho phép ho c nh ngậ ư ữ ị ặ ữ

đòi h i bu c các doanh nghi p ph i tuân th . Ch c n m t s thay đ i nh trongỏ ộ ệ ả ủ ỉ ầ ộ ự ổ ỏ
h th ng lu t pháp nh thu , đ u t ... s nh hệ ố ậ ư ế ầ ư ẽ ả ưởng đ n ho t đ ng s n xu tế ạ ộ ả ấ

kinh doanh c a doanh nghi p. ủ ệ

Chính ph :ủ

Chính ph có vai trị to l n trong vi c đi u ti t vĩ mơ n n kinh t thơngủ ớ ệ ề ế ề ế

qua các chính sách kinh t , tài chính, ti n t và các chế ề ệ ương trình chi tiêu c aủ

mình. Trong m i quan h v i các doanh nghi p chính ph v a đóng vai trị làố ệ ớ ệ ủ ừ

người ki m sốt, khuy n khích, tài tr , quy đ nh, ngăn c m, h n ch v a đóngể ế ợ ị ấ ạ ế ừ

vai trị khách hàng quan tr ng đ i v i doanh nghi p (trong chọ ố ớ ệ ương trình chi tiêu

c a chính ph ) và sau cùng chính ph đóng vai trị là nhà cung c p các d ch vủ ủ ủ ấ ị ụ

cho doanh nghi p nh cung c p thông tin vĩ mô, các d ch v công c ng khác. Đệ ư ấ ị ụ ộ ể

t n d ng đậ ụ ược c h i, gi m thi u nguy c các doanh nghi p ph i n m b t choơ ộ ả ể ơ ệ ả ắ ắ

được nh ng quan đi m, nh ng quy đ nh, u tiênữ ể ữ ị ư

nh ng chữ ương trình chi tiêu c a chính ph và cũng ph i thi t l p m t quan hủ ủ ả ế ậ ộ ệ

t t đ p, th m chí có th th c hi n s v n đ ng hành lang khi c n thi t nh mố ẹ ậ ể ự ệ ự ậ ộ ầ ế ằ
t o ra 1 môi trạ ường thu n l i cho ho t đ ng c a doanh nghi p.ậ ợ ạ ộ ủ ệ

b.Môi trường kinh tế

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

đ ng h n so v i ộ ơ ớ v i m t s cácy u t khác c a môi trớ ộ ố ế ố ủ ường t ng quát. Nh ngổ ữ
di n bi n c a môi trễ ế ủ ường kinh t bao gi cũng ch a đ ng nh ng c h i và đeế ờ ứ ự ữ ơ ộ

do khác nhau đ i v i t ng doanh nghi p trong các ngành khác nhau và có nhạ ố ớ ừ ệ ả

hưởng ti m tàng đ n các chi n lề ế ế ượ ủc c a doanh nghi p. Có r t nhi u các y u tệ ấ ề ế ố

c a mơi trủ ường vĩ mơ nh ng có th nói các y u t sau có nh hư ể ế ố ả ưởng l n đ nớ ế

ho t đ ng kinh doanh c a các doanh nghi pạ ộ ủ ệ

T c đ tăng trố ộ ưởng c a n n kinh t :ủ ề ế

N n kinh t giai đo n có t c đ tăng trề ế ở ạ ố ộ ưởng cao s t o nhi u c h iẽ ạ ề ơ ộ

cho đ u t m r ng ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, nó cũngầ ư ở ộ ạ ộ ả ấ ủ ệ

làm bùng n v chi tiêu c a khách hang, đem l i cho công ty c h i đ bànhổ ề ủ ạ ơ ộ ể

trướng ho t đ ng và thu đạ ộ ượ ợc l i nhu n cao h n. Ngậ ơ ượ ạc l i khi n n kinh t saề ế
sút s d n đ n gi m chi phí tiêu dùng đ ng th i làm tăng l c lẽ ẫ ế ả ồ ờ ự ượng c nh tranh.ạ

