(Luận văn thạc sĩ) Nghiên cứu lập kế hoạch quản lý va phân phối nguồn nước lưu vực sông La Tinh để phát triển bền vững kinh tế - xã hội của vùng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.08 MB, 160 trang )
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan: Lu n v n này là cơng trình nghiên c u th c s c a cá
nhân, đ
c th c hi n d
is h
ng d n c a PGS. TS. Ph m Vi t Hòa.
Các s li u, nh ng k t lu n nghiên c u đ
là trung th c và ch a t ng đ
c cơng b d
c trình bày trong lu n v n này
i b t k hình th c nào.
Tơi xin ch u hồn tồn trách nhi m v nghiên c u c a mình.
H c viên
Bùi Phi Hùng
i
L IC M
N
Qua m t th i gian nghiên c u th c hi n, đ n nay lu n v n th c s đ tài
“Nghiên c u l p k ho ch qu n lý và phân ph i ngu n n
c l u v c sông La
Tinh đ phát tri n b n v ng Kinh t - Xã h i c a vùng” đã hoàn thành.
H c viên bày t lòng bi t n sâu s c t i PGS. TS. Ph m Vi t Hòa, ng
đã t n tình h
i
ng d n, ch b o trong su t quá trình h c t p và th c hi n lu n v n
này.
H c viên g i l i c m n chân thành đ n các Th y, Cô giáo trong b môn
Quy ho ch và Qu n lý tài nguyên n
ào t o sau đ i h c - Tr
ng
c, Khoa K thu t tài nguyên n
c, Phòng
i h c Th y l i đã t n tình giúp đ , truy n đ t
ki n th c chuyên môn h t s c quý báu trong quá trình h c t p.
C m n lãnh đ o S Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, lãnh đ o Chi
c c Th y l i Bình
hồn thành ch
t i Tr
ng
nh đã t o đi u ki n thu n l i đ h c viên đ
c h c t p và
ng trình đào t o th c s , chuyên ngành K thu t tài nguyên n
c
i h c Th y l i.
C m n gia đình, các đ ng nghi p cùng t t c b n bè đã quan tâm, giúp
đ và chia s nh ng khó kh n trong quá trình h c t p và th c hi n lu n v n này.
V i th i gian và ki n th c còn h n ch nên không th tránh kh i nh ng
khi m khuy t, h c viên r t mong nh n đ
nh ng cán b khoa h c đ lu n v n đ
c s góp ý c a quý Th y, Cơ giáo,
c hồn thi n h n.
Hà N i, tháng 5 n m 2016
H c viên
Bùi Phi Hùng
ii
M CL C
M C L C .................................................................................................................... iii
M
U ....................................................................................................................... 1
CH
NG I: T NG QUAN L NH V C NGHIÊN C U ....................................... 5
1.1. T ng quan v l nh v c nghiên c u.
5
1.1.1. Nghiên c u ngoài n
c ............................................................................................... 6
1.1.2. Nghiên c u trong n
c .............................................................................................. 10
-N
c m t: .......................................................................................................................... 10
-N
c ng m: ....................................................................................................................... 10
-N
c khống và n
c nóng: ............................................................................................. 11
1.2. T ng quan vùng nghiên c u
12
1.2.1. i u ki n t nhiên...................................................................................................... 12
1.2.2.
c đi m khí t
ng th y v n ..................................................................................... 14
1.2.3.
c đi m sơng ngịi ................................................................................................... 17
1.2.4. Tình hình dân sinh, kinh t ........................................................................................ 19
1.2.5. Hi n tr ng h th ng th y l i trên l u v c ................................................................. 22
1.2.6. Hi n tr ng qu n lý và phân ph i ngu n n
c ........................................................... 24
1.3. Nh n xét, đánh giá
CH
25
NG 2. NGHIÊN C U C
S
KHOA H C VÀ TH C TI N
HO CH QU N LÝ VÀ PHÂN PH I NGU N N
L PK
C TRÊN L U V C..........27
2.1. Quy ho ch và Phát tri n kinh t xã h i c a vùng.........................................................27
2.1.1. Chuy n đ i c c u nông nghi p: ............................................................................... 27
2.1.2. Phát tri n nuôi tr ng thu s n:.................................................................................. 28
2.1.3. Công nghi p - TTCN - ngành ngh nông thôn và th
2.3.
c tr ng th y v n và ngu n n
2.3.1.
ng m i - d ch v . .................. 28
c................................................................................29
c tr ng th y v n, dịng ch y ................................................................................. 29
2.3.2. Tính tốn dịng ch y n m và phân ph i dòng ch y n m ng v i t n su t 85% cho
tồn b l u v c sơng La Tinh .............................................................................................. 29
2.3.2. Tính tốn dịng ch y n m và phân ph i dòng ch y n m thi t k v i t n su t 85% cho
h H i S n, đ p Cây Gai, đ p Cây Ké và h Su i Tre ....................................................... 32
2.4. Tính tốn nhu c u dùng n
2.4.1. Nhu c u dùng n
c........................................................................................35
c cho cây tr ng ............................................................................. 35
iii
2.4.2. Nhu c u n
c cho nuôi tr ng th y s n ..................................................................... 51
2.4.3. Nhu c u dùng n
c cho ch n nuôi ........................................................................... 51
2.4.4. Nhu c u n
c cho sinh ho t...................................................................................... 52
2.4.5. Nhu c u n
c duy trì dịng ch y mơi tr
2.4.6. T ng nhu c u n
2.5. Phân vùng c p n
2.5.1. Các ph
c c a các đ i t
ng ............................................................ 53
ng dùng n
c.................................................... 53
c........................................................................................................54
ng pháp phân vùng c p n
c .................................................................... 54
2.5.2. C s đ phân vùng c p n
c ................................................................................... 54
2.5.3. K t qu phân vùng c p n
c .................................................................................... 55
2.6. Tính tốn cân b ng n
c................................................................................................56
2.6.1. Tính tốn cân b ng n
c cho tồn b l u v c sơng La Tinh ................................... 57
2.6.2. Tính tốn cân b ng n
c cho vùng c p n
c s 1 ................................................... 58
2.7. Phân tích, đánh giá kh n ng khai thác, s d ng ngu n n
pháp đ đáp ng nhu c u n
c ph c v phát tri n kinh t xã h i c a vùng....................62
2.7.1. Phân tích đánh giá kh n ng khai thác, s d ng ngu n n
2.7.2.
c và đ xu t các gi i
xu t các gi i pháp đ đáp ng nhu c u n
c .................................. 62
c ph c v phát tri n kinh t xã h i c a
vùng. .................................................................................................................................... 63
CH
NG 3. L P VÀ L A CH N K
NGU N N
HO CH QU N LÝ VÀ PHÂN PH I
C PH C V PHÁT TRI N B N V NG KINH T XÃ H I C A
VÙNG (ÁP D NG CHO H
TH NG H
H I S N,
P CÂY GAI VÀ CÂY
KÉ)................................................................................................................................65
3.1. S l
c v h th ng..........................................................................................................65
3.2. ánh giá kh n ng c p n
3.2.1.
c c a h th ng h H i S n, đ p Cây Gai và Cây Ké.....65
ánh giá kh n ng c p n
c c a h th ng h H i S n, đ p Cây Gai và Cây Ké
th i đi m hi n nay ............................................................................................................... 66
3.2.2.