Thông thường s gây nên chi n tranh giá c trong ngành.ẽ ế ả

Lãi su t và xu hấ ướng c a lãi xu t trong n n kinh tủ ấ ề ế

Lãi su t và xu hấ ướng c a lãi xu t trong n n kinh t có nh hủ ấ ề ế ả ưởng đ n xuế
th c a ti t ki m, tiêu dùng và đ u t và do v y nh hế ủ ế ệ ầ ư ậ ả ưởng t i ho t đ ng c aớ ạ ộ ủ
các doanh nghi p. Lãi su t tăng s h n ch nhu c u vay v n đ đ u t m r ngệ ấ ẽ ạ ế ầ ố ể ầ ư ở ộ
ho t đ ng s n xu t kinh doanh, nh hạ ộ ả ấ ả ưởng t i m c l i c a các doanh nghi p.ớ ứ ờ ủ ệ

Đ ng th i khi lãi su t tăng cũng s khuy n khích ngồ ờ ấ ẽ ế ười dân g i ti n vào ngânử ề

hàng nhi u h n và do v y làm cho nhu c u tiêu dùng gi m xu ng.ề ơ ậ ầ ả ố

Chính sách ti n t và t giá h i đốiề ệ ỷ ố

Chính sách ti n t và t giá h i đối cũng có th t o v n h i t t choề ệ ỷ ố ể ạ ậ ộ ố

doanh nghi p nh ng cũng có th là nguy c cho s phát tri n c a doanh nghi pệ ư ể ơ ự ể ủ ệ

đ c bi t nó tác đ ng đi u ch nh quan h xu t nh p kh u. Thơng thặ ệ ộ ề ỉ ệ ấ ậ ẩ ường chính

ph s d ng cơng c này đ đi u ch nh quan h xu t nh p kh u theo hủ ử ụ ụ ể ề ỉ ệ ấ ậ ẩ ướng có
l i cho n n kinh t .ợ ề ế

L m phátạ

L m phát cũng là 1 nhân t quan tr ng c n ph i xem xét và phân tích.ạ ố ọ ầ ả

L m phát cao hay th p có nh hạ ấ ả ưởng đ n t c đ đ u t vào n n kinh t . Khiế ố ộ ầ ư ề ế

l m phát q cao s khơng khuy n khích ti t ki m và t o ra nh ng r i ro l nạ ẽ ế ế ệ ạ ữ ủ ớ

cho s đ u t cu các doanh nghi p, s c mua c a xã h i cũng b gi m sút vàự ầ ư ả ệ ứ ủ ộ ị ả

làm cho n n kinh t b đình tr . Trái l i thi u phát cũng làm cho n n kinh t bề ế ị ệ ạ ể ề ế ị
trì tr . Vi c duy trì m t t l l m phát v a ph i có tác d ng khuy n khích đ uệ ệ ộ ỷ ệ ạ ừ ả ụ ế ầ
t vào n n kinh t , kích thích th trư ề ế ị ường tăng trưởng .

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Các u tiên hay h n ch c a chính ph v i các ngành đư ạ ế ủ ủ ớ ược c th hốụ ể

thơng qua lu t thu .ậ ế

S thay đ i c a h th ng thu ho c m c thu có th t o ra nh ng c h iự ổ ủ ệ ố ế ặ ứ ế ể ạ ữ ơ ộ

ho c nguy c đ i v i các doanh nghi p vì nó làm cho m c chi phí ho c thu nh pặ ơ ố ớ ệ ứ ặ ậ

c a doanh nghi p thay đ i.ủ ệ ổ

c. Mơi trường văn hố xã h iộ

Bao g m nh ng chu n m c và giá tr mà nh ng chu n m c và giá tr nàyồ ữ ẩ ự ị ữ ẩ ự ị

được ch p nh n và tơn tr ng, b i m t xã h i ho c m t n n văn hố c th . Sấ ậ ọ ở ộ ộ ặ ộ ề ụ ể ự

thay đ i c a các y u t văn hoá xã h i m t ph n là h qu c a s tác đ ng lâuổ ủ ế ố ộ ộ ầ ệ ả ủ ự ộ

đài c a các y u t vĩ mơ khác, do v y nó thủ ế ố ậ ường x y ra ch m h n so v i cácả ậ ơ ớ

y u t khác. M t s nh ng đ c đi m mà các nhà qu n tr c n chú ý là s tácế ố ộ ố ữ ặ ể ả ị ầ ự
đ ng c a các y u t văn hoá xã h i thộ ủ ế ố ộ ường có tính dài h n và tinh t h n so v iạ ế ơ ớ

các y u t khác, th m chí nhi u lúc khó mà nh n bi t đế ố ậ ề ậ ế ược. M t khác, ph m viặ ạ

tác đ ng c a các y u t văn hố xã h i thộ ủ ế ố ộ ường r t r ng: "nó xác đ nh cách th cấ ộ ị ứ
người ta s ng làm vi c, s n xu t, và tiêu th các s n ph m và d ch v ". Nhố ệ ả ấ ụ ả ẩ ị ụ ư
v y nh ng hi u bi t v m t văn hoá xã h i s là nh ng c s r t quan tr ngậ ữ ể ế ề ặ ộ ẽ ữ ơ ở ấ ọ
cho các nhà qu n tr trong quá trình qu n tr chi n lả ị ả ị ế ượ ởc các doanh nghi p. Cácệ

khía c nh hình thành mơi trạ ường văn hố xã h i có nh hộ ả ưởng m nh m t i cácạ ẽ ớ

ho t đ ng kinh doanh nh : (l) Nh ng quan ni m v đ o đ c, th m m , v l iạ ộ ư ữ ệ ề ạ ứ ẩ ỹ ề ố

s ng, v ngh nghi p; (2) Nh ng phong t c, t p quán, truy n th ng (3) Nh ngố ề ề ệ ữ ụ ậ ề ố ữ

quan tâm và u tiên c a xã h i; Trình đ nh n th c, h c v n chung c a xã h i...ư ủ ộ ộ ậ ứ ọ ấ ủ ộ

Bên c nh đó Dân s cũng là m t y u t r t quan tr ng nh hạ ố ộ ế ố ấ ọ ả ưởng đ nế

các y u t khác c a môi trế ố ủ ường vĩ mô, đ c bi t là y u t xã h i và y u t kinhặ ệ ế ố ộ ế ố
t . Nh ng thay đ i trong môi trế ữ ổ ường dân s s tác đ ng tr c ti p đ n s thayố ẽ ộ ự ế ế ự

đ i c a môi trổ ủ ường kinh t và xã h i và nh hế ộ ả ưởng đ n chi n lế ế ược kinh doanh

c a doanh nghi p.ủ ệ

Nh ng thông tin c a môi trữ ủ ường dân s cung c p nh ng d li u quanố ấ ữ ữ ệ

tr ng cho các nhà qu n tr trong vi c ho ch đ nh chi n lọ ả ị ệ ạ ị ế ược s n ph m, chi nả ẩ ế
lược th trị ường, chi n lế ược ti p th , phân ph i và qu ng cáo. Nh ng khía c nhế ị ố ả ữ ạ
c n quan tâm c a môi trầ ủ ường dân s bao g m: (l) T ng s dân c a xã h i, t lố ồ ổ ố ủ ộ ỷ ệ
tăng c a dân s , (2) K t c u và xu hủ ố ế ấ ướng thay đ i c a dân s v tu i tác, gi iổ ủ ố ề ổ ớ
tính, dân t c ngh nghi p, và phân ph i thu nh p; (3) Tu i th và t l sinh tộ ề ệ ố ậ ổ ọ ỷ ệ ự

nhiên; (4) Các xu hướng d ch chuy n dân s gi a các vùng...ị ể ố ữ

d. Môi trường t nhiênự

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

đ t đai, sơng bi n, các ngu n tài ngun khống s n trong lịng đ t, tài ngunấ ể ồ ả ấ

r ng bi n, s trong s ch c a môi trừ ể ự ạ ủ ường, nước và khơng khí,... Có th nói cácể