ánh giá kh n ng c p n
c c a h th ng h H i S n, đ p Cây Gai và Cây Ké
th i đi m n m 2025. ............................................................................................................ 75
K T LU N VÀ KI N NGH .....................................................................................86
TÀI LI U THAM KH O...........................................................................................90
PH L C.....................................................................................................................92
iv
DANH M C HÌNH NH
Hình 1.1. L u v c sơng La Tinh ...................................................................................13
Hình 1.2. H th ng sơng su i L u v c sơng La Tinh ...................................................18
Hình 1.3. H th ng cơng trình h ch a trên L u v c sơng La Tinh .............................24
Hình 2.1. Bi u đ quan h m a dòng ch y vùng Quãng Ngãi - Bình
Hình 2.2. Nh p d li u khí t
nh..................30
ng trong Cropwat .........................................................46
Hình 2.3. Nh p d li u m a ngày trong Cropwat .........................................................46
Hình 2.4. Nh p d li u cây tr ng trong Cropwat ..........................................................47
Hình 2.5. Nh p d li u đ t trong Cropwat ....................................................................47
Hình 2.6. K t qu tính m c t
Hình 2.7. Phân vùng c p n
i cây tr ng theo ngày trong Cropwat ...........................48
c cho l u v c ..................................................................56
Hình 2.8.
ng t n su t m a tháng 1, tr m Phù Cát ..................................................93
Hình 2.9.
ng t n su t m a tháng 2, tr m Phù Cát ..................................................94
Hình 2.10.
ng t n su t m a tháng 3, tr m Phù Cát ................................................95
Hình 2.11.
ng t n su t m a tháng 4, tr m Phù Cát ................................................96
Hình 2.12.
ng t n su t m a tháng 5, tr m Phù Cát ................................................97
Hình 2.13
ng t n su t m a tháng 6, tr m Phù Cát .................................................98
Hình 2.14.
ng t n su t m a tháng 7, tr m Phù Cát ................................................99
Hình 2.15.
ng t n su t m a tháng 8, tr m Phù Cát ..............................................100
Hình 2.16.
ng t n su t m a tháng 9, tr m Phù Cát ..............................................101
Hình 2.17.
ng t n su t m a tháng 10, tr m Phù Cát ............................................102
Hình 2.18.
ng t n su t m a tháng 12, tr m Phù Cát ............................................103
Hình 3.1. H th ng h ch a H i S n, đ p dâng Cây Gai và Cây Ké...........................65
v
DANH M C B NG BI U
B ng 1.1. M ng l
i tr m quan tr c khí t
ng thu v n trong và lân c n l u v c sông
La Tinh .......................................................................................................................... 15
B ng 1.2. L
ng m a trung bình n m các tr m trên l u v c ....................................... 16
B ng 1.3. Nhi t đ không khí tr m Qui Nh n .............................................................. 16
B ng 1.4.
m khơng khí tr m Qui Nh n ................................................................. 16
B ng 1.5. Gi n ng tr m Qui Nh n .............................................................................. 17
B ng 1.6. B c h i m t n
c tr m Qui Nh n ................................................................ 17
B ng 1.7. Chênh l ch b c h i ....................................................................................... 17
B ng 1.8. T l dân s ................................................................................................... 19
B ng 1.9. C c u cây tr ng ........................................................................................... 20
B ng 1.10. T ng h p s l
ng gia súc, gia c m. .......................................................... 21
B ng 2.1. K t qu tính tốn các đ c tr ng dòng ch y n m trên l u v c sông La Tinh 30
B ng 2.2. K t qu tính tốn dịng ch y n m thi t k .................................................... 31
B ng 2.3. Dịng ch y bình quân n m 1988 tr m Bình T
ng ...................................... 32
B ng 2.4. K t qu phân ph i dòng ch y n m tồn b l u v c sơng La Tinh Q85% .... 32
B ng 2.5. B ng k t qu tính tốn các đ c tr ng dịng ch y n m .................................. 33
B ng 2.6. B ng k t qu tính tốn dịng ch y n m thi t k ............................................ 33
B ng 2.7. K t qu phân ph i dòng ch y n m l u v c h H i S n Q85%.................... 33
B ng 2.8. K t qu phân ph i dòng ch y n m l u v c đ p Cây Gai Q85% .................. 34
B ng 2.9. K t qu phân ph i dòng ch y n m l u v c đ p Cây Ké Q85% ................... 34
B ng 2.10. K t qu phân ph i dòng ch y n m l u v c h Su i Tre Q85% ................. 35
B ng 2.11. Th i gian canh tác cây lúa v
ông Xuân.................................................. 37
B ng 2.12. Th i gian canh tác cây lúa v Hè Thu ........................................................ 37
B ng 2.13. Th i gian canh tác lúa v Mùa ................................................................... 38
B ng 2.14. H s cây tr ng Kc
n
c ta ..................................................................... 38
B ng 2.15. H s Kc c a cây lúa................................................................................... 39
B ng 2.16. S li u khí tr
ng Th y v n ....................................................................... 39
B ng 2.17. K t qu tính m c t
i cho cây lúa theo tháng ............................................ 41
B ng 2.18. H s Kc c a m t s cây tr ng c n............................................................. 45
vi
B ng 2.19. K t qu tính l
ng b c h i ETo..................................................................49
B ng 2.20. K t qu tính m c t
i cho cây màu theo tháng ..........................................49
B ng 2.21. S li u v di n tích cây tr ng cho toàn b l u v c .....................................50
B ng 2.22. K t qu tính nhu c u s d ng n
B ng 2.23. T ng l
B ng 2.24. L
ng n
ng n
c cho cây tr ng trên toàn b l u v c ....50
c yêu c u cho nuôi tr ng Th y s n ...................................51
c yêu c u cho nuôi tr ng Th y s n phân b theo hàng tháng ...51
B ng 2.25. Ch tiêu c p n
c cho ch n nuôi .................................................................51
B ng 2.26. Nhu c u n
c hàng ngày cho ch n nuôi .....................................................51
B ng 2.27. Yêu c u n
c cho ch n nuôi phân b theo tháng .......................................52
B ng 2.28. Ch tiêu c p n
c sinh ho t .........................................................................52
B ng 2.29. Nhu c u n
c hàng ngày cho sinh ho t ......................................................52
B ng 2.30. Yêu c u n
c cho sinh ho t phân b theo tháng ........................................52
B ng 2.31. L
ng n
c yêu c u đ duy trì dịng ch y mơi tr
B ng 2.32. T ng yêu c u n
c c a các đ i t
ng dùng n
ng các tháng mùa ki t53
c trên toàn b l u v c sông
La Tinh ..........................................................................................................................53
B ng 2.33. T ng l
ng dòng ch y đ n l u v c sông La Tinh W85% ..........................57
B ng 2.34. K t qu tính cân b ng n
c trên tồn b l u v c sông La Tinh.................58
B ng 2.35. K t qu tính l
ng dịng ch y đ n h H i S n ...........................................59
B ng 2.36. K t qu tính l
ng dòng ch y đ n đ p Cây Gai .........................................59
B ng 2.37. K t qu tính l
ng dịng ch y đ n đ p Cây Ké ..........................................59
B ng 2.38. K t qu tính l
ng dịng ch y đ n h Su i Tre ..........................................60
B ng 2.39. K t qu tính t ng l
ng dịng ch y đ n l u v c vùng s 1 ........................60
B ng 2.40. C c u di n tích cây tr ng trong vùng c p n
B ng 2.41. K t qu tính yêu c u n
c cho cây tr ng trong vùng s 1..........................60
B ng 2.42. K t qu tính t ng yêu c u n
B ng 2.43. K t qu tính cân b ng n
c s 1 .................................60
c vùng c p n
c vùng c p n
c s 1 ..................................61
c s 1 ........................................62
B ng 2.44. K t qu tính t n su t m a tháng 1, tr m Phù Cát .......................................93
B ng 2.45. K t qu tính t n su t m a tháng 2, tr m Phù Cát .......................................94
B ng 2.46. K t qu tính t n su t m a tháng 3, tr m Phù Cát .......................................95
B ng 2.47. K t qu tính t n su t m a tháng 4, tr m Phù Cát .......................................96
B ng 2.48. K t qu tính t n su t m a tháng 5, tr m Phù Cát .......................................97
vii
B ng 2.49. K t qu tính t n su t m a tháng 6, tr m Phù Cát ....................................... 98
B ng 2.50. K t qu tính t n su t m a tháng 7, tr m Phù Cát ....................................... 99
B ng 2. 51. B ng tính t n su t m a tháng 8, tr m Phù Cát ........................................ 100
B ng 2.52. K t qu tính t n su t m a tháng 9, tr m Phù Cát ..................................... 101
B ng 2.53. K t qu tính t n su t m a tháng 10, tr m Phù Cát ................................... 102
B ng 2.54. K t qu tính su t m a tháng 12, tr m Phù Cát ......................................... 103
B ng 2.55. L
ng m a ngày thi t k X85% v
ông Xuân ...................................... 104
B ng 2.56. L
ng m a ngày thi t k X85% v Hè Thu............................................. 105
B ng 2.57. L
ng m a ngày thi t k X85% v Mùa ................................................. 106
B ng 2.58. K t qu tính m c t
i cho cây lúa v
ông Xuân theo ngày .................. 108
B ng 2.59. K t qu tính m c t
i cho cây màu v
ông Xuân theo ngày ................ 114
B ng 3.1. T ng h p các đ i t
B ng 3.2. L
ng n
B ng 3.3. L
ng n
ng dùng n
c trong h th ng
c yêu c u t i đ u m i khu t
th i đi m hi n t i ..... 66
i đ p Cây Ké
c yêu c u t i đ u m i kênh N, S khu t
th i đi m hi n t i 67
i đ p Cây Gai
th i
đi m hi n t i .................................................................................................................. 68
B ng 3.4. L
ng n
c yêu c u t i đ u m i khu t
i kênh NC h H i S n
th i đi m
hi n t i ........................................................................................................................... 68
B ng 3.5. T ng l
ng dòng ch y đ n đ p Cây Ké ....................................................... 69
B ng 3.6. K t qu tính cân b ng n
c đ p Cây Ké ...................................................... 70
B ng 3.7. K t qu tính cân b ng n
c đ p Cây Gai ..................................................... 70
B ng 3.8. K t qu tính l
t
ng n
c yêu c u t đ u m i h H i S n đ b sung cho khu
i đ p Cây Gai ........................................................................................................... 72
B ng 3.9. T ng l
ng n
c yêu c u tr c ti p t i đ u m i h H i S n ........................ 73
B ng 3.10. K t qu tính cân b ng s b h H i S n .................................................... 73
B ng 3.11. K t qu tính đi u ti t h H i S n ............................................................... 74
B ng 3.12. T l thay đ i dòng ch y
B ng 3.13. L
ng n
c đ n h H i S n, đ p Cây Gai và Cây Ké n m 2025.............. 76
B ng 3.14. K t qu tính cân b ng n
B ng 3.15. K t qu tính l
khu t
th i đi m hi n t i và th i đi m n m 2025 ...... 74
ng n
c đ p Cây Ké n m 2025 ................................... 76
c yêu c u t đ u m i đ p Cây Gai đ b sung cho
i đ p Cây Ké n m 2025..................................................................................... 77
B ng 3.16. T ng l
ng n
c yêu c u t i đ u m i đ p Cây Ké n m 2025 ................... 77
viii
B ng 3.17. K t qu tính cân b ng n
B ng 3.18. K t qu tính l
c đ p Cây Gai n m 2025 ..................................78
ng n
c yêu c u t đ u m i h H i S n đ b sung cho
đ p Cây Gai n m 2025 ..................................................................................................79
B ng 3.19. T ng l
ng n
c yêu c u tr c ti p t i đ u m i h H i S n n m 2025......79
B ng 3.20. K t qu tính cân b ng s b h H i S n n m 2025....................................79
B ng 3.21. K t qu tính đi u thi t h H i S n n m 2025.............................................80
B ng 3.22. K t qu tính yêu c u n
c khu t
i kênh N, S đ p Cây Gai n m 2025 sau
khi chuy n đ i c c u cây tr ng ....................................................................................81
B ng 3.23. T ng yêu c u n
c t i đ u m i đ p Cây Gai n m 2025 sau khi chuy n đ i
c c u cây tr ng .............................................................................................................82
B ng 3.24. K t qu tính cân b ng n
c đ p Cây Gai n m 2025 sau khi chuy n đ i c
c u cây tr ng ..................................................................................................................82
B ng 3.25. K t qu tính l
ng n
c yêu c u t đ u m i h H i S n đ b sung cho
đ p Cây Gai n m 2025 sau khi chuy n đ i c c u cây tr ng........................................83
B ng 3.26. T ng l
ng n
c yêu c u tr c ti p t i đ u m i h H i S n n m 2025 sau
khi chuy n đ i c c u cây tr ng ....................................................................................83
B ng 3.27. K t qu tính cân b ng s b h H i S n n m 2025 sau khi chuy n đ i c
c u cây tr ng ..................................................................................................................84
B ng 3.28. K t qu tính đi u thi t h H i S n n m 2025 sau khi chuy n đ i cây tr ng
.......................................................................................................................................84
B ng 3.29. K t qu l
ng n
c yêu c u t i đ u m i khu t
i kênh Nk, Sk đ p Cây Ké
theo t ng ngày .............................................................................................................119
B ng 3.30.
ng quan h gi a cao trình, dung tích và di n tích m t h H i S n....135
B ng 3.31. K t qu tính l
Gai theo t ng ngày
ng n
c yêu c u t i đ u m i khu t
i kênh N, S đ p Cây
th i đi m n m 2025 sau khi chuy n đ i c c u cây tr ng .......135
ix
M
1. Tính c p thi t c a
Bình
U
tài
nh là t nh duyên h i Nam Trung b , m t trong n m t nh vùng kinh
t tr ng đi m c a khu v c mi n Trung; cách thành ph H Chí Minh 688 km v
phía B c; cách th đơ Hà N i 1.060 km v phía Nam và cách thành ph Pleiku,
t nh Gia Lai 175 km v phía ơng.