đi u ki n t nhiên ln ln là m t y u t quan tr ng trong cu c s ng c a conề ệ ự ộ ế ố ọ ộ ố ủ

người (đ c bi t là các y u t c a môi trặ ệ ế ố ủ ường sinh thái), m t khác nó cũng làặ

m t y u t đ u vào h t s c quan tr ng c a nhi u ngành kinh t nh : nôngộ ế ố ầ ế ứ ọ ủ ề ế ư

nghi p, cơng nghi p khai khống, du l ch, v n t i. Trong r t nhi u trệ ệ ị ậ ả ấ ề ường h p,ợ
chính các đi u ki n t nhiên tr thành m t y u t r t quan tr ng đ hình thànhề ệ ự ở ộ ế ố ấ ọ ể
l i th c nh tranh c a các s n ph m và d ch vợ ế ạ ủ ả ẩ ị ụ

Tuy nhiên, trong nh ng th p niên g n đây, nhân lo i đang ch ng ki n sữ ậ ầ ạ ứ ế ự

xu ng c p nghiêm tr ng c a các đi u ki n t nhiên, đ c bi t là: S ô nhi mố ấ ọ ủ ề ệ ự ặ ệ ự ễ

môi trường t nhiên ngày càng tăng; S c n ki t và khan hi m c a các ngu n tàiự ự ạ ệ ế ủ ồ

nguyên và năng lượng; S m t cân b ng v môi trự ấ ằ ề ường sinh thái...Nh ng cái giáữ

mà con người ph i tr do s xu ng c p c a môi trả ả ự ố ấ ủ ường t nhiên là vô cùng toự

l n, khó mà tính h t đớ ế ượ Ởc. nhi u thành ph trên th gi i tình tr ng ơ nhi mề ố ế ớ ạ ễ
khơng khí và nước đã đ t t i m c đ nguy hi m. M t m i lo r t l n là các hóaạ ớ ứ ộ ể ộ ố ấ ớ

ch t công nghi p đã t o ra l th ng trên t ng ozone gây nên hi u ng nhà kính,ấ ệ ạ ỗ ủ ầ ệ ứ

t c là làm cho trái đ t nóng lên đ n m c đ nguy hi m. Tây Âu, các đ ngứ ấ ế ứ ộ ể Ở ả

"xanh" đã gây s c ép r t m nh địi ph i có nh ng hành đ ng chung làm gi m ơứ ấ ạ ả ữ ộ ả

nhi m trong công nghi p.ễ ệ

e. Môi trường công nghệ

Đây là m t trong nh ng y u t r t năng đ ng ch a đ ng nhi u c h i và đeộ ữ ế ố ấ ộ ứ ự ề ơ ộ
do đ i v i các doanh nghi p:ạ ố ớ ệ

* Nh ng áp l c và đe do t môi trữ ự ạ ừ ường cơng ngh có th là:ệ ể

(l) S ra đ i c a cơng ngh m i làm xu t hi n và tăng cự ờ ủ ệ ớ ấ ệ ường u th c nh tranhư ế ạ
c a các s n ph m thay th , đe do các s n ph m truy n th ng c a ngành hi nủ ả ẩ ế ạ ả ẩ ề ố ủ ệ
h u.ữ

(2) S bùng n c a công ngh m i làm cho công ngh hi n h u b l i th i vàự ổ ủ ệ ớ ệ ệ ữ ị ỗ ờ

t o ra áp l c địi h i các doanh nghi p ph i đ i m i cơng ngh đ tăng cạ ự ỏ ệ ả ổ ớ ệ ể ường

kh năng c nh tranh.ả ạ

(3) S ra đ i c a công ngh m i càng t o đi u ki n thu n l i cho nh ng ngự ờ ủ ệ ớ ạ ề ệ ậ ợ ữ ười

xâm nh p m i và làm tăng thêm áp l c đe d a các doanh nghi p hi n h u trongậ ớ ự ọ ệ ệ ữ

ngành.