Tồn t nh có di n tích t nhiên 6.026 km2, bao g m thành ph Quy Nh n
và 10 huy n, th xã v i dân s kho ng 1,5 tri u ng
Bình
i.
nh có 4 l u v c sơng chính: Sơng Hà Thanh, sơng Kơn, sơng La
Tinh và sơng L i Giang. Trong đó, La Tinh là l u v c sông nh nh t v i di n
tích l u v c 556 km2, chi u dài sơng chính 52 km. Sơng b t ngu n t dãy núi
cao xã Hoài S n, huy n Phù Cát, ch y theo h
đ p Cây Gai chuy n h
h
ng
ng Tây B c -
ông Nam, đ n
ng Tây - ơng, sau đó đ n đ p Cây Ké sông l i chuy n
ông B c đ đ ra đ m
Gi. Ngồi sơng chính cịn có các nhánh Ki u
Duyên dài 20 km, di n tích l u v c 183 km2; nhánh sông C n 61 km2; nhánh
c Ph 66 km2.
Trên l u v c sông La Tinh có 36 h ch a v i t ng dung tích 84 tri u m3
n
c, 50 đ p dâng và 04 tr m b m ph c v t
i 13.631 ha đ t canh.
Trong nh ng n m qua các cơng trình th y l i trên l u v c sông La Tinh
đã đáp ng c b n nhu c u s d ng n
góp ph n quan tr ng vào an ninh l
c cho nông nghi p, ph c v s n xu t,
ng th c và phát tri n kinh t xã h i c a
vùng.
Tuy vây, do nhi u nguyên nhân, trong đó nguyên nhân khách quan và ch
quan nên các cơng trình t
i cịn b c l nh ng h n ch và khó kh n nh t đ nh
trong quá trình qu n lý v n hành. C th :
- Nguyên nhân khách quan:
+ Do s bi n đ i c a khí h u toàn c u, di n bi n th i ti t ngày càng b t
l i.
u n m h n hán kéo dài làm thi u h t ngu n n
1
c t các h ch a nh
h
ng đ n n ng su t và s n l
th
ng gây thi t h i tài s n và tính m ng c a nhân dân.
+
ây là vùng có l
trung bình hàng n m t
ng v Hè Thu; cu i n m m a, l di n bi n b t
ng m a ít nh t c a t nh Bình
nh, t ng l
ng m a
1.700 – 2.200 mm vì v y dịng ch y đ n l u v c cịn
h n ch và khơng n đ nh.
- Nguyên nhân ch quan:
+ S phát tri n kinh t xã h i đ t ra nhu c u n
đ it
ng dùng n
c ngày càng t ng cho các
c; áp l c gia t ng dân s , s phát tri n đa d ng c a n n nông
nghi p hàng hoá trên các l nh v c tr ng tr t, ch n ni, thu s n địi h i có s
thay đ i v yêu c u ch t l
ng c p n
+ Ph n l n các cơng trình t
n m 80 c a th k tr
thi u h t ngu n n
c.
i có quy mơ nh , đ
c không đáp ng đ
c xây d ng t nh ng
c nhi m v t
i trong đi u ki n
c nh hi n nay.
T nh ng lý do trên cho th y vi c “Nghiên c u l p k ho ch qu n lý và
phân ph i ngu n n
c trên l u v c sông La Tinh ph c v phát tri n b n v ng
kinh t - xã h i c a vùng” là r t c n thi t và c p bách.
2. M c tiêu nghiên c u
Trên c s nh n xét, đánh giá s t
ng quan gi a ngu n n
c và nhu c u
dùng n
c trên l u v c, t đó l p và l a ch n k ho ch qu n lý và phân ph i
ngu n n
c h p lý (áp d ng cho h th ng h H i S n, đ p Cây Gai và Cây Ké)
ph c v phát tri n b n v ng kinh t - xã h i c a vùng.
3.
3.1.
it
ng và ph m vi nghiên c u
it
- Nhu c u n
-
ng nghiên c u
c cho các đ i t
ng dùng n
c
c tr ng th y v n dòng ch y
- Tính tốn cân b ng n
c
- L p và l a ch n k ho ch qu n lý và phân ph i ngu n n
2
c.
3.2. Ph m vi nghiên c u
Toàn b l u v c sông La Tinh và áp d ng cho h th ng h H i S n, đ p
Cây Gai và Cây Ké.
4. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u
4.1. Cách ti p c n
tài ch n h
ng ti p c n nh sau:
- Ti p c n k th a
Nh m đáp ng yêu c u phát tri n kinh t xã h i c a t nh, trong nh ng
n m qua Bình
nh đã th c hi n rà soát m t s quy ho ch nh : Rà soát đi u
ch nh, b sung Quy ho ch c p n
c t nh Bình
nh đ n n m 2010 và t m nhìn
đ n 2020 (th c hi n n m 2006); Rà soát Quy ho ch Th y l i t nh Bình
nh đ n
n m 2020, t m nhìn đ n n m 2030. Vi c k th a có ch n l c các k t qu nghiên
c u này s giúp đ tài có đ nh h
ng gi i quy t v n đ m t cách khoa h c h n.
- Ti p c n th c ti n
i u tra tình hình Dân sinh - Kinh t , đi u ki n t nhiên, đ t đai th
nh
ng, tình hình s d ng đ t… trong nh ng n m g n đây, các quy ho ch vùng,
các chính sách phát tri n kinh t xã h i, hi n tr ng và đ nh h
ng phát tri n kinh
t xã h i c a vùng trong các giai đo n ti p theo. Tình hình thi t h i, suy gi m
ngu n l i kinh t do không đáp ng đ nhu c u dùng n
c.
Ti n hành kh o sát th c đ a xác đ nh và phân vùng khu t
i, n m rõ chi
ti t hi n tr ng và ho t đ ng c a h th ng cơng trình th y l i trên l u v c.
tra l i tình hình m a, l u l
i u
ng c a các sông trong các kho ng th i gian khác
nhau.
Các s li u th c ti n giúp đánh giá m t cách t ng quan v đi u ki n t
nhiên, hi n tr ng khai thác và s d ng n
c trên l u v c, nhu c u dùng n
ngành kinh t - xã h i hi n nay và trong t
khí t
ng lai, xu th bi n đ ng các y u t
ng, th y v n làm c s đánh giá kh n ng c p n
c, t đó có c s đ
xu t gi i pháp kh c ph c.
- Ti p c n các ph
ng pháp, công c hi n đ i trong nghiên c u:
3
c các
tài này ng d ng, khai thác ph n m m CROPWAT 8.0 đ tính tốn
m ct
i cho các lo i cây tr ng, ph n m m Mapinfo, công ngh GIS ph c v
l pb nđ .
4.2. Ph
ng pháp nghiên c u
- Ph
ng pháp đi u tra, thu th p tài li u, s li u.
- Ph
ng pháp phân tích, x lý, đánh giá s li u.
- Ph
ng pháp k th a: K th a các tài li u, k t qu tính tốn c a các d
án quy ho ch, các đ tài nghiên c u khoa h c, đi u tra c b n th c hi n trên đ a
bàn vùng nghiên c u.
- Ph
ng pháp ng d ng các mơ hình hi n đ i
4
CH
NG I: T NG QUAN L NH V C NGHIÊN C U
1.1. T ng quan v l nh v c nghiên c u.
N
c là ngu n tài nguyên vô cùng quan tr ng cho t t c các sinh v t trên trái đ t. N u
khơng có n
c thì ch c ch n khơng có s s ng xu t hi n trên trái đ t, thi u n
n n v n minh hi n nay c ng không t n t i đ
T x a, con ng
coi n
ng
c thì c
c.
i đã bi t đ n vai trị quan tr ng c a n
c; các nhà khoa h c c đ i đã
c là thành ph n c b n c a v t ch t và trong quá trình phát tri n c a xã h i lồi
i thì các n n v n minh l n c a nhân lo i đ u xu t hi n và phát tri n trên l u v c
c a các con sông l n nh : n n v n minh L
ng Hà
Tây Á n m
l u v c hai con
sông l n là Tigre và Euphrate (thu c Irak hi n nay); n n v n minh Ai C p
sông Nil; n n v n minh sông H ng
n n v n minh sông H ng
N
con ng
ng n
c
ng n
c mà
c vì nó n m q sâu trong lịng đ t, b đóng b ng,
d ng
d ng tuy t trên l c đi ... ch có 0,5% n
trong sơng, su i, ao, h mà con ng
c ng t hi n di n
i đã và đang s d ng. Tuy nhiên, n u ta tr ph n
c b ô nhi m ra thì ch có kho ng 0,003% là n
s d ng đ
c m n, còn l i là n
c ng t có trên qu đ t thì có kho ng h n 3/4 l
i không s d ng đ
h i trong khí quy n và
Trung Qu c;
Vi t Nam.
c bao ph 71% di n tích c a trái đ t trong đó có 97% là n
ng t. Trong 3% l
n
n Ð ; n n v n minh Hoàng Hà
h l u
c và n u tính ra trung bình m i ng
c ng t s ch mà con ng
iđ
i có th
c cung c p 879.000 lít n
c
ng t đ s d ng (Miller, 1988).
N
cđ td
i áp l c ch a t ng có khi dân s và n n kinh t đang phát tri n đòi h i
nhi u h n v nó. Th c t v i s phát tri n c a th k 21 đ t ra nhi u thách th c nh :
an ninh l
ng th c, đơ th hóa nhanh chóng, an ninh n ng l
ng, b o v mơi tr
ng,
thích ng v i bi n đ i khí h u… địi h i s hành đ ng kh n c p đ qu n lý tài nguyên
n
c.
Qua nh ng lu n ch ng nh trên có th th y n
c là ngu n tài nguyên h t s c quan
tr ng nh ng l i là ngu n tài nguyên có gi i h n, và phân b không đ u theo không
gian và th i gian. Trong khi đó nhu c u s d ng n
5
c ngày càng t ng cao. Vì v y vi c
nghiên c u, tính tốn cân b ng n
s ng con ng
t cđ
c, phân b ngu n n
c h p lý nh m ph c v đ i
i và đáp ng yêu c u phát tri n kinh t xã h i v n là l nh c n ph i ti p
c đ u t nghiên c u.
1.1.1. Nghiên c u ngồi n
c
1.1.1.1. Tình hình s d ng n
Khi con ng
c trên th gi i
i b t đ u tr ng tr t và ch n ni thì đ ng ru ng d n d n phát tri n
mi n đ ng b ng màu m , k bên l u v c các con sông l n. Lúc đ u c dân cịn ít và
n
c thì đ y p trên các sông h , đ ng ru ng, cho dù có g p th i gian khơ h n kéo dài
thì c ng ch c n chuy n c khơng xa l m là tìm đ
n
cđ
n
c ch a có gì là quan tr ng.
cn i
m i t t đ p h n. Vì v y,
c xem là ngu n tài nguyên vô t n và c nh th qua m t th i gian dài, v n đ
Tình hình thay đ i nhanh chóng khi cu c cách m ng công nghi p xu t hi n và càng
ngày càng phát tri n nh v bão. Nhu c u n
c càng ngày càng t ng theo đà phát tri n
c a n n công nghi p, nông nghi p và s nâng cao m c s ng c a con ng
c tính, bình qn trên tồn th gi i có ch ng kho ng 40% l
đ
ng n
i. Theo s
c cung c p
c s d ng cho công nghi p, 50% cho nông nghi p và 10% cho sinh ho t. Tuy
nhiên, nhu c u n
- Nhu c u v n
c s d ng l i thay đ i tùy thu c vào s phát tri n c a m i qu c gia.
c trong công nghi p:
S phát tri n càng ngày càng cao c a n n cơng nghi p trên tồn th gi i càng làm t ng
nhu c u v n
c, đ c bi t đ i v i m t s ngành s n xu t nh ch bi n th c ph m, d u
m , gi y, luy n kim, hóa ch t..., ch 5 ngành s n xu t này đã tiêu th ngót 90% t ng
l
ng n
c s d ng cho cơng nghi p. Thí d : c n 1.700 lít n
bia ch ng 120 lít, c n 3.000 lít n
300.000 lít n
c đ s n xu t m t thùng
c đ l c m t thùng d u m ch ng 160 lít, c n
c đ s n xu t 1 t n gi y ho c 1,5 t n thép, c n 2.000.000 lít n
cđ s n
xu t 1 t n nh a t ng h p (Cao Liêm - Tr n đ c Viên, 1990).
- Nhu c u v n
c trong nông nghi p:
S phát tri n trong s n xu t nông nghi p nh s thâm canh t ng v và m r ng di n
tích đ t canh tác c ng địi h i m t l
ng n
6
c ngày càng cao. Ng
i ta
c tính đ
c
m i quan h gi a l
ng n
c s d ng v i l
ng s n ph m thu đ
canh tác nh sau: đ s n xu t 1 t n lúa mì c n đ n 1.500 t n n
4.000 t n n
c và 1 t n bông v i c n đ n 10.000 t n n
- Nhu c u v n
Theo s
n
c/ng
c trong quá trình
c, 1 t n g o c n đ n
c (M.I.Lvovits 1974).
c Sinh ho t và gi i trí:
c tính thì các c
dân sinh s ng ki u nguyên th y ch c n 5 -10 lít
i/ngày. Ngày nay, do s phát tri n c a xã h i nên nhu c u v n
c sinh ho t
và gi i trí ngày c ng càng t ng theo nh t là
các th tr n và
Ngồi ra, cịn r t nhi u nhu c u khác v n
c trong các ho t đ ng khác c a con ng
nh môi tr
ng, giao thông v n t i, gi i trí
các đơ th l n.
ngồi tr i nh đua thuy n, tr
i
t ván, b i
l i ... nhu c u này c ng ngày càng t ng theo s phát tri n c a xã h i.