(4) Bùng n c a công ngh m i làm cho vịng đ i c a cơng ngh có xu hổ ủ ệ ớ ờ ủ ệ ướng

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Bên c nh nh ng đe do này thì nh ng c h i có th đ n t mơi trạ ữ ạ ữ ơ ộ ể ế ừ ường 
cơng ngh đ i v i các doanh nghi p có th là:ệ ố ớ ệ ể

(l) Cơng ngh m i có th t o đi u ki n đ s n xu t s n ph m r h n v i ch tệ ớ ể ạ ề ệ ể ả ấ ả ẩ ẻ ơ ớ ấ

lượng cao h n, làm cho s n ph m có kh năng c nh tranh t t h n. Thơ ả ẩ ả ạ ố ơ ường thì

các doanh nghi p đ n sau có nhi u u th đ t n d ng đệ ế ề ư ế ể ậ ụ ược c h i này h n làơ ộ ơ

các doanh nghi p hi n h u trong ngành.ệ ệ ữ

(2) S ra đ i c a cơng ngh m i có th làm cho s n ph m có nhi u tính năngự ờ ủ ệ ớ ể ả ẩ ề

h n và qua đó có th t o ra nh ng th trơ ể ạ ữ ị ường m i h n cho các s n ph m và d chớ ơ ả ẩ ị
v c a cơng ty.ụ ủ

f. Mơi trường tồn c uầ

Phân đo n tồn c u bao g m các th trạ ầ ồ ị ường tồn c u có liên quan, các thầ ị

trường hi n t i đang thay đ i, các s ki n chính tr qu c t quan tr ng, các đ cệ ạ ổ ự ệ ị ố ế ọ ặ
tính th ch và văn hóa c b n trên các th trể ế ơ ả ị ường tồn c u. Tồn c u hóa các thầ ầ ị
trường kinh doanh t o ra c c h i l n đe d a. ạ ả ơ ộ ẫ ọ

D ch chuy n vào th trị ể ị ường qu c t m ra m t ti m năng và t m v i choố ế ở ộ ề ầ ớ

các doanh nghi p. Toyota nh n đệ ậ ược trên 50% doanh s t bên ngoài Nh t B n.ố ừ ậ ả

McDonal's có h n 60% t ngồi nơ ừ ước M , Nokia có đ n 98% doanh s t nỹ ế ố ừ ước

ngoài. Song đi cùng v i s gia tăng doanh s nh v y là s không ch c ch n,ớ ự ố ư ậ ự ắ ắ

các công ty thường xem s thâm nh p vào th trự ậ ị ường qu c t nh m t d ánố ế ư ộ ự

m o hi m. Doanh nghi p thâm nh p vào th trạ ể ệ ậ ị ường m i có th khuy ch tánớ ể ế

nh ng ki n th c m i mà h sang t o ra cũng nh h c h i nhi u h n t thữ ế ứ ớ ọ ạ ư ọ ỏ ề ơ ừ ị
trường m i.ớ

Các doanh nghi p c n nh n th c v các đ c tính khác bi t v văn hóa xãệ ầ ậ ứ ề ặ ệ ề

h i và th ch c a th trộ ể ế ủ ị ường tồn c u. Các cơng ty c nh tranh trong th trầ ạ ị ường
Hàn Qu c ph i hi u v giá tr m nh l nh tr c tuy n, chính th c, và t ki mố ả ể ề ị ệ ệ ự ế ứ ự ể

soát cũng nhe b n ph n nhi u h n quy n h n. H t tổ ậ ề ơ ề ạ ệ ư ưởng c a ngủ ười Hàn

Qu c nh n m nh vào c ng đ ng. Cịn Trung Qu c thì nh n m nh vào quan hố ấ ạ ộ ồ ố ấ ạ ệ

cá nhân. Các hãng các qu c gia khác nhau c nh tranh trên các th trở ố ạ ị ường này có

th h c t p l n nhau. Nh ng văn hóa v n là đi u quan tr ng cho s thành cơngể ọ ậ ẫ ư ẫ ề ọ ự

h u h t các th tr ng trên th gi i.

ở ầ ế ị ườ ế ớ

Tóm l i, m c tiêu chính c a phân tích mơi trạ ụ ủ ường vĩ mô là nh n di n cácậ ệ

thay đ i các khuynh hổ ướng d ki n t các y u t c a mơi trự ế ừ ế ố ủ ường bên ngồi cho

phép các doanh nghi p nh n ra các c h i và đe d a.ệ ậ ơ ộ ọ

2.1.2. Môi trường ngành

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Đ i th ti m tàng bao g m các công ty hi n nay không ra m t c nh tranhố ủ ề ồ ệ ặ ạ

nh ng v n có kh năng c nh tranh trong tư ẫ ả ạ ương lai. S xu t hi n c a đ i thự ấ ệ ủ ố ủ

ti m n cũng làm tăng c nh tranh đ i v i các doanh nghi p trong ngành. Khề ẩ ạ ố ớ ệ ả

năng c nh tranh c a đ i th ti m tàng đạ ủ ố ủ ề ược đánh giá qua ý ni m " rào c n”ệ ả

ngăn ch n c a s ra nh p vào ngành kinh doanh. Rào c n này bao hàm ý nghĩa 1ặ ủ ự ậ ả

doanh nghi p c n ph i t n kém r t nhi u đ có th tham gia vào m t ngànhệ ầ ả ố ấ ề ể ể ộ

ngh kinh doanh nào đó. Phí t n này càng cao thì rào c n càng cao và ngề ổ ả ượ ạc l i.

Các rào c n chính ngăn ch n s gia nh pả ặ ự ậ

Rào c n nh p ngành là các nhân t gây khó khăn t n kém cho các đ i thả ậ ố ố ố ủ

khi h mu n thâm nh p ngành, và th m chí khi h c có th thâm nh p, h s bọ ố ậ ậ ọ ể ậ ọ ẽ ị

đ t vào th b t l i.ặ ế ấ ợ

Theo nhà kinh t h c Joe Bain thì có 03 ngu n rào c n nh p ngành chínhế ọ ồ ả ậ

là: S trung thành nhãn hi u; L i th chi phí tuy t đ i; Tính kinh t c a quy mơ.ự ệ ợ ế ệ ố ế ủ
S trung thành nhãn hi uự ệ

S trung thành nhãn hi u ch s a thích mà ngự ệ ỉ ự ư ười mua dành cho s nả

ph m c a các cơng ty hi n t iẩ ủ ệ ạ

Các cơng ty có th t o ra s trung thành nhãn hi u thơng qua ho t đ ngể ạ ự ệ ạ ộ

qu ng cáo liên t c nhãn hi u và tên c a công ty, b o v b n quy n c a các s nả ụ ệ ủ ả ệ ả ề ủ ả
ph m, c i ti n s n ph m thơng qua các chẩ ả ế ả ẩ ương trình R&D, nh n m nh vào ch tấ ạ ấ
lượng s n ph m, và d ch v h u mãi.ả ẩ ị ụ ậ

S trung thành v i nhãn hi u là ngu n rào c n khi n cho các doanhự ớ ệ ồ ả ế

nghi p m i tham gia khó lịng giành gi t th ph n trên thệ ớ ậ ị ầ ương trường.

Các doanh nghi p có ti m năng ph i t n kém r t nhi u đ có th b gãyệ ề ả ố ấ ề ể ể ẻ

lòng u ái đã đư ượ ủc c ng c c a khách hàng đ i v i nhãn hi u đã có uy tín trố ủ ố ớ ệ ước
đó.

L i th chi phí tuy t đ iợ ế ệ ố

L i th tuy t đ i v giá thành sinh ra tợ ế ệ ố ề ừ

+ Công ngh s n xu t cao c pệ ả ấ ấ

+ Do q trình kinh nghi m lâu nămệ

+ Do b ng sáng ch ho c bí quy t cơng nghằ ế ặ ế ệ

+ Do chi phí lao đ ng, nguyên v t liêu th p;ộ ậ ấ

+ Ho c do nh ng k s o trong qu n lý.ặ ữ ỹ ả ả

V i nh ng l i th trên, m t cơng ty đã có v th v ng vàng không ph iớ ữ ợ ế ộ ị ế ữ ả