1.1.1.2. Khó kh n và thách th c đ i v i tài nguyên n
K t đ u th k 20, l
ng n
dân s và nhu c u v n
c c a t ng đ i t
c hi n nay.
c tiêu th toàn c u t ng 7 l n, ch y u do s gia t ng
ng khác nhau.
Theo đánh giá c a nhi u c quan nghiên c u v tài nguyên n
1/3 s qu c gia trên th gi i b thi u n
c và đ n 2025 con s này s là 2/3 v i kho ng
35% dân s th gi i s r i vào tình c nh thi u n
H i ngh v n
c, hi n t i có kho ng
c nghiêm tr ng.
c c a Liên h p qu c vào n m 1997 đã th ng nh t “T t c m i ng
không phân bi t tu i tác, đ a v kinh t , xã h i đ u có quy n ti p c n n
i,
c u ng v i s
l
ng và ch t l
ng đ m b o cho các nhu c u c b n c a mình”, theo đó, ti p c n v i
n
c u ng là quy n c b n c a con ng
n
c u ng s ch an toàn v n đang khơng ng ng gia t ng. Vì v y, m i lo v n
i. Tuy nhiên, cho đ n nay, s ng
i thi u
c không
ph i c a riêng m t qu c gia nào.
N
c đang tr thành tâm đi m t i nhi u di n đàn l n th gi i. T i H i ngh Th
đ nh v môi tr
ng t i Johannesburg, Nam Phi, n
cđ
s 5 u tiên đ phát tri n b n v ng (WEHAB), đó là: N
kho -H; Nơng nghi p-A; và a d ng sinh h c-B.
7
cx p
ng
v trí cao nh t trong
c-W; N ng l
ng-E; S c
V n đ l n nh t v ngu n n
c hi n nay là tình tr ng khan hi m. Ph n l n các qu c
gia trên th gi i, ngu n cung c p n
c hi n có khơng đ đ đáp ng t t c các nhu c u
sinh ho t, công nghi p, nông nghi p và mơi tr
M c đích s d ng n
ngun n
ng.
c khác nhau c a các ngành kinh t c ng t o nên áp l c cho tài
c. Các giá tr c a n
c dùng trong sinh ho t và công nghi p th
h n nhi u so v i giá tr c a nó trong nơng nghi p. N
xu h
ng là l n
c dùng đ duy trì mơi tr
ng b đánh giá th p b i l i nhu n c a nó mang l i th
ng có
ng có giá tr ít h n đáng
k h n so v i s d ng trong sinh ho t. Khi dân s th gi i t ng lên vài t ng
nhi u h n trong vòng 30 n m t i, nhu c u s d ng n
k , trong khi n
c là ngu n tài nguyên có g i h n.
s n s n xu t l
ng th c trên th gi i và nh h
i ho c
c cho sinh ho t t ng lên đáng
i u này s làm h n ch n ng l c
ng nghiêm trong đ n mơi tr
ng sinh
thái.
Ng
i ta
c tính r ng l
ng n
c tiêu th toàn c u s t ng g n 3.800 km3 / n m vào
n m 2025. Vi c t ng m c tiêu th này s gây ra s suy gi m đáng k l
sung vào các con sơng. Trong khi đó ít nh t 30% l
n m c a m t con sông ph i đ
sinh thái môi tr
Thi u h t n
n
cv
ng xuyên
iđ
ch a n
ng đáng k các con sông không
c ng m, m t tình tr ng mà trong đó t l khai thác t các t ng ng m
t quá m c n p vào c a n
c th m t bên trên, v n đ này x y ra
ngày nay đ
c
c.
gi m tình tr ng khai tác n
c trong các t ng
c ng m quá m c d n đ n s thi u h t n
mơ l n t phía Nam (n i có ngu n n
c này ch là đ gi m b t tình tr ng khan hi m
Trung Qu c khơng có đ n
khó th c hi n gi i pháp này. Thi u h t n
c quy
c d i dào) v phía B c (n i mà nhu c u sinh
ho t và nông nghi p t p trung), trong m t n l c bù đ p s thi u h t n
nh B c Kinh. M t s n i khác
c
c, m t s qu c gia đã nghiên c u tìm cách b sung
c m t t n i khác. i n hình nh Trung Qu c có k ho ch chuy n n
nhiên, vi c chuy n n
h uh t
c tính g n 400 tri u
c h tr th y l i đ kh c ph c s thi u h t dai d ng c a n
nghiêm tr ng trong t ng ng m n
ngu n n
ng dịng ch y trung bình hàng
m c này.
các khu v c c a th gi i. Trung Qu c và n
ng
cb
c duy trì t i ch đ đ m b o không làm suy gi m h
ng. Tuy nhiên hi n nay, m t s l
đáp ng duy trì dịng ch y th
ng n
c ng m. Tuy
các vùng đô th
c, l i n m cách xa thì
c ng m c ng là nguyên nhân c a nhi u v n
8
đ ph nghiêm tr ng nh xâm nh p m n và s t lún đ t, đe d a s toàn v n c a tài
c ng m t i các vùng khác nhau trên toàn th gi i.
nguyên n
Bi n đ i khí h u và s nóng lên toàn c u c ng nh h
ng đ n ngu n n
dù mơ hình khí h u hi n t i ch là m t công c g n đúng đ
trong t
các v đ cao h n và gi m
t ng, kh i l
ng c a l p b ng tuy t s gi m
hi n s m h n so v i tr
ng n
ng
vùng c n nhi t đ i. Khi nhi t đ trung bình
đ cao cao h n và đ tan b ng s xu t
c đây. V n đ s là đ c bi t nghiêm tr ng
châu Âu, n i mà
c ng t t b ng tuy t.
Ngu n cung c p n
n
ng s thay đ i
ng lai, nh ng có m t s đ ng thu n cao gi a các nhà nghiên c u r ng l
m a s t ng
80% l
cl
c ng t. M c
c trong t
ng lai c ng đang b đe d a b i s suy gi m ch t l
ng
c do ô nhi m. B t c n i nào n n kinh t ti n lên hi n đ i hóa đ u có nguy c ô
nhi m ngu n n
c m t và n
c ng m mà nguyên nhân chính là do ch t th i t các
ho t đ ng công nghi p, nông nghi p…
Các b c tranh n i lên t nhu c u n
nguyên n
n
c hi n t i và d báo trong t
ng lai cho th y Tài
c đang ph i đ i di n v i r t nhi u thách th c. H u qu c a tình tr ng thi u
c s n xu t l
ng th c s t ng lên đáng k trong hai th p k ti p theo
gia, bao g m c
n
c n thi t cho ng
i dân c a mình. S thi u h t n
nhi m m n c a đ t
nhi u qu c
và Trung Qu c, có th m t kh n ng s n xu t các th c ph m
c ng m, bi n đ i khí h u và s
các khu v c khô h n và bán khô h n s làm tr m tr ng thêm v n
đ . S ph thu c ngày càng t ng c a các n
c đang phát tri n vào nh p kh u l
ng
th c có th d dàng đ t t i t l kh ng ho ng trong th k này. K t qu ch c ch n s là
m t s leo thang xung đ t gi a các n
các ngành dùng n
c th
ng ngu n và h ngu n ven sông và gi a
c khác nhau. S có áp l c ngày càng t ng đ i v i môi tr
ng. T t
c các v n đ trên s gây ra nh ng khó kh n cho n n kinh t và b t n v chính tr cho
các qu c gia (The role of science in solving the world’s emerging water problems by
William A. Jury and Henry Vaux, Jr).
9
1.1.2. Nghiên c u trong n
c
1.1.2.1. Tình hình ngu n n
c
-N
c m t:
Vi t Nam n m trong vùng nhi t đ i m có l
ng m a t
ng đ i l n trung bình t
1.800mm - 2.000mm, nh ng l i phân b không đ ng đ u mà t p trung ch y u vào
mùa m a t tháng 4 - 5 đ n tháng 10, riêng vùng duyên h i Trung b thì mùa m a b t
đ u và k t thúc ch m h n vài ba tháng.
S phân b không đ ng đ u l
ng m a và dao đ ng ph c t p theo th i gian là nguyên
nhân gây nên n n l l t và h n hán th t th
và tài s n nh h
ng gây nhi u thi t h i l n đ n mùa màng
ng đ n n n kinh t qu c gia, ngoài ra còn gây nhi u tr ng i cho
vi c tr th y, khai thác dịng sơng.
Theo s
c tính thì l
t o ra m t l
ng n
c m a h ng n m trên toàn lãnh th kho ng 640 km3,
ng dịng ch y c a các sơng h kho ng 313 km3. N u tính c l
t bên ngồi ch y vào lãnh th n
ng n
ng n
c nh n đ
c h ng n m kho ng 1.240
c mà các con sông đ ra bi n h ng n m kho ng 900 km3. Nh v y so
v i nhi u n
c, Vi t nam có ngu n n
m i đ u ng
i đ t t i 17.000 m3/ ng
-N
c
c ta qua hai con sông l n là sông C u long (550
km3) và sơng H ng (50 km3) thì t ng l
km3 và l
ng n
c ng t khá d i dào l
ng n
c bình quân cho
i/ n m (Cao Liêm - Tr n đ c Viên, 1990).
c ng m:
N
c tàng tr trong lòng đ t c ng là m t b ph n quan tr ng c a ngu n tài nguyên
n
c
Vi t Nam. M c dù n
c ng m đ
c khai thác đ s d ng cho sinh ho t đã có
t lâu đ i nay; tuy nhiên vi c đi u tra nghiên c u ngu n tài ngun n y m t cách tồn
di n và có h th ng ch m i đ
c ti n hành trong ch ng ch c n m g n đây. Hi n nay
phong trào đào gi ng đ khai thác n
vùng nông thôn b ng các ph
hi n đ i c ng đã đ
và sinh ho t
c ng m đ
c th c hi n
nhi u n i nh t là
ng ti n th cơng, cịn s khai thác b ng các ph
ng ti n
c ti n hành nh ng còn r t h n ch ch nh m ph c v cho s n xu t
các trung tâm công nghi p và khu dân c l n mà thôi.
10
-N
c khống và n
c nóng:
Theo th ng kê ch a đ y đ thì
n
Vi t Nam có kho ng 350 ngu n n
c nóng, trong đó nhóm ch a Carbonic t p trung
nam Tây nguyên; nhóm ch a Sulfur Hydro
ch a Silic
c khống và
nam Trung b , đơng Nam b và
Tây B c và mi n núi Trung b ; nhóm
trung và nam Trung b ; nhóm ch a S t
đ ng b ng B c b ; nhóm ch a
Brom, Iod và Bor có trong các tr m tích mi n võng Hà N i và ven bi n vùng Qu ng
Ninh; nhóm ch a Fluor
nam Trung b .... Ph n l n n
c khoáng c ng là ngu n n
c
nóng, g m 63 đi m m v i nhi t đ t 30o - 40o C; 70 đi m nóng v a v i nhi t đ t
41o - 60o C và 36 đi m r t nóng v i nhi t đ t 60o - 100oC; h u h t là m ch ng m
ch có 2 m ch l thiên thu c lo i m g p
trung Trung b và
nh ng s li u trên cho th y r ng tài ngun n
c khống và n
đơng Nam b . T
c nóng c a Vi t Nam
r t đa d ng v ki u lo i và phong phú có tác d ng ch a b nh, đ ng th i có tác d ng
gi i khát và nhi u công d ng khác.
1.1.2.2. Hi n tr ng khai thác và s d ng
Vi t Nam là n
c
ơng Nam Á có chi phí l n nh t cho th y l i. C n
c hi n nay có
75 h th ng th y nơng v i 659 h , đ p l n và v a, trên 3.500 h , đ p nh , 1.000 c ng
tiêu, trên 2.000 tr m b m l n nh , trên 10.000 máy b m các lo i có kh n ng cung c p
60-70 t m3/n m. Tuy nhiên h th ng Th y nông đang xu ng c p nghiêm tr ng, ch
đáp ng 50-60% công su t thi t k .
L
ng n
c s d ng hàng n m cho Nông nghi p kho ng 93 t m3 n
c, cho Công
nghi p kho ng 17,3 t m3, D ch v là 2 t m3, cho sinh ho t là 3,09 t m3.
1.1.2.3. Khó kh n và thách th c
M c dù tài nguyên n
n
c c a Vi t Nam có tr l
ng d i dào, nh ng trên th c t ngu n
c có th s d ng ngay l i có h n vì phân b khơng đ u theo khơng gian và th i
gian.
i n hình nh khu v c mi n Trung, l
ng dòng ch y ch y u t p trung trong 4
tháng mùa m a (t tháng 9 đ n tháng 12) chi m 70-75% l
Mùa n ng kéo dài t tháng 1 đ n tháng 8, l
trung l
ng dòng ch y c n m.
ng dòng ch y chi m 25-30%.
mi n
ng m a trung bình n m l n nh t là Th a Thiên Hu , nh nh t là Ninh Thu n.
11
Ph n l n các cơng trình tr n
c cịn h n ch v dung tích, khơng đ tr n
mùa m a đ ph c v cho mùa khô. H th ng cơng trình d n n
đ ng b , m t s cơng trình c đã xu ng c p làm t l hao h t n
Ngu n n
c m t và n
rác th i c a con ng
m c c a con ng
Tuy n
c ch a đ
c trong
cđ ut
c r t l n.
c ng m ngày càng ô nhi m do q trình cơng nghi p hóa, t
i, thu c tr sâu, thu c t ng tr
i làm suy gi m m c n
c ta đã có Lu t Tài nguyên n
ng... S khai thác b a bãi và quá
c ng m nghiêm tr ng.
c nh ng trên th c t tri n khai v n còn nhi u
b t c p. Ý th c ti t ki m và b o v ngu n n
c ch a đ
c ng
i dân nh n th c đ y
đ .
1.2. T ng quan vùng nghiên c u
1.2.1. i u ki n t nhiên
1.2.1.1. V trí đ a lý
Sơng La Tinh tính đ n v nh N
c ng t có di n tích l u v c 556 km2, thu c đ a gi i
hành chính c a hai huy n Phù M và Phù Cát g m: Xã M Hi p, M Hòa, M Tài,
M Cát, M Chánh, M Chánh Tây, M Quang, M Trinh và th tr n Phù M huy n
Phù M ; xã Cát S n, Cát Lâm, Cát Hanh, Cát Tài, Cát Minh huy n Phù Cát.
V trí đ a lý: - V đ : t 14o0 ’ đ n 14o15’ v đ B c
- Kinh đ : t 108o42’ đ n 109o15’ kinh đ
ơng
Phía B c giáp l u v c đ m Trà , huy n Phù M , phía Nam giáp l u v c sơng La V huy n Phù Cát, phía Tây giáp l u v c sông Kone, huy n Hồi Ân và huy n V nh
Th nh, phía ơng giáp bi n ông.
Sông La Tinh là l u v c sông nh nh t trong 4 l u v c sơng c a Bình
nh, dịng
chính b t ngu n t vùng núi cao 400-:-700m thu c phía Tây huy n Phù M , Phù Cát
ch y theo h
qua c a
ng Tây B c -
ông Nam đ vào đ m n
Gi.
12
c ng t r i thông ra bi n
ông
Hình 1.1. L u v c sơng La Tinh
1.2.1.2.
c đi m đ a hình:
a hình l u v c có d ng hình nan qu t, h
ng d c ch y u là B c- Nam, và Tây -
ông l u v c có hình d ng nh m t thung l ng. Tồn l u v c có th chia thành 4
d ng đ a hình đ c tr ng nh sau:
- Vùng núi cao và trung bình: Vùng này n m bao chung quanh l u v c theo vịng cung
ơng - Tây, Nam - B c, Tây -
ông, giáp v i l u v c sông Kône và đ m Trà ; núi
ch y vịng bao tồn b l u v c đ n v nh n
chi m 65 km2, đ cao t
70 - 700m.
c ng t (c a ra c a l u v c). Di n tích này
i hình khu v c này b chia c t m nh, đ d c
đ a hình 40 - 45% là n i hình thành các sơng su i nh , l p ph th c v t trung bình.
- Khu v c đ i gị:
ây là khu trung gian gi a vùng núi cao và vùng đ t b ng ph ng,
chi m kho ng 10% di n tích t nhiên g m nhi u đ i gị nh p nhơ n m xen k nhau.
13
cao ph bi n t 70 - 10m; đây là vùng đ
l i khó kh n v ngu n n
ct
c b trí đ t s n xu t nơng nghi p nh ng
i; đ d c đ a hình t
ng đ i l n, l p ph th c v t kém.
- Khu v c đ ng b ng: Bao g m vùng đ t b ng ph ng n m v h l u c u đ
ng s t qua
sông La Tinh, phân b ch y u d c theo sơng chính, su i Ki u dun, sơng c n và
sông
c Ph n m v h l u giáp đ m n
nhiên; đ cao ph bi n t
10 - 2m.
c ng t; chi m kho ng 25% di n tích t
ây là vùng s n xu t nơng nghi p chính trong
vùng.
- Vùng đ t th p tr ng ven đ m n
c ng t: G m vùng đ t tr ng
ven c a sông thu c
các xã M Chánh, M Cát, Cát Minh; đ a hình th p và ch u nh h
nh p m n nên đ
-
c nhân dân bao đê dùng ni trịng thu s n và ngh mu i.
a ch t th nh
1.2.1.3.
ng tri u và xâm
ng
a ch t:
Theo các tài li u nghiên c u đ a ch t, l u v c sông La Tinh n m trên đ i c u t o
KonTum; ngu n g c đá m g m các lo i:
á Mácma axit, đá tr m tích... a t ng ch
y u là thành t o thuôc k đ T (aQ) g m các thành t o chính nh sau: Thành t o
s
n tích, thành t o b i tích, thành t o h n h p sơng bi n.
- Th nh
ng:
t ao đ m ven bi n phân b ch y u
và làm mu i.
vùng giáp bi n, đ
t phù sa phân b t p trung
hình thành do tích t phù sa c a sơng.
c dùng ni tr ng thu s n
ven sông; đây là vùng đ t màu m đ
t gò đ i do s n ph m bào mịn
các s
c
n núi
t o thành.
1.2.2.
c đi m khí t
ng th y v n
Trên l u v c ch có hai tr m đo m a đ t t i Phù M và Phù Cát; th i gian quan tr c t
1976 đ n nay; ngoài ra khu v c ph c n có h th ng tr m quan tr c khí t
khá đ y đ là tr m khí t
ng Quy Nh n, tr m đo m a B ng S n, Hoài Ân và hai tr m
thu v n An Hồ trên sơng An Lão
T
t
ng
ng thu v n
phía B c c a l u v c và tr m thu v n Bình
phía Nam l u v c nghiên c u. Ch t l
ng tài li u đo đ c c a các tr m tin
ng và s d ng t t cho cơng tác tính tốn thu v n cơng trình.
14
B ng 1.1. M ng l
i tr m quan tr c khí t ng thu v n trong và lân c n l u v c sông
La Tinh
Tên tr m
Th i gian quan tr c
Y u t quan tr c
Quy Nh n
1975 – 2014
X, T, U, V, Z
Hoài Nh n
1977 – 2014
X, T, U, V, Z
Hồi Ân
1976- 2014
X
An Hịa
1982- 2014
X
Phù M
1976-2014
X
1976-2009
X
1977- 2014
X
An Lão
1982- 2014
H, Q, X, ρ
Kone
1976- 2009
H, Q, X, ρ
B ng S n
L i Giang
1993-2014
H, X
Quy Nh n
C a Bi n
1976- 2014
Tr m tri u
1. Tr m khí t
Bình T
Tên sơng
ng
ng
Phù Cát
2. Tr m thu v n
An Hồ
Bình T
ng
1.2.2.1. Ch đ m a
Do đ c đi m đ a hình c a dãy Tr
h
ng S n khi đ n Trung Trung b phân nhánh xu ng
ng ông, k t h p v i hồn l u gió mùa quy t đ nh ch đ khí h u trên các l u v c
sơng c a Bình
nh nói riêng và mi n Trung Trung b nói chung; Th hi n rõ nét nh t
là s sai l ch mùa so v i các đ a ph
nguyên,
ông Nam B và Nam B
ng khác c a c n
c; trong khi mi n B c, Tây
vào th i k m a m thì mi n Trung đang là giai
đo n khô h n nh t trong n m.
N m chia thành hai mùa, mùa khô và mùa m a; mùa khô kéo dài 8 tháng t tháng 1 tháng 8, mùa m a t tháng 9 - tháng 12. T ng l
kho ng 70-77% t ng l
ng m a trong mùa m a chi m
ng m a n m; trong mùa khô t n t i đ nh m a có kh n ng
gây ng p l t th i đo n ng n xu t hi n vào gi a tháng 5.
T ng l
ng m a trung bình nhi u n m 1.921 mm đo t i tr m đo m a Phù Cát; phân
ph i theo d ng trung bình nhi u n m nh sau:
15